Haarlems Dagblad Recht K.LM.-vliegtuigen komen uit Batavia naar Schiphol terug Republikeinse aanval op Djokjakarta China's vice-president gaat vredesmissie ondernemen Vredesonderhandelingen op Rhodos tussen Joden en Egyptenaren Scandinavische regeringen raadplegen twaalf hunner ambassadeurs Bureaux: Grote Houtstr, 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. BoiiHerHag 1.3 Januari 1949 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal 14,25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom rn Oprechte Uaartetracbe Courant (anno i6?6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem ER LOOPT EEN HEEL BIJZONDERE film, van Anthony Asquith in Amster dam. De Engelse titel is „The Winslow Boy", de Hollandse „Opdat recht ge schiede". Zij is gegrond op een toneelstuk, dat op zijn beurt gegrond was op een his torische gebeurtenis. Geen oude historie. Vlak voor de eerste wereldoorlog, die in 1914 uitbrak, heeft zich in Engeland het geval van the Winslow Boy afgespeeld. Die titel is trouwens beter dan de Hollandse: I subtieler en kenmerkender voor de zaak. Men had hem beter kunnen handhaven; in de namen van onze voetbalclubs treden zoveel Boys naar voren Enschedé'se, Zwolse en zelfs Yellow Black Boys dat iedereen weet wat dat woord betekent, of hij Engels geleerd heeft of niet. Ronnie Winslow is maar een heel gewone jongen van dertien jaar. Hij wordt niet ontvoerd door kidnappers. Zelfs niet ver moord. Het grof-sensationele ontbreekt, i Hem overkomt niets meer dan dat hij be schuldigd wordt van diefstal van een post wissel ter waarde van vijf shillings, die toebehoort aan een kameraadje. Beiden zijn cadet bij de Marine. In Engeland ko men de jongens al op zo jeugdige leeftijd bij de Marine the Navy om opgeleid te worden tot officier. Het is een officier I die dit geval onderzoekt en de jonge Wins low schuldig verklaart. Hij wordt naar huis gestuurd met een brief aan zijn vader, waarin de Admiraliteit deze uitnodigt, zijn zoon van de opleiding te nemen. De jongen wordt onbruikbaar voor de dienst geacht. Zijn vader ondervraagt hem en hij ontkent de diefstal met felheid. Daarop verzekert I zijn vader dat,hij het er niet bij laten zal en „The Winslow Case" is geboren, die een hevig Lagerhuisdebat, het aftreden van de minister van Marine en een geruchtmakend proces-in-grote-stijl, eindigend in de vrij spraak van Ronnie Winslow, zal uitlokken. Waarom? Niet omdat de vraag, of een jongen van dertien jaar al dan niet drie gulden gestolen heeft, van zo groot belang is. Maar wel omdat hier Recht op het spel staat, omdat zelfs Magna Carta, dit eeuwen oude statuut van eens Engelsmans rechten, in het geding komt. Iedere beschuldigde heeft recht op volledig onderzoek van zijn zaak en op verdediging. Zodat de vader van Ronnie Winslow begint met een poging bij de Admiraliteit te doen. Zij acht de zaak disciplinair afgedaan. Hij roept de hulp van het Lagerhuislid voor zijn district in, die een vraag aan de regering stelt. Zonder succes; zij weigert een nieuw onderzoek. Hij houdt vol. Hij roept de Pers te hulp, die publiciteit aan het geval geeft. Hij nodigt de vermaardste advocaat-in-strafzaken uit, de zaak op zich te nemen. Deze, het parle mentslid Sir Robert Morton, ondervraagt Ronnie met venijnige scherpte, beschuldigt hem zelfs, doet hem in tranen uitbarsten en eindigt met de zaak te'aanvaarden. Hij is overtuigd: de jongen is onschuldig. For meel geldt het een proces dat de onschend baarheid des Konings raakt. Daartoe kan alleen het parlement toestemming geven. De strijd wordt nu zeer fel. Velen blijken niet bij machte het verschil te zien tussen een gewoon diefstalletje van drie gulden en een dergelijke zaak, waarbij een rechts principe in het geding wordt gebracht. Winslow, die weinig bezit, put zich finan cieel uit door de hoge kosten van dit ge ding en moet zijn levenswijze drastisch herzien. Hij is genoodzaakt zijn oudste zoon uit Oxford terug te roepen, want hij kan zijn studie niet meer bekostigen. Zijn doch- ter's verloving wordt verbroken, omdat de vader van haar a.s. echtgenoot vijandig tegenover Winslow staat. De ene ramp na de andere treft het gezin. Zijn vrouw, in tranen, verwijt hem zijn koppigheid. Hij houdt vol. Zijn raadsman Sir Robert weet een parlementsdebat te verkrijgen; na aanvankelijke tegenstand slaagt hij erin, de bewilliging van het Lagerhuis voor het aanspannen van het proces te krijgen. En zo dient de zaak Winslow versus Rex (de Britse rechtsterm: Winslow tegen de' Koning) tenslotte in de rechtszaal, met een „special jury" en de Attorney-General, de procureur-generaal, die zelf lid van de regering is, als raadsman voor de Kroon. Zij eindigt met de vrijspraak van Ronnie. Er heerst diepe emotie omdat, zoals Sir Robert Morton het uitdrukt, meer dan Ge rechtigheid heeft overwonnen: het is Recht dat heeft gezegevierd. Dit korte résumé toont de speelbaarheid van de film ruimschoots aan: zowel de Lagerhuiszittingen en de rechtszaal-scènes als de beproevingen van het gezin Winslow geven rijkelijk gelegenheid tot sterk spel en scherpe typering. Anthony Asquith heeft daarvan een sterk maar sober en voornaam gebruik gemaakt. De persoon lijke reserve der Engelse upper classes, waaruit hij zelf voortkomt en die vóór 1914 ongetwijfeld haar hoogtepunt in weergave van het gentleman-ideaal bereikt had, neemt hij daarbij ten volle te baat. Daarbij grijpt deze film de toeschouwer diep aan. Zonder enige hevige tragiek wekt zij zuivere ontroering. In een weekblad heb ik een filmtechnisch stuk gelezen, waarin dit op grond van „bewegingloos heid in prachtig rhythme" verklaard wordt. Ik geloof niet dat dit de verklaring is. Deze film ontroert om The Winslow Case zelf: omdat die beheerst wordt door strijd en offers voor een Idéé, voor de handhaving van het Recht alleen, zonder sensatie, zon der onzuivere invloeden, zonder zwoele détails en nieuwsgierigheid. En als wij ons herinneren dat deze zaak zich in het ver leden vóór de twee wereldooi-logen in werkelijkheid heeft afgespeeld, een volk tot hevige spanning gedreven en een rege ring in het geding gebracht, met geen groter begin dan de nietige vraag, of een kleine jongen al dan niet drie gulden had gestolen, dan denken wij: Wat een tijd! Dan volgt de gedachte: Hoe zou het nu denkbaar zijn, dat zulk een zuivere vraag van Recht dermate de gemoederen in be weging bracht. Maar dan knoopt zich daaraan tenslotte ook het bewustzijn vast, dat de mens tot zoveel hoger kan stijgen dan de ontwrichting van latere jaren heeft getoond. En dat zulk beschavingspeil te herwinnen is. R. P. BEVIN BEGROET SCHUMAN. Robert Schuman, de Franse minister van buitenlandse zaken, is heden per trein te Londen aangekomen. Hij werd aan het station verwelkomd door zijn Engelse ambtgenoot, Ernest Bevin. De begroeting tussen beide ministers was uiterst harte lijk. Schuman sprak van „besprekingen voor de vrede en vriendschap van onze beide landen." De route niet bekend gemaakt Hedenmorgen om even over vieren is de K.L.M.-Constellation „Eindhoven", ko mende van Batavia, op Schiphol geland. Dit is de eerste machine van de K.L.M., die uit Batavia in Amsterdam is aangeko men, nadat een aantal landen langs de normale route een landingsverbod voor Nederlandse vliegtuigen had uitgevaar digd. De „Eindhoven" had zes passagiers, waaronder twee babies en een grote zen ding Niwin-pakketten van de geschenken actie aan boord. Nadat de „Eindhoven" geland was, heeft de gezagvoerder, Hans Schultz, mededelin gen gedaan over het verloop van de reis. Hij vertelde dat het toestel Dinsdagmiddag om 3 uur Bataviatijd uit Indonesië vertrok. De reis is in 42 uur volbracht, waarvan 36 vlieguren, hetgeen volgens de gezagvoerder een record betekent. De reis heeft een vlot verloop gehad. Overal werd prettige medewerking onder vonden. Welke route gevolgd is, zei de gezagvoerder echter niet. Aan boord bevonden zich, behalve de passagiers, 600 Niwin-pakketten met een gewicht van 1245,4 kg en ruim 1000 kg post. Gezagvoerder Schultz vertelde, dat om 4 uur Bataviatijd de Constellation „Delft" onder gezagvoerder Ravenhill is vertrok ken. Dit vliegtuig heeft vermoedelijk 3000 leg post aan boord. Twee andere Constella tions zouden vandaag uit Batavia vertrek ken. De „Eindhoven" had veel extra ben zine aan boord en kon daardoor minder passagiers meenemen. Als laatste stop plaats vóór Schiphol is op Malta geland om benzine te laden. De vlucht heeft geen enkel bijzonder risico opgeleverd. Gezagvoerder Schultz was van mening dat de route, die hij thans gevlogen heeft, niet geschikt is voor een regelmatige dienst Amsterdam-Batavia v.v. Het vervoer van veel passagiers op de door hem gevlogen route is niet mogelijk wegens de grote hoeveelheid benzine die meegenomen moet worden. „Venlo-incident" wordt opgehelderd Enquête-commissie beschikt over nadere gegevens De Parlementaire Enquêtecommissie, die een onderzoek instelt naar het regerings beleid 19401945, is er in geslaagd de be schikking te krijgen over documenten, die een helder licht werpen op het „Venlo- incident" en op hetgeen daaraan vooraf gegaan is. Ook kon zij de verblijfplaats in Duitsland te weten komen van de voor naamste tussenpersoon tussen de bij dit incident betrokken Engelse agenten ener zijds en de vertegenwoordigers van de Gestapo anderzijds. Deze getuige is reeds gehoord. Het onderzoek naar de verbin dingen met het bezette Nederlandse gebied, in het bijzonder de militaire en civiele inlichtingendienst (hieronder valt ook het „Englandspiel") is nog gaande. Bij de felle brand die gisterochtend woedde in een woonhuis aan het Singel te Amsterdam, zijn twee kinderen van 2% en 4 jaar in de vlammen omgekomen. Een overzicht van het blussingswerk tijdens de brand, die op de eerste étage ontstond en in zeer korte tijd ook de hoger gelegen verdiepingen vernielde. Alle passagiers aan boord waren Neder landers. Onder hen bevonden zich geen militairen. Gezagvoerder Schultz was op 10 Decem ber uit Amsterdam vertrokken en had een vlucht naar Sjanghai gemaakt, waarbij hij onderweg motorstoring heeft gekregen en een landing op Okinawa heeft gemaakt. Daar heeft hij zes dagen moeten wachten op nieuwe motoren. Schultz is daarna 14 dagen in Bandoeng geweest, waar al het vliegpersoneel der te Batavia vastgehouden Constellations van de KLM is ondergebracht. Brits vlieger erkent, boven Israel te zijn neergehaald Een van de vier Britse vliegers, die Vrij dag met zijn toestel door Israëlische strijd krachten is neergeschoten, verklaarde gis teren dat zijn „Spitfire" zich boven Israë lisch grondgebied bevond, toen het toestel door vuur van Joodse troepen op de grond in brand werd geschoten. De vlieger, de R A.F, officier - Frank Harvey Close werd ondervraagd in het nabij Tel Aviv .gelegen Joodse militaire ziekenhuis. Hij is thans herstellend van gelaats- en hoofdwonden, welke hij opliep als gevolg van zijn valscherm-daling van geringe hoogte. Close kon niet zeggen, of het zijn esca drille-leider bekend was, dat zij boven de Israëlische zijde van de grens hadden ge vlogen. „Wij hadden opdracht de vooruit geschoven stellingen van de Joodse troepen te fotograferen. Wij kwamen aan de grens lijn, zonder ook maar een enkele soldaat te hebben waargenomen. Daarop zijn wij over de grens gevlogen. Daar zagen wij een groot aantal troepen. Onze escadrille- leider nam foto's, hij vloog toen op een hoogte van ongeveer 167 meter". Close verklaarde verder nog, dat de Britse vliegtuigen opdracht hadden een gevecht te vermijden, indien andere toe stellen hen daarin wilden betrekken. Dr. Drees' besprekingen Prof. Supomo, lid van de republikeinse delegatie, heeft een informele oriënterende ontmoeting gehad met de Nederlandse minister-president, dr. Drees, aldus ver neemt Aneta. De vertegenwoordigers van de deelstaten zullen hedenmiddag ten paleize te Batavia besprekingen voeren met de hoge vertegenwoordiger van de Kroon, dr. L. J. M. Beel, en minister Drees. Hedenmorgen vergaderde de voorlopige federale regering. Dr. Drees had eveneens een bespre king met de heer J. P. Snel, voorzitter van de Indisch-Nederlandse partij. Bij deze bespreking was ook jhr. Michiels van Verduynen aanwezig. De heer Snel be pleitte spoedige instelling van het Indone sisch staatsburgerschap waardoor zijns in ziens een gemakkelijke en geleidelijke inpassing van de Indische Nederlanders in de nieuwe rechtsorde ten zeerste bevorderd zou worden. Een woordvoerder van de UNO in Ba tavia heeft bekend gemaakt, dat de Belgi sche, Amerikaanse en Australische ver tegenwoordigers, die zitting hebben in de Commissie van Goede Diensten, Zaterdag" met een Nederlands vliegtuig naar Banka zullen vliegen om contact op te nemen met de premier van de Republiek, Mohamed Hatta en de voorzitter van de republikeinse delegatie, Mohamed Roem. Corresponden ten zullen deze reis niet mee mogen maken, hoewel een aantal van hen daartoe een aanvrage heeft ingediend. (U. P.). Consumentencrediet loopt af Prompte afbetalers krijgen kwijtschelding van het restant In een beschikking van de ministers van Financiën en van Sociale Zaken over de afwikkeling van het consumentencrediet is bepaald, dat aan de credietnemefs, die ge durende twee jaar regelmatig aan de hun opgelegde afbetalingsverplichtingen hebben voldaan, kwijtschelding zal worden ver leend van het nog niet terugbetaalde deel van het crediet. Voor de in de zomer van 1947 verleende credieten moet de regel matige afbetaling over anderhalf jaar heb- Het woord is aan Bolland: Geen wijze die zegt dat hij wijs is. ben plaats gevonden. De kwijtschelding zal ook worden verleend aan de credietnemers, die wegens gemis aan draagkracht van de afbetalingsplicht werden vrijgesteld. Alle waardebonnen van het consumen tencrediet zijn na 28 Februari a.s. ongeldig. Over de verzilvering van de waardebonnen door de-winkeliers zullen nog nadere mede delingen volgen. BATAVIA, 12 Januari. (United Press). Het Nederlandse militaire hoofdkwar tier bevestigde vandaag het bericht, dat republikeinse eenheden een tegenaanval hadden ondernomen op Djokjakarta, de republikeinse hoofdstad. Volgens de thans gepubliceerde Neder landse lezing had de aanval plaats op de avond van de negende Januari en duurde de actie voort tot in de morgen van de tiende Januari. De guerilla's vernietigden een transformatorenstation, waardoor de stad tijdelijk zonder licht zat. Tientsin nog niet gevallen In Nanking werd gisteren verklaard dat de vice-president, Li Tsoeng-Jen, binnen kort naar Peiping zal reizen om namens de regering de eerste definitieve stap te doen en contact op te nemen met de commu nisten, vor het voeren van vredesonderlian- Britse ontstemming over laatste verklaring van Washington In Tel Aviv is gisteren officieel bekend gemaakt; dat een uit zeven leden bestaande Israëlische delegatie naar Rhodos is ver trokken voor het voeren van wapenstil stands-besprekingen met een Egyptische delegatie. De delegatie vloog naar Rhodos in een door de UNO beschikbaar gesteld vlieg tuig. Zowel Joden als Egyptenaren zouden bereid zijn af te wijken van hun oorspron kelijke aanspraken op de gehele Negev. Hoever dit gaan zou is echter niet bekend gemaakt. Wel heeft het enige bevreemding gewekt, dat de Egyptische afgevaardigden grotendeels militairen zijn en de Joodse in hoofdzaak diplomaten. De leider van de Israëlische delegatie heeft verklaard, dat de Joodse afgevaar digden zorgvuldig waren gekozen „om de besprekingen de grootst mogelijke kans op succes te geven". De Israëlische minister-president, David Ben Goerion, heeft verklaard, dat behalve Egypte nog een andere nabuur van de Joodse staat zal deelnemen aan de wapen stilstandsbesprekingen op het eiland Rho dos. Welingelichte waarnemers menen, dat de bedoelde staat de Libanon is. Goerion zeide, dat Israel bereid was veel voor de zaak van de vrede op te offeren, doch niet de rechten op volledige souvereiniteit of op enig gebied. Telegram van Bunche. De fungerende bemiddelaar in Palestina, dr. Ralph Bunche, heeft in een telegram aan de UNO dat Woensdagavond te Lake Success werd ontvangen geseind: „Wij zijn er door de autoriteiten te Tel Aviv offi cieel van op de hoogte gesteld dat alle Israëlische troepen thans uit Egyptisch gebied zijn teruggetrokken. Dit is heden bevestigd door waarnemers van de UNO". Bunche verzond het telegram uit Rhodos. Ontstemming in Londen. United Press meldt dat er in Londense regeringskringen ontstemming is over de verklaring van de Amerikaanse waarne mend minister van Buitenlandse Zaken De nieuwe „prefabricated''woningen die thans overal in Engeland verrijzen, zijn comfortabel en sterk, maar tegen krachtmetingen met autobussen zijn zij uiteraard niet opgewassen, zoals de bewoners van deze bungalow bij Walthamstow Maandag ervaren hebben. Het huisje werd volkomen gekraakt; de vrouw des huizes, die gelukkig juist huur kinderen naar school gestuurd had, kwam mei de schrik en een paar schrammen vrij. Lovett waarin deze Engeland, Israel en Egypte „de grootste zelfbeheersing in het Midden-Oosten" aanried. Een woordvoer der van het Foreign Office verklaarde o.m.: „De Britse regering heeft tot haar teleurstelling opgemerkt, dat de regering der Verenigde Staten blijkbaar aarzelt om zich geheel en al achter de resoluties van de Veiligheidsraad te stellen. Een groot deel van het Amerikaanse publiek heeft blijkbaar een volkomen verkeerd begrip van de Amerikaanse politiek ten opzichte van Palestina. Dit verkeerde inzicht be staat hierin, aldus de woordvoerder „dat men Engeland een houding toeschrijft van blinde oppositie tegen de Joden en on voorwaardelijke steun aan de Arabieren". „Kwesties van sympathie voor de Joden of de Arabieren moeten ondergeschikt zijn aan het vraagstuk van de handhaving van vrede en veiligheid in het Midden-Oosten en verdediging van het gezag der verenig de naties". Dinsdag verklaring van Bevin. Minister Bevin heeft gisteren in het ka binet een volledig verslag uitgebracht over de Palestijnse crisis en men verwacht dat hij Dinsdag in het Lagerhuis een uitvoe rige verklaring over dit onderwerp zal afleggen. Welingelichte kringen verwach ten dat de conservatieven een volledig debat over de buitenlandse politiek zullen vragen. Men ontkent echter dat er onenig heid bestaat in de boezem van het kabinet terzake van de politiek jegens Palestina. Britse tegenspraak. Een officieel Brits woordvoerder heeft voorts ontkend dat Engeland enigerlei mi litaire voorraden aan welke Arabische staat ook had gezonden, waardoor het em bargo op het zenden van'wapens naar het Midden-Oosten werd geschonden. In Frankrijk dreigt weer sociale onrust De arbeiders van het arsenaal te Toulon hebben besloten Zaterdag in staking te gaan uit protest tegen afschaffing van de vergoeding voor overwerk. De arbeiders van het arsenaal te Cher bourg hebben naar aanleiding van dezelfde kwestie een protest uitgebracht. De employés van het ministerie van wederopbouw in het departement Nord hebben ook tot staking besloten wanneer niet wordt ingegaan op hun eisen ten aan zien van her-indeling. De employés van het genoemde ministe rie te Metz en Alenson staakten gisteren gedurende vier uur. De CGT heeft opnieuw de eis kenbaar gemaakt om een loonsverhoging van 25 pro cent, een glijdende loonschaal, collectieve onderhandeling en een bonus ter compen sering van de huurverhoging. De regering heeft Woensdagavond mede gedeeld, besloten te hebben geen verdere prijsverhogingen meer toe te staan en be loofd te zullen aandringen op verlaging van de prijzen voor textiel, fruit, groenten, lederwaren, vis, melk in blik en wijn. Het kabinet heeft zijn goedkeuring ge hecht aan een tweede termijn van de alge mene her-indeling van ambtenaren, die naar schatting 44 milliard francs zal kos ten en aan een verhoging van de toeslag voor levensonderhoud van ambtenaren. De regering heeft medegedeeld dat win keliers, die zich niet aan de prijsverlaging van genoemde goederen houden, bloot zul len staan aan het sluiten van hun winkels of het intrekken van hun winkeliersver gunning. delingen. Men zeide, dat Hoe Se Joean,, voormalig burgemeester van Peiping en naaste medewerker van de vice-president, Maandag in Peiping arriveerde en bracht dit bezoek in verband met laatste voorbe reidingen voor de missie van Li Tsoeng Jen. De vice-president zou bij aankomst te Peiping onmiddellijk Wachten om in con tact te komen met de communisten en een plaatselijk bestand voor Peiping en Tientsin te regelen en voorbereidingen te treffen voor een bezoek aan Sjiht-Sjiatsoenang m West-Hopei, waar leiders van anti-rege- ringsgezinden. zoals de communist Mao Tse Toeng en Li Tsji Sen, leider van de linkervleugel van de Kwomintang, plannen zouden maken voor een coalitie-regering voor geheel China. Verwacht werd voorts dat Li Tsoeng Jen een beroep zou doen op zijn persoonlijke vriend Li Tsji Sen om de communisten te bewegen toe te stemmen in vredesonderhandelingen. Het bezoek van Li Tsoeng Jen aan Noord-China zou de goedkeuring hebben van Tsjang Kai Tsjek. Tientsin nog niet gevallen Tientsin, de belegerde stad in Noord- China, die op het punt zou staan zich over te geven, was gisteren nog steeds in han den der regering na een tijdelijke staking van het vuren. De stad werd de gehele nacht wakker gehouden door het rumoer van de strijd aan de Westzijde. Hoewel de strijd hevig bleef, was de communistische hoofdmacht van ongeveer 90.000 man er niet in verwikkeld en waarnemers geloven, dat de gevechten slechts een voorspel zijn van een grotere en algemene aanval. Uit Nanking werd gemeld, dat men Tientsin daar reeds had afgeschreven. De vredes-afgezanten uit de gemeenteraad keerden gisterenmiddag terug van hun tweede ontmoeting met de communisten, kort nadat communistische artillerie de stad had beschoten. Nanking bedreigd Van regeringszijde wordt vernomen, dat de door communisten geleide strijdkrach ten, die in het afgelopen weekeinde het garnizoen van het 320 kilometer ten Noor den van Nanking gelegen Hsoetsjou onder de voet hebben gelopen, in Zuidelijke rich ting zijn opgerukt en zich thans op een afstand van 160 kilometer van Nanking bevinden. De administrateur van de E.C.A., Paul Hoffman, is te Sjanghai aangekomen, waar hij Zondag een onderhoud zal hebben met minister-president Sqen Fo. Gemeld wordt, dat de Indonesiërs ook telefoondraden doorsneden en begonnen met het in brand steken' van gebouwen. Volgens het Nederlandse hoofdkwartier werden zij echter verspreid „en voor het grootste deel door de Nederlandse troepen geliquideerd". Twee Nederlanders werden gewond. Het Nederlandse communiqué omschrijft de aanvallen der republikeinen als die van een „gewapende bende". De clandestiene republikeinse radio maakte vandaag melding van nieuwe aan vallen op de Nederlandse posities in Mid den-Java. Republikeinse patrouilles, zo werd gezegd, hebben sabotage gepleegd aan suikeropslagplaatsen te Tekso op der tig kilometer ten Westen van Djokja. De radiozender beweerde, dat voordat de ge bouwen in brand waren gestoken eerst honderden tonnen suiker onder de bevol king waren verdeeld. Verder zeide de re publikeinse radio, dat in de afgelopen veertien dagen schermutselingen zijn ge leverd in de omgéving van Djokja. In de avond van de vijfde Januari blie zen volgens de clandestiene radio eenhe den van het republikeinse leger een be langrijke brug langs de verkeersweg Djokjakarta-Soerakarta op, waardoor de verbinding tussen beide steden werd ver broken. In deze radio-uitzending werd voorts gezegd,- dat op Java vier groepen Indone sische strijdkrachten opereren. De hoofd macht, zo werd gezegd, opereert op Oost- Java en staat onder leiding van de trotskist Tan Malakka en generaal-majoor Soeng- kono, die in September de actie tegen de communistische rebellen leidde. Hun troe pen zijn geconcentreerd ten Oosten van Madioen en de omgeving van de delta van de Brantas ten Zuiden van Soerabaja. In het bergachtige gebied van Midden- Java worden de guerilla's aangevoerd door kolonel Bambang Soegeng, en prins Djatikoesomo, een oom van de sultan van Soerakarta, voert het bevel over strijdbare eenheden rondom Djokja. De sterke repu blikeinse Siliwangi divisie, aldus ging de clandestiene radio voort, beweegt zich in de richting van West-Java en staat onder commando van kolonel Simatoepang, voor malige republikeinse gedelegeerde bij de subcommissie voor de staking van 't vuren bij de Commissie van Goede Diensten. Bergens „Dromenlaantje" in gevaar? De inwoners van Bergen (N.H.) wachten met spanning een beslissing van Gedepu teerde Staten af over het lot van het be leende „Oude Hof" en zijn ongerepte om geving, die thans met bebouwing worden bedreigd. Daartoe behoren onder andere het „Dro menlaantje", het oude sluisje, de Sluislaan en de bossen aan beide zijden van de Eeuwige Laan. Dit 32 heotare metende deel van Bergen is het eigendom van de familie Van Rheenen. Bij Koninklijk Besluit is de gemeente opgedragen verspreide bebouwing toe te staan, doch de familie Van Rheenen een waarborg te geven voor aankoop of ont eigening. B. en W. zagen geen financiële mogelijkheid voor een voldoende waarborg en hadden reeds een vorstel gereed tot ge deeltelijke verkaveling. Hiertegen rezen protesten in de gemeenteraad, die vol ledige instandhouding wenste te zien van het ongerepte natuurschoon. De raad ver zocht het gemeentebestuur alsnog te trach ten door een minnelijke schikking met de familie Van Rheenen de belangen van Ber gen niet te schaden. Gedeputeerde Staten hebben echter het laatste woord. Blijft Zweden een buitenbeentje van bet Atlantisch pact? De Zweedse, Noorse en Deense gezanten in Washington, Londen. Parijs en Moskou zijn door hun regeringen teruggeroepen om advies te geven bij de besprekingen over een Scandinavisch defensie-pact en een eventueel toetreden daarvan tot het Noord- Atlantisch pact. Ondanks de grote geheimhouding die bij de besprekingen wordt betracht, wordt uit bevoegde bron vernomen dat bij Noorwegen en Denemarken van te voren voelhorens zijn uitgestoken teneinde de vorm te be palen van de uitnodiging' toe te treden tot een dergelijk pact. In welingelichte kringen te Kopenhagen gelooft men dat de Scandinavische landen hun houding ten aanzien varf een Atlan tisch verdedigingspact in feite reeds hebben bepaald. Naar verluidt zijn Denemarken, Noorwegen en Zweden er op een vorige week in Zweden gehouden vergadering in geslaagd de afwijkende meningen te ver zoenen en de weg vrij te maken voor con crete beslissingen, die zullen worden ge nomen op de bijeenkomst van 22 Januari te Kopenhagen. Zweden als buitenbeentje Volgens het blad „Social Demokraten" zal deze bijeenkomst een verdedigingspact tus sen Nqorwegen, Denemarken en Zweden tot resultaat hebben. Het blad zegt verder dat het. pact zal worden gesloten binnen het kader van de UNO. De drie landen zullen, wanneer dit nodig mocht zijn, geen hulp van buitenaf weigeren, aldus het blad. De Noorse vertegenwoordigers hadden verklaard bereid te zijn om toe te treden tot het Atlantisch pact. De Denen aarzelden zich te verbinden, doch zij waren geneigd het Noorse voor beeld te volgen. De Zweden waren vastbesloten hun tra ditionele neutraliteit te handhaven en zich buiten alle internationale bondgenootschap pen te houden. Toch wordt in Stockholm de mening ge opperd dat na de in Kopenhagen te hou den bijeenkomst, elk land zijn eigen weg zal gaan, namelijk Noorwegen als deelge noot van het Atlantische pact en Zwed als neutrale mogendheid. Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Don derdagavond tot Vrijdagavond: In de nacht zwakke of matige en morgen overdag matige en in de kust streken vrij krachtige Zuid-Westelijke wind. Hier en daar nevel of mist, overigens zwaar bewolkt met enkele plaatselijke opklaringen. Overwegend droog. Vrij zacht. 14 Januari: 8.43 uur. onder 16.56 uur 15.57 uur. onder 9.03 uur (Volle-maan) Zon op Maan op

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 1