Haarlems Dagblad Dr van Royen vertolkt leedwezen Ban ka der regering over gebeurde op Banka Koos Vorrink enig overlevende bij vliegongeluk op Deens eiland Weerbericht 63e Jaargang No. 19145 Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin. 10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred. 15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132. Dinsdag 18 Januari 1949 Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal 4,25. Franco' per post ƒ4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom en ^prcctjte 'i^aaricmörije Courant (2tano 165:6) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem DE ZONDERLINGE LOOP van zaken met de gevangen genomen republi keinse leiders op het eiland Banka onder vindt scherpe critiek ook in ons land. Zij verdient die. Het is uiterst zonderling, dat als uit Batavia bepaalde orders omtrent de beloften, die men van deze mensen vragen mocht en omtrent hun behandeling worden gegeven, deze eenvoudig niet worden nage leefd. Het is ook vreemd dat deze inbreuk op het gezag der hoogste autoriteiten moet worden ontdekt door leden van een buiten landse commissie. Waarom heeft men zich, in een zo belangrijke aangelegenheid, niet van de uitvoering der gegeven opdrachten op de hoogte gesteld en tenminste bij voor baat telegrafisch rapport gelast omtrent die uitvoering? Intussen was in de Veiligheids raad van de U.N.O. door onze gedelegeerde dr. Van Royen medegedeeld dat de ge vangenen op Banka volledige bewegings vrijheid hadden. Deze mededeling is door de feiten gelogenstraft en gisteren heeft dr. Van Royen te Lake Success zijn leedwezen moeten betuigen. Het is niet de eerste maal dat hij op eenmaal gedane verzekeringen heeft moeten terugkomen. Zijn positie in dergelijke gevallen is geenszins benijdens waard. Hij heeft het standpunt der Neder landse regering herhaaldelijk en met onmiskenbaar talent in de Veiligheidsraad verdedigd: het wordt hem wel zeer moeilijk gemaakt als tengevolge van zulke blunders zijn positie wordt verzwakt. Het belang van een dergelijke zaak reikt natuurlijk aanzienlijk verder dan de vraag, welke mate van persoonlijke beleefdheid jegens de betrokken republikeinen wordt toegepast. De in Amerika en andere landen heersende ongunstige stemming ten aan zien van het Nederlandse optreden in Indo nesië Icon er alleen door verslechterd wor den. Dat is dan ook gebleken en tegelijker tijd is de New,York Times voor den dag gekomen met een nieuw Amerikaans plan, waarin maatregelen worden voorgesteld die inderdaad zoals Buitenlandse Zaken reeds verklaard heeft het Nederlandse programma doorkruisen en aanmerkelijke verwarring in uitzicht stellen. Onze corres pondent te Batavia bericht dat de leiders van de deelstaten door de commissie van buitengewoon federaal overieg, onder lei ding van sultan Hamid II, zelf contact zoe ken met de republikeinse leiders met de toevoeging dat „als de republikeins-fede ralistische besprekingen succes hebben, misschien wijziging van het ontwerp Be wind Indonesië in overgangstijd noodzake lijk zal worden". Uit dit zoeken van contact door de deelstaten krijgt men niet de indruk dat de samenwerking tussen Nederlanders en federalen er hechter op is geworden. Ten tijde van het heengaan van de luite nant-gouverneur-generaal dr. Van Mook een vertrek dat velen betreurd hebben en dat ook op deze plaats is betreurd was die samenwerking zeer goed. Het zou dwaasheid zijn niet te willen zien dat het verloop van zaken met de gevangenen op Banka niet alleen in Amerika maar ook in Indonesië zelf een pngunstige indruk en uitwerking moet hebben gehad. Men kan deze dingen niet anders dan, met grote bezorgdheid zien omdat het doel van alle streven in Indonesië tenslotte dui delijk en onmiskenbaar blijft en bij alle overwegingen voorop dient te staan: men moet tot een samenwerking op de door ons land aanvaarde en reeds door een grond wetsherziening bevestigde grondslagen komen en die kan alleen voltrokken wor den in een sfeer van wederzijds vertrou wen en volstrekte goodwill. Op uitnodiging van minister-president Drees (die evenwel reeds Donderdag a.s. naar Nederland zal terugreizen) is nu Soetan Sjahrir voor een bespreking naar Batavia gekomen. Volgens goed-ingelichte kringen zal Hatta voor der gelijk overleg naar Batavia gaan. Nieuwe onderhandelingen dus. Het kost moeite er belangrijke verwachtingen aan te verbin den in de heersende staat van zaken. Als er op dit ogenblik velen in ons land zijn, die zouden wensen dat een figuur als dr. Van Mook de hoogste Nederlandse post in Indo nesië was blijven bekleden, is dat tenvolle begrijpelijk. Onze parlementaire correspondent heeft gisteren bericht dat men in Den Haag hevig verontwaardigd is over de op Banka be gane blunders. Het is, na de brief van de voorzitter der Nederlandse delegatie dr. Elink Schuurman, waarin deze „de betreu renswaardige staat van zaken" heeft er kend met de mededeling dat „geheel in strijd met de gegeven instructies" gehan deld is wel zeer noodzakelijk-dat ten spoe digste gepubliceerd wordt hoe zulks heeft kunnen geschieden. Het Nederlandse be lang is er zeer duidelijk en ernstig door geschaad. Tegenover het buitenland zowel als tegenover de Indonesiërs in het alge meen moet in deze tijd meer dan ooit blijken dat orde en regel in onze bestuurs organisaties heersen. Inplaats daarvan volgen fouten elkaar op. Het zal ook nog moeten blijken of de gevangenen op Prapat (Sumatra) werkelijk bewegingsvrijheid hebben gehad. En wel licht kan nog eens opgehelderd worden waarom dat transport van republikeinse leiders van Djokja (dat men al volledig bezet had) naar Banka en Prapat ooit heeft plaats gehad. Want dat is niet duidelijk geworden. R. P. Ex-W.A.-hopman verdacht van verraad van A. M. de Jong Getuige ging verdediger te lijf Het Bijzondere Gerechtshof te Amster dam behandelde Maandag de zaak tegen de 57-jarige A. N. uit Laren, die hopman der W. A. is geweest en die er van beschuldigd werd in 1943 mededelingen aan de Duitse politie te hebben gedaan over de schrijver A. M. de Jong, ten gevolge waarvan deze een der eerste slachtoffers werd van de z.g. „Silbertanne"-moorden. Hoewel verdachte N. ontkende, mede delingen over de heer De Jong aan de Duit sers te hebben gedaan, achtte de advocaat fiscaal het ten laste gelegde bewezen en eiste levenslange gevangenisstraf. In zijn pleidooi betichtte de verdediger, mr. G. N. Hovius, een der getuigen ervan „uit het hoofd geleerde mededelingen ge daan te hebben". De getuige J. A. B. werd hierover zo kwaad dat hij, geassisteerd door zijn vrouw, dé raadsman te lijf ging en hem enkele klappen toediende. De presi dent, mr. F. van der Goot, liet het echtpaar B. uit de zaal verwijderen. NOG GEEN RESOLUTIE IN DE VEILIGHEIDSRAAD India eist uitspraak voor 20 Januari In de zitting van de Veiligheidsraad van gisteren, waar opnieuw het Indonesische probleem aan de orde was, werd het woord gevoerd door de Amerikaanse gedelegeer de dr. Jessup, de republikeinse vertegen woordiger Palar, de vertegenwoordiger van India Sir Rama Raoe, de Nederlandse ge delegeerde dr. Van Royen en de Canadese voorzitter van de raad, generaal Mac- Naughton. Er werd geen resolutie inge diend. De raad zal Woensdag om kwart voor tien Nederlandse tijd opnieuw bijeen komen. De voorzitter merkte aan het eind van de debatten van Maandagavond op dat hij verwachtte, dat Woensdag een ont werpresolutie zal worden ingediend. Deze ontwerpresolutie zal dan waarschijnlijk, aldus Reuter, van Amerikaanse zijde ko men. Over de inhoud kan men slechts gis sen. Wel is de gedetailleerde inhoud be kend van het Amerikaanse plan dat voor ziet in de samenstelling van een nieuwe UNO-commissie die grote bevoegdheden zou krijgen. De bijzonderheden van dit plan, dat circuleert onder de leden van de Veiligheidsraad, werden gepubliceerd in de New York Times en zijn elders in dit blad opgenomen. Tijdens zijn rede voor de Veiligheids raad heeft dr. Van Royen Maandag mede gedeeld dat Soetan Sjahrir, die tezamen met Soekarno en andere republikeinse leiders op Sumatra verblijft,- heden Dins dag in Batavia zal arriveren op uitnodiging van minister-president Drees, die met hem besprekingen zal voeren. Dr. Drees is voor nemens Donderdag naar Nederland terug te keren. De voorzitter van de Veiligheidsraad heeft mededeling gedaan van de ontvangst van een brief, afkomstig tan de republi keinse delegatie te Lake Suceess, waarin deze vrijgeleide verzoekt voor een aantal republikeinse persoonlijkheden opdat deze zich naar Lake Success kunnen begeven om de raad in te lichten over de toestand. De voorzitter achtte dit verzoek „juist en terzake", en verklaarde de Nederlanders te zullen vragen hierbij medewerking te verlenen. De Amerikaanse afgevaardigde dr. Jes sup verklaarde te wensen dat de raad zo spoedig mogelijk een ontwerpresolutie voor zich heeft. „Het debat heeft aangetoond, dat er in grote, dankbaar stemmende male overeenstemming is bereikt over de be langrijkste punten", aldus Jessup, „en het zou betreurenswaardig zijn, indien de al gemene overeenstemming zou verflauwen op grond van enkele gedetailleerde pun ten". Dr. Jessup verklaarde dat de V. S. met „sympathie en belangstelling" kennis namen van het door India genomen initia tief, over deze kwestie een conferentie van Aziatische staten bijeen te roepen, en hoop ten, dat deze een bijdrage zou leveren tot het vinden van een bruikbare oplossing voor het Indonesische vraagstuk. Nadat de republikeinse afgevaardigde Palar gesproken had kreeg dr. Van Royen het woord. Hij verklaarde naar aanleiding van het rapport van de Commissie van Goede Diensten betreffende de positie van de republikeinse leiders op Banka: „Ik ben gemachtigd te zeggen, dat mijn rege ring met diep leedwezen kennis heeft ge nomen van het bericht betreffende de huisvesting en de vrijheidsbeperking der leiders op Banka. Inlichtingen, door mijn regering ontvangen, tonen aan dat dit ge schied is in directe tegenstelling met de instructies door de Nederlandse regering gegeven. Strenge maatregelen zullen wor den genomen tegen hen die hiervoor ver antwoordelijk zijn. Twee hooggeplaatste Nederlandèrs zijn reeds op weg naar Banka om volledig verslag uit te brengen over de situatie cn toe te zien op de strikte naleving der gegeven instructies", aldus dr. Van Royen. Sir Rama Raoe (India) drong aan op spoedige actie van de Veiligheidsraad, op dat de conferentie te New Delhi, die 20 Januari geopend wordt, in staat zou zijn kennis te nemen van de resolutie van de raad. Hij achtte het een gebiedende eis, dat de gevangen leiders onmiddellijk vrij gelaten en in hun functie hersteld worden. Het stadium is bereikt, waarin de Vei ligheidsraad een meer actief aandeel zou moeten nemen in de uitvoering van welke resolutie ook, aldus Raoe. De C. V. G. D. moet opnieuw worden samengesteld, op dat zij op de uitvoering zal kunnen toe zien, en de Nederlands troepen zullen moe ten terugtrekken onder supervisie dezer commissie; dit terugtrekken zou 1 Maart voltooid moeten zijn. Definitieve data zou den moeten worden vastgesteld voor ver kiezingen en voor de overdracht van de souvereiniteit, aldus Raoe. Sjahrir te Batavia BATAVIA, 18 Januari. (Aneta). Soetan Sjahrir zal hedenavond te 18.00 uur ten paleizé Koningsplein minister Drees ontmoeten. Hij is Dinsdagmiddag 15.15 uur met het lijntoestel uit Medan aangekomen op Kemajoran, waar hij werd opgewacht door de heren Koets, Darmase- tiawan, Soepomo, Jahja(namens de mi nister-president van Oost-Indonsië Anak Agoeng), benevens vele tientallen corres pondenten, waaronder talrijke republikei nen. Sjahrir had geen verklaring af te leggen. Hij verklaarde aan de correspon denten alleen: „I have been out of touch", en verder: „Ik ben blij, hier te zijn". Daar op vertrok hij naar zijn huis aan de Java- weg, vergezeld door Darmasetiawan en familieleden Naar United Press uit Batavia mededeelt, hebben bevoegde kringen laten weten dat binnenkort ook Mohammed Hatta in Bata via zal arriveren op verzoek van minister president Drees. Dr. Drees vertrekt Donderdag naar Nederland Het ligt in de bedoeling dat dr. Drees Donderdag uit Batavia naar Nederland vertrekt met de Constellation „Franeker" gezagvoerder L. Sillevis. Van gezaghebbende zijde werd te Batavia aan Aneta verklaard, dat de taak van dr. Drees in Indonesië vrijwel is geëindigd en dat, wegens een ongesteldheid die zich heeft geopenbaard, zijn spoedig vertrek waarschijnlijk is. Nieuwe faciliteiten voor Ame rikaanse geschenkzendingen Op het ministerie van Buitenlandse Za ken in Den Haag werd Maandagmiddag door minister mr. D. U. Stikker en de Amerikaanse ambassadeur, dr. Baruch, de overeenkomst betreffende een regeling voor de behandeling van z.g. „relief'-zen- dingen uit de Verenigde Staten naar Ne derland ondertekend. Ingevolge deze overeenkomst zullen voortaan geen invoerrechten worden gehe ven bij binnenkomst in Nederland van „relief'-zendingen en zullen de kosten van het vervoer van deze „relief'-zendingen binnen Nederland worden betaald in gul dens tegenwaarde der Marshall-hulp bij de Nederlandse Bank. Om voor deze faciliteiten in aanmerking te komen, moeten deze zendingen een „re- lief" karakter hebben, zij mogen, met an dere woorden geen luxe goederen, zoals cigaretten of alcoholhoudende dranken be vatten. Voor particuliere zendingen gelden de bepalingen van deze overeenkomst ten aan zien van levensmiddelen, gedragen kleding en schoeisel en geneesmiddelen. De overeenkomst is van groot belang voor instellingen als het Rode Kruis, de Stichting 19401945 en de C.A.R.E., die tot dusverre een deel van de transportkosten zelf moesten dragen. Minister mr. D. V. Stikker (rechts) en de ambassadeur der Verenigde Statendr. Herman Barucli ondertekenen de overeenkomst. Westelijke bezetters vergaderen in Londen De openingsvergadering van de drie Westelijke bezettingsmachten van Duits land over het West-Duitse bezettingsstatuut die Maandag in Londen plaats had, was hoofdzakelijk gewijd aan organisatorische zaken, zo seint Reuters diplomatieke cor respondent. De besprekingen worden op het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken gevoerd. Heden zal besproken worden of de toekomstige federale regering of de landen afzonderlijk de gelden voor de bezettings- kosten zullen innen. Naar men verwacht zullen tegen het einde van Januari bijzonderheden over het statuut aan de parlementaire raad te Bonn medegedeeld kunnen worden, teneinde de vorming van een Wesf-Duitse regering te bespoedigen. De wetgevende raad te Bonn werkt thans aan een voorlopige grondwet. In de bossen tussen Overloon en Venray heeft de Opruimingsdienst een grote partij gevaarlijk oorlogstuig weggehaald. In een door onkruid overwoekerde kuil werd bo vendien het lijk gevonden van een Duitse §oldaat, dat daar van October 1944 af moet nebben gelegen. Militaire Veiligheidsraad voor West-Duitsland Berlijn, 17 Januari (Reuter). De Wes telijke mogendheden, die drie weken gele den tot overeenstemming kwamen over het onder internationale controle plaatsen van het Ruhrgebied, hebben heden een uit drie leden bestaande militaire veiligheidsraad ingesteld, die moet garanderen, dat Duits land nimmer meer zijn hulpbronnen voor aggressieve doeleinden zal kunnen gebrui ken. De raad zal inspectie-teams door geheel West-Duitsland laten rondgaan om te zor gen voor voortzetting van de ontwapening op het gebied van de wetenschap, de in dustrie en de militaire macht. De raad be staat uit generaal-majoor James P. Hodges, ieider van de afdeling voor de gewapende machten van het Amerikaanse militaire bestuur, generaal-majoor V. Westropp, Brits plaatsvervangend stafchef, en gene raal Etienne Paskiewicz, chef van de Fran se ontwapeningsafdeling in Duitsland. Later zullen misschien ook België, Ne derland erf Luxemburg in de raad verte genwoordigd worden. De bedoeling is, dat de bevoegdheden van de raad ook na de beëindiging van de bezetting in een' of andere vorm blijven voortbestaan. Geen „Italiaanse" griep Dr. J. Mulder te Leiden heeft aan de We reldgezondheidsraad te Genève gerappor teerd, dat de in Nederland voorkomende griepgevallen zogenaamde virus-A-gevallen zijn. Tot een dergelijke conclusie is dr. Lepine van het Pasteur-instituut in Parijs gekomen ten aanzien van ongeveer de helft van cle in Frankrijk voorkomende griep gevallen. Daar de in Italië heersende griep-epide- mie veroorzaakt is door virus B is men tot de conclusie gekomen, dat de griep in Frankrijk en Nederland niet van Italiaanse oorsprong kan zijn. Critiek op Bevin's beleid Onze correspondent te Londen seint ons: Het- optreden van Bevin heeft de laatste tijd een sterke oppositie bij zijn eigen partijgenoten gewekt. Het heet thans dat een vrij grote groep socialistische Kamer leden van plan is om Bevin's ontslag als minister te eisen. Er zijn diverse klachten, onder meer over zijn houding inzake Pa lestina. Verschillende ministers schijnen te dien aanzien het oordeel van de critici te delen en zij hebben nu het plan om druk uit te oefenen op Bevin. Niemand gelooft echter dat deze onder die druk be reid zal zijn zijn politiek te wijzigen. Het woord is aan Aletta Jacobs: De vraag,naar recht eist gevoel van plicht. De nieuwe semaphoor in IJmuiden begint geleidelijk haar definitieve vorm te krijgen. De laatste nouveauté aan deze gecompliceerde signaal-apparatuur is det stelling voor de water stand-indicaties bovenop het kustwachtgebouw dat van-huis-uit een Duitse bunker is. Toestel van Aero-Holland op Falster neergestort; beide piloten gedood Maandagavond tegen tien uur is een tweemotorig Cessna-vliegtuig van de N.V. Aero-Holland, de P.H. NAZ, aan de Oost kust van het Deense eiland Falster ver ongelukt. De bestuurder, de lieer R. Protiva en de tweede piloot, de heer W. F. de Jong, werden gedood. De enige passagier, de heer J. J. Vorrink, voorzitter van de Partij van de Arbeid, werd ernstig gewond. Hij is naar het ziekenhuis in Nyköping overgebracht. Zijn toestand is niet levensgevaarlijk. De heer Vorrink, die Maandag in Am sterdam het buitengewoon congres van de Partij van de Arbeid over Indonesië had bijgewoond, vertrok laat in de middag naar Schiphol, waar hij zich aan boord begaf van de P.H.-N.A.Z. teneinde met een rege ringsopdracht naar Oslo te gaan. In de Noorse,hoofdstad zou hij besprekingen voe ren met enkele vooraanstaande personen uit de socialistische partij. Een ooggetuige heeft verklaard, dat hij het vliegtuig om 21.40 Deense tijd zag naderen. Hij kreeg de indruk, dat het toe stel een noodlanding op het strand wilde maken. Volgens deze getuige moet de piloot echter op het laatste ogenblik gezien hebben, dat tussen het water en de bomen slechts 20 meter liggen. Het vliegtuig is daarop landinwaarts gezwenkt. Het heeft daarbij de top van een boom geraakt en kwam vervolgens in aanraking met vijf andere bomen, waarna het neerstortte. De motoren ploegden zich diep in de grond en het toestel werd grotendeels vernield. Er brak echter geen brand uit. De tweede piloot werd uit het toestel geslingerd en was op slag dood. De gezagvoerder werd later levenloos in de cockpit aangetroffen. Een Deense arbeider, die in de nabijheid woont, had de slag gehoord en probeerde terstond bet wrak te bereiken. Daar het echter reeds zeer donker was en sneeuw hem het uitzicht zeer bemoeilijkte, bereikte hij de plaats waar het vliegtuig was neer gestort pas een half uur na de ramp. Op enige meters van de resten van het toestel vond hij de heer Koos Vorrink. Nadat de arbeider zich vergewist had, dat er geen andere overlevenden waren, ging hij terug naar zijn huis en waarschuw de telefonisch een dokter die reeds een kwartier later met een ambulance-auto ter plaatse kwam. Onmiddellijk werd de 'heer Vorrink ver voerd naar de ambulancepost, die ongeveer een kilometer van het strand verwijderd ligt. Vandaar werd hij overgebracht naar Nyköping, dat ongeveer 20 kilometer ver der ligt. In het ziekenhuis bleek, dat de heer Vorrink een arm en een dijbeen ge broken had. Voorts was hij aan zijn rug gewond. Chirurgisch ingrijpen bleek nood zakelijk. Enige tijd na de operatie was de heer Vorrink in staat, zijn naam en die van de beide piloten van het vliegtuig op te geven. Men heeft toen de N.V. Aero-Holland op gebeld en mededeling van het gebeurde gedaan. Tevens werd verklaard dat de heer Vorrink niet levensgevaarlijk was gewond. Men achtte volledig herstel waarschijnlijk, al zal de gewonde zeker nog anderhalve maand in het ziekenhuis moeten blijven. Uit het ingesteld onderzoek is reeds ge bleken dat het vliegtuig zeer laag vliegend de Deense kust is genaderd, meldt United Press. Uit de omstandigheid, dat het toestel na te zijn neergestort niet in brand is ge vlogen, meent men te mogen opmaken dat benzinegebrek het tot dalen heeft gedwon gen. Op een in de cabine gevonden kaart heeft men de met een potloodlijn aangege ven vliegroute gevonden, die de piloot zich moet hebben gedacht. Die lijn liep van het vliegveld Hamburg dwars over de Oostzee in de richting van Denemarken maar hield midden in zee op. Het vliegtuig werd te tien uur Deense tijd op Kastrup verwacht. Het had om 17.48 Schiphol verlaten. Heden heeft de heer Frits Diepen, direc teur van de N.V. Frits Diepen Vliegtuigen, zich met enige technici per vliegtuig naar Falster begeven. De slachtoffers De gezagvoerder van de P.H.-N.A.Z., de heer Rudolf Protiva, was Tsjech van ge boorte. Hij was veertig jaar, gehuwd en had twee kinderen. Hij woonde in Rijswijk (Z.H.). Deiheer Protiva vloog vóór 1939 in Tsjeehoslowakije. Gedurende de oorlog was hij in dienst bij de Royal Air Force. In November 1947 trad hij in dienst bij de Aero-Holland. De tweede piloot, de heer De Jong, was te Gouda'geboren en 25 jaar oud. Hij woon de eveneens te Gouda. Het vorig jaar be haalde hij zijn vliegbrevet bij de rijkslucht vaartschool. De heer De Jong was ongeveer drie maanden in dienst van de Aero-Hol land. Een Dakotavan Aero-Holland is naar Falster vertrokken met aan boord de he ren F. Diepen, directeur, ir. H. A. Doppen- berg, adjunct-directeur, J. K. Hoekstra, chef vliegbedrijf Aero-Holland en de heer Kamminga van de Rijksluchtvaartdienst. Voorts maken familieleden van de heer Vorrink de reis mee. De aanvankelijke veronderstelling, dat de PH.NAZ door benzinegebrek tot een noodlanding zou zijn gedwongen, is niet waarschijnlijk. Volgens de berekening moet de Cessna op het ogenblik van het ongeluk nog voor ruim een uur benzine aan boord gehad hebben. Amerikaans superfort in Schotland verongelukt Glasgow 17 Januari (Reuter) Een Ame rikaans superfort is bij dikke mist in de buurt van het dorp Lochgoilhead in West- Schotland verongelukt. Het stortte neer op een berghelling, 1200 méter hoog. Waar schijnlijk twintig personen, allen leden van de Amerikaanse luchtmacht, kwamen bij de ramp om het leven. Het toestel is geheel uitgebrand. De slachtoffers hadden hun dienst in Engeland voltooid en zouden via IJsland naar huis vliegen. Het hoofdkwartier van de Amerikaanse luchtmacht wilde nog niet bevestigen, dat er geen overlevenden zijn. Het achtte de mogelijkheid niet uitgesloten, dat enkele inzittenden zich met de parachute in vei ligheid hadden gericld. Een rapport over het ongeljik werd afgewacht Overleg tussen federalisten en republikeinen Nederlandse invloed wordt ook door federalisten te groot geacht Onze correspondent te Batavia seint ons heden: Een hooggeplaatste Indonesische zegsman verklaarde ons, dat het opnemen van con tact met republikeinse leiders door de BFO (commissie voor buitengewoon federaal overleg) onder Hamid de tweede geschiedt onder het motto „fair play". De meerderheid van het „buitengewoon federaal overleg" stemde vóór het zoeken van contact, omdat het slechts bedoeld is als het peilen van bestaande meningen en geen bindend karakter draagt. Primaire voorwaarde blijft dat de republiek een deelstaat zou worden met niet meer rech ten dan de anderen. In B.F.O.-kringen is men geneigd tege moet te komen aan de republikeinse wen sen ten aanzien van de federale staatsorga nisatie, daar de republiek altijd de voor keur heeft gegeven aan een ministerraad met een premier, die verantwoordelijk is aan de volksvertegenwoordiging, boven een directorium. Als de republikeinsitfederalistische bespre kingen succes hebben, dan zal misschien wijziging van het ontwerp „Bewind Indo nesië in overgangstijd" (B.I.O.) noo«" zakelijk worden. Mislukken zij, dan heb ben dé republikeinen hun kans gehad. Tijdens de jongste besprekingen, aldus vertelde men ons, heersten er duidelijke spanningen tengevolge van een zeker wan trouwen jegens de Nederlandse bedoelin gen zelfs van de zijde van zeer loyale In donesiërs. De oorzaak hiervan is gelegen in recente benoemingen van Nederlandse hoge ambtenaren in functies,- waarvoor zeer capabele Indonesiërs beschikbaar waren. Voorts blijft het bezwaar bestaan, dat nog steeds veel te veel Nederlandse staats-secretarissen de lakens uitdelen in binnenlandse aangelegenheden. De republikeinse eis, dat de binnenlandse politiek moet worden beheerst door Indo nesiërs, wordt door de federalisten gedeeld. De republikeinse vrees," dat Nederlandse departementshoofden in de prae-federale regering hun oude invloed zouden behou den, is tot dusverre bewaarheid, aldus onze zegsman, waardoor mede de neiging van het B.F.O. verklaard is om sterke republi keinse figuren aan te trekken als tegen wicht. Aneta meldt: „In federale kring is. het bericht omtrent de behandeling van Hatta cum suis op het eiland Banka en in het bijzonder het feit, dat hun, ondanks strikte orders daarom trent, geen bewegingsvrijheid was toege staan, met verontwaardiging ontvangen aldus deelde de voorzitter van het bijzon der federaal overleg. Sultan Hamid de Tweede, aan Aneta mede. „Het is ons bekend, dat de regering van Indonesië meer dan eenmaal een strikte order hieromtrent heeft uitgegeven.Ik hoop, dat de werkzaamheden van de commissie uit het bijzonder federaal overleg, die con tact wil zoeken met verschillende van deze prominente personen, dooi het gebeurde niet nadelig zullen worden beïnvloed aldus vervolgde hij. Hamid zeide, dat nog niet aangegeven kan worden, wanneer de commissie verslag zal kunnen uitbrengen aan het bijzonder federaal overleg. „Maandagochtend voerde de commissie besprekingen met dr. Beel, teneinde diens medewerking te verzoeken om contact met verschillende prominente personen spoedig mogelijk te maken. Deze personen bevinden zich respectievelijk te Djokja, Batavia, Prapat en op Banka. Onlusten te Durban eisten reeds 116 doden Het aantal doden tengevolge van de on lusten te Durban is tot 116 gestegen door dat nog elf personen in het ziekenhuis oyerleden zijn. De ondercommissaris van politie in Natal, Van Royen, gaf als redenen voor de onlus ten op: Donderdag viel een Indiër een Afrikaner aan; veelvuldige aanrandingen in het verleden van inheemsen door Indiërs, waarbij de inheemsen altijd zonder getui gen waren doch van Indische zijde vijf h zes getuigen verschenen; het aan de in heemsen door de Indiërs berekenen van zwarte prijzen voor minderwaardige goe deren; onbillijke behandeling van inheem sen in Indische autobussen. Volgens schatting van het Rode Kruis verblijven nog een 25.000 gevluchte of dakloze Indiërs in de twaalf grote vluchte lingenkampen. De Indische markt is nog niet heropend. Meer dan honderd Europeanen, Indiërs en Afrikaners zijn reeds voor het gerecht verschenen wegens hun aandeel in de on lusten. Te Pietermaritzburg, 50 km van Durban, zijn 150 Afrikaners gearresteerd, die zich naar een Indisch huis in het niet-Europese gebied aan de rand van de stad begaven. De politie heeft voorts twee taxi's aange houden en de inzittenden, 16 gewapende Indiërs, gearresteerd. In het centrum van de stad hebben Afrikaners een Indiër uit een bus gehaald en mishandeld. Hij moest met een schedelbreuk in het ziekenhuis worden opgenomen. Nederlandse houtaankap alleen nog in Franse zóne De houtaankap door Nederland in het Zwarte Woud wordt in 1949 voortgezet. Ook voor 1949 hebben wij een contract met de Franse bezettingsautoriteiten. Alle hout is bestemd voor de wederopbouw. In de beide andere bezettingszones is de Nederlandse houtaankap met ingang van 1 Januari 1949 geëindigd. ZACHT. Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van Dins dagavond tot Woensdagavond: Matige tot krachtige en langs de Wad- denkust tijdelijk harde Zuid-Weste lijke wind. Half tot zwaar bewolkt met af en toe enige regen of mot regen. Aanhoudend zacht. Zon op Maan op 19 Januari: 8.38 uur. onder 17.04 utff 23.26 uur. onder 11.02 uur

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 1