Haarlems Dagblad
Zwaarste straf geëist tegen
kardinaal Mindszenty
en «©prcrtite Daarlcmacfte «Tourant (Kntto 1656) Uitgave van de Stichting Voorlichting te Haarlem
Minister Stikker
Sovjet-Unie biedt Noorwegen
een niet-aanvalsverdrag aan
Verliezen in Indonesië
sinds 2 Januari
Koningin Juliana bij Diés-viering
der Leidse universiteit
63e Jaargang No. 19162
Bureaux: Grote Houtstr 93, Tel. Adv en Admin.
10724, 14825. Redactie 10600. Direct.-Hoofdred.
15054 Bijkantoor H.N., Soendaplein 37, Tel. 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Tel. 12713, 10132.
Maandag 7 Felmiari 1949
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
4,25. Franco per post ƒ4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom
De BEHANDELING van de begrotin
van Buitenlandse Zaken heeft nogal
'\vat vertraging ondervonden. De Indonesi
sche kwestie had daar schuld aan. Een tijd-^
lang kreeg men de indruk dat de nieuwe
atd 'minister aan dit departement, mr. D. U.
Kit Stikker, zoveel tijd daaraan moest wijden
dat andere grote aangelegenheden erdoor
in de verdrukking raakten. Wel was de
l Memorie van Antwoord op het Voorlopig
Verslag over de begroting op 9 December
verschenen, maar het duurde daarna bijna
twee maanden eer de behandeling in de
Kamer eindelijk begon. Er komt morgen
een verlengstuk aan.
Des ministers houding in het Kamer
debat heeft velen verrast en verheugd. Hij
blijkt vooruitstrevend te zijn, hij durft
nieuwe dingen aan, hij spreekt duidelijke
taal. Eindelijk heeft het departement op. het
Plein een minister, die zich niet meer in
Bs mistige vaagheden en in die statige af-
v wachting uit de neutraliteits-jaren hult, die
'eli' men placht aan te duiden als „op-zien-
°-1 komen-spelen". De neutraliteits-jaren zijn
trouwens voorbij. Voorgoed voorbij. Velen
hebben dat gehoord, maar niet beseft. Dit
heeft mr. Stikker aanleiding gegeven tot
een beschouwing over „de ongeschooldheid
van ons volk" terzake van buitenlandse po
litiek. Hetgeen een milde term is. Het ver
heugt ons evenwel dat het eindelijk eens in
's lands vergaderzaal gezegd wordt; velen
y zullen er hopelijk hun voordeel mee doen.
ald! Ook in 's lands vergaderzaal zelf zetelen er
n kouwens, die daaraan behoefte, hébben.
10.5 Want in zijn antwoord op het Voorlopig
Verslag heeft de minister de merkwaardige
Ds uitlating moeten weerleggen, dat Europees
J-federalisme in tegenstelling zou zijn met de
"fc neutraliteit. Hij heeft geantwoord: „Het
j mag als bekend worden verondersteld,, dat
lef de Nederlandse Regering na de tweede
0: D wereldoorlog het standpunt van neutrali
ses teit, zoals dit vroeger werd gehuldigd, heeft
andi verlaten en het is ondergetekende niet ge-
ptis>bleken, dat hierop van enige zijde nu of
We'eerder critiek van enige betekenis is uitge-
oefend. Men zou deze passage uit de Me-
morie van Antwoord als een vaderlijke
(terechtwijzing kunnen betitelen. Maar dan
een duidelijke!
Lin Als verklaring voor de ongeschooldheid
ons volk in de buitenlandse politiek
11 ïeeft de minister in het Kamerdebat aan-
jevoerd: „dat wij zo lang gezworen hadden
bij een politiek van: als wij maar met rust
gelaten worden." Een beetje hooghartig,
oms ladden wij uit een zijloge onze blik ge--
10i worpen op de arena van de internationale
rlsti taatkunde. Nu zien wij er onszelf plotse-
:d. ing middenin geplaatst. J a, die hooghar-
si'in, ige biik uit een zijloge is een gelukkig
Ne' eeld voor een minder gelukkige zaak. De
Sinister voegde eratin toe, dat helaas in
Zen leze wereld nog lang niet alleen of in de
en sserste plaats het recht, gelijk het zijn moet,
lie® Ié boventoon heeft, maar dat vaak veel
iensl neer datgene, dat de volken voor hun be-
10.3! sns'eri aanzien, de doorslag geeft. Hij gaf
-jij kar voorbeelden van. Hij zei dat het vol-
tornen verkeerd voor een land als het onze
1 1:011 zijn om nu maar zijn toevlucht tot een
nssü mlements-politiek te nemen en de U.N.O.
'egriefd en mokkend te verlaten. Want
Ju latgedoogt óns belang niet.
Zon Mogen dezeinzichten algemeen door-
Ikd jringen. Wij bevinden ons niet meer in de
djloge (daaruit de hooghartige blik wer-
K»risnd) maar in de arena. Daar is het een
Hooi, [educbt gedrang. Wij willen er niet dwars-
Ge iezeten worden, maar anderen evenmin. Er
J. C 3 geen politie die het verkeer regelt en
Seen rechter, die uitmaakt wie gelijk heeft.
"k Iedereen komt op voor zijn eigen belangen.
Wil men zich met anderen verenigen, dan
h „iioet men daar, evenals die anderen, vrij-
tilpat voor over hebben. Maar dan zal het
Dsj resultaat ook-zijn, dat men minder in het
10J gedrang zit. Wat de zijloge aangaat: daar
ef 1! konden wij niet in blijven, want dan zou-
Jen wij niet meer. in tel geweest zijn. En.
bovendien in een gevaarlijke positie ver-
keerd hebben, want zij was door ouderdom
lelijk bouwvallig geworden.
Do,; Deze commentaar toevoegend aan_ de
4.3! Woorden van de minister zou ik nog iets
willen zeggen over gelijk hebben. Bij me-
nigeen in ons land bestaat namelijk in
Pre5 hoofdzaak de neiging, vast te stellen dat
wij gelijk hebben. Als zij dit uitgemaakt
'nebben zijn zij voldaan. Het droevige is
y a tvenwel, dat de zaak daarmee niet opgelost
eiidi wordt. Ook zijn situaties denkbaar, waarin
wij geen gelijk hebben, ofschoon wij dat
s. ïtielf niet inzien. Wie voor eigen belangen
iensl opkomt kan zich daarin vergissen. Het is
Pro! daarom goed dat het buitenlands beleid der
regering, evenals iedere andere tak van
y haar beleid, aan critiek door en namens het
ld 3(i volk blootstaat. Dat is democratisch en ge-
30 stond. Daarbij moet men dan begrijpen hoe
de toestand werkelijk is. Wij zitten niet
Dl meer in een zijloge, maar middenin de
irena.
Het is verheugend dat minister Stikleer
lot een veel toeschietelijker beleid jegens
3 het Europese federalisme is gekomen. Aan-
tankelijk scheen hij alleen maar een ge
reserveerde houding te willen aannemen.
M. 1 In de Memorie van Antwoord kwam al
meer tot uiting, o.a. in een erkenning van
Iwje belangrijkheid der zaak en in de ver-
D°°J klaring: „Als wordt vastgesteld, dat het
federalisme krachtig leeft in de Nederlandse
publieke opinie, moet dit worden opgevat
H. C In die zin, dat hier te lande in ruime kring
het verlangen bestaat naar een verder
Dh! gaande associatie tussen Nederland en an-
Dn> dere Europese staten dan thans bereikt is
n In de Verenigde Naties, de groep van Mar-
3: u' .'hall-landen, het Vijf Mogendheden-ver-
D, drag en Benelux". De minister ging toen al
va» "Itvoerig op verschillende punten in; nu
b. C bleek zijn belangstelling nog aanmerkelijk
Jroter, tot niet geringe voldoening van jhr.
Oost 1 d Goes van Naters (Arbeid), die met de
Wcsj heren Serrarens (K.V.P.), Schmal (C.H.),
Korthals (V.V.D.) en Bruins Slot (A.R.)
een m°tie indiende voor het bevorderen van
0 Volksinvloed in een te vormen Europees
Prol Parlement. Het is d.ie motie, die morgen
nster- tot een verlengstuk van het begrotingsdebat
Janleiding zaï geven. De minister heeft
Gee: daartoe medegewerkt. Nu het zover is met
i" ons departement van Buitenlandse Zaken
DJd k het misschien niet teveel gezegd als mer
•jere(, opnieuw de mogelijkheid oppert, dat Ne-
uiter. feïand terzake van de oplossing der vraag-
Mis- bikken, die Europese federatie oplevert,
nis. f Initiatiefnemer zou kunnen worden.
i, Ook in zijn bereidwilligheid tot verster-
G. A king van het contact met de Kamer en tot
^er.j modernisering van de buitenlandse dienst
Ge- ,oor^ 'Heister Stikker zicb vooruitstrevend.
;erk krijgt de indruk dat eindelijk een
*Gcr, i^sse wind waait op het Plein R. P.
„Om een einde te maken aan alle twijfel
omtrent onze vreedzame bedoelingen"
onze
tt Geert Westerse bases
op Noors grondgebied
LONDEN 6 Februari (Reuter)
De Sovjet-Unie heeft Noorwegen in
een nieuwe nota voorgesteld, een non-
aggressie-pact met haar te sluiten.
De xiota bevat de volgende motivering:
„De opneming van Noorwegen in de Atlan
tische Unie kan de consolidatie van Noor
wegens veiligheid niet dienen, er integen
deel toe leiden, dat Noorwegen verwikkeld
wordt in de politiek van een bijzondere
groepering van mogendheden, die vérstrek
kende aggressieve doelen nastreven.
De Sovjet-regering' kan het niet eens zijn
met de vérklaring van de Noorse regering,
dat de Atlantische Unie wordt opgericht
in overeenstemming met de doelstellingen
en het handvest van de UNO. Het is be
kend, dat de initiatiefnemers tot deze Unie
hun toevlucht tot dergelijke argumenten
nemen, maar men kan niet het feit weer
leggen, dat de Atlantische Unie in werke
lijkheid wordt opgericht buiten en met
voorbijzien van de UNO en de belangen
van de aggressieve politiek van bepaalde
grote mogenheden dient.
In haar antwoord op de vorige Sovjet
nota van 1 Februari j.l. geeft de
Noorse regering de verzekering, dat Noor
wegen nooit een politièk met aggressieve
bedoelingen zal steunen en dat het niet zal
toestaan, dat het Noorse grondgebied in
het belang van dergelijke politiek wordt
gebruikt. De Sovjet regering neemt nota
van deze verklaring van de Noorse re
gering, ofschoon zij deze verklaring als
onvoldoende beschouwt.
De kwestie der bases
De Sovjet-regering kan de omstandig
heid niet voorbijzien, dat de Noorse re
gering in gebreke is gebleven een duidelijk
antwoord te geven op de vraag van de
Sovjet-regering, of het toetreden van Noor
wegen tot de Atlantische Unie er toe zal
leiden, dat Noorwegen verplichtingen op,
zich neemt met betrekking tot het inrichten
van lucht- of marine-bases op Noors grond
gebied.
Het is echter bekend, dat het binnen
halen van kleine landen in deze Unie juist
tot doel heeft hun grondgebied te gebrui
ken voor het inrichten van dergelijke mi
litaire bases, hetgeen in dit geval van
bijzondere betekenis is voor de Sovjet-
Unie, daar Noorwegen en de Sovjet-Unie
buren zijn met een gemeenschappelijke
grens.
In het antwoord van de Noorse regering
op de vorige Sovjet-nota ter zake
wordt gezegd, dat Noorwegen geen enkele
overeenkomst met andere staten aan zal
gaan, welke Noorwegen er toe verplicht,
hun militaire bases op Noors grondgebied
te verschaffen, zo lang Noorwegen niet
bloot staat aan een aanval of bedreigingen
met een aanval. Deze verklaring" betekent,
dat provocatieve geruchten of inderhaast
verzonnen falsificaties over een aanvals^-
dreiging tegen Noorwegen voldoende zou
den zijn om Noorwegen Noors grondgebied
beschikbaar te doen stellen voor militaire
bases en de gewapende machten van
vreemde landen op elk ogenblik, mét in
begrip van de huidige vredestijd
In de verklaring van de Noorse regering
is er een suggestie, dat een aanvalsdreiging
zou kunnen komen van de zijde van de
Sovjet-Unie. Een dergelijke suggestie is
van alle grond ontbloot, daar de Noorse
regering geen rechtvaardiging of reden
heeft om te twijfelen aan de bedoelingen
van goede nabuurschap van de Sovjet-
Unie ten aanzien van Noorwegen, hetgeen
elke mogelijkheid van een aanval uitsluit.
Het is de Noorse regering bekend, dat de
Sovjet-Unie altijd een vriendschappelijke
houding ten opzichte van Noorwegen heeft
aangenomen en tijdens de jaren van de
tweede wereldoorlog heeft zij haar aandeel
in Noorwegens bevrijding van de fascis
tische aanvallers bijgedragen. De troepen
van de Sovjet-Unie werden vrijwillig uit
Noors grondgebied teruggetrokken en zelfs
eerder dan de Noorse regering zelf had ge
wenst.
Indien de Noorse regering echter nog
steeds aan de bedoelingen van goede na
buurschap van de Sovjet-Unie ten opzichte
van Noorwegen twijfelt, stelt de Sovjet
regering, teneinde elke twijfel ten aanzien
van haar bedoelingen weg te nemen, de
Noorse regering voor een non-aggressie-
pact met de Sovjet-Unie te sluiten en op
die wijze een eind te maken aan alle
twijfel".
Nieuwe blokvormingspoging
van Scandinavië
Noorwegen, Zweden en Denemarken
hebben besloten tot een nieuwe poging om
een onafhankelijk Scandinavisch militair
verbond te vormen, aldus vernam Reuter
Zondag te Kopenhagen.
Halvard Lange, de Noorse minister van
buitenlandse zaken, heeft bij zijn aankomst
te New York verklaard, dat hij geen com
mentaar kan geven op het Sovjetrussische
aanbod van een non-agg'ressiefpact, zolang
het Noorse parlement het niet in overwe
ging had genomen.
Lange zeide, dat hij minister Acheson zou
vragen welke verplichtingen en welke mate
van veiligheid Noorwegen kon verwachten
indien het tot het Atlantisch Pact zou toe
treden.
Versterking der Zweedse defensie
vereist
Radio Stockholm heeft Zondagavond in
een uitzending voor Amerika verklaard, dat
ofschoon Zweden geen reden had om zich
ongerust te maken over de toekomst, de
huidige toestand toch „een versterking van
de Zweedse defensie vereist". Verder werd
verklaard: „Zweden moet voorbereidingen
treffen om zijn positie tussen de groepen
van grote mogendheden te handhaven. Dit
vereist niet slechts onmiddellijke militaire
paraatheid, doch tevens intensivering van
onze economische en financiële paraat
heid".
Oslo: Geen beslissing voor
Lange's terugkeer
Noorwegen zal de beslissing over het
Sovjetrussische aanbod uitstellen tot na de
terugkeer van miister Lange uit de Ver
enigde Staten, aldus meldt het Noorse
nieuwsbureau.
In Noorse politieke kringen te Oslo ver
klaart men, dat Noorwegen in beginsel geen
bezwaar tegen een non-aggressie pact met
de Sovjet-Unie heeft, omdat Noorwegen
geen aggressieve bedoelingen heeft. Dit
doet echter ^niets af aan de Noorse opvat
ting, dat Noorwegen natuurlijkerwijze bij
een Noordatlantische regionale groepering
behoort, zoals verklaard is in de antwoord
nota vorige week.
Er zou geen sprake kunnen zijn van
een non-aggressie pact indien hierin
voorzieningen zouden worden getrof
fen voor „Sovjetrussische bescherming"
in het geval Noorwegen „blootgesteld
zou worden aan de dreiging van een
aanval", evenmin, aldus genoemde
kringen, kan er sprake van een pact
met de Sovjet-Unie zijn, indien dit
beperkingen inhield met betrekking
tot Noorwegens vrijheid om nodig ge
achte voorzieningen te treffen met
Westelijke mogendheden.
Naar men verwacht zal de gehele zaak,
het voorgestelde verdrag met de Sovjet-
Unie en het voorgestelde Noordatlantische
pact, in het parlement besproken worden
wanneer de Noorse minister van buiten
landse zaken, Lange, uit Amerika terugge
keerd. is. Op 't Noorse ministerie van bui
tenlandse zaken bevestigde noch ontkende
men, dat nieuwe pogingen gedaan zouden
worden om tot een Scandinavische allian
tie te geraken.
Batavia, 7 Februari (Aneta). Een offi
cieel militair overzicht geeft de volgende
verliescijfers: van 2 tot 9 Januari 64 doden
en 8 vermisten; van 9 tot 15 Januari 37
doden en 2 vermasten; 16 tot 22 Januari
40 doden en 3 vermisten; van 23 tot 29
Januari 48 doden en 4 vermisten; van 30
Januari tot 5 Februari 23 doden.
Federalisten en Republikeinen
naar Banka vertrokken
Batavia, 7 Februari (Aneta). Gisteren
vertrokken Anale Agoeng Gde Agoeng en
dr. Ateng en enkele republikeinen, onder
wie Darma Setiawan, per lijnvliegtuig naar
Banka, waar vandaag ook Soekarno en
Hadji Agoes Salim verwacht worden.
De verwijten inzake geknoei
met Marshall-leveranties
„Geen bewijzen gevonden",
erkent de aanklager
Howard Bruce, adjunct-administrateur
van het plan-Marshall, heeft Zaterdag de
juistheid erkend van de tegenspraak, die
Groot-Brittannië, Nederland en België
hebben geleverd op de beschuldigingen, die
hij reeds twee maanden geleden tegen
deze landen had uitgebracht, als zouden zij
een onregelmatig gebruik hebben gemaakt
van de zendingen aluminium en lood welke
krachtens het plan-Marshall waren ont
vangen, door deze producten opnieuw met
winst aan de V S. te verkopen.
Bruce verklaarde: „Bij onderzoek heeft
men geen enkel bewijs gevonden, dat een
dezer drie landen aan de V.S. aluminium
of lood heeft teruggezonden, dat door de
ECA was verstrekt."
Een Britse Skymaster is in Libye neer
gestort. Het toestel had een twintigtal passa
giers aan boord. Tot dusver is slechts gemeld,
dat de piloot om het leven is gekomen.
Dr. H. J. van Mook bepleit erkenning van
waardigheid van Indonesiër en Nederlander
gelijk-
Sinds de bevrijding is het de gewoonte
dat ter gelegenheid van de Diës-viering van
de Leidse universiteit studenten, oud
studenten en andere leden der universitaire
gemeenschap zich bezinnen op vraagstuk
ken van algemeen belang teneinde het con
tact tussen academie en maatschappij te
verstevigen. Koningin Juliana woonde een
deel der plechtigheden bij Zij was aan
wezig op de bijeenkomst van de Christen
Studenten Raad, waar prof. dr. W. den
Boer sprak over „Wetenschap en Christen
dom" en prof. dr. H. L. M. van Rooyen over
„De roeping, de plaats en de verantwoor
delijkheid van de academieburger in deze
tijd."
De Koningin gebruikte met haar studie
vriendinnen de lunch en bevond zich na-
In het Academisch Ziekenhuis te Leiden werd Zaterdagmiddag voor medici een operatie per
televisie naar decollegezaal van de afdeling Heelkunde doorgegeven. Hier waren een groot
aantal autoriteiten, professoren en oud-alumni aanwezig. Dit was voor Europa de eerste „getele-
viseetde' operatie. Om te voorkomen dat de uitzending ook door willekeurige ontvangers zou
kunnen worden opgenomen, werd zij per kabel overgebracht. De beelden werden op een
tweetal schermenelk van 1,30 x 1,00 meter gedemonstreerd. Het in gereedheid brengen van
de televisie-camera boven de operatie-tafel.
Prinses Irene als bruidsmeisje bij het huwelijk van mejuffrouw Violet Charlie del Court van
Krimpen met jhr. H. W. C. M. de Jonge van Ellemeet. De bruid is de jongste zuster van
mevrouw Feaver, die de huisgenote was van HM. de Koningin in Canada.
Morgenochtend uitspraak
Voor het Volksgerechtshof in Boedapest
is Zaterdag door de openbare aanklager
„de zwaarste straf" tegen kardinaal Mind
szenty geëist. De zwaarste straf is in Hon
garije de doodstraf.
In zijn requisitoir zei de aanklager onder
meer, dat allen die het proces bijwoonden
kunnen vaststellen, dat dit op rechtvaar
dige wijze gevoerd is. Ook de beschuldi
gingen, dat in de persoon van de kardinaal
het katholicisme getroffen moest worden,
beschuldigingen die in het buitenland door
vijanden van het Hongaarse volle verspreid
werden, wees de openbare aanklager van
de hand. Kardinaal Mindszenty stond te
recht als een individu dat misdaden heeft
begaan en daarvoor ook als individu moet
boeten.
Hij was de grondlegger van een monar
chistisch complot en hij had voor de uit
voering daarvan de hulp gevraagd en ver
kregen van de Amerikaanse gezant te Boe
dapest.
Inplaats -van mee te werken aan de
wederopbouw van het land en aan de
volksdemocratie, smeedde hij plannen om
de Habsburgers op de troon te doen terug
keren waarvoor hij speculeerde op een
nieuwe wereldbrand. Daarom zou ik mijn
ambt saboteren indien ik tegen hem iets
anders zou eisen dan de zwaarste straf,
gelijk dat overal in de wereld gebeurt voor
misdaden als de zijne.
„God is mijn getuige".
Om zeven- uur 's avonds begon kardinaal
Mindszenty zijn laatste verklaring.
Hij zeide: „Ik sta hier voor de rechtbank
van het volle Ik heb een hoge positie in het
land. Ik ben reeds een halve eeuw oud en
die tijd wordt iemands mentaliteit door
trokken van zekere vaste principes. Deze
principes zijn in het leven van de mens
even vast gebouwd als het ijzer en de rails
die in de aarde worden gelegd. Zij voeren
naar een bepaalde plaats en wijzen de weg,
evenals de rails. Nu sta ik voor de politie
en de rechters. Men stelt mij vragen en ik
antwoord. God is mijn getuige, dat ik altijd
goede bedoelingen heb gehad. Ik heb nim
mer tegen de wetten van de staat willen
werken en als dat toch gebeurd is, heb ik
het hier verteld zonder opsmuk.
God is ook mijn getuige dat ik mij geen
vijand van de vrede voel. Ik vind het juist
dat de verzoening tussen kerk en staat,
wanneer die tot stand komt, duurzaam en
hecht is. Ik blijf bij de brief die ik aan de
minister van justitie heb gezonden en die
hier is voorgelezen. Iedereen kent de in
houd van die brief en ik behoef die niet te
herhalen. Dat ik bij sommige handelingen
conflict met de wet kwam heb ik mij
niet tevoren gerealisee'rd. Ik erken mijn
Albanië protesteert tegen
provocaties van Tito"
Albanië heeft in een officieel commu
niqué, dat door radio Tirano werd uitge
zonden, de „Joegoslavische Trotskisten on
der leiding van Tito" beschuldigd van „46
provocaties te land, ter zee en in de lucht
tegen Albanië in de periode van 27 Juli
1948 tot 17 Januari 1949. Deze provocaties
zouden onder meer bestaan uit „talrijke
gewelddadige ontvoeringen van personen
uit Albanië en beschieting van Albanese
grenswachten". Het communiqué besluit:
„Deze provocaties vloeien voort uit de ko
lonisatieplannen die de Tito-kliek jegens
Albanië tijdens en na de oorlog koesterde".
schuld op dit punt en ik heb aangeboden
alles terug te betalen.
Vanochtend heb ik lange tijd gebeden.
Ik heb gebeden om vrede, voor mijn kerk
en voor de Hongaarse staat, waarvan ik
een goed burger wens te zijn. Ik bad ook
voor de vrede van mijn eigen ziel.
Moge God u de wijsheid geven een von
nis te vellen, dat in het buitenland en hier
vrede en verzoening zal brengen".
Hierop keerde de kardinaal van de micro
foon naar de beklaagdenbank terug, waar
hij ging zitten.
De kardinaal sprak deze woorden nadat
de president van de rechtbank hem had
gevraagd of hij het woord wenste. Kardi
naal Mindszenty sprak luider dan
tijdens zijn verhoor. Hij hield het hoofd
rechtop en hield met een hand de micro
foon vast.
Na deze verklaring van de kardinaal, die
gevolgd werd door een dergelijke verkla
ring van zijn medebeklaagden is de zitting
Zaterdagavond om circa half negen ge
ëindigd. Morgen om negen uur zal er uit
spraak gedaan worden.
De Osservatore Romano, het blad van
het Vaticaan, deed Zaterdag felle aanval
len op de gang van het proces en verwees
In het bijzonder naar „het strenge toezicht"
op de journalisten, die het proces bijwonen.
In tegenstelling hiermee staat echter dat
alle verslaggevers, op twee na, een verkla
ring hebben uitgegeven, waarin wordt ont
kend, dat er op enigerlei wijze censuur is
geoefend op hun verslagen of dat de offi
ciële tolken zich aan verdraaiing van het
gesprokene schuldig hebben gemaakt, De
verklaring was onder meer ondertekend
door verslaggevers van The Times, Daily
Express, Daily Telegraph en Reuter.
Prins Bernhard met Beatrix
en Irene in Sankt Anton
Koningin Juliana en Margriet
komen over enkele dagen
Prins Bernhard is Zondagavond met de
prinsesjes Beatrix en Irene in Sankt Anton
in de Franse bezettingszone van Oostenrijk
aangekomen. Ook Prins Aschwin, de broer
van Prins Bernhard, brengt daar zijn va-
cantie door.
Prins Bernhard vertrok Zaterdagmid
dag met zijn beide oudste dochtertjes en
mevrouw Penning, de verzorgster der
prinsesjes, met zijn Dakota-vliegtuïg van
het vliegveld Soesterberg naar Friedrichs-
hafen in de Franse zóne van Duitsland.
Vandaar reed het gezelschap per auto
naar Bregenz. Daar stond een salonrij
tuig van de Oostenrijkse spoorwegen ge
reed, dat door generaal Bethouard, de be
velhebber dek Franse bezettingstroepen in
Oostenrijk, ter beschikking van de leden
der Koninklijke Familie was gesteld. Zon
dagavond om half acht kwam het gezel
schap op het station van Sankt Anton aan,
waar Prins Bernhard en zijn dochtertjes
begroet werden door Franse en Oosten
rijkse autoriteiten. Twee kleine meisjes in
Tirools costuum boden Prins Bernhard een
bouquet 'anjers en de prinsesjes tuiltjes
mimosa aan. Beatrix en Irene deelden
daarop suikergoed aan de meisjes uit. Prins
Bernhard bedankte voor de hartelijke
ontvangst en zeide verheugd te zijn, een
bezoek aan Oostenrijk te kunnen brengen.
Waarschijnlijk zal Koningin Juliana met
prinses Margriet Dinsdag of Woensdag in
Sankt Anton arriveren.
Het verblijf in Tirol zal drie weken du- J
ren. Daarna zal het Koninklijk Gezin zich 1
naar Zermatt in Zwitserland begeven. J
dien onder het gehoor van prof. dr. N.
Tinbergen, die een lezing hield over „Wis
selwerking. der instincten".
Zaterdag heeft dr. H. J. van Mook. oud
alumnus van de Leidse universiteit en oud
luitenant-gouverneur-generaal van Neder
lands Indië, gesproken over „De politieke
ligging van Indonesië in de wereld".
Dr. van Mook gaf een uiteenzetting over
de omstandigheden, waaronder Nederland
en Indonesië elkaar na de bevrijding tracht
ten te vinden en zeide dat de grote stimu
lans voor het nationalisme in Zuid-Oost-
Azië gedurende de oorlogsjaren voortkwam
uit de ervaring, dat men slechts door zelf
sterk te zijn en niet door op de sterkte
van anderen te bouwen zichzelf kon be
schermen voor de ellende van terroristische
overheersing door een vreemde mogend
heid. De hierdoor gegroeide drang naar
baas zijn in eigen huis en het misplaatst ge
bleken vertrouwen op de kracht van het
Westen als bescherming tegen het kwade
geven het nationalisme in Azië het sterke
anti-Westerse karakter.
Toch bestaan er grote mogelijkheden
voor een hechte samenwerking tussen Oost
en West, indien wij dit karakter van het
Aziatische nationalisme willen erkennen.
Niet in het minst bestaan die mogelijk
heden, omdat Azië niet het gesloten blok
van anti-Westerse tendenzen is, waarvoor
het wel .eens wordt versleten. Indonesië
vormt een strategisch en economisch be
langrijk centrum van de om de Zuid-Oost
hoek van Azië gegroepeerde, naar Aziati
sche begrippen kleine landen en volken,
die door hun ligging al eeuwen lang in het
verkeer zijn opgenomen geweest en sterk
zijn beïnvloed door het Westen. Voorts ken
nen zij, wederom in verhouding tot de Azia
tische standaard, een opmerkelijke wel
vaart. Tegenover deze landen liggen China,
India en Japan, waar de Westerse invloeden
veel minder sterk zijn, waar onbeschrijfe
lijke armoede en ellende heersen en waar
men door omvang en desorganisatie der
volleen nauwelijks van een democratisch
bestuur kan spreken, waarvoor in de rand
staten echter wel degelijk alle voorwaarden
aanwezig zijn.
Deze randstaten moeten zich van nature
bedreigd voelen door de evenzeer van na
ture totalitair georiënteerde continentale
volken. Steeds moeten zij beducht zijn voor
overheersing door de numeriek sterkere
volken van China, India en Japan.
Het is daarom van groot belang, voor
henzelf, zowel als voor het behoud van een
democratisch steunpunt in Azië, dat deze
randstaten nauwer met elkaar in relatie
treden en neigen tot aansluiting bij de de
mocratische krachten in het huidig wereld
conflict tussen democratie en totalitair com
munisme.
Indonesië vormt in de keten van rand
staten een sterke en wat de natuurlijke
hulpbronnen betreft de krachtigste ge
meenschap, waar het grootste deel van de
bevolking bestaat uit eigen-geërfde boeren,
beschikkend over een groot aanpassings
vermogen en uitmuntend door verdraag
zaamheid, voorts van oudsher gewend aan
een zekere mate van zelfbestuur. Dit kan
een hechte grondslag vormen voor een de
mocratisch georiënteerd leiderschap in
Zuid-Oost-Azië, dat het Westen een nieuw
bolwerk zou kunnen geven tegenover de
communistische dreiging, aldus dr. Van
Mook.
Nederland heeft de moeilijke plicht hier
voor de grondslag te leggen en aansluiting
te zoeken met dit Indonesisch nationalisme.
Dit kan slechts door een volledige en inner
lijke erkenning van gelijkwaardigheid van
Indonesiër en Nederlander. Van dit stand
punt uit moeten wij Indonesië helpen.
Bovenal moeten wij daarbij beseffen, dat
een zo opgevatte wezenlijke samenwerking
iets geheel anders is, dan het beste met
iemand voor hebben en op grond daarvan
de ander hulp in eigen gewilde vorm en uit
voering opdringen.
In de huidige gespleten wereld is het
geen wonder dat wij krachten tegenover
ons vinden, wanneer wij in een zo belang
rijk gebied de democratische gedachte wil
len verankeren. Wij zouden ons slechts
verbaasd en gegriefd kunnen gevoelen, dat
die tegenwerking gevonden wordt in het
kamp der democratische mogendheden
zelve. Wij dienen daarbij echter te beden
ken, dat wij in de afgelopen drie jaren in
derdaad verschillende fouten hebben ge
maakt en dat bovendien het Westen een
soort schuldgevoel heeft tegenover het
vroeger wel wat al te zeer verwaarloosde
streven van het Oosten naar groter zelf
standigheid, zo besloot dr. Van Mook.
Nieuwe Sovjettroepen
in de Oostzóne
Volgens „Die Neue Zeitung", het offi
ciële blad van het Amerikaanse militair
bestuur in Duitsland, zijn stoottroepen van
twee nieuwe infanteriedivisies uit de
Sovjet-Unie te Speek in de provincie
Mecklenburg aangekomen.
Sprundel heeft uit dankbaarheid dat het
in de oorlog gespaard bleef een groot bedrag
bijeengebracht om er een kapel voor te
bouwen. Gebleken is dat men ook een be
scheiden carillon van 18 kleine klokken zal
kunnen aanschaffen. Het zal een automatisch
carillon zijn met een op het torenuurwerk
afgestelde speeltrommel en een speeltafel
met electrische overbrenging.
TOENEMENDE WIND
Verwachting, medegedeeld door het
K-N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond:
Aanvankelijk enkele overdrijvende
wolkenbanken, later verder toenemen
de bewolking en In het Westen van het
land plaatselijk enige lichte regen.
Matige en in het Noord-Westen van
het land tijdelijk krachtige wind tussen
Zuid en Zuid-West. Vannacht alleen
in het Zuid-Oosten van het land nog
plaatselijk lichte vorst. Morgen over
dag iets zachter dan vandaag.
8 Februari:
Zon op 8.30 uur, onder 17.40 uur
Maan op 11.42 uur, onder 4.29 uur