Haarlem's Dagblad | 1948 | 31 december 1948 | pagina 7

Eens staan de
klokken stil

Voor de Stille Armen

BALANS-OPRUI MING

Fa. STUURMAN COHEN - JUWELIERS

De tragedie „Tramlijn Begeerte" over de tong

Q Kort en Bondig

afl v. Emp elen

VRIJDAG 31 DECEMBER 1948

HAARLEMS DAGBLAD

Bij de Jaar wisseling

Tijd en Eeuwigheid.

De Tijd is ongetwijfeld een deel van de
Eeuwigheid, maar al zonderen wij eeuwen
af, de-Eeuwigheid wordt er niet door be
kort. Het zou theoretisch mogelijk zijn de
zandkorrels van een strand te tellen, een
zee met emmers leeg te scheppen, maar de
Eeuwigheid heeft geen grenzen.

Het Paradijs kende nog niet de Tijd.
Het Scheppingsverhaal vertelt wel dat God
scheiding tussen dag en nacht maakte,
maar dat was om de grootheid van het
Heelal te tonen: cle gouden zon als heer
seres over de dag, het machtige starren-
heir omGods wonderen des nachts aan
het firmament te schrijven. De mens, de
koning der Schepping, kende de dood niet;
ongestoord mocht hij genieten van de
gunst van zijn Schepper'en zich verheugen
in het schone dat hem omringde in deze
Lusthof. Bomen en planten waren altoos
groen en droegen gedurig vruchten.

Toen kwam de zonde

In Genesis wordt het in de eenvoudige,
maar kleurige verve van de Oosterse let
terkunde verteld. God had de mens ge
waarschuwd: „Van alle bomen in de hof
zult gij eten, alleen niet van de boom dei-
kennis van het goed en het kwaad, want
als gij dat doet zult gij de dood sterven".
Het klinkt in veler oren bijna naief, maar
wij begrijpen dat het niet ging om die
vrucht. De mens heeft op dat moment
•tussen God en Satan gekozen.

Een episode in de grote worsteling, die
in de Hemel voor de troon van God be
gonnen was. Adam en Eva geloofden in de
verleidende woorden van de Satan: „Gij
zult als God Zijn, kennende het goed en
het kwaad".

Maar daarmede had de mens alleen het
kwaad over zich gehaald; hij werd ont
troond en uit de Lusthof verdreven. Het
aardrijk werd om zijnentwil vervloekt en
de dood kwam in zijn leven.

Met de dood deed de Tijd zijn intrede.
Voortaan was de wisseling tussen dag en
nacht niet slechts afwisseling, maar een
mijlpaal op de levensweg naar de dood.
De tyrannie van de Tijd was begonnen. Al
zou het nog eeuwen duren voor de klokken
werden uitgevonden, de jachtende tikken
der seconden en de waarschuwende slagen
der uren werden toch al gehoord.

Zo is het gebleven! De wijsgeren 'van
oude en nieuwe scholen hebben steeds ge
worsteld met het begrip „Tijd". Augustinus
zei: „Wat de Tijd is? Als iemand het mij
niet vraagt, weet ik het; als ik het wil
uitleggen, weet ik het niet". Horatius
klaagde. „De ene dag drijft de andere
voort". De la Motte was nog somberder:
„Het ogenblik van onze geboorte was voor
ons een doodvonnis". Schopenhauer con
cludeerde: „Voor de jeugd is het leven een
oneindig lange toekomst, voor de ouder
dom een kort verleden".

Ook de dichters van Sions gewijde lie
deren werden er door beangstigd. David
zong (Psalm 103):

Gelijk het gras is ons kortstondig leven

Gelijk een bloem, die op het veld verheven,

Wel sierlijk pronkt, maar krachtloos is en teer.

Wanneer de wind zich over 't land, laat horen,

Dan knakt haar steel, haar schoonheid.

gaat verloren.

Men kent en vindt haar standplaats zelfs

niet meer.

Een a'nder (Psalm 89) verzuchtte:

Het leven is een damp, de dood wenkt

ieder uur.

Zou 't mensdom dan vergeefs op aarde

zijn geschapen'.

Wie leeft er die de slaap des doods

niet eens zal slapen?

Wie redt zijn ziel van 't graf?

Maar reeds bij zijn vlucht uit het Pa
radijs hoorde de gevallen mens het Evan
gelie van Gods genade. Hem werd, al was
het nog slechts in vage omtrekken, de
Verlossing aangekondigd. Eenmaal zou
iemand komen die sterker was dan de
Satan. Het kwaad zal Hem wel verwon
den, doch hij zal het overwinnen -
klonk de belofte.

Die Verlosser is gekomen! Pas hebben
wij de geboorte van het Kindeke in de stal
van Bethlehem herdacht. Gods Zoon in het
vlees gekomen om de zonde te verzoenen,
het verloren Paradijs voor de mens weer
te ontsluiten en de dood te niet te doen.

Jezus heeft verzekerd": „In het huis mijns
Vaders zijn vele woningen anders zou
Ik het u gezegd hebben want Ik ga
heen om u plaats te bereiden; en wanneer
Ik heengegaan ben en u plaats bereid
heb, kom Ik weder en zal u tot Mij ne
men, opdat gij zijn moogt. waar Ilc ben".

In Openbaringen schrijft Johannes, de
- ziener van Patmos:

„En ik zag een nieuwe hemel en een
nieuwe aarde, want de. eerste hemel en de
eerste aarde waren voorbijgegaan en de
zee was niet meer. En ik zag de heilige
stad, een nieuw Jeruzalem, nederdalende
uit de hemel, tan God, getooid als een
bruid voor haar man. En ik hoorde een
luide stem van de troon zeggen: „Zie de
tent van God is bij de mensen en zij zullen
zijn volk zijn en God zelf zal bij hen zijn
en Hij zal alle tranen-van hun ogen af
wissen, en de dood zal niet meer zijn, noch
rouw, noch geween, noch moeite zal er
meer zijn, want de eerste dingen zijn voor
bij gegaan".

Johannes vertelt nog meer van het
nieuwe Jeruzalem. Hij zag geen tempel,
want de Almachtige is zijn tempel. „En
de stad heeft de zon en de maan niet van
node, dat die haar beschijnen, want de
heerlijkheid Gods verlicht haar en haar
lamp is het Lam. Haar poorten zullen niet
gesloten worden, want er zal geen nacht
zijn".

Jezus heeft nog gezegd: „In £e opstan
ding huwen de mensen niet én worden
niet ten huwelijk gegeven, maar zij zullen
zijn als engelen in de hemel".

Uit alles blijkt, dat de tyrannie van de
Tijd in het nieuwe Jeruzalem niet meer
zal bestaan. Er zullen geen klokken
meer zijn.

Een troostrijke gedachte bij de jaarwis
seling voor allen die eens tot haar inwo
ners gerekend zullen worden. Maar daar
zijn ook consequentiès aan verbonden.
Jezus waarschuwde: „Verzamelt u geen
schatten op aarde, waar mot en roest ze
ontoonbaar maakt en waar dieven in
breken en stelen; maar verzamelt u schat
ten in de hemel, waar noch mot noch roest
ze ontoonbaar maakt en waar geen die
ven inbreken en stelen. Waar uw schat is,
daar is ook uw hart".

VAN T.

Wegverbeteringen
in Haarlem

Wat voor 1949 op het
programma staat

De gemeente Haarlem zal in het komen
de jaar 348.000 besteden voor riolerings-
en bestiatingswerken.

Daaronder is een- bedrag van 123.400
voor de Velserstraat. Dé bestrating tussen
de Saénredamstraat en de Kleverlaan is
slecht. De bewoners ondervinden hierdoor
veel hinder van het busverkeer, terwijl de
trottoirs te smal zijn met het oog op de
aanwezige scholen. Het ligt in de bedoeling
de Velserstraat over de gehele lengte een
rijweg te géven van 12 meter en trottoirs
van 5 meter. De aansluiting aan de Kle
verlaan zal daardoor aanmerkelijk ver
beterd worden, waardoor een betere ver
keerssituatie verkregen zal worden.

Onder het hierboven genoemde bedrag
is 46.000 begrepen om in de Velserstraat
een nieuwe riolering te maken. Al wordt
in deze tijd dus nog niet aan de verdere
afwerking van het grote rioleringsplan
gewerkt, houdt men toch wel rekening
daarmede als oude bestratingen vernieuwd
moeten worden.

Er zal 160.500 besteed worden voor de
verbetering van de weg langs de Zomer -
vaart. Dit werk omvat in hoofdzaak de
verbetering en de omlegging van de weg
langs de zuidzijde van de Zomervaart,
tussen de Nagtzaambrug en de Bernard
Zweersstraat. Het buiten gebruik gestelde
gemaal van de Romolenpolder wordt daar
toe gesloopt.

Nu de provinciale weg Haarlem-Schip
hol binnenkort gereed zal komen en de
daarop aansluitende gemeentelijke weg
naar de Buitenrustbrug, wegens het be
perkte bouwvolume voor openbare wer
ken dat aan de gemeente wordt toege
wezen, voorlopig niet kan worden aange
legd, zal de provinciale weg worden aan
gesloten op de Nieuwe weg.

Hieruit blijkt weer eens hoe beperkt het
bouwvolume voor openbare werken js. Op
de kapitaalsbegroting voor 1949 zijn ook
geen gelden uitgetrokken voor de verbete
ring van de weg in de Waarderpolder (het
industrieterrein aan het Noorder Buiten
Spaarne) maar de kans bestaat dat de
gemeente daarvoor alsnog een extra toe
wijzing zal krijgen op het bouwvolume,
omdat het hier een industriebelang geldt.

B. en W. willen 18.650 beschikbaar
stellen voor de doortrekking van de Lo-
rentzkade bij de Ampèrelaan. De kans be
staat namelijk dat de gronden bij de
Ampèrelaan binnenkort in exploitatie zul
len komen. Een kostenberekening heeft
uitgewezen, dat een lonende exploitatie is
uitgesloten, wanneer de volledige kosten
van de door de gemeente uit te voeren
openbare werken ten laste moeten komen
van de daar te bouwen woningen, daar
zowel de Lorentzkade als de Ampèrelaan,
met het oog op het verkeer een flinke
breedte zullen verkrijgen. Daar de ge
meente groot belang heeft bij doortrek
king van de Lorentzkade, is een tegemoet
koming door de gemeente in de aanleg-
kosten van het bedoelde gedeelte van de
Lorentzkade aan te bevelen.

Het Soendaplein wordt, als de tramrails
verwijderd is, gereorganiseerd. Dit werk
zal 11.600 kosten.

Een verbetering van de trottoirs van de
Zijlweg vordert 22.500.

Nagekomen giften.

J. d. J. 1,50: A. J. v. G. 2,—; H. C. B.
2,50; S. d. B. 2,50; N. N. 2,50; K. W. 5,—;
M. H. ƒ5,—; H. H. ƒ5,—; W. II. 10,—: A. F.
v. H. 10,—; Mr. G. W. F. P. 10,—; N. N.
ƒ10,—: N. N. ƒ15,—: H. T. 10.—; J. L. K.
ƒ10,—; J. V. S.—T ƒ2,—; P. E. ƒ2,—: W. B.
10.—: J. P. B. ƒ10,—: Mevr. V. R. ƒ2,50;
Im-u 1,—; X. X. 1,—.

Dagtotaal 129,50. In het geheel is bij ons
kantoor binnengekomen een bedrag van
11.353,44.

Bij het comité is binnengekomen een be
drag van ƒ219,51, zijnde de opbrengst van de
toneelvoorstelling „Wederzijds Huwelijks
bedrog" op 28 December door de toneelver
eniging van HBS A, welke voorstelling mede
werd bijgewoond door de zusters van „Meer
en Bosch" en het St. Elizabeth's Gasthuis,
die er veel genoegen aan beleefden.

Burgerlijke stand van Haarlem

HAARLEM, 30 Dec. 1948.

ONDERTROUWD: 30 Dec.: W. C. Bothe-
nius Lohman en R, C. Beels.

GEHUWD: 30 Dec.: M van der Haring en
J. M. Koedijk: D. Timmermans en J. Gme-
lich Meijling; P. A. den Hartog en M. C.
Schaefer; C. A. Huismans en E. Scheep
bouwer.

BEVALLEN van een zoon: 27 Dec.: E. J.
M. Schaap-Lipmann; 29 Dec.: C. T. H van
der WeidenVos; 30 Dec Q. M. J van
Cleeff-Lammertsma: A. S. PoppeDoeve-
laar; B. E. SasEijkhoudt.

BEVALLEN van een dochter: 28 Dec.: C,
StutDuivenvoorden; 30 DecM. W. J.
Janssen-Ackermans; C. A. de BeusJansen.

OVERLEDEN 28 Dec.: P. B„ 13 j„ z. van
G. Burger. Scheepersstraat; 29 Dec.: N.
SchefferKaarsgaren. 82 j„ Lange Anna-
straat; J. F. C. van der Sluis. 69 j„ Previ-
nairestraat; C., 14 d., z. van A. Vuijst, v. Zeg-
gelenstraat; P. J., 8 m.. z. van M. Nagel, Ju-
noplantsoen; 30 Dec. J. van Brugge, 58 j.,
Spaarnhovenstraat.

TAFELZILVER, VERZILVERD en vele andere artikelen

Sterk verlaagde prijzen. Ziet onze étalages.

(Uw geschenken-leveranciers)
nOUTPLEIN 15 - HAARLEM - TELEFOON 17286

De Haarlemse
gemeenfe-bedrijven

Bijzonderheden uit de
begrotingen voor 1949

Heden verschenen als bijlagen op de
gemeentebegroting voor 1949, de begrotin
gen der bedrijven.

De geraamde winsten hebben wij reeds
medegedeeld.

Electriciteit

Geraamd is dat in het komende jaar
verkocht zullen worden 15.000.000 kwu
aan particulieren over de gewone meter.
2.000.000 over de muntmeter en 17.000.000
volgens huishoüdtarief. De opbrengst is
geraamd op 3.442.260 tegen 3.332.070
in .1948.

Verwacht wordt dat Heemstede zal af
nemen 4.000.000 kwu voor 265.080 (1948
197.350).

De levering aan de N.Z.H. is begroot op
104.620. In 1948 was dat 95.870. Bij de
raming is rekening gehouden met de op
heffing van de tramlijnen Haarlem-Heem
stede en Haarlem-Leiden.

Er is begroot dat het bedrijf in 1949 to
taal 58,400.000 kwu zal opwekken.

Het brandstoffenverbruik is geraamd op
38.000 ton a 25.00 per ton, of 972.800
in totaal.

Gas

De totale gasproductie van het bedrijf is
voor 1949 geraamd op 35.325.000 m3. Voor
Heemstede is gerekend op 1.600.000 m3„
voor Bloemendaal op 2.700.000 m3., voor
Zandvoort 1.800.000 m3„ voor Haarlem
mermeer 1.900.000 m3. en Haarlemmer-
liede 275.000 m3.

Water

De opbrengst van de waterverkoop in
1949 is geraamd op ,928.072, tegen ƒ841.526
in 1948.

Reiniging

Op de begroting van de Reiniging is
17.000 uitgetrokken voor sneeuwruimen,
tegen slechts 4000 voor 1948. Maar in
1947 is voor dit doel uitgegeven 68.129.70.

Geneeskundige dienst

Het nadelig saldo is begroot op 102.660,
tegen 108.949 voor 1948.

De kosten van de ziekenhuisverpleging

Meestbesproken stuk van dit jaar

Omdat de redactie van dit blad niet van
vraagtekens houdt in de kop van een be
richt, heb ik in 't begin van het seizoen de
voorstelling van „Tramlijn Begeerte" door
het gezelschap Comedia reeds bij voorbaat,
maar enigszins tegen wil en dank tot het
belangwekkendste evenement van dit jaar
uitgeroepen. In hoeverre deze voorspel
ling juist was, laat ik aan het oordeel van
de lezer over, doch vast staat dat de in
middels van deze moderne tragedie van
Tennessee Williams gegeven vertoningen
meer stof deden opwaaien dan die van welk
ander stuk 'dan ook.

Het is wel eens interessant om enkele
opinies tegenover elkaar te stellen, temeer
daar men zodoende duidelijk ziet tot welke
misverstanden het kan leiden, als onjuist
gerichte morele overwegingen de artistieke
beoordeling doorkruisen.

Hoewel een aantal Katholieke recensen
ten een bezoek aan „Tramlijn Begeerte"
ontraden heeft, schreef de criticus A. van
Domburg in een ook overigens uitstekend
betoog in „De Tijd" onder meer: „Het stuk
is de moeite waard. Niet dat het schittert
van optimisme en de toeschouwer in een
opgewekte stemming naar huis laat gaan,
doch de erkenning van dat beetje levens
vreugde, dat enkele personen ten deel valt
naast de trieste ondergang v§n de hoofd
figuur, wordt door zoveel wijsheid bege
leidt, dat men gedwongen is zich te bezin
nen op de betrekkelijkheid van alle leed
eri alle geluk". Een goed geformuleerde
aanvulling daarop stond in een artikel van
G. Brugmans in „De Volkskrant" te lezen:
„Dit is een stuk van zeer bijzondere be
tekenis, dat ver over de limieten van de
kleine historie, die het behandelt, heen
reikt naar een universeel plan, waar de
eeuwige strijd der tegenstellingen wordt
uitgevochten".

Cor van der Lugt Melsert voerde ons in
„Elseviers Weekblad" precies tot de grens
van de artistiek verantwoorde determi
natie: „Williams stuk leidt het publiek niet
aan de hand der schoonheid de waarheid
binnen. Men wéét dat het waarheid is, doch
men vraagt zich af, of het goed en nuttig
is om elke waarheid tot de naaktste en
ruwste te tonen".

Aan de andere zijde van de scheidings
lijn maakt A. Huguenot van der Linden het
in het weekblad „Ons vjije Nederland"
even bar als de Engelse critici, die een
halve eeuw geleden Ibsen van het toneel
probeerden te schelden. Men leest in zijn
uitvoerig vonnis: „Er zullen ongetwijfeld
toeschouwers zijn geweest, die bij het naar
huis gaan zichzelf tevergeefs afgevraagd
hebben, welke zin het heeft een koude en
gezonde herfstavond te ruilen voor een

uitstalling van de vuile was van een
ander".

Wat is immoreel?

Aan H. G. Cannegieter, die in „Film en
Toneel" verontwaardigd verklaarde: „Het
is een treurig geval, dat in de practijk van
elke zenuwarts wel meer zal voorkomen.
Ieder prijst zich gelukkig met zulke pa
tiënten niet te maken te hebben. Doch een
zonderlinge mode schijnt mee te brengen,
dat men de pathologie in de walgelijkste
détails moet étaleren" zou ik willen vra
gen: ziet u Oidipus, Othello, Macbeth liever
in de wachtkamer van een psychiater dan
op de planken van de schouwburg? Moei
lijker en zeker niet in kort bestek is de op
merking van collega Assmann in „De Linie"
te beantwoorden: „Williams kent niet de
werking der genade. Daardoor is zijn stuk
onvolledig. Geen enkele tegenfiguur leeft
vanuit een hoger beginsel. In een tragedie
moet het eeuwigheidsperspectief voelbaar
zijn". Dit is namelijk in zekere zin ook
juist voor hen die niet religieus denken.
Om de cirkel echter provisorisch te sluiten
verwijs ik naar de eerste twee citaten.

Het is hier de plaats' om het laatste woord
te verlenen aan Clayton Hamilton, die in
een vermaard handboek de grondbeginselen
van de toneelcritiek formuleerde. Deze

schrijver heeft zeer uitvoerig aangetoond
dat de hedendaagse dramaturgen noodge
dwongen de hoofdpersonen in een modern
treurspel een uitzonderlijk karakter moe
ten verlenen, waarvan de ontwikkeling
wordt bepaald onder de invloed van hun
sexuele leven. Daarbij mag alleen een on
ware voorstelling van zaken verwerpelijk
worden genoemd en per se niet het onder
werp als zodanig. Zolang de auteur geen
leugens vertelt over een van de in zijn
stuk optredende figuren en niet met opzet
het bijzondere geval generaliseert, kan men
hem geen immoreel gedrag ten laste leg
gen. Wat Tennessee Williams betreft: ieder
vals effect-bejag is hem volkomen vreemd.
Met zeer grote dramatische kracht en diep
meegevoel heeft hij dit spel van harts
tochten zich langs de weg der onontkoom
baarheid laten voltrekken.

Een geheel andere kwestie blijft intussen,
hoe men de vlucht in de waanzin of erger
bet sticht geen kwaad er aan te herinne
ren dat vele klassieke treurspelen op moord
of zelfmoord uitlopen ooit door gemak
kelijker tè accepteren thema's vervangen
kan. Misschien brengt het komende jaar
ons een stap dichter bij een vaste begren
zing der maatschappelijke conventies, zon
der welke de taferelen van strijd tussen in
dividu en samenleving niet in een univer
sele spiegel te vangen zijn.

DAVID KONING.

Ank van der Moer als de tot krankzinnigheid
gedoemde Blanche Dubois) met Henk Rigters
in „Tramlijn Begeerte" van Tennessee Williams.

zijn geraamd op 662.500 (1948 589.500).
Daartegenover staan de bijdragen die ont
vangen worden van 371.375 (1948:
f 356.625).

De uitgaven voor krankzinnigenverple-

ing zijn bggroot op 361.800, of 15.500
meer dan voor 1948.

Sociale Zaken

Het tekort van Sociale Zaken is geraamd
op 117.458 (1948: 69.836).

Voor ondersteuning van invalide arm
lastigen is in geld uitgetrokken 1.050.000
tegen 1.180.000 in 1948. Voor ondersteu
ning van valide armlastigen 200.000
(1948: 195.000). De gemeente krijgt even
wel 110.000 van het rijk terug.

200.000 is geraamd voor overbruggings-
steun van valide en bonafide werklozen
(voor 1948: ƒ400.000 en 100.000 voor de
sociale bijstandregeling (1948: 210.000).
Het rijk betaalt deze gelden aan de ge
meente terug.

20.000 is uitgetrokken voor uitkeringen
aan gedemobiliseerde militairen (in 1948
waren hier geen bijdragen voor geraamd).
Ook deze uitkeringen krijgt de gemeente
van het rijk terug.

De uitkeringen aan oorlogsslachtoffers
zijn begroot op 200.000, die aan Indische
gerepatrieerden op 10.000, die aan ge-
evacueerden of 100.000 en 5000 voor
opslag- en transportkosten. Totaal dus
315.000 of 87.000 minder dan voor 1948
begroot was. Dit zijn ook uitgaven die het
rijk vergoedt.

De salarispost van Sociale Zaken is ge
stegen van 210.940 in 1948 tot 261.160
I in 1949.

De verhoging van
de gasprijs

Ongeveer 2 cent per M3

In ons vorig nummer hebben wij reeds
medegedeeld dat met ingang van 1 Januari
a.s. de kolenprijzen in ons land wegens
het vervallen van de regeringssubsidie,
verhoogd worden. Er is in die publicatie
uit Den Haag ook gemeld, dat de gasta-
rieven in het algemeen met 2 cent per m3.
zullen stijgen. De Haarlemse lichtfabrie
ken zullen dus binnenkort voor een be
slissing staan wat de gasprijs betreft. En
het college van B. en W. en de gemeente
raad evenzo.

Wij geloven wel dat het streven alge
meen zal voorzitten om de verhoging te
beperken tot de kostende prijs. En dan is
het misschien mogelijk dat het in Haar
lem niet nodig zal zijn de twee centen
volledig te vragen.

Voor ons ligt de, juist heden uitgekomen,
begroting voor de gemeentebedrijven voor
1949. Daaruit blijkt dat het bedrijf gere
kend heeft 62.200 ton steenkool te verwer
ken, tegen een prijs van 30 per ton.
Daaruit worden geproduceerd 35.325.000
m3. gas.

Het is nog niet bekend hoeveel de licht
fabrieken in het komende jaar voor de
steenkolen moeten betalen, maar veron
dersteld wordt, dat het ongeveer 38 per
ton zal zijn. Dit zou dan betekenen een
extra uitgaaf van rond 500.000.

Maar die verhoging behoeft niet alleen
op de gasprijs te drukken, want de cokes-
prijs voor huisbrand wordt in dezelfde
Haagse publicatie verhoogd met 0.25 per
hl. (Van 2.42y2 op 2.67'/i per hl.) Het
is niet uit de begroting te halen hoeveel
cokes in het eigen bedrijf verwerkt wordt,
dus ook niet hoeveel er voor huisbrand
verkocht wordt, maar toch geloven wij
wel dat door die verhoging van de cokes-
prijs reeds een bedrag van 100.000 zal
worden opgevangen. In dat geval zou 'dan
nog 400.000 uit de verhoging der gas-
prijzen gehaald moeten worden. Gemid
deld zou dit dan neerkomen op een ver
hoging van 1.2 cent per m3. Maar voor die
35.325.000 m3. gas worden verschillende
prijzen betaald, omdat daar ook de leve
ringen aan de industrie en de buitenge
meenten onder zijn, waarvoor bijzondere
tarieven gelden.

Het gasverbruik van Haarlemse particu
lieren is begroot op 21.350.000 m3.

Voor de overeenkomsten met de buiten
gemeenten geldt de zogenaamde kolen-
clausule.

Van belang is natuurlijkook nog de
vraag of de gemeente meer voor het gas
moet betalen dat van de Hoogovens wordt
gekocht. Gerekend is dat de gemeente in
1949 221.700 aan gas van de Hoogovens
zal betrekken.

Wij herinneren er aan dat de winst van
het gasbedrijf voor 1949 geraamd is op
124.500, tegen 57.500 voor 1948. De
werkelijke winst voor '47 heeft 132.249.68
bedragen. Daarbij komen dan nog de
161.700 die in de gemeentekas gestort
worden voor retributie (het recht om bui
zen in de gemeentegrond te leggen), die
ook als winst aangemerkt kunnen worden.

Schaken

TIENKAMP TE NEW YORK

De resultaten van de zevende ronde van
het internationale schaaktournooi, georgani
seerd door de Manhattan Chess Club te New
York luiden:

Fine—Najdorf 1—0; Bisguire—Steiner 1—0;
KashdanHorowitz 10.

De partijen Denker—Pilnick en Kramer—
Euwe werden afgebroken.

BINNENLAND

De Bijzondere Raad van Cassatie heeft

de uitspraak in de zaak tegen Rauter be
paald op 12 Januari.

Door een wijziging van het academisch
statuut is het mogelijk dat zij, die het docto
raal examen in 't Ned.-Indisch recht hebben
afgelegd en die door de oorlog hun loopbaan
in Indonesië niet hebben kunnen voortzetten,
zonder aflegging van het candidaatsexamen
een doctoraal examen in het Nederlands
recht kunnen doen.

HAARLEM EN OMGEVING

Zaterdag 1 Januari zal de H. S. V. „De

Kampioen" de jaarlijkse voetbalwedstrijd
spelen tegen ASC Olympia uit Enschedé. De
wedstrijd wordt gehouden in het Noorder
Sportpark. Voor HSV De Kampioen komen
o.a. uit: De Best, Bijster, Voorting, Gerritsen
en H. Droog.

In de plaats van ds. J. C. van Dijk en de

heer V. C. Roos. die resp. in het bestuur van
de Vereniging voor Jeugdwerk te Bloemen
daal de functie bekleedden van voorzitter
en secretaris, zijn benoemd dr. J. H. Stelma
(voorzitter) en de heer P. C. Rote (secre
taris)

De artsendienst te Bloemendaal wordt
op Zondag 2 Januari waargenomen door dr.
H. D. G. A. Immink.

Mr. dr. A. F. H. Sclircurs, wethouder
der Bedrijven der gemeente Haarlem, zal
op Maandag 3 Januari geen spreekuur
houden.

Wegens het grote succes van de eerste
Haarlemse opvoering van „Schakels" op 23
December zal „Het Nederlands Volks Toneel"
op Vrijdag 7 Januari in de Stadsschouwburg
een her-haling geven van dit stuk van Herman
Heijermans.

Mej. J, E. H. Fortgens is per 1 Februari
1949 benoemd tot hoofd van de Christelijke
Kleuterschool in Doetinchem.

Gistermorgen sleepte een slippende
jeep op de Kleverlaan een bakfiets van een
melkhandelaar mee. De fiets sloeg om en
honderd liter melk vermengde zich met
honderd kapotte eieren tot een voedzame
pap op het trottoir.

Moge 1949 in alle opzich
ten vooi^U een

gelukkig jaar

Tuinbouwbedrijf

Heemstede

(Adv.)

De Postbestellingen

Haarlem achtergesteld bij
Amsterdam, Rotterdam en
den Haag

In de loop der jaren is er veel in de post
dienst gewijzigd.Er waren 40 jaar geleden in
Haarlem niet minder dan 7 bestellingen per
werkdag. De eerste bestelling begon half
zeven 's morgens, de laatste half negen
's avonds. Op Zondag gingen de bestellers
alleen om 8 uur uit. Thans is het aantal
beperkt tot 2 per werkdag, op Zaterdag tot
1, terwijl op Zondag geen bestelling uitgaat.
De ochtendbestelling begint kort na 7 uur,
de andere bestelling is 's middags. Nu zou
het onjuist zijn te veronderstellen dat de
ingezetenen hun poststukken minder vlug
krijgen dan vroeger. Integendeel! De post
dienst heeft, in het bijzonder door het in
voeren van nachtposttreinen, de expeditie
veel versneld. Het is thans zo, dat de stuk
ken die 's avonds, waar ook in het land,
gepost wjorden, reeds de volgende morgen
in de brievenbus van de geadresseerde lig
gen. Het opmerkelijke is, dat het publiek
zich daarop geheel heeft ingesteld, want
meer dan 70% van alle post gaat in.de
eerste bestelling mee. Het platteland (dat
in afwijking van de steden slechts één be
stelling heeft) profiteert daar ook van.

In de laatste tijd wordt getracht de mid
dagbestelling zo te maken, dat daarin wor
den opgenomen alle stukken die 's morgens
ergens in het land gepost worden. Dit ideaal
is nog niet geheel bereikt, maar wordt nog
steeds meer benaderd.

De invoering van de vrije Zaterdagmid
dag en vrije Zondag voor het postpersoneel
heeft evenwel tengevolge gehad dat on die
dagen de bestelling wat in het gedrang ge
komen is. Op Zaterdag is er. uitgezonderd
Amsterdam, Rotterdam en Den Haag,
slechts één bestelling. Dit maakt dat stuk
ken die Zaterdag niet in de ochtendbestel
ling meegaan, blijven rusten tot Maandag
morgen.

Ook de gelegenheid om op Zondagmor
gen post af te halen aan de postkantoren
is vervallen, omdat er niet meer gesorteerd
wordt'.

In de drie genoemde plaatsen is de twee
de bestelling op Zaterdag vervroegd tot 12
uur. Haarlem is. met Groningen, Utrecht en
andeye gemeenten boven de 100.000 inwo
ners, achtergesteld bij die drie allergroot
ste steden.

De posïautoriteiten die wij daarover
spraken, verklaarden dat geen andere re
geling mogelijk was. indien men rekening
wilde houden met de sociale zorg voor het
personeel. De ervaring heeft trouwens ge
leerd, dat er weinig post met zo'n vervroeg
de tweede bestelling op Zaterdag kan be
zorgd worden. De handel en industrie en
andere grote zaken hebben, bovendien post
boxen, zodat zij hun post nog gedurende
de gehele morgen kunnen afhalen. Indien
het publiek mededelingen wil doen die bij
zondere haast hebben, staan telefoon en
telegraaf' ter beschikking, alsook brieven
met expresse bestelling.

Afscheid adjudant H. van Dijk

Een bekende Haarlemse politieman, ad
judant H. van Dijk, heeft Vrijdag de poli
tiedienst met pensioen verlaten, In de ver
sierde bibliotheek van het hoofdbureau
aan het Nassauplein hebben zeer velen af
scheid genomen van deze verdienstelijke
politie-ambtenaar. Hoofdcommissaris J.
Fontijne, hoofdinspecteur K. H. R. Meine-
ma, inspecteur G. Endlich, adjudant Koster,
de heer Rook van het hoofdbestuur van
de Chr, Bond van Politie-ambtenaren, bri
gadier Van Rijswijk, de heer Van Egmond,
chef van de afdeling Personeel ten stad-
huize, de heer Langbroek van het corps
fonds en de heer Franken, een oud-collega
van de P.R.A. hebben van veel waardering
getuigende toespraken tot de heer Van Dijk
en zijn echtgenote gericht en geschenken
en bloemen aangeboden. De afdeling Haar
lem van de Chr. Bond van Politie-ambte
naren benoemde de heer Van Dijk tot ere
lid.

1