Haarlems Dagblad Queuille Dean Acheson wordt minister van Buitenlandse Zaken der V.S. De republikeinse leiders genieten bewegingsvrijheid op Banka" Zijn naam werd verbonden aan oorlogs- en vredesinspanningen 63e Jaargang No. 19137 Bureaux: Grote Houtstr 93. Tel. Adv en Admin. 10724. 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Zaterdag 8 Januari 1949 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom en óprechte J3aatlcm#clje Courant (3btno 165:6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem De franse minister-president, wiens naam de Amerikanen zo moeilijk vinden, dat zij zich bij zijn optreden afge vraagd hebben of hij lang genoeg zou blij ven om hun te leren, hoe zij Queuille uit moesten spreken, houdt zicli met zijn rege ring nog steeds staande. Hoe dan ook. Tot veler verbazing, ook in het buitenland, is het kabinet erin geslaagd zijn begroting voor 1949 aangenomen te krijgen. Daar zijn aanmerkelijke bezuinigingen en een vrij sterke verhoging der belastingen in ver werkt. Maar een volledige sanering kon digen die nog niet aan. De regering zag geen kans om die erdoor te krijgen; zij moest in zekere mate compromissen aan vaarden. En de vraag is nu of zij erin zal slagen, de belastingen binnen te krijgen. Het is in Frankrijk ook al tijdens de Derde Republiek, in vooroorlogse jaren dus, altijd een heksentoer geweest om ingrijpende directe belastingen aanvaard te krijgen en als dat al eens lukte, ze te innen. Het laatste is nu moeilijker dan ooit. De Vierde Repu bliek is wrak en de positie van de regerende „Derde Macht" ondermijnd. De radicaal- socialistische partij, waartoe de minister president behoort, verkeert wel in een staat van (wellicht slechts tijdelijke) opleving, maar de socialisten mankeert het aan be kwame en energieke aanvoerders Léon Blum is een oud en vermoeid man en met de M.R.P. is het erger gesteld. Deze na de oorlog zo snel opgekomen Katholiek- vooruitstrevende partij is na haar jongste nederlagen bij verkiezingen, door grote verliezen vooral aan de partij van de Gaulle, zozeer verzwakt dat zij zelf aan haar toekomst moet twijfelen. Al deze overwegingen worden evenwel in belang rijkheid overheerst door het gebrek aan vertrouwen, dat in den lande heerst en dat, sinds lang tot massale ontduikingen van het beleid der republiek heeft geleid. Jaren lang hebben boeren en kleine burgers goud aan de circulatie onttrokken en opgepot. Een bekend Frans econoom heeft de totale waarde op een bedrag getaxeerd, dat omge rekend in onze guldens zes milliard zou zijn. Met het goudbezit van de Banque de France samen zou dit, zoals een Engels tijdschrift onlangs uitrekende, hetzelfde hoge dekkings-percentage van de bankbil jetten-circulatie vertegenwoordigendat in 1913 in Frankrijk gold 70 als de Staat dit alles bezat. Maar de Staat is vol komen berooid terwijl een aanmerkelijk deel der bevolking welgesteld is en zijn maatregelen op alle denkbarewijzen ont duikt, omdat zij geen vertrouwen meer in het beleid heeft. De Franse crisis wortelt diep en ondanks de aanneming van die begroting is er geen werkelijke keer in de toestand gekomen. Evenals reecis zo menigmaal gebeurd is kan men die gebeurtenis alleen zien als een feit, dat het wankele bestaan der Vier de Republiek weer wat rekt. Intussen zet de generaal de Gaulle zijn veld-winnende politieke campagne voort. Als hij rekening moet houden met de radicaal-socialisten valt daarbij niet te loochenen dat ook die partij vrijwat leden telt die pro-de Gaulle zijn, omdat zij op den duur geen andere oplossing zien dan een terugkeer van de generaal aan het bewind. Een terugkeer, ■waarin hij een gans andere structuur zou eisen dan die van de Vierde Republiek en ongetwijfeld zo grote bevoegdheid aan de Uitvoerende macht zou willen toekennen* dat hij op de weg der dictatuur zou belan den zelfs als hij het niet wilde. Het is al eerder uiteengëzet op grond van verklaringen van objectieve buitenlandse waarnemers: deze generaal is bovenal een generaal. Geen man die de algemene ken nis van economische en sociale verhou dingen bezit, die de staatsman niet ontbe ren kan. Bij zijn eerste optreden als leider der regering, in de eerste periode na de oorlog, is zijn gebrek aan economisch inzicht trouwens gebleken. Meer dan ander halve eeuw geleden verkeerde Mirabeau door toedoen van zijn vader vele jaren in gevangenschap. Het schokte zijn gezondheid maar gaf hem gelegenheidtot de studie, die zich bij zijn grote begaafd heden moest voegen en die hem tot staats man maakte. Ruim een eeuw geleden werd prins Louis Napoleon Bonaparte bij een mislukte staatsgreep gevangen genomen. Hij zat zes jaar opgesloten in een kasteel in Noord-Frankrijk eer hij erin slaagde, te ontvluchten. Die zes jaar maakte de latere keizer Napoleon III zich ten nutte door gedegen studie. Het is wellicht voor de Gaulle, die tijdens de oorlog het Franse verzet in het buitenland en in de Afrikaan se koloniën heeft geleid en dat zeker met krarOht en succes heeft gedaan, toch een nadeel dat hem niet te eniger tijd in zijn leven gevangenschap is ten deel gevallen. Waardoor hij meer dan de generaal de Gaulle zou zijn, al zou het hem wellicht (evenmin als de prins Louis Napoleon) weerhouden van de dictatuur. Hij zou zeker ook niet de hooghartige, ongenaak bare figuur gebleven zijn waarvan men nu zegt, dat hij om zijn persoonlijk optreden zo moeilijk voor de Fransen aanvaardbaar schijnt. Intussen gaat hij voort met terrein te winnen; intussen blijft Frankrijk in staat van onzekerheid en vertrouwens-crisis ver keren en een der grote vragen van dit nieuwe jaar dat wel in enigerlei vorm een beslissing zal moeten brengen is: naar welke kant zal de balans in Frankrijk doorslaan? R. Pi Schreieder en Albrecht zullen in Leeuwarden terechtstaan Op 11 Januari zal voor het Bijzondere Gerechtshof in Leeuwarden terecht staan de 45-jarige Wilhelm Albrecht, voorheen „Kriminalkommissar'. Hij wordt er van beschuldigd dat hij in 1944 en begin 1945 als commandant van de Sicherheitspolizei in Leeuwarden bevel heeft gegeven tot fusillering van een aantal Nederlanders en dat hij arrestanten van de SD heeft mis handeld en zonder vorm van proces heeft doodgeschoten. Op 18 Januari zal het Bijzondere Hof ïn Leeuwarden de zaak behandelen tegen Joseph Schreieder die door het Bijzondere Hof in Den Haag is vrijgesproken, maar door de procureur-fiscaal in Leeuwarden opnieuw is gedagvaard. Hem wordt onder andere ten laste gelegd dat hij aan Al brecht opdracht heeft gegeven in Dronrijp dertien Nederlanders dood te schieten als représaille voor in de omgeving van Dron- rijp gepleegde sabotage. Marshall, en Lovett gaan heen Buitenlandse politiek wordt ongewijzigd voortgezet WASHINGTON, 7 Januari (United Press en Reuter) De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, George C. Marshall, die onlangs een nieroperatie onderging, is afgetreden: de vroegere onderminister van Buiten landse Zaken, Dean Acheson, is tot zijn opvolger benoemd. De waarnemende minister van Bui tenlandse Zaken, Robert Lovett, trad eveneens af en de directeur van het bureau voor de begrotingen, James Webb, is benoemd als opvolger van Lovett. In beide gevallen zal het af treden op 20 Januari ingaan de dag dat Truman zal worden geïnstalleerd als president der Verenigde Staten. Generaal George Marshall. President Truman maakte op een pers conferentie het aftreden der beide func tionarissen bekend en voegde ear aan toe, dat Dean Acheson de tegenwoordige bui tenlandse' politiek der Amerikaanse rege ring zal voortzetten. Truman zeide, dat hij het diep betreurde deze mededeling te' moeten doen. Hij vertelde op z'n persconferentie dat hij Marshall als de meest eminente figuur van het tijdvak van de tweede wereldoorlog beschouwde. Marshall is thans 68 jaar en zijn gezond heid was de voornaamste aanleiding tot zijn aftreden. In' zijn ontslagaanvraag schreef Marshall op 3 Januari aan Truman: „Ik dank u voor de volledige steun die u mij in de afgelopen drie jaar gegeven hebt. Ik zal uw vriendelijkheid nooit vergeten en ik dien dit ontslag in met hartelijke toegenegenheid en met groot respect." Men beschouwt te Washington de be noeming van Acheson op zichzelf als een weerlegging van een deze week in „Life" Portugese oppositieleider gearresteerd Professor Rodriguez Lapa, tegen wie een aanhoudingsbevel was uitgevaardigd, is in de afgelopen nacht te zijnen hüize door de Portugese politie gearresteerd. Deze aanhouding heeft een hevige be roering gewekt in' de kringen van de op positie en generaal de Matos heeft een protesttelegram aan president Salazar ge zonden. geuite veronderstelling, dat president Tru man een gematigder politiek ten aanzien van Sovjet-Russische expansie en commu nistische aggressie voorstaat. Als onder minister van Buitenlandse Zaken heeft Acheson namelijk herhaaldelijk en onom wonden „Sovjet-Russisch expansionisme", zoals hij het noemde, veroordeeld. Acheson was ook een uitgesproken voorvechter van het verlenen van hulp aan Griekenland en Turkije tegen communistische penetratie, toen deze kwestie in Maart m het Congres besproken werd. James Edwin Webb, die Robert Lovett opvolgt, is 42 jaar oud. In 1946 werd hij directeur van het bureau voor de begro tingen. Tevoren was hij toegevoegd aan de onder-minister voor Financiën. De „Batavia" wordt in Dahran vastgehouden De Constellation waarmee Viruly met drie ton post op weg is naar Batavia, wordt op het. ogenblik in Dahran (Saoedie-Arabië) vastgehou den. Men kon ons op Schiphol nog niets naders vertellen omtrent de reden van deze maatregel. Evenmin- kon men zeggen welke route de „Batavia" zal volgen wanneer dit startverbod zou worden ingetrokken. Dahran ligt aan de Westkust van de Per zische Golf. Er bevindt zich een Ameri kaanse luchtbasis, maar het Arabische gouvernement beslist over start- en lan dingsvergunningen. Landingsvergunning gevraagd voor Mauritius Nederland heeft Engeland verzocht de KLM toe te staan van het eiland Mauritius (ten Oosten van Madagascar) gebruik te maken bij de diensten op het Verre Oosten, zo is van gezaghebbende zijde te Londen meegedeeld. Het Nederlandse verzoek werd gisteren door het Britse ministerie van buitenlandse zaken bestudeerd. Luchtvaartdeskundigen te Londen be twijfelen, of de faciliteiten op Mauritius voor de KLM voldoende zoudenz ijn. Chinese regering wil nog steeds onderhandelen Engeland zou Tsjangs bewind als failliete boedel zien De „New York Times" publiceert een be richt uit Londen, waarin wordt gezegd dat de Britse regering' aan Washington ter be studering een plan zou hebben voorgelegd voor een Engels-Amerikaanse actie ter voorkoming van de verbreiding van het communisme buiten China. Het plan zou samenwerking van Aziatische en Europese mogendheden beogen. De Britse regering zou tot de overtuiging zijn gekomen dat de regering van Tsjang Kai Tsjek in China onvermijdelijk zou worden opgevolgd door een door de com munisten geleide regering en dat het com munisme in China niet meer kan worden tegengehouden. Gemeld wordt dat de Chinese regering overweegt nieu-ve vredesstappen te onder nemen. Deze stappen zouden inhouden een nieuwe verklaring van president Tsjang Kai Tsjek, waardoor zijn positie duidelijker zou worden, een beroep op de UNO of op de grote mogendheden om te bemiddelen en het zenden van een vredesmissie naar de communistische hoofdstad Yenan. De New York Times meldt uit Hongkong, dat waarnemers die over inlichtingen uit communistische bron beschikken, niet ver wachten dat de burgeroorlog in China door onderhandelingen zal kunnen worden be ëindigd. Volgens deze waarnemers geloven de communisten blijkbaar niet, dat de leiders van de regering zullen capituleren. Communistische successen A.F.P. meldt dat communistische troepen 1 Januari het grootste gedéelte van de 238ste divisie der regeringstroepen te Taitsjing, aan de Noordelijke oever van de Yangtse, 100 kilometer ten Oosten van Nan king gelegen, hebben vernietigd. De communistische strijdkrachten zijn een bijna onafgebroken artillerie-bombar dement begonnen op het omsingelde garni zoen van Soetsjou, dat 320 km ten Noord- Westen van Nanking ligt. Dr. w. Drees te Batavia aangekomen. Direct na aankomst op het vliegveld Kemajoran met de KLM Constellation „Delft" begaf dr. Drees zich naar het paleis Koningsplein, alwaar hij door de Hoge vertegenwoordiger van de Kroon, dr. Beel, wertl ontvangen. Van links naar rechts: jhr. Middels van Verduynen, d.r. W. Drees, de heer Gieben, de Hoge vertegenwoordiger vari de Kroon dr. Beel en Hoessein Djajadiningrat- Prins Bernhard bezocht Het woord is aan Haarlemse wijnhandel Hedenmorgen omstreeks elf uur heeft Prins Bernhard een on-officieel bezoek ge bracht aan de wijnhandel Wed. G. Oud Pz. en Co. N.V. aan de Spaarndamse weg te Haarlem. Deze firma verzorgt geregeld de konink lijke wijnkelder en leverde onder meer de wijnen voor het kroningsdiner. De Prins heeft zich vanmorgen door de heer D. G. Oud laten voorlichten over de verschillende aspecten van de wijnhandel. Na afloop van de rondgang door het bedrijf, ^gebruikte Prins Bernhard het noenmaal ten huize van de heer en me vrouw Oud. Goethe: Waar wij ons verheugen over de zon zijn wij van zorgen vrij. „Der Falscher" Het toneelstuk over Han van Meegeren, „Der Falscher", geschreven door de Zwit serse dramatische dichter A. H. Schwen- geler, waarover wij in ons blad van 15 Juli jl. berichtten, zal op 3 Maart a.s. in Sankt Gallen in Zwitserland voor het eerst ten tonele gebracht worden. De titelrol wordt gespeeld door Leopold Biberti. Na Sankt Gallen volgt een voorstelling in de stads schouwburg te Bern. Radio Budapest zal de Hongaarse vertaling van het stuk uit zenden. Dr. Van Royen in de Veiligheidsraad Nederlands-Indonesisch deelgenootschap zal erkend worden als stabiel bolwerk LAKE SUCCESS, 7 Januari (A. N. P.- Aneta) De Veiligheidsraad opende Vrij dag de zittingen te Lake Success met een bespreking van de Indonesische kwestie. Het eerste punt op de agenda was een ver zoek van België, dat sedert 1 Januari geen lid meer is van de raad, om toelating als „belanghebbende partij", omdat het nog altijd lid is van de Commissie van Goede Diensten en de consulaire commissie te Batavia. Het verzoek werd toegestaan, zodat thans zes niet-leden aan de discus sies deelnemen: Australië. België, India, Nederland, de Philippijnen en de republiek Indonesië. De eerste spreker was dr. Van Royen, die de verklaring in de Veiligheidsraad te Parijs van 29 December herhaalde en er op wees, dat de vijandelijkheden intussen waren beëindigd voorzover het de Neder landse troepen betrof. Hij voegde er aan toe: „Wij hopen nu alleen, dat ongeregelde groepen, die van het republikeinse leger nog. over zouden zijn, van haar kant zich ook zullen houden aan de oproep van de Veiligheidsraad om de vijandelijkheden te staken." Dr. van Royen wees in dit verband op Palars verklaring tijdens een persconfe rentie te Parijs, dat de strijd tegen Neder- George Marshall Het Marshall-plan getuigt van menselijk inzicht in politieke problemen „Van huis uit" is Marshall militair. Zijn opleiding aan de hogere krijgsschool, vol tooid in 1908 op 28-jarige leeftijd, bracht hem aanvankelijk op een zeer onderge schikte post op de Philippijnen, waar hij spoedig corps-commandant werd. Van die rang uit werkte hij zich op tot chef van de operationele afdeling van het eerste Amerikaanse leger, dat indertijd deel uit maakte van de expeditionaire strijdmacht in Frankrijk gedurende de eerste wereld oorlog. Ruim 30 hoger op de ranglijst staande generaals passerende, aanvaardde hjj in 1939 de post van chef staf van het Amerikaanse leger, in welke functie hij gedurende de tweede wereldoorlog een van de „veldheren van de bevrijding van West-Europa" kan worden geacht. Zijn menselijk, militair en politiek inzicht stel den hem in staat, een angstwekkend ge ring en machteloos vredesleger in korte tijd om te vormen tot een parate strijd macht, die na het standhouden van de Engelsen in de eerste aggressieve fase van de Duitse acties de kern ging vormen van de strijdkrachten, die de Westerse bescha ving redde. Churchill heeft na een van zijn talrijke ontmoetingen met Marshall van deze or ganisator en strateeg verklaard, dat de mensheid in hem de grondlegger van de verwachte redding diende te zien. Ve-Day vond Marshall niet onvoorbe reid: mede op aandrang van MacArthur werd hem de moeilijke taak toevertrouwd, het geteisterde China op de been te helpen. Eerst in samenwerking met generaal Still- well, later uitsluitend verantwoordelijk voor de directe beslissingen in dit be langrijke gebied, viel hem de taak ten deel China voor te bereiden op de belangrijke taak, die Oost-Azië te vervullen had in de samenleving der volken. Marshall faalde. De jongste geschiedenis heeft de wereld geleerd, dat dit falen niet een ontoerei kendheid van Marshalls capaciteiten ten grondslag had. In Januari 1947 volgde hij op nadruk kelijk verzoek van Truman Byrnes op als minister van Buitenlandse Zaken van de Verenigde Staten. „Werkelijk, ik ga heen om gezondheidsredenen. Op mijn leeftijd kan ik dit werk niet voor mijn verant woording nemen. Het is te veel voor een mens", aldus het commentaar van de schei dende Byrnes, die sindsdien in zijn „Spea king Frankly" een boekje open deed over de omvang en de problemen van deze ver antwoordelijke functie. „Ik voel mij nog jeugdig genoeg, om die taak te volvoeren" verklaarde Marshall bij zijn volledige in trede in de politieke sfeer. „De overwin ning met de wapenen is bevochten Doch dit is negatief geweest, de vernietiging van het kwade. De vrede moet nog verworven worden. Ik zal mijn uiterste krachten in spannen, ook deze opbouwende taak tot een goed einde te brengen, vooral omdat ik zelf moet helpen bij zoveel vernietiging op materieel en geestelijk gebied". De eerste toespraak, die Marshall na zijn benoeming tot minister van Buitenlandse Zaken uitspreekt, wordt gehouden in Prin ceton University. Reeds daarin verklaart hij, dat Amerika zich niet mag veroorlo ven toe te zien in de zich na de oorlogs slagen oprichtende wereld: „Onze houding als toeschouwer kan de wereld slechts doen wanhopen aan de verwezenlijking der doel einden, waarvoor zovele millioenen vielen, en daarmede de wereld het verlies van de vrede na de winst van de oorlog doen accepteren". Kort nadien, op 5 Juni 1947, lanceert Marshall het idee, waardoor zijn naam in de geschiedenis zal blijven voortleven. In Harvard University stippelt hij voor het eerst het plan uit, Europa op de been te helpen. „Het initiatief moet uit Europa zelf voortkomen, doch wij zijn bereid aan een eensgezind Europa de middelen te ver schaffen om de chaos van oorlog en negati visme weg te ruimen, en daardoor mate rieel en geestelijk bij te dragen tot verwe zenlijking van de idealen, waarvoor zovele beste leden van de menselijke samenleving vielen in de gewapende strijd". Ongeveer een jaar later tekent Truman de wet, op grond waarvan de Verenigde Staten als eerste termijn van een groots opgezet hulpprogramma zes milliard dollar ter beschikking stellen voor de economische en daarmee geestelijke wederopbouw van het werelddeel, op welks geestelijke en ma teriële gezondheid ook de welvaart van Amerika rust. Maanden lang heeft Europa gediscus sieerd over de vraag, in hoeverre politieke verplichtingen aan dit aanbod verbonden waren. Dit, en het feit dat Rusland en zijn satellieten afwijzend stonden tegenover een Amerikaanse invloed van welke aard dan ook in Europa, zijn zoals sindsdien is ge bleken een ernstige teleurstelling gewor den voor de Amerikaanse politici, die het aanbod ondersteunden en propageerden. Geen Amerikaan zal willen volhouden, dat louter altruïstische doeleinden werden na gestreefd, toen de suggestie van Marshall officieel erkenning vond en werd overge nomen. Doch in de eerste plaats kwam de aanvaarding van Marshalls initiatief voort uit het besef, dat een waarlijke sa menleving eisen stelt aan groepen en in dividuen. Het is dit besef, dat de wereld in zo hoge mate mist sinds de harde dagen van gewapende strijd. Het is dit besef, dat het „plan-Marshall" schraagt. Het is het menselijk inzicht in de politieke proble men. Het inzicht dat de mens slechts in vrijheid en geluk kan leven, wanneer hij zijn bijdrage levert tot de welvaart en vrijheid van zijn gemeenschap. Het is de invoering van dit inzicht, dit besef en dit ideaal, in de levende politiek, die de naam van Marshall tot in lengte van dagen zal verbinden aan de welva rende toekomst, die de mensheid dank zij zijn werk hoopt te kunnen bereiken. De nieuwe minister. Dean Acheson, die thans 55 jaar oud is, is het meest bekend geworden door zijn werkzaamheden als onder-minister van Buitenlandse Zaken in de jaren, die on middellijk op de oorlog volgden (Augustus 1945 tot Juli 1947), toen hij een belangrijke rol speelde bij de leiding der Amerikaanse buitenlandse politiek. Daarvoor was hij toegevoegd minister van Buitenlandse Zaken (1941). Zijn eer ste belangrijke politieke post was onder minister van Financiën in 1933. In Juli 1947 vatte hij zijn advocaten- practijk weer op. Vaak beschouwt men Acheson als een even groot inspirator van het Europees herstelprogram als Marshall zelf. Hij was het ook, die zelfs voor Marshali's beroem de redevoering te Harvard het eerst in het openbaar, namelijk in een te Greenville gehouden redevoering, sprak over de nood zakelijkheid, dat de V. S hun hulp tot Europa zouden uitstrekken. Men schrijft aan Acheson pok het grootste deel van de anti-communistische politiek in de V. S. toe. Dit was een onder deel van zijn actie voor meer stabiele economische toestanden in de wereld, eerst tijdens Byrnes en daarna onder Marshall. Acheson trad in Juli 1947 af, omdat zijn eigen kapitaal in de twee jaar regerings- dienst op klein salaris sterk geslonken was en de verliezen door zijn advocatenprac- tijk hersteld moesten worden. land zou worden voortgezet, en dat volgens persberichten drie verschillende „republi keinse nood-regeringen" een soortgelijke houding aannamen. Dr. van Royen verklaarde voorts, dat Nederland alle verantwoordelijkheid zou moeten afwijzen, indien nieuwe botsingen met verspreide groepen zouden voorkomen. Na vermeld te hebben, dat de Nederlandse troepen tot drie Januari 66 man verloren hadden, zeide Dr. van Royen: „De verliezen, die aan mensenlevens geleden zijn, zijn natuurlijk zeer te betreuren en wij zouden het veel verkieslijker gevonden hebben, indien een vreedzame oplossing bereikt had kunnen worden, zoals wij die gedurende bijna drie jaar van onderhandelen hebben getracht te bereiken. Doch, het verlies aan mensenlevens op zijn volle waarde schat tend, moet ik er bij de raad met nadruk op aandringen zich bewust te maken, dat het cijfer van deze verliezen ligt ver beneden het aantal vreedzame Indonesische burgers, die tijdens de aan onze actie voorafgaande maanden door republikeinse infiltranten zijn vermoord". Dr. van Royen deelde mede, dat de bewegingsvrijheid van de vier republi keinse leiders. Soekarno, Hatta, Sjahrir en Agoessalim, voorlopig beperkt was tot het eiland Banka, waar „zij alge hele vrijheid genieten op het gehele eiland, dat een oppervlakte heeft van meer dan 4500 vierkante mijl. Zij kunnen daar hun gezin bü zich krijgen wanneer zij dit verlangen." Nederland beseft volkomen, dat geen enkel probleem uiteindelijk kan worden opgelost door militaire macht, zeide dr. Van Royen, er aan toevoegend, dat de eerste stappen op de weg naar de herop bouw reeds waren gezet op het gebied van deg ezondheid, de voeding en de openbare diensten. „Met het nieuwe jaar treden wij in een nieuwe phase in de betrekkingen met In donesië. welke het begin zal betekenen van een tijdperk van deelgenootschap tussen Nederland en Indonesië op een basis van gelijkheid en vrijwillige samenwerking. Wij weten, dat sommigen sceptisch staan tegenover deze gedachte. Doch ik voorspel dat binnen niet lange tijd het Nederlands- Indonesisch deelgenootschap erkend zal worden als een bewijs van de mogelijkheid vgn samenwerking tussen Oost en West en als een bolwerk van stabiliteit in het Verre Oosten." Dr. van Royen eindigde met het voor lezen van een uitvoerig citaat uit de radio rede van Koningin Juliana. Rapport der C.V.G.D. Terwijl dr. Van Royen het woord voerde, werd het jongste rapport van de Commissie van Goede Diensten aan de Veiligheidsraad overhandigd. Volgens dit rapport werden de Nederlandse bevelen om de vijandelijk heden te staken „meer dan een week na de aanneming van de resolutie van de Veiligheidsraad gegeven en kunnen in de vorm waarin zij waren vervat, niet worden beschouwd als een bevredigende naleving van de resolutie." Zover de commissie be kend, aldus het rapport, worden president Soekarno, vice-president Hatta en andere leden van de republikeinse regering nog steeds vastgehouden. Het rapport critiseert de Nederlandse autoriteiten in Indonesië, omdat zij de militaire waarnemers van de commissie niet de nodige faciliteiten ver schaft hadden om naar hun posten terug te keren. De commissie vraagt de aandacht van de Veiligheidsraad voor de kwestie van haar huidige en toekomstige status. Het rapport zegt, dat de commissie „diep en blijvend bezorgd is over het welzijn van Indonesië" en voegt eraan toe, dat zij niet „in een positie geplaatst wenst te worden door haar deelneming of zelfs haar be krachtiging schijnbaar een regeling goed te keuren, die het gevolg is van geweld in plaats van werkelijke onderhandelingen." De commissie, aldus het rapport, was in de eerste plaats bedoeld- als een instru ment voor onderhandelingen, doch de hui dige overwegingen wierpen de vraag op, of de voortzetting van de commissie onder de huidige omstandigheden wel enig prac- tisch doel heeft of zou kunnen bijdragen tot een vreedzame regeling. IETS KOUDER. Verwachting, medegedeeld door het K.N M I. in De Bilt. geldig van Zater dagavond tot Zondagavond: Wisselende bewolking met plaatselijk ••nkele buien. Aan de kust aanvankelijk krachtige of harde, later iets afnemen de Noordelijke wind In het binnenland vrij krachtige wind tussen West en Noord. Iets kouder. 9 Januari: Zon op 8.46 uur, onder 16.49 uur Maan op 12 34 uur onder 2.55 uur 10 Januari: Zon op 3.46 uur. onder 16.50 uur Maan op 12.51 uur, onder 4.13 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 1