Behandeling van de begroting 1949
if- fpjyf)
QjCort en Bondig
DINSDAG 1 FEBRUARI 1949
HAARLEMS DAGBLAD
L
PROVINCIALE STATEN
Vanmorgen kwamen de Provinciale Sta
ten van Noordholland onder leiding van
dr. J. E. baron de Vos van Steenwijk bij
een, ter behandeling van de provinciale
begroting 1949.
i De heer Groen (KVP) opende de al
gemene beschouwingen en besteedde eerst
aandacht aan het uitvoeren van openbare
werken. De regering heeft meegedeeld, dat
de provincies geen taak hebben bij de be
slissing van het Amsterdam-Rijnkanaal.
Spreker heeft gelezen, dat de provincies
wel financieel willen helpen. Welke con
sequenties heeft dit echter? Het maken
(van cultuur-gronden in de Zuidwestpolder
:js van urgent belang. Nog dit jaar moet
een beslissing worden genomen. Verder
ïoet Marken uit zijn isolement geraken.
)eze vraagstukken houden volgens spre-
;er verband met de vermoedelijk weer ko
kende werkloosheid, vooral in het dicht
bevolkte Westen. Sprekende over de fi
nanciën zeide de heer Groen, dat zo zuinig
mogelijk: moet worden gewerkt. Toch ziet
Lij de toekomst niet pessimistisch in.
gpreker wilde het voorstel, om geen sub
sidie meer te verlenen aan het nijverheids-
bnderwijs steunen, maar hij vroeg zich af,
of het niet mogelijk is een regeling te tref
fen, om de bedragen ieder jaar te verlagen.
Js het bedrag van 100.000 voor aankoop
Van „Meer en Berg" te Heemstede wel
Verantwoord? Spreker ziet noch de nood
zakelijkheid noch het nut van de aankoop
In, vooral in deze tijd, waarin het moeilijk
Is de begroting sluitend te maken en de
teserve aangesproken moet worden., Spre
ker noemde de uitgave niet in het belang
van de provincie en deelde mee tegen het
voorstel te zullen stemmen.
De heer Polak (comm.) hield ter in
leiding een beschouwing -over de toestand
h het buitenland en over de rol, welke
sovjet-Rusland daarbij vervult. Volgens
hem is de kracht van de reactie in ons
and groter dan elders. Spreker zeide, dat
het welvaartspeil daalt en de werkloosheid
[tijgt. Dan moet aandacht worden besteed
fan Indonesië. Nederland is, merkte spre
ker op, een goed land voor de kapitalisten,
paar het schenkt het werkend deel van de
bevolking geen voldoening. Sprekende
[ver de financiën van de provincie zeide
[e heer Polak, dat het nuttig is de reserve
[e gebruiken. De communistische fractie
[al het voorstel over de aankoop van
Meer en Berg" steunen.
Mr. de Roos (Arbeid) herinnerde aan
let besluit van de Amsterdamse gemeen-
[eraad, om de communisten .niet langer
eel te laten nemen aan de werkzaamhe-
en van het college van B. en W. Dit be-
uit is genomen, omdat de wethouders
oor hun functie bepaalde invloeden uit
eenden, welke minder gewenst waren,
e vraag is gesteld of de communistische
ortegenwoordiger in het college van Ge-
eputeerde Staten gehandhaafd kan blij-
en. Bij de fractie van de Partij van de
irbeid is nimmer iets gebleken van com-
mnistische invloed op het beleid van de
agelijkse werkzaamheden. Waakzaamheid
echter nodig. Op de begroting van de
:ovincie komt tot uiting, dat de inkom
en dalen en de uitgaven gelijk blijven,
aarom is het nodig enkele maatregelen
treffen. Het gevolg zal onder andere
p, dat de gemeenten meer subsidies zul-
n moeten verlenen. Er -zijn bezwaren
het schrappen van subsidies voor
it nijvërheidsonderwijs, maar met andere
oorstellen kan sprekers fractie zich ver-
oigen.
De heer Baas (A.R.) merkte op, dat
De Roos de indruk gevestigd heeft,
at er alleen in Amsterdam communisten
ionen, die niet in een dagelijks bestuur
horen. Spreker noemde dat niet
rincipiëel. Het gaat bij hem om het feit,
at de communist een functie in het open
aar bestuur vervult. De fractie van spre-
heeft bij de verkiezing van de heer
larmsen tot lid van Gedeputeerde Staten
aar vertrouwen niet gegeven en daarom
êl de heer Baas geen motie over het af-
eden indienen. Spreker had waardering
oor de acties, welke gevoerd zijn om
lerken, als de aanleg van het Amsterdam
-Rijnkanaal en het bouwen van een tunnel
Velsen, te bevorderen. Ook moet de
rovincie aandacht besteden aan -het vraag-
uk van Schiphol. De heer Baas betoogde,
at de Provinciale Staten te weinig in de
•erkzaamheden betrokken worden en
roeg of een wijziging mogelijk is.
Mr. Bakhuizen van den Brink
VVD) besprak de vertegenwoordiging van
e communisten in het college van Gede-
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 31 Januari 1949
BEVALLEN van een zoon: 29 Jan., G. E.
tan der MeijOelmann; A. G. van der Lin-
lenHorst; B. H. BruijnClaij; M. C. Pardon
-Dekker; 29 Jan., N. Vijlbriefde Graaf; 30
fan., B. E. MantelSmink; J. van Hardevèld
-Vergers; J. M. GebeDuin.
BEVALLEN van een dochter; 29 Jan., A,
C. S. GrandiaKeevel; W. de Heerde
loer; A. W. Jansenvan der Heide; C. J.
HdenburgSpee; A. C. BreuringSchipper;
OJan., J. E. SalaTresfon; H. PanderSme-
es; E. de KuijperSixma; J. M. S. Sussen-
lachGötte; 31 Jan., C. Ottevan Brug-
|en; L. HogaartsHolwerda; C. H. van Riet
•Mathot.
OVERLEDEN: 28 Jan., A. Hermsen, 68 j„
e Witstraat; 29 Jan., W. van Dokkumburg
-Veenema, 72 j„ Julianapark; L. E. Elandt
teen, 82 j., Iordenstraat; 30 Jan., J. H, He-
'8 j., van 't Hoffstraat.
Xovg, dat
ïff dagelijkse vriend ook des nachts goed
geborgen is.
Ion goede en ruime stalling vindt U in garage
OLIESLAGERSLAAN 36-44
TELEF. 10570
(Adv.)
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 1 FEBRUARI
Gem. Concertgebouw: Volksconcert HOV,
Uur. City: ..Buffalo Bill", 14 j., 2.15, 4.30,
'Wen 9.15 uur. Spaarne: „China's jonge hel-
im", 18 j„ 2.30, 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals:
•Moeders jongen", alle leeft.. 2.30, 7.00 en 9.15
•'Jr. Rembrandt: „Gentleman's agreement",
,'j., 2.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur. Palace: „Po
pe-spoor", 18 j„ 1.00, 4.15, 7.00 en 9.15 uur.
■Uxor: „De beste jaren van ons leven", 14 j.,
«0 en 7.30 uur.
WOENSDAG 2 FEBRUARI
Gem. Concertgebouw: Ned. Vereniging van
Spiritisten „Harmona", 8 uur. Bioscopen:
'J g- en avondvoorstellingen.
puteerde Staten. De fractie van spreker
zou verwijdering van het lid toejuichen.
Er is echter een bezwaar tegen het nemen
van 't initiatief daartoe en dat is van staats
rechtelijke aard, omdat de desbetreffende
wet te vergaat. Een eventueel voorstel zal
echter wel gesteund worden. Spreker had
waardering voor het werk van Gedepu
teerde Staten, doch hij zou inschakeling
van de Provinciale Staten bij belangrijke
financiële uitgaven gaarne zien.
Spreker zei, dat de wijze, waarop Gede
puteerde Staten de aankoop van „Meer en
Berg" hebben geschetst, van die aard is,
dat het voorstel aanvaard dient te wor
den. Hierna werd de zitting geschorst.
Geschenken voor het
jarige prinsesje
De verjaardag van Prinses Beatrix werd
in huiselijke kring gevierd. Prinses Wilhel-
mina kwam haar oudste kleindochter zelf
gelukwensen.
Zaterdag was er een kinderpartij gege
ven voor vriendinnen van Prinses Beatrix.
Als verjaardaggeschenken kreeg Prinses
Beatrix leesboeken, een schooltas, slofjes
en gereedschap voor haar boetseerles.
Jubilaris dr. C. Spoelder
gehuldigd
Dr. C. Spoelder, die heden 30 jaar rector
van het Gymnasium te Haarlem is, had
zich tegen een officiële herdenking van dit
jubilé gekant. Maar toch kon hij zich aan
een beseheiden huldiging niet onttrekken
en het is hem door de vele bewijzen van
belangstelling die hij ontving, bij vernieu
wing gebleken,- dat hij om zijn werk en
persoon algemeen wordt gewaardeerd.
Het begon al vanmorgen vroeg op
school. Behalve een bloemenhulde van het
gemeentebestuur was er ook een van de
leerlingen en waar de rector zich vertoon
de werd „lang zal hij leven!" aangeheven.
De jongelui mochten in de feestvreugde
delen, zij kregen om 10 uur vrij af, zelfs
zonder huiswerk. Daarna werd dr. Spoel
der in de docentenkamer door de leraren
gehuldigd. De wethouder van Onderwijs,
de heer D. J. A. Geluk, kwam zijn geluk
wensen aanbieden, maar hij was lang niet
de enige die naar het Gymnasium geko
men was, om zijn belangstelling te doen
blijken. Er was ook het college
van de Brandweer. Vanavond zal het be
stuur van „de Tien" gaan gelukwensen.
Ook directeuren van H.B.S.'en en Lycea,
als ook vele leraren, kwamen dr. Spoelder
even de hand drukken. Evenzo oud-leer
lingen en ouders van leerlingen. Vermel
ding verdient ook nog de heer A. G. Boes,
de vroegere wethouder van Onderwijs.
Expositie van Friese volkskunst
in Haarlemse Huishoudschool
Op initiatief van de Foriening foar
Fryske Folkskunst is een handwerkwed-
strijd gehouden in het versieren van ge
bruiksvoorwerpen. Voor de versiering
moest gebruik worden gemaakt van drie
oude Friese motieven, ontleend aan een
zeventiende eeuws kistje, een mangel-
plank en een merklap.
Deze wedstrijd is een groot succes ge
worden, die niet alleen in Friesland, maar
ook in andere provincies de aandacht trok.
Meer dan zeventig werkstukken werden
ingezonden, onder meer ook door leerlin
gen van de Haarlemse Huishoud- en In
dustrieschool en de Industrieschool van
Amsterdam. De jury stond bij de beoor
deling voor de lang niet eenvoudige taak,
om diegene uit te kiezen, welke naar haar
mening het meest voldeden aan de eis, die
men aan echte volkskunst stellen moet,
namelijk te zijn een logische en eerlijke
compositie en grondstof, én een aanpassing
van de elementaire grondvormen der mo
tieven aan de wensen van deze tijd.
De uitslag van de wedstrijd is Zaterdag
15 Januari 1.1. te Leeuwarden, waar de
werkstukken het eerst geëxposeerd zijn,
bekend gemaakt. Mejuffrouw T. Ellfers
uit Heemstede behaalde een derde prijs.
Een gedeelte van de ingezonden werk
stukken voor deze wedstrijd wordt achter
eenvolgens in verschillende steden varj ons
land tentoongesteld. Ook in Haarlem zijn
de werkstukken te bezichtigen in het ge
bouw der Öaarlemse Huishoud- en Indus
trieschool, Voorhelmstraat 25, en wel op:
Vrijdagmiddag 4 Februari, Zaterdagmid
dag 5 Februari en Zondagochtend 6 Febr.
Feest in tolgaarderswoning
bij Spaarndam
In de oude tolgaarderswoning aan de
Slaperdijk nabij Spaarndam wordt in in
tieme kring vandaag feest gevierd. Het
is namelijk honderd jaar, dat de
familie De Vries in het huis woont. Vijf
en zeventig jaar heeft de familie tolgeld
geïnd en de laatste jaren woont mejuffrouw
G. -de Vries in deze oude woning, zonder
bijzondere aandacht aan het verkeer te
besteden.
Honderd jaar geleden nam Willem de
Vries, die uit Oude Wetering kwam, met
zijn vrouw en zijn bijna eenjarige zoon
Willem, zijn intrek en kreeg de functie van
tolgaarder. Na zijn overlijden nam zijn zoon
de werkzaamheden over en toen deze op
1 Mei 1909 overleed, namen zijn vrouw en
zijn dochter het werk over.
In de loop der jaren verminderden de
inkomsten en aan de wegen kon weinig
aandacht worden besteed wegens gebrek
aan geld. De toestand voor het verkeer was
kritiek. Dank zij een actie in 1923 werd
besloten de tol op te heffen en het onder
houd van de weg aan de overheid over te
laten. Op 1 Mei 1924, dus binnenkort over
vijf en twintig jaar, verdwenen de tol
bomen voor goed.
Mejuffrouw G. de Vries, die in Augustus
zestig jaar wordt, en na het overlijden
van haar moeder het huisje bewoont, be
waart aangename en minder aangename
herinneringen aan de tijd, dat de tol nog
bestond. Minder prettig waren de ogen
blikken, als woonwagenbewoners wilden
passeren, zonder te betalen. Er waren drie
tollen. Eén op de Slaperdijk, één op de
vroegere Vergierdeweg (op het ogenblik
komt deze weg een dertig meter verder
op de Slaperdijk uit) en de derde bij de
Westlaan, een verbinding tussen Spaarn
dam en Santpoort, op een afstand van
honderd meter van de woning. In de oor
logsjaren heeft mejuffrouw De Vries haar
huis korte tijd moeten verlaten, maar
sedert enige jaren woont zij er weer rustig.
Het tolgaardershuisje is in 1824, bij de
invoering van de tol, gebouwd. Eerst waren
de heren Spanjaard en Casembroot de tol
gaarders en honderd jaar geleden werd de
grootvader van de tegenwoordige bewoon
ster in deze functie benoemd.
De vis was vanmorgen
peperduur in IJmuiden
Vrije prijsvorming
veroorzaakte enorme hausse
Vanmorgen was het ongewoon druk in de
IJmuidense vishal; na een maand van zeer
geringe visaanvoeren blies de opheffing
van de maximum-prijs voor verse zeevis
leven in de handel en er waren niet minder
dan ruim twintig schepen van diverse
pluimage aan de afslag, om van de eerste
hoge verdiensten te profiteren.
De prijzen lagen in de vroege ochtend
onbereikbaar hoog althans voor de klein
handelaar zo werd er bijvoorbeeld meer
dan 200 voor een kist kabeljauw van 50
kilo betaald en de schelvis haalde een paar
keer de 100. De wijting ging voor 44 per
50 kilo grif van de hand en ook de andere
soorten werden meegesleept in de plotse
linge, verklaarbare stijging. Later trad er
reeds een eerste terugval in, hier en daar
tot één-derde van de oorspronkelijke prijs.
De eerste trawlers, loggers en kotters, die
aan de markt waren, hebben na een slechte
reeks van weken vandaag een prachtige
uitkomst kunnen boeken.
De eerste besommingen, die tegen de
middag bekend werden, bevestigden het
vermoeden, dat er hoge uitkomsten waren
behaald, ten volle: de Katwijker logger
KW 84 die slechts een weekend viste, be-
somde bijvoorbeeld 8840 en de trawler
„De Hoop" werd geschat op 35.000.
BOLLENTOCHT VOOR KANOVAAR
DERS. De Haarlemse Kanovereniging „De
Spaarnevogels" houdt op Zondag 1 Mei een
tocht naar de bollenvelden voor kano
vaarders.
Midden op de Slaperdijk nabij Spaarndam, op
de hoek van de vroegere Vergierdeweg (links
op de foto is deze weg zichtbaar) staat een
oude tolgaarderswoning, welke honderd jaar
bewoond wordt door de familie De Vries.
Op het huis staat nog het naambordje
Jan Odé speelt op
H.O. V-volksconcert
De pianist Johan Patist, die hedenavond
met de HOV zoü concerteren, kan wegens
ziekte niet optreden. In zijn plaats speelt
nu de pianist Jan Ödé op het volksconcert
van de HOV het vierde pianoconcert van
Beethoven en de Variations symphoniques
van Franck.
Meer post en passagiers
per K.L.M. naar Batavia
De machine die Woensdag 2 Februari des
avonds 19 uur van Schiphol via Khartoum
en Mauritius naar Batavia vertrekt is de
Constellation „Delft", onder gezagvoerder
Risseeuw. Dit toestel zal vier ton post mee
nemen. Uit de ervaringen van gezagvoer
der De Haas met de „Franeker" is gebleken
dat het mogelijk is één ton post meer mee
te nemen dan op de eerste vlucht.
De machines, die Vrijdag en Dinsdag naar
Batavia zullen gaan, kunnen elk twintig
passagiers meenemen. Het staat nog niet
vast. welke route de laatstgenoemde twee
toestellen zullen vliegen. (Zie ook pag. 2).
Broederij-besluit 1949
In het Voedselvoorzieningblad is gepubli
ceerd het Broederij-besluit 1949 van het
Bedrijfschap voor Pluimvee en Eieren, dat
de teeltregeling voor 1949 voor de pluim
veehouderij bevat en het broeden van kui
kens in de periode 1 Januari 19498 Mei
1949 regelt op basis van de beslissing van
de minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening, inhoudende, dat in het
voorjaar van 1949 niet meer dan 15 mil-
lioen kuikens zullen mogen worden ge
broed.
Het Broederij-besluit 1949 stemt in grote
lijnen overeen met dat van 1948, evenwel
met dit verschil, dat in het nieuwe besluit
de mogelijkheid is geopend, dat zij. die vol
doende vakbekwaamheid bezitten en be
schikken over een behoorlijk broedlokaal,
thans een nieuwe broederij kunnen begin
nen. Deze nieuwe maatregel beoogt een
zekere verstarring in de bedrijfstak te voor
komen.
Voor de individuele kuikentoewijzingen
gelden nagenoeg dezelfde bepalingen als in
1948, met dit verschil, dat de regeling,
waarbij het aantal bij een verzamelaar in
geleverde eieren 'als één der factoren gold
voor de bepaling van de grootte der kuiken
toewijzing, is komen te vervallen.
SCHEEPVAART
Almkerk. 1 Febr. van Sydney te Townsville;
Amstelveen, RotterdamCalcutta pass. 1
Febr. Aden; Boskoop, AmsterdamLissabon
pass. 31 Jan. Ouessant; Johan van Oldenbar-
nevelt, AmsterdamJava, pass, 31 Jan. Sin
gapore; Maashaven, Buenos AiresRotter
dam pass. 31 Jan. Fernando Noronha; Meer
kerk. Rotterdam—Japan 31 Jan. Hongkong;
Polydorus, 31 Jan. van Batavia naar Soera-
baja; Prins Willem III, ValenciaEngeland
pass. 31 Jan. Gibraltar; Randkerk, Las Pal-
mas—Genua pass. 31 Jan. Gibraltar; Reiniersz
31 Jan. van Belawan te Batavia; Ridder
kerk, BrisbaneRotterdam. 1 Febr. te Fre-
mantle; Sunetta, HaifaGibraltar, pass. 31
Jan. Kaap Bon; Tjipanas 31 Jan. van Perzi
sche Golf te Bombay; Winsum, DakarAm
sterdam pass. 31 Jan, Ouessant; Zeeman, 31
Jan. van Makassar te Balik Papan; Albireo
2 Febr. van Rotterdam te Buenos Aires ver
wacht; Aldebaran, 31 Jan van Baltimore te
Rotterdam; Alhena. Buenos Aires—Rotterdam
31 Jan. van Rio de Janeiro; Alkaid 1 Febr.
van Rio Grande te Rotterdam; Alphard Por
te AlegroRotterdam 31 Jan te Las Palmas;
Danae 1 Febr. van Venetië te Rotterdam;
Kota Agoeng 30 Jan. van Aden naar Rotter
dam; Merwehaven 31 Jan. van Rotterdam
naar Rouen; NIjkerk AmsterdamMarseille
pass. 31 Jan. Ouessant; Sallando. HuilGi
braltar pass. 31 Jan. Finisterre; Ternate, 31
Jan. te Genua; Titus 31 Jan. van Rotterdam
te Amsterdam; Van 't Hoff 30 Jan. van Aden
naar Rotterdam; Westerdam 31 Jan. van
New York te Rotterdam; Zeeland (K.R.L.)
RotterdamJava, pass. 31 Jan. Gibraltar,
HONDEN vakk. plukken, scheren,
enz. Spec, inrichting Warmoesstr. 2, Tel. 17254
(Adv.)
OVERWEG PIJLSLAAN WORDT ééN
NACHT VOOR HET VERKEER GESLOTEN
De spoorwegovergang in de Pijlslaan zal
wegens werkzaamheden in de nacht van
Donderdag 3 op Vrijdag 4 Februari (ongeveer
van 's avond 12.00 uur tot 's ochtends 6.00 uur)
voor het verkeer afgesloten zijn.
Koorbanken in de Si. Bavo
ie Haarlem
„Koorbanken in Nederlandse kerken" is
de titel van een lezenswaardig boekje ge
schreven door de heer H. G. Stuvel (uitga
ve van „Boek en Periodiek" in Den Haag)
Uit vroeger eeuwen zijn veel begaafde
Nederlandse schilders bekend, terwijl bo
vendien veel van hun werken bewaard zijn.
Daarentegen is er heel weinig herinnering
aan grote beeldhouwers. Blijkbaar hadden
wij niet veel prominente meesters op het
gebied van de sculptuur. Toch bezitten wij.
juist uit de perioden van Gothiek, Renais
sance en Barok, nog wel mooi beeldbouw
werk, maar dat is gemaakt door de veelal
anonieme kunstenaars die de koorbanken
sneden.
De schrijver geeft een opsomming van
hetgeen op dit gebied nog in verscheidene
kerken te vinden is. Helaas moet hij ook
betreuren dat in de laatste oorlog veel ver
loren is gegaan. Vooral in Oirschot is veel
vernietigd toen van het kerkgebouw niet
veel meer dan een ruïne overbleef. Evenzo
in Wouw.
Koorbanken werden steeds in het koor
voor het altaar gevonden, zij waren be
stemd voor de kanunniken tijdens de dienst
Vandaar dat zij gemaakt werden in kapit
telkerken en in kloosters. Elke bank be
staat uit een rij zetels naast elkaar, geschei
den door tussenleuningen, dikwijls versierd
met snijwerk.
Een tentoonstelling met een
beker als publieksprijs
In de Kunstzalen Fr. Heerkens Thijssen
wordt tot en met 13 Februari een tentoon
stelling gehouden van werken door kun
stenaars uit Haarlem en omstreken en
enige oud-Haarlemmers. De bezoekers
wordt verzocht uit het werk het huns in
ziens beste te kiezen en hun keuze op een
stembiljet kenbaar te maken. De geluk
kige, die de meeste stemmen op zich ver
enigt krijgt een zilveren beker.
Het bezoek op de openingsmiddag was
enorm en ook thans is er grote toeloop van
stem-lustigen. Zulle een publiekskeus ver
dient navolging al was het alleen maar als
vorm van een vriendelijk soort impératief:
ga toch asjeblief naar de tentoonstellingen
van uw stadgenoten, de ploeterende Kun
stenaars. Want laat ons het nu maar eens
zeggen zoals we er over denken: Eigenlijk
is het toch meer dan erg, dat voetbaltribu
nes volstromen, hockey en dergelijke wed
strijden tienduizenden op de been brengen
en dat er in een stad van welhaast 160.000
inwoners nauwelijks enige tientallen wor
den gevonden die hartelijk en welgemeend
een uurtje van hun tijd geven aan de be
schouwing van kunstwerken.
Ik waardeer gezonde sport en zo van
ganser harte. Zelf behoor ik tot degenen
die, via de radio luisteren naar ooggetui
genverslagen. Maar als ik het eerlijk moet
zeggen waarom, dan doe ik dat, omdat ik
geniet van het „enthousiasme", een ding,
dat je in 't leven niet missen kunt, doch
niet omdat 't me erg ongelukkig maakt als
de bal net tégen de lat springt in plaats
van er onder door. Ook spring ik geen
meter hoog de lucht in als ie wèl onder de
lat in de goal terecht komt.
Maar als ik nu zie, dat ontelbaren, jonge
ren en ouden van dagen, peper- en zout-
achtigen en grijsaards vol spanning weer
en wind trotseren om dat laatste te be
leven, terwijl er op zo'n middag tien of
twintig, hoogstens!, bezoekers op een
Kunsttentoonstelling zijn geweest, dan
schud ik toch mijn hoofd èn, als ik senti
menteel genoeg was, zou ik zeggen: dan
schiet mijn gemoed vol. Neem mij deze
ontboezeming niet kwalijk, maar, en daar
komt 't op neer: een zilveren beker moest
niet nodig zijn in de stad van Frans Hals,
Geertgen tot Sint Jan, Verspronck, Jacobus
van Looy en zoveel anderen, een stad met
een wereldnaam als Kunststad, met een
Frans Halsmuseum en een Teylersmuseum.
Ik heb mijn stem uitgebracht en hoop
voor mijn candidaat, dat hij de zilveren
beker zal winnen. Om nu in geen enkel op
zicht de stemming te beïnvloeden, zal ik
mij tot enige algemeenheden beperken.
Er is veel goeds en er zijn ook dingen,
die beter in portefeuille waren gebleven.
Ik heb een uitmuntend „bloemstukje" ge
zien, 'n paar goed-begrepen portretjes, die
in een fijne sfeer gegeven zijn. Ik zag een
uitstekend schilderij, dat evenwel onder
zulk een dikke, gele vernislaag schuil
gaat, dat ik betwijfel of het wel is zoals
wij het zien. Een zeer mooie portretschets
merkte ik op, knap en eenvoudig van
factuur: een paar dromerige fantasieën
een paar uitstekende stillevens, aardewerk,
brons en klei-arbeid, die zeer te waarderen
is. Ik zag ook goede landschappen waarbij
er één is, dat ik op mijn stembiljet heb
gezet en dat ik buitengewoon mooi vind.
Het is uitnemend gecomponeerd, magni
fiek van kleur en zoals men dat pleegt te
noemen: echt iets van 'n schilder. Ik heb
ook dingen gezien, die ik niet waarderen
kan, omdat ik ze niet begrijp: omdat zij
hun bedoelingen achter zulk een, voor mij,
raadselachtige vorm verbergen, dat ik geen
bedoeling vinden kan. Ook zag ik een paar
dingen van akelige middelmatigheid en dat
is nog erger dan onbegrijpelijkheid.
Maar in 't algemeen is er veel goeds op
deze expositie en ik begrijp hoe moeilijk
het zal zijn voor de, laat ons hopen, dui
zenden bezoekers, om te bepalen aan welke
kunstenaar zij de voorkeur zullen geven.
Mag ik het zeggen? Welnu: dit is nu eens
een tentoonstelling met sensatie. En, dat is
wat, dat betekent tegenwoordig heel wat.
Goed, enfin, als men maar steeds meer
de wegen wil gaan naar de musea en de
kunstzalen!
Wat zou men er van zeggen als achter
de leuningen om een voetbalveld twintig
mensen 'n sigaretje rookten en zo nu en
dan een flauw applausje klonk als ABC
of E F G een goal maakte? Ik mag er niet
aan denken! HERMAN MOERKERK
Wijziging van een busroute
gevraagd
De buurtvereniging Floresstraat en Omge
ving heeft aan de directie der N.Z.H.V.M.
gevraagd de route van buslijn 6 te wijzigen
voor de richting noord en deze te bepalen
als volgt: StationKennemerpleinZocher-
straatPres. SteinstraatSpaarndamscheweg
Jan Gijzenkade of StationPrinsen Bol
werkKloppersingelPres. Steinstraat en
vervolgens als boven.
Sommige der koppen op de tussenleuningen
in de Bavokerk doen ondanks hun hoge ouder
dom sterk aan moderne maskers denken.
Het overgrote deel der koorbanken in
ons land dateert uit de Gothische periode.
Men vindt ze in Zalt Bommel, Sittard, Den
Bosch, Breda, Venlo, Groenloo, Bolsward,
Haarlem en Alkmaar. Geringer is het aan
tal Renaissance-koorbanken. De belang
rijkste staan in Dordrecht, Weert, Roer
mond en Rhenen.
Barok-banken waren er alleen in Wouw,
maar die waren uit Vlaanderen afkomstig.
Van de mooiste details der banken geeft
de schrijver reproducties. Daaronder zijn
er twee van de St. Bavo.
Over deze banken deelt de schrijver
mede:
Deze banken zijn in 1512 gemaakt door
Jasper Petersz, ter vervanging van oudere,
die reeds in 1439 vermeld waren. Thans
zijn er twee enkele rijen met elk 22 zetels.
Vroeger waren het dubbelrijïge banken,
maar de voorste rij werd in de Franse tijd
weggebroken, toen de kerk dienst deed als
paardenstal. De Haarlemse banken dienen
gerekend te worden tot het beste wat in
de laat-Gothiek tot stand kwam. Hier kan
men het resultaat zien van het beheerste
gebruik van een beperkt aantal motieven;
de kunstenaar had geen al te weelderige
voorstellingen van node om een eventueel
tekort aan talent te maskeren. Op het eer
ste gezicht lijken deze uitbeeldingen van
louter mensenkoppen en dierenfiguren pro
faan, maar hier vooral dient men de schep
ping als geheel te zien en te begrijpen. Dan
zal men verrast zijn door de constructieve
gedachte, die aan de banken ten grondslag
blijkt te liggen.
Het beeldhouwwerk munt uit door grote
natuurlijkheid, hetgeen zowel geldt voor
de koppen op de tussenleuningen als voor
de misericordes. Die mensenkoppen zijn in
één woord meesterlijk en daarom onverbe
terlijk; een moderne kunstenaar zou met
soortgelijke maskers eer inleggen, omdat
ze in feite universeel zijn, dat wil zeggen
ontheven van elk tijdsbegrip.
Het s.s. „Groote Beer" vertrekt op 2
Februari met militairen uit Amsterdam naar
Batavia. De opvarenden kunnen in Port Said
post ontvangen, mits deze uiterlijk 3 Februari
gepost is.
De Zeeuwse gemeente Kapelle krijgt dw
jaar een nieuw raadhuis. Het oude gemeente»
huis werd in de Meidagen van 1940 geheel
verwoest en sindsdien zetelt het gemeente
bestuur in een oude bewaarschool.
Aan de heer L. Neher is met ingang van
1 Februari 1949 op de meest eervolle wijze
ontslag verleend als gedelegeerde van het
opperbestuur in Indonesië onder dankbetui
ging voor de vele en gewichtige diensten door
hem als zodanig bewezen. De heer Neher is
bevorderd tot groot-officier in de Orde van
Oranje Nassau.
Gisteren berichtten w(j dat het Bijzon
der Hof in Leeuwarden sententie had ge
wezen in de zaak tegen de Duitser W. Al-
brecht, die tijdens de bezetting commandant
was van het „Aussenkommando" in de Friese
hoofdstad. Door het wegvallen der laatste
regel van dit bericht ontbrak de mededeling,
dat Albrecht conform de eis tot de doodstraf
werd veroordeeld.
De K.L.M. zal met ingang van 16 Mei
ook via de Ierse luchthaven Shannon naar
New York en Curacao vliegen.
Het motorschip „Oosterschelde" van de
Zeeuwse provinciale stoombootdiensten is
thans met een radarinstallatie uitgerust. Het
schip zal de dienst tussen Zierikzee en Kat-
teveer uitvoeren.
Tweehonderd Franse kinderen uit Nor-
mandië zyn in Nijmegen aangekomen. Zij
worden bij pleegouders in Helmond en om
geving ondergebracht. In Venlo verwacht
men eveneens tweehonderd Franse kinderen.
Het getal der politieke delinquenten, die
uit het recht bij de gewapende macht te
dienen zijn ontzet, is niet zo groot, dat wet
telijke maatregelen, beogende hun alsnog
dienstplicht op te leggen, gewettigd zijn. De
minister van Justitie zal overwegen, of
politieke delinquenten, die op 1 Januari 1945
nog geen 18 jaar waren, in het recht bij de
gewapende macht te dienen kunnen worden
hersteld.
In het arrondissement Breda zyn in 1948
1905 personen veroordeeld wegens dronken
schap. Hierbij waren 56 automobilisten. Hun
werd in totaal f 12.795 boete en 662 dagen
hechtenis opgelegd. Twee auto's werden ver
beurd verklaard. Verscheidene rijbewijzen
werden ingetrokken voor een totale tijd van
33 jaar.
Ir. J. M. Unk, ingenieur bij de Neder
landse Seintoestellenfabriek te Hilversum, is
benoemd tot buitengewoon hoogleraar aan
de Technische Hogeschool te Delft om onder
wijs te geven in de apparatenbouw voor de
telecommunicatietechniek. Tot buitenge
woon hoogleraar in de stei'kstroomtechniek
en de telecommunicatie aan de Technische
Hogeschool is benoemd ir. F. M. Roeterink,
procuratiehouder bij de N.V. Philips te Eind
hoven.
HAARLEM EN OMGEVING
Gedeputeerde Staten van Noordholland
stellen voor als bijdrage in het nadelige saldo
van de exploitatierekening van het 22ste
internationale muziekfeest der International
Society for Contemporary Music, dat in 1948
werd gehouden, alsnog duizend gulden ter
beschikking te stellen.
Het Amsterdamse tramkoor „Kunst en
Broederschap" heeft het ere-lidmaatschap
aangeboden aan de directeur van de N. Z. H.
V. M„ de heer J. J. Jurrissen uit erkentelijk
heid voor allés wat hij in de bezettingsjaren
voor het Amsterdamse trampersoneel heeft
gedaan.
De Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie, afdeling Haarlem, hield haar eerste
ledenvergadering in dit jaar. Besloten werd
aan de aanstaande gemeenteraadsverkiezin
gen met een eigen lijst deel te nemen.
De heren J. v. Wyk en A. Noortman
zullen, respectievelijk op 4 en 11 Februari
de dag herdenken, dat zij 25 jaar geleden in
dienst traden van Droste's Cacao- en Choco
ladefabrieken N.V. te Haarlem.
De Marinierskapel zal op 10 Februari in
hét Concertgebouw te Haarlem een concert
geven, waarvan de opbrengsten ten goede
zullen komen aan het Marine-Sanatorium
fonds. De radio- en operettezangeres Dora
Schrama zal aan dit concert haar medewer
king verlenen.
Over de wereldconferentie en haar
betekenis spreekt op Donderdagavond 3
Februari in de Kapel Nw Vredenhof aan de
van Oldenbarneveldtlaan, dr. H. v. d. Linde,
secretaris van de Oecumenische Raad van
Kerken in Nederland over „De Ene Kerk van
Christus en de vragen van deze tijd".
Zandvoort
Programma V.V.N.F. onthuld
De Vereniging tot viering van nationale
feestdagen (V.V.N.F.) te Zandvoort bood haar
leden en begunstigers Maandagavond in
„Monopole" een feestavond aan. Op het op
treden van het cabaretgezelschap, bestaande
uit Lia Bos, cabarietière. Bob Steffin, humo
ristische goochelaar, buikspreker en parodist,
Carlo als antipodist en komisch acrobaat en
de heer Bogman als pianist-begeleider, viel
wel het een en ander af te dingen, doch als
excuus kan wellicht gelden, dat het gezel
schap Carter dat oorspronkelijk voor deze
avond was geëngageerd, wegens ziekte ver
stek moest laten gaan.
Burgemeester van Fenema hield in de
pauze een pleidooi voor de vereniging, al had
hij herwaar tegen de volgens hem nietszeg
gende naam: Waarom niet kortweg Oranje
vereniging stelde hij voor.
Met de Stichting voor Sport en Toerisme
zal nauw worden samengewerkt. Nadat mr.
Van Fenema het donateurschap van V. V. N.
F. ward had aanbevolen onthulde hij het vol
gende programma voor het komende seizoen.
19 Februari (Zaterdag) ter gelegenheid
van de verjaardag van Prinses Marijke op 18
Februari groot kinderfeest in Monopole.
30 April Koninginnedag: Aubade der
schooljeugd met concert van de muziekkapel.
Schoolvoetbalwedstrijden om de zilveren
wisselbeker. Op diverse plaatsen avondfees
ten met Oranje-bal.
5 Mei Nationale feestdag: Bloemencorso en
des avonds groot vuurwerk.
28 Mei: Groot vuurwerk in samenwerking
met de stichting, tot besluit van de stertocht
(Hemelvaarts-weekend)
29 Juni: Verjaardag Prins Bernhard: Groot
vuurwerk met speciale attractie door hoog-
draad-acrobaten. eveneens met vuurwerk.
Eerste week van Juli: Kermisweek eh op 7
Juli extra vuurwerk ter gelegenheid van het
12%-jarig huwelijksfeest van het Koninklijk
paar.
5 Augustus Verjaardag van Prinses Irene;
Kinderfeesten en vuurwerk.
31 Augustus Verjaardag van Prinses Wil-
helmina. Volksspelen, optocht, concert met
gelegenheid tot dansen: een vuurwerk als
sluiting van het seizoen is nog in voorbe
reiding.
Met de heer Hugenholtz wordt nog over
leg gepleegd over het eventueel combineren
van feestelijkheden op sporthoogty-dagen
op het auto-circuit by auto- en motorraces.
NOOIT VITRAGE MEER NODIG!
Glas in lood in Uw bovenlichten weer in elke
gewenste uitvoering te leveren.
Wij geven U vrijblijvend prijsopgaaf.
Lisse
„Hollands Glorie", tentoonstelling
die succes belooft te worden
Van 18 tot 26 Maart zal in de grote hal van
de Ho Ba Ho te Lisse de tentoonstelling „Hol
lands Glorie" worden gehouden, die een
overzicht zal geven van hetgeen Lisse en
omgeving aan handel, industrie en ambacht
biedt. De tentoonstellingshal, ter beschikking
gesteld door de directie van Hollands Bloem
bollenhuis, heeft een oppervlakte van 2000
m2, waarvan nu reeds ongeveer de helft i«
besproken.
Van de zijde der plaatselijke autoriteiten
werd de volle medewerking toegezegd. Er is
een ere-comité gevormd, waarin zitting heb
ben genomen mr. W. J. H. M. Lambooy, bur
gemeester van Lisse, de wethouders J. W. A.
Lefeber en A. Tibboel en de directeuren van
de Ho Ba Ho D. Hogewoning Hzn. en Th.
Zwetsloot.
In de technische commissie hebben zitting
de heren Th. M. van der Eerden, directeur
Openbare Werken, J. M. J. G. Henkens. direc
teur van het Electriciteitsbedryf en J. Zon
neveld, directeur van het gemeentelijk gas-
en waterbedrijf. De heer Van der Eerden
heeft toezicht op de bouw van de stands; hy
wordt bijgestaan door decorateurs en des
kundigen uit Haarlem. De heer W. van der
Lee, de arrangeur van „Bloemlust", draagt
zorg voor de tuinarchitectuur.
De toegangswegen zullen van een speciale
illuminatie worden voorzien. Er zal een ten-
toonstellings-krant worden uitgegeven met
een oplaag van ongeveer 20.000 exemplaren.
Elke honderdste bezoeker zal een surprise
worden aangeboden.
Amsterdamse Beurs
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
312%
313%
247%
249%
222%
222%
161%
161%
134%
Nederlandse Ford
244
Nederlandse Kabel
275
v. Berkel's Patent
111
Scheepvaart- Unie
162
160%
Holl.Amerika Lijn
162
Deli Maatschappij
142
150%
H. V A
167
168%
A'dam Rubber
161%
164
Ned. Handel My
161%
N.-L Handelsbank
117
Bllliton Mij H