Haarlems Dagblad
Aantal doden bij de vliegramp
tot negen en dertig gestegen
Luchtramp
Strijd om de Franse mijnen
De drie Westelijke mogendheden
accoord met „verzoeningsresolutie'
Procureur-fiscaal concludeert tot
verwerping van Rauter's beroep
Auto te water
63e Jaargang No. 19072
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
ctt <öprrttitc Daarlctnscbc Courant (Ktino 165:6)
Vrijdag 22 öctoBer 1948
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
f4,25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107.
Vdvert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
DE EERSTE LUCHTRAMP, die de K.L.
M. en haar reizigers op de Amerikaan
se lijn heeft getroffen, is wreed in haar
gevolgen geweest. Van de veertig inzitten
den zijn nog zes levend uit het toestel ge
komen, maar van dit zestal. Zwaar gewond,
is nu nog maar één, een Hollandse passa
gier, in leven en hij wordt door de hem
behandelende Schotse medici nog niet bui
ten gevaar geacht. Dit is wellicht het meest
aangrijpende element in luchtvaartrampen,
vergeleken bij ongevallen met andere ver
voermiddelen: dat zij zo vaak de volle maat
aan mensenlevens eisen. Dat zo snel, hevig
en plotseling de levensdraad wordt afge
sneden van een gehele groep mensen, die
even tevoren nog vervuld moeten zijn ge
weest van hun vreugden, hun zorgen, hun
plannen, hun gespannen verwachting wel
licht van het land waarheen zij reisden
van al dat het bestaan kan vullen en
waarde geven. Als men zijn sympathie
voelt uitgaan naar familieleden en vrien
den, zo plotseling beroofd, strekt men die
gaarne ook tot de K.L.M. uit. Een cata
strophe als deze moet vooral in de kring
der ouderen van de maatschappij, die al
haar lief en leed hebben meegemaakt, diep
gevoeld worden. Men heeft hard gewerkt
en stage vooruitgang gemaakt, men heeft
door grote zorg, vernuft en ondernemings
geest een vertrouwen verworven, dat in
heel de wereld leeft on alle Nederlanders
trots doet gaan op hun K.L.M. De beste
toestellen, de nieuwste vindingen op elk
gebied zijn tijdig beproefd en ingevoerd,
men kan zich verlaten op het bezit van een
„oude garde" die over alle denkbare er
varing beschikt. Toch treft plotseling een
slag als deze, die de maatschappij tegelijk
van twee uitblinkers in die oude garde
gezagvoerder Parmentier en directeur Vee-
nendaal berooft. Het noodlot heeft zich
doen gelden, gelijk indertijd op het vlieg
veld Kastrup bij Kopenhagen, toen Geysen-
dorffer en zijn mannen met hun passagiers
het slachtoffer werden.
In de loop van tientallen jaren hebben
weinige zulke slagen de K.L.M. getroffen.
Zij zijn schaars gebleven, omdat men zoveel
voorzorg en technische vindingrijkheid toe
past om ze te vermijden." Geheel te voor
komen zijn zij niet, evenmin als de an
dere vervoermiddelen er ooit geheel vrij
van zullen zijn. Het blijft mensenwerk,
waarbij de factor menselijke feilbaarheid
zich altijd zal blijven doen gelden, in welke
vorm dat dan ook in dit geval geschied
moge zijn. Misschien zal de commissie van
onderzoek dat kunnen uitmaken. In vroe
gere gevallen, waarin geen enkel lid der
bemanning de ramp overleefde, heeft men
meermalen niet meer dan een veronderstel
ling kunnen bereiken. Komt men ditmaal,
op grond van de plaatselijke en weersom
standigheden en de waarnemingen op het
vliegveld Prestwick zelf, tot een conclusie,
dan zal die wellicht nog enig nuttig gevolg
voor de toekomst opleveren. Zoals in ieder
vak blijft ook de luchtvaart steeds leren
van opgedane ervaringen en poogt er voor
uitgang mee te verwerven.
Het vertrouwen in de K.L.M. zal door
deze ramp niet zijn geschaad. Men weet
hoe uiterst gering het percentage ongeluk
ken is. En wie zich de jaren van trage
ontwikkeling van het transatlantisch lucht
verkeer herinnert beseft welk een wonder
het feitelijk is, dat de K.L.M. jarenlang
over de Atlantische Oceaan heeft kunnen
vliegen zonder éen ernstig ongeluk. Wie
tegenwoordig Schiphol bezoekt, dat knoop
punt van internationale verkeersluehtvaart,
heeft geen statistieken nodig om te be
grijpen hoe gering het ongelukken-percen
tage bij een maatschappij als de onze is
en verbaast zich over de werking van dit
ontzaglijke verkeersapparaat. Dat zich na
de oorlog zo snel hersteld heeft en daarna
met zo grote zekerheid en ondernemings
geest in nieuwe vormen heeft ontwikkeld,
dat men op Schiphol wel heel sterk voelt
dat alle naargeestig gepraat over Ondergang
van het Avondland, over een uitgeput
Europa welks bevolking geen energie meer
zou hebben, onzin is. Zolang een volk als
dit nog zulke prestaties kan verrichten als
tot uiting komen in luchtvaart blijft het
fris en sterk, (opgewassen tegen zijn taak
in de wereld. Laten wij dat, zonder zelf
verheerlijking en opschroeverij en met de
erkenning dat er andere,' niet minder
hechte en sterke volken in de wereld leven
en dat sommige over veel grotere mate
riële macht beschikken dan wij, in rustige
zekerheid aanvaarden.
Deze luchtramp brengt de K.L.M. een
schok en een teleurstelling toe. Maar zeker
geen ontmoediging. R. P.
Koreaanse opstand zou
binnen een week aflopen
De Koreaanse minister van Binnenlandse
Zaken Ty Yoen voorspelde Donderdag dat
de door de communisten geleide poging om
de regering van president Syngham Rhee
in Zuid-Korea omver te werpen, binnen
een week zou zijn onderdrukt,
Loyale politietroepen, die negen waar
nemingsvliegtuigen in bruikleen hebben
van de Amerikanen, zoeken naar de ver
spreide overblijfselen van het rebellen-leger
van 3800 man, dat in zijn opmars naar het
Noorden werd opgehouden door een ver
beten gevecht bij Koerye, 50 mijl ten Noord
Westen van de zeehaven Josoe, waar de
rebellen hun opmars begonnen.
De minister zei van oordeel te zijn dat
het spoorwegstation van Soenchoen, dat in
de aanvang van de opstand door de rebel
len werd veroverd, Vrijdag kon worden
heroverd. Hij zei verder, dat Josoe op het
ogenblik door regeringstroepen is omsin
geld. (United Press.).
Uitgeweken Sovjet-officieren
spreken vrij-uit
De twee Sovjet-officieren, die in de Ame
rikaanse zone van Oostenrijk verkozen te
blijven nadat hun bommenwerper in de
buurt van Linz een noodlanding had ge
maakt, hebben tegenover verslaggevers
verklaard, dat ongeveer 70 procent van het
Russische volk tegen het regiem is. Luite
nant Barsof verklaarde, dat hij bij zijn
ontsnappingsplan beïnvloed was door het
luisteren naar buitenlandse radio-uitzen
dingen. Luitenant Pirogof zei, dat hij ver
trokken was omdat hij „genoeg had van het
leven in het Sovjet-leger".
Bij Koninklijk Besluit is op zijn verzoek
aan de heer A. W. van der Linden eervol
ontslag verleend a}s lid van de Redassei'ings-
*öad te Haarlem èn tot zijn opvolger is be
noemd de heer W. de Beus.
De heer W. H. Philippo uit Sassenheim
is de enige overlevende
Het aantal slachtoffers van de ramp met
de „Nijmegen" is tot 39 gestegen. In het
ziekenhuis te Prestwick zijn gistermiddag
de stewardess mej. E. A. M. Fey, de boord
werktuigkundige J. Y. Beukenkamp, de ste
ward H. J. van Overbeek en de Amerikaan
se passagiere mevrouw M. Rohrs overleden.
De enige overlevende van de ramp is de
heer W. H. Philippo uit Sassenheim, wiens
toestand ernstig is, maar voor wie men de
hoop niet heeft opgegeven.
Ir. C. A. F. Falkenhagen en de heer M.
S. Kamminga van de Rijksluchtvaartdienst,
alsmede de heer J. Fuchs, hoofd van de
algemene diénst der K.L.M. en dr. A. Slot
boom van de medische dienst hebben zich
met een K.L.M.-Dakota naar Prestwick be
geven om een onderzoek in te stellen naar
de oorzaak van de ramp.
Ook deskundigen van het Britse ministe
rie van luchtvaart onderzoeken thans het
wrak van de „Constellation".
Waar de ramp geschiedde.
Volgens een voorlopig onderzoek is ge
bleken, dat de „Nijmegen" gepoogd heeft
op het vliegveld Prestwick te landen. Het
toestel kwam echter 300 meter voorbij de
landingsbaan aan de grond en steeg ter
stond weer op. Enkele ogenblikken later
moet het vliegtuig de dertig meter hoge
hoogspanningslijn geraakt hebben, waarop
een spanning stond van 125.000 Volt. Op het
zelfde ogenblik gingen alle lichten op het
vliegveld en in de omgeving uit. Personeel
van het vliegveld zag. dat het toestel in»
brand geraakte en even later neerstortte.
Eerst drie uur later kon men het wrak, dat
toen op het staartstuk na was uitgebrand,
naderen.
Bij het onderzoek van het wrak heeft
men een partij diamanten ter waarde van
ongeveer 150.000 gevonden, welke nage
noeg onbeschadigd was. Voorts zijn op
enige afstand van het wrak pakketten met
Zwitserse horloges ter waarde van onge
veer 100.000 aangetroffen, behorende tot
een zending, welke van Zwitserland naar
New York vervoerd moest worden. De hor
loges bleken niet beschadigd te zijn.
Vele bewijzen van deelneming.
Prins Bernhard heeft telegrafisch aan de
directeur van de K.L.M. deelneming be
tuigd. De minister van Oorlog en van Mari
ne a.i., mr. W. F. Schokking, heeft zich naar
Schiphol begeven en de K.L.M.-directie
zijn deelneming met de ramp in Prestwick
betuigd. Voorts ontving de K.L.M. blijken
van deelneming van de Amerikaanse am
bassadeur in Nederland, dr. Herman B.
Baruch, van de minister van Verkeer a.i.,
mr. J. R. H. van Schaik, van de ministers
mr. E. M. J. A. Sassen en L. Götzen, van
de heer D. W. F. Backer, directeur-generaal
van de Rijksluchtvaartdienst, van generaal-
majoor C. Giebel, Chef Luchtmachtstaf en
van kolonel I. A. Aler, Commandant Leger-
luchtmacht.
Ook hebben vele buitenlandse luchtvaart
maatschappijen, onder andere die in Zwe
den, Frankrijk, Zuid-Afrika en Engeland in
telegrammen aan de directie van de K.L.M.
hun leedwezen betuigd met het ongeluk van
de „Nijmegen".
De KLM-Constellation „Nijmegen" met de
leden der bemanning en links boven de direc
teur van de KLM, de heer H. Veenendaaldie
allen bij het ongeluk in Schotland de dood
vonden. Onder de heer Veenendaal de „Uiver",
waarmede Parmentier (links onder) in 1936 de
Melbourne-race won. Verder van links naar
rechts C. O'Brien (2de piloot), PI. W. Parks
3de pilootJ. Beukenkamp (boordwerk
tuigkundige), B. Timmer 2de boordwerktuig
kundige), H. P. P. Hurts (Isle telegrafist), \V.
Bleuze (2de telegrafist). Rechts boven: II. J.
van Overboek (2de steward), mej. E. A. M. Fey
(stewardess), J. C. Mink (1ste steward).
Hel woord is aan...,
Een Arabisch
spreekwoord:
Als %gij iets hebt opgegeven, hoedt
u dan voor het tegenovergestelde.
Griekse guerillas verloren
bijna 26000 man
Doch hun sterkte nam toe
met 3000
Volgens de Griekse generale staf hebben
de guerillastrijders tussen Januari en Octo
ber van dit jaar in het totaal 25.626 man
schappen verloren. Van dit aantal werden
10.725 gedood, 7.800 gevangen genomen en
worden 7.095 vermist, aldus de staf. Hun
totale sterkte wordt op het ogenblik op
21.380 geschat. Dit getal bedroeg in Januari
19.500.
Volgens deze verklaring werden in deze
zelfde periode van het Griekse leger 3.528
manschappen gedood, 13.342 gewond en
worden 414 vermist.
Bezonnen woorden van
Sumner Welles
Sumner Welles, voormalig Amerikaans
onderminister van Buitenlandse Zaken,
heeft in een rede te Washington verklaard,
dat de militaire visie de overhand heeft
gekregen in de Amerikaanse buitenlandse
politiek, die gevaar loopt de dienares te
worden van de gewapende macht, tenge
volge waarvan een geest wordt gekweekt,
die „onze regering in de eerste plaats doet
denken aan geweld als het enige doeltref
fende politieke middel en waardoor de ge
middelde burger snel ophoudt te denken
aan onze buitenlandse betrekkingen anders
dan in termen van oorlog". Sumner Welles
voegde er aan toe: „Wij hebben reden te
geloven, dat de Russen individueel naar
vrede verlangen. Als de Sovjet-leiders een
veroveringsoorlog zouden beginnen, zou het
Russische volk de val van Stalin teweeg
brengen."
Republiek aanvaardt voorstei-
Cochran als basis voor onder
handelingen
De republikeinse regering heeft, naar
Antara mededeelt, het voorstel van Merle
Cochran, het Amerikaanse lid van de C.V.
G.D., aanvaard als basis voor onderhande
lingen.
Troepenversterkingen uit Noord-Afrika
Zwaar bewapende politietroepen hebben
Donderdag de electrische centrale te Car-
maux in het midden van Zuid-Frankrijk
heroverd. Tevoren waren zij daaruit door
de stakende mijnwerkers verdreven. Don
derdagmiddag streken ongeveer 100 trans
portvliegtuigen van de Franse luchtmacht
néér op het vliegveld Lyon. Zij voerden uit
Noord-Afrika troepenversferkingen aan
voor de reeds 10.000 man sterke troepen
macht die in het kolenbekken van Saint
Etienne aanwezig is.
De herovering van de electrische centrale
in Carmaux vond kort na het aanbreken
van de dag plaats. Gehelmde politieman
nen ruimden de barricaden op die rond de
centrale waren opgesteld voor de stakers
zich realiseerden wat er aan de hand was.
Binnen een half uur waren alle stakers
zonder verzet te bieden weggeleid.
In Saint Etienne, het brandpunt van het
stakingsgebied, blijft de gespannen toe
stand voortduren.
Donderdagmorgen hebben veiligheids
troepen, gebruik makend van traangasbom-
men, bovendien de electrische centrale te
La Grande Combe ten Noord-Westen van
Marseille, bezet. Stakers, die zich hadden
verschanst in de nabijgelegen mijn „Ri-
card" riepen hulp in van medestakers door
het in werking stellen van de sirenes van
de mijn. De veiligheidstroepen vielen van
verschillende kanten tegelijk aan en slaag
den er na korte schermutselingen in de
stakers te verdrijven uit de centrale. De
mijn „Ricard" hebben de stakers echter
nog steeds in handen.
Donderdagavond viel het eerste offer van
de stakingen, toen een lid van de mobile
garde in het ziekenhuis van Saint Etienne
overleed tengevolge van opgelopen ver
wondingen bij een botsing met de mijn
werkers.
In de strijd te La Grande Combe zijn
dertig manschappen van de Franse repu
blikeinse garde gewond, onder wie tien
ernstig. Meer dan duizend stakers waren
komen opzetten ter ondersteuning van de
mijnwerkers, die met geweld van de Ricard
mijn waren verwijderd. Het gevecht duur
de een kwartier. Verscheidene soldaten
werden ontwapend en de mijnwerkers heb
ben enige tijd gijzelaai's vastgehouden.
DIENSTWEIGERAARS VEROORDEELD
Wisjinski zond het ontwerp naar Moskou
De kleine landen uit de Veiligheidsraad
hebben Donderdag aan de grote vier een
uit drie punten bestaand voorstel ter rege
ling van de Berlijnse crisis voorgelegd, dat
drie grondgedachten omvat:
1. Het doet een beroep op de Sovjet-Unie
om de blokkade op te heffen en verzoekt
de Westelijke mogendheden de tegen-
beperkingen, opgelegd aan het verkeer
naar de Russische zóne van Duitsland, in
te trekken.
2. Het ondersteunt het nimmer voltooide
plan der grote vier tot erkenning van de
Russische mark als enige valuta in Berlijn.
3. Het verlangt hervatting van de be
sprekingen van de raad der ministers dei-
grote vier over het Duitse vraagstuk zodra
de blokkade is opgeheven.
De hoop dat een schikking bereikt kan
worden is toegenomen, nu Wisjinski ver
zocht heeft om een copie van de resolutie,
teneinde die naar Moskou te zenden.
United Press vernam dat de grote Weste
lijke mogendheden het standpunt hebben
opgegeven dat* al leen een veroordeling van
Rusland mogelijk zou zijn.
Een Westelijke diplomaat liet zich als
volgt uit: „Wij willen dat de blokkade
wordt opgeheven en hebben er geen be-
Sneltrein Batavia-Bandoeng
beschoten
De sneltrein van Batavia naar Bandoeng
is Donderdag vier kilometer ten Zuiden van
De krijgsraad te Assen heeft E. van den B. Poerwakarta beschoten,
uit Heerenveen en J. D. uit Odoorn wegens TpoppvoI l'p hiervan werden een stn-
dienstweigenng veroordeeld tot 3 jaar ge- tengevolge nier van wercien
vangenisstraf, ontslag uit de militaire dienst *er en een m'htair licht gewond,
en ontzetting uit de bevoegdheid bij de mili- Nadere gegevens omtrent deze beschie-
taire macht te dienen. ting ontbreken.
De procureur-fiscaal ging in zijn conclu
sie niet in op alle verweerpunten van
Rauter, doch beantwoordde alleen de be
langrijkste. Het beroep op een ambtelijk
bevel werd ongegrond verklaard.
Dat Rauter niets geweten heeft van de
gruwelijke maatregelen, welke tegen de
Joden werden genomen, achtte de procu
reur-fiscaal volstrekt onaannemelijk. Rauter
Deze trieste chaos van metaal-brokstukken en verwrongen buizen is alles wat er -van de trotse
KLM-Constellation over is nu het vuur zijn werk gedaan heeft. - Op de achtergrond in het
centrum van de foto en onder de boom links liggen de restanten van twee der motoren.
was dan wel niet de leider van de cam
pagne tegen de Joden, doch hij heeft de
door Himmler verlangde maatregelen uit
gevoerd en laten uitvoeren.
„Rauter eist voor zich het recht op straffe
loosheid", verklaarde de procureur-fiscaal.
„Het wereldgeweten zou echter diep ge
schokt worden, wanneer deze gruwelijke
maatregelen ongestraft zouden blijven".
Dat op elke verzetsdaad van het Neder
landse volk de Duitsers met représailles
mochten antwoorden ontkende de procu
reur-fiscaal. „De Duitsers hadden moeten
zorgen, dat er geen verzet was door hun
eigen onwettige maatregelen op te heffen".
Mr. Van Tuyll van Serooskerken gaf een
overzicht van het bewogen leven van re-
quirant. Innerlijk is deze man volkomen
vergiftigd door de manipulaties van het
Derde Rijk. Hij kan goed en kwaad niet
meer onderscheiden. Hij was reeds zo toen
hij in Nederland kwam.
De procureur-fiscaal was het met de ver
dediging eens, dat Rauter als „General der
Polizei" niet anders had kunnen handelen
dan hij gedaan heeft. Rauter had echter
geen bestuursfunctie moeten aanvaarden,
waardoor hij gedwongen werd, maatrege
len uit te voeren, welke hem door een ter-
reurrégime in Duitsland werden opgelegd.
De procureur-fiscaal concludeerde ten
slotte tot verwerping van het ingestelde
beroep.
Als uitzondering werd Rauter een kwar
tier toegestaan om te antwoorden. Hij ver
klaarde dat men hem vereenzelvigde met
het Duitse systeem en dat hij juist gestre
den had tegen de nazificatie van Neder
land, omdat het karakter der Nederlanders
daarvoor ongeschikt was. Hij aanvaardde
de verantwoordelijkheid voor al hetgeen
was gebeurd, al dan niet op zijn bevel,
maar verzocht, daarmee bij berechting van
zijn „kameraden" rekening te houden.
Op 15 December zal de Raad uitspraak
doen.
lang bij het de Russen moeilijk te maken
indien er een weg bestaat om de blokkade
opgeheven te krijgen. Daar ligt immers de
bedreiging van de vrede."
Van gezaghebbende zijde verneemt Reu
ter, dat Frankrijk, Groot-Brittannië en de
Verenigde Staten het ontwerp van de ver
zoeningsresolutie aanvaard hebben.
De Veiligheidsraad zal vandaag om
2 uur dëze resolutie bespreken.
Wat zal Moskou doen?
In Westelijke kringen heeft men nog
geen enkele aanwijzing over de houding die
Wisjinski ten aanzien van de resolutie zal
aannemen.
Wat er met de resolutie zal gebeuren
nu zij aan de Veiligheidsraad wordt voor
gelegd, blijft de grote vraag in diplomatieke
kringen te Parijs. Men houdt in het geheel
geen rekening met de mogelijkheid, dat de
Sovjet-delegatie haar zal aanvaarden. Er
zouden dan voor Wisjinski twee mogelijk
heden overblijven: hij kan zich van stem
ming onthouden en hij kan zijn veto uit
spreken.
Als Wisjinski zich van stemming onthoudt
zonder dat hij daarbij te kennen geeft, dat
hij zulks als een veto beschouwd wenst te
zien, zal de resolutie aangenomen zijn.
Nederlands militair op Java
vermoord
Uit het Tjilatjapse wordt gemeld, dat
een onbeladen vrachtwagen die op weg
was naar de onderneming Karangtengah,
en bestuurd werd door een Nederlands
militair uit Sidaredja, nabij Kerangdjam-
boe werd beschoten door terroristen en
daarna door handgranaten werd getroffen.
Toen de vrachtauto door de opgelopen
schade niet verder kon rijden, werd de be
stuurder vermoord en de wagen vernield.
bij Noordwijkerhout
Drie inzittenden verdronken
Donderdagavond om omstreeks zeven
uur reed een vrachtauto vlak bij Piet
Gijzenbrug in de omgeving van Noord
wijkerhout In een sloot, sloeg over de
kop en geraakte bijna geheel onder
water. De drie inzittenden kwamen om
het leven.
De rijkspolitie uit Noordwijkerhout
poogde de inzittenden te redden, doch het
portier van de auto kon niet geopend wor
den. Door middel van een takelwagen werd
het portier tenslotte opengetrokken, waarna
de inzittenden, de 45-jarige W. Duyven-
voorde, vader van tien kinderen, zijn broer
de 52-jarige N. Duyvenvoorde, vader van
zeven kinderen en hun neef, de 19-jarige
P. Duyvenvoorde Dzn„ allen uit Noord
wijkerhout op het droge konden worden
gebracht. De levensgeesten waren reeds ge
weken. De lijken zijn overgebracht naar
een in de nabijheid liggende woning.
TIJDELIJK ENIGE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Vrijdag
avond tot Zaterdagavond:
Zwaar bewolkt met tijdelijk enige
regen. Malige tot krachtige en langs
de Waddenkust harde Westelijke wind.
Morgen overdag minder zacht.
23 October:
x Zon op 7.18 uur. onder 17.30 uur
Maan op 20.18 uur. onder 13.42 uur
fi
1
