Haarlems Dagblad
Uitvindingen
CGT spoort Franse arbeiders aan
tot sabotage van Marshali-plan
Haarlems 100-jarige
overleden
Wisjinski verbreekt het zwijgen
in de Veiligheidsraadzitting
Een sportfondsenbad in Haarlem Noord?
Amerika verwerpt Russisch ontwapeningsplan
63e Jaargang No. 19067
Bureaux: Grote Houtstr. 93. Tel. Adv en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Zaterdag 16 Oelolïer 1918
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
4,25. Franco per post 14.75. Postgiro 273107.
Vdvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hnofdredacteur: Robert Peereboom
ett <®prcTt}tc 'Daarlrmartjc Courant (Jnno
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE WERELD IS BLIJ als er weer een
nieuwe uitvinding op het gebied der
geneeskunst is gedaan. Zij is daar in deze
eeuw vaak mee verheugd. Een ware
stroom van heilzame ontdekkingen is los
gebroken, sinds de grote mannen der vorige
periode Pasteur, Koch, Semmelweis,
Lister en anderen er de weg voor ge
opend hadden. Na onze vijfjarige afzonde
ring tijdens de tweede wereldoorlog is
gebleken, dat men in landen als Amerika,
Groot-Brittannië en Zweden de vaart had
weten te behouden, zodat de landen, die
onder Duitse overheersing gestaan hadden,
ver achter waren geraakt op het gebied
der therapie Energieke medici hebben zich
daarom naar die landen gehaagt en zijn van
hun reizen teruggekeerd met een schat van
pjeuwe kennis, die reeds ettelijke patiënten
gebaat heeft. Tal van zieken, die ten dode
opgeschreven schenen te zijn, zijn gered
door de wonderbaarlijke nieuwe vondsten
zowel op het gebied der chirurgie als op dat
der geneesmiddelen. Toen onze deuren en
ramen weer open gingen aan de Westzijde
bleek spoedig, dat de hoop op uitvinding
van een betere internationale samenleving
niet verwezenlijkt was. Genezing voor de
gemeenschap was niet gevonden. Genezing
voor het individu, in veel gevallen die
vroeger geen uitzicht boden, wel.
De vele medische uitvindingen zouden
ons gevoel van veiligheid gedurende de
korte spanne tijds, die cut leven is, ver
groot hebben als zij niet gepaard waren
gegaan met een andere stroom vernuftige
ontdekkingen, die de bedreiging van dat
leven in zeker niet geringer mate ver
groten. Laat ik niet opnieuw gaan uitwei
den over de ontwikkeling der atoom
energie, die de mens zou kunnen dienen
als zij hiet gelijk meer vondsten der
practische techniek onmiddellijk en in
hoofdzaak was aangegrepen als een nieuw
middel tot vernietiging. De Wonderen der
Techniek, in de dagen der vaderen met
geestdrift bezongen als getuigen van een
veronderstelde vooruitgang der mensheid,
hebben sinds lang in toenemende mate
onrust gewekt. Want de mens blijkt tegen
dit alles niet opgewassen. Niet alleen om-
hij de materiële bedreiging door zijn
eigen uitvinding niet weet te beheersen,
maar ook omdat hij in het algemeen geen
maat kent waar het de toepassing betreft.
Dit heeft de Engelse auteur Aldous Huxley
gebracht tot het schrijven van zijn boek
Brave new world", een toekomst-fantaisie
>ver de gemechaniseerde wereld, die uit
dit alles zou moeten ontstaan. En het is
>en huiveringwekkend toekomstbeeld, dat
hij heeft geschapen.
De uitvinders gaan voort. Enkele dagen
geleden hebben wij een foto gegeven van
een door een Amerikaanse ingenieur te
Seattle ontworpen „volkshélicoptère", een
hefschroef-vliegtuig dus, waarmee in
Engeland demonstraties zijn gegeven. Het
weegt 81 kg en kan opstijgen en landen op
:en stukje grond van negen vierkante
meter. Het toestelletje, dat de indruk geeft
van een mismaakt insect en welks be
stuurder volkomen in de open lucht zit,
tonder enige bescherming tegen weer en
wind gelijk dat in de eerste vliegtuigen
van veertig jaar geleden ook het geval was
kan tot 3600 m hoogte stijgen en ont
wikkelt een „kruissnelheid" van 80 km.
Ge kunt om dit dingske lachen. Het zal,
in serie gebouwd, maar 2500 gulden kosten
een prijs waarvoor tegenwoordig geen
grotere auto dan van het type „boulevard-
luis" verkrijgbaar is maar het lijkt alleen
bruikbaar voor sportjongens. Wacht even.
Over enkele jaren zal dit primitieve pro
duct zich ontwikkeld hebben tot het
algemeen-bruikbare toestel, waarmee men
van een plat dak kan opstijgen en erop
landen. Het zal zich 'vervaarlijk-snel ont
wikkelen. Gij gelooft dat misschien niet,
omdat wij dergelijke dingen nog niet om
ons heen zien. Ons enige hefschroef-
vliegtuig, bij een noodlanding beschadigd,
wacht sinds maanden op nieuwe onder
delen. Maar dit is maar een tijdelijke „ach
terstand". Is de mens gereed voor de nieuwe
popularisering van het luchtverkeer, door
dit ding aangekondigd? Is hij opgewassen
tegen de nieuwe opschroeverij om een
toepasselijke term te gebruiken en de
nieuwe gejaagdheid die er het gevolg van
zullen zijn? Andere vraag: hebben wij
behoefte aan zo'n ding? Op al die vragen
kan het antwoord alleen ontkennend zijn.
Maar men zal meegesleurd worden door
uitvinding. Zonder wezenlijk eigen
oordeel.
Televisie is een ander voorbeeld. Ameri
ka vooral past haar al op ruime schaal in
de practijk toe, al werkt zij nog' niet op
grote afstanden. Bij ons verkeert deze vin
ding nog in de staat van proefnemingen,
zoals wij een paar maanden geleden heb
ben beschreven naar aanleiding van een
demonstratie bij Philips. Maar de eerste
plechtige officiële bijeenkomst van autori
teiten, deskundigen en enkele belangheb
benden, ter bespreking van de invoering
van televisie, heeft deze week plaats gé-
had. Hebben wij deze uitvinding nodig? Zal
het gevolg namelijk dat velen hun bele
venissen in nog sterker mate tot een geme
chaniseerde weergave zullen gaan beper
ken de geestelijke gezondheid van de
mens en dus de beschaving niet schaden?
Zullen niet nóg meer vervlakking en
gebrek aan inzicht er het gevolg van zijn?
Men kan, als modern mens, een aantal
technische uitvindingen van deze eeuw
Waarderen en zou sommige niet graag mis
sen. Het zijn de ongebreideldheid van het
geheel, het gebrek aan beheersing, de aan
vaarding van het kunstmatige dat over
bodig' is en de platte nivellering, waartoe
dit alles leidt, die afkeer wekken. De indruk
de mensen als een troep kinderen op
nieuwe stukken speelgoed jagen, zonder
zich op het gehalte te bezinnen en zonder
aam hun geestelijke gezondheid te denken,
dringt zich telkens op. R. P.
Hoffman heeft succes gehad
De administrateur van het Marshall
plan, Paul Hoffman, deelde Vrijdag op een
Persconferentie mede dat Bevin en Schu-
nan zijn overeengekomen een Amerikaans
Voorstel in overweging te nemen dat be-
aogt, de ontmanteling van de Duitse zware
ndustrie te vertragen. Hoffman zei te ho
len dat spoedig uit Londen en Parijs het
lericht binnen zou komen dat het voorstel
saanvaard.
Een eerder voorstel van Hoffman, strek-
;ende tot het stopzetten van de ontmante-
ing, heeft hevig Frans en Engels verzet
totmoet.
EINDELIJK OPEN KAART
„De Wesfeuropese Unie moet mislukken"
De C. G. T. (het onder communistische
leiding staande Franse vakverbond) heeft
gisteravond in Parijs openlijk de oorlog
verklaard aan het Marshallplan en het
West-Europese defensieplan en heeft de
Franse arbeiders opgeroepen zich te scha
ren aan de zijde van Rusland in de strijd
van dat land om het behoud van de vrede.
Het jaarlijkse congres van de C.G.T. werd
besloten met een resolutie die met bijna
algemene stemmen werd aangenomen
waarin van de C.G.T. wordt verlangd, alles
wat mogelijk is te doen om mislukking van
het Marshallplan en de Westeuropese Unie
te verzekeren. Met overweldigende meer
derheid werd een resolutie verworpen die
was ingediend door een „Trotskistische
minderheid" en waarin een algemene lan
delijke staking werd geëist ter ondersteu
ning van de eisen der arbeiders.
In de eerste resolutie besloot het C.G.T.-
congres als officiëel programmapunt te
aanvaarden „het afschudden van de zware
last van het Marshallplan en het afzonder
lijk en in herwonnen souvereiniteit wer
ken ,voor de verwezenlijking van een na
tionaal herstelplan het vijfjarenplan van
Jean Monnet voor her-uitrusting en mo
dernisering van de Franse industrie
het afwijzen van de militaire verdragen,
die van het Westerse blok een oorlogs
apparaat tegen de Sovjet-Unie hebben ge
maakt, het aanvaarden van een vredes
politiek aan de zijde van alle vredelieven
de landen, inzonderheid de Sovjet Unie,
net verschaffen van waarborgen aan de
arbeidende klasse inzake volledig deelge
nootschap in het economisch en politiek be
stuur van het land".
Veiligheidsploegen uit de mijnen
De staking van 350.000 mijnwerkers in
de Noordelijke kolendistricten is vandaag
de dertiende dag ingegaan. De bij de C. G.
T. aangesloten mijnwerkers hebben bittere
verwijten gericht aan het adres van de
regering over het stationeren van troepen
en gardes mobiles in het stakingsgebied.
Zij hebben nu als tegenmaatregel aange
kondigd, dat alle „veiligheidsploegen" met
ingang yan Maandag voor 24 uur uit de
mijnen zullen worden teruggetrokken.
Tot dusver hadden de stakers toegestemd
in het handhaven van minimumbezettingen
in de mijnen, „veiligheidsploegen", die de
pompinstallaties bedienden. De minister
van Handel en Industrie Robert Lacoste
heeft echter medegedeeld dat reeds aan
zienlijke schade is toegebracht aan de
mijninstallaties en dat na het eind van de
staking de mijnen toch niet dadelijk op
volle kracht in bedrijf zullen kunnen ko
men.
De groep werkwilligen onder de staken
de mijnwerkers wordt gestadig groter,
maar tegelijkertijd zijn op enkele punten
nieuwe stakingen onder het spoorwegper
soneel uitgebroken. Het valt nog niet te
overzien of deze stakingen een symptoom
zijn van communistische pogingen door
middel van stakingen opnieuw de spoor
wegverbindingen lam te leggen.
De staking van de 42.000 metaalbewer
kers in Lotharingen is gisteren geëindigd
De in Bordeaux aan 20.000 metaalarbeiders
Naar wij vernemen is Haarlems oudste
inwoonster, mejuffrouw C. S. Jansen, die
26 October 101 jaar zou zijn geworden,
Vrijdagmiddag in het rusthuis „Sorgh-
vliet", Spruitenbosstraat 8, waar zij de
laatste jaren woonde, overleden.
Mejuffrouw Jansen, met wie wij het
vorige jaar ter gelegenheid van haar hon
derdste verjaardag een praatje maakten,
bleef tot in haar laatste dagen even be
minnelijk, levendig van geest en belang
stellend in haar omgeving als zij altijd was
geweest. De schone kunsten, maar niet
minder vraagstukken van religieuze aard
zij was het oudste lid van de Vereniging
van Vrijzinnig Hervormden trokken
haar aandacht.
Haar honderdste verjaardag werd luister
rijk gevierd. De teraardebestelling heeft op
Dinsdag 19 October op de begraafplaats
„Zorgvlied" in Amsterdam plaats.
Opvolger nog niet bekend
Het is nog niet bekend wie na mejuffrouw
Jansen de eer voor zich kan opeisen de
oudste inwoner of inwoonster van de
Spaarnestad te zijn. Het bevolkingsregister
van Haarlem is namelijk alleen alfabetisch
samengesteld. Er bestaan wel plannen ook
een indeling naar leeftijd op te zetten, doch
tot nu toe is daar nog niets van gekomen.
gerichte oproep uit sympathie voor de sta
kers in de automobielfabriek „Georges
Irat" algemeen te gaan staken, heeft geen
effect gesorteerd. Slechts 2000 arbeiders
gaven aan de oproep gehoor en tegelijker
tijd eindigden de stakers van de „Georges
Irat"-fabriek hun staking. (U.P.)
Bloemendaalse strand wordt
van staketsels ontdaan
Er is reeds verscheidene keren op ge
wezen ook in de Bloemendaalse raad
dat de staketsels aan het Bloemendaalse
strand een gevaar opleveren voor onge
vallen bij baden en zwemmen.
De Hulpverleningsdienst van het depar
tement van Binnenlandse Zaken heeft zich
thans bereid verklaard de obstakels te doen
springen zodat zij van het strand verwij
derd kunnen worden. Hiervoor zal een des
kundige en drie man voor terreinafzetting
beschikbaar worden gesteld.
De gemeente moet de kosten, die op 600
worden geraamd, voor haar rekening
nemen.
Het werk zal ongeveer acht dagen in
beslag nemen.
Om te zeggen dat hij niets zal zeggen
De Veiligheidsraad is Vrijdag opnieuw
aan de Berlijnse kwestie begonnen na de
pauze van een week, gedurende welke de
zes neutrale leden hun vruchteloze poging
tot verzoening deden. Bij de opening van
het debat was ook «de Russische delegatie
onder leiding van Wisjinski aanwezig. De
voorzitter, de Argentijn Bramuglia. hield
een rede waarin hij een beroep deed op de
raad om een uiterste poging tot oplossing
van het geschil te doen. Hij zeide er zeker
van te zijn dat de kwestie zonder oorlog
zou worden opgelost: „Wij weten dat wij,
als wij slechts willen, in vrede kunnen
leven. Wij zijn de verdedigers van de vrede,
wij kunnen onze volken niet in de steek
laten", aldus Bramuglia.
Faris el Choery (Syrië) deed een beroep
op de drie grote mogendheden „een com
promis te sluiten en concessies te doen ten
einde de angst van de wereld te doen ver
dwijnen". Hij drong er op aan, dat de drie
mogendheden de directe onderhandelingen'
zouden hervatten.
Dr. Bramuglia deed een tweeledig ver
zoek aan de vier mogendheden, die in het
geschil betrokken zijn. Hij vroeg hen te
verklaren, hoe de vei-keersbeperkingen in
Berlijn en tussen de Oostelijke en de Wes
telijke zones ontstaan zijn en uitvoerig mee
te delen, welke overeenkomst de instruc
ties aan de militaire gouverneurs van Ber
lijn inhielden en door welke oorzaken de
overeenkomst niet was uitgevoerd.
Dr. Philip Jessup (V.S.) en Parodi
(Frankrijk) verklaarden zich bereid de
door Bramuglia gewenste inlichtingen te
verstrekken. De Britse gedelegeerde Cado-
gan zeide, dat hij gaarne aanvullende in
lichtingen zou verstrekken, doch dat het
merendeel der antwoorden op de twee
vragen reeds gegeven is in „de gepubli
ceerde documenten met inbegrip van het
witboek, dat de Britse regering onlangs
heeft uitgegeven." De Russische gedele
geerde Wisjinski verbrak zijn stilzwijgen
en antwoordde op het verzoek, dat hij geen
inlichtingen meer zou verstrekken, daar hij
er bij bleef, dat de Veiligheidsraad niet
competent is om de zaak te behandelen.
Hij zei spottend: „De vragen van
dr. Bramuglia zijn trucs om de Sovjet-Unie
te'betrekken in een discussie over de Ber
lijnse kwestie in de Veiligheidsraad. Het is
naief te geloven, dat wij in dit aas zullen
happen of ons aan deze vlieger vanger zul
len laten kleven".
Bramuglia onderhield Wisjinski over zijn
insinuatie en zeide het te betreuren dat
zulke woorden in de Veiligheidsraad ge
sproken waren.
Wisjinski gaf daarop te kennen, dat hij
geen poging had willen doen om de goede
trouw van enige delegatie te betwijfelen.
De zitting is tot Dinsdagmiddag ver
daagd.
Poolse steun voor
Franse stakers
Volgens radio-Warschau heeft de cen
trale raad van de Poolse vakverenigingen
drie millioen sloty ter beschikking van de
stakende Franse mijnwerkers gesteld en
de leden opgeroepen „morele en materiële
steun" te verlenen.
Orkaan teisterde Mexico
Een wervelwind die de laatste dagen de
Mexicaanse kust van de Grote Oceaan en
de Golf van Californië heeft geteisterd,
heeft de dood van zeven personen veroor
zaakt; twintig anderen worden vermist.
Acht vissersboten zijn verdwenen.
JoegoslavisGh diplomaat vermoord
in Parijs
De politie te Parijs heeft medegedeeld,
dat Vrijdag het lichaam van Risdigh
Todor, voormalig Joegoslavisch ambassa
deur in Denemarken, gevonden is in het
bad van zijn appartement te Chambery in
Zuid-Oost Frankrijk, waar hij sedert de
oorlog heeft gewoond.
Er werd aan toegevoegd, dat Todor on
geveer tien dagen geleden geworgd moet
zijn.
Abdoel Kadir bedankt
De secretaris van Staat voor Algemene
Zaken in Indonesië, Raden Abdoel Kadir
Widjojoatmodjo, heeft gemeend ontheffing
uit zijn functie te moeten verzoeken, nu dr.
Van Mook besloten heeft heen te gaan, al
dus meldt het Bataviaas Nieuwsblad.
Voor Marga van der Zon en Rita Smit, twee
meisjes van vier jaar, was het Vrijdag een
gewichtige dag. In Stoops Bad behaalden zij
liet zwemdiploma, gelijk met zestig andere
meisjes en jongens tot vijftien jaar. Toen de
diploma's waren uitgereikt, stonden de twee
meisjes in het middelpunt der belangstelling.
Beiden ontvingen vele geschenken. - Op de foto
de twee gediplomeerden en links de heer
P. Schultiiik, directeur van Stoops Bad.
Doodstraf op zwarte handel
De Franse president Auriol heeft giste
ren beraadslaagd met de minister van Justi
tie André Marie en met een aantal deskun
digen op het gebied van rechtspraak en
wetgeving. De regering heeft daarna be
kend gemaakt dat de uit 1946 daterende
anti-zwarte-handel-wet van kracht zal
komen tijdens het bewind van de toen
malige minister van voedselvoorziening
Yves Farges. Krachtens deze wet kan zelfs
in zeer zware gevallen de doodstraf worden
opgelegd, maar de Franse bladen betwij
felden over het algemeen of de opgelegde
straffen ooit hoger zullen zijn dan enkele
maanden.
Revolutie in Honduras
Volgens betrouwbare berichten uit Hon
duras is in dit land een revolutie uitgebro
ken. De gewezen commandant van de be
langrijke haven Laceiba in het Noorden
der republiek, generaal Rufino Solis, heeft
de leiding van een gewapende opstand op
zich genomen. In diverse streken hebben
eveneens opstootjes tegen de regering
plaats. Het schijnt dat de president Cartas
Andino de toestand niet meer meester is.
Men vreest dat de opstand zich over het
ganse land zal uitbreiden. De zeer strenge
censuur in Honduras maakt het onmoge
lijk directe berichten over de opstand in
te winnen.
Land en volk.
Honduras ligt in Centraal-Amerika tus
sen de Caribische Zee en de Grote Oceaan.
De bevolking (c.a. 900.000 zielen) van het
overwegend bergachtige land vindt zijn
middelen van bestaan in hoofdzaak in de
landbouw, veeteelt cn mijnbouw. Ongeveer
60 pet. van de bevolking is analfabeet. Vrij
wel allen belijden het Katholieke geloof.
Zeventig procent van de bevolking bestaat
uit „Ladino's", een gemengd ras van Span
jaarden en Indianen.
Het land heeft eèn nogal stormachtige
geschiedenis gehad, nadat Columbus er in
1502 voet aan wal zette. Vooral in de ne
gentiende eeuw heeft de republiek zwaar
geleden onder een nimmer eindigende reeks
van revoluties, die meestal van buiten af
werden bewerkt. De omliggende staten
hebben steeds geprobeerd één van hun
stromannen tot president gekozen te krij
gen en deze intrigues waren niet bevor
derlijk voor de rust en orde. Bij de oorlog
met Nicaragua in 1903 intervenieerden de
V. S. en deze hebben sindsdien een wa
kend oogje gehouden over de kleine re
publiek.
STAKINGEN IN ITALIë
120.000 landarbeiders in Ferrara (Italië)
zijn hedenochtend in staking gegaan. Zij
eisen naleving van de vakbondsvoorschrif
ten inzake de aanwerving van arbeids
krachten.
Anderzijds heeft het personeel van het
instituut voor de sociale zekerheid heden
ochtend in geheel Italië het werk gestaakt.
Het eist een wintertoeslag, die het bestuur
dit jaar niet wil toestaan.
Politieke commissie behandelt
Bernadottes testament
De politieke commissie van de UNO is
Vrijdag begonnen met de bespreking van
het rapport van wijlen graaf Bernadotte,
dat door Engeland en Amerika wordt ge
steund, doch zowel door Arabieren als Jo
den wordt bestreden.
Dr. Ralph Bunche, de waarnemende be
middelaar in Palestina, werd uitgenodigd
aan de commissietafel plaats te nemen. De
commissie besloot ook de vertegenwoordi
ger van Transjordanië, dat geen lid van de
UNO is, toe te staan aan het debat deel te
nemen zonder stemrecht.
BRANDSTOFFENTOESLAG VOOR
ONDERSTEUNDEN
Ook in de komende winter zal aan
personen, die een uitkering ontvangen
volgens de bepalingen van de sociale bij
standsregeling, een brandstoffentoeslag
worden verstrekt.
Deze toeslag, groot 2 of 1 per week
voor personen, die respectievelijk ten min
ste 12 eenheden of 6 eenheden brandstof
hebben toegewezen gekregen, zal wekelijks
boven bedoelde uitkering worden verleend
en wel over het tijdvak van 31 October
1948 tot en met 30 April 1949.
Doodse vliegtuigen deden
aanvallen
Israëlische vliegtuigen hebben Vrijdag
avond twee aanvallen ondernomen op een
militair vliegveld aan de Egyptische grens
en daarna Gaza, Majdal en Gorab gebom
bardeerd, zo werd te Cairo officieel bekend
gemaakt.
In de laatstgenoemde drie plaatsen wer
den enige burgers gewond. De Egyptische
regering heeft een formeel protest inge
diend bij de Veiligheidsraad en bij de ver
tegenwoordiger van de UNO in Cairo.
(United Press)
Gedacht ivordt aan een groot open en een klein
overdekt bad
Wij hebben reeds medegedeeld dat het
gemeentebesCuur van Haarlem door
drongen is van de noodzakelijkheid het
aantal zweminrichtingen uit te breiden.
Haarlem heeft er nu slechts twee: één aan
de Kleverlaan en één aan de Houtvaart.
Gewenst worden er ook in Haarlem-Noord
en Haarlem-Oost. Van de tafel van B. en
W. is reeds de toezegging gedaan dat voor
stellen voor de bouw, althans van één zo'n
inrichting, zijn te verwachten zo gauw er
van de Wederopbouw medewerking te
verkrijgen is wat het beschikbaar stellen
van bouwmaterialen betreft.
Thans vernemen wij dat bij de combina
tie van Sportfondsenbaden in Nederland
het plan gerezen l^-'ook een Sportfondsen-
bad in Haarlem-Noord te stichten. Er
wordt gedacht aan een groot open en een
klein overdekt bad.
Het gemeentebestuur is van dit voorne
men in kennis gesteld. Er is daarbij mede
gedeeld dat men het kleine overdekte deel
in het bijzonder bestemmen wil voor liet
nemen van schoolbaden. Maar natuurlijk
zullen er ook particulieren van gebruik
kunnen maken buiten de schooluren en op
dagen dat er geen schoolbaden zijn.
Natuurlijk zijn ook de Sportfondsen
overtuigd dat de allereerste tijd nog geen
toestemming tot de bouw van de Weder
opbouw te verkrijgen zal zijn, maar het is
van belang dat de plannen voorbereid
worden.
Men weet dat het Sportfondsenbad dat
in het Frederikspark staat, uitsluitend een
overdekt bad heeft. In andere steden zijn
ook wel open baden die door de combinatie
geëxploiteerd worden. De financiële resul
taten van het Sportfondsenbad zijn zo
vernamen wij niet opgunstig. Het is
geen onderneming die liet maken van
winst beoogt, zij is tevreden als de exploi
tatie sluitend is Dat is tot voor kort in
Haarlem bereikt kunnen worden. De ge
meente Haarlem heeft bij de bouw een
lening gegarandeerd. Het Sportfondsenbad
is die verplichtingen steeds nagekomen.
Het bedrag dezer lening was oorspronkelijk
260.000 (aangegaan in 1933), maar in de
loop der jaren is het verminderd tot
172.952. Ook voor 1948 was weer 7.900
uitgetrokken voor aflossing. In 1947 zat
het Sportfonsenbad evenwel met een on
verwachte uitgave voor ingrijpende her
stellingswerken. Toen is aan de gemeente
gevraagd om tijdelijk te helpen met een
bedrag van- 30.000 Die medewerking is
toen gegeven.
Verder heeft de gemeente geen finan
ciële bemoeiingen met het Sportfonsenbad
gehad. Alleen krijgt zij elk jaar f 5000 uit
gekeerd als canon voor de grond waarop
het gebouw staat en die eigendom van de
gemeente is. Het bestuur meent dat die
erfpachtscanon hoog, te hoog is, maar ver
mindering stuit op moeilijkheden, daar het
bedrag contractueel is vastgelegd.
De exploitatie van het Sportfondsenbad
staat in» deze tijd wel voor moeilijkheden,
omdat er te weinig baden genomen worden.
Dit wordt geweten aan het feit dat de prijs
der baden hoog is, maar die prijs is nodig
om de rekening sluitend te maken. De
vaste lasten aan brandstoffen, lonen, enz.
zijn, vergeleken bij de jaren vóór de oorlog,
enorm gestegen. Gaarne zou men de tarie
ven verlagen als men maar de zekerheid
had dat het aantal zwemmers in gelijke
mate zou toenemen.
Als er in Haarlem-Noord een tweede
Sportfondsenbad zou komen, vreest men
niet, dat het aantal zwemmers van het bad
in het Frederikspark belangrijk zal afne
men, want Haarlem-Nbord ligt daarvan
zó ver verwijderd, dat het nu toch weinig
klanten oplevert. Verwacht wordt dat een
Sportfondsenbad in Haarlem-Noord zal
kunnen steunen op bezoekers uit die om
geving.
Om het kapitaal te krijgen voor het
Sportfondsenbad in het Frederikspark
werd indertijd gewerkt met spaarbrieven.
Dat heeft toen, omdat een groot bedrag ge
plaatst moest worden, enige moeilijkheden
opgeleverd. Het is nog niet uitgemaakt of
eenzelfde systeem gevolgd zal worden voor
het Sportfondsenbad in Hharlem-Noord.
De Verenigde Staten hebben het voorstel
der Sovjet-Unie betreffende een ontwape
ning met een derde gedeelte en het verbie
den van de atoombom als „volkomen on
aanvaardbaar" verworpen.
De Amerikaanse afgevaardigde, Frederic
H. Osborn, deelde het sub-comité der elf
landen, dat speciaal is samengesteld om
een schema op te stellen van de ontwape
ningsvoorstellen mede, dat het „absurd is
dat een dergelijk voorstel moet komen van
een land dat zo gesloten is, dat niemand
mogelijk kan weten in hoeverre daar de
bewapening wordt verminderd". Osborn
stelde de Sovjet-Unie de volgende vragen
„om de positie van de Sovjets ten aanzien
van internationale controle duidelijk te
maken":
1. Wilt u verklaren dat het streven van
de Sovjet-Unie naar expansie zal ophouden
en dat uw vijfde colonne uit bevriende lan
den terug zal worden getrokken?
2. Wilt u het eens worden over veilig
heidsmaatregelen, waaronder verificatie en
contröle, die niet onderhevig zijn aan het
veto?
Vriendelijk verzoek
Zoals wij hebben aangekondigd, is per
I October de abonnementsprijs per kwar- f
taal verhoogd van f4.- tot f 4.25 per
post van f 4.50 tot f 4.75). Aan hen die l
het oude bedrag nog remitteerden, wordt f
vriendelijk verzocht alsnog f 0,25 over te I
maken on postrekening 273107 (Haarlems j
Dagblad.) - Periodieke overschrijvingen die
nen in dezelfde geest gewijzigd te worden.
Tien oorlogsmisdadigers
in Landsberg opgehangen
Waar Hitier „Mein Kampf"
schreef
Tien nazi-oorlogsmisdadigers zijn Vrijdag
in Landsberg opgehangen zeven wegens
het doodschieten van Amerikaanse piloten
die boven Duitsland waren neergehaald en
de andere drie wegens wandaden in het
concentratiekamp Flossenburg. In totaal
zijn in Landsberg 52 nazi's van „mindere
rang" geëxecuteerd.
De schavotten stonden opgesteld op de
binnenplaats van de gevangenis waar Hitier
„Mein Kampf" schreef.
Alle veroordeelden hielden tot het laatste
ogenblik hun onschuld vol en Fritz Girke,
een vroegere majoor by de SS en Gestapo-
leider te Bensheim, die verantwoordelijk is
voor de dood van verscheidene Amerikaan
se piloten, gilde: „moordenaars" voor hij
stierf. Van het podium van het schavot af
schreeuwde hij nog dat zijn laatste verzoek
om clementie nog niet behandeld was.
(United Press.)
3. Wilt u uw land open stellen, zodat an
dere landen kunnen zien, wat daar omgaat
en hun vrees kunnen laten varen die hen
aanspoort tot bewapenen?
Tenslotte vroeg Osborn de andere com
missieleden: „Gelooft u niet dat er een
zekere brutaliteit aanwezig is in het pre
senteren van zo'n voorstel aan de Algemene
vergadering uit naam van een dictator
schap dat de meest reactionaire regering
in de wereld vormt?" De vergadering van
het sub-comité is verdaagd tot heden; af
gevaardigden van China, Salvador en Po
len zullen dan hun mening zeggen.
Marshall naar Athene
De Amerikaanse minis'er van Buiten
landse Zaken, George Marshall, is vandaag
uit Parijs per vliegtuig naar Athene ver
trokken.
HEDEN PLéNAIRE UNO-ZITTING.
De Algemene Vergadering van de UNO
is hedenmorgen in plénaire zitting bijeen
gekomen.
Willem Barentsz onderweg
naar de walvissen
Om half negen vanmorgen is de Willem
Barentsz voor de derde expeditie naar de
Zuidpoolgebieden uit Amsterdam vertrok
ken.
BEZOLDIGING VAN BURGEMEESTERS
WORDT HERZIEN
De volgende week is een algemene maat
regel van bestuur te verwachten, waarbij
een nieuwe bezoldiging voor burgemees
ters wordt vastgesteld. Verwacht wordt,
dat deze bezoldigingen conform de voor
stellen zullen zijn, welke waren geformu
leerd door de destijds ingestelde commissie
van advies. Het ligt in de bedoeling, aan
de nieuwe regeling terugwerkende kracht
te verlenen tot 1 October 1947.
KOUDE NACHT.
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond:
Tamelijk heldere en koude nacht met
weinig wind en plaatselijk vorming
van nevel of mist. Morgen overdag half
tot zwaar bewolkt met hier en daar
enige regen, weer wat toenemende
wind tussen Zuid en Zuidwest en on
geveer dezelfde temperatuur als van
daag.
17 October:
Zon op 7 08 uur, onder 17.42 uur
Maan op 17.38 uur. onder 6.11 uur
18 October:
Zon op 7.09 uur. onder 17.40 uur
Maan op 17.50 uur, onder 7.23 uur