-I
Nederlandse aannemers luchten
op massa bijeenkomst hun gemoed
TWEEDE KAMER
Weeldebelasting op personenauto's
en consumptie-ijs
Voor beter
VRIJDAG 19 NOVEMBER 1948
HAARLEMS DAGBLAD
Bouwpatroons verkeren in dwangpositie
I „Deze bijeenkomst is uit nood geboren. Wij hebben moeten ervaren dat er wanbegrip
heerst over de positie van de ondernemers in het bouwbedrijf en dat dit tot een
houding van het grote publiek en tot maatregelen van de Overheid leidt, die indruisen
tegen de belangen van onze ondernemers. Daarom hebben wij onze roepstem laten
klinken over het hele land om tezamen te komen en door de verschillende deskundigen
uit onze eigen kring de problemen, die wij allen als ondernemers kennen, te doen for
muleren en te trachten Let grote publiek te bereiken en een juist inzicht te verschaf
fen". Onder deze leus waren Donderdagmiddag meer dan drieduizend patroons in het
bouwbedrijf naar Utrecht gekomen, waar de Raad van Bestuur Bouwbedrijf en de
I Bedrijfsgroep Bouwindustrie een bijeenkomst hadden belegd, waarop verscheidene
J sprekers hun stem verhieven tegen het door de overheid ten opzichte van de bouw-
nijverheid gevoerde beleid, niet uitsluitend, zoals de voorzitter ir. J. J. G. Hoek uit
Leiden zei, om te protesteren, doch vooral om een waarschuwing te laten horen tegen
een voortgaan op de ingeslagen weg.
conclusies dan ook voorop en beval voorts
de volgende maatregelen aan, die ertoe
zouden strekken dat meer arbeid, mate
riaal en kapitaal ter beschikking van de
bouw komen: het opvoeren van de arbeids
prestatie in de bouwvakken door in de loon
politiek weer verband te leggen tussen ge
leverde prestatie en verworven inkomsten,
het verbeteren der basisionen ten opzichte
van andere bedrijfstakken, het ter beschik
king stellen van grotere hoeveelheden ma
teriaal, het bevorderen van het particulier
initiatief en de investering van particulier
kapitaal in de bouw aantrekkelijker te
maken door herziening van de geldende
financieringsregeling en door een hoogst
noodzakelijke huurcorrectie.
Luistert dan toch eens!
De heer KleipSchiphorst vatte de
opvatting van zijn bedrijfsgenoten wellicht
het beste samen, toen hij zei: „Wij vragen
niet eens, dat men onze adviezen zonder
meer zal opvolgen. Wij vragen slechts be
reidheid om onze argumenten aan te horen
en te wegen".
„Den Haag" heeft gisteren in ieder geval
de moeite genomen te luisteren: namens de
minister van Wederopbouw en Volkshuis
vesting was de secretaris-generaal, ir H. W.
Mouton aanwezig. Ook de ministers van
Ecopoitfische Zaken, Financiën, Sociale
Zaken, Oorlog en Waterstaat en Verkeer
hadden vertegenwoordigers gezonden. Een
groot aantal andere officiële personen was
méde aanwezig.
De klachten van de bouwondernemers
richten zich voornamelijk tegen de bestaan
de loon- en prijsregelingen. „De officiële
instanties treffen loonregelingen, die .even
veel practisch nut blijken te hebben als ftet
spoorboekje van een geëlectrificeerd net
tijdens een acute vorstperiode", meende de
heer H. J. L. Klein Schiphorst uit
Haarlem: men kan erin kijken wanneer
men enige zekerheid wil verwerven hoe
het waarschijnlijk niet is en de heer A. C.
Mulder uit Oosterbeek gaf als oorzaak
van deze fout op: het gebrek aan even
wicht tussen de hoeveelheden werk en de
beschikbare arbeidskrachten. Deze spreker,
die vooral inging op de moeilijkheden van
de burgerpatroons de aannemers, die
zich voornamelijk bezig houden met het
verrichten van onderhoudswerk en die
18.700 van de ingeschreven 20.000 aanne
mers en patroons uitmaken wees erop,
dat de bouwpatroon tussen twee vuren zit.
Zijn opdrachtgever verlangt dat hij snel en
goed de werkzaamheden verricht en
liefst zonder de nodige vergunningen. Voor
de patroon een dilemma! Of hij krijgt moei
lijkheden met zijn cliënt als hij dat weigert
óf hij loopt de kans op het matje te komen
wegens zwart bouwen.
Met de arbeidskrachten is het al niet
anders. Er zijn te weinig arbeiders, zodat
er een verloop ontstaat naar de best be
talende bedrijven. Men vergete niet: de
mogelijkheden om boven het vastgestelde
uurloon uit te komen zijn voor hen die in
tarief werken (daar vallen de burgerpa
troons nog buiten) beperkt tot 18 procent,
hetzij tot 25 procent, hetgeen bovendien
remmend werkt op de arbeidsprestatie.
En dan: de bouwpatroon is niet in de
gelegenheid nylonkouse'n of ondergoed te
verstrekken. En de heer Mulder wees erop
dat sedert de 'bevrijding meer dan 16.000
georganiseerde bouwvakarbeiders naar an
dere bedrijven overgingen. Ook de emigra
tie naar Canada, Zuid-Afrika en andere
bon- en bomvrije landen onttrekt de nodige
bouwvakmensen aan de bedrijven.
Voor de patroon komt dit neer op: meer
betalen of geen arbeiders. Dit laatste be
tekent veelal zijn economische dood. Dan
maar zwarte lonen, met het gevolg dat hij
vroeg of laat voor de Tuchtrechter ver
schijnt.
Gelijke monniken, gelijke kappen
Alle sprekers hadden grote bezwaren
tegen deze tuchtrechtspraak, omdat wel de
aannemer vervolgd wordt, maar nooit de
principaal die de opdracht tot zwart bou
wen gaf, of de werknemer die een te hoog
loon toucheerde.
De heer P. A. van de Raadt uit De
venter noemde enkele cijfers, die de kern
van de moeilijkheden illustreerden.
Einde Augustus waren in uitvoering
44.473 woningen, dat wil zeggen twee keer
zoveel als normaal voor de oorlog onder
handen waren. Wanneer voor de oorlog
een gelijk aantal woningen in uitvoering
geweest zou zijn als nu, dan zou dat, bij
een betere arbeidsprestatie, een ontwrich
ting van de arbeidsmarkt tengevolge heb
ben gehad. Nu betekent dit ontwrichting in
de overtreffende trap.
Van Februari 1947 af zijn onderhande
lingen gaande over een nieuwe C.A.O.,
waarover werknemers en werkgevers het
eens zijn. Maar de Rijksbemiddelaar aar
zelt en aarzelt en de arbeider blijft het
bouwbedrijf schuwen. Hij blijft lie
ver kisten timmeren bij de metaalindustrie
voor 1,03 per uur, dan aan de leniging
van de woningnood mee te werken voor
0.82 per uur.
Materiaalvoorziening hopeloos
Dezelfde spreker noemde de materiaal
voorziening hopeloos. Van vele artikelen is
er geen voorraad, waardoor de grootste
moeilijkheden ontstaan voor een economi
sche werkverdeling. Bij de ene aannemer
staan de pannen al bij het' werk, terwijl hij
nog met de fundering bezig is, bij de an
dere zijn de huizen al bewoond, terwijl de
kap nog maar met asfalt over het dakbe
schot is gedekt.
De heer P. C. Z a n e n uit Heemstede,
die de situatie in het wegen- en water
bouwkundig bedrijf onder de loupe nam,
gaf een overzicht van de verhoging der
bouwsommen, die het drievoudige van die
van voor de oorlog bedragen en als volgtj
verdeeld zijn: lonen gestegen met 100 pet.,'
grondstoffen met .300 pet., transporten met
200 pet., onderhoud met 350 pet. en alge
mene onkosten met 150 pet.
Hiermee zijn de grieven der aannemers
nog lang niet uitgeput. Het werd een grove
onrechtvaardigheid genoemd, dat de loon-
toeslag voor vakbekwaamheid, de reis- en
verblijfkosten, vele sociale lasten en na
tuurlijk de duurtetoeslag niet in rekening
mogen worden gebracht.
Er werd gefulmineerd tegen het anti
chambreren in wachtkamers en tochtige
gangen der duizend-en-een Rijksbureaux,
tegen de opvatting dat de aannemers een
gouden tijd beleven vele bedrijven kun
nen zelfs geen redelijk ondernemersloon
bereiken, laat staan winst tegen de
overheid, „die door haar late en uitgestelde
betalingen de slechtste debiteur is, die wij
kennen" en tegen de verlaging van de
bouwprijs per kubieke meter, die tot ge
volg heeft, dat er revolutiebouw van de
ergste soort gepleegd moet worden, waar
door Nederland in de toekomst of een groot
aantal krotwoningen „rijker" is of grote
sommen moet uitgeven om deze huizen op
te lappen.
De remedie
De laatste spreker, de heer F. Blok
Fzn. uit Sneek, gaf als oplossing voor de
moeilijkheden aan: het aantal in uitvoering
zijn bouwobjecten op korte termijn terug
te brengen tot een verantwoord peil.
Zwarte lonen zullen dan niet meer op
treden en door een ongestoorde, gecoördi
neerde materialenvoorziening zal de bouw
tijd zo kort zijn als onder de gegeven om
standigheden mogelijk is. waardoor de
werkelijke bouwkosten zullen dalen.
y li li o e 'n stelde deze eis in zijn
Dr. J. Presser opnieuw benoemd
aan de Zevende Faculteit
De gemeenteraad van Amsterdam heeft
tot buitengewoon hoogleraar in de nieuw
ste geschiedenis met inbegrip van de eco
nomische en sociale geschiedenis sedert
omstreeks 1870 aan de zevende faculteit
der gemeentel, universiteit van Amsterdam
benoemd dr, J. Presser, lector aan die uni
versiteit. Op dr. Presser werden 24 stem
men uitgebracht. Dr. B. H. M. Vlekke, se
cretaris-generaal van het Nederlands Ge
nootschap voor Internationale Zaken te
's-Gravenhage, die als nummer twee op de
voordracht stond, kreeg 17 stemmen.
Dr. Presser was reeds eerder benoemd
op een enkelvoudige voordracht. De Kroon
had om die reden de benoeming niet goed
gekeurd.
Voor de stemming hield de raad een
langdurige geheime zitting, waarna mr.
Roosjen (Prot. Chr.) mede namens de
K.V.P.- en de V.V.D.-fractie en éen lid
van de P. v. d. A.-fractie een motie in-
ln October 5 millioen schade
door brand
Gedurende October werd in ons land door
brand een directe schade veroorzaakt van
bijna- vijf millioen gulden. Hierdoor steeg
het totale bedrag van- de directe brand
schade over 1948 tot ruim 37 millioen gul
den.,In 1947 was de directe schade 30 mil
lioen gulden.
In October werd twaalf boerderijen door
brand vernield. Dit betekende een schade
van 684.000.
diende, waarin B. en W. gevraagd werd.
met een nieuwe voordracht te komen. Mr.
Roosjen verklaarde, dat thans feitelijk
weer sprake was van een enkelvoudige
voordracht, omdat dr. Vlekke niet over een
eventuele benoeming gepolst was.
De raad verwierp deze motie met 25
tegen 16 stemmen. Vóór stemden de Prot.
Chr., de V.V.D.de K.V.P. en twee leden
der P. v. d. A.-fractie.
De laatste vijf ton munitie, die cle Hulpverleningsdienst in de duinenstrook tussen Leiden en
IJmuidcn heelt bijeengezocht is deze week naar de bodem van de zee verhuisd waar zij geen
gevaar meer kan opleveren. Daarmee is een werk voltooid, waarmee in September 1946 een-
aanvang is gemaakt. De laatste kist wordt over boord gezel.
Tabaksaccijns
wordt verhoogd
(Van onze partem entaire^edacleur)
„Instede van 45 gram zal voortaan slechts
39 gram consumptie-ijs tussen de wafels
knellen", verklaarde de minister van Fi
nanciën prof. mr. P. Lieftinck Donderdag
middag in de Tweede Kamer, toen hij zijn
wetsontwerp verdedigde tot verhoging van
enkele belastingen.
Er komt een weeldebelasting op een gro
ter aantal artikelen dan tot dusver. Voor de
jaren 1949, 1950 en 1951 zal pok de accijns
op sigaren, sigaretten en kerftabak ver
hoogd worden.
Dit is het resultaat van een middag dis
cussiëren over de middelen, die de minis
ter aangewezen had om aan een bedrag van
86 millioen gulden te komen, nodig om aan
de boerenbedrijven op de schrale zandgron
den compensatietoeslagen te kunnen ver
lenen.
De minister had het niet gemakkelijk. Hij
stond tegenover een Huis vol oppositie,
maar hield echter voet bij stuk en kwam er
af met enkele geringe verzwakkingen van
zijn ontwerp, dat zonder hoofdelijke stem
ming, doch met aantekening dat de com
munisten tegen waren, werd aangenomen.
Dr. Lucas (K.V.P.) wenste de duur
van de verhoging van de accijns op tabak
tot drie jaar te beperken en drukte dit in
een amendement uit. Hij vond steun bij het
grootste deel van de Kamer en hoewel de
minister betoogde, dat deze verhoging ons
brengt op het peil, waartoe België, naar
met dit land overeengekomen is, zal dalen
zulks ter voorbereiding van de Economi
sche Unie accepteerde de Kamer dit
amendement met 48 tegen 21 stemmen.
Tegen waren alleen de P. v. d. A. en de
heren Gerbrandy (£.R.) en Krol (C.H.).
De minister vond dit. niet prettig voor de
goede -verstandhouding met onze zuider
buren: hij had liever geen beperking van
de tijdsduur voor deze accijnsverhoging
gezien, maar hij legde zich er toch bij neer.
Fiscale bezwaren had hij niet, omdat de
fiscus nu toch wel aan de benodigde 86
millioen komt. De heer Van den Heu
vel (A.R.) vond het onbegrijpelijk, dat
pruimtabak niet onder deze verhoging be
grepen is. De heer Van den Heuvel en de
heer Van de Wetering (C.H.) opper
den tegen 's ministers voorstel bovendien
het bezwaar, dat hij een blijvende belas
ting wil opleggen voor een tijdelijk doel.
Onder de artikelen, die door de weelde
belasting getroffen worden, komen ook
personenauto's, consumptie-ijs en acletas-
sen, portefeuilles, portemonnaies en derge
lijke voor. Deze nieuwe heffing, zo deelde
de minister mee, brengt het land 10 mil
lioen op, waarvan voor rekening van de
personenauto's zes millioen komt, van het
consumptie-ijs twee millioen en van de
actetassen en dergelijken 150.000. De ver
hoging van de tabaksaccijns levert twintig
millioen gulden op, alles per jaar.
Ook tegen de weeldebelasting op auto's
had de Kamer bezwaren, omdat auto's al
leen worden toegewezen als aangetoond
wordt, dat zij voor de uitoefening van het
beroep of bedrijf onontbeerlijk zijn, zodat
niet van luxe gesproken kan worden. Men
ging echter met deze heffing accoord, nadat
de bewindsman er de aandacht op geves'
tigd had, dat de wagens ook veel voor het
genoegen van de eigenaars gebruikt wor
den.
Met de ijsjes had de minister meer te
stellen. De heren Lucas (K.V.P.), Van seveen uitgestort. Hij kreeg de nacht en de
gram ijs 39 gram voor de wafels te gebrui
ken. Dat vond de Kamer wel een oplossing.
Toen de minister het „onaannemelijk" had
uitgesproken, trok de heer Lucas zijn amen
dement in.
Onsympathiek vond de Kamer de belas
ting op actetassen en portefeuilles. Het ar
gument, dat ook België hierop weeldebelas
ting heft, maakte weinig indruk. De be
windsman koos daarom de wijste partij
door het amendement, dat de heer Lucas
had ingediend om deze goederen niet te
belasten, over te nemen.
De heer Hoogcarspel (C.P.N.) deed
nog een poging om de minister er toe te
bewegen de 86 mililoen uit het Landbouw
Egalisatiefonds te putten, doch prof. Lief
tinck toonde aan, dat dit onmogelijk was.
Ook andere door de communist aangewezen
dekkingsmiddelen achtte hij ongeschikt.
De Zandvoortse „woonruimte
interpellatie".
De Kamer begon vervolgens aan de be
handeling van de begroting van Binnen
landse Zaken. Daarbij bracht mr. Oud
(V.V.D.) een interessante kwestie ter
sprake.
Hij herinnerde aan hetgeen in Zand-
voort gebeurd is met de interpellatie
over de toewijzing van woonruimte in
gevolge de Woonruimtewet. Een van de
raadsleden had een interpellatie aan
gevraagd. De raad besloot haar toe te
staan, doch de toenmalige minister van
Binnenlandse Zaken, dr. P. J. Witte-
man, vernietigde dit besluit op grond
van artikel 216 van de Gemeentewet,
dat zegt, dat B. en W. interpellabel
zijn over kwesties, de autonomie be
treffende.
De heer Oud vond dit besluit onjuist. Ar
tikel 216 van de. Gemeentewet bepaalt wel
dat B. en W. over kwesties, de autonomie
betreffende, geïnterpelleerd kunnen wor
den. Dat wil niet zeggen, dat dit niet kan
over zaken, die betrekking hebben op de
uitvoering van wetten, over zaken van zelf
bestuur dus. B. en W. kunnen weigeren op
gestelde vragen te antwoorden, doch zij
kunnen, als zij dit nuttig oordelen, de raad
ook inlichten. Bij de behandeling van de
gemeentebegroting worden aan B. en W.
vragen gesteld over zaken van zelfbestuur.
Niemand denkt ei-aan, op deze vragen geen
antwoord te geven met een beroep op arti
kel 216. Van hogerhand is er ook nimmer
bezwaar tegen gemaakt. Waarom dan wel
de Zandvoortse interpellatie geweigerd?
Mr. J. Al ge ra (A.R.) verzocht de re
gering een duidelijke uitspraak te geven,
of B. en W. interpellabel zijn over de toe
passing van de Woonruimtewet. Voorts in
formeerden hij en de heer M a e n e n (K.
V.P.) of de militairen in Indonesië bij de
gemeenteraadsverkiezingen zullen kunnen
stemmen. De heer Maenen vond het onjuist
dat een echtpaar ten minste één kind moet
hebben óm voor toewijzing van woonruimte
in aanmerking te komen.
'Hierna pleitte mr. Beernink (C.H.)
voor een nieuwe Zondagswet. Lijkverbran
ding wees hij af. Hij was bereid het cre
matorium in Velsen te gedogen, maar raad
de aan het ontwerp-Van Boeyen voor een
Begrafeniswet. als leiddraad te gebruiken.
Mej. N o 11 e (K.V.P.), die haar maiden
speech hield, toonde zich verheugd, dat de
minister wil optreden tegen de zedenver
wildering. Zij beval de organisaties, die zich
bezig houden met het in goede banen lei
den van het kamperen in zijn aandacht aan.
Veertien sprékers hadden zich voor de
algemene beschouwingen over de begroting
van Binnenlandse Zaken laten inschrijven.
Talrijke vragen, opmerkingen en aanbe
velingen werden over minister Van Maar-
John Foster Dulles over
het Europese probleem
De adviseur van de Amerikaanse repu
blikeinse partij aangaande buitenlandse
aangelegenheden, John Foster Dulles, UNO-
afgevaardigde, heeft voor de Amerikaanse
club te Parijs een redevoering gehouden,
waarin hij verklaarde, dal. indien Europa
er niet in zou slagen zich te verenigen, de
Verenigde Staten zich wel eens genoodzaakt
zouden kunnen zien terug te keren tot het
isolationisme.
Dulles wees er op, zo gaat Reuter voort,
dat „de opinie in de Verenigde Staten veld
wint, dat de poging, die we thans doen
het plan-Marshall een Europese eenheid
tot resultaat behoort te h%bben, waardoor
het Europese volk voortaan sterk genoeg
zal zijn om zich in vrijheid te handhaven."
Voorts gaf Dulles als zijn mening, dat
„men Duitsland gerust een grote vredes-
kans mocht geven." doch dat tegen een
neiging van Duitsland om te pogen een
dominerende positie te verwerven geen en
kel verdrag een voldoende waarborg zal
zijn.
Bandoengse conferentie
heropend
Bij de heropening van de conferentie van
Bandoeng, waar afgevaardigden der Indo
nesische- deelstaten en Nederlanders over
de organisatie van het Indonesische staats
bestel confereren, heeft de commissaris van
de Kroon voor de Pasoendan, dr. R. W. van
Diffelen, hedenmorgen namens de Neder
landse regering een verklaring afgelegd,
waarin hij zeide: „Gij zijt thans gekomen
in de phase van constructieve eindarbeid,
waarop de totstandkoming der Verenigde
Staten van Indonesië nog slechts wacht. In
dien ook de republiek als gevolg van
helaas tot dusver nog niet verwezenlijkte
voor alle partijen aanvaardbare over
eenstemming zich daarbij naast de hier
vertegenwoordigde gebieden zou inschake
len, zou dit de Nederlandse regering van
harte verheugen. Voor zover de bevorde
ring van deze mogelijkheid er nog om zou
vragen, dat in de ontworpen interim-rege
ring enige wijziging wordt aangebracht,
vertrouwt de regering, dat de hier ver
tegenwoordigde gebieden tot het daartoe
nodige overleg bereid gevonden zullen wor
den, wanneer het althans punten betreft,
welke noch bij u noch bij de regering op
essentiële bezwaren stuiten."
Marine-officier posthuum
onderscheiden
Aan de luitenant ter zee der eerste klasse
A. C. van Versendaal is posthuum de Bron
zen Leeuw verleend. Deze marine-officier
heeft als commandant van de mijnenleg-
ger „Prins van Oranje", toen hij te Tarakan
door Japanse oorlogsschepen was ingeslb-
ten, in de nacht van 11 op 12 Januari 1942
beproefd door het vijandelijke cordon heen
te breken. Het schip werd "echter ontdekt
cn ging strijdend tegen een drietal vijande
lijke torpedobootjagers ten onder. De com
mandant en ongeveer 100 opvarenden von
den hierbij de dood.
den Heuvel (A.R.) en Hoogcar
spel betoogden, dat de zogenaamde
„volks"-ijsjes zeker geen weelde genoemd
kunnen worden. „U mag^consumptie-ijs zo
veel belasten als u wil. met name de coupes
en de plombières". zei de heer Lucas, „als
u de ijsjes, die de kleine man gebruikt,
maar vrijlaat." Hij diende een amendement
in om dit te verwezenlijken.
Niemand zal van deze belasting hinder
ondervinden, antwoordde de minister, want
zij wordt verkregen door in plaats van 45
Vrijdagmorgen om zijn antwoorden te
overdenken.
Eerste na-oorlogse theeveiling
In gebouw „De Brakke Grond" te Am
sterdam is voor de eerste maal na de oor
log een theeveiling gehouden. Het aanbod
bestond uit 5104 kisten Java-thee en 300
kisten Sumatra-thee. De prijzen liepen van
138 cent tot 242 cent per halve k.g. Een
enkele partij met een kwaliteitsafwijking
bracht 130 cent op.
Mond- en klauwzeer
neemt toe
De gevreesde veeziekte mond en klauw
zeer die in de afgelopen jaren vrijwel niet
meer in Nederland werd geconstateerd,
neemt de laatste maanden in omvang toe,
speciaal in de provincie Zuidholland.
Hoewel nog niet van een onrustbarende
omvang kan worden gesproken, is het ge
vaar niet denkbeeldig, dat het mond- en
klauwzeer zich in de toekomst sterker zal
uitbreiden.
Veehouders wordt aangeraden tegen deze
ziekte de uiterste voorzorgmaatregelen te
treffen, zoals het tijdig laten enten der
dieren, het beperken van de aankoop en
van het in aanraking laten komen van
eigen met vreemde dieren, het afdoende
reinigen van veetransportauto's en het
direct opgeven van nieuwe gevallen van
besmetting.
De overheid zal zo nodig-krachtige maat
regelen treffen, bijvoorbeeld verplichting
tot enting of blokkering van alle vervoer
binnen en uit bepaalde besmette gebieden.
Pluimveestapel in twee jaar
op vooroorlogs peil?
In Barneveld is een nationaal pluimvee
congres gehouden, waar ir. J. G. Tukker,
inspecteur van de landbouw, gesproken
heeft over de uitbreiding van de pluimvee-
Voor de oorlog had Nederland 14.500.000
leghennen, thans volgens de officiële cij
fers 8.500.000. Ir. Tukker meent, dat her
stel van het vooroorlogs peil in twee jaar
mogelijk is, als er voor deze jaren elk 30
millioen broedeieren toegewezen worden.
Men kan er volgens de statistiek van op aan,
dat daarvan 20 millioen kuikens komen,
waarvan er wel 8 millioen leghen zullen
worden.
Volgens ir. Tukker heeft de Nederlandse
brolderij voldoende capaciteit voor deze
prestatie. Het congres werd besloten met
de première van de film „Pluimveeteelt",
welke vervaardigd werd door Multifilm
te Haarlem voor de Voorlichtingsdienst
van het ministerie van Landbouw.
Wichelroedeloper spoort
niet-ontplofte bom op
De wichelroedeloper W. Hulsegge uit
Gorssel,heeft nuttig werk verricht te Eefde
bij Zutphen. Na de verkoop van het bui
tengoed „Het Haveke" aldaar wilde de
nieuwe eigenaar zekerheid hebben omtrent
de geruchten dat er een niet-ontplofte
bom in de grond zou zitten.
Men had reeds zpnder resultaat naar de
bom gezocht. Hulsegge werd te hulp ge
roepen en toen men op de door hem aan
gewezen plaats ging graven, stiet men
spoedig op een vliegtuigbom van 500 k.g.
Het projectiel is door de mijnopruimings-
dienst onschadelijk gemaakt.
CRUM's Bloemenmagazijn
lid: Bloemencxpressc cn Flcurop
TEMPELIERSSTRAAT 56 - TEL. 16873
(Adv.)
Volkshogeschoolwerk
De leden van de afdeling Haarlem van
de Vereniging voor Vrouwenbelangen en
Gelijk Staatsburgerschap, die Donderdag
in „Arbeid Adelt" bijeen kwamen, hebben
een indruk gekregen van het werk op de
Nederlandse Volkshogescholen. Mejuf
frouw W Bos, directrice van ..De Vonk" te
Noordwijkerhout, hield over dit onderwerp
een inleiding.
Mejuffrouw Bos is als leidster op „De
Zandhoeve" in Bergen opgetreden en daar
heeft zij het werk leren waarderen. Eigen
lijk moet men niet over het onderwerp
praten, doch het beste is een cursus mee
te maken. Dan beleeft men de gedachte
van het werk geheel. De cursisten komen
uit verschillende de^en van het land en
dat is een gelukkig verschijnsel. Ook zijn
vele beroepen vertegenwoordigd. Men kan
dus zeggen, dat een Volkshogeschool een
sociale ontmoetingsplaats is. Er wordt niet
gelet op de politieke of godsdienstige ge
zindheid, in tegendeel het bijeenkomen van
allerlei richtingen betekent, dat men zijn
blik kan verruimen. Steeds is gebleken,
dat een ieder zich op de cursus thuis voelt
hoewel vaak beweerd wordt, dat het in
Nederland moeilijk is met elkander samen
te werken.
Interessant was de uiteenzetting, welk
mejuffrouw Bos over het verblijf op de
Volkshogeschool gaf. Aan de programma's
wordt veel zorg besteed en zij zijn aange
past aan het dagelijks leven. De cursus be
staat uit een leef- en een werkgemeen
schap. In het internaat wordt "sober geleefd
en enige uren van de dag wordt practisch
gewerkt in het huishouden of in de tuin.
Dit onderdeel is van groot belang en kan
niet gemist worden. Uit de opzet blijkt wel.
dat de Volkshogeschool de jonge vrouw of
man voorbereidt voor het leven. Speciaal
de bevolking van het platteland waardeert
het werk bijzonder.
Tenslotte gaf mejuffrouw Bos een over
zicht van de geschiedenis v^n het Volks
hogeschoolwezen in ons land en van de tot
standkoming van de tien gebouwen.
DISfRIBUTIENIEUWS
Afhalen van bonkaarten voedingsmiddelen,
tabaks- of versnaperingskaarten, en toeslag-
kaarten voor jonge en aanstaande moeders
op Zaterdag in de Vleeshal te Haarlem: Pa
tot en met Pe en in het Uitreiklokaal te
Heemstede: Be tot en met Bi.
Onlangs hebben wij ge
meld, dat de Commis
saris van Politie te
Medan. de heer P.
Hofman, op de tabaks
onderneming Soengi
Mentjitim zijn vier en
zeventigste tijger had
geschoten.
„Mijn broer is inder
daad een geestdriftig
tijgerjager", vertelde
ons mejuffrouw Hof
man, die in Haarlem
woont. „Hij is nu 52
jaar en heeft drie jaar
in een Japans kamp
gezeten, maar hij heeft
in die tijd zijn tref
zekerheid niet verleerd.
Hij mikt altijd feilloos
in de ogen. Eerst schiet
hij een wild zwijn, ver
volgens klimt hij in een
boom en wacht rustig en geduldig soms wel zeven uur lang tot het gestreepte
roofdier op het kadaver afkomt. N^, dan is het zo bekeken". Uit de collectie van foto's,
die mejuffrouw Hofman ons van de liefhebberij van de Commissaris van Mcdan
toonde, kozen wij bovenstaand plaatje, waarop de kinderen van de heer Hofman
één van da vele trofeeën van hun vader tonen.
Die Jahreszeiten
door Haarlems Christelijk
Gemengd Koor D.Z.V.
Haarlems Christelijk Gemengd Koor
„Door Zang Vriendschap" had revanche te
nemen voor het mislukte jubileum-concert
van verleden jaar, want bij die in alle
argeloosheid gepleegde moordaanslag op
Haydn's onvolprezen „Schöpfung", kon
men het waarachtig toch niet laten. Dus
weer een grootscheepse ondErneming, dit
maal met „Die Jahreszeiten". maar nu on
der leiding van een andere dirigent. En
het werd een succes! Hetzelfde koor en
hetzelfde orkest bleken nu in staat om de
heerlijke partituur van Haydn zonder on
gelukjes te vertolken, ja de uitvoering
in menig opzicht een waardig karakter
te geven. Een knappe revanche van D.Z.V.
en tevens een mooi debuut als dirigent van
Simon C. Jansen, die als organist een uit
nemende reputatie bezit en nu met deze
eerste oratorio-uitvoering de indruk ge
wekt heeft, dat hij ook weldra een voor
treffelijk koordirecteur genoemd zal kun
nen worden. Wat hem vooralsnog ont
breekt aan routine en aan lenigheid van
armbeweging, wordt gecompenseerd door
zijn muzikale bewustheid, die, hoe dan
ook, het middel vindt om zijn bedoelingen
duidelijk te maken en zo nagenoeg het
resultaat te bereiken dat hij zich voorge
steld heeft. De ervaring heeft ons geleerd
dat uit dergelijke toonkunstenaars, die de
muziek in haar volheid begrijpen en door
voelen, uitstekende dirigenten kunnen
groeien, die dan de routiniers gauw achter
zich laten.
Er zijn dus heel veel mooie eu goede
dingen over deze uitvoering te vermelden.
Maar de minder gelukkige mag men toch
ook niet verzwijgen. Dit geldt in de eerste
plaats de coupures dié gemaakt werden.
Dat het Fleiss-koor weggelaten wordt is
niet erg: daar had Haydn zelf een hekel
aan; doch dat de zomer-aria van de tenor,
een van de heerlijkste stukken uit het
werk, wordt geschrapt, evenals de bas-
aria „Der muntre Hirt", mag een vermin
king heten. De luttele tijdsbesparing die
hiermee bereikt werd, ging teniet door
soms veel te lange hiaten tussen de-ver
schillende nummers.
Maar wat heeft dat koor gezongen! De
dames moesten zelfs zo nu en dan een
beetje getemperd worden. Maar goed, het
was allemaal raak en glaszuiver. En wat
de heren daar in het wijn- en in het jaeht-
koor presteerden, mocht er in alle opzich
ten wezen.
Mea Naberman zong de Hanna-partiJ
verrukkelijk. Han Lefèbre deed de colora
turen van zijn partij alle eer aan en Her
man Sehey gaf vooral van zijn Winter-
aria een pracht-vertolking.
De H.O.V. voelde zich veilig onder de
leiding van Simon C. Jansen en begeleidde
zeer smaakvol en correct.
Veel belangstelling.en veel bijval. D.Z.V.
kan met vertrouwen verder.
JOS. DE KLERK.
De tramverbinding met Leiden
Enige verbeteringen
Met de opheffing van de stadstram in
Haarlem kwam bij wijze 'van proef ook
de locaaldienst Haarlem-StationHille-
gom te vervallen.
Al spoedig blepk dat het reizigersver-
voer van en naar Hillegom op de spitsuren
niet te verwerken'was, zodat weer enkele
diensten zijn ingelegd; mochten die niet
voldoende blijken, dan kan hieraan nog
uitbreiding worden gegeven.
De situatie aan de Dreef, waar de reizi
gers moeten wachten, is eveneens verre
van ideaal. Zij nemen daar het rijwielpad
in beslag en worden geregeld opgejaagd
door wielrijders. De directie van de N.Z.H.
bericht thans, dat daar regelmatig een
leeg treinstel staat, dat als wachtgelegen-
heid kan dienst doen.
Een bijzondere grief was voorts, dat de
reizigers die bij de Dreef uitstappen, vijf
tien cent moeten betalen om naar het sta
tion te komen en weer eens vijftien cent
retour. Dat betekent een prijsverhoging
van dertig cent op een retourprijs van
vijftig cent, dus maar even 60%.
De NZH heeft de onbillijkheid hiervan
ingezien en besloten dat reizigers van en
naar de Bollenstreek voortaan op de bus
sen niet behoeven bij te betalen. Door een
knip op het kaartje zal zulks worden aan
gegeven.
De verhoging voor de weekkaarten en
maandabonnementen zal eveneens worden
ongedaan gemaakt.
Deze verbeteringen zijn een gevolg van
besprekingen welke de burgemeesters uit
de Bollenstreek met de directie der N.Z.H.
hebben gevoerd.
Ir Bogtstra tol directeur
van de R.E.T. benoemd
De onder-directeur van de Noord-Zuid-
Hollandse Vervoer Maatschappij, ir. N. A.
Bogtstra, is gisteren door de Rotterdamse
gemeenteraad tot directeur van de Rotter
damse Electrische Tram benoemd.
Ir. N. A. Bogtstra is op 25 Februari 1898
te Koog aan de Zaan geboren, liep de H.B.S.
af te Amsterdam en studeerde aan de
Technische Hogeschool in Delft, waar hij
in 1924 het diploma verwierf van werk
tuigkundig ingenieur.
Aanvankelijk was hij werkzaam in de
industrie. In 1925 kwam hij bij de Staats
spoorwegen in Indië, waar hij de montage
en mdienststelling medemaakle van het
electrisch materieel. Bij het uitbreken van
de oorlog was hij hoofd van de afdeling
tractie en treindienst op het hoofdbureau
van de Staatsspoorwegen te Bandoeng.
Door de Japanners werd hij geïnterneerd.
Toen de oorlog geëindigd was kwam ir.
Bogtstra met een regeringsopdracht naar
Nederland. Hij kreeg op zijn verzoek ont
slag uit de Indische dienst en werd be
noemd tot chef van de technische dienst
bij de N.Z.H., waarvan hij thans onder
directeur is.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 19 NOVEMBER
Stadsschouwburg: Operette „Masker in het
blauw", 8 uur. Ged. Oude Gracht 104: Neder
landse Vereniging voor Natuurgeneeswijze,
lezing over „Goede voeding die toch ziek
maakt". 8 uur. Spaarnc: „Avonturen van
Raffles". 14 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur. (Zondag
2. 4.15, 7.00 en 9.15 uur). Frans Hals: „The
story of dr. Wassell". 18 j„ 2.30, 7.00 en 9.15
uur. (Zondag 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 uur).
Rembrandt: „Hamlet". 14 j„ 2.30 en 8 uur.
(Zondag 1.00, 4.30 en 8.00 uur). I'alace: „De
bandiet". 18 j., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
Luxor: „Martin Roumagnac", 18 j„ 2.00, 4.15,
7.00 en 9.15 uur.
ZATERDAG 20 NOVEMBER
Stadsschouwburg: „Mijn zuster E'lecn", 8
uur. Gem. Concertgebouw: „Ereschuld cn
dankbaarheid", filmvoorstelling 2.30 uur.
Kerk Tarklaaii 34:' Kerkeoncert, uur.
fiioMopeot Middag- ea avondvoorstellingen.
