Haarlems Dagblad
De President
Souvereine V.S. van Indonesië
moeten 1 Juli 1950 een feit zijn
Tsjang Kai Tsjek „neemt afscheid van China"
Weerbericht
63e Jaargang No. 19149
Bureaux: Grote Houtstr. 93, Tel. Adv. en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-HoofdrecL
15054. Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en <®pcecbte tOaarlemsdjc Courant (Jrrno 165-6)
Zaterdag 22 Januari 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 2i310t.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Te WASHINGTON heeft president Tru
man zijn plechtige ambtsaanvaarding
na zijn herbenoeming gevierd. Hij ^gtte
een program van vrede en vrijheid uiteen.
Hij zeide dat geluk voor de gehele mens
heid het doel der Verenigde Staten is. Ook
gispte hij het' Russische régime als aan
hanger van een valse philosophie. Hij
noemde'het niet bij naam, maar ieder kon
begrijpen dat hij Rusland bedoelde. Bedrog
en schijn, armoede en tirannie somde de
president op als het loon der mensen, die er
hun vrijheid voor hebben opgeofferd. Eco
nomische, defensieve, wetenschappelijke
en industriële maatregelen bleek zijn plan
tot herstel en opbouw der wereld te om
vatten. Hij prees de Westerse democratie
en zei dat groter productie de sleutel tot
voorspoed en vrede is. Democratie alleen
kan de levenwekkende kracht geven, om
de volken der wereld tot een overwinnende
actie aan te zetten niet alleen tegen hun
menselijke onderdrukkers, maar ook tegen
hun oude vijanden: honger, ellende en wan
hoop.
Het was indrukwekkend. Duizenden m
de landen van het Westen zullen het met
voldoening gelezen hebben. Het verschilt
aanzienlijk van Amerikaanse presidentiële
redevoeringen uit vroeger tijden, die alleen
het heil der Verenigde Staten beoogden.
Men kan zeker niet zeggen: nu ja, dit zijn
maar mooie woorden en wij geloven niet
veel van die goede bedoelingen. Want de
Verenigde Staten hebben al veel voor ons
gedaan en het zijn bekrompen lieden, bui
tendien slechte mensenkenners, die dit op
hun eigenbelang gooien. Het moge om de
hoek komen kijken, het is niet afwezig,
maar een streven om het heil der wereld
te dienen, om grote daden voor de mens
heid te verrichten vervult Amerika's leiders
zeker. Soms worden zij er waarlijk door
bezield. Zij zijn geestdriftig voor hun grote
land maar ook voor zijn wereldse taak,
zoals zij die zien.
Ik hoop dat president Truman meer heeft
gedacht dan hij heeft gezegd. Dat is aan
te nemen. Zulk een rede, bestemd voor de
grote massa, wordt tevoren zorgvuldig ge
wikt en gewogen en samengesteld in de
termen, die naar men meent de meeste
weerklank vinden. Misschien is die mening
niet juist, misschien zou het beter zijn meer
tot het hart van de mensen te spreken en
minder over economie, organisatie, aggres-
sie, defensie en wetenschappelijke en
industriële vooruitgang. Maar u weet hoe
dat gaat, ook in Europa: wij leven in een
tijd waarin deze en dergelijke begrippen de
propaganda beheersen. Men gelooft in dat
magische woord: de propaganda. Het zal
wel over gaan.
De president moet meer gedacht hebben.
Hij heeft gebeden in de episcopale kerk
van St. John. Daar zal hij zeker beseft heb
ben dat het niet voldoende is, groter pro
ductie aan te duiden als de sleutel tot voor
spoed en vrede. De arbeid is goed en
schoon, maar niet genoeg om de vrede te
winnen en het geluk voor de gehele mens
heid. Dat zijn geen geringe zaken: de vrede
en het geluk voor gans de mensheid. Is zelfs
een president van Amerika groot genoeg
om die in uitzicht te kunnen stellen in zijn
program?
Dat geloof ik niet. Alle mensen van goe
den wille in al die talloze landen zullen
daarvoor moeten bidden en daarvoor tot
offers bereid moeten zijn. Moge Amerika
zich niet groter gaan achten dan het is. De
grootheid die vrede en geluk voor de men
sen kan verwezenlijken wordt-niet afge
meten naar maatstaven van welvaart en
macht. Het is -zonder afgunst en zonder
zucht tot critiek dat men dit denkt: moge
Amerika zich niet overschatten. Het is het
zeer werkelijke gevaar, waaraan alle mach
tige landen ter wereld steeds hebben bloot
gestaan en dat tot zoveler onheil heeft ge
leid.
„Honderdduizenden hebben de in zijn
open wagen gezeten, stralende president
toegejuicht toen hij, vergezeld door de vice-
president William Barkley, door de straten
van Washington reed. De parade begon
bijna een uur later. Een luchtvloot van
zevenhonderd vliegtuigen dreunde over de
stad".
Dat heeft men ons geseind en dat hebben
wij u doen weten. Maar ik zou willen vra
gen waartoe zoveel militair vertoon nodig
is als men vrede, vrijheid en geluk belooft.
Want het is geen symbool voor dit alles.
Het moge een dreigende waarschuwing
betekenen voor het régime met de valse
philosophie, maar het duidt geen vrede,
vrijheid en geluk aan. Een kleine dertig
jaar geleden was er een geweldige parade
in Versailles en dreunden talrijke toen
nog zoveel kleinere oorlogsvliegtuigen
over die stad, toen de vrede na de eerste
wereldoorlog werd ondertekend. Een kleine
twintig jaar geleden voer minister Frank
Kellogg aan boord van een slagkruiser over
de Oceaan, om het Briand-Kellogg Pact tot
uitbanning van de oorlog te ondertekenen.
En nu was er weer een parade en dreunden
de honderden oorlogsvliegtuigen over
Washington, toen de herkozen president
Truman zijn program van vrede, vrijheid
en geluk had verkondigd.
Wat wilt ge dan? - kunt u mij toevoe
gen. Plet is eenmaal niet anders.
Maar waarom zou het nooit kunnen ver
anderen? En als de mensen het willen ver
anderen, zouden zij dan niet kunnen aan
vangen met al die bewapening eerst eens
als een kwaad te zien, al zien zij nog geen
kans om er van verlost te rakenen
haar tenminste niet als accompagnement
voor beloften van vrede, uitbanning van
oorlog, vrijheid en geluk te gebruiken?
Men kan toch niet beweren dat dat nood
zakelijk is?
Misschien heeft de president iets derge
lijks gedacht, toen hij voortreed onder het
gedreun in de lucht. Wellicht heeft hij -het
al eerder gedacht. Hij heeft, in elk geval,
gebeden in St. Johns. Mpge God hem bij
staan. R. P.
Geen plannen tot intrekken van
geld in Indonesië
BATAVIA, 21 Januari (Aneta). Naar
aanleiding van geruchten, die te Batavia
de ronde doen en volgens welke het in
omloop zijnde geld door nieuw geld zal
worden vervangen, wordt van Nederland
se zijde positief tegengesproken, dat plan
nen aanhangig zouden zijn om het in om
loop zijnde geld in te trekken.
Drie kinderen, die op een kleuterschool
in Zaandam gingen, zijn aan diphtheritis
overleden. Enkele andere kleuters zijn vrij
«rnstig ziek.
Nieuwe Veiligheidsraad-resolutie verlangt:
Opstellers - Amerika, Cuba, China en Noorwegen -
verlangen directe vrijlating van republikeinse leiders
De uitgestelde zitting van de Veiligheids
raad over de Indonesische kwestie is gis
teravond in Lake Success begonnen. De
Verenigde Staten, Cuba, Noorwegen en
China dienden de volgende gezamenlijke
resolutie in: „De Veiligheidsraad, en
overwegende dat zijn resoluties van 24
en 28 December 1948 niet volledig zijn na
gekomen; en dat een blijvende bezetting
van het grondgebied van de republiek door
de strijdkrachten van Nederland onver
enigbaar is met het herstel van goede be
trekkingen tussen partijen en met de uit
eindelijke voltooiing van een rechtvaardige
en blijvende oplossing van het Indonesi
sche geschil;
Voorts overwegende dat de vestiging en
handhaving van wet en orde over geheel
Indonesië 'n noodzakelijke voorwaarde zijn
voor het bereiken van de doeleinden en
verlangens van beide partijen;
constateert met voldoening dat beide par
tijen blijven vasthouden aan de beginselen
van het Renville-accoord en ermede in
stemmen dat vrije democratische verkie
zingen zullen worden gehouden over geheel
Indonesië voor een constituerende verga
dering op zo kort mogelijke termijn en
verder ermede instemmen dat de Veilig
heidsraad maatregelen treft voor obser
vatie van dergelijke verkiezingen door een
lichaam van'de UNO;
overwegende dat de vertegenwoordiger
van Nedex'land het verlangen van zijn re
gering heeft kenbaar gemaakt dat deze
verkiezingen niet later zullen worden ge
houden dan 1 October 1949;
eveneens met voldoening constaterend
dat de Nederlandse regering het voornemen
heeft de souvereiniteit over te dragen aan
de verenigde Staten van Indonesië op 1
Januari 1950, indien dit mogelijk is en in
ieder geval in de loop van het jaar 1950;
1) doet een beroep („calls upon") op
de Nederlandse regering om te verzekeren
dat onmiddellijk alle militaire operaties,
worden afgebroken, en een beroep op de
regering van de Indonesische republiek
gelijktijdig haar gewapende aanhangers te
bevelen de guerilla te staken, en een beroep
op beide partijen samen te werken tot her
stel van de vrede en handhaving van recht
en orde over het gehele hierbij betrokken
gebied.
2) Doet een beroep op de regering van
Nederland onmiddellijk en onvoorwaarde
lijk alle politieke gevangenen, sinds 17
December 1948 gearresteerd in de repu
bliek, vrij te laten en aan de officiële per
sonen van de republikeinse regering toe
te staan onmiddellijk naar Djokja terug te
keren opdat zij hun verplichtingen ge
noemd in paragraaf 1 kunnen uitvoeren en
opdat zij hun toegewezen functies kunnen
uitvoeren in volle vrijheid, inclusief het be
stuur van de stad Djokja.
3) Beveelt aan, dat in het belang van de
uitvoering van de door beide partijen tot
uitdrukking gebrachte doeleinden en ver
langens om een federale onafhankelijke
en souvereine verenigde staten van Indo
nesië te vormen op zo kort mogelijke ter
mijn, onderhandelingen zo spoedig moge
lijk zullen worden begonnen tussen
Nederalnd en de Indonesische republiek en
met behulp van de commissie genoemd
in paragraaf 4 op basis van de beginselen
van de overeenkomsten van Linggadjati
en de Renville en gebruikmakend van de
overeenstemming door partijen bereikt met
betrekking tot de voorstellen ingediend
door de vertegenwoordiger van de Ver
enigde Staten in de Commissie van Goede
Diensten op 10 September 1948 en in het
bijzonder op de volgende basis:
a) Dat de instelling van een federale
interimregering waaraan de bevoegdheid
voor het interne bestuur gedurende de
overgangsperiode zal worden gegeven, het
resultaat zal zijn van deze onderhandelin
gen en deze instelling niet later zal plaats
vinden dan 15 Maart 1949;
b) Dat de verkiezingen voor een con
stituerende vergadering voltooid zullen zijn
op 1 October 1949;
c) Dat de overdracht van de souve
reiniteit aan de verenigde staten van In
donesië zal plaats hebben zo spoedig mo
gelijk en in ieder geval niet later dan 1
Juli 1950.
Indien echter geen overeenkomst is be
reikt één maand vóór de data, genoemd in
de sub-paragrafen a, b en c hierboven, zal
de commissie, welke genoemd wordt in
paragraaf 4a, of het lichaam der UNO,
waarover gesproken wordt in paragraaf
4c, onmiddellijk hiervan rapport uitbren
gen aan de Veiligheidsraad en hierin aan-
Robert Parker, een jonge Britse tekenaar uit
Surrey, heeft in zijn vrije tijd een „luchtvlo"
geconstrueerd die minder weegt dan een zwaar
motorrijwiel én tijdens de proefvluchten een
snelheid bereikte van tachtig kilometer per uur.
Het vliegtuig, dat de Ileaih Parasol" gedoopt
is, werd deze week getest voor het lucht-
vaardigheidsbrevet.
bevelingen doen opnemen voor een oplos
sing van de moeilijkheden.
De bevoegdheden der C.V.G.D.
4) a. De Commissie van Goede Diensten
zal voortaan bekend zijn als de commissie
der UNO voor Indonesië. De commissie zal
optreden als de vertegenwoordigster van
de Veiligheidsraad in Indonesië en zal alle
functies bezitten sedert 16 Dec. door de
Veiligheidsraad aan de C.V.G.D. gegeven,
welke functies haar in deze resoluties wor
den verleend. De commissie zal handelen
bij meerderheid van stemmen, maar haar
rapporten en aanbevelingen aan de Veilig
heidsraad zullen zowel meerderheids- als
minderheidsstandpunten bevatten indien
er een verschil van mening onder de leden
van de commissie bestaat.
b) De consulaire commissie wordt ver
zocht het werk 'van de commisise van de
Verenigde Naties te vergemakkelijken door
het verschaffen van militaire waarnemers
en ander staf-personeel en door het ver
lenen van faciliteiten om de commissie in
staat te stellen haar plichten te vervullen
volgens de resoluties van 24 en 28 Dec. j.l.
en van deze resolutie. De consulaire com
missie zal haar andere activiteiten tijdelijk
opschorten.
c) De commissie zal partijen bijstaan
bij de naleving van deze resolutie. Zij zal
de onderhandelingen bijwonen, welke ge
voerd moeten worden volgens par. 3 dezer
resolutie en is gemachtigd aanbevelingen
te doen aan partijen of aan de Veiligheids
raad. Na een overeenstemming, bereikt bij
deze onderhandelingen zal de commissie
aanbevelingen doen aan de Veiligheidsraad
met betrekking tot de aard, macht en
functies van het lichaam der UNO, dat in
Indonesië zal blijven om behulpzaam te
zijn bij de nakoming van de bepalingen
dezer overeenkomst totdat de souvereini
teit zal zijn overgedragen aan de Verenigde
Staten van Indonesië.
De commissie zal de bevoegdheid hebben
om de vertegenwoordigers van de niet-
republikeinse gebieden in Indonesië te
raadplegen.
De commissie of het lichaam van de UNO
dat zal worden ingesteld overeenkomstig
haar aanbeveling volgens deze paragraaf
is gemachtigd om in naam van de Ver
enigde Volken de verkiezingen te obser
veren en aanbevelingen te doen betreffende
de voorwaarden noodzakelijk om: 1) te
verzekeren dat deze verkiezingen vrij en
democratisch zijn: 2) vrijheid van verga
dering, van woord en pers ten allen tijde
te garanderen mits dergelijke garantie niet
zo wordt toegepast dat hierbij toevlucht
genomen wordt tot geweld of représailles
De commissie behoort behulpzaam te zijn
bij een zo spoedig mogelijk herstel van het
burgerlijke bestuur van de republiek. Hier
toe zal zij na overleg met partijen aanbe
velingen ertoe strekkende, dat, in over
eenstemming met de redelijke eisen gesteld
door openbare veiligheid en bescherming
i leven en veiligheid, de gebieden vol
gens de Renville-overeenkomst behorende
tot de renubliek (met. uitzondering van de
stad Djokja) successievelijk kunnen terug
keren onder het burgerlijke bestuur van
de republikeinse regering. De regering zal
eveneens toezien op deze terugkeer. De
aanbevelingen van de commissie kunnen
voorzieningen inhouden met betrekking tot
het economische welzijn van de bevolking
van de gebieden, welke bij deze terugkeer
betrokken zijn. De commissie zal, na over
leg met de partijen, aanbevelingen doen
met betrekking tot een eventueel tijdelijk
stationneren van Nederlandse strijdkrach
ten- in enig gebied om behulpzaam te zijn
bij het handhaven van wet en orde. In
dien een der partijen in gebreke blijft met
betrekking tot het aanvaarden der aanbe
velingen van de in deze paragraaf genoem
de commissie, zal de commissie onmiddel-
Lijk aan de Veiligheidsraad rapport uit
brengen met aanbevelingen voor een op
lossing van de moeilijkheden. De commis
sie zal periodieke rapportenzenden aan de
Veiligheidsraad en speciale rapporten zo
dikwijls zij dit noodzakelijk oordeelt. De
commissie zal die waarnemers, officieren
of andere personen kunnen gebruiken, die
zij noodzakelijk acht.
Vraagt de secretaris-generaal aan de
commissie een staf beschikbaar te stellen,
alsmede geldmiddelen en andere facilitei
ten, die de commissie bij de uitoefening
van haar functies nodig heeft.
6. Doet een beroep op de regering van
Nederland en van de Indonesische repu
bliek om mede te werken tot volledige na
koming van de bepalingen dezer resolutie.
Jozef Nisot, de vertegenwoordiger van
België, opende de debatten. Hij waar
schuwde de raad, niet verder te beraad
slagen over bepaalde maatregelen zonder
dat de raad zich tevoren door het Interna
tionale Hof heeft doen verzekeren dat zij
in deze kwestie bevoegd is. De raad' dient
niet af te wijken „van de voorzichtige weg
der goede diensten".
Dr. Tsjang (China) verklaarde, dat de
mede door hem ingediende resolutie een
gezamenlijke poging was, die een compro
mis inhield en ook van de partijen in het
geschil eèn verzoenende houding eiste.
Nog geen Nederlandse commentaar
De Nederlandse vertegenwoordiger dr.
Van Royen verklaarde dat de resolutie was
doorgestuurd naar Den Haag en dat hij
wachtte up verdere instructies, alvorens
commentaar te leveren.
Met betrekking tot de zinsnede in de re
solutie, dat de vertegenwoordigers van niet-
republikeinse gebieden zouden worden toe
gelaten bij de besprekingen tussen de Ne
derlanders en de republikeinen zeide dr.
Van Royen:
„Ik vrees dat dit een pijnlijke indruk zal
maken op de federalisten. De niet-
republikeinse gebieden zouden rechtens
behoren te worden uitgenodigd aan de be
sprekingen deel te nemen.
De Russische afgevaardigde, Malik, ver
klaarde de resolutie niet te kunnen steu
nen omdat zij onvoldoende bescherming
verleent aan de republiek en in feite een
steun betekende voor de Nederlandse
aggressie.
Rusland is van mening dat alle Neder
landse troepen onmiddellijk moeten wor
den teruggetrokken. De republiek is in
staat zelf orde en veiligheid te verzekeren
zonder hulp van buitenlandse binnen
dringers.
Na de rede van Malik werd de zitting
verdaagd tot Dinsdag a.s. 21 uur Neder
landse tijd.
Australië en India zullen naar Reuter
verwacht, de resolutie critiseren.
Een Franse woordvoerder heeft te ver
staan gegeven, dat Frankrijk, indien de
resolutie onveranderd gelaten wordt, zich
van stemming zal onthouden. Indien zij
echter wordt geamendeerd, zodat zij, zoals
de woordvoerder het uitdrukte „gevaarlijk"
wordt, dan behoudt dit land zich het recht
voor, een veto te gebruiken. De resolutie is
op dit ogenblik zeker van zeven stemmen,
n.l. van de V.S., Cuba, China, Noorwegen,
Engeland, Canada cn Egypte.
Soekarno wellicht naar Batavia
BATAVIA, 22 Januari (Aneta) In
welingelichte kringen te Batavia verwacht
men, dat Soekarno morgen aldaar zal arri
veren, tezamen met de naar Pi'apat en naar
Banka vertrokken federale en republikeinse
persoonlijkheden.
Hoffman vraagt een aantal
Duitse fabrieken te sparen
Van gezaghebbende zijde wordt te Lon
den meegedeeld, dat de administrateur van
het plan-Marshall, Hoffman, het Ameri
kaanse departement van Buitenlandse Za
ken heeft aanbevolen 167 Duitse fabrieken,
die op de ontmantelingslijst voorkomen, in
het belang van het Europese herstel te
sparen.
De aanbeveling was gebaseerd op het
rapport van de speciale adviescommissie
onder leiding van George Humphrey, die
ter piaatse een onderzoek heeft ingesteld.
Donderdagavond is de architect ir. Jos. Th. J. Cuypers te Meerssen overleden. Elders in dit
nummer is zijn necrologie opgenomen, hierboven plaatsen wij een luchtfoto van de Kathedrale
Basiliek van St. Bavo, aie hij in Haarlem bouwde en die ongetioijfeld het machtigstemonument
van de laat-negentiende eeuwse kerkelijke bouwkunst in Nederland is.
Hel woord is aan
Marie von Ebner-
Eschenbacli
De kunst raakt in verval, wanneer
zij in plaats van de hartstocht de
zonde gaal weergeven.
Moeilijkheden op Rhodös
vrijwel overwonnen
Britse erkenning van
Israel verwacht
De impasse tussen de Israëlische en
Egyptische delegaties over de wapenstil
standslinies in Zuid-Palestina was gister
avond, na een dag van geheime besprekin
gen, bijna verbroken.
De UNO-bemiddelaar clr. Ralph Bunche,
was er in geslaagd bijna algehele overeen
stemming tussen de delegaties tot stand
te brengen. Men voorspelt, dat de confe
rentie spoedig zal zijn geëindigd.
David Ben-Goerion, minister-president
van Israël, heeft in een verkiezingsrede
te Haifa verklaard, dat Israël bereid is
met alle Arabische staten vredesbespre
kingen te houden, doch niet over vrede
tot elke prijs.
Hij verklaarde dat zich nog één strook
Joods gebied in Oost-Galilea in Irakese
handen bevindt en dat Israël het door
vrede of oorlog terug moet krijgen.
„De regering van Israël kan niet de vijf
millioen Angelsaksische Joden vergeten,
die aanspraak zouden kunnen maken op
hun recht naar Israël te komen, evenmin
als het recht van drie millioen Joden in
de Sovjet-Unie. om naar hun land, Israël,
terug te keren", zei hij.
Erkenneng van Israël en
Transj'ordanië.
Volgens Amerikaanse regeringsambtena
ren zullen de V. S. waarschijnlijk komen
de week Transjordanïë erkennen, tegelijk
met het verlenen van volledige erkenning
aan Israël.
Reuters diplomatieke correspondent
schrijft dat men gelooft, dat de „de facto-
erkenning" van Israël door Engeland
Maandag bekend zal worden gemaakt, aan
de vooravond van de eerste algemene ver
kiezingen in Israël.
Franse staat geeft
nieuwe lening uit
Parijs 21 Jan. (Reuter). Alle Franse
effectenmarkten zijn gisteren op last van
de regering gesloten met het oog op de
komende uitgifte van een nieuwe staats
lening. Gisteren is het kabinet in buiten
gewone zitting bijeengekomen, om over de
voorwaarden der lening te beraadslagen.
De nieuwe lening vormt een onderdeel
der financieringsplannen van de begroting
van wederopbouw voor 1949, die 620 mil
liard francs bedraagt.
De begrotingswet machtigt de regering
om dit jaar maximaal 100 milliard francs
voor wederopbouw- en moderniserings
doeleinden op te nemen.
Een communiqué van het ministerie van
financiën meldt, dat de nationale lening
voor wederopbouw en wederuitrusting ten
bedrage van 100 milliard francs, waarvan
de modaliteiten door de ministerraad zijn
goedgekeurd, Maandag 24 Januari zal wor
den uitgegeven.
Het communiqué zegt voorts, dat de
Parijse beurs, de provinciale beurzen en
die van Noord-Afrika gesloten zijn om
iedere ongezonde speculatie te vermijden.
Van Maandag af zullen de noteringen weer
vrij zijn.
De nieuwe Franse lening voor wederop
bouw en wederuitrusting, zal een rente
van 5 pet. dragen.
Amerika wil „achterlijke"
landen helpen
Ook door belegging van
particulier kapitaal
Men verwacht dat het Midden-Oosten,
Azië en Afrika de eerste gebieden zijn die
in aanmerking zullen komen voor de ver
hoging van de levensstandaard, die" één
van de programmapunten in president
Truman's inaugurele i-ede was, aldus meldt
Reuter's correspondent uit Washington.
Amerikaanse functionarissen en industrië
len hebben dit punt van het programma
dat voor in ontwikkeling achter gebleven
gebieden geldt, thans in studie.
In diplomatieke kringen wacht men met
belangstelling op de reacties van de be
trokken regeringen overzee, in het bijzon
der van landen als Engeland, Frankrijk en
België, die daar grote koloniale verant
woordelijklieden hebben. Nederland werd
niet genoemd.
In de besprekingen te Washington komen
vooral de volgende aspecten van dit pro
gramma naar voren, aldus de correspon
dent.
De Amerikaanse industrie en de Ameri
kaanse regeringsinstanties zouden voor de
betrokken regeringen bekwame ingenieurs,
administratieve krachten en technici ter
beschikking stellen.
De V.S. zouden het beleggen van particu
lier Amerikaans kapitaal in de overzeese
landen aanmoedigen door hulp te verlenen
bjj het opstellen van een beleggingspro
gramma, door op vele wijzen de beleggers
garanties te verlenen en door te trachten,
bedreigde gebieden langs diplomatieke
wegen te vrijwaren tegen agressie en on
veiligheid.
De V.S. zouden de bevolking van in ont
wikkeling ten achter gebleven gebieden
tegen onbeperkte uitbuiting op handelsge
bied beschermen en zich prepareren op de
weerlegging van de verwachte beschuldi
ging van imperialisme.
DE SPLITSING IN HET W.V.V.
De Belgische assistent-secretaris-gene
raal van het Wereldvakverbond. W. Sche-
venels, heeft verklaard, dat het uittreden
van de Britse, Amerikaanse en Nederland
se afgevaardigden uit het Wereldvakver
bond „door anderen zou worden gevolgd.'-
Cacaopoeder zal waarschijnlijk over
enkele weken vrij van distributie komen. De
maximumprijzen voor dit artikel worden dan
opgeheven.
Hij zou afgetreden zijn met behoud van zijn gezicht
Generalissimus Tsjang Kai Tsjek heeft
gisteravond een afscheidsboodschap gericht
tot het Chinese volk, waarin hij verklaart,
dat het de verhoring van zijn „dringendste
beden" zou betekenen, wanneer de commu
nistische partij uiteindelijk tot de erken
ning zou komen van de ernst van de toe
stand, waarin het land verkeert, order gaf
het vuren te staken en er in toestemde
vredesonderhandelingen te beginnen, aldus
meldt Reuter.
Nader bericht het persbureau dat Tsjang
Vrijdag Nanking verlaten heeft na het
presidentschap te hebben overgedragen aan
vice-president Li Tsjoeng Jen.
Volgens een vooraanstaande functionaris
van de Kwomingtang zal hij vermoedelijk
naar het eiland Koeloen gaan, 16 km buiten
Amoy, waar een verblijf voor hem in ge
reedheid is gebracht. Er was geen sprake
van, dat Tsjang naar Formosa of naar de
V.S. zou gaan.
Men gelooft dat de belangrijkheid van
„zijn gezicht behouden" (de eer aan zich
houdende voornaamste factor bij de
menselijke betrekkingen in China van
invloed is geweest op de wijzg waarop
Tsjang afstand van het presidentschap
heeft gedaan. Hij zei niet, dat hij was af
getreden of dal hij zich terugtrok.
Tsjang is als president door de Nationale
Vergadering gekozen en als hij ophoudt
president te zijn, dient hij dat lichaam'
daarvan in kennis te stellen. Hij heeft dat
echter niet gedaan.
Een der leiders van de Kwomintang,
Sjao Li-Tze, een voorstander van vrede,
Chinese woord voor Tsjang's handelwijze
Geschil Tito-Moskou nog
„verre van opgelost"
Servische communistenleider
hekelt de Kominform
Mosje Pijade, vice-voorzitter van het
presidium van de Joegoslavische commu
nistische partij, heeft op het congres der
Servische communistische partij hen, die
in een „mysterieuze en absolute macht van
de Sovjet-Unie" over andere door de com
munisten geleide landen geloven, berispt.
Het was, zo zeide hij, reeds bijna zeven
maanden geleden, dat de Kominform een
resolutie aanvaardde, waarin de houding
van Tito afgekeurd werd. Het dispuut was
nog verre van opgelost. De Joegoslavische
communisten waren „ouderwets en naïef
genoeg geweest om zich te verbeelden, dat
de goede wil aan beide zijden de overhand
zou behalen".
De Kominform had zijn hoop gevestigd
op „de naïeve en idealistische overtuiging
in de macht en het gezag van de bolsjewis
tische partij en haar leiders in ons land".
In Joegoslavië was alles gedaan tot
zelfs het riskeren van de eigen zaak om
het gezag van de Sovjet-Unie onbezoedeld
uit het conflict te voorschijn te doen komen.
„De nieuwe socialistische landen hebben
verplichtingen jegens het eerste land van
het socialisme, maar dat eerste land heeft
eveneens verplichtingen tegenover de nieu
we landen". Alle aanwezigen wisten, dat
Joegoslavië zijn verplichtingen jegens de
Sovjet-Unie was nagekomen. De Komin
form kon niet doorgaan, zonder reden te
lasteren. Vroeg of laat zou een verklaring
van het dispuut gegeven moeten worden
aan de communistische arbeiders in de
gehele wereld. De resolutie had verder de
droom vernietigd van de vorming van een
balkanfederatie. De onderlinge betrekkin
gen van partijen en andere organisaties
waren „vergiftigd door falsificatie, laster,
omkoperij en zo meer". Dit geschiedde
zonder te letten op de resultaten, welke
dit zou hebben op de proletarische moraal.
heeft Vrijdagavond verklaard te geloven,
dat de generalissimus „zich had terugge
trokken". Sjao is een dergenen, die gro
tendeels verantwoordelijk zjjn voor
Tsjang's stap. Volgens Chinese deskundi
gen is „zich terugtrekken" de term, die het
het dichst benadert.
In welingelichte kringen te Nanking is
gisteren vernomen, aldus AFP, dat de
Chinese regering besloten heeft, ontslag
te nemen.
Besprekingen over bezettings
statuut vastgelopen
Uit Londen wordt gemeld, dat de Brits-
Frans-Amerikaanse besprekingen te Lon
den over het bezettingsstatuut voor Duits
land volledig zijn vastgelopen op de vol
gende twee belangrijke punten: of de toe
komstige West-Duitse regering verantwoor
delijk dient te zijn voor de inning van be-
zettingskosten, dan wel de regeringen der
afzonderlijke landen, en ten tweede de
samenstelling en functies van het hoogge
rechtshof voor Duitsland.
Wat dit hooggerechtshof betreft zijn de
voornaamste geschilpunten o£ het hof een
Duits lid dient te hebben en de omvang
van de bevoegdheid van het hof bij de in
terpretatie van het bezettingsstatuut.
Naar van gezaghebbende zijde vernomen
wordt, handhaafden de afgevaardigden
vandaag allen hun vorig standpunt.
Maandag zal men opnieuw vergaderen.
Militaire samenzwering
in Tsjecho-Slowakije ontdekt
Reuter verneemt uit Praag, dat 200 a 400
officieren van de Tsjechosiowaakse ge
wapende macht op het ogenblik te Praag
gevangen worden gehouden wegens een
militaire coup, die naar verluidt, omstreeks
Kerstmis zou worden uitgevoerd. Men ver
wacht deze week een officiële verklaring.
Tot de gevangen genomen militairen be
horen verschillende generaals, zo verneemt
men. Volgens gewoonlijk welingelichte bron
is generaal Karei Kutlvashr, de bevelheb-
van de Britse, Ameriakanse en Nederland-
één van hen. Naar verluidt zit hij reeds
sinds December gevangen.
Verliezen in Vietnam
SAIGON, 21 Januari (A.F.P.) Volgens
een officiële mededeling bedragen de ver
liezen bij de actie, die sedert vijf weken
door de gecombineerde Franse strijdkrach
ten in het gebied van Hanoi in Vietnam
wordt gevoerd, volgens de laatste opgave
41 doden aan Franse zijde en 717 aan Viet
namese zijde. Door de Franse strijdkrach
ten zijn verscheidene duizenden tonnen
materieel buitgemaakt.
TIJDELIJK IETS ZACHTER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt. geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond:
Geleidelijk toenemende bewolking met
later plaatselijk enige regen. Aanvan
kelijk 7.wakke wind. later vooral langs
de kust sterk toenemend uit Zuidwes
telijke richtingen. Vannacht in hc-t
Oosten van het land temperatuur om
het vriespunt, morgen overdag tijde
lijk iets zachter dan vandaag.
23 Januari:
8.34 uur. onder 17.11-uur
3,41 uur. onder 12.03 uur
24 Januari:
8.32 uur. onder 17.13 uur
5.05 uur, onder 12,29 uur
Zon op
Maan op
Zon op
Maan. op