Economische Zaken bezuinigt
ruim f107 millioen
De beschuldigingen tegen P. N. Menten
Jeugdig Haarlemmer maakte jacht
op verzetslieden en onderduiker
Amsterdammers stalen goederen
uit rijdende treinen
Kort en Bondig
DON.DF.RDAG 30 SEPTEMBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
'4
Begroting gebaseerd op opheffing van rantsoeneringen
en vermindering van het ambtenarenapparaat
In de toelichting: op zijn begroting: deelt
dc minister van Economische Zaken mede,
dat dc distributiercgelingen voor het be
drijfsleven en de rantsoeneringsmaatrege
len voor het publiek zullen worden afge
schaft. zodra de voorzieningsgraad dit toe
laat. Tevens zal het dan mogelijk zijn een
aantal prijsregelingen los te laten.
Met het opheffen van een aantal rantsoe
neringen is reeds een begin gemaakt. Door
inkrimping ™an het ambtenarenapparaat
kan een aanmerkelijke bezuiniging bereikt
worden.
De raming der uitgaven voor 1949 be
draagt 76 556.850. Voor uitgaven in 1948
is vastgesteld 184.137.000. De bezuiniging
bedraagt ruim 107 millioen. De perso
neelsbezetting van het ministerie en de
daaronder ressorterende diensten daalde
van 23253 op 1 Januari 1947 tot 16223 op
1 Augustus 1948.
Ook wanneer de meeste rantsoeneringen
en distributies worden opgeheven, blijft het
met het oog op de nog steeds bestaande
schaarste aan deviezen nodig om de
voorziening van grondstoffen, kapitaalgoe
deren en eindproducten uit het buitenland,
alsmede de export, aan bepaalde regelin
gen te onderwerpen. Wel zal mede in ver
band met de noodzaak tot nog verdere be
zuiniging worden nagegaan of op het ge
bied van in - en uitvoer met handhaving
van zekere waarborgen ten aanzien van de
besteding van onze deviezen kan worden
overgegaan tot eenvoudiger procedures,
waardoor wellicht ook de op dit gebied
veelvuldig voorkomende verstarring kan
worden doorbroken. Dezelfde gedachten-
gang zal er ook toe kunnen leiden, dat
rantsoeneringen worden opgeheven, voor-
dvt er sprake is van volledige marktver-
zadiging. De ervaring heeft reeds geleerd,
dat dit in sommige gevallen geen bezwaren
behoeft op te leveren. Bij dit alles zal
evenwel rekening moeten worden gehou
den met een aantal eisen, welke voort
vloeien uit de toepassing van het Europese
Herstel Programma.
Haarlemmers vierden
jubileum van de K.A.B.
De afdeling Haarlem van de Katholieke
Arbeidersbeweging heeft Woensdagavond in
het Gemeentelijk Concertgebouw het zestig
jarig bestaan van de KAB. in het bisdom
Haarlem gevierd. Tallozen waren bijeen,
toen de voorzitter, de heer A. J. M. Angenent
een inleidend woord sprak. Thans wordt het
zestigjarig bestaan van de bond gevierd zeide
hij, maar het volgend jaar bestaat de afde
ling zestig jaar en dan zullen de leden ook
uitgenodigd worden te herdenken, wat in de
loop der jaren tot stand is gekomen.
Nadat het Strijdlied van de K.A.B. was ge
zongen. richtte de heer Ferd Spit. lid van
het bondsbestuur zich tot de bezoekers. Hij
bracht in herinnering het initiatief, dat Wil
lem Passtoors genomen heeft. Sociale arbeid
is in de daarop volgende jaren verricht, dat
gedragen werd door christelijke idealen. Een
vruchtbare strijd is gevoerd en dat is te dan
ken aan zeer velen, die meegewerkt hebben
de gedachten van de katholieke arbeiders
beweging uit te dragen. Ër lopen echter nog
duizenden langs de weg en het is de taak van
de leden dezen hun idealen mee te delen. Met
een opwekkend woord besloot de heer Spit
zijn toespraak.
Deze avond sprak dr. Paul Julïen over zijn
ontdekkingsreizen. Vele malen is spreker er
op uitgetrokken naar het midden van Afrika,
om een studie te maken van de Pygmeeën
Daarb.j vestigde dr. Julien er de aandacht op.
dat zij behoren tot een cultuur-arm volk. Dat
is tc begrijpen, omdat cultuur wortelt uit een
oud verleden. De Pygmeeën zijn eenvoudige
mensen. Zij vormen een gehele maatschappij
en leven zeer eenvoudig van wild, groenten
en planten, die zij in de bossen vinden.
Weliswaar moet men hen beschouwen als
wilden, doch uit een menselijk oogpunt be
zien, moet men zeggen, dat hun ontwikkeling
op een hoog peil staat. De mensen zijn eerlijk
en moord of doodslag komt weinig voor. Bij
een serie lichtbeelden deed dr. Julien nog
vele interessante mededelingen over het
leven der Pygmeeën. Tot slot werd nog een
film vertoond.
,,Geen grenzen meer"
In de Wilhelminakerk werd gisteren de
zeer geslaagde film „Geen grenzen meer"
van het Nederlands Bijbelgenootschap ver
toond. Over deze film die de Bijbel en zijn
taak tot onderwerp heeft, hebben wij enige
tijd geleden al een bespreking geplaatst en
wat dat betreft kunnen wij ons ertoe bepalen
onze bewondering uit te spreken voor de
soberheid waarmee het gegeven ver
werkt is.
Ds. P. J. Mackaay opende de bijeenkomst
en nadat het Oosterkerkkoor onder leiding
van Egbert Vos gezongen had,- werd de
film vertoond. Mr. S. C. van der Wall
wekte de aanwezigen op het werk van het
Nederlandse Bijbelgenootschap te steunen
en de bijeenkomst werd gesloten door ds.
C. P. Hoekema. De Wilhelminakerk was
tot de laatste plaats bezet.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM. 29 September 1948.
ONDERTROUWD: 29 Sept. N. A. Ros en
van der Tas: J. Goedhart en A. M. Rondeel:
D Schouten en C. Does; G. D. van der Klugt
en S M. E. Smit; J. van der Helden en M. W.
van der Weert; L. Homan en P. Nouwen; J.
M. van Leeuwen en C. M. J. Logger; P.
Blaauwbroek en A. Enderman; P. van der
Weijde en J. A. E. de Wolff; P. Handgraaf
en A. C. van Warmerdam; H. M. Hasert en H.
A. van Andel; T. Roosjen en L. A. Water
bolk; D. van Ewijk en A. C. F. Booms; A.
van Tongeren en M. Mingelers; H. F. Schee-
lings en A C. H. Booij; K. Stecher en H.
Hemmen; N. D. Sloendrecht en J. H. P. Blan-
serft C. C van der Hout en A. A. van den
Bosch; F. Abrahams en M. E. van Kuijeren;
H. T. M. van der Helm en E. A. M. Kloes.
GEHUWD: 29 Sept.. W. Harder en J. M.
Oolders; J. G. van Dijk en J. KIoos: T. S. van
Bezu en J. C. van Zutphen: J. M. C. Hansen
en W. M. C. van Boeckel; J. van Zomeren en
C. J Holleman; W. J. Goes en E. G. Rutte;
J. B van Opzeeland en H. M de Vos; C. P.
A. Lokker en F. Hund: T. G. Reijmers en W,
Wiltenburg; J. B. Lensen en G. J Kruijer;
H. van Léeuwen en M. A. Boschma; P. J.
Hagebout en E. J. de Bruin; B. Buis en J. P.
van Bremen: D. Smit en T. Langeveld: H.
Kops en H. G. Oldenhof; J H. van Olphen en
E Rietbergen: G. J. de Zeeuw en C. J. Nijs-
sen; W. Hendrikse ^n J. Steenbakker: M.
Ruijsink en R. J van der Heijden.
BEVALLEN van een zoon: 26 Sept., J. de
Zwart—Gooijer; 28 Sept.. A. Hendriks-
Roest; H J. Scholtzvan Eldik; M. Camp-
fensde Haan; L. A. Bulters—van der Put
ten; J. Staatsde Nobel; B. T J. Hubbers—
de Zwager.
BEVALLEN van een dochter: 26 Sept., L.
J. A. van Warmerdam—Jansen; 27 Sept., J.
M. van LeeuwenHoogkamer; E Rutte
Admiraal; 28 Sept., A. Kooij—Vrij; S. A. K.
Docter— Willemse; 29 Sept., A. E. Huiskens
Moreels.
OVERLEDEN: 27 Sept.. P L. van Deenen.
32 j._ Riouwstraat: J C. van Loenen 67 j„
Kleverparkweg; N D. Warmerdam, 12 j.. v.
Oosten de Bruijnstraat; 28 Sept., E. J. M.
Akkermande la Court, 74 j., Meeuwenstr.
De minister verklaart, dat een krachtige
loon- en prijspolitiek voorlopig onontbeer
lijk blijft. Het prijspolitieke beleid mag
echter niet eenzijdig zijn afgestemd op de
belangen van de consument. Er dienen te
vens gezonde bedrijfseconomische overwe
gingen in acht genomen te worden. De
minister verwacht, dat het met deze doel
stellingen voor ogen, mogelijk en noodza
kelijk zal zijn. in de loop van 1949 belang
rijke wijzigingen in de uitvoering der prij
zenpolitiek aan te brengen.
Een vrij vergaande inkrimping van het
contróle-apparaat op de prijsvorming en
de prijzen betekent echter niet dat op
essentiële terreinen de prijsvoorschriften
en de contröle daarop zullen worden ver
zwakt, voordat duidelijk blijkt, dat de doel
einden der prijspolitiek niet in gevaar
komen.
De vermindering van het subsidie op
brandstoffen, welk subsidie voor het jaar
1948 op circa 100.000.000 kan worden
geraamd, betekent behalve een zeer be
langrijke bezuiniging, uiteraard tevens een
kostenverhoging.
Teneinde een te zwarê druk op het huis
houdbudget te voorkomen, ligt het echter
in de bedoeling de prijzen voor eierkolen
en gascokes geen verhoging te doen onder-
Vredesramen in het
Heemsteedse Raadhuis
Aangeboden door comité
„Heemstede Vrij"
Bfi de bevrijding werd in Heemstede het
Comité „Heemstede Vrij" gevormd. Er
werd onder de ingezetenen een inzameling
gehouden waaruit de kosten gedekt werden
van de toen gehouden feestelijkheden, o.a.
van de groot-opgezette cn welgeslaagde op
tocht. Bovendien werd de herplaatsing van
de Juliana-boom in het Julianapark be
kostigd. Niet alleen is in de oorlogsjaren
de boom omgehakt, maar ook de daarbij
geplaatste banken verdwenen.
Er is evenwel nog een batig saldo in kas
van het comité. Thans is besloten aan het
gemeentebestuur drie gebrandschilderde
ramen, die een herinnering aan de bevrij
ding zijn. aan te bieden, die bestemd zijn
voor de hal van het Raadhuis.
Het ontwerp voor deze ramen is
thans ter goedkeuring aan het col
lege van B. en W. gezonden, dat reeds
in beginsel met dit initiatief instemming
betuigd heeft. Het ontwerp der ramen is
van het atelier Bogtman te Haarlem. Wan
neer het ontwerp goedgekeurd is zal het
nog 2 a 3 maapden duren voor de ramen
gereed zijn.
De Ramblers geven Zondagavond 3
October, onder Theo Uden Masman, een
Show-avond in de Gem. Concertzaal te Haar
lem. Als extra nummer wordt vermeld het
optreden van de Dixieland Band. Dit is het
laatste optreden van de Ramblers voor hun
vertrek naar de Amerikaanse troepen.
Hoe die in de dagvaarding geformuleerd zijn
Wij deelden in ons vorig nummer mede
dat op 28 October door het Bijzonder Ge
rechtshof te Amsterdam de zaak behandeld
zal worden tegen P. N. Menten uit Aer-
denhout.
Bij dagvaarding worden hem drie feiten
ten laste gelegd.
Ie. dat hij in Krakau of Lemberg in de
maand Juli 1.941, als Nederlander, weten
de dat Duitsland in oorlog was met Neder
land, vrijwillig in Duitse krijgsdienst,
althans 'in staatsdienst of publieke dienst,
getreden is, namelijk bij een onder bevel
van de Duitse generaal of kolonel E.
Schör.gardt staande zogenaamde Einsatz-
en goederen van een Duitse instantie heeft
gekocht of overgenomen. Tenslotte wordt
verdachte ten laste gelegd, dat hij die voor
werpen en goederen, althans een deel daar
van in of nabij Krakau aan derden heeft
verkocht en/of dat hij die, althans een deel
daarvan, uit Krakau naar Nederland heeft
verzonden, met het oogmerk deze voor
zichzelve te houden of aan derden te ver
kopen.
Verdachte wordt er van beschuldigd dat
hij bij het plegen van dit feit, als Neder
lander, opzettelijk gebruik gemaakt heeft
van gelegenheden en middelen van macht
gruppe van de Sicherheitspolizei, althans hem door de vijand geboden; o.a. het feit,
bij Sicherheitspolizei of de Sicherheits-
dienst, in elk geval bij een onderdeel of
orgaan van de Duitse weermacht of van
de Duitse politie, of van de Duitse staat.
Subsidiair ter zake, dat hij in Polen in
of omstreeks Juli 1941, als Nederlander,
ten voordele van de vijand als „Sonder-
führer in*. Sta be des höheren SS und Poli-
zei-führers", in de rang van, althans over
eenkomende met die van Haupt-Schar-
fiihrer, althans als lid van de staf van de
Duitse generaal of kolonel Schöngardt,
werkzaamheden als tolk en als deskundige
in kunstzaken heeft verricht en aldus de
vijand hulp heeft verleend;
II. ter zake dat hij te of nabij Krakau
als Nederlander opzettelijk ten voordele
van de vijand is opgetreden als „Verwal
ter" en „Treuhander" over vier, althans
één of meer, kunsthandelszaken van Jo
den, namelijk van de aldaar wonende of
zaken doende Joden Jozef en/of Jacob
Stieglitz, Katzner, Horowitz en Eckmans,
alsmede van de te Krakau gevestigde Ne
derlandse rijstpellerij „Cryza" en aldus de
vijand hulp heeft verleend.
III. Dat hij nabij Lemberg of Krakau
prof. dr. Ostrowski, of diens erfge
namen, alsmede diegenen die goederen of
voorwerpen van waarde in de'woning van
deze professor hadden geborgen (zoals ze
kere graaf Radeni en diens moeder prinses
Jablonowska) wederrechtelijk heeft bena
deeld en zichzelve en/of anderen heeft
bevoordeeld. Prof. dr. Ostrowski was
met andere professoren en hun gezinnen
in Juli 1941 bij of na de bezetting van
Lemberg door de Duitsers gearresteerd en
ter dood gebracht, waarbij hun woningen
en bezittingen in handen der Duitsers vie
len. Verdachte heeft toen zijn intrek ge
nomen in de woning van prof. Ostrowski
en vervolgens verscheidene goederen en
voorwerpen uit die woning weggevoerd of
doen wegvoeren naar zijn eigen woning
in Krakau. Althans dat hij die voorwerpen
De lieer A. Kreymborg opende
25 jaar geleden een filiaal
Vrijdag is het vijf en twintig jaar geleden,
dat de heer Anton Kreymborg Sr. in twee
herenhuizen op de Grote Martk een kleding
magazijn vestigde. Spoedig bleek, dat de
ruimte te beperkt was en aangekocht werd
het pand, waarin vroeger een bankinstelling
gevestigd was. Daardoor was het mogelijk
een gebouw tot stand te brengen, zoals het
reeds vele jaren bij de Haarlemmers, die de
Grote Markt passeren, bekend is. Regelmatig
breidden de zaken zicht uit en het had in de
bedoeling gelegen de zaak inwendig te ver
bouwen, indien de oorlog niet uitgebroken
was.
Vandaag is er een bijeenkomst voor het
personeel, om het jubileum van het bedrj^f
te vieren, maar ook om mejuffrouw A. van
Oploo, cassière en de heer B. P. Hoogkamer,
chef van de afdeling reparatie, die vijf en
twintig jaar aan de zaak verbonden zijn, te
huldigen. Vrijdag zal het 'publiek merken,
dat de zaak van Kreymborg vijf en twintig
jaar bestaat.
Lijkbezorging in de loop
der tijden
Het was een nogal griezelig onderwerp,
waarover de heer C F. Keijser gisteren
in de grote bridgezaal bij Brinkmann
sprak, maar desondanks „of juist daar
om" zoals een cynische heer naast uw ver
slaggever veronderstelde was er veel
belangstelling voor deze lezing over „Lijk
bezorging in de lóóp der tijden" (met ge
kleurde lichtbeelden). En terecht, want
wat de spreker, die voorzitter is van de
Eerste Coöperatieve Associatie voor Lijk
bezorging, vertelde over de ingewikkelde
dodencultus en begrafenisrituelen van aller
lei volken was alleszins de moeite waard.
Veel begrafenisgebruiken der primitieve
en natuurvolken bijvoorbeeld spelen nu
nog een rol in ons eigen rouw-ceremoniëel
en het was belangwekkend, met de inlei
der na te gaan wat oorspronkelijk de be
doeling van deze, thans blijkbaar zinloze
gebruiken was. Zo zag spreker het luiden
der kerkklokken bij begrafenissen als een
overblijfsel van het-lawaai-ritueel der pri
mitieven, die daarmee de geesten der afge
storvenen hoopten te verdrijven.
Een en ander werd verduidelijkt door
vele over het algemeen uitstekende kleu
rendia's.
dat hij als iid van de staf van de Duitse
generaal of kolonel Schöngardt optrad als
BIJZONDER HOF
Achttien jaar geëist
Voor de derde kamer van het Bijzondere
Gerechtshof te Amsterdam stond heden
ochtend terecht de 24-jarige Haarlemse
auto-monteur Johannes Anton van Bragt,
die er van beschuldigd werd in dienst van
de Abwehrstelle Niederlande onderzoekin
gen te hebben verricht naar het werk van
illegalen en communisten. Voorts zou hij
als V-mann van de SD mededelingen heb
ben gedaan omtrent de illegaliteit en mee
gewerkt hebben aan arrestaties van ver
zetslieden.
Tenslotte is hij gedetacheerd geweest bij
de Inlichtingendienst van de Haarlemse
politie en heeft hij in die functie deelge
nomen aan huiszoekingen en arrestaties.
Door zijn werk zouden drie mensen de
dood hebben gevonden en anderen lange
tijd in gevangenisschap hebben verkeerd.
Verdachte gaf het hem ten laste gelegde
vrijwel geheel toe. Zo vertelde hij, dat hij
voor de Abwehrstelle op zoek was geweest
naar illegalen en geheime zenders in Am
sterdam en Driebergen en dat hij voor dit
werk twintig gulden per week had ont
vangen.
Hij was toen pas zeventien jaar. In 1943
had hij tezamen met de V-mann Rothert
inlichtingen verstrekt aan de SD'ers Rühl
en Viebahn, vooral over communistische
activiteit in Haarlem en omstreken. Ook
werkte hij mede aar» de arrestatie van de
communist Hoebeke, die later in een con
centratiekamp overleed.
Hij gaf ook toe tezamen met Viebahn.
Rühl en Maarten Kuiper nog andere ar
restaties te hebben gedaan. Zijn grootste
activiteit ontplooide hij bij de Haarlemse
I. D. waar hij de rang van onderwacht
meester bekleedde. In het jaar 1944 ver
richtte hij tal van arrestaties die vrijwel
zonder uitzondering zich kenmerkten door
een grote mate van geniepigheid.
Hij drong zich onder allerlei valse voor
wendsels aan zijn slachtoffers op en ontzag
zich niet tijdens het verhoor hen dingen
Jubileum Organist Sint Bavo-
katheclraal Haarlem
Men schrijft ons:
Op 1 October zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer J. L. Schouten benoemd
kunsttaken en dat hi, troor wJerd organist aan de Kathedraal St
de verzending var. goederen en voorwer- R Ha ar lom
pen een speciale vergunning van de Duit
se autoriteiten ontving.
Er zal een 8-tal personen als getuige
gedagvaard worden.
Opvoering capaciteit der
Haarlemse waterleiding
4800 m3 water meer per etmaal
Als gevolg van het steeds toenemende
waterverbruik zo schrijven B. en W.
van Haarlem aan de raad is het nood
zakelijk reeds thans maatregelen te tref
fen, waardoor in de naaste toekomst een
aanzienlijke uitbreiding van de ruwwater-
capaciteit zal worden verkregen.
B. en W. menen, dat door het opstellen
van acht diepwelpompen waarbij elke
pompput afzonderlijk bemalen wordt door
een pomp, welke onder water in de put-
buis hangt op de meest economische
wijze aan de verwachten behoefte, zal
kunnen worden voldaan. Teneinde de fi
nanciering van deze uitbreiding over twee
dienstjaren te kunnen verdelen, stellen zij
voor, de plaatsing te doen geschieden in
1949 en 1950. Daar de capaciteit van deze
aggregaten 25 m:i per uur bedraagt, zal
uiteindelijk bij continubedrijf een grotere
Bavo te Haarlem.
Jan Lodewijk Schouten werd op 7 Juni
1898 te Amsterdam geboren. Hij studeerde
enige tijd bij Gerard Pikkers, om zich ver
volgens geheel voor de vakken orgel en
piano te bekwamen aan het Amsterdamse
Conservatorium. Voor orgel ontving hij
lessen van de bekende paedagoog Jean
Baptist de Pauw en van Cornelis de Wolf.
Voor piano was hij leerling van Nelly
Wagenaar. Later studeerde hij ook nog
compositie bij Henk Badings.
Na enige jaren als organist te zijn 'opge
treden in sommige kerken te Amsterdam,
bekleedt de heer Schouten nu reeds 25
jaren het ambt van organist aan de hoofd
kerk van het Haarlemse diocees.
Jan Schouten is geen man, die gaarne
„aan de weg timmert" Hij doet zijn werk
graag en goed; en daarmede is voor hem
alles uit! Naast zijn werk aan de Kathe
draal heeft hij echter nog een drukke les-
practijk, o.a. aan het Siminarie Hageveld,
zodat het grootste gedeelte van de clergé,
dat musiceert, enige tijd onder zijn leiding
heeft gestaan. Ook aan de kweekschool
„De Voorzienigheid" te Amsterdam, aan
Huize Sancta Maria te Noordwijkerhout
en aan het Veronica-gesticht te Haarlem
is hij verbonden als muziekleraar.
Op Zondag 24 October zal om 9 uur in
de Kathedraal een plechtige H. Mis van
opbrengst worden verkregen van 4800 m3 I dankbaarheid opgedragen worden. Tussen
ruwwater per etmaal. Bij de huidige pro- 10 jfi 1 """I 1 gjjfig u~'
ductie- en leveringsmogelijkheden zal de
eerste serie van vier pompen in het voor
jaar van 1950 gereed kunnen zijn. Het zal
dan echter nodig zijn reeds tijdig in 1949
aan te vangen met het boren van de pomp
putten, het maken van de kelders van ge
wapend beton en de aanleg van de eleetri-
sche installatie.
De kosten voor de eerste vier pompen
de bijbehorende werken en installaties in
begrepen ramen B. en W. op 67.000,
die van de tweede serie van vier op
63.000.
BON VOOR SCHEERZEEP WORDT
ONGELDIG
Het Centraal Distributiekantoor deelt
mede, dat de bonnen „Reserve E Tabak"
der tabakskaart QA 808, welke recht geven
op een rantsoen scheerzeep, na 9 October
niet meer geldig zijn.
12 en 1 uur zal er die dag gelegenheid
bestaan om de jubilaris te feliciteren in
de Pastorie van de Kathedraal. Ongetwij
feld zullen velen van die gelegenheid ge
bruik maketo om deze verdienstelijke kerk
musicus te huldigen.
Morgen arriveert
de „Willem Ruys"
De „Willem Ruys" wordt Vrijdagmorgen
uit Batavia te Rotterdam verwacht met
ruim 700 passagiers. Onder de passagiers
bevinden zich generaal-majoor dr. J. Th.
Wilkens, hoofd van de militaire genees
kundige dienst; prof. dr. F. C. Kraneveld,
hoogleraar der geneeskundige faculteit te
Batavia; de pianist A. Juda, die voor de
NIWIN een tournée door Indonesië maakte
en Cor Hermus, directeur-regisseur van
„Comedia" met een achttal acteurs en ac
trices van dit gezelschap.
Laatste diefstal verliep niet zonder ongelukken
Op het politiebureau Leidseplein te
Amsterdam verschenen dezer dagen twee
mannen^ waarvan de een beweerde, dat
de ander zijn costuum droeg. Dit costuum
had in een koffer gezeten, welke tijdens
een treinreis was gestolen.
De beschuldigde, de 30-jarige viskoop-
man K. uit Amsterdam, was een goede
bekende van de politie. Bij verder onder
zoek bleek dat in zijn woning geregeld
goederen werden gebracht, die van diefstal
uit treinen afkomstig waren. De politie
arresteerde daarop twee broers, de 17-
jarige W. A. en de 28-jarige J. A., die be
kenden verschillende treindiefstallen te bleek te passen.
A. was met zijn hand en voet tussen de
deur en de wagon beklemd geraakt en wist
zich eerst in Naarden, toen de trein stopte,
los te werken. In een fabriek aldaar werd
hij verbonden en naar een ziekenhuis in
Naarden vervoerd. Hij verklaarde van een
auto te zijn gevallen..
Des nachts vluchtte hij in pyjama uit het
ziekenhuis. Uit een woning stal hij een
overjas en een fiets en reed naar huis.
De volgende dag werd hij gearresteerd-
Hij ontkende eerst, maar viel door de
mand, toen een schoen, welke men in de
koelwagon had gevonden, hem precies
hebben gepleegd. ZU sprongen op treinen,
die tussen het Centraal Station en het
Muiderpoortstation reden, braken de wa
gons open en namen allerlei goederen weg.
Zo stalen zij 275 kg boter, drie koffers met
gedragen kleding, rollen textiel, 200 meter
khakistof, 100 meter zijde, een partij kou
sen en sokken, een radiotoestel en partijen
babyschoentjes, suikerwerk en vlees. De
laatste diefstal pleegde W A. met een
handlanger O. door op een koelwagon te
springen, de deuren te forceren en drie
bouten vlees uit de trein te werpen. De
deuren van een koelwagen slaan in
tegenstelling tot de deuren van een nor
male wagon, die schuiven naar buiten
open. Tijdens de diefstal raakte een der
deuren een lichtmast en sloeg dicht. Door
de klap werd O. uit de wagon geslingerd.
Hij bleef met een op drie plaatsen gebro
ken arm langs de lijn liggen.
O. werd in het Binnengasthuis gearres
teerd, waar hij zich had laten opnemen.
SCHEEPVAART
Aldebaran, BaltimoreRotterdam pass. 30
Sept. Land's End. Cottica, ParamariboAm
sterdam 29 Sept. van Pontadelgada. Gaaster-
kerk. MombassaAmsterdam 29 Sept. van
Marseille. Garoet, JavaRotterdam pass. 29
Sept. Gibraltar. Groote Beer, Batavia—Am
sterdam pass. 29 Sept. Dondrahead. Johan v.
Oldenbarnevelt, AmsterdamJava pass. 29
Sept. Algiers. Kota Inten, Quebec—Rotterdam
pass. 29 Sept. Scilly-eilanden. Mariekerk.
Rotterdam-Alapan, 29 Sept. van Alexandrië.
Meliskerk. Amsterdam—West Af. ika 29 Sept.
te Dakar. Oranje, BataviaAmsterdam 29
Sept. te Singapore. Poelau Laut. 30 Sept van
Batavia te Djeddah. Ruys. Japan—Buenos
Aires. 28 Sept. te Durban. Sibajak. Batavia
Rotterdam 29 Sept. van Suez. Tjibadak, 28
Sept. van Soerabaja te Makassar.
in de schoenen te schuiven, waarvan hij
wist, dat zij onwaar waren. i
In deze periode arresteerde hij de Joodse
jonge man Van Messel, die twee dagen
later door de Duitsers werd gefusilleerd.
Ook de jeugdige J. de Jong vond door
zijn toedoen de dood. Als getuigen fun
geerden onder meer de SD-ers Rühl en
Viebahn, die Van Bragts verklaringen
goeddeels bevestigden. Eén van zijn
slachtoffers, de Haarlemmer Frauenfelder,
vertelde ter zitting hoe hij met zijn zwa
ger Hoebeke door de listige toeleg van ver
dachte was gearresteerd. Ook de andere
getuigen kwamen met zulke staaltjes.
Op de vraag van de president mi". Van
Rechteren-Altena„Hoe bent u daartoe
gekomen?" antwoordde Van Bragt: „Ik
was verschrikkelijk fel, maar ik heb het
alleen uit politieke overwegingen gedaan.
Nu weet ik ook, wat het betekent om ge
vangen te zitten".
„Daar weet u niets van!" beet mr. Besier
hem toe; „bij de Duitsers was dat heel wat
anders".
In een kort requisitoir schetste mr. Besier
hoe verdachte, meegesleept door SS-leuzen,
tot deze verwerpelijke Judasmethoden
kwam. Gelet op de ernst van het feit, maar
rekening houdende met de jeugdige leeftijd
van verdachte, eiste hij achttien jaar ge
vangenisstraf met verlies van alle rechten
voor het leven.
Verdachtes raadsvrouwe zei, dat politie
ke hartstocht, gepaard aan geringe ontwik
keling haar cliënt fataal was geworden. Zij
verzocht het Hof er rekening mee te hou
den dat verdachte was opgegroeid in een
gezin waar nooit iets anders werd gehoord
dan nazi-leuzen.
Uitspraak over veertien dagen.
De rechtbank deed uitspraak
De Haarlemse rechtbank deed vanmor
gen uitspraak in de zaken tegen de 57-
jarige monteur J. G. S., die brand had ge
sticht in het huis van zijn kostjuffrouw,
tegen de 44-jarige postbeambte J. J. }V.
die zich voor Henri de Greeve bestemde
gelden had toegeëigend en tegen het echt
paar H.-F.. waarvan de vrouw van bero
ving van een Monnikendamse veehande
laar en de man van heling van het gestolen
geld werd verdacht.
De rechtbank veroordeelde de monteur
tot zes (eis: acht) maanden gevangenisstraf
en conform de eis, ter beschikkingstelling.
De postbeambte hoorde acht maanden,
waarvan vier voorwaardelijk, tegen zich
uitspreken (de Officier had tien maandën,
waarvan de helft voorwaardelijk gevor
derd) en het echtpaar H.-F. werd wegens
gebrek aan bewijs van de ten laste gelegde
feiten vrijgesproken, zoals de Officier ook
had gevraagd.
Wegom legging in Heemstede
Ingaande 1 October zal wederom de weg-
verlegging door de gemeente Heemstede van
de route Haarlem—Den Haag een wijziging
ondergaan. De weggebruikers die van Haar
lem komen en richting Den Haag willen
rijden zullen de navolgende route moeten
volgen: Herenweg, Lanckhorstlaan, Heem-
steedse Dreef, Wipperplein, Heemsteedse
Dreef. Valkenburgerplein. Valkenburgerlaan,
Glipperweg, Prinsenlaan, Herenweg.
In omgekeerde volgorde van Den Haag
Haarlem wordt gereden: Herenweg (Benne-
broek). Bennebroekerlaan, Glipperweg, Val
kenburgerlaan, Valkenburgerplein. Heem
steedse Dreef, Wipperplein, Heemsteedse
Dreef, Zuiderhoutlaan (Haarlem), Fontein
laan.
Komende uit de richtting Zandvoort wordt
gereden over de Lanckhorstlaan, Heem
steedse Dreef en vervolgens richting Den
Haag over vorenomschreven route.
Uit de richting Den Haag en gaande naar
Zandvoort, wordt dezelfde route gevolgd als
Den HaagHaarlem met dien verstande dat
van de Heemsteedse Dreef te Heemstede af
linksaf wordt geslagen de Lanckhorstlaan in
naar de Zandvoortselaan.
Geldleningen van Haarlem
B. en W. van Haarlem delen aan de raad
mede dat zij aanbiedingen hebben ontvan
gen voor twee geldleningen onderschei-
delijk groot 500.000 en 200.000, op on
derhandse schuldbekentenis, 5 pari, tegen
een rente varr 2V2% en een looptijd van
9 en 10 jaar.
Het college stelt voor op die aanbiedingen
in te gaan. Het geld zal gebruikt worden
om een gedeelte van de vlottende schuld te
consolideren en tot aflossing van het
restant van voorschotten van het Werk
fonds.
Slachtoffers van vliegtuig,
ongeluk bij Boxtel
De inzittenden van het militaire lesvliegtuig
dat Woensdag bij Boxtel is neergestort,
waren de off icier-vlieger tweede klasse C.
Velders uit Den Haag en de matroos P.
Nicolai uit Hilversum.
C. M. Velders kwam als adspirant-offi-
cier-vlieger in dienst bij de Marinelucht
vaartdienst. in Indonesië. Na het einde van
de strijd tegen Japan week hij uit naar
Australië en vandaar ging hij via Amerika
naar Engeland. Met het 321ste (Dutch)
R.A.F.-squadron is hij vervolgens op
Cocoseiland gestationneerd geweest. In Fe
bruari 1946 kwam hij terug in Soerabaja.
In October 1946 ging hij naar Nederland,
waar hij een instructeurs-cursus volgde te
Woensdrecht.- Hij was daarna als instruc
teur verbonden aan de vliegeropleiding te
Gilze-Rijen. Hij was 33 jaar, gehuwd en
woonde te 's-Gravenhage.
Matroos P. Nicolai is in 1925 te Soerabaja
geboren. Hij kwam in Juni 1947 in dienst.
Hij werd als leerling onderofficier-vlieger
bij de vliegeropleiding te Gilze-Rijen ge
plaatst.
Commissaris der Koningin
in Heemskerk
Maandag elf October zal de Commissaris
der Koningin in Noordholland een amb
telijk bezoek brengen aan de gemeente
Heemskerk. Voor hen, die de Commissaris
wensen te spreken is daarvoor gelegenheid
in het Raadhuis om half vijf.
MOTOR TEGEN AUTO GEBOTST
Hedenmorgen omstreeks halftien is op
het kruispunt bij het Polderhuis te Hoofd
dorp een motorrijder, De W. uit Amster
dam, die uit de richting Aalsmeer kwam,
tegen een uit de richting Heemstede ko
mende personenauto gebotst, bestuurd door
de heer M. De motorrijder kreeg vrij ern
stige wonden aan het hoofd en is naar een
der Haarlemse ziekenhuizen overgebracht
De motorfiets was zwaar beschadigd. De
auto kreeg slechts een paar deuken.
De politie onderzoekt de schuldvraag.
BINNENLAND
De K.L.M.-boordwerktuigkundige E. H.,
die in Singapore gearresteerd werd wegens
het smokkelen van goud en diamanten, is
veroordeeld tot twee maanden celstraf.
De bootdienst tussen Amsterdam en
Lemmer v.v. van de rederij Koppe wordt met
ingang van 1 October opgeheven.
Nu volle melkpoeder in chocoladepro
ducten mag worden verwerkt zijn voor
ongevulde melkchocolade maximumverkoop
prijzen vastgesteld, namelijk voor stukgoed
(repen) f 0,39 en voor wichtgoed f 0,50 per 100
gram voor de consument. Een ongevulde
melkchocoladereep van normaal gewicht
komt dus nu op f 0,13 per stuk. Voor de ge
vulde melkchocolade blijven dezelfde prijzen
gelden als voor gevulde chocolade. De uit-
zonderingsprijzen voor speciale kwaliteits-
artikelen gelden ook voor melkchocolade
artikelen.
Vertegenwoordigers van de drie samen
werkende vakcentrales zullen gevolg geven
aan de uitnodiging van de gouverneur van
Suriname, om daar een bezoek te brengen
ter bestudering van de sociale toestand. Voor
het Christelijk Nationaal Vakverbond zal
gaan de heer F. P. Fuykschot, voor de
Katholieke Arbeidersbeweging de heer J. H.
Kuiper en voor het Nederlands Verbond van
Vakverenigingen de heer J. G. Suurhof.
De parlementaire delegatie van het
Britse gemenebest heeft Woensdag een be
zoek gebracht aan Amsterdam. Alkmaar, de
Wieringermeer en de Afsluitdijk.
De minister van Buitenlandse Zaken mr.
D. U. Stikker is n«\ar Parijs vertrokken,
waar hij de vergadering van de Verenigde
Volken zal bijwonen als hoofd van de Neder
landse delegatie.
Bij een boerderij in Schiebroek speelde
een 5-jarig meisje met lucifers. Gevolg: 50.000
kg. hooi en een grote partij gerst gingen in
vlammen op.
In Bruinisse is het motorschip „Avon
tuur" geheel uitgebrand. De lading ging
verloren.
De ex-burgemeester van Ede, Van D.,
is wegens hulpverlening aan de vijand ver
oordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf, ont
zetting uit de kiesrechten en uit het recht een
overheidsfunctie te bekleden.
HAARLEM EN OMGEVING
Dc burgemeester van Haarlem, mr. P. O.
F. M. Cremers, zal niet op Vrijdag 1 en 8
October spreekuur houden, doch op Woens
dag 6 October om 10.30 uur.
Op de Indische filmavond van „Ere
schuld en Dankbaarheid", welke op 1 Octo
ber in de Gem. Concertzaal wordt gegeven,
zullen niet alleen de documentaire films over
het leven der militairen in Indonesië ver
toond worden, maar ook de films over het
regeringsjubileum van Koningin Wilhelmina
ën de inhuldiging van Koningin Juliana.
De Friese Fakir, die door zijn hypnoti
sche en telepathische experimenten reeds
tallozen in verbazing heeft gebracht, zal
Zondag 3 October in de Gem. Concertzaal
demonstraties geven. Door de „Guimanba's"
wordt muzikale medewerking verleend.
- Candidaat L. J. Boeqinga uit Haarlem
is beroepen als predikant bij de Gereformeer
de Kerk van Fijnaart.
De 72-jarige mevrouw A. P. uit Haar
lem. die te Putten was gelogeerd, kreeg bij
het 'uitstappen uit een autobus het achterwiel
van de bus over haar voet, die geheel ver
brijzeld werd.- Ze is naar een ziekeninrich-
ting overgebracht.
Een sonaten-avond wordt door Ans
Bouter en Eduard Biele gegeven op Zaterdag
2 October in de met kaarsen verlichte
Renaissance-zaal van het Frans Hals Museum.
Het programma vermeldt werken van:
Sammartini, Beethoven, Brahms en Kodély.
- Het Instituut voor Arbeiders Ontwikke-
lirfg te Haarlem gaat Zondag 3 October naar
„De Banjaert" te Wijk aan Zee, om in een
gezellig samenzijn dit huis en omgeving te
verkennen.
De violisten Norbert Visser en Carolien
van der Heide en de pianist Hendrik Willem
Poldermans geven op Woensdag 6 October
in de Renaissancezaal van het Frans Hals
museum een kamermuziekavond.
- Ter voorkoming van onaangename ge
volgen voor de vijf andere veertigjarige
humoristen die de Haarlemmers van tijd tot
tijd opvrolijken, vermelden wij dat met de
geveltoerist die het Beheersinstituut te glad
wilde af zijn. een zekere A. B.» wordt bedoeld.
Bij de Van Egmondstraat in Haarlem-
Noord werd gistermiddag een fietser inge
haald door een motorrijder. De fietser week
plotseling naar links uit en de motorrijder
kon ondanks krachtig remmen een aanrij
ding niet voorkomen. De wielrijder is met een
gëbroken enkel naar de Deo overgebracht.
In een varkensschuur aan de Oudeweg
te Haarlem brak vannacht brand uit, waar
door het dak gedeeltelijk verloren ging. De
varkens konden evenwel gered worden. De
brandweer doofde het vuur met één straal.
Uit een woning aan de Zaanenstraat in
Haarlem-Noord werd in de nacht van Dins
dag op Woensdag een bedrag van honderd
gulden ontvreemd.
De Haarlemse recherche heeft een 69-
jarige vrouw aangehouden die ervan ver
dacht wordt zestien gulden gestolen te
hebben. Ze heeft reeds enkele vonnissen
wegens diefstal achter de rug.
Bloemendaal
„Sparrenheuvel"
Dr. P. Hoekstra spreekt in zijn verleden
jaar verschenen boek „Bloemendaal" over de
zo verwaarloosde buitenplaats Sparrenheu
vel. tegenover de Mollaan en noemde die als
een. welke bewaard diende te blijven. Met
behulp van Monumentenzorg is thans een
eenvoudige restauratie gereed gekomen. De
daklijst en de ramen zijn weer hersteld en
het gehele huis is van buiten geschilderd,
zodat het er nu weer behoorlijk uitziet. Men
is nu bezig de grond rondom het huis om te
spitten en zo zal ook de verwilderde tuin er
weer behoorlijk uit gaan zien.
Deze buitenplaats werd vroeger bewoond
door de wethouder Ign. Bispinck en is thans
eigendom der Bispinckstichting. De bedoeling
is, dat er een R.K. kerk en schoolgebouwen
op het terrein zullen komen.
BURGERLIJKE STAND
GEBOORTEN: A. Cornelissen—Been, d.;
A. E. de Bruijnv. d. Voet, d.
ONDERTROUWD: J. G. Stenger en I. Vet-
tewinkel; E. Zuiderduijn en B. C. v. Baten
burg.
GEHUWD: J. R. Schaap en R. Falch; P.
Rote en H. F. Peppelman van Kampen; A. C.
M. Bosman en M. W. A. Versteegh; M. L. de
Vries en A. Olijerhoek; R. G. v. Rooij en M.
Kelderman.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie
338)4
339%
283
284
245
244%
A. K. U
1571/2
157)4
174%
Nederlandse Ford
315
Nederlandse Kabel
275%
v. Berkel's Patent
127
Scheepvaart-Unie
176
174%
■-loll.-Amerika Lijn
178%
Deli Maatschappij
153.14
153%
H. V A
260
259%
A'dam Rubber
165%
Ned. Handel Mij
160
N.-I. Handelsbank
117)4
Billiton Mij II
398
