In Haarlem wordt per jaar ruim 51 millioen
uitgegeven voor Armen- en Sociale zorg
Paard voor de toonbank
C Kort en Bondigj
MAANDAG 13 DECEMBER 1948
HAARLE
MS DAGBLAD
4
Ongeveer 2% millioen komt van particulieren
Dg gemeente en alle stichtingen en ver
enigingen die werken op het grote ter
rein van Armenzorg en Sociale Zorg zen
den elk jaa* gegevens aan de Armenraad.
Deze is daardoor in staat een statistiek op
te maken die aangeeft hoeveeld geld daar
voor wordt uitgegeven.
De lijst over 1946 is op enkele posten na
bijgewerkt. Een optelling ontbreekt boven
dien. Daarom hebben wij onze telmachine
aan het werk gezet die uitwees dat een
bedrag van niet minder dan 8.582.692
san „directe onderstand" is uitgegeven.
Natuurlijk wil dit niet zeggen dat dit ge
hele bedrag aan hulpbehoevenden in han
den gegeven is. Voorts vermeldt dezelfde
statistiek dat 2.921.795 is terug ontvan
gen. Onder die gerestitueerde gelden zijn
de steunbedragen die terugbetaald zijn.
Bovendien zijn onder de uitgaven opge-
nomen de kosten van de ziekenhuizen,
terwijl de betaalde verpleeggelden ais te
rug ontvangen zijn geboekt.
Als wij de ontvangsten van de uitgaven
aftrekken blijft een bedrag over van
5.660.897. Wij wezen er reeds op dat
enkele opgaven nog moeten binnenkomen.
Bovendien is bij deze statistiek alleen re
kening gehouden met de uitkeringen die
gedaan zijn door de 147 door de Armen
raad erkende verenigingen en instellingen
van weldadigheid. Er ontbreekt dus nog
alles wat door het comité gedaan wordt,
o.a. ook de inzameling voor de Stille Ar
men. Het totale bedrag is dus nog hoger.
Van die 5.660.897 die in 1946 in Haar
lem is uitgegeven voor Armen en Sociale
Zorg komt 3.171.315 voor rekening der
gemeente Haarlem.
Dat wil dus zeggen dat van particuliere
zijde 2.489.582 is bijeengebracht.
De gemeente Haarlem kreeg inge
volge de financiële verhouding tussen rijk
en gemeenten f 2.301.708 van het rijk
terug, zodat voor de gemeente zelf 869.607
overbleef. De toestand is thans zo dat het
rijk de kosten van Armenzorg vrijwel ge
heel voor zijn rekening genomen heeft,
maar dat de sociale zorg op geneeskundig
terrein ten laste der gemeente komt.
Interessant is het de posten nader te be
zien. Wij hebben reeds in een afzonderlijk
artikeltje gewezen op de tekorten van de
ziekenhuizen. De uitgaven van het St.
Elisabeths Gasthuis, de Maria-stichting,
St. Joannes de Deo en het Diaconessenhuis
hebben tezamen bedragen f 2 351.559, de
inkomsten waren 1.477.597. zodat er een
tekort was van 873.962. (Het tekort van
het Gasthuis 484.957) werd door de ge
meente betaald.) Dit tekort wordt nog
verhoogd door het exploitatietekort van
„Meer en Bosch" van 236.482. zodat het
totaal tekort van de ziekenhuizen
J 1 110.444. wat dus begrepen is in het
hierboven genoemde bedrag van 5% mil
lioen gulden.
Verschillende verenigingen die zich wij
den aan sociale zorg krijgen van de ge
meente subsidie, Wij hebben dit bij onze
berekening van de inkomsten dier orga
nisaties niei. mede geteld, omdat anders
die bedragen dubbel geteld zouden worden.
De diaconieën en armbesturen der ker
ken geven ook grote bedragen uit aan on
derstand.
Voor de Nederlands Hervormde Kerk
(Haarlem, Haarlem-Noord en Spaarndam)
komen wij tot een totaal van 56.194.
Maar daarbii moet bedacht worden dat de
diaconie ook moet bijdragen in de kosten
van verschillende stichtingen die zij in het
leven gebracht of onder haar zorg getrok
ken heeft.
De kraamverzorging had een tekort van
2.295, het Kinderhuis van 9.923. het
Diaconiehuis van 20.355 en het Burger
weeshuis van ,30.472.
De diaconie der Gereformeerde Kerk
keerde 51.910 uit, waarbij nog komen
11.804 als tekort van de woningstichting
en het Tehuis voor ouden van dagen. De
bedragen die Ziekenzorg en Diaconaal hulp
betoon uitkeerden vallen buiten deze sta
tistiek.
9386 werd door de diaconie der Christ.
Geref. kerken uitbetaald.
Het is moeilijker een rekening op te ma
ken voor de R.-K. Kerk. Van 8 van de 10
R.-K armbesturen kwam de opgaven bin
nen. Zij keerden uit 69.063, zodat wel
aangenomen mag worden, dat van de ont
brekende 2 er nog ongeveer f 15.000 bij
komen. Voorts hebben de St. Vincentius-
vereniging en de Conferenties der ver
schillende kerken nog f 69.331 verstrekt.
De St. Vincentiusvereniging keerde nog
3657 uit aan de Stille Armen. Voorts had
het kindertehuis St. Trinitus een tekort
van 92,544.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 10 December 1948.
BEVALLEN van een zoon: 8 Dec.: J.
Becker—Niebocr. 2 z. 9 Dec.: L. de Weerd—
Smits. G. Traksel—Velthuijsen. 10 Dec.: C.
A. Stokman—Lippus. H. L. M. Vijge—den
Hartog.
BEVALLEN van een dochter: 9 Dec.: A. M.
M Celie—van der Bijl. M. C. H. Hendrikse—
Groot W. A. IJisma—Bos. 10 Dec. H. L. M.
Vijgeden Hartog.
OVERLEDEN: 8 Dec.: C. P. A. Martens—
vant Went, 62 j., Parklaan. M. J Meublok, 15
i Kamperlaan. D. Overdam, 33 j., de Wit-
straat 9 Dec G. de Winkel. 39 j Obistraat.
A Leeebeeke—Krielen, 84 j.. Rijksstraatweg
J T. Jordan, 2 m., Keizer Karelstraat.
HAARLEM. 11 December 1948.
GEHUWD: 11 Dec.: F. Aardewijn en S. J J.
de Koning.
BEVALLEN van een zoon" 10 Dec.: H. M.
Sclhorstvan der Putten W van Lunteren
Koster 11 Dec J. M. Cornet—Otten. M. van
Houten—van Nes. J Kreijenbroek—van de
Linde.
BEVALLEN van een dochter: 10 Dec.: P-
DeenVisser
OVERLEDEN: 8 Dec.: A. Meijerman Buse,
45 Ambachtstraat. 9 Dec F- Wit. 1 m.,
Lange Wijngaardstraat J M HllbersRoden
burg, 62 j., van Zeggelenplein. 10 Dec.: A. A.
van den Broek—Moes. 85 j.. Korte Zijlweg.
Agenda voor Haarlem
Stadsschouwburg: Dansavond Ilse Meudt-
Tier, 8 uur Frans Hals Museum: Piarto-recital
Sas Bun ge. 8 uur Ovcrveen. hotel Roosen
daal: Het Witte Kruis", afdeiingsvergade-
ring. 8 uur. Palace: ..De vrouw van mijn
heer". 14 j2.00. 4.15. 7.00 en 9 15 uur Luxor:
„Nachtclub". 18 j 2.00, 4.15, 7 00 en 9.15 uur.
Spaarnc: „Kozakkenbloed". 2.30. 7 00 en 9.15
uur. Citv: ..It 's a wonderful life", alle leeft.,
2.15. 4.30. 7.00 en 9.15 uur. Frans rials: „De
terugkeer van Monte Christo". 14 j.. 2 30. 7.00
cn 9.15 uur Rembrandt: „Het lied van Ber-
nadette". alle leeft 2.30 en 7 30 uur
DINSDAG 14 DECEMBER
Gem. Concertgebouw: Concertgebouw
orkest. 8 uur. „De Stad Haarlem", Humani-
tns. openbare vergadering, spreker mr. dr.
J In t Veld, 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvotjrstoliingen.
Andere bekorten waren: R.-K. wees- en
armenhuis f 51.049, wijkverpeging 12.860
De Evangelisch Lutherse diaconie gaf
7515 aan onderstand; het wees- en ar
menhuis kostte 21.457, de wijkverpleging
3687.
De Verenigde Doopsgezinde Gemeente
verstrekte 29.075 aan onderstand, het
weeshuis vorderde 27.651, de ziekenver
pleging 5216 en het kinderhuis 5498.
Andere diaconieën: Waalse gemeente
1850, Vrjjx. Herv. Kerk 4337, Oud-
Katholieke Kerk 630, IsrSël, Gem. 177,
Leger des Heils 5830, Vrije Evangelische
gemeente 75 en Remonstrantse gemeente
2000.
Voorts vonden wii o.a. nog de volgende
uitkeringen: Weldadigheid naar Vermogen
36.236 en „Pro et Posteris" 9400.
Aan de hofjes en hun bewoonsters werd
dit jaar niet minder dan 156.850 ten
koste gelegd.
Aan tuberculosebestrijding werd uitge
geven 101.594, waarvan 71.448 aan
subsidies werd terug ontvangen.
Ds. Barger te Zeist bevestigd
Ds. G. A. Barger werd gisteren door prof.
dr. M. van Rhijn in de Oude Kérk te Zeist
in de aldaar voor hem gevestigde bijzon
dere predikantsplaats bevestigd.
Prof. Van Rhijn herinnerde in een per
soonlijk woord aan de langdurige vriend
schap, die er tussen de nieuwe predikant-
dii'ecteur van het internaat bij het Chris
telijk Lyceum te Zeist en hem bestaat, aan
de samenwerking in het jeugdwerk van
Hattem en Nunspeet en aan de reputatie
die ds. Barger zich verworven had door het
Evangelie op moderne wijze te brengen.
Dit laatste is zo nodig, aldus prof. Van
Rhijn, om de massa uit de kerkelijke sleur
te bevrijden en terug te voeren tot een
waarachtig beleven van het geloof.
Ds. Barger sprak naar aanleiding van
Johannes 10 vers 16: „Ik heb nog andere
schapen die van deze kudde niet zijn".
Dit woord, zo zei ds. Barger, doorbreekt
de onrust en de beperkingen die de mens
in zijn wezen opricht; het gooit de deuren
open, ook van de kerk.
De dienst werd door de burgemeester
van Zeist, mr. A. R. Korthals Altes, door
de voorganger van dr. Barger, ds. Joh. Chr.
Vunderink, en door vele Heemstedenaren
bijgewoond.
Gemeente Haarlem werd bedankt
In de loop van dit jaar'zijn aan de ge
meente Haarlem verscheidene schenkin
gen gedaan. Zo werden ter plaatsing in het
Frans Halsmuseum door mevrouw M. S.
Overwald-Groenewoudt twee Engelse pren
ten jachttaferelen aangeboden, van de
Erven van de heer E. Voet Jr.werd een ver
zameling munten en penningen, op Haar
lem betrekking hebben, en een aantal boe
ken ontvangen, door de Erven van de heer
en mevrouw mr. F. Willekes Macdonald-
Reynvaan werd een collectie blauw porce-
lein en een glazen kast gegeven.
Voorts werd het Gemeentelijk bezit ver
meerderd met het door de ouders van de
leerlingen en de oud-leerlingen van de
Beatrixschool aangeboden gebrandschil
derd raam ter herdenking van het tienjarig
bestaan van deze school en tenslotte deed
het uitvoerend Comité van Haarlems Bloe-
menfeest 1948 de voor het jongste bloemen-
feest gebruikte requisieten voor de herberg
„De Coninck van Vrankrijck" die bij het
openluchtspel „Frans Hals" dienst gedaan
heeft, cadeau.
B. en W. stellen de raad voor deze schen
kingen behoudens goedkeuring van Gede
puteerde Staten, in dank te aanvaarden.
Nel Oosthout op tournée
De kunstenares Nel Oosthout, die zich in
de afgelopen jaren een internationale repu
tatie verwierf door haar solo-vertolking,
zowel in het Nederlands als in het Engels,
van gehele toneelstukken, geeft Donderdag
te Amsterdam haar eerste voordrachtavond.
Ze koos daartoe de bekende novelle „De
Heilige" van Bernard Kellermann.
Nel Oosthout vertrekt op 2 Januari voor
het geven van veertien voorstellingen van
„De Krijtkring" en „Jeanne d'Arc" naar
Indonesië. In het komende voorjaar begint
zij een langdurige tournée door Noord- en
Zuid-Amerika onder auspiciën van de be
roemde impressario's Bichürin en Erneste
de Quesado, met wie zij in contact is ge
komen op een kort geleden ondernomen
kunstreis naar de West. Zij zal dan, behalve
de reeds genoemde werken, ook „Don
Quichotte verbannen" van Loenatsjarski
in de Engelse vertaling van John van Snel
lenberg geheel alleen opvoeren. Bij haar
optreden in Londen en Birmingham oogst
te zij schitterende critieken, die haar deze
toegang tot de nieuwe wereld hebben ver
schaft.
Land- en tuinbouwjongeren
kwamen in Haarlem bijeen
Zaterdag werd in het Krelage-huis te Haar
lem de bondsdag 1948 gehouden van de
Land- en Tuinbouw jongeren.
De algemeen voorzitter de h^r Cors van
's Hertogenbosch verwelkomde in het bijzon
der burgemeester mr. P. O. F. M. Cremers
en de algemene voorzitter van de LTB, de
heer G. W. Kampschör.
Dr. A. J. M. Cornelissen hield een rede,
waarin hy als grondoorzaak van de huidige
verwarrimg op elk terrein noemde het feit.
dat de mens is samengegroeid met de dage
lijkse zorgen en niet vermag zich hierboven
te verheffen De jeugd krijgt niet voldoende
leiding. Als de ouderen niet meer actief zijn,
hoe kunnen zij de jeugd, die nooit iets anders
vraagt dan activiteit, behoorlijk leiden? Ten
aanzien van de land- en tuinbouw zeide spre
ker, dat de producten en de opbrengst hoofd
zaak zijn. De producenten tellen niet mee,
tenzij, om er een maximum aan belasting
van te plukken.
Kanunnik L. Engelen van de Belgische B
J. B. merkte op, dat België en Nederland,
bouwend op dezelfde cultuur, schouder aan
schouder dienen te staan in de Benelux-
overeenkomst.
Mgr. J. P. Huibers, bisschop van Haarlem,
spoorde de jeugd aan kennis te nemen van
alle huidige problemen en deze te toetsen
aan de grote algemene grondslag van het
Christelijk leven. Dan zal er goede invloed
van de plattelandsbevolking blijven uitgaan
op de bewoners van de grote steden.
In de middagvergadering sprak namens de
jongeren-gemeenschap mejuffrouw L. Mil
tenburg. Theo van Steen, leider van het
boerencentrum „Ons Erf" voerde het woord
over de zware verantwoording voor de
maatschappelijke en culturele opvoering van
ons volk. die de jonge boeren, tuinders en
lcwek"-rs dragen
De middagvergadering werd afgewisseld
met zang van een knapenkoor onder leiding
van de Haarlemse dirigent P. Q. Wolff en
I met de opvoering van „Het duivelsbrugje"
onder regie van Frans 't Hoen.
Haarlem en het
Nijverheidsonderwijs
Bezuining der Provincie stelt
de gemeente voor grotere
uitgaven
Elders in dit nummer delen wij mede dat
Gedeputeerde Staten van Noordholland
aan de Provinciale Staten voorstellen in het
vervolg (dus met ingang van 1949) geen
provinciale bijdrage meer te geven in de
kosten van het Nijverheidsonderwijs. De
wet verplicht de provincie daartoe trou
wens niet.
De provincie zou daardoor 250.000 per
jaar besparen.
De toestand is zo dat voor het hogere
nijverheidsonderwijs (M.T.S.) het rijk 75
procent van de kosten voor zijn rekening
neemt en 70 procent van het lagere nijver
heidsonderwijs. De gemeente Haarlem bleef
dus aansprakelijk voor de overige 25 en
3Q-procent. Daarvan werd evenwel door de
provincie aan Haarlem weer 18 procent
vergoed. Voor 1948 werd die provinciale
bijdrage op 32.350 geraamd.
Indifen de Provinciale Staten het voor
stel van Gedeputeerde Staten aannemen,
zal daarvan vermoedelijk het gevolg zijn
dat de gemeente ook die provinciale bij
drage voor haar rekening zal nemen. Dit
is een tegenvaller van tenminste 35.000,
want de kosten van het Nijverheidsonder
wijs zijn de laatste tijd sterk gestegen, o.a.
door hogere uitgaven voor het personeel.
Wie vond in Bloemendaal een
bedrag van dertig gulden?
De hoofdinspecteur van politie te Bloe
mendaal verzoekt ons mee te delen, dat op
Vrijdag 10 December des morgens om half-
elf een bedrag van f 30 is weggeworpen op
het kruispunt Duinlustparkweg en Johan
Verhulstweg. Het bedrag (drie bankbiljet
ten van tien gulden, waarvan twee nieuwe
en een oud) is van diefstal afkomstig. De
biljetten waren ineen gevouwen en ver
moedelijk zat er een veiligheidspel tussen. De
vinder wordt verzocht zich in verbinding te
stellen met de hoofdinspecteur.
Nederlandse bond tot het
redden van drenkelingen
Onder voorzitterschap van de heer A. P.
Bakker werd Zondag in hotel „De Leeuwe
rik" te Haarlem een buitengewone vergade
ring gehouden van het District Noordhol
land van de Nederlandse Bond tot het Red
den van Drenkelingen. De Bondsvoorzit
ter. de heer J. P. Weyburg, woonde de ver
gadering bij.
Het belangrijkste punt van de agenda was
de behandeling van het concept districtsre
glement. Na ampele bespreking en het aan
brengen van enige wijzigingen, werd met
algemene stemmen besloten bij het bonds-
bestuur goedkeuring van de reglementen
aan te vrageen. De voorstellen van de Haar
lemse Reddingsbrigade betreffende het in
stellen van een startvergunning en te ko
men tot een gelijkluidende medische ver
klaring, evenals het voorstel tot wijziging
van het programma der bondskampioen-
schappen. zullen bij het bondsbestuur inge
diend worden.
Het voorstel van H. R. B. tot het instel
len van een algemene bondsdag werd over
genomen door de bondspropkgandacomnus-
sie. die het voorstel nader zal uitwerken
en dan bij het bondsbestuur indienen. De
voorzitter deelde mede, dat het in zijn
voornemen ligt. bij de volgende algemene
vergadering zijn functie ter beschikking te
stellen.
3hr. K. 3. van den Brandeler
overleden
In Heemstede is Zaterdag overleden de
lt.-kolonel b. d. der bereden artillerie, jhr.
K. J. van den Brandeler in de ouderdom
van 60 jaar. Jhr. Van den Brandeler die
aanvankelijk deel uitpiaakte van de Gele
Rijders, is geruimen tijd gedétacheerd ge
weest op het paardendépöt in Tilburg en
ging later over naar de veld-artillerie. Hij
was een zeer békend ruiter, die niet alleen
op dressuur-gebied veel successen boekte,
maar in vrijwel iedere tak van de ruiter
sport uitgeblonken heeft. Zijn stoffelijk
overschot zal Woensdag 15 December om
11.30 uur in het familiegraf te Renkum
worden bijgezet.
Variété in de concertzaal
Gisteravond werd in de Concertzaal een
variété-programma gegeven, dat uitstekend
opende met een nummer van twee wieier-
acrobaten. de Rieberties. die werkelijk fan
tastische dingen deden op hun vreemdsoor
tige fietsjes. Een aanzienlijk deel van het
programma was verder aan de muziek ge
wijd want er waren een solo-pianiste, een
zanger van negerliedjes en een Hawaiian-
ensemble dat ook nog aardige Zuid-Afri
kaanse liedjes wist te produceren. Chris de
la Mar vulde het uitgebreide programma
met een praatje en een grapje aan.
DISTRIBUTIENIEUWS
Afhalen van distributiebescheiden op Dins
dag 14 December in Overveen (Bloemendaal-
seweg) en in Zandvoort (Haltestraat) voor de
letters T tot en met Z.
Communistische raadsleden stellen
vragen over Slachthuiskwestle
Twee leden van de Communistische frac
tie in de Haarlemse gemeenteraad, mr. M.
D. Proper en mevrouw H. J. van Ommeren
Averink, hebben de raad verlof gevraagd
het College van B. en W. de volgende vra
gen te mogen stellen:
1. Zijn de berichten juist omtrent on
rechtmatige afgifte van vlees en verduiste
ringen door leden van het personeel bij het
Haarlemse slachthuis?
2. Waarborgen de bestaande bepalingen
en controlevoorschriften een .voldoende be
scherming om fraude te voorkomen?
3. Indien de bestaande bepalingen niet
voldoende zijn. heeft Uw College dan maat-,
regelen getroffen om de contróle te ver
scherpen?
Zoals men weet zullen de vijf overige
fracties in de gemeenteraad Woensdag
middag een voorstel indienen tot benoe
ming van een commissie ad hoc, die een
onderzoek zal instellen naar de beweerde
onregelmatigheden» bij het Slachthuis.
C.P.N.-raadsleden bepleiten
Kerstgratificaties
Het Communistische Haarlemse gemeente
raadslid P. H. Vooren heeft de gemeente
raad verzocht aan het College te vragen of
dit een Kerstgratificatie voor de onder
steunden krachtens de Armenwet gewenst
acht en zo ja, of deze dan bepaald kan op
100 van de wekelijkse uitkering.
Voorts zal de Communistische fractie
een motie indienen, waarin B. en W. wor
den uitgenodigd een voorstel aan de Raad
te doen tot het verstrekken van een Kerst
gratificatie ten bedrage van één week sa
laris aan het gemeente-personeel.
Toneel
De Komedianten
speelden „De Mof"
Er zou een merkwaardige dissertatie te
schrijven zijn over de verschijning van
„de mof" in onze dramatische litteratuur.
Deze dateert namelijk geenszins, zoals men
wellicht geneigd is aan te nemen, uit de
nog maar kort achter ons liggende jaren.
Rjiim drie eeuwen geleden schreef een
zekere Isaak Vos, koddig toneelspeler te
Amsterdam, een met deze scheldnaam voor
onze Oosterburen getitelde klucht, waaraan
Pieter Langendijk later het één en ander
ontleende voor een boertig stuk, dat heel
toepasselijk „De Zwetser" heet en destijds
bijzonder in de algemene smaak viel. De
hoofdpersoon heeft twee karakteristieke
eigenschappen: hij houdt van „tressen und
saufen" en doet verder niets zo graag als
brallend pochen op zijn ongeloofwaardige
heldendaden. In ontelbare comedies werd
met deze snoevende krijgslieden en uit
gehongerde hannekemaaiers, die ook vroe
ger de vette weiden van onze lage landen
afgraasden, geducht de loop genomen. De
voornaamste elementen daaruit vindt men
verenigd in een vermakelijk zangspel
revue zouden wij thans zeggen uit het
rumoerige einde der achttiende eeuw onder
het veelzeggende motto: Antimoffiana.
Zaterdag en Zondag voerde het gezel
schap „De Komedianten" onder regie van
de schrijver Jaap van der Poll in de
schouwburg te Haarlem eeq „mof" ten
tonele, die een onuitsprekelijke functie bij
de vroegere hoofdstedelijke „(jptskomman-
dantur" vervulde en door zijn kamerver
huurders als gewillige leverancier van in
formaties ten bate der ondergrondse be
weging werd gebruikt. De gewiekste auteur
heeft de in het gehate groen gestoken
indringer met de aggressieve humor, die
alle goede vaderlanders beschermde, als een
buitengewoon lachwekkende caricatuur
van het teutoonse heldendom getekend.
Het is jammer, dat dit aanvankelijk
zeker niet onaardige hekelspel, waaraan
tussen de vele sartriaanse of eenzijdig
idealiserende terugblikken wel behoefte
bestond, tenslotte in een niet alleen over
bodige, maar zelfs smakeloze vertoning
van onwaardig leedvermaak ontaardde.
Johan Kaart bouwde met prachtig be
heerste overdrijving de rol van ongeblazen
„Herr Bammert" uit zoveel aan de realiteit
herinnerende Germaanse onhebbelijkheden'
op, dat men alle anecdotes uit de bezet
tingstijd op deze even walgelijk sentimen
tele als verwaande schaapskop zou kunnen
afvuren. Dat er weinig te bespeuren' was
van de zo gevreesde wolven ziel. lag waar
lijk niet aan hem. De volbloedige actrice
Magda Janssens en de wel wat erg leuk
doende Matthieu van Eijsden gaven hem
goed partij. De verdere bezetting bood niet
veel aanleiding tot commentaar, al dient
het dubbelzinnige mannetje van Johan
Valk afzonderlijk genoemd te worden.
DAVID KONING
Répertoire van Comedia
De actrice Ank van der Moer, die de
hoofdrol in Tramlijn Begeerte" vervult,
hoopt binnen enkele dagen geheel hersteld
te zijn van de keelaandoening, die haar
gedurende meer dan een week verhinderd
heeft op te treden.
Op Tweede Kerstdag wordt in de Haar
lemse Schouwburg de eerste openbare
voorstelling gegeven van Goldoni's ver
maarde blijspel ,,De Herbergierster" on
der regie van Cor Hermus. met Mimi Boes-
nach in de titelrol. Behalve de laatstge
noemde zullen ook Ellen Vogel, Jules Ver-
straete, Han Bentz van den Berg, Guus
Oster en Fons Rademakers meewerken aan
ae comedie „While the sun shines" van
Terence Rattigan onder leiding van Jan
Teulings. Dit kasstuk over drie geallieerde
officieren, die op hetzelfde meisje in uni
form verliefd zijn, van de schrijver van
„French without tears" en „The Winslow
Boy" had een zeer lange „run" in het Lon-
dense West End, namelijk van 1943 tot
1946.
Cor Hermus begint in het nieuwe jaar
aan de verwezenlijking van een sinds lang
gekoesterde wens: de vertoning van de
in verzen geschreven tragedie „Thomas
More" door Henriette Roland Holst van
der Schaik, waarin hij de titelrol zal spe
len. Ellen de Thouars, Truus Dekker, Edy
de Boer, Henk Rigters, Guus Hermus en
Ludzer Eringa zijn met enige anderen aan
gewezen voor de verdere bezetting. Deze
belangwekkende opvoering betekent te
vens een eerbetoon aan de dichteres die op
24 December de leeftijd van tachtig jaar
hoopt te bereiken. D. K.
Muziek
Sonatenavond
in de Renaissancezaal
Het comité voor jonge toonkunstenaars
gaf Zaterdagavond aan de violist Bouw
Lemkes en de pianist Gerard van Blerk
gelegenheid om in de Renaissancezaal van
het Frans Hals Museum op te treden. Het
zijn twee veelbelovende leerlingen van het
Amsterdams Conservatorium; Lemkes be
reidt zich voor op h^t solistenexamen en
Van Blerk doorstond zo juist met goed
gevolg deze moeilijke meesterproef. In
beiden, maar vooral in de pianist, herken
den wij al gauw een stel rasmusici, die in
hun jeugdig entrain geen opgave te zwaar
achten, en door hun ongeschokt zelfver
trouwen hun slag thuis halen, al zou het
nu en dan wat ruig maar toch altijd
overtuigend en bezield uitvallen. De
pianist Gerard van Blerk speelde als solist
niets minder dan Beethovéns laatste sonate
opus 111, testament van de meester, waar
in de variatie loskomt van het vormelijke
en de geest wijduit domineert boven de
stof. Een stuk uit slechts twee delen be
staande. Wat had ook een derde nog kun
nen brengen na het etherische slot van het
tweede? Met dat al een geweldige opgave.
J>at Gerard van Blerk er bijna voort-
urend mee wist te boeien bewijst ener
zijds, dat hij technisch heel'wat mans is en
anderzijds dat zijn' spel door gezond-muzï-
kale impulsen gedreven wordt. Het thema
van de Arietta klonk bijzonder poëtisch en
de fameuze trillers verwekten de gewenste
sfeer.
Te zamen speelden Lemkes en Van
Blerk de Sonate in G. van Mozart en de
sonate van César Franck. In Mozart kwam
het wegens de droge accoustiek moeilijk
tot een behoorlijk evenwicht; he* beschei
den en precieuze vioolspel verhield zich
maar matig met de pianoklank; de pizzicati
in de Adagio-variatie deden het helemaal
niet.
Het grandiose werk van Franck profi
teerde echter van een bezielde klank
intensiteit van beiden. Er werd brillant en
hartstochtelijk gespeeld en we hoorden nu
een viooltoon vol gloed en kleur, opwegend
tegen die der bijzonder knap gespeelde
pianopartij. Het geheel was misschien wel
wat te uitbundig, maar het bezat de heer
lijke deugd der spontaneïteit.
JOS. DE KLERK.
Bloembollencultuur
Motie inzake beurskwestie
De afdeling Hillegom van „Bloembol
lencultuur" vergaderde in een buitenger-
woon druk bezochte bijeenkomst onder
leiding van de voorzitter, de heer C. J.
van Til.
Deze, die aan de beurt van aftreden was,
werd bij acclamatie herkozen, terwijl de
heren H. 't Mannetje en C. J. van Til wer
den afgevaardigd naar de algemene ver
gadering.
De candidatuur-Kommer voor het hoofd
bestuur werd door de afdeling gesteund.
Tijdens de behandeling van de beschrij
vingsbrief bleek de afdeling, met slechts
vijf stemmen tegen, te staan achter het
voorstel van het hoofdbestuur tot ophef
fing der saneringsmaatregelen. De enige
bestrijder was, tot grote hilariteit der aan
wezigen, de voorvechter der anti-saneer
ders de heer Murk, die zijn houding ech
ter verklaarde door te wijzen op enkele
passages uit de toelichting, die hem wan
trouwend maakten ten aanzien van de
werkelijke intenties van het hoofdbestuur.
Het voorstel inzake de omzetbelasting
werd verworpen, en het voorstel-Haarlem
uiteraard eveneens.
Bij de behandeling hiervan werd een
motie ingediend, waarbij wordt voorge
steld de behandeling van het Haarlemse
voorstel op te schorten, tot de Algemene
Vereniging vrij staat tegenover de gemeen
te Hillegom.
De voorzitter sprak zijn afkeuring uit
over de houding van de voorzitter van
„Bloembollencultuur" en het hoofdbestuur,
die op het gebied van zaken doen een
koers aangaven, die hij zeer scherp karak
teriseerde.
Alle overige voorstellen werden zonder
veel discussie aangenomen.
De voorzitter liet buiten de agenda om
enkele praktische vraagstukken door des
kundige leden behandelen, een handelwijze
die blijkbaar zeer werd geapprecieerd, ge
zien de levendige discussie die hieruit
volgde.
Tot een scherpe uiteenzetting kwam het
nog tussen de voorzitter en de heer C. J.
Hulsebos, naar aanleiding van diens cri-
tiek in de vakpers over het Engelse con
tingent en zijn conclusie, dat de kwekers
min of meer dupe waren geworden van
de exporteurs.
Nadat de heer Staats nog had aange
drongen op bevordering van export naar
Duitsland en de heei' 't Mannetje had ge
klaagd over de papierlawine die vergroot
wordt door de cfouane-formaliteiten, werd
de vergadering gesloten.
Beestenbende
Het moet de heer Van der Leek die van
ochtend in zijn levensmiddelenbedrijf aan
de Uit den Bosstraat in Haarlem wel
n^chtmerrie-achtig te moede zijn geweest
toen hij plotseling een paard voor zijn
toonbank zag staan en het lijkt ons niet
onwaarschijnlijk dat hij eersr gedacht
heeft: „Zeker weer zo'n flauwe paarden-
mop".
Dat het overigens bittere ernst was,
bleek wel uit de glasscherven die door
zijn winkel verspreid lagen. Het paard dat
voor een wagen van een Haarlemse boer
stond, had zich aanvankelijk keurig ge
dragen, maar had in de Schouwtjeslaan
om een of andere duistere reden de kolder
in de kop gekregen. Het ging plotseling
aan de haal en waarschijnlijk aangetrok
ken door de zoetigheid in de kruideniers
étalage, besloot het daar eens een kijkje
te nemen. In één grote sprong vloog het
dwars door de winkelruit over de étalage
naar binnen en landde voor de toonbank.
Op onze vraag of het dier boodschappen
kwam doen, antwoordde de heer Van der
Leek later, dat het bij een „kleine" ge
bleven was, maar dat schreef hij aan de
zenuwen van het arme dier toe.
Het paard was overigens aanmerkelijk
minder beschadigd dan de winkel-inven
taris. want afgezien van enkele snijwonden
aan hoofd en benen was het er best af
gekomen.
Avondschool voor Nijverheids
onderwijs
Bij wijze van proef is de duur van de
cursus van de gemeentelijke avondschool
voor Nijverheidsonderwijs van zes op acht
maanden gebracht. B. en W. stellen nu aan
de raad voor de vermenigvuldigingsfactor
van het schoolgeld op 11/3 te stellen.
MEVROUW G. N. VAN DER VANGST-
DE GILDE OVERLEDEN.
In de ouderdom van zeven-en-zeventig
jaar is overleden mevrouw G. N. van der
Vangst-de Gilde, die vroeger een werk
zaam aandeel had in een aantal verenigin
gen op allerlei gebied. Speciaal ging haar
belangstelling uit naar vrouwenverenigin
gen. Zij was onder andere bestuurslid van
de afdeling Haarlem van de Nederlandse
Vereniging van Huisvrouwen en had zit
ting in verenigingen en commissies op
sociaal gebied.
Woensdagmiddag na aankomst van trein
14.09 uur zal haar stoffelijk overschot te
Westerveld worden verast.
Elfde lustrum van „Hellemia"
Zaterdagmiddag hebben de leden van
„Hellemia", de vereniging van Haarlemmers
die in Leiden studeren, het elfde lustrum
gevierd met een plechtige kranslegging bij
het standbeeld van Lourens Coster op de
Grote Markt. Vervolgens werd in de Leid-
se sociëteit Minerva een receptie ge
houden, gevolgd door een diner waaraan
ook de hoofden van de Haarlemse sociëteit
„Trou Moet Blycken" deelnamen.
Het Rode Kruis Sanatorium
te Santpoort
In de loop van 1949 ontruimd?
Ged. Staten van Noordholland schrijven
in een toelichting op de begroting voör het
Prov. Ziekenhuis te Santpoort o.a.:
„De bij de begroting voor het jaar 1948
uitgesproken verwachting, dat de rechter
vleugel van het nieuwe gedeelte van het
Ziekenhuis, welke door het Rode Kruis Sa
natorium wordt gebruikt, in het einde van
1947 ter beschikking zou komen voor de
eigen verpleging van mannen-patiënten,
werd niet verwezenlijkt. Het verloop van
de besprekingen met het Rode Kruis be
treffende de ontruiming, wettigt de veron
derstelling dat deze afdeling in 1949 weer
in gebruik zal kunnen worden genomen.
Rekening houdende met een geleidelijke
bezetting van de vrijkomende ruimte, kan
het totaal aantal patiënten voor het jaar
1949 worden geraamd op 1361".
BINNENLAND
In een pakhuis in de Van der Werff-
straat te Leiden zijn Zaterdagmiddag 500
balen, elk met 500 kg. oud papier, in vlam
men opgegaan.
Prins Bemhard heeft enkele vorstelijke
gasten uitgenodigd deel te nemen aan et?n
jacht, die hij Woensdag in de omgeving van
het Loo te Apeldoorn hoopt te houden. Zijn
gasten zullen daarbij zijn de hertog van
Gloucester, prins Felix van Luxemburg,
echtgenoot van de groothertogin en de erf-
groothertog Jean van Luxemburg.
Tot burgemeester van Vianen en Lex-
mond is benoemd de heer G. B. Pellikaan,
leraar aan het Christelijk Lyceum te Alphen
aan de Rijn.
De bewoners van de Zuidhollandse
eilanden wensen vervanging van de stoom
tram door autobussen. De tram. zo zeggen
zij geeft onvoldoende aansluiting op
veerdiensten, heeft een gemiddelde snelhi
van 25 k.m. per uur als men de regelmatig
voorkomende vertraging niet meerekent en
werkt met verlies. Er is reeds een nieuwe
maatschappij opgericht, die een concessie
voor het personenvervoer met autobussen op
de eilanden zal aanvragen.
In de week van 29 November tot 4 De
cember (op 4 December werd niet gewerkt)
produceerden de Nederlandse kolenmijnen
198.100 ton kolen of 39.620 ton per dag.
De algemene begroting van Nederlands-
Indië 1948 met toelichting en een „nota be
treffende de financiële toestand van Neder
lands Indië" zijn vertrouwelijk ter kennis van
de Tweede Kamer gebracht, aangezien
zo heeft minister Götzen aan de Kamer
voorzitter medegedeeld in die bescheiden
gegevens voorkomen waarvan publicatie
onder de huidige omstandigheden minder
gewenst moet worden geacht.
Tot lid van de commissie voor het af
nemen van het examen voor benoembaar
heid tot ambtenaar van de buitenlandse
dienst der 5de klasse is benoemd prof. dr.
J. F. ten Doesschate, directeur van de Kon.
Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken
N.V. te IJmuiden. oud-hoogleraar aan de
Economische Hogeschool te Rotterdam.
Dr. W. A. Visser 't Hooft, secretaris
generaal van de Wereldraad van Kerken te
Genève, is toegelaten tot de evangeliebedie
ning in de Nederlands Hervormde Kerk.
Zes militairen in de Chasseekazerne te
Breda zijn gewond doordat een granaat is
ontploft, welke een der.militairen had mee
genomen. De zes gewonden zijn naar een
ziekenhuis te Breda overgebracht. Twee hun
ner zijn er vrij ernstig aan toe.
HAARLEM EN OMGEVING.
De Bloemendaalse politie heeft ccn vijf
tienjarig meisic aangehouden, dat ontvlucht
was uit een Observatiehuis in Amsterdam.
Zij had zich dezer dagen schuldig gemaakt
aan diefstal uit een woning. Voorts bekende
zij in de afgelopen zomer goederen uit het
kleedhuis van het tennispark „Duinwijck" te
hebben gestolen
De Haarlemse Luchtvaartclub organi
seert op Dinsdag 14 December een Bonte
Avond in „De Leeuwerik". Kruisstraat.
Medewerking wordt verleend door de Ont-
spannings Vereniging „Pax".
Het College van Regenten van het St.
Elisabethsgasthuis heeft de raad om een
crediet van f31.000 verzocht voor het aan
brengen van een personenlift en het verbou
wen van de zolderverdieping in het perceel
Groot Heiligland 4.
Het echtpaar Bank was Zaterdag 25
jaar als concierge in dienst van de N.V.
Heringa Wiithrich.
Tijdens de adspirantenwedstryd HFC
EDO viel de HFC-aanvoerder J. H. M.
zodanig, dat hij zijn onderarm brak. Na af
loop werd zowel onder de leden van zijn
elftal als onder de spelers van EDO een col
lecte gehouden. Voor het geld werd een ge
schenk voor de speler gekocht.
Op de Bijbeldag. die vandaag in de Broe-
derkerk te Haarlem wordt gehouden, zullen
hedenavond spreken ds. J. D. du Fossé, Vrij
Evangelisch predikant, de heren J. v. d. Boo
gaard. secretaris van de Bijbelbond en A.
Wiersinga (onderwrep: „De Bijbel in de cel")
en mej. G. van Woerden, secretaresse van de
Zak Bijbelbond.
Een driejarig jongetje raakte Zaterdag
middag spelenderwijs in het water van de
Raamsingel. Een achttienjarige zeeman
sprong gekleed in het water en redde het
kind.
In het clubhuis van de voetbalvereni
ging EDO aan de mr. Jan Gerritzlaan is in de
nacht van Zaterdag op Zondag ingebroken.
De daders verschaften zich toegang via het
dak. Uit de kleedkamers wordt niets ver
mist, maar uit de aangrenzende consumptie
tent zijn dertig pakjes kauwgom en 100
pakjes perperrr.unt gestolen.
In de nacht van Zaterdag op Zondag
werd eveneens ingebroken in de Prinses
Ireneschool aan de Ant. Fokkerlaan. Enige
ruiten werden vernield, maar uit de school
lokalen, die alle doorzocht werden, wordt
niets vermist.
In het afgelopen week-einde heeft ook
een bakkerij in de Mr. Cornelisstraat onge
wenst hezoek gehad. Inbrekers hebben, na
zich toegang te hebben verschaft door een
ruit van een achterdeur in te slaan, alle afde
lingen en kantoren doorzocht. In de kelder
hebben zij enige zakken met meel en soda
met een scherp voorwerp opengesneden.
Een zeventigjarige voetgangster werd
Zondagavond in de Hogerwoerdstraat op het
trottoir door een wielrijder aangereden,
waardoor zij viel en een hersenschudding
opliep. Per ziekenauto is zij naar de Maria-
stichting overgebracht. De wielrijder, een
militair, is doorgereden. Eventuele getuigen
wordt verzocht zich bij de politie te melden.
Sint Nicolaas komt op bezoek bij de
Eerste Hulpvereniging „Snelverband". Het
feest vindt plaats op Dinsdagavond 14 De
cember in café Brinkmann, Gr. Markt.
De heer A. J. Oostenrijk te Heemstede,
is door het Provinciaal Kerkbestuur van
Drente toegelaten tot de Evangeliebediening
in de Ned. Hervormde Kerk.
Ds. M. Ros te Sleeuwyk heeft het beroep
naar de Gereformeerde Kerk van Hoofddorp
aangenomen.
De heer W. Meinen te Beverwijk is aan
de gemeente-universiteit van Amsterdam
geslaagd voor het candidaats-examen in de
wis- en natuurkunde.
Ds. M. Holtrop. Chr. Geref. predikant
in Haarlem-Centrum heeft voor het beroep
naar Utrecht bedankt.
SCHEEPVAART
Amstelstad, AmsterdamJava. 11 Dec.
Londen; Java, BataviaAmsterdam, pass-
11 Dec. Perim; Klipfontein, 12 Dec. van Kaap
stad naar East Londen; Oranjefontein, Am
sterdam—Zuid-Afrika, 12 Dec. te Antwer
pen; Veendam. 12 Dec. van Southampton te
Bermuda verwacht.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
Vrijdag
317
317%
270
271
228%
A. K. U
230
155-%
157
Nederlandse Ford
1391/2
Nederlandse Kabel
281
v. Berkei's Patent
254
Scheep vaa rt- U nie
117
162%
Holl.Amerika Lijn
163%.
Deli Maatschappy
142
142 >/2
H. V. A
150%
150
A'dam Rubber
1451/2
144
Ned. Handel Mij
156
N.-I. Handelsbank
111%
Billiton Mij II
386
