„Vertraging in de oplossing van het
geschil had belangrijke consequenties"
Critiserende reactie van Nederlandse zijde
Engelse zege van 60
op Zwitserland
Nederlandse overwinningen
in Rotterdam
Toen en nu: een haveloze schone
De kleine wereld
iKïm
VRIJDAC 3 DECEMBER 1948
3
COMMISSIE VAN GOEDE DIENSTEN RAPPORTEERT:
Gisteren is te Parijs het vierde interim
rapport, uitgebracht door de Commissie van
Goede Diensten in Indonesië aan de Veilig
heidsraad, voor publicatie vrijgegeven. Het
rapport geeft een overzicht over de periode
van 11 Juni tot 15 November 1948. In de
inleiding wordt nog iets gezegd over de
ontwikkeling na 15 November.
Hieraan ontlenen wij: „Ondanks de po-
fingen van de leden der Commissie om een
asis te vinden voor oplossing van het In
donesische probleem op basis van de Ren-
ville-overeenkomst, is er geen enkele voor
uitgang geweest sedert het derde interim
rapport aan de Veiligheidsraad in Juni van
dit jaar werd aangeboden. Sedert eind Mei
hebben er geen politieke onderhandelingen
meer plaats gehad. De Nederlandse dele
gatie heeft geweigerd voorstellen van de
Australische en Amerikaanse vertegen
woordigers in de Commissie in overweging
te nemen en voor de aanbieding van nieu
we ontwerp-voorstellen van de vertegen
woordiger der Verenigde Staten oq 10 Sep
tember is geen der beide partijen met
voorstellen voor algehele oplossing van het
geschil naar voren gekomen. De vertraging
in de oplossing van het politieke geschil
heeft vier belangrijke consequenties gehad:
a. Een verslechtering van de economische
situatie binnen de republiek en een vertra
ging der economische rehabilitatie van
Indonesië als geheel, b. Een toenemen van
politieke moeilijkheden binnen de repu
bliek. c. Een toenemen van de politieke
spanning tussen de twee partijen, d. Een
toenemende spanning betreffende* de wa
penstilstand, met als gevolg de mogelijkheid
voor een algehele mislukking van de be-
gtandsovereenkomst.
Uit informaties, die de commissie ontying
gedurende haar reizen in de republikeinse
gebieden van Java en Sumatra en die zij
ontving van haar militaire waarnemers, is
gebleken, dat de economische situatie in de
republiek thans critiek is. De cultures en
ondernemingen zijn verwaarloosd. De
tegenwoordige economische situatie in de
republiek leidt eveneens tot ernstige ver
traging in de economische rehabilitatie van
geheel Indonesië, welks producten zeer be
langrijk zijn voor het economisch herstel in
de wereld.
Naar aanleiding van punt b. zegt de Com
missie, dat de vertraging in het bereiken
van een politiek accoord het republikeinse
bestuur voor grote interne politieke moei
lijkheden heeft geplaatst. Zij voegt hieraan
toe, dat de republiek met grote bezorgdheid
gadeslaat hoe de Nederlandse regering is
voortgegaan met besprekingen met ver
tegenwoordigers van niet-republikeinse ge
bieden in Indonesië en de politieke organi
satie van onder Nederlandse controle
staande gebieden heeft aangemoedigd. De
status van deze gebieden blijft bepaald
volgens de regelingen van de Renville-
overeenkomst en de republiek heeft de
vrees uitgedrukt, dat de Nederlandse po
litiek gericht is op de vestiging van een
federale interim-regering voor Indonesië
zonder deelneming van de republiek. Bij
punt c. tekent de Commissie aan: „Gezien
bovengenoemde omstandigheden is er een
merkbare toeneming van politieke span
ning tussen partijen, geaccentueerd doqr de
algemene tendens van de pers om kleinere
incidenten op te blazen. Naar aanleiding
van punt d. merkt de commissie op, dat
het toenemend aantal bestandschen
dingen getuigt, dat er een nauwe betrek-
Icing bestaat tussen het nakomen van de
wapenstilstandsovereenkomst en een suc
cesvolle vooruitgang in de politieke be
sprekingen. „Van tijd tot tijd bestond er
een acute vrees voor hervatting van de
militaire actie."
Naar aanleiding van de jongste 'bespre
kingen in Djokja zegt de Commissie: „De
Nederlandse ministers Sassen en Stikker
hebben aan de Commissie medegedeeld, dat
indien deze rechtstreekse onderhandelingen
resultaat mochten hebben, formele onder
handelingen onder auspiciën van de Com
missie zullen plaats hebben.
Reactie in Den Haag
DEN HAAG, 2 December, A.N.P.: Van
bevoegde Nederlandse zijde gaf men heden
onderstaand commentaar op het vierde
interim-rapport van de Commissie van
Goede Diensten:
Naar het oordeel in Nederlandse officiële
kringen geeft het rapport een op essentiële
punten onvolledig en daardoor een mis
vormd beeld van de huidige situatie in
Indonesië. Het is inderdaad waar, dat na
het verschijnen van het derde interim
rapport geen vooruitgang naar een poli
tieke oplossing van het geschil valt. te be
speuren. De politieke onderhandelingen
hebben echter tot op 23 Juli 1948 doorgang
gevonden. De republikeinse delegatie heeft
toen aan de agenda-commissie medegedeeld
dat zij voor een niet verder gelimiteerde
periode uitsluitend onderwerpen wilde be
spreken, die betrekking hadden op de na
koming van het bestand.
De consequenties zijn niet uitsluitend toe
te schrijven aan vertraging in het bereiken
van een politiek accoord. In dit verband
wijst men er van Nederlandse zijde op, dat
de verslechtering van de economische situa
tie binnen de republiek voor een groot deel
is toe te schrijven aan het ontbreken van
een gezond bestuur in de gebieden van de
republiek. De inleiding van het rapport
zegt, dat „de republikeinse autoriteiten
niet bereid zijn stappen te ondernemen om
de vereiste handelsvergunningen te ver
krijgen, aangezien deze naar hun inzicht
een erkenning zouden impliceren van de
Nederlands-Indische regelingen". Deze
houding is toch bepaald niet een „gevolg
van de vertraging in het bereiken van een
politiek accoord". In dit verband verzuimt
de inleiding te vermelden, aldus de mening
in genoemde kringen, dat het Nederlandse
voorstel voor een regeling van het goede
renverkeer door de republikeinse delegatie
in haar schrijven van 21 Juli j.l. werd ver
worpen. Met betrekking tot het tekort aan
voedselvoorraden, waarover het rapport
spreekt, wijst men er op, dat de regering
van Indonesië bij - twee gelegenheden, op
29 Juli en 2 November, de nodige hulp
heeft aangeboden. Het laatstgenoemde ge
val werd ook aan de Commissie van Goede
Vulpenhouders
Vulpotloden
Vierkleuren-Potloden
Kantoorboekhandel DE ROOIJ
ANEGANG 14 - TEL. 119C3 - HAARLEM
Diensten ter kennis gebracht. De republi
keinse regering heeft het laatste aanbod af
gewezen. Voorts wijst men er nog op, dat
een normale exploitatie van de onderne
mingen op republikeins gebied voor een
groot deel verhinderd werd door gebrek
aan gezag van de republikeinse regering
over de werkkrachten op de ondernemin
gen, die georganiseerd zijn in de sobsi,
welke vakvereniging oorzaak was, dat een
overeenkomst tussen partijen betreffende
de status der ondernemingen niet mogelijk
bleek.
De inleiding van het rapport toont niet
aan, hoe het verband is tussen de „politieke
moeilijkheden binnen de republiek" (waar
van aard en omvang in het rapport niet
verder worden uiteengezet) en de ver
traging in het bereiken van een politiek
accoord. Tenslotte merkt men met betrek
king tot het bestand nog op, dat het aantal
bestandschendingen inderdaad toeneemt,
ofschoon dit uitsluitend geldt van het aan
tal bestandschendingen van republikeinse
zijde. Het feit, dat de vertraging in het
bereiken van een politiek accoord niet tot
gevolg heeft geh'ad, dat ook van Neder
landse zijde het bestand geschonden werd,
wettigt twijfel aan de woorden van de in
leiding, dat „er een nauwe betrekking be
staat tussen het nakomen van de wapen
stilstandsovereenkomst en een succesvolle
vooruitgang in de politieke besprekingen."
Burgemeester d'Ailly begroet
het 3000ste schip in Amsterdam
Donderdagavond is de Engelse tanker
„British Hope", groot C951 bruto ton, de
Amsterdamse haven binnengelopen als het
drieduizendste schip dat dit jaar de hoofd
stedelijke haven aandeed.
Het schip heeft een ligplaats gekozen in
de petroleumhaven. Vandaag heeft de
burgemeester van Amsterdam, mr. A. J.
d'Ailly, kapitein en bemanning begroet.
Marshall blijft minister
President Truman heeft op een perscon
ferentie verklaard, dat George Marshall er
in toegestemd heeft minister van Buiten
landse Zaken te blijven, nadat Truman hem
daarom had verzocht..
Er zal thans geen verandering in het
kabinet komen. Alle kabinetsleden hebben
erin toegestemd in functie te blijven.
GEZINSVERZORGING IN BLOEMENDAAL
De afdeling Bloemendaal van „Het Witte
Kruis" verzorgt reeds sinds tientallen van
jaren de wijkverpleging, speciaal in Over-
vaen en Bloemendaal en zij is tevens werk
zaam op het gebied van de bestrijding der
tuberculose. Het bestuur der afdeling heeft
thans het plan opgevat, om de werkzaamhe
den uit te breiden met gezinsverzorging,
waaraan meer Ijehoefte blijkt te bestaan. In
gezinnen, waarin de huisvrouw door ziekte
niet in staat is de huishouding waar te ne
men, zullen in dienst van het Witte Kruis
zijnde geainsverzorgsters, althans gedurende
de eerste weken der ziekte, huishoudelijke
hulp verstrekken. De plannen zullen bespro
ken worden op de ledenvergadering, welke
op 13 December in hotel „Roozendaal" te
Overveen zal worden gehouden.
Baby-huis voor baby-prins. Op de Quality Fair' in Londen is dit miniatuur-buitenhuisje te
zien, dat Prinses Elizabeth als geschenk voor haar jonggeboren zoon heeft aanvaard, liet is.
vervaardigd, door. drie Londense brandweerlieden, die tijdens de oorlog in hun vrije tijd speel
goed maakten voor de kinderbewaarplaatsen.
VO&TBAL
Engeland heeft zich door Donderdag met
60 te winnen duchtig gewroken voor de
nederlaag van 10. welke het verleden jaar
te Zürich tegen Zwitserland had geleden. De
Zwitsers, die veranderingen in hun ploeg
hadden moeten aanbrengen wegens het ge
wond raken van twee van hun beste spelers,
troffen de Engelsen in topvorm en maakten
geen ogenblik de indruk, dat zij de schitte
rend spelende profs in bedwang zouden kun
nen houden. Zij brachten een stevige en
vastberaden ploeg in h,et weid, die echter wat
snelheid, kunde en fijne balbehandeling aan
gaat niet tegen de gastheren op kon en bij
tijden, vooral in de tweede helft, volkomen
overspeeld werd. Het Zwitserse verdedigings
systeem, waarbij de kanthalves de vleugel
spelers dekten en de spil nogal eens naar
voren kwam. werkte niet goed en telkens
kon de vinnige Engelse voorhoede gaten in de
achterhoede stoten.
Overigens was de nieuwe Engelse voor
hoede. waartegenover sommigen sceptisch
hadden gestaan, verrassend goed op dreef.
Stan Matthews heeft wellicht nooit beter ge
speeld in de vele internationale wedstrijden,
waarin hij als rechtsbuiten voor Engeland
uitkwam en Rowley, die de gewonde Mor-
tensen op de rechtsbinnenplaats verving,
maakte een van de fraaiste doelpunten, welke
men ooit in landenwedstrijden heeft zien
scoren, toen hij van een afstand van 18 meter
plotseling met zijn linkervoet een hard schot
loste. Corrodi zag de bal pas toen het net
trilde. Milburn had als middenvoor dash ge
noeg voor twee en links van hem kweten
Haines en Hancox, de beide nieuwe inter
nationals, zich uitstekend van hun taak, al
hoewel ze in hun clubs altijd op de rechter
vleugel spelen. Samen maakten ze vier van
de zes doelpunten. Milburn bezeerde zijn
enkel, toen hij een hard schot wilde lossen
en speelde de wedstrijd uit op de linkervleu
gel. Voorts kan de Engelse verdediging, met
aanvoerder Wright als uitblinker, op een
puike wedstrijd terugzien.
In het elftal van de gasten kwam de rechts
achter Gyger ver boven de middenmaat. In
feite was hij de enige Zwitserse speler, die
zich Xot het peil van de tegenpartij opwerkte
De voorwaartsen zwierven al switchend
naar voren en naar achteren in hun pogingen
om een goede aanval op te bouwen, maar het
leek er geen ogenblik op, dat zij de Engelse
verdediging zouden kunnen forceren, be
halve in de eerste minuten toen linksbuiten
Fatton een goede kans kreeg Doelman Ditch-
burn was paraat, maar ook aan de andere
kant spande het al heel gauw en schoot
Milburn over de lat. Na het eerste Engelse
doelpunt, ontstaan uit een kopbal van Hai
nes, nadat Ramsey het leer verrassend naar
Milburn gespeeld had die prompt doorgaf aan
zijn linksbinnen, bouwden-de Zwitsers een
tegenaanval op en Amado en Tamini braken
bijna door. Amado opereerde als midvoor en
Tamini. die oorspronkelijk aanvalsleider zou
zijn. als rechtsbinnen. De Engelsen redden
echter de' situatie en namen de overhand,
hoewel zij met wind tegen speelden. Hun
veldmeerderheid werd voor rust in drie en
daarna eveneens in drie doelpunten uitge
drukt. De Zwitsers bleven intussen voortdu
rend trachten partij te geven, wat niet al te
best gelukte. Een hard schot van Bickei. van
45 meter afstand gelost, ging juist over de lat,
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 3 DECEMBER
Rembrandt: „Mrs. Parkington", 14 j., 2.00,
4.15, 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Onbewezen
misdaad", 18 j„ 2.00. 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
Luxor: „Mexicana". 18 j.. 2.00. 4.15, 7.00 en
9.15 uur. City: „Wonderman", 14 j.. 2.15, 4.30,
7.00 en 9.15 uur. Spaarne: „De jacht naar
goud". 14 j„ 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals:
„Madame Pimpernel" 14 j 2 30. 7.00 en 9.15 u.
ZATERDAG 4 DECEMBER
Stadsschouwburg: „Fluffy neemt de lei
ding", 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
en juist voor rust trapte Fatton uit een gun
stige positie de bal recht op Ditchburn aan.
In de tweede helft kon de Engelse achter
hoede de hardnekkige Zwitserse aanvals-
pogingen meestal in de kiem smoren, waarna
de beweeglijke Engelse voovhoede dan weer
in actie kwam. Nadat het 6—0 geworden was
slaagden de Zwitsers er in zich de resterende
20 minuten te handhaven.
Het was een faire, sportieve wedstrijd, die
zeer in de smaak viel van de 48.000 toeschou
wers. De recette bedroeg 11.000 pd.st, Deze
cijfers zouden ongetwijfeld hoger geweest
zijn indien de wedstrijd niet een dag uitge
steld was wegens de dikke mist. die tevens
oorzaak werd van de afmattende reis van
het Zwitserse elftal.
E. Kupers over de crisis
in het Wereldvakverbond
Voor de Haarlemse Bestuurdersbond be
handelde de N.V.V.-voorzitter, E. Kupers,
gisteravond in Brinkmann de spanningen
tussen Oost en West in het Wereldvak
verbond.
Naar hij zeide waren deze spanningen al
vrij gauw opgetreden na de oprichtings
vergadering in Parijs, die weliswaar door
een gloeiend élan werd gekenmerkt, maar
zich overigens bepaalde tot het aannemen
van een aantal snorkende resoluties met
extreem-politieke inslag.
Als de drie voornaamste oorzaken, die
de huidige crisis hebben verwekt, noemde
hij ten eerste de tegengestelde opvattingen
over de taak van de vakbond. De Russen
en hun satellieten beschouwen deze in de
eerste plaats als een politiek instrument.
Dan waren er de organisatorische moei
lijkheden die varieerden van gefingeerde
opgaven van leden-aantallen door de
„volks-democratieën" tot de hebbelijkheid
van de Russen toe om over het onbelang
rijkste onderwerp urenlange redevoeringen
af te steken, die het afhandelen van de
agenda volledig onmogelijk maakten.
De voornaamste oorzaak is ongetwijfeld
de houding van hef Sovjet-blok te
genover hét Marshall-plan. De Com-
inform proclameerde de noodzaak tot sa
botage van dit plan, dat de enige kans is
voor Europa om er weer bovenop te ko
men. Dit heeft met zich meegebracht de
laaghartigste aanvallen op vak veren igings-
leiders uit de „Marshall-landeri", die zelfs
in het orgaan van het W.V.V. konden ver-
:chijnen door de invloed van communisten
als de secretaris-generaal Louis Saillant.
Het is deze houding geweest die de Engel
se vakbond heeft doen besluiten het W.V.V.
te verzoeken zijn activiteit op te schorten
en het Amerikaanse C.I.O. steunt de Engel
sen in dit geval volkomen.
Hoezeer de spreker die de functie van
vice-president in het W.V.V. had aan
vaard omdat hij er een mogelijkheid in zag
de kloof tussen het Westen en het Oosten
te overbruggen het ook betreurde, hij
geloofde nauwelijks meer in een voortzet
ting van het W.V.V. op deze basis.
Toneel
„De Deserteur"
De Haarlemse Onderwijzers Toneelver
eniging heeft reeds twee voorstellingen
verzorgd van het historische spektakelstuk
„De deserteur" door Fred. Berens en zal
daar in het begin van de volgende week
nog twee herhalingen van geven. Telkens
zijn de zitplaatsen in de grote zaal van het
Concertgebouw eerlijk verdeeld tussen de
schooljeugd en de belangstellende ouders.
Als elke opvoering met evenveel geestdrift
wordt toegejuicht als die van gisteravond,
na afloop waarvan duizend stampende kin
derschoenen zich de luide tolken der alge
mene voldoening maakten, dan kunnen de
vele medewerkers en hun eminente regis
seur Henk Bakker al hun tijdrovende moei
te rijk beloond achten.
Zij verdienen dit succes ten volle. Er aat
vaart en frisse geest in hun spel en er wa
ren kosten noch zorgen gespaard om de
aankleding zo kleurig mogelijk te krijgen.
In de massale taferelen, zoals de ouderwetse
dansles, het bonte kermisvermaak en de
opstand van de burgerij de gebeurtenis
sen dateren uit de tijd van de Franse over
heersing ging het werkelijk zeldzaam
ongedwongen toe. Hulde voor alle anonyme
vertolkers van de twintig rollen, de liedjes
zangers en de menigte figuranten. Speciaal
de komische passages tintelden van leven.
Bovendien werd er helder en krachtig ge
sproken. De fortuinlijke kapper, de titel
held en zijn vriend, benevens de rhetorische
schouwburg-directeur mogen wel als uit
blinkers worden genoemd.
Men heeft, zoals in een kort voorwoord
werd opgemerkt, de keuze op dit ook in
1938 vertoonde stuk laten vallen, om nog
eens duidelijk in herinnering te brengen
dat ons land zich, twee rampzalige onder
brekingen ten spijt, dit jaar reeds 1 drie
eeuwen onafhankelijk in het tumult der
volken staande houdt. D. K.
DISTRIBUTIENIEUWS
Afhalen van distributiebescheiden op Za
terdag 4 December in de Vleeshal te
Haarlem: Vro tot en met Wal en in het Uit-
reiklokaal aan de Binnenweg te Heemstede:
Sa tot en met Sch.
Om de wereldtitel
Dammen
D^ uitslagen van de Donderdag in Rotter
dam gespeelde partijen in het tournooi om
het wereldkampioenschap luiden:
PostRoozenburg 02; GhestemVerpoest
11; v. d StaayChiland 20; Demes
maeckerLaros 02: PérotRostanM1.
De stand is nu: 1. Roozenburg 33 pnt (18
partijen); 2. Keiler 26 pnt. (18): 3. Ghestem
24 pnt. (18); 4. Verpoest 23 pnt. (19); 5. Laros
20 pnt. (18); 6. en 7. Post en v. d. Staay 19
pnt. (18); 8. Pérot 16 pnt. (18); 9. Chiland
13 pnt. (18); 10. Demesmaecker 4 pnt (18);
11. Rostan 3 pnt (19),
De partij van Ghestem tegen de Belg Ver-
pogst had een normale Hollandse opening,
waarbij schijnbaar ter vereenvoudiging door
zwart veel werd uitgeruild. In een snel tempo
verdwenen de schijven van het bord en toen
er ruim een uur was gespeeld, was voor het
eindspel een stand bereikt, welke er zeer
remise-achtig uitzag. Ofschoon Ghestem
positioneel iets beter stond, bood hij bij de
26e zet remise aan. wat natuurlijk door Ver
poest werd aanvaard.
Van der Staay opende tegen Chiland met
3228, waarna Chiland door met 1923 te
antwoorden, direct bezit van het centrum
ging nemen. Van der Staay behandelde de
verdere opening heel sterk en hij bezorgde
Chiland reeds spoedig een zwakke schijf op
veld 22. Zoals in dergelijke stellingen vaak
geschiedt, had dit voor de Fransman een
zeer nadelige opsluiting van zijp korte vleu
gel tengevolge. Chiland maakte een ernstige
fout en verloor.
In het verdere middenspel dacht Demes
maecker naar dam te kunnen doorbreken,
doch hij liep in een val,, want Laros kan de
schijf, die naar de damlijn zou gaan, terug
gooien en er ontstond toen een eindspel, dat
voor de Nederlander een grote kans op winst
had. Laros liet deze kans niet voorbijgaan en
WEERZIEN MET WENEN
Boksen
Wedstrijden in het Concertgebouw
De boksvereniging „De Ring" houdt in
samenwerking met promotor P. ter Meulen
bokswedstrijden op Donderdagavond 9 De
cember in de Gem. Concertzaal. Aan deze
avond nemen deel enkele boksers die bij
de Olympische Spelen zijn uitgekomen en
verschillende kampioenen van Noord- en
Zuidholland: M, Linneman bokst tegen v. d.
Pas uit Den Haag: F. van Kempen tegen C.
v. d. Buske; P. Voorwinde tegen J. Angel en
A. dc Wolf tegen G. de Vries.
Voor Haarlem komen in de ring J. Brou
wer, H. Antonisse, J. C. Antonisse en C.
Dorr.
WENEN, November. (A.N.P.) Met het
Wenen van voor de Duitse overheersing in
herinnering, is de aankomst in de Oosten
rijkse hoofdstad op een grauwe November
avond in 1948 een grote teleurstelling. De
briljante straatverlichting van vroeger is
vervangen door series gloeiende spijkers.
De Maria Hilfestrasse, de grootste winkel
straat is duister en droef. Vroeger was,
deze straat een lichtzee vol bedrijvigheid.
Thans ziet men er weinig mensen, weinig
trams, weinig leven. Slechts lichtbakken
van bioscopen en koffiehuizen geven nog
wat accent aan de grauwe duisternis. Snel
wat eten in een ontvolkt restaurant en dan
naar bed met de vraag: „Wat zal het wor
den?" Toen licht en bedrijvigheid, gezel
ligheid; nu een dorp met ogenschijnlijk
schuwe dorpelingen, triest en schier le
venloos.
Als de zon schijnt gaat men Wenen weer
herkennen. Dan bemerkt men, dat de stad
zichzelf gebleven is, dat haar karakter en
„persoonlijkheid" bewaard zijn gebleven.
Overdag vindt men Wenen terug, geschon
den door de oorlog, arm en vervallen wel
iswaar maar desondanks vol bruisende
levenskracht. Langs de „Ring" rond de
binnenstad is druk verkeer. De Hofburg,
het parlement, raadhuis, beursgebouw,
parken en plantsoenen en monumenten zijn
intact. Gouden zonlicht door het herfst-
lover doet de gapingen van vernielde ge
bouwen vergeten. Bij de wonde plekken
ziet men arbeiders in de weer, mannen en
vrouwen, die hpt laatste puin ruimen:
sjouwen, timmeren, metselen en hoog bo
ven de drukte op steigers reparatiewerk
doen. En dan de Opera, eens de grote
trekpleister van kunstlievend Europa. Dit
imposante gebouw staat rondom in de
steigers en stellingen. De zaal en het to
neelgebouw er achter zijn in de laatste
fase van de oorlog totaal uitgebrand.
Slechts het voorgebouw bleef behouden.
De zware buitenmuren wisten het vuur te
weerstaan. Ook daar wordt met man en
macht gewerkt, evenals aan de oude Ste-
phansdom in het hart van de oude stad.
De 136 meter hoge toren bleef behouden;
en de kunstschatten waren tijdig in veilig
heid gebracht. De beroemde Gothische
kerk zelve echter brandde uit. Ook hier
hielden de enorm solide muren het echter
int. Daarboven rijst nu de staalconstructie
van het nieuwe dak, waarop binnen een
half jaar als vanouds de tienkleurige dak
bedekking met pannen, die in mozaiken
zijn gelegd, weer in de zon zullen schit
teren.
8 Het verblijf van duizenden Oostenrijkse
ji kinderen in Nederlandse gezinnen brengt
h hun land en het onze weer in nauwer con-
8 tact. Hoe gaal het in Oostenrijk; wat ge-
8 beurt er en hoe leeft men er? In een aantal i
korte artikelen geeft een redacteur van het j
8 A.N.P. die, met een kindertrein gekomen en
8 gegaan, enige weken in de Oostenrijkse j
hoofstad verblijf hield, zijn indrukken weer.
na een uitstekend eindspel legde hij op beide
punten beslag.
De parüj van Demesmaecker tegen Laros
had eveneens een Hollandse opening, door
zwart met 1721 tegengespeeld. De Belg
overtrof in deze partij zichzelf, want hij be
handelde de opening en het middenspel uit
stekend en bij een stand van tien om tien
stukken was er van bepaald voordeel voor
een van beide spelers nog geen sprake. Bei
den maakten geen fouten en het resultaat
was remise.
Met de 3228 opening werd de partij Pérot
Rostan aangevangen en door zwart met
1823 tegengespeeld, waarna de Fransman
met 3429 vervolgde. Reeds in de opening
en in het begin van het middenspel behaalde
wit weinig positievoordeel, doch Rostan ver
dedigde zich uitstekend. Pérot bleef echter
hardnekkig aanvallen en in een stand van 9
om 9 stukken had hij bepaald voordeel.
Proclamatie tot de Venezolanen;
„Niet opnieuw militaire dictatuur"
De Venezolaanse legatie deelt mee, dat
luitenant-kolonel Carlos Delgado Chalbaud
een proclamatie heeft gericht tot hel Vene
zolaanse volk. Chalbaud is president van
de militaire raad der voorlopige regering
van Venezuela. Hij zei onder meer:
„Achtenveertig uur na het begin van de
militaire actie heeft de bevolking in de ge
hele republiek haar gewone werkzaamhe
den hervat. De burgers, die hun dagelijks
werk willen verrichten, dreigt geen enkel
gevaar.
Het Venezolaanse volk heeft de beweeg
redenen van de gewapende macht om de
politieke groep uit de macht, waarop zij
boogde, te ontzetten, begrepen.
De militaire raad wil hier onomwonden
vaststellen, dat deze actie op geen enkele
wijze gericht is op een wederinstelling van
een militaire dictatuur, hétzij openlijk of
verborgen. Het volk moet zich niet laten
bedriegen door hen, die trachten het tegen
deel te propageren.
De raad heeft besloten een regering te
vormen bestaande uit leden, die onafhan
kelijk tegenover elke partijleuze staan. Alle
democratische krachten van het land, alle
Venezolanen van goeden wille moeten zich
verenigen om de spoedige terugkeer tot het
normale leven van de natie mogelijk te
maken."
By de administratie van de Technische
Hogeschool liggen enige honderden diploma's,
die niet door afgestudeerden zijn afgehaald.
De Weensc Staatsopera wordt herbouwd.
Tijdens de oorlog werd het interieur volledig
verwoest; slechts de zware buitenmuren
bleven staan.
Voor het deels vernielde Burgtheater
zijn de herstelplannen wij wel gereed.
Treuriger ziet het er in de woonwijken
tussen Donau en Donaukanaal uit, waar
wel het hardst gevochten is. Op sommige
punten in dit district waant men zich in
Keulen of Hamburg, zo ernstig zijn de
verwoestingen. Vooral langs het kanaal.
De enorme flatgebouwen en huurkazernes
die daar stonden zijn vaak volkomen weg
gevaagd. Ook langs de Donau-oever zijn
de vernielingen ernstig. Maar haast over
al wordt geruimd, hersteld, gelapt, ge
bouwd.
Edelman
Ja, die mijnheer de baron is een aardige
kerel. Hij heeft de weidse gebaren en de
hoofse taal van de edelman, die de hele
wereld heeft gezien en met prinsessen op
vergulde tuinbanken bij een fontein heeft
gezeten. Hy strooit zijn adel en zijn ge
wichtigheid met sierlijke hand rondom zich
en kijkt uit de hoogte over de krioelende
gemene massa. Hij maakt snoepreisjes naar
de grote buitenlandse steden en komt bij
tijd en wijle terug in de provinciestad om
in die saaie, dorre wereld wat mondaine
sprookjes te vertellen over hotels met vier
honderd kamers en over glansrijke diners
in voortrazende Metropas. Als hij in de
provinciestad is, kruipt hij met een zucht
van nauwverholen afgrijzen aan een bar,
nadat hij het stoeltje met een zijden zak
doek heeft afgestoi t. Hij roept de dienster
om een glaasje water bij zijn koffie beste
kindjöh, in Parijs doet men dat vanzelf,
maar jij kon dat natuurlijk niet vvetöh.
Jaja, het is een aardige kerel. Hij kijkt
de wereld in alsof hij gedurig over een
muur moet zien, met opgetrokken wenk
brauwen en gerekte hals. Dat komt door
zijn overmaat aan adel, hij is zo edel dat
hij overal op neerkijkt en nergens tegenop.
In Parijs. Tja, daar ontmoet men nu een
maal dingen waarvan jullie hier nooit heb
ben gebeurd. Dat is begrijpelijk, nietwaar?
Wat kleren betreft, bijveurbeeld. Ik zou
mij niet kunnen veurstellen te lopen in een
pak, dat ik hier eventueel, nietwaar, zou
kopen. Nee, dat zou ik me niet kunnen
veurstellen.^En hij lacht alsof hij een zure
pruim eet. Maar in Parijs kijk, dit
nieuwmodische vestjöh, zeegroen, met een
ietsjöh donkerder getailleerd jasjöh en een
iets lichter getinte pantalon met smalle
pijpjos dat is de mode van de Parijse
man d'aujourd'hui. Dat vindt men hier (be
grijpelijk nietwaar?) nergens.
Zo wandelt de baron in de provinciestad
met zijn zure pruimlach en zijn wiegende
schouders. Is hii een baron? Misschien niet,
misschien wel. Maar hij heeft er de manie
ren voor. zegt men. En hij zorgt voor wat
vrolijkheid onder de domme, simpele pro
vincialen. Hij is wat excentriek, maar hoe
zou men een edelman moeten herkennen
tussen al die grauwe en gewone mensjes?
Hij draagt zijn drie tinten groen met. bra-
vour en in de snit van zijn kleren glanst
de grote wereld van Parijs.
Ach, Parijs. Jaja, kindjöh, daar moest
je eens een kijkjöh kunnen nemen. Geef
mij maar een eh. dinges. Maar ze hebben
geen dingeS en de baron zucht over zóveel
achterlijkheid. Hij zegt een lelijk woord en
hier in de provinciestad nemen ze dat niet
met de sierlijke Franse slaafsheid, hier zeg
gen ze waar het op staat. En de baron zegt
nog meer lelijke woorden. Hij schreeuwt
om het klachtenboek en hij slaat op tafel.
Ja, als een edelman kwaad wordt is er
geen houden meer aan. Maar zijn vloeken
lijken te komen uit de Parijse riolen en de
adel gaat schuil onder schampere scheld
partijen.
Neen, het is niet aan te nemen dat hij
een echte edelman is. Want adel is een
kwestie van karakter en van gemoed, het
is een kwestie van het hart. En dat adel
lijke hart spreekt altijd luid, door alles
heen. Men kan het beluisteren, ook al wordt
het bedekt door een schamele plunje. Een
adellijk hart wordt niet gemaakt door een
zeegroen vestjöh of smalle pijpjes. Daar
moeten we ons niet in vergissen. Er lonen
heel wat edelmannen om ons heen. edel-
mannen met gekloofde werkhanden en zor
gelijke gezichten, evengoed als edelmannen
met deftige kleren volgens de Pariise mode.
Maar door de deftige kleren of door de
schamele plunje moet ge de adel van het
hart kunnen horen. Dan zijt ge aan het
goede adres dan kunt ge gerust uw hoed
afnemen.
Dan kunt ge zeggen: Mijnheer de baron.
Zeker, men pakt aan in Wenen, zo goed
en zo kwaad als het gaat. De Karlskerk
wordt hersteld. Daartegenover, bij het
Concerthuis bouwt men weer voetstukken
voor de vele beelden, die thans nog met
hun neuzen tegen de muur staan, maar
binnenkort weer over het wijde plein zul
len blikken. Over Wenen, de nu nog ha
veloze schone, die echter haar kleed her
stelt en siert, zichzelf heeft kunnen blij
ven en ondanks doorstane ellende en ver
nieling weer opkrabbelt en glimlacht. Dat
is de stad, die de vreemdeling in zich op
neemt. Daar woont als vanouds het volk,
dat de vreemdeling niet als gast. doch als
medebewoner beschouwt; niet slechts van
zijn stad, niet slechts van zijn land. doch
van de wereld, die, ondanks de grenzen. ,v.
van ons allemaal is. behandeld'
Geschenken van blijvende waarde
Vallen bij ieder in goede aarde
St. Nicolaas die wijze man
Koopt daarom uitsluitend bij
de fa. Kan
3UUELIER H0P10GER
HAARLEM Cj DEN HAAG
BARmawissm. 2 spuistraat 12*
TEL. 11004 TtL. IlSSflft
„Vertel me alles, s.v.p.!"
(Van onze correspondent te Parijs)
Wanneer men op een Parijse telefoon de
letters s.v.p. draait, wordt men automatisch
met een juffrouw verbonden, die vraagt tot
welke der 28 afdelingen u zich gelieft te
wenden. Bent u vreemdeling en wénst u
door een dame van goeden huize in de
Parijse society te worden geïntroduceerd?
Bent u zakenman en wilt u weten, welke
stappen en sprongen u door de doolhof der
Franse administratie heeft te maken al
vorens een product in of uït te kunnen
voeren? Bent u gezinshoofd zonder huis
houdelijke hulp en denkt u de avond bui
tenshuis door te brengen? Bent u student
in de sociologie en mankeert u een belang
rijk gegeven voor uw dissertatie? In deze
en onnoemlijk veel andere gevallen, toont
de organisatie s.v.p. met haar staf van
ruim duizend medewerkers gezelschaps
dames, fietsjongens, vertalers, stenotypis
ten. redacteuren, juristen etc. etc. zich
bereid u in uw noden bij te staan en tegen
schappelijke condities en op zeer korte ter
mijn.
Ofschoon men s.v.p. een gemechaniseer
de encyclopaedic zou mogen noemen, be
schikkend over een documentatie, die haar
weerga elders moeilijk vindt, komt het
niettemin voor. dat de eigen gegevens te
kort schieten voor de beantwoording van
een bepaald verzoek. Zo had kort geleden
een dienst van de Nederlandse legatie, na
eerst de eigen bronnen vergeefs geraad
pleegd te hebben, zich tot s.v.p. gericht met
de vraag, hoeveel inwoners Nijmegen pre
cies in het jaar 1922 telde. Dezelfde mid
dag, aldus beloofde men, zou de informatie
worden verstrekt. Een half uur later werd
de pers-attaché van de legatie opgebeld
•Joor de s.v.p., die hem vriendelijk vroeg
lanes welke kanalen men aan de weet kon
komen, hoeveel inwoners Nijmegen in het
jaar 1922 bezat. De attaché is het antwoord
schuldig moeten blijven, aangezien juist hij
het was geweest, die dezelfde vraag aan
s.v.p. had laten stellen....
T>e Algemene Nederlands Onderwijzer*
Federatie (A.N.O.F.) houdt Zatrrrï-iTmV.i.,*
in TTTr^».»
t-bij.de onderwijzers onbillijk zij.i
