Haarlem's Dagblad | 1948 | 30 december 1948 | pagina 6

Het Jac. P. Thijsse Lyceum

Hoger onderwijs in Amerika
staat op een zeer behoorlijk peil

Bijna een halve eeuw stadhuis-ambtenaar

Q Kort en Bondig

DONDERDAG 30 DECEMBER 1948

HAARLEMS DAGBLAD

4

„Elswout" een waardige huisvesting
voor de Montessori-afdeling van het Kennemer Lyceum

Wij hebben reeds medegedeeld dat het
lustslot „Elswout", dat lange tijd onvoltooid
is gebleven, onder leiding van de heer H.
W. van Kempen, architect te Bloemendaal,
wordt afgebouwd en op 5 Januari in ge
bruik genomen zal worden door de Mon-
tesson-afdeling van het Kennemer Lyceum.
In het artikel van 26 November zijn, door
dat ons minder juiste gegevens verstrekt
werden, enige passages opgenomen die een
verkeerde indruk wekken. Dit is voor ons
aanleiding er op terug te komen.

Het door Gabriël Marcelus (Commissaris-
Resident van de Koning van Denemarken)
van de stichter Karei Molijn gekochte en
verfraaide slot „Elswout" staat thans, even
als 300 jaar geleden, weer midden in de
belangstelling. Prenten van 1746 geven een
indruk van de fraaie aanleg en bebouwing
uit die tijd, waarvan de beide stalgebouwer.
en het poortgebouw nog waardige overblijf
selen zijn.

In 1805 kwam het buiten aan de familie
Borski en toen de jonge Willem Borski in
1884 in Cannes overleed, was helaas het
oude Renaissance-gebouw wegens bouw
valligheid afgebroken en het tegen
woordige in aanbouw.

De architect Muysken heeft zijn schep
ping niet klaar gezien, daar de familie
Borski het bouwwerk onvoltooid liet.

Toen de Duitsers het gebouw tijdens de
oorlog voor hun stoorzenders meenden te
kunnen gebruiken, hebben zij zonder enige
piëteit ten aanzien van vroegere bedoelin
gen, het gebouw voor zich zelf bruikbaar
laten maken. En al verraadt het inwendige
de slordige haast waarmede het is voltooid,
toch is het gebouw voor het Jac. P. Thijsse
Montessorilyceum buitengewoon geschikt.

De 19 lokalen variëren in oppervlakte
van 50 tot 70 m2 met enige kleinere ruim
ten voor rector, bibliotheek, enz., zodat, al
zou men zich een nieuw schoolgebouw na
tuurlijk anders denken, het bestuur van
het Kennemer Lyceum hier een buitenge
woon gelukkige greep heeft gedaan.

Het ministerie van Onderwijs, de Rijks
gebouwendienst, het ministerie van Weder
opbouw en het gemeentebestuur van Bloe
mendaal hebben dan ook gaarne hun zeer
gewaardeerde medewerking gegeven en de
totstandkoming van deze gunstige oplossing
krachtig bevorderd.

Of de benodigde 1500 m2 vloerbedekking
(geen 1.5 kilometer) inderdaad zal kunnen
worden aangebracht is nog een open vraag,
ofschoon zo deelde de heer H. W. van
Kempen mede de collaborateur die tij
dens de oorlog de vloeren legde, hiervoor
niet het beste hout heeft gebruikt. Erger is

Nieuwjaarsbijeenkomst
Partij van de Arbeid

Op de Nieuwjaarsbijeenkomst, die de
federatie Haarlem van de Partij van de Ar
beid op 3 Januari belegt, zal de heer J. H.
Scheps, lid van de Tweede Kamer, de
Nieuwjaarsrede uitspreken.

Jo Sternheim zal declameren en „De
Stem des Volks" zal onder leiding van
Maurice van IJzer de vergadering met haar
zang opluisteren.

SCHEEPVAART

Blommersdijk. Baltimore—Rotterdam 29
Dec. te Antwerpen. Sibajak. 30 Dec. 1.20 uur
van Java te Rotterdam. Slamat, JavaRot
terdam 30 Dec. te Belawan. Sloterdijk. 30
Dec. van Semarang te Batavia verwacht
Talisse, JavaAmsterdam 29 Dec. van Port
Said. Volendam. RotterdamSydney wordt
2 Januari te Colombo verwacht.

Burgerlijke stand van Haarlem

HAARLEM, 29 December 1948
ONDERTROUWD: 29 Dec., J. H. van Bakel
en M. C. Nijmeijer; J. Wesseling en C.
Mackor; A. P. Zandvliet en S. N. Holleman;
J. W. Hovinga en J P Wijers; C. Dubbelman
en N. C. van Roosmalen; J. Vinckx en E.
Bijster; T. G Born en A C. Boon; J. C. Klein
en C de Boer; A. J Beck en A. Kok; A. J.
van de Klashorst en J D Pressde Morgan;
C. van Es en K. Brouwer; F. J Martens en
E. ter Weeme; G. J. Molenaar en T. S. van
der Schaaf; N. C. de Tombe en M. L. Roose;
P. J. van Rooijen en A. H. Baumeister; G. P.
Kuiper en J. M. P. Huijsmans; B. S. Aussen
en F. T. de Vries.

GEHUWD: 29 Dec., A. van Tongeren en M.
Mingelers; J. J. Bijster en C. W. Lucas; F.
J. Beelen en G. J. T. ten Berge; P. C. M.
Huijzer en C. J. M. Herbermann; W J Snoek
en E. Springveld: C Mantjes en H. W. van
Dijk; J. A. Selis en A. A. C M. Koopen; B.
Derks en M. E. Heesemans: P. F. van Ko-
ningsbruggen en J. E. M. Kuijpers; J. M.
Meidema en H. M. van Roosmalen; W. Ak
kerman en M. E» Keeman; T. J. Kloos en C.
M. Slobbe; H. J. Wenning en G. S. de Lugt;
C. Verkerk en M. E. Stolte; P. Kion en L. J.
Rieden: G. Wiedijk en C. N. F. Vellinga; W.
J. de Grood en W. B. T. Laurenssen.

BEVALLEN van een zoon: 28 Dec., G. C.
Fennisvan Houten; M. H G. de Weerd—
Meesters; W. L van Liemt—Woud: J. Jan
sen—Windig: 29 Dec.. L Moerland—van Dijk.

BEVALLEN van een dochter: 28 Dec., F
Dinkelaar—Fuoco; J. van der Pol—van Dijk;
M. P Kok—Stuijfzand: 29 Dec.. M. Heitlager
Knegt: M C DemmenieHündling

OVERLEDEN: 25 Dec., J. J. van der Vel
den. 82 j.. M. v. Heemskerkstraat: 26 Dec., D.
Bruijn. 21 j.. Minahassastraat; 27 Dec., J de
Jeu. 83 j.. Ravelingsteeg: P. Lieth 80 j„
Brouwerskade: M. L A. Klein. 71 jL Cos-
terskade; 28 DecW. C Wijkhuizen 63 i
Jansstraat; J. D W. van der Meij—Overman.
69 j v. Zeggelenstraat; W. Vagelhout. 66 j
Eindenhoutstraat; A. J. Garsten, 68 j„ Weth.
Rcodenburgstraat; J. M. Wesseling, 2 d.,
JTugelastraat

Hel voltooide gebouw.

dat hij de teakhouten ramen, deuren en
kozijnen heeft uitgebroken en daarvoor
vuren onderdelen heeft aangebracht, tijde
lijk zeer ten voordele van zijn beurs, doch
ten nadele van het onderhoud van het
gebouw.

Het uiterlijk van het bouwwerk is overi
gens reeds door de toepassing van graniet
en zandsteen, zonder zichtbare baksteen,
een buitengewone verschijning in ons land.
De architect inspireerde zich hier, evenals
bij Kasteel Oud-Wassenaar en elders, op de
Franse lustsloten en wist ook hier een im
posant effect te bereiken. Maar het meest
treft ons de natuur waarvan de architect
dan ook terdege partij getrokken heeft.

Wij kunnen ons verheugen dat in te
genstelling met zoveel andere gelegenheden
waar fraaie plaatsen door ziekenhuizen en
herstellingsoorden zijn ingenomen hier;
gezonden, in een heerlijke omgeving hun
jeugd en studietijd mogen doorbrengen.

Toneelinrichting met hulp
van particulieren

Binnenkort zal men in de corridors van
de Haarlemse Stadsschouwburg eén fraai
bronskleurig gipsbeeld kunnen aantreffen
van ongeveer zestig centimeter hoogte,
voorstellende onze grote acteur Louis
Bouwmeester in zijn meestbesproken rol,
namelijk die van Shylock. Dit door de di
rectie dankbaar aanvaarde geschenk is ge
heel uit eigen beweging aangeboden door
een dame uit Heemstede met een warme
belangstelling voor het theaterleven.

Bij de inrichting van de toneeltentoon
stelling, enkele maanden terug, bleek reeds
hoeveel souvenirs/«an belangrijke figuren
en voor de gemeenschap waardevolle cu
riositeiten speciaal zeldzame afbeeldin
gen van voorstellingen uit de verleden tijd
zich in handen van particulieren bevin
den. Het is daarom te hopen, dat dit sym
pathieke voorbeeld navolging zal vinden.
In de practijk komt het immers meestal
hierop neer, dat deze voorwerpen thuis
slechts node worden geduld, terwijl zij
misschien de publieke aandacht waard zijn.

Ook is het te weinig bekend, dat over
bodige of in onbruik geraakte meubel
stukken in de schouwburg nog zeer goede
diensten kunnen bewijzen, met name voor
de enscènering van vertoningen door ama
teur-gezelschappen. Het gebeurt wel eens
dat men, hoe vol het pakhuis ook mag zijn,
voor de aankleding van bepaalde periode
stukken enkele onderdelen mist. Om een
paar voorbeelden te noemen: oude licht
kronen, gaslampen, bloementafels, wand-
tegels, kamerschermen en salon-garnituren
uit de tijd van het Empire of in de Bie
dermeierstijl. In de meeste vertrekken,
waar de realistische taferelen van Heijer-
mans zich afspelen, dienen aan de muren
familie-portretten te hangen met de be
ruchte zwarte lijsten, die tegenwoordig
niet meer bij het interieur passen. Men
heeft daar een grote verzameling van no
dig, omdat dikwijls een gelijkenis met de
handelende personen wordt gewenst.

De kwaliteit is bijzaak, want het gaat
op het toneel slechts om de schijn. Het
technisch personeel timmert uit wrakstuk
ken vaak de verrassendste ameublementen
Een bezoek aan de requisietenkamer doet
de argeloze toeschouwer verbaasd staan.

D. K.

Twee aanrijdingen op
de Rijksstraatweg

Een ernstig gewonde

Gisteravond om ongeveer half acht reed
een personenauto op de Rijksstraatweg in
Haarlem-Noord ter hoogte van de Muider-
slotweg tegen een op de middelste rijbaan
wegens motorstoring stilstaande vracht
auto. Van deze wagen brandde het achter
licht niet.

De bestuurder van de personenauto, die
schade opliep, was door een tegenligger
verblind.

Omstreeks diezelfde tijd had op dezelfde
weg ter hoogte van de Führhopstraat een
aanrijding plaats tussen een in de richting
van de stad rijdende personenauto en 'n 25-
jarige electromonteur, die zonder op het
verkeer te letten de Rijksstraatweg schuin
overstak. De voetganger brak een arm en
een been en werd aan het achterhoofd
gewond.

Hij is naar de Mariastichting overge
bracht.

President van de rechtbank
Zaterdag zestig jaar

Mr. A. M. baron van Tuyll van Seroos-
kerken, president van de Haarlemse recht
bank en Nederlands vertegenwoordiger bij
het internationaal militair tribunaal te
Neurenberg, hoopt Zaterdag 1 Januari zijn
zestigste verjaardag te vieren. Hij is in
Voorburg geboren, was vele jaren rechter
in de Amsterdamse rechtbank en van 1940
tot September 1945 president van de Alk-
maarse rechtbank. Na enige tijd procureur-
fiscaal te zijn geweest bij de Bijzondere
Raad van Cassatie, werd de aanstaande
jarige in Augustus 1947 benoemd tot pre
sident van de Haarlemse rechtbank. 23
September daaropvolgend werd hy ge
ïnstalleerd.

Beperkte bus- en tramdienst
op Oudejaarsavond

Zoals wij reeds gemeld hebben, zullen
op Oudejaarsavond de tram- en busdien
sten van de N.Z.H. na 21 uur sterk wor
den ingekrompen.

Lijn 1 wordt ingekort tot het traject
Haarlem (Station)-Heemstede (Javalaan).
Van het Station vertrekken nog bussen om
21.30, 22. 22.55 en 23.55 uur. Van de Java
laan om 21.35, 22.25 en 23.25 uur.

De dienst op lijn 2 vervalt.

Op lijn 3 worden tussen Heemstede
(Clivialaan) en Bloemendaal nog verschei
dene ritten gemaakt. Van Velserend tot
Haarlem wordt een veertigminutendienst
gereden.

De bussen van lijn 4 vertrekken van de
Rollandslaan van 20.37 af om het uur tot
23.37, van het Planetenplein van 21.00 af
eveneens om het uur tot 0.05.

Op lijn 5 wordt van 21.15 (Amsterdamse
buurt) en 21.13 (Vondelweg) een half-
uursdienst gereden tot 22.45 (Amsterdamse
buurt) en 23.13 (Vondelweg). Bovendien
gaat er nog een bus om 23.45 resp. 0.13
(tot Houtplein) van deze eindpunten.

Lijn 6 vervalt na halfnegen.

Lijn 7 blijft ongewijzigd.

Interlocale lijnen.

Van Haarlem Kan men om 19.55, 20.55,
22.25 en 23.25 nog naar Amsterdam, om
21.34, 22.34 en 23.54 nog naar Zandvoort.

Van Haarlem naar Leiden vervalt de
dienst van 21.28.

Haarlemse Distributiedienst
treft geen blaam

Wij maken ter vermijding van mis
verstand er gaarne melding van, dat
de toewijzingen aan hotel-, café- en restau
rantbedrijven door het Centraal Distribu
tiekantoor in Den Haag geschiedt in over
leg met de Horeca. Wanneer de Officier
van Justitie in zijn requisitoir tegen een
Haarlemse restaurateur zie ons blad
van gisteren dus zijn verwondering
heeft uitgesproken over het feit, dat „de
Distributiedienst" de te hoge opgaven van
de verdachte steeds maar slikte, dan treft
de plaatselijke Distributie te Haarlem geen
verwijt.

Spaart Haarlems bomen!

De Haarlemse Plantsoenendienst ziet
met zorgelijk oog hoe in een steeds toene
mende mate de bomen langs de wegen en
straten worden beschadigd: vooral de
jeugd maakt zich er dikwijls schuldig aan
de schors met messen en andere scherpe
voorwerpen dermate te vernielen, dat vele
bomen sterven en door andere moeten
worden vervangen.

Ook wordt veel boomschors beschadigd
door de paarden van schillen-ophalers en
leveranciers. De directeur van „Plantsoe
nen" verzoekt dezen dan ook, hun paar
den zoveel mogelijk buiten het bereik van
de bomen te houden; het kan de instand
houding van Haarlem's bomenbezit slechts
ten goede komen.

Overbevolkte Universiteiten echter een
bedenkelijk na-oorlogs verschijnsel

(door dr. E. van Raalte)

i dingen zijn. Mij komt het echter voor, dat
de Amerikaanse methode meer in het be-
Een verblijf van ongeveer drie maanden ]ang van de student is, al geef ik terstond
in de Verenigde Staten is natuurlijk aller- to6) dat zy mede beïnvloed is door het feit,

„Hup Holland"

In 1941 heeft de heer J. P. Baljé een boek
geschreven over de historie van het Neder
landse voetbal-elftal en het heeft enige jaren
geduurd, alvorens de Boekerij Baarn gele
genheid had, het uit te geven. Over hetzelfde
onderwerp is inmiddels een boek verschenen
en bij de zelfde uitgeverij is ook een werk
van de heer G. Zalsman over voetbal ver
schenen, dat echter geheel verschilt met
„Hup Holland", dat thans van de pers kwam.
De heer Baljé geeft in „Hup Holland" een
aaneenschakeling van krantenverslagen van
vele wedstrijden, welke de schrijver bijge
woond heeft. Daardoor boeit het geheel min
der. Voor liefhebbers van de voetbalsport
die één of meer wedstrijden hebben bijge
woond, is het boek aantrekkelijk, want zij
zullen meeleven met de vreugde en leed van
het Oranje-elftal. Bekende namen uit het
verleden wekken prettige herinneringen op.
De schrijver vertelt eerst over het Neder
lands elftal van voor 1914, vervolgens over
de periode 19201928, hij geeft een overzicht
van de Olympische Spelen in Amsterdam,
van de periode van verval (19281931), van
de opleving en successen (19311934), van de
glorietijd (19341936), van de wisselende
resultaten (19361940) en tenslotte behan
delt hij de periode van 1946 tot en met de
Olympische Spelen in Londen.

Met een hoofdstuk over de beste spelers
van het Nederlands elftal besluit de heer
Baljé zijn boek. Een aantal foto's van elftal
len, spelers en spelmomenten is in het boek
opgenomen.

minst voldoende voor een gegrond oordeel
omtrent het onderwijs daar. Iets anders is,
dat ik er wel verschillende indrukken van
de schaduw- en van de lichtzijden kon op
doen. Wat de eerste betreft, valt myns in
ziens niet te ontkennen, dat vooral het
middelbaar onderwijs dat de jongelui ge
nieten eer zij eventueel gaan studeren, op
een vrij laag peil staat. Hiervan is het ge
volg, dat zeker het eerste, dikwijls ook het
tweede jaar „college" in onze ogen meer
heeft van een voltooiing van H.B.S.- of
Lyceumopleiding dan van werkelijk uni
versitaire studie. Dit neemt echter niet weg,
dat tenslotte, bij het eind van de vier col
lege jaren, van de studie dus der „under
graduates" resultaten bereikt kunnen wor
den, waarvoor wij in Europa heus onze
neuzen niet hoeven op te halen. Die resul
taten acht ik vooral van waarde doordat
de jongelui geleerd hebben zelfstandig te
denken en te redeneren, en om zelf in staat
te zijn over een of ander onderwerp een
nadere studie te gaan maken. Hoge ge
leerdheid moge ontbreken, begrip is er ge
meenlijk in ruime mate aanwezig, evenals,
niet te vergeten, een levendige belang
stelling. Toen ik onlangs te New Brunswick
aan het Meisjescollege, dat deel uitmaakt
van de aloude Rutgers-Universiteit, een
voordracht hield, mocht ik eerst van een
thee met een veertiental meisjesstudenten
genieten. Deze waren allemaal under
graduates, en wanneer ik hier de uitdruk
king „genieten" bezig, dan is dat niet alleen
vanwege het materiële genot dat mij werd
verschaft, noch omdat "het wel aardig was
zo met veertien Amerikaanse meisjesstu
denten te kouten, maar bovenal om het ge
halte van de gedachtenwisseling. Stuk
voor stuk bleken deze undergraduates, die
zich bijzonder voor allerlei Europese toe
standen en verhoudingen interesseerden,
zeer rake vragen en opmerkingen te kun
nen plaatsen.

Een van de nadelen die men vooral
tegenwoordig aan heel wat universiteiten
kan bespeuren, is de massa-opleiding,
vooral een gevolg van de wet welke
alle „oorlogsveteranen" in staat heeft ge
steld op staatskosten te gaan studeren. Door
dat massa-verschijnsel komt natuurlijk het
persoonlijk contact tussen de leden van de
onderwijzende staf en de studenten deer
lijk in het gedrang, want al voert men het
aantal docenten wel op, dikwijls is het
ook financieel eenvoudig niet bij te
benen wegens de duizenden, welke naar de
Universiteit zijn toegestroomd.

Minder vrijheid

Een Nederlandse studente die ik ont
moette, klaagde over het „schoolse" karak
ter bij het hoger onderwijs. Alle examina
schriftelijk, telkens een soort proefwerken
of kleinere examina, en een heel stel van
regels over de cijfers die men moet halen
om te slagen. Ongetwijfeld bestaan er aan
de Amerikaanse inrichtingen van hoger
onderwijs allerminst die vrijheid en dat
ontbreken van voortdurende controle om
trent de kennis van de student, welke juist
kenmerken van onze universitaire verhou-

Busdiensten in het Noorden
staken het vervoer voor de DUW

Tussen de autobusondernemers in Fries
land, Groningen, Drente en Overijsel en de
D.U.W. is een conflict ontstaan.

De ondernemers wensen niet te voldoen
aan het verzoek van de D.U.W., de tarieven
voor het vervoer van arbeiders naar de
D.U.W.-werkobjecten te verlagen.

In Groningen en Drente hebben de on
dernemers reeds besloten het vervoer voor
de D.U.W. te staken. De Friese lijndienst
ondernemers willen de kwestie nog eens
met de D.U.W.-inspectïe te Leeuwarden
bespreken. Als geen overeenstemming be
reikt wordt zullen ook zij het vervoer
van D.U.W.-arbeiders stopzetten.

De heer A. J. de Landmeter over de ontwikkeling
der gemeente Haarlem

De heer A. J. de Landmeter, griffier en
plaatsvervangend secretaris der gemeente
Haarlem, is een bekende persoonlijkheid.
Niet alleen op het Stadhuis! Het zal intus
sen velen verwonderen dat hij met pen
sioen gaat, want hoewel hij de 65 gepas
seerd is, zou men hem hoogstens 60 jaar
geven. De wet is evenwel onverbiddelijk!

Op dit ogenblik is de heer de Landmeter
de ambtenaar die het grootst aantal dienst
jaren heeft, op een maand na 48 jaar.

Als 18-jarige jongeling, die pas de HBS
achter de rug had, kwam de heer de Land
meter als adjunct-klerk op het Stadhuis.
Zijn salaris was 30 in de maand. Hij door
liep de verschillende rangen, werkte op
alle afdelingen en werd nu 28 jaar geleden
tot griffier benoemd. Bij elkaar trad hij niet
minder dan 5 jaar als secretaris op.

De heer de Landmeter heeft, buiten be
schouwing gelaten de functionarissen die
onder het Duitse bewind optraden, onder
6 burgemeesters gewerkt. Jhr. J. W. G.
Boreel van Hogelanden 12 jaar, Jhr. Mr.
W. B. Sandberg 6 jaar, C. Maarschalk 18
jaar, Dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk
3 jaar, M. A. Reinalda 1 y2 jaar en Mr. P.
O. F. M. Cremers 1 jaar. In die 48 jaar
heeft hij slechts 26 wethouders meege
maakt, een betrekklijk klein aantal, maar
dat vindt zijn oorzaak in het feit dat de
wethouders vroeger veelal langer aan
bleven. Joh. de Breuk vierde als wethouder
zelfs zijn zilveren jubilé.

In die halve eeuw heeft de heer de Land
meter een grote ontwikkeling der ge
meente meegemaakt. De bevolking is in die
tijd verdriedubbeld. Ook het werk op het
Stadhuis is vermeerderd. In 1900 waren er
28 ambtenaren, nu 145. En dat niettegen
staande de ambtenaren aanvankelijk

slechts4V2 uur per dag werkten en

nu 41 uur in de week. Maar de gemeente
lijke bemoeiingen zijn sterk uitgebreid, niet
het minst doordat het rijk de gemeenten
belast heeft met de contröle op veel rijks-
maatregelen.

Haarlem was In 1900 nog slechts een
bescheiden provincieplaatsje met iets meer
dan 50.000 inwoners De paardentram reed
nog. de torenwachters stonden op de Bavo
om te waken tegen brandgevaar en het
Waaggebouw had nog kaasdragers. De
grote dingen zijn pas na 1900 gekomen,

vooral wat de gemeentebedrijven betreft.
De waterleiding is van 1898, gas- en elec-
triciteitsbedryf van 1901 en het slachthuis
van 1908. De opening van het Frans Hals
museum dateert van 1913; tevoren waren
de schilderijen op het Stadhuis tentoon
gesteld, maar de lokaliteiten waren nodig
voor de ambtenaren. Veel invloed op de
ontwikkeling en uitbreiding der stad had
cie bouw van het nieuwe station (waarvoor
ƒ500.000,uit de gemeentekas werd ge
geven) en de aanleg der electrische tram
lijnen, niet alleen in de stad, maar ook
naar Amsterdam, Zandvoort en Bloemen
daal.

Toen de heer de Landmeter op het Stad
huis kwam werd daar nog geen enkele
schrijfmachine gevonden. Hij was de eer
ste die er op ging werken. De eerste keer
dat dit gebeurde kwam het gehele college
van B. en W. kijken!

20 jaar was de heer de Landmeter chef
van de afdeling personeelszaken. Na 1918
maakte hij de regeling der rechtspositie
der ambtenaren mee. Het Werkliedenregle
ment werd door hem ontworpen.

De griffier krijgt alle stukken die op
het Stadhuis komen het eerst in handen.
Per week zijn er dat gemiddeld 2000, zo
dat in de loop der jaren zeker een paar
millioen door zijn handen gegaan zijn.
Daaronder was o.a. een briefkaart van de
bekende Frans Rosier, die indertijd ge
zocht werd voor ernstige misdaden, waar
op hij aan de burgemeester mededeelde,
dat hij naar Rotterdam vertrokken was.

Tijdens de vorige oorlog had de heer de
Landmeter, onder leiding van burgemees
ter Sandberg, de verzorging van de Bel
gische vluchtelingen onder zich. Hij deed
daarbij veel verdienstelijk werk, hetgeen
wel tot uiting kwam bij zijn huldiging
door het Comité.

B. en W. hebben het ontslag aan de heer
de Landmeter verleend „onder dankbetui
ging voor de vele uitstekende diensten
aan de gemeente bewezen".

Na zijn pensionnering zal de heer de
Landmeter meer tijd vinden zich te wijden
aan maatschappelijk werk. Hij is bestuurs
lid van de verenigingen Noorderkerk en
school en ook voorzitter van een Midden-
standswoningvereniging in het Klever
park.

dat de hoogleraren ten aanzien van hele
horden van studenten hebben na te gaan,
wat deze weten. Daardoor alleen reeds zou
het mondeling individueel examineren,
zeker wat de undergraduate betreft, een
onmogelijkheid zijn.

Intelligentie-tests

Ik heb ook kennis genomen van som
mige methoden van examineren. Op ruime
schaal past men dikwijls de zogenaamde
„test-methode" toe. De examinandi krijgen
groepen van vragen voor, waaruit zij dan,
ten bewijze, dat zij weten wat ze moeten
weten, bij*de beantwoording een keuze
moeten doen. Veelal denkt men even bij
't aanschouwen dier opgaven aan de intel
ligentie proeven die in onze weekbladen
nogal eens voorkomen.

Zo'n vraag luidt bijvoorbeeld:

„Hume: een staatsman, een schrijver of
een wijsgeer?" De examinandus moet dan
uit een van het drietal zijn keuze bepalen.
Een bezwaar van dit systeem is, dat het
misschien als hulpmiddel nut kan hebben,
maar zeker geen definitief oordeel over de
werkelijke kennis van de ondervraagde kan
opleveren, daar er dikwijls heel wat han
digheid in het raden bij te pas komt.

Het bleek me dan ook, dat verschillende
professoren meer en mier de overtuiging
toegedaan raken, dat het veel beter is de
jongelui schriftelijke uiteenzettingen over
bepaalde onderwerpen te laten maken,
omdat men dan een veel beter inzicht in
hun werkelijke kennis en werkelijke be
grip krijgt. Voor de hooggeleerden bete
kent dit echter heel wat werk, want als er
een paar honderd studenten onder hun
speciale hoede zijn en dat is aan de
grote, tienduizenden studenten tellende
universiteiten allerminst een uitzondering
dan valt er heel wat na te kijken. En
fin, zij hebben daarvoor dikwijls hun we
tenschappelijke assistenten, op wier beoor
deling zij dan volkomen afgaan, wat ze
ook veilig kunnen doen. Merkwaardig-
heidshalve vermeld ik hier nog, dat mij
als een der redenen voor het test-stelsel
bij de examens voor de buitenlandse
dienst werd opgegeven (waar het ook weer
massaal toegaat: ongeveer 2000 exami
nandi waren er de laatste keer), de waar
borg voor onpartijdige beoordeling. Bij die
test-vragen bestaat immers een volkomen
objectieve norm, terwijl als het gaat om
een cijfer voor een opstel toe te kennen,
de persoonlijke mening of het gevoelen
van de beoordelaar een grote rol kan
spelen. Welnu, een senator, die mocht me
nen dat het zoontje van een zijner vrien
den onbillijk beoordeeld is bij het exa
men voor de buitenlandse dienst kan nooit
daarover klagen als het gaat om de be
antwoording die bij de bedoelde tests te
pas komt.

Opvallend vond ik om nog even naar
de universiteiten terug te keren hoe
zeer de studenten in slaat bleken op een
zeer aardig peil met hun professoren van
gedachten te wisselen. Dit mag men onge
twijfeld beschouwen als de rijke vrucht
van gans de opvatting in Amerika, dat er
tussen proffen en studenten vooral niet
zulk een afstand moet in acht worden ge
nomen en dat zij samen als het ware op
de voet van gelijkheid vraagstukken onder
zoeken, iets wat in het bijzonder bij de
voortgezette studie, dus bij de zogenaamde
graduates voorkomt, die een Meesters- of
Doctorstitel willen halen.

En tenslotte meen ik nog te moeten aan
stippen, dat door heel het onderwijs heen,
en zeker door dat aan de universiteiten,
te bemerken valt het streven om de jon
gelui tot staatsburgers op te voeden. Van
daar dat zij vrijwel allen, onverschillig hun
studierichting, het nodige krijgen op te
steken van het Amerikaanse staatswezen,
van geschiedenis, alsook herhaaldelijk en
in de laatste tijd vocral. \an internatio
nale betrekkingen. Mij dunkt, dat wij bij
ons. in meer dan een opzicht goed zouden
doen met een lesje te nemen bij de Ame
rikanen. wat het universitaire onderwijs
aangaat. En zeer zeker geldt dit voor het
aan het slot van deze brief aangeroerde
punt: de burgerschapsopvoeding.

Chinese regering schijnt
te willen onderhandelen

Reuter meldt uit hetrouwbare bron te
hebben vernomen dat de Chinese regering
tracht tot directe onderhandelingen met de
communisten te komen over een vreedzame
regeling van de burgeroorlog.

Deze ontwikkeling volgt op berichten,
dat de Sovjet-Unie en de Verenigde Sta
ten op Nankings verzoek om bemiddeling
een weigerend antwoord zouden hebben
gegeven. Engeland en Frankrijk zouden een
gereserveerde houding innemen.

Officiële ontkenningen ten spijt, berich
ten betrouwbare bronnen, dat de regering
zowel in China zelf als door functionaris
sen te Hongkong pogingen heeft onder
nomen om met de communisten tot onder
handelingen te komen

Generaal Jen Hsi-Hsian. de gouverneur
van de provincie Siansi die er voor bekend
staat, dat hij steeds'de communisten heeft
bevochten zonder ooit de mogelijkheid van
een compromis uit het oog te verliezen is
te Nanking aangekomen. Hij zou door
Tsjang Kai Tsjek ontboden zijn.

Generaal Jen had een lange conferentie
met Tsjang. Naar verluidt, heeft hij voor
gesteld directe onderhandelingen met de
communisten te openen.

Generaal Jens aankomst te Nanking valt
samen met het verblijf van generaal Loeng
Joen te Hongkong. Generaal Loeng. die
tijdens de oorlog afgezet is als gouverneur
van de provincie Joennan en, naar bekend
is. communistische sympathieën koestelt,
heeft besprekingen gevoerd met maar
schalk Litsji Sen en andere dissidente ele
menten uit de Kwomintang

Afgevaardigden van de nationale ver
gadering te Peiping gaven gisteren een
verklaring uit. waarin er bij de regering
op aan wordt gedrongen „in te stemmen
met het verlangen van het volk naar
vrede".

EUROPA VRAAGT MINDER
MARSHALL-HULP.

In kringen die in nauwe betrekking staan
tot de Europese organisatie voor economi
sche samenwerking verneemt men dat de
door dit lichaam voor 1949-1950 aange
vraagde Amerikaanse hulp voor het herstel
van Europa. 4.3 milliard dollar bedraagt.
Dit is een milliard dollar minder dan het
vorige jaar.

BINNENLAND

De Koningin en Prins Bernhard zullen
op Maandag 3 Januari des ochtends om elf
uur in het Koninklijk Paleis te Amsterdam
een Nieuwjaarsreceptie houden voor de leden
van het Corps Diplomatique.

Een gemaskerde man stapte 's morgens
vroeg het postkantoor in Ter Apel binnen,
richtte een revolver op de dienstdoende be
steller en eiste geld. „Wacht even tot ik
klaar ben" zei de besteller, die rustig door
ging met zijn werk. De gemaskerde was zo
verrast door deze ongewone reactie, dat hij
rechtsomkeert ma kte en verdween.

HAARLEM EN OMGEVING

Op Zondagavond 2 Januari zal een

Jeugdbijeenkomst worden gehouden in de
Zuiderkapel aan de Zuiderstraat. Jonge
mensen zullen het woord tot de jeugd rich
ten. o.a. een aantal studenten van de Zen
dingsschool te Beatenberg in Zwitserland,
die op het ogenblik met vacantie in ons land
zijn Zang, muziek en declamatie zullen de
korte toespraken afwisselen.

Zondagmiddag houdt de gemeenschap
Haarlem van het Humanistisch Verbond een
Nieuwjaarsbijeenkomst in restaurant Brink-
mann, Gr. Markt, waar de heer H. Lips over
het onderwerp „Mens tussen aarde en he
mel" zal spreken en waar mevr. de Goede
uit Utrecht zal declameren.

Mevrouw A. BouvyReys, arts te 's Gra-

venhage. zal op Woensdag 19 Januari 1949 in
het gebouw van de Haarlemse Kegelbond
voor de afdeling Haarlem van de Algemene
Nederlandse Organisatie voor Voetverzorging
haar derde lezing houden in de serie „Loop
stoornissen".

Aangezien de bestratingswerkzaamheden
in de Oosterhoutlaan door de vorst niet ge
reed kunnen komen, blijven de routes van
lijn 1 en 2 ingaande 3 Januari 1949 nog ge
durende enkele dagen ongewijzigd. Wel zal
lijn 2 in plaats van lijn 1 doorrijden naar de
Glip.

Lemmer vissersschepen
uit het ijs bevrijd

Woensdagavond werden op het IJssél-
meer ongeveer vier k.m. van Lemmer
noodsignalen waargenomen. De redding
boot „Hilda" van Lemmer voer ter assis
tentie uit. Het bleek, dat twee vissersbo
ten, de Lemmer 74 en de Lemmer 12 in
het ijs beklemd zaten. Het gelukte de
„Hilda" de beide schepen te bevrijden en
naar Lemmer te slepen.

Haarlemmermeer

Burgerlijke stand

GEBOREN: Engelina Everarda Elisabeth,
d. van C. J. Meilink en J. M. Heijbrock; Cor
nelia Wilhelmina Maria. d. van A. L. Loog-
man en W. W. Sol; Klaas Cornelis Hendrik,
z. van J. Balk en R. Wierda; Regina Johan#a,
d. van J. van der Pol en R. J. de Haan;
Franciscus Hermanus Maria, z. van S. de
Groot en G. C. Lieverse; Jan Marius. z. van

D. Verhoef! en M. J. van de Pol; Willem Jan,
z. van J. W. Koeman en N. F. Bruijn; Louisa
Elisabeth, d. van J. W. Santifort en C. B.
Linthout: Hendrika, d. van J. Franke en H.
van Tilborgh; Theodorus Joannes Maria
Stephanus, z. van Th. J. N. Verhaar en P. J.
Bon; Margaretha, d. van J. Klitz en S. H. M.
Bijster; Clasina Elisabeth Maria, d. van G.
A. Straathof en J. M. van der Eist; Godefri-
dus Johannes, z. van P. van Aarle en M. A.
P. van Vlimmeren; Gerrit, z. van P. Stroomer
en A. C. Hoogeboom; Jacob, z. van J. van den
Berg en P. Visser; Arie, z. van J. Eikelen
boom en C. M. Vink; Divera Hendrika Maria,
d. van H. L. Gieske en H. W. Hoenderdos;
Grada Elizabeth, d. van A. P. Loogman en

E. K. Bisschop.

ONDERTROUWD: Antonius Hendrikus
Knaven en Catharina Alida Douven; Jan
Engelbert Beneker en Theresia Maria Kna
ven; Adam Theodorus Neuvel en Cornelia
Timmerman; Johannis Jan Overbeek en
Dirkje Elisabeth Schutte; Frederik Cornelis
Jacobus Halderman en Wiske Korriqga; Pail-
lus Verhagen en Anna Mathilda Everaardt.

GETROUWD: Bastiaan van Beusekom en
Gerritje de Herder.

OVERLEDEN: Johanna Arisse, 87 j., wed. V.
Th. de Kruijff.

Bennebroek

Burgerlijke stand

GEHUWD: J. J. v. d. Meij en E. P. Pruis.

GEBOREN: Hendrik Jan, z. van R. J. Hom
mes en M. R. Zwaan.

OVERLEDEN: C. Rooy, v., 83 j.; N. Leus,
v., 66 j.; L. A. Rapati, wed. van H. v. Riet,
81 jaar.

Lisse

STAATKUNDIG GEREFORMEERDE
PARTIJ.

In de Nederlands Hervormde Kleuter
school heeft ds. M. de Visser. Christelijk
Gereformeerd predikant te Rotterdam voor
de afdeling Lisse van de Staatkundig Ge
reformeerde Partij gesproken over „Begin
selvastheid". Hij besprak een gedeelte uit
Daniël 3, waarin gesproken wordt over de
onverzettelijken, die zalig zijn. daar het bij
dezen gaat om het beginsel. Ds. De Visser
sprak over een hoog bevel, een dreigend
gevaar en een veilige hoede. Er zijn velen,
die steeds zoeken naar iets anders en dat
doen zij zonder God. Wat zou het resultaat
kunnen worden? Een Godloze staat. An
deren denken te veel aan hun eigen belang.
Vervolgens besprak spreker de beginselen
van de Staatkundig Gereformeerde Partij
en wekte de bezoekers op die te aanvaar
den en er naar te leven. De kracht van
de partij ligt in het isolement. Christus is
de borg en Hij zal leiden tot de dood toe.

Heemstede

ONDERLINGE TUINLIEDEN
VERENIGING.

Onder voorzitterschap van de heer W. A.
van Zadel hield de Onderlinge Tuinlieden
vereniging Woensdagavond in het Volks
koffiehuis aan de Heemsteedse Dreef een
drukbezochte jaarvergadering.

Uit het jaarverslag van de tweede secre
taris, de heer P. Berkhout, bleek dat het
ledenaantal is vooruitgaan; het steeg van
77 tot 99. Hierin werd vooral het werk van
de bindcursus gememoreerd. Het jaarver
slag van de penningmeester, de heer P.
Klaase was minder optimistisch.

Bij de bestuursverkiezing werd de heer
H. Nunnink gekozen in de plaats van de
lieer G. Ravenhorst, die zich niet meer her
kiesbaar had gesteld. De periodiek aftre
dende voorzitter, de heer W. A. van Zadel
en de tweede secretaris, de heer P. Berk
hout werden bij acclamatie herkozen.
De heer P. Berkhout vertelde enige interes
sante bijzonderheden uit het leven van de
Zweedse geleerde Linnaeus. Ingekomen
waren enkele kerststukjes. Bil de keuring
behaalden de heer P Klaase 9 punten de
heer H Nunnink 8 punten en de heer L.
de Boer 7 punten. Voorts werden de prij
zen van de Chrysantenprijsvraag uitge
reikt aan de heren P. Warmerdam en P.
Berkhout