c
De totalisator komt terug
J
Sinterklaas maakte nu ookzijnopwachting
in Haarlem-Noord
Alscher „zorgde" in Amersfoort
voor de Russische gevangenen
ten geschenk?
<Sh-
De kleine wereld
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1948
HAARLEMS DACBLAtf
Eerste Kamer heeft het wetsontwerp
met 24 14 stemmen aangenomen
Crifiek op voorlichtings
diensten der overheid
(Van onze parlementaire redacteur)
Ons parlement heeft het druk in deze
tijd. De Tweede Kamer vergadert dag aan
dag voor de behandeling van de Rijks
begroting voor 1949 en de Eerste Kamer
is reeds bezig met het onderzoek van deze
begroting in de afdelingen. Bovendien
kwam de Eerste Kamer gisteren bijeen voor
het afdoen van een aantal wetsontwerpen,
waaronder dat tot herziening van de rege
ling der provinciale financiën en dat tot
wederinvoering van de totalisator.
Wel erg laat verscheen ook nog op de
agenda de begroting van het departement
van Algemene Zaken voor. 1948. Hier
bij oefende mr. Van He u ven Goed
hart (P.v.d.A.) critiek op de voorlichtings'
diensten van de overheid.
Na breedvoerig de werkwijze van deze
diensten nagegaan te hebben, herinnerde
de spreker aan het advies van de Advies
commissie op Voorlichtingsgebied om de
departementale voorlichtingsdiensten dras
tisch in te krimpen. Dit advies is niet op
gevolgd, tot schade van de eenheid en doel
treffendheid der Overheidsvoorlichting en
tot nadeel van de schatkist.
De heer A1 g r a (A.R.) was beducht voor
regeringsvoorlichting, welke het volk in een
bepaalde richting tracht op te voeden. Er
dient feitelijke voorlichting aan de pers
verstrekt te worden.
Minister Drees ontkende, dat er po
gingen gedaan zouden zijn om de volksver
tegenwoordiging te passeren of de pers te
rug te dringen. Wel vond hij, dat de rege
ring zich geroepen kan voelen om zich
rechtstreeks tot het volk te wendèn, ten
einde begrijpelijk te maken, wat op een
bepaald ogenblik geschiedt. Daarbij wordt
beïnvloeding steeds vermeden.
Niet eens was de bewindsman het met
de heer Algra, dat het door de regering
verstrekken van vertrouwelijke mededelin
gen op persconferenties zou geschieden om
invloed op de pers uit te oefenen. „De pers
laat zich trouwens niet gemakkelijk be
ïnvloeden," zei dr. Drees.
Onmogelijk achtte dr. Drees de verstrek
king van alle informaties door de regering
en door departementen en diensten via
„één sluis", dat is via de Regerings Voor
lichtings Dienst. Dat zou aan de snelheid
van berichtgeving veel afbreuk doen. Wel
moet naar een goede coördinatie gezocht
worden.
De kosten van de Overheidsvoorlichting
schijnen hoog opgelopen te zijn, doordat op
de begroting allerlei posten onder het hoofd
„Voorlichting" zijn samengevat, die vroeger
verspreid over de verschillende departe
menten werden aangevraagd. In werkelijk
heid zijn de kosten niet erg gestegen.
De minister concludeerde, dat de richt
lijnen, die de regering voor de Overheids
voorlichting heeft gegeven, niet zo slecht
zijn. Op verbetering en op contact tussen de
departementen blijft men bedacht.
Na een korte re- en dupliek aanvaardde
ée Kamer zonder hoofdelijke stemming de
begroting van Algemene Zaken. Ook ver
enigde zij zich met het wetsontwerp tot
onteigening in het belang van de natuur-
bescherming van de zogenaamde Zeijer
Strubben in Drente en met het wetsont
werp tot herziening van de regeling der
provinciale financiën.
Voor en tegen de totalisator
Het wetsontwerp tot wederinvoering
Van de totalisator gaf aanleiding tot een
Interessant debat. Eerst traden twee tegen
standers de heren Kolff (C.H.) en Rïp
(A.R.) in het krijt. Beiden spraken van het
wedden als van een zedelijk kwaad, bei-
Ben hadden principiële bezwaren en
meenden, dat men het ene kwaad (book
makers) niet kan bestrijden met een ander
kwaad (totalisator). Beiden vreesden, dat
men met de invoering van de „toto" op
het hellend vlak komt en dat ook voetbal
pools spoedig toegestaan zullen moeten
worden. Beide afgevaardigden richtten
zich met klem tot hun R.K.-collega's, ten
einde hen te bewegen hun zijde te kiezen.
De heer Bierema (V.V.D.) beschouw
de het wedden bij de totalisator geenszins
als een zedelijk kwaad. Hij was ervan
overtuigd, dat ongewenste praktijken door
de „toto" de kop zal worden ingedrukt en
dat de paardensport en de paardenfokkerij
wel zullen varen door de aanneming van
het wetsontwerp.
Dat vond ook de heer Van Voorst
totVoorst (K.V.P.). Een zedelijk kwaad
zag hij niet in matig wedden. Deze afge
vaardigde, die er zeker van was, dat de
bookmakers door de „toto" zullen ver
dwijnen, sprak zelfs van een wijs besluit
van de regering om dit wetsvoorstel in te
dienen.
Dr. Brongersma, katholiek lid van
de P. v. d. A.-fractie, was tegen het wets
ontwerp, waarbij hij de bezwaren van de
heer Kolff tot de zijne maakte.
De heer Woudenberg (P. v. d. A.)
verklaarde zich vóór het ontwerp. Als kind
speelde hij thuis al hazardspel: kienen en
ganzenborden. Zijn ouders zagen er geen
kwaad in.
Bij een goede regeling en goed toezicht
Is 't wedden ook bij de totalisator in goede
banen te leiden.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 25 NOVEMBER
Spaarne: „Avonturen van Raffles", 14 j.,
2,30, 7,00 en 9.15 uur. Frans Hals: „The story
dr. Wassel", 18 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Hamlet". 14 j 2.30 en 8.00 uur.
Palace: „De bandiet". 18 j., 2.00, 4.15, 7.00 en
915 uur. Luxor: „Martin Roumagnac", 18 j
2.00. 4,15, 7.00 en 9.15 uur. City: „Balalaika",
18 j., 2.15, 4.30. 7.00 en 9.15 uur.
VRIJDAG 26 NOVEMBER
Gem. Concertgebouw: Ledenconcert HOV,
8 uur. Stadsschouwburg: „Koning Lear",
7.30 uur. Bioscopen: Middag- en avondvoor
stellingen.
Nadat de heer Re gout (K.V.P.) zich
tegen het ontwerp had uitgesproken, ver
dedigde de minister van Landbouw, Vis
serij en Voedselvoorziening, de heer
Mansholt zijn voorstel, zich daarbij
aansluitend bij de heer Woudenberg.
Hij vond, dat op het ogenblik bij de
paardenrennen „vals" gespeeld wordt. Een
gereglementeerde totalisator kan dat voor
komen. Door de talrijke strenge beperkin
gen kan de totalisator uitgroeien tot een
instituut als bijvoorbeeld de Staatsloterij,
waartegen weinig bedenkingen bestaan.
Voor principiële bezwaren had de be
windsman respect, doch hij deelde ze niet.
De steun aan de fokkerij en de bevordering
van het vreemdelingenverkeer noemde hij
secundair. Primair is, dat de regering geen
kans ziet door verbodsbepalingen het clan
destiene wedden te voorkomen. Dat kan
wel door de gereglementeerde totalisator.
Het ligt zeker niet in de bedoeling voet
balpools toe te staan, zo betoogde hierna
de minister van Justitie, mr. Wijers. De
„toto" beschermt de draf- en rensport en
de paardenfokkerij. De voetbalclubs heb
ben geen behoefte aan bescherming.
Het wetsontwerp werd tenslotte aange
nomen met 24 tegen 14 stemmen. Tegen
stemden de A.-R. en de C.-H., van de P.
v. d. A. de heren Van Walsum en Bron
gersma en mej. Tjeenk Willink en van de
K.V.P. de heer Regout.
Zonder discussie en zonder hoofdelijke
stemming besloot de Eerste Kamer ten
slotte tot samenvoeging van de gemeenten
Breukelen-Nijenrode en Breukelen-St.
Pieters.
Vijandelijk vermogen
verzwegen
Voor de Rotterdamse rechtbank heeft
terecht gestaan de 55-jarige bankier-koop
man J. H. van H. wegens overtreding van
het Besluit Vijandelijk Vermogen. In 1943
ontving hij van een Duitser 367.000 aan
Nederlands bankpapier om er na de oorlog
in Nederland tabak voor te kopen voor een
sigarenfabriek waarvan de Duitser direc
teur was. Na de bevrijding heeft Van H.
van dit vijandelijk vermogen geen aangifte
gedaan. Verdachte gaf dit toe.
De officier van justitie eiste 50.000.
boete.
Vrouw verried Joodse kinderen
„Een schandalige en onbegrijpelijke
daad", noemde de president van het Haagse
Bijzondere Hof het verraad van de 48-
jarige werkster A. M. van den B. uit Den
Haag, die in December 1942 aan de Haagse
politie had medegedeeld, dat Joodse kin
deren werden verborgen gehouden in het
rusthuis „Erica". De politie deed een inval
en nam vier kinderen mee. Zij zijn later
teruggekeerd.
De vrouw verklaarde, dat ze niet had
geweten, welk lot de Joden wachtte.
De advocaat-fiscaal verklaarde, dat ver
dachte tegen de psychiater, die een rapport
over haar heeft uitgebracht, gezegd heeft,
dat de Joden niet in Nederland thuishoren.
Volgens het rapport is zij toerekenings
vatbaar.
De advocaat-fiscaal eiste daarom 8 jaar
gevangenisstraf.
De 9 Muzen
OfiJJ
Stipendia. Het stipendium voor de we
deropbouw van de opvoedkundige, weten
schappelijke en culturele organisatie van de
Verenigde Volken is toegekend aan vier
personen, onder wie de Nederlander Henri
J. H. Geraedts, leraar aan het Koninklijke
Conservatorium voor muziek te 's Graven-
hage. De andere drie zijn de Deense leer
kracht Egerod, de Poolse musicus Sokorski
en de Poolse bibliothecaresse mejuffrouw
Wortman. Behalve deze stipendia zijn door
de Unesco twee beurzen van de zijde der
Franse regering uitgereikt (aan de Hongaarse
filmer Klamar en de Chinese scheikundige
Tsjang teh Tsjoean), een van de zijde der
Britse pers (aan de Franse journalist Martin-
Chauffier) en een van de zijde der Neder
landse regering aan de Poolse crystallograaf
Swaryczewski.
Deze giften bieden de gelegenheid tot een
studiereis naar het buitenland gedurende
zes maanden.
Geza Frid naar Indonesië. De Bond van
kunstkringen in Indonesië, die weer is op
gericht. heeft de pianist Geza Frid uitgeno
digd voor een concert-tournée door de ge
hele Archipel. Behalve met achttien recitals
en tien jeugdconcerten zal hij ook als solist
met het radiophilharmonisch orkest te Bata
via optreden. Frid vertrekt op 7 December
per KLM en hoopt half Februari weer in ons
land terug te zijn.
Tollensprijs. Het bestuur van het Tollens
fonds heeft in zijn laatste vergadering de
vijfjaarlijkse Tollensprijs toegekend aan de
dichter mr. H. W. J. M. Keuls. Mr. Keuls
ontving onlangs de poëzieprijs van de ge
meente Amsterdam.
Prinses Wilhelmina plant
boom te Westkapelle
De landing op Walcheren
herdacht
In tegenwoordigheid van Prinses Wil
helmina is Woensdagmiddag een begin ge
maakt met de beplanting van de kreek,
die achter de dijk te Westkapelle is ont
staan bij de inundatie van Walcheren. Het
plantsoen dat hier komt, werd gedeeltelijk
geschonken door Prinses Wilhelmina, ge
deeltelijk door de Engelse marine. Van
Engelse zijde waren onder meer aanwezig
de Britse ambassadeur sir Philip Nicholls,
de Engelse generaal Brooks, commander
E. Neville, marine-attaché van de Britse
ambassade en Rev. John Armstrong, een
Engelse vlootpredikant, die in 1944 te
Westkapelle is geland. Nadat de aanwezi
gen welkom waren geheten door de waar
nemende burgemeester van Westkapelle
en door de voorzitter van de stichting
Nieuw Walcheren, vertrok het gezelschap
in twintig Walcherse huifkarren (in Zee
land veren wagens genoemd) met muziek
voorop naar de plantplaats, waar de Com
missaris van de Koningin, jhr. mr. A. F. C.
de Casembroot Prinses Wilhelmina dankte
voor haar medeleven met de bevolking van
Walcheren en haar verzocht de eerste
boom te willen planten. Even later stond
het boompje stevig in de grond.
Generaal Brooks plantte een boom uit
naam van de Royal Navy, waarna school
kinderen de overige boompjes zetten.
In de huifkarren ging het nu naar de
nieuwe dijk. De geestdriftige bevolking
had inmiddels het paard voor de huifkar,
waarin de Prinses gezeten w«s, uitgespan
nen en trok zelf de wagen. Op de dijk, op
de plaats, waar de landing op 1 November
1944 geschiedde, werden bij het monument,
dat hier is opgericht, kransen gelegd door
generaal Brooks en de Commissaris der
Koningin.
Gisteravond zijn ook de leden der Statcn-Generaal die ah waarnemers aan de 7.ondag vertrok
ken delegatie zijn toegevoegd, per vliegtuig naar Indonesië afgereisd De heren II. A. Korthals,
H. W. Tilanus, jhr. mr. M. van der Goes van Naters, prof. C. P. M. Homme cn U. J. W. A.
Mei/erink (van links naar rechts) vlak voor hun vertrek van Schiphol.
Hoge gast arriveerde per boot
Hoe ingewikkeld het reisschema van de
Sint er ook uitziet, Woensdagmiddag heeft
hij toch nog de kans gezien Haarlem-Noord
met zijn hoog bezoek te vereren, op uit
nodiging van de Cronjéstraat-Julianapark-
vereniging. En hij arriveerde in stijl: per
60-tons boot „Spanje", en in gezelschap van
rfiaar liefst vijf knechten.
Reeds lang voordat het feestelijk ge-
pavoiseerde schip in zicht kwam, over-
zwermden drommen kinderen bijna alle
bruggen over het Spaarne, onder het wa
kend oog van brugwachters en verkeers
politie. Toen om kwart vóór twee de boot
de Buitenrustbrug passeerde, waren ze
helemaal niet meer te houden.
Het schouwspel was die jeugdige uit
bundigheid ook wel waard: op de voor
plecht van zijn boot, in vol ornaat, de Sint
met zijn zwarte volgelingen en een uitge
lezen gezelschap van hooggehoede heren,
achterop de volledige Postharmonie, die
keer op keer de lijfliederen van de hoge
gast ten beste gaf. De jeugd rende mee
langs de Spaarnekant, overal gingen ramen
en deuren open en werd de oude kinder
vriend toegejuicht. En terwijl de „Spanje"
met een matig gangetje het kronkelende
Spaarne doorkliefde en de fanfare-muziek
tegen de kaden en gevels weerkaatste,
werd Sinterklaas zelf niet moe terug te
wuiven en telkenmale zijn dankbaarheid
voor deze glorieuze inhaal te betuigen.
Groentehandelaren op de Koudenhorn
zongen in koor een krachtig en welluidend
„Zie ginds komt de stoomboot", en ook
hierdoor was de oude bisschop zichtbaar
geroerd.
Nadat op het kantje af de spoorbrug was
„genomen" (de speling tussen brugdek en
schip bedroeg slechts een fractie van een
„Spiegel der millioenen"
De Stichting tot Daadwerkelijke Bestrij
ding van het Inflatiegevaar heeft een uit
voerige analyse van de Millioenennota het
licht doen zien getiteld: „Spiegel der mil
lioenen". Zij komt daarin tot de conclusie,
dat van een werkelijke beperking van de
staatsuitgaven in de begroting 1949 geen
sprake is en dat integendeel de kosten van
het overheidsapparaat nog toenemen, welke
stijging is weggewerkt langs boekhoud
kundige en andere wegen. Hetzelfde is het
geval met de overheidsinvesteringen.
Mede doordat bij de raming der midde
len met een voortgezette inflatie is ge
rekend en daarentegen de raming der uit
gaven met een prijsvermindering rekening
houdt zal deze begroting niet reëel blijken
te zijn en hangt de verbetering van de
budgetaire positie in de lucht.
De verwachting, dat de kaspositie van
het rijk in 1949 geen inflatoire werking
meer zal uitoefenen op de geldcirculatie
wordt ongemotiveerd genoemd, omdat zij
dat in 1948 in relatief even sterke mate
heeft gedaan als in voorgaande jaren. Bo
vendien is aan te nemen, dat verschillende
bijzondere inkomsten in 1949 niet of niet
in die mate als voorheen zullen vloeien.
De stichting komt tot de conclusie, dat
het staatsbudget ondragelijk is in verhou
ding tot de nationale productie en daardoor
een belangrijke druk op de welvaart van
het volk legt.
Een 37-.iarige Hagenaar raakte Woens
dagmiddag onder de blauwe tram. Hij werd
op slag gedood.
Edwin Ernst Alscher, 60 jaar oud, een
lange magere man, die door een grijs sikje
een professoraal uiterlijk heeft, kwam in
1931 naar ons land als vertegenwoordiger
voor Duitse machinefabrieken en genoot
hier tot de oorlog gastvrijheid. Toen in
het najaar 1941 een honderdtal Russische
krijgsgevangenen in het kamp Amersfoort
opgesloten werd, nam Alscher, die Rus
sisch sprak, de „zorg" over deze gevan
genen op zich. Deze mensen verkeerden bij
hun komst reeds in een zeer slechte licha
melijke toestand. Op de derde dag van hun
verblijf in het kamp moesten de Russen
zich op de appèlplaats geheel ontkleden.
Daarna werden zij met koud water „schoon
gespoten" en met een harde boender be
handeld. Tot slot volgde een „keuring"
door de kamparts, die daarbij de zweep
hanteerde.
Alscher, die zich thans voor het Bijzon
dere Gerechtshof had te verantwoorden,
verklaarde dat de toenmalige kamparts N.
tegen hem gezegd heeft, dat de Russen aan
besmettelijke ziekten leden, dat zij onder
voed waren en aan de „betere" kampvoe
ding moesten gaan wennen. Getuigen ver
klaarden, dat als de andere gevangenen
niet iedere dag wat van hun karige voedsel
geofferd hadden, de Russen door honger
zouden zijn omgekomen, want zij kregen
officieel geen voedsel.
Getuige Kalf had gezien dat Alscher de
Russen geslagen heeft. Ook is hij aanwe
zig geweest toen de Russen een paar dagen
voor dat zij gefusilleerd werden onder lei
ding van Alscher volksliederen moesten
zingen. De Russen liepen de tranen over
de wangen.
Vlak voor de bevrijding was Alscher
commandant van een groep van de „Orga
nisation Todt", die bij Steenderen verde
digingswerken uitvoerde. Hij liet mannen
langs de weg oppakken, die dan tewerk
werden gesteld.
Een arts uit Den Haag, die in Steende
ren vertoefde, werd door Alscher verzocht
werklieden te keuren. Toen de arts wei
gerde werd hij op last van Alscher gear
resteerd. Hij heeft drie dagen in de cel ge
zeten en gedurende die tijd officieel geen
eten en drinken gehad.
Alscher is ook „Verwalter" geweest van
een firma in Den Haag en heeft volgens
een getuige, die boekhoudster was bij de
firma, een bedrag van 92.000 op zijn
privé-bankrekening laten overschrijven.
Dit wordt door Alscher toegegeven. Al
scher beweert dat na Dolle Dinsdag het
devies was: „Redden wat er le redden
valt".
„U kunt beter zeggen „stelen, wat er te
stelen valt", merkte de president op.
Alscher is in Rusland geboren uit Oos
tenrijkse ouders. In de eerste wereldoorlog
heeft hij in de Oostenrijkse gelederen te
gen Rusland gevochten. Na de vrede van
Versailles woonde Alscher in Bilitz, Sile-
zië, dat bij Polen kwam, waardoor hij Pool
werd. In 1932 werd hij statenloos. Toen bij
de overval op Polen Byalistok, zijn geboor
teplaats, in handen van dè Duitsers viel,
meldde Alscher zich bij het Duitse gezant
schap met het verzoek Duitser te mogen
worden. Dit werd ingewilligd.
Na de inval' der Duitsers in Nederland
meldde Alscher, die sinds 1931 in Den
Haag woonde, zich als tolk bij de Duitse
weermacht en kwam al spoedig in dienst
van Rauter. In Juli 1941 kreeg hij ontslag,
omdat gebleken was dat hij in 1931 in
Polen valsheid in geschrifte had gepleegd
en daarvoor uit Polen gevlucht was. Een
paar maanden later moest hij op last van
de SD als tolk naar het kamp Amersfoort
toen daar de Russen kwamen.
Als laatste van de groep Kotalla kwam
Woensdag de 42-jarige Ernst Georg May
voor het Bijzondere Gerechtshof te Am
sterdam. Deze man was slechts het deel
nemen aan de executie van de Russische
krijgsgevangenen ten laste gelegd. May is
maar een dag in het kamp Amersfoort ge
weest. Volgens zijn eigen verklaring was
hij sinds 1924 in dienst van de Duitse po
litie. In Maart 1941 kwam May in Den
Haag en werd terstond bij het England-
spiel". direct onder Schreieder. te werk
gesteld. May is volgens zijn eigen verkla
ring gedwongen, mee naar Amersfoort te
gaan. May vertelde, dat hij zelfs zijn re
volver onklaar heeft gemaakt en bij de
eerste executie van de gevangenen te
Amersfoort dus niet heeft kunnen schieten.
Hij zou zich toen aan verdere deelname
aan de executie hebben kunnen ont
trekken.
Een juffrouw die drie jaren teno-typiste
bij May geweest is en die 20 maanden in
detentie doorgebracht heeft werd als ge
tuige a décharge gehoord en verklaarde
dat May na de bewuste massa-executie
overstuur terug kwam en in snikken uit
barstte.
Aan het einde van de zitting had alleen
May positief verklaard dat hij niet gescho
ten heeft. Niemand heeft daarentegen te
eniger tijd verklaard dat May wel heeft
geschoten behoudens de niet meer in ons
land vertoevende „Untersturmführer" Tito,
die destijds in een schriftelijke verklaring
positief beweerde, dat May meegesehoten
heeft.
De zitting wordt Zaterdag voortgezet.
centimeter) werd gemeerd aan de Klop
persingel, waar een groot aantal agenten
de kindervreugde in bedwang moest hou
den. Hier stond Sinterklaas' schimmel
gereed, en nadat de leden van het comité
van ontvangst in de voor hen bestemde
koets hadden plaats genomen en de post
mannen-musici zich hadden opgesteld, ving
de zegetocht door „Noord" aan: Klopper
singel, Schoterweg, Gen. Cronjéstraat en
het hele lange parcours dat uitgestippeld
was om de jeugd van heel Haarlem-Noord
de gelegenheid te bieden de hoge bezoeker
in volle glorie van nabij te aanschouwen.
Tenslotte bracht Sinterklaas een bezoek aan
het kleuterhuis „Margriet".
EEN PEIGNOIR IS
ALTIJD WELKOM
FRAAIE SOORTEN
VLOTTE MODELLEN
Vanaf 29.95
HAARLEM
HEEMSTEDE
ZANDVOORT
Waarom goedkope
textiel zo duur is
- Amsterdamse vrouwen ont
dekten een bijverdienste
Een groot aantal Amsterdamse *vrou-
wen heeft, naar thans wordt medegedeeld,
in diverse winkels in Amsterdam, Haarlem,
Hilversum, Leiden en andere plaatsen tex-
tielgoederen gekocht, die als „speciale
aanbieding" goedkoop werden aangeboden.
Deze goederen verkochten zij in Amster
dam aan marktkooplieden, die ze dan
tegen aanzienlijk hogere prijzen aan het
publiek aanboden. Hoe omvangrijk deze
handel was, blijkt wel uit het feit dat er
sinds 1 Januari van dit jaar in dergelijke
zaken 1789 aanhoudingen verricht en 1500
processen verbaal opgemaakt werden.
Wanneer er ergens koopjes aangekondigd
werden van textielwaren. zorgden de vrou
wen vooraan in de rij te staan en vaak
slaagden zij er zo in, de hele voorraad op
te kopen vóór een bonafide huisvrouw, die
uiteraard geen tijd heeft om uren in de
rij te staan, er aan te pas kon komen. Snel
werden de goederen dan naar het Water-
looplein, het Amstelveld of een andere
markt gebracht en 's middags konden de
teleurgestelde huisvrouwen zich dan daar
hetzelfde goed voor het dubbele van de
prijs of zelfs nog duurder aanschaffen.
Enige vrouwen, die zich met deze handel
bezighielden, maakte een „netto-winst" van
30 tot 40 per dag. Een partijtje vitrage
bijvoorbeeld dat in de winkel 1.88 per
meter kost, werd op de markt verkocht
voor 3.75 per meter. Herenpyjama's van
11.37 brachten 18 tot 19 op, hand
doeken van 0.90 160 enzovoort.
Vast is komen te staan, dat er een kern
van ongeveer 120 Amsterdamse vrouwen
is, die dit spelletje speelt en dat ongeveer
vijf procent van de marktkooplieden de
wederverkoop verzorgt. De politie heeft
met ingang van gisteren zeer strenge maat
regelen genomen om aan deze a-sociale
handelingen een eind te maken.
DISTRIBUTIENIEUWS
Afhalen van bonkaarten voedingsmiddelen,
tabakskaarten en diversenkaarten. alsmede
toeslagkaarten jonge en aanstaande moeders
op Vrijdag 26 November in de Vleeshal te
Haarlem: Schr tot en met Smis en in het
Uitreiklokaal aan de Binnenweg te Heem
stede: restant H.
Kinderxegcls
Het is niet gezellig, zo een nijdige brief
te krijgen. De mensen moesten de post niet
gebruiken om elkander een bitter kwar
tiertje te bezorgen, de post. die iedere dag
opnieuw weer huis aan huis verrassingen
komt uitdelen als een Sinterklaas met een
platte pet op.
Vindt ge het niet aardig als uw brieven.-
bus des morgens u tegenlacht met een
belofte van blauwe en witte en gele enve
loppen? Ge kunt dan met de brieven in uw
hand een ogenblikje verstoppertje spelen
met u zelf en bepeinzen van wie dat alle
maal komt. Want het zijn berichten van
mensen aan mensen, het is nieuws dat uit
de beslotenheid van een ander wereldje de
sprong door het heelal naar het uwe heeft
gemaakt. De post is een raket die van de
ene planeet naar de andere suist, dwars
door de ontelbaarheid van al die gedach-
tenkringen om u heen.
Maar daar ligt nu de nijdige brief met
de sierlijke letters en de stomme enveloppe.
Alsof zij niets te maken hebben met de
boze gedachten van een mens die hen be
schreef. Zij zijn in rnijn brievenbus ge
drongen als een venijnig duiveltje dat
plezier heeft in zijn giftig werk van prik
ken in goede humeuren.
Wat heeft die brief zoal te vertellen?
Het is een lied van bittere aceoorden, het
is een zang van teleurstellingen en op
standigheid. Het is vooral een épos van
verwijten. „Ge schrijft in de krant over
dit en over dat, ge verzwijgt dat de wereld
een hel van bedriegerij is. Ge noemt de
goede dingen van de goede mensen en ge
vergeet dat ze allemaal slecht zijn. Ook de
goede dingen zijn slecht omdat ze gedaan
worden met een bijbedoeling. Ge spreekt
over vredespogingen van politicus zus cn
staatsman zo, en ge vergeet dat het alleen
maar te doen is om de anderen zand in de
ogen te strooien. Ge treurt om het lot van
kinderen in Oostenrijk, die een grauwe
jeugd hebben en ge zwijgt over het lot van
de kinderen in uw eigen land. die het goede
der aarde om zich heen zien zonder dat
hun ouders er iets van kunnen kopen. Ge
verheugt u over de vrijheid in ons vader
land en ge verzwijgt daarbij dat iedereen
van die vrijheid misbruik maakt door het
leven van zijn naaste te vergallen. Ge zegt
er niets over dat plantsoenen en perken
door onze jeugd in omgewoelde wildernis
sen worden herschapen, wanneer ge vraagt
om meer ruimte in de stad voor de spe
lende kinders. Ge zegt...."
Kijk, dat staat nu allemaal in deze brief.
Er staat nog veel meer in, maar ik kan
mij daar niet verder over ergeren. Want
ik heb zo onder het lezen naar die strak!* e
enveloppe gekeken, waarin deze boosheid
gevouwen is geweest. En op die enveloppe
lachen kleurige prenten der postzegels mij
tegen. De kleurige prenten waarop kinde
ren staan afgebeeld. Een jongen in een
kano, een zwemstertje. een kind op een
slee. Dat zijn aardige postzegels. Dat zijn
postzegels voor de kinderen.
Die boze briefschrijver heeft de moeite
genomen om kinderzegels te kopen en hij
heeft op zijn geschreven venijnigheid de
zwijgende symbolen der naastenliefde ge
plakt, veel meer dan nodig was om deze
brief door de Sinterklaas met de platte
pet bezorgd te krijgen.
En iemand die dat doet, kan niet waarlijk
boos en verbitterd zijn. Wij zullen deze
brief in ons archief bewaren als een docu
ment van waarde. Want het zou eens nodig
kunnen zijn om er in sombere momenten
naar te kijken en te bedenken, dat een
mens niet altijd meent wat hij zegt. En
dat een mens bij tijd en wijle zijn gal moet
kunnen spuien om weer wat levenslust en
plezier te krijgen.
Het is prettig te bedenken dat mijn
brievenbus die mens van veel narigheid
heeft afgeholpen. Hij mag mij iedere dag
schrijven en mij de mantel uitvegen.
Want op zijn enveloppe lacht zijn goe
dertieren gezicht mij tegen. L.
Chr. Geref. Kerk in Noord
wijdde nieuw orgel in
Woensdagavond werd in de Chr. Geref.
Kerk aan de Floresstraat in Haarlem-Noord
het nieuwe kerkorgel in gebruik genomen.
Het instrument, gebouwd door de firma
Valckx en van Kouteren te Rotterdam, be
vat 15 spelen plus écn transmissie, ver
deeld over twee klavieren en pedaal. Bei
de manualen zijn naar de hoogte logisch
uitgebouwd tot twee voet en het hoofd
manuaal heeft Bourdon 16 tot basis. Ma
nuaal II heeft aan strijkende stemmen een
Viola 8 en een Vox caelestis 8. Het instru
ment is voorzien van een bescheiden wer
kende tremolo, van een zwel op II en van
een generaal crescendo. Het is dus een nor
maal type orgel, dat echter door zijn
Sexqui-alter bijzondere klankmogelijkhe
den krijgt.
Het volle werk is voor de omvang van
de kerk ruim voldoende; het heeft glans in
de hoogte en is over 't geheel kernig.
Nadat de voorzitter van de orgelcom
missie het nieuwe instrument aan de kcr-
keraad had overgedragen, zong de ge
meente Ps. 33 vers 1-2, ondersteund door
de machtige tonen van het orgel. Ds. J. C.
Maris hield daarna een toespraak, waarin
hij velen dank te betuigen had voor het
tot stand komen van het kostbare kerk-
meubel, maar er tevens op wees. dat, on
danks de overdracht aan de kerkeraad, de
taak van de orgelcommissie nog niet vol
tooid is. zolang de gemeente nog orgel
schuld heeft. Na het gezamenlijk zingen
van Ps. Ill v. 1 werd op het orgel gecon
certeerd door de organisaten Fr. Boutellier
en mr. C. Jansen-Verplanke, met mede
werking van de heren J. G. H. Wisse, viool
en J. Spaargaren, zang. Met werken van
Bach, Guilmant. Andriessen en Bijster
werden de mogelijkheden van het nieuwe
instrument getoetst en toetsten de bespe
lers hun kunnen aan de techniek en de
dispositie van het orgel.
Vrij zuiver, maar in veel te trage tempi
speelde de violist een sonate van Handel
alsmede drie delen van een sonate van
Bach. De bariton J. Spaargaren zong met
sympathiek geluid Arioso van Handel cn
Panis Angelicus van Franck. Voor de be
geleidingen heeft het orgel een voortreffe
lijk register aan de Holpijp van II.
Nadat gezamenlijk Ps. 150 v. 2-3 ge
zongen was bij het volle werk van het
nieuwe instrument, besloot ds. J. C. Maris
de avond met gebed. JOS. DE KLERK
Drie schepen vermist
Een onderzoek wordt ingesteld naar drie
schepen, die op zee vermist worden: het
5627 ton metende Engelse vrachtschip
„Hope Star" met een bemanning van 40
personen, dat reeds negen dagen geleden in
Philadelphia had moeten aankomen, het 229
ton metende Engelse motorschip „Aqua
Queen", dat 12 Augustus van de Malediven-
eilanden naar Colombo voer en de 73 ton
metende Franse motortrciler „Herminie"
uit Fecamp, die 5 Augustus 48 kilometer
buiten Newlyn (Cornwall) het laatste
radiosein gaf.
