Rauter zal geen gratie vragen
De gehuwde vrouw in overheidsdienst
De
nieuwe
bonnen
Wereldnieuws
DONDERDAG 13 JANUARI 1949
Enkele overwegingen uit de sententie van
de Bijzondere Raad van Cassatie
De Bijzondere Raad van Cassatie
heeft, zoals reeds is gemeld, het be
roep van Rauter verworpen tegen de
sententie van het Bijzonder Gerechts
hof in Den Haag, waarbij de gewezen
„Höhere SS und Polizeifuhrer und
Generalkommissar für das Sicher-
heitswesen" tot de doodstraf werd
veroordeeld.
Naar zijn verdediger, mr. K. van
Rijckevorsel mededeelde, zal Rauter
geen verzoek om gratie indienen. Ook
zijn echtgenote zal dit niet doen.
In zijn sententie is de Bijzondere Raad
uitvoerig ingegaan op hetgeen Rauter tot
zijn verweer heeft betoogd.
Wat de cassatiemiddelen betreft heeft de
Raad de ongegrondheid uitgesproken van
de klacht, dat Rauter vóór de terechtzit
ting in eerste aanleg slechts gedurende drie
uren de kennisneming van het omvang
rijke dossier is toegestaan. Het gehele dos
sier is gedurende drie weken ter beschik
king van Rauters raadsman geweest zon
der enige beperking van de bevoegdheid
van de raadsman de stukken met requirant
te bespreken.
De klacht, dat het Hof geweigerd zou
hebben op verzoek van Rauter bepaalde
getuigen te horen, is eveneens verworpen,
daar Rauter verklaard heeft af te zien van
het doen dagvaarden van getuigen.
Voorts heeft Rauter de rechtsmacht van
de colleges, die hem berechtten, betwist,
daar slechts een internationale rechter be
voegd zou zijn. Te dien aanzien overwoog
de Raad, dat de internationale rechtsont
wikkeling zich consequent heeft bewogen
in de richting van persoonlijke strafrech
telijke aansprakelijkheid van de bedrijvers
van oorlogsmisdrijven en van hun berech
ting, hetzij door een internationaal ge
rechtshof, hetzij door rechtbanken van de
benadeelde oorlogvoerende staat, zulks op
grond van de ervaring, dat menige oorlog
voerende staat en met name Duitsland niet
voldoende geneigd is gebleken tot naleving
van zijn internationale verplichtingen
jegens zijn wederpartij tot bestraffing van
leden van zijn eigen strijdmacht, die ten
nadele der wederpartij de norman van het
oorlogsrecht hebben geschonden.
Over de aangevoerde grieven tegen de
dagvaarding merkt de Raad op, dat de aan
Rauter toegekende volledige bevelsbe
voegdheid over de in Nederland aanwezige
Sicherheits- en Ordnungspolizei, Sicher-
heitsdienst en Waffen S.S., hem een
machtspositie verzekerde, die hem in de
gelegenheid stelde tot het voeren van het
in de dagvaarding omschreven beleid. De
verantwoordelijkheid daarvoor kan door
Rauter dan ook niet worden afgewezen.
Bevolking niet gebonden door
capitulatie-overeenkomst.
Rauter heeft betoogd, dat hij door het
oorlogsrecht niet langer gebonden was om
dat de Nederlandse regering te Londen de
bevolking systematisch aanspoorde tot ver
zet en de bevolking in strijd met het oor
logsrecht heeft geweigerd de bezetting
rustig te dragen. De Raad heeft vooropge
steld, dat de capitulatie geen enkele be
paling inhield welke aan de Nederlandse
bevolking verplichtingen tegenover de be
zetter oplegde of de Nederlandse regering
tot iets meer zou verplichten dan om die
gebeurtenis als een wettige capitulatie te
erkennen. De Duitse bevelen waren alleen
rechtsgeldig voor zover zij betrekking had
den op het door de vijand onder zijn macht
gebrachte gedeelte van het Koninkrijk en
de daarbinnen aanwezigen strijdkrachten.
De stelling is onjuist, dat de zogenaamde
capitulatie-overeenkomst door generaal
Winkelman zou zijn gesloten in zijn hoe
danigheid van exceptionele drager van het
Nederlandse staatsgezag in het bezette ge
bied en zijn verdere maatregelen tot ten
uitvoerlegging van de Duitse bevelen alge
meen verbindende voorschriften voor de
Nederlandse bevolking zouden zijn ge
weest.
Wat de represailles aangaat, merkt de
Raad op, dat een beroep op het in beginsel
erkende recht van een oorlogvoerende staat
tot. het nemen van mits naar haar aard
toelaatbare represailles Rauter niet kan
baten, omdat van enig voorafgegaan inter-
De radio geeft Vrijdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45
Woord voor de dag. 8.15 Gewijde muziek. 8.45
Platen. 9.15 Voor zieken. 9.30 Werken van
Beethoven, 10.30 Morgendienst. 11.00 Kamer
muziek. 11.30 Hongaarse klanken. 12.00 Lie
deren van Schubert. 12.30 Land- en tuinbouw.
12,33 Metropole-orkest. 13.15 ..Sangh en Spel".
14.00 Lichte muziek. 14.40 „Meubels". 15.00
Sas Bunge, piano. 15.30 Platen. 15.40 „Verras
sende ontmoeting", Viruly. 16.00 Gershwin-
platen. 16.30 Scherzo no. 2 in bes, Chopin.
16.40 Voordracht. 17.00 Margie de Groot,
sopraan. 17.30 Twee kwartetten van Schubert.
18.00 Orgel. 18.15 Bijbelgenootschap. \8.30
Strijdkrachten. 19.15 Koor. 19,30 Actueel ge
luid'. 19.45 CNV-kwartier. 20.15 Vocaal kwar
tet. 20.45 Luisterspel. 21.30 Omroeporkest.
22.00 ..Maatschappelijke orde". 22.45 Overden
king. 23.15 Operette-muziek. 23.45 Platen.
HILVERSUM n, 414.5 M.
7.00, 8.00. 13.00. 18.00 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Opgewekte klanken. 8,18
Operette-muziek. 8.50 Voor de vrouw. 9.00
Symphonisch concert. 9.35 Platen. 10.00 Mor
genwijding. 10.20 Platen. 10.30 Voor de vrouw.
10.45 Hollandse liederen. 11.00 Voordracht,
li.20 Lichte orkestwerken. 12.00 Pierre Palla,
orgel. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Sport.
12.45 Platen. 13.20 Amusementsmuziek. 14.00
Kookles. 14.20 Liederen van Claude Debussy.
15.00 Poëzie. 15.20 Dansmuziek. 16.00 Johan
Jong, öi'gel. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Film.
17.20 „Puccini". 18.15 Accordeola. 18,40 Cello
en piano. 19.00 „Denk om de bocht". 19.15
Regeringsuitzending. 19.30 „Godsdienstig le
ven in Drente". 20.05 „Das musikalische
Opfer", Bach. 20.30 „Verdraagzaamheid".
20.55 Boekbespreking. 21.00 Gevraagde pla
ten. 21.30 Luisterspel, 22.00 Buitenlands over
zicht. 22.15 „Swing and Sweet", 22.40 „Van
daag". 22.45 Avondwijding. 23.15 „In huwe
lijk en, gezin". 23,30 Symphonisch concert
nationaal delict van Nederland tegen het
toenmalige Duitse rijk geen sprake is.
Duitsland heeft tegen Nederland een
wederrechtelijke aanvalsoorlog ontketend
en is daarmede zijnerzijds begonnen het
volkenrecht te schenden, een internationaal
delict, ter beantwoording waarvan op zich
zelf het Koninkrijk der Nederlanden reeds
gerechtigd was, represailles tegen de aan
valler toe te passen. Het toenmalige Duitse
rijk heeft zijn schuld nog verzwaard door
ook bij zijn oorlögvoering zelve gedurende
de weinige oorlogsdagen gebruik te maken
van verraderlijke en door het oorlogsrecht
veroordeelde middelen. Daarna is het Duit
se rijk consequent doorgegaan met tal van
nieuwe schendingen van het volkenrecht.
Burgers niet verplicht tot gehoor
zaamheid aan de vijand.
De Raad verklaart voorts: Daargelaten de
vraag in hoever de bewoners van bezet
gebied met het oog op het risico van hun
eigen landgenoten handelingen dienen na
te laten welke in strijd zijn met door de
vijand gegeven voorschriften ten einde ver
geldingsmaatregelen te voorkomen, kan
van een rechtsplicht van individuele bur
gers tot gehoorzaamheid tegenover de
vijand geen sprake zijn. De door Rauter
veronderstelde wederkerigheid in de wer
king van het oorlogsrecht verdraagt zich
ook allerminst met de door het voormalige
Duitse rijk aangenomen houding, als zou
het zelf bij zijn lange reeks van schendin
gen van het volkenrecht door beweerde
Europese idealen of beweerde noodtoestand
verontschuldigd zijn, maar desniettemin
de voor die idealen of de leniging van die
nood uitgemergelde en gemartelde volke
ren zich zonder tegenstreven op het altaar
van het Groot-Duitse ideaal ten offer had
den moeten laten brengen.
De Raad constateert, dat Rauter ten
onrechte meent, dat het misdadig karakter
Drie Koningen aan de grens
Zij smokkelden
BALLONGUM
van SANTOS-BREDA
Wel een bewijs, dat de kwaliteit
prima is.
BALLONGUM, de kauwgummi,
waarvan zulke fijne ballonnen ge
blazen kunnen worden.
(Adv.)
van zijn handelingen eerst achteraf is vast
gesteld. Immers staan die overtredingen
sinds lange tijd overal bekend als oorlogs
misdrijven. Ook reeds vóór de tweede
wereldoorlog heeft voor zodanige feiten in
verschillende landen, waaronder Duitsland,
strafoplegging plaats gehad.
Beroep op bevel gaat niet op.
Ten aanzien van Rauters beroep op hoger
bevel merkt de Raad op, dat requirant met
zulk een beroep niets bereiken kan nu hij
terecht staat en veroordeeld is ter zake
van handelingen, strijdig met het volken
recht en desbewust verricht. Rauter was
zeker in staat, zich aan bepaalde daden te
onttrekken, zoals hij er zich dan ook meer
dan eens erop heeft beroemd, bevelen van
Himmler en anderen of wel in meer ge
matigde vorm of zelfs in het geheel niet te
hebben uitgevoerd. Ten slotte moet worden
bedacht, dat Rauter van het begin der
nazi-heerschappij af volledig daarmee heeft
ingestemd en zich zonder enig tegenstreven
in dienst van Hitier en diens aanhang
heeft gesteld. Hij wist wat diens aanhang
waren en hij wist ook dat hij in zijn positie
verantwoordelijk was voor de uitvoering
van hem gegeven bevelen, ook al zou hij
tegen deze uitvoering bezwaren hebben
gehad.
De voorlezing van de sententie nam
anderhalf uur in beslag. Rauter die door
het lange staan vermoeid werd, kreeg na
een uur verlof te gaan zitten. Hij scheen
volkomen onbewogen en verliet na de
voorlezing kaarsrecht de zaal.
Zestien vrouwenverenigingen protesteren
tegen een eventuele ontslagverlening
Bij de behandeling van de begroting van
Binnenlandse Zaken in de Tweede Kamer
kwam onlangs onder meer de positie van
de vrouw in overheidsdienst ter sprake,
waarbij de mogelijkheid werd overwogen
om door middel van een wetsbepaling de
gehuwde vrouw met ingang van 1 Januari
1950 uit de overheidsbetrekkingen te ont
slaan. Dat deze overweging nogal wat stof
zou doen opwaaien was te voorzien. Tal
van vrouwenbewegingen kwamen in het
geweer om zich tegen deze voorgenomen
maatregel te verzetten.
Verscheidene malen werden reeds van
hogerhand regelingen getroffen om de ge
huwde vrouw uit overheidsbetrekkingen te
weren of te ontslaan. Bij een Koninklijk
Besluit van Maart 1924 werd reeds bepaald
dat slechts indien de getrouwde vrouw de
enige kostwinster en ouder dan 45 jaar is,
zij in overheidsdienst gehandhaafd kon
blijven. Nauwelijks tien jaar later, in 1934,
moest aan de gehuwde vrouw, onafhanke
lijk van de leeftijd, ontslag worden ver
leend.
De komst van de bezetter bracht een ver
andering teweeg en op vele posten moekten
vrouwen worden ingeschakeld om het werk
der mannen waar te nemen. Deze. toestand
bleef na de oorlog in vele bedrijven ge
handhaafd, doch door de eventueel van
kracht wordende wet zou een groot aantal
gehuwde vrouwen op 1 Januari 1950 ont
slagen moeten worden.
In een adres aan de ministerraad, op 10
Januari verzonden door een 16-tal Neder
landse vrouwenverenigingen, vertegen
woordigend ongeveer driehonderd duizend
vrouwen, wordt verklaard, dat de keuze
van de arbeid door de vrouw, gehuwd of
niet, een zaak is die in volkomen vrijheid
door de betrokkene zelf moet worden ge
daan.
In het adres wordt verder gezegd: „De
ondergetekenden gaan er, geheel in over
eenstemming met wat leeft onder de Ne
derlandse vrouwen, van uit, dat. de taak
Van 16 Januari tot en met 29 Januari
zijn de volgende bonnen geldig:
BONNEN VOOR VLEES
561, 563 Vlees: 100 gram vlees.
562 Vlees: 300 gram vlees.
ALLE BONKAARTEN
567 Algemeen: 250 gram boter of marga
rine of vet.
BONKAARTEN KA. KB, KC 901
571 Algemeen: 250 gram boter of marga
rine of vet.
572 Algemeen: 200 gram kaas of 250 gram
korstloze kaas.
B 585, C 587: 500 gram. boter of margarine
of vet.
BONKAARTEN KD, KE 901
577 Algemeen: 125 gram boter of marga
rine of vet.
578 Algemeen: 100 gram kaas of 125 gram
korstloze kaas.
TABAK- EN DIVER SENKAARTEN
QA, QC 901
21, 22 Tabak, 24 Diversen: 2 rantsoenen
sigaretten of kerftabak.
BONKAARTEN ZA, ZB, ZC, ZD, ZE,
MD, MF, MH 902
(bijzondere arbeid, aanstaande moeders en
zieken).
Geldig zijn de bonnen van de strook C.
Deze bonnen zijn 14 dagen geldig.
De niet-aangewezen bonnen van strook
2 kunnen worden vernietigd.
Verkoop van textiel
zonder punten
Van 17 tot en met 29 Januari wordt
textielwinkeliers de gelegenheid geboden
een aantal goederen zonder punten af te
leveren.
De Detex (Vakgroep Detailhandel in
Textielgoederen) tracht deze keer niet al
leen de huismoeders maar ook de huisva
ders voor de punten vrije verkoop te inte
resseren en wel door de slagzin „Zo is
vader".
De Stichting van de Arbeid heeft met
nadruk onder de aandacht van de minister
van Economische Zaken gebracht, dat de
textielvoorziening nog steeds reden geeft
tot vele klachten. Zij heeft op verruiming
aangedrongen.
Over twee weken een bon
voor een half pond rijst
Eind Januari zal voor alle leeftijdsgroe
pen wederom rijst beschikbaar worden
gesteld. In de bonnenlijst van 27 Januari
zal een bon worden opgenomen, recht
gevende op het kopen van 250 gram rijst.
Deze verstrekking en die van begin Decem
ber 1948 (100- gram voor iedereen) zijn
mogelijk gemaakt door de aanvoer van 6000
ton rijst uit Siam.
Voor 1949 is aan Nederland toegewezen
18.000 ton. Voor de aankoop van deze hoe
veelheid is contact opgenomen met Siam
en Birma. Het zal van de prijs afhangen of
de gehele toewijzing opgenomen zal wor
den.
Door deze onzekere factoren is het niet
mogelijk een enigszins regelmatige distri
butie van rijst in te voeren. In de naaste
toekomst zullen nog verdere verstrekkingen
volgen.
Een Amerikaanse rechtbank in Kassei (Duitsfond) veroordeelde gisteren de 21-jarige Neder
lander O. van der V. wegens moordroofmoord en poging tot moordter dood. De veroordeelde
(rechts) met zijn verdedigers.
Fietsen met hulpmotor
Op grond van de overweging, dat het
rijden met rijwielen met een hulpmotor op
de rijweg een ernstige belemmering van
het snelverkeer en gevaar voor de berijders
zou gaan vormen, is minister Spitzen voor
nemens te bewerkstelligen, dat rijwielen
met hulpmotor voor de toepassing van het
wegen verkeersrecht gelijk worden gesteld
met rijwielen, aldus deelt de minister mede
in de memorie van Antwoord op de begro
ting van Verkeer en Waterstaat.
Het ligt in het voornemen deze gelijk
stelling slechts voor die hulpmotorrijwie
len te doen gelden, welke door hun eenvou
dige behandeling even gemakkelijk berijd
baar blijken als een rijwiel en waarvan
tevens de snelheid in alle omstandigheden
ten hoogste 20 a 25 km per uur bedraagt.
Ten einde te kunnen beoordelen of de hulp
motorrijwielen aan deze eisen voldoen, zal
een keuring niet kunnen worden gemist.
Het ligt in het voornemen in de nieuwé
verkeerswetgeving hierin te voorzien.
DORDTSE KINDEREN MAKEN
PLAKBOEK VOOR VRIENDJES
IN TUNNEL HILL,
In 1947 hebben leerlingen van de vijfde
en de zesde klasse van de lagere school
in Tunnel Hill, een plaatsje in het uiter
ste Noorden van de staat Georgia in de
Verenigde Staten, hard gewerkt aan een
„Treasure Chest", bestemd voor de Ne
derlandse kinderen. Deze „schatkist" is
thans in de kinderbibliotheek te Dordrecht
aangekomen. Behalve aardige boeken be
vatte zij een zogenaamd „scrapbook" een
plakboek, waarin de kinderen versjes had
den geschreven, een boek met brieven aan
de onbekende vriendjes en vriendinnetjes
in Nederland en ook papier, potloden en
klem-krijtjes teneinde de Nederlandse kin
deren in staat te stellen te antwoorden.
De Dordtse kinderëri hebben nu ook een
plakboek samengesteld, dat binenkort naar
Amerika wordt gestuurd.
Nederlander in Duitsland
ter dood veroordeeld
Een gerechtshof van het Amerikaanse
militaire bestuur in Duitsland heeft gisteren
de 21-jarige Nederlander O. van der V. uit
Koeward (Zeeland) ter dood veroordeeld
wegens moord en aanranding.
Van der V. trachtte op de tweede zittings
dag (de behandeling van de zaak nam
zeven dagen in beslag) zelfmoord te plegen.
Hij werd schuldig bevonden aan het ver
moorden van de Pool Jan Fross, het aan
randen van twee Duitse vrouwen en een
poging tot moord op de Duitser Heinz
Keppler.
Verdachte, die formeel tevens nog ver
oordeeld werd tot 55 jaar gevangenisstraf,
verklaarde dat zijn ervaringen in de Neder
landse ondergrondse beweging tijdens de
Duitse bezetting hem alle morele normen
uit het oog hadden doen verliezen.
EN W
Gr. Houtstr. 47, Haarlem - Tel. 18036
HERENPARAPLUIES!
(Adv.)
De heer G. M. Nederhorst te Gouda is
met ingang van 1 Februari benoemd tot lid
van het College van Rijksbemiddelaars.
DE WALVISVANGST
15. „Hela, wie hebben we daar? Ben je nou
nog de vloer aan het vegen, wat? Dat gaat niet
mijnheer. Er is voor alles een vaste tijd, wat,"
zei kapitein Kupido, toen hij Panda daar op zijn
buik in de gang zag krabbelen. „En wat moeten
jullie hier! Je staat warempel te kijken of je
een kokosnoot hebt ingeslikt," snauwde hij
tegen de stuurman en Lummel, die met hun
houding geen raad wisten, „Oh niets, kapitein,"
zei Pandaterwijl hij vlug overeind krabbelde.
„Ik ben alleen maar gevallen en daar is de
stuurman zeker van geschrokken." „Ik zeg
niets/' had hij bliksemsnel bedacht, „dat maakt
de toestand aan boord maar gevaarlijk. Ik zal
zelf wel een oogje in hel zeil houden." De
kapitein keek hen hoofdschuddend na. „Rare
toestanden aan boord," mompelde hij. ,/Veel
snap ik er niet vanwat?"
van de gehuwde vrouw in de eerste plaats
ligt in de verzorging van haar gezin. Dat
dit in overeenstemming is met de Neder
landse practijk blijkt wel uit het feit, dat
zowel bij de volkstelling van 1909, als bij
die van 1930 het aantal gehuwde vrouwen
op het totaal van de in een beroep werk
zame personen slechts 2,2 pet. bedraagt. De
Nederlandse overheid heeft zich op het
standpunt gesteld, dat het verrichten van
bezoldigde beroepsarbeid door de gehuwde
vrouw geoorloofd is, als de vrouw het 45ste
levensjaar vervuld heeft en er niet vol
doende mannelijke en ongehuwde, vrouwe
lijke krachten op de arbeidsmarkt zijn. Wij
menen dat dit standpunt wel eenvoudig,
doch redelijk noch zedelijk verantwoord is,
Het gaat hier om de principiële vraag of
de beslissing over het al of niet verrichten
van beroepsarbeid door de gehuwde vrouw
niet overgelaten moet worden aan de vrouw
in overleg met haar man. Ondergetekenden
menen daarom, dat voorschriften van over
heidswege over het verrichten van be
roepsarbeid door gehuwde vrouwen achter
wege kunnen blijven".
Voorts wordt verklaard: „Door de ont
slagbepaling plaatst Nederland zich in een
uitzonderingspositie, die niet in overeen
stemming is met de resoluties welke in de
zitting van deze zomer van de Economische
en Sociale Raad van de Verenigde Volken
zijn aangenomen en in December j.l. te
Parijs door de Assemblée zijn aanvaard.
De ondergetekenden zijn derhalve van oor
deel, dat de Nederlandse regering zo spoe
dig mogelijk stappen dient te ondernemen
om alle beperkende bepalingen ten aanzien
van de huwende en gehuwde vrouwen in
overheidsdienst in te trekken, waarmede
dan tevens overeenstemming wordt bereikt
met de bovengenoemde resoluties".
Dit adres werd ondertekend door de Na
tionale Vereniging voor Vrouwenarbeid, de
Nederlandse Vereniging voor Vrouwenbe-
langen en Gelijk Staasburgerschap, de Ne
derlandse Vereniging van Vrouwen met
Academische Opleiding, de Nederlandse
Bond van Vrouwen werkzaam in Bedrijf
en Beroep, de Nationale Unie van Neder
landse Soroptimistclubs, de Vrouwengroep
van de Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie, de Vrouwenbond van de Partij van
de Arbeid, het R.K. Vrouwendispuut, de
Nationale Vrouwenraad van Nederland, de
Nederlandse Katholieke Vrouwenbeweging,
de Christen Jonge Vrouwen Federatie, de
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen,
de Nederlandse Bond van Plattelandsvrou
wen en de Unie van Vrouwelijke Vrijwilli
gers.
Schrijvers van kinderboeken
ontvingen prijzen
Zeven gelukkige, mensen verlieten gis<
teren „Lion d'Or", waar zij de prijs in ont
vangst hadden genomen, die zij met het
door hen ingezonden manuscript, voor d<
prijsvraag voor kinderboeken van de N.V
Boom-Ruigr.ok te Haarlem hadden ver
diend.
De grootste lof kreeg mejuffrouw E. dc
Mëijier toegezwaaid voor haar voor jongen:
van 7 tot 13 jaar geschreven boeit „Jona:
ziet sterretjes", waarvan het Jurylid
Leonard Roggeveen zei, dat het met hobfe
en schouders boven de meeste inzendinger
uitstak. „Goed bloed kan niet liegen", ze:
de heer Róggeveen, doelende op de schrijf
sters-loopbaan van de moeder van de be
kroonde,. Fenna de Meijier.
Deze spreker wees nog eens op de zwart
eisen, waaraan het goede boek moet vol
doen. De schrijver moet boeiende stol
boeiend kunnen vertellen en de psychologie
van het kind begrijpen en doorvorsen
Menig bekend romancier schrikt dan ook
voor dit genre terug.
Er was in deze groep nog een posthume
onderscheiding: de prijs, die de inmiddels
overleden heer C. de Groot met zijn „Teun
Blink" had gewonnen, werd door zijn zoon
in ontvangst genomen.
Het jurylid R. Feenstra, dat de boeken
voor jongens van elf tot vijftien jaar had
beoordeeld, onthulde, dat de meeste ge
schriften een gebrek aan innerlijke nood
zaak verrieden, dat vaak ruwe taal werd
gebezigd en dat de genade van de humor
te dikwijls ontbrak.
Te veel ook was geïnspireerd op beeld
romans en luisterspel.
De heer C. A. Meyer laboreerde met zijn
„De jacht op de Aalscholver" aan deze
euvelen niet en blonk uit door goede dia
logen, weshalve ook hij een prijs kreeg.
De heer E. Kroeskop, jurylid voor de
andere meisjesboeken, loofde de sociolo
gische inspiratie van de prijswinnaars,
mevr. Nietha den Hartogh met „Op onze
schouders" en van Wim van der Laan met
„Wij bouwèn ons een toekomst". Zijn
motivering werd door de adviseur voor de
jeugdlectuur van de N.V. Boom-Ruygrok,
de heer W. J. van der Meer, voorgelezen,
daar hij zelf verhinderd was.
Mejuffrouw D. W. Gerhardt reikte met
enige waarderende woorden de prijzen uit
aan mejuffrouw Hanny Hoogland en mevr.
Riek GoudappelBos, die resp. met „Het
glazen huisje" en „Josjes proefkamp" in
de afdeling meisjesboeken van 9 tot 13 jaar
de jury hadden behaagd.
Secretaris van dr. Drees
naar West-lndië
De heer H. Hermans, secretaris van de
minister-president, zal zich binnenkort
naar West-lndië begeven teneinde in op
dracht van de regering een onderzoek in
te stellen naar de mogelijkheid om de
voorlichting en de nieuwsvoorziening tus
sen de gebieden van het koninkrijk onder
ling nauwer te coördineren. De heer Her
mans zal ongeveer drie weken in West-
lndië blijven.
De heer Hermans heeft onlangs met
hetzelfde doel een bezoek aan Indonesië
gebracht.
Faillissementen
De rechtbank te Haarlem heeft in staat
van faillissement verklaard:
Theodorus Hendrikus Joannes de Droog,
zilversmid, handelende onder de naam „De
Zilverfabriek Haarlem", wonende te Haar
lem, Barendsestraat 16 rood. Rechter-com-
missaris: mr. C. G. Bijleveld. Curator: mr. F.
van Blerkom, advocaat en procureur te
Haarlem.
C. P. Heinis, meubelfabrikant, wonende te
Westzaan, J, J. Allanstraat 319, Rechter-com-
missaris: mr. C. G. Bijleveld. Curatrice: mr.
H. S. J. M. Felhoen KraalOtto, advocaat en
procureur te Wormerveer.
In Oldcnzaal brandde op 30 December
:en blok van tien oude huisjes af. De ge
meente kreeg boven het voor dit jaar vast
gestelde bouwvolume een extra toewijzing
voor tien huizen. De bouw daarvan is reeds
aanbesteed.
l iieuwe
Ui tg;
a ven
J. Gerhard Toonder, Vanaf dit
moment De Boekerij, Baarn.
J. Gerhard Toonder heeft ter gelegenheid
van Kerstmis een vertelling geschreven,
waarin hij zich de uiterste inspanning geeft
om de zin van het wonder der liefde te laten
zien. Waar niet is, verliest echter ook hij
zijn recht; hij neemt hier emoties in handen
die hem niet vertrouwd genoeg zijn, die hij
alleen vermoedt of wenst en geenszins kan
hanteren. De man, die tot onderwerp dient
van het verhaal, probeert de werkelijkheid
en de redding van de wereld ongelovig op
eigen kracht te bereiken en vindt een wapen
dat in vernielende werking de atoombom
voorbijstreeft;als hij het ten volle beseft,
dringt het tot hem door dat hij de verkeerde
weg heeft genomen en kiest hij de liefde.
„Hij had een nieuwe rode bal gemaakt, die
alles kon verwoesten, maar niet de liefde en
niet God: Die zijn groter. Er is geen_ vernie
tigingskracht die groter is dan die twee,
God en de liefde de schepping". Maar van
die twee men moet zich er nog voor hoe
den ze op te vatten als de grootste vernie
tigingskrachten vertelt de heer Toonder
niet meer, alsof uit het feit dat het één geen
oplossing geeft reeds volgt dat het ander het
wel doet. Èn er blijkt ook van het onbevre
digende van het liefdeloze leven niet veel,
al speelt het verhaal zich af in de diepste
wezenlijkheid van de geest en van het
heelal. De gebruikte wijsheid ontbreekt het
aan originaliteit; zij is alleen verwerkt op een
wijze waardoor de lezer enigszins onthutst
wordt tot hij er, van zijn eerste verbazing
bekomen, teleurgesteld doorheen ziet.
Men ziet zich gedwongen J. Gerhard Toon
der te verwijten dat hij meer dan. wat hij
moest uitdrukken geschreven heeft over wat
hij meende te moeten uitdrukken, om welke
reden ook. Dat het resultaat stijf staat van
pretentie maakt zijn geval niet sympathieker.
S. M.
Baby gestorven door
ergerlijke verwaarlozing
In Hillegersberg heeft de politie een 29-
jarige vrouw gearresteerd die haar baby,
een jongetje van zes maanden, zodanig
heeft verwaarloosd, dat het kind Zondag
is overleden. Tegen haar man, een 35-jarige
meubelmaker, is proces-verbaal opgemaakt.
Het gezin, dat door verwaarlozing in
een haveloze toestand verkeerde, bestond
uit man, vrouw en vijf kinderen. De jong
ste twee kinderen kregen vrijwel geen ver
zorging. De op een na jongste heeft echter
de schromelijke verwaarlozing doorstaan,
de allerkleinste niet. Toen dit kind in een
ziekenhuis ter wereld kwam en in een
couveuse moest worden verpleegd, werd
het door een arts op diëet gesteld. Nauwe
lijks echter was het kind thuis of de
moeder stoorde zich niet meer aan het
doktersadvies. Gewassen werd het kind
zelden, het laatst enige dagen vóór Kerst
mis. Ook werd het niet verschoond. Even
min droogde en reinigde de vrouw het
schamele bedje.
De op een na jongste in het slordige
gezin, die het leed te boven kwam, had
vrijwel dezelfde „verzorging" gekregen.
Toen dit kind geboren was, verliet de
moeder met ruzie het huis, dat zo erg
vervuilde, dat het later slechts met veel
moeite weer bewoonbaar te maken was.
De man, die 65 gulden per week verdiende,
scheen de staat van vervuiling in zijn wo
ning niet te deren. 1
Explosie. Op een Braziliaanse tankboot, de
„Itamarati", heeft zich in de baai van
Rio de Janeiro een hevige ontploffing
voorgedaan. Bij dit onderzoek kwam één
persoon om het leven, een tiental per
sonen werd gewond. Eén man wordt
vermist. De oorzaak \un de ontploffing
is nog onbekend.
Grenzen dicht. Vreemdelingen zullen vol
gens een nieuwe bepaling geen lid kun
nen worden van de vereniging van
Australische musici. Deze bepaling is
genomen om de Australische en Engelse
toonkunstenaars te beschermen tegen
buitenlandse concurrentie. De leden
van bovengenoemde vereniging zullen
voor negentig procent uit Australiërs
en voor tien procent uit Engelsen, die
tien jaar in Australië woonachtig zijn
geweest, mogen bestaan.
Vee? teken. Naar verluidt zijn zeven van
Tsjang Kai Tsjeks negen kogelvrije
auto's uit Nanking weggevoerd naar
Foetsjow. Drie van deze auto's zouden
overgezet zijn naar Formosa. De uit
tocht uit Nanking van functionarissen
en hun gezinnen duurde Woensdag
voort.
Brand. Eén van de Noordelijke wijken van
Sjanghai is door brand verwoest. Drie
duizend mensen werden dakloos.
Grote haai. In Noord Auckland heeft men
een tand van zes en een kwart centi
meter opgegraven, afkomstig van een
reusachtige haai, die ongeveer 50.000.000
jaar geleden geleefd moet hebben.
Onlusten? Volgens het Italiaanse blad
„Giornale della Sera" zouden ernstige
onlusten in Joegoslavië, vornamelijk in
Herzegowina, zijn uitgebroken. Volgens
het Romeinse blad zou de gewezen
Tsjetnik-leider Panjo Nicevitsj, een op
stand geleid hebben maar gevangen
genomen en in Mostar gefusilleerd zijn.
In Mostar zou thans rust heersen maar
in het gebergte zou tussen de opstande
lingen en regeringstroepen verwoed
worden gevochten.
De bokser Joe Louis, wereldkampioen, ant
woordde op de vraag, wie hem gedu
rende zijn loopbaan het hardst geraakt
had: ,,Dé fiscus". (Reader's Digest)
Hoe Iaat het is. De Westelijke landen weten
niet hoe laat het is, beweerde radio
Moskou vandaag. Moskou verklaart na
melijk dat de Russische tijdsberekening
tot op 0.006 seconden juist is, dit in
tegenstelling met de Britse berekening,
die maar tot 0.008 seconde en de
Washingtonse berekening die t,ot 0.009
seconde juist is. Frankrijk wist er het
minste van, aldus de radio. Dit land heeft
een tijd die slechts tot op 0.0017 secon-
dea accuraat is.
