w SM**
Zes startbanen zullen 240 toestellen
Farstad behaalde de titel voor 1949
Wereldrecords 10.000 en 5000 m. verbeterd
per uur kunnen verwerken
Uitvoering vergt 167millioen
MAANDAG 7 FEBRUARI 1949
4
EUROPESE SCHAATSKAMPIOENSCHAPPEN
Nadat Farstad Zondagmiddag bij de Europese schaatskampioenschappen te Davos
zijn 10.000 meter in 17 min. 39,7 sec. gereden had, kon de titel hem praktisch niet meer
ontgaan, in weerwil van het feit dat Kornel Pajor het negen jaar oude wereldrecord
verbeterde. De Hongaar heeft de voorsprong niet meer teniet gedaan, welke Farstad
Zaterdag dank zij een zeer snelle 500 meter en een uitstekende 1500 meter genomen
had. Andersen zou hem kunnen verdringen als hij zijn 10.000 in16 min. 38,2
sec. reed. De Noor slaagde hier niet in, maar wel reed hij 16 minuten 57,4 sec., waar
mede hij het wereldrecord, dat Pajor kort te voren gevestigd had, verbeterde. Broek
man verbeterde het record van Pajor, maar eindigde achter Andersen. In het totaal-
klassement werd Broekman vierde.
De kampioenschappen zijii wel onder I Broekman, 44.9 sec. Langedijk maakte een
gelukkige omstandigheden gehouden. Niet tijd van 45.4 sec.; Van der Voort eveneens
alleen, dat de weers- en ijsomstandigheden 45.4 sec. en Huiskes 45.6 sec.
----- J 1500 meter: 1. Farstad, 2 min. 13.9; 2. An
dersen, 2 min. 16.4; 3. Liaklev, 2 min. 16.6;
4. Pajor, 2 min. 17.5; 5, Lundberg, 2 min.
18.2; 6. Broekman, 2 min. 18.3; 7. v.d. Voort
2 min. 19.3; 8. Langedijk, 2 min. 20.1; 9,
10 en 11. Cronshey, Hedlumd en Engstroom
2 min. 20.3.
5000 meter: 1. Pajor, 8.13.5 (nieuw we
reldrecord); 2. Farstad, 8.15.4; 3. Andersen,
8.15.8; 4. Broekman, 8.19; '5. Cronshey,
8.19.8; Van dei" Voort, 8.22.4; 7. Liaklev
8.24 8. Langedijk, 8.24.2; 9 en 10. Hedlund
en Lundberg, 8.25.4; 12. Huiskes, 8.28.3.
10.000 meter: 1. Andersen 16 min. 57.4;
2. Pajor 16 min. 58.7; 3. Broekman 17 min.
02.3; 4. Cronshey 17 min. 22.6; 5. Hedlund
17 min. 23.9; 6. Liaklev 17 min. 25.8; 7. v. d.
Voort 17 min. 28.8; 8. Huiskes 17 min. 30.9;
9. Engstrom 17 min. 31.4; 10. Langedijk
17 min. 32.2; 11. Farstad 17 min. 39.7; 12.
Lundberg 17 min. 41.
Eindklassement.
Het was buitengewoon verdienstelijk van
de Nederlandse ploeg, dat onder de eerste
twaalf er vier Nederlanders zijn, verder
vier Noren, twee Zweden, één Hongaar en
een Engelsman, een succes van onze land
genoten, in het bijzonder van de coach dr.
ir. A. F. van der Scheer.
Het eindklassement luidt: 1. Farstad
(Noorwegen) 188.958 p. 2. Andersen (Noor
wegen) 189.917 p. 3. Pajor (Hongarije)
190.618 p. 4. Broekman (Nederland) 192,"'""
Wereldluchthaven Schiphol
5. Liaklev (Noorwegen) 192.223 p. 6.
-*,T< b2;$7>7:
op beide dagen ideaal waren, maar de vorm
van alle rijders was zo uitstekend, dat per
soonlijk na persoonlijk record sneuvelde.
De verbetering van eigen tijden jïing zo
drastisch, dat reeds in de tweede serie, tus
sen Pajor en Farstad het wereldrecord van
Charles Matthiesen, dat op 17 min. 1.5 sec.
stond, gemaakt te Hamar, werd verbeterd.
Voor de eerste maal in de historie van de
internationale schaatsensport was er een
rijder, die beneden de 17 minuten-grens
kwam. Met 16 min. 58.7 sec. kon er een
nieuw wereldrecord op de lijst worden in
geschreven. Het wonderlijke van deze rit
was, dat het in den beginne helemaal niet
zo snel ging. Na ruim 5000 m lag Pajor 14
seconden boven de overeenkomstige tijd
van Matthiesen, maar de Hongaar bleek,
evenals op de eerste dag, over fantastische
reserves te beschikken. Prachtig gleed hij
door de bochten en na 5600 m kwam hij
met rondjes van 40 sec. aanzetten, wel'k
tempo hij tot het einde volhield, ja zelfs er
in de laatste 3 ronden beneden bleef.
Andersen en Broekman reden
nog sneller.
Bij deze ene sensationele rit is het niet
gebleven. In de voorlaatste serie kwam
Kees Broekman tegen Hjalmar Andersen,
waarbij onze landgenoot snel begon, zo
snel zelfs, dat hij na 2400 m niet minder
dan 11 seconden binnen het schema van
Pajor bleef. Schitterend was de strijd tus
sen de Noor en de Nederlander, want An
dersen bleef voortreffelijk hangen, zorgde
niet te veel achter te komen en toen Kees
Broekman, nadat de helft van de afstand
er op zat, een kleine inzinking kreeg, haalde
Andersen de achterstand in en na 5800 m
nam hij zelfs de leiding over. Op dat ogen
blik was Anderson nog altijd 10 seconden
binnen het schema van Pajor. Met enkele
rondjes van 41 sec. er tussendoor, maar
ronden van 50 seconden ontbraken niet,
liep de voorsprong van Anderson op Pajor's
tijdschema weliswaar vier seconden op elke
400 m terug, maar de winst van de eerste
5000 m, waaraan Broekman de Noor ge
holpen had, bleef tenslotte behouden en
met 16 min. 57.4 sec. was het wereldrecord
van Pajor alweer met 1.3 sec. verbeterd.
De tijd van Broekman bedroeg 17 min.
02.3 sec., slechts Ó.8 sec. boven het wereld
record van Charles Matthiesen. Onze land
genoot heeft met deze race veel goed ge
maakt. Hij heeft ditmaal verbéten .gevoch
ten, hij heeft verloren, zeer zeker, maar
van een tegenstander, die juist iéts beter
in vorm was dan hij. Hij heeft getoond; dat
hij met Andersén en Pajor op het ogenblik
tot een aparte klasse op de 10.000 m behoort
en met deze tijd neemt hij een vierde plaats
in op de wereldranglijst van de 10.000 m,
achter Andersen, Pajor en Matthiesen.
Farstad eindigde op de 10.000 m als elfde
met een tijd van 17 min. 30.7 sec. Indien
hij 3.1 sec. sneller had gereden, zóu hij de
eerste plaats in de historische wereldrang
lijst over alle vier afstanden ingenomen
hebben en Ivar Ballangrud van de eerste
plaats hebben verdréven.
Langedijk, die op een schema van 18
min. 20 sec. reed, ging toch wat stijfjes over
de baan. Het was zijn tweede lange afstand
van dit seizoen en het is voldoende bekend,
dat Langedijk pas tegen het einde van
hét seizoen m topvorm is. Slaagde hij er
dus niet in beneden zijn persoonlijk record
van 17.28.2 te komen, Broekman verbeterde
zijn beste prestatie van 17.40, reed zijn
tweede 10.000 m in zijn leven en deed er
nu 17.30.9 over, tegenover de eerste maal
in Brandbu het vorig jaar, 18 min. 14.16
sec. en Van der Voort maakte ook een
sprong van 18 min. 1 sec. naar 17 min.
28.8 sec.
Op de eerste dag zijn de ritten over de
500 meter gehouden. De baan was spiegel
glad, het ijs iets te hard, maar naarmate
de zon hoger aan de hemel steeg, werd de
conditie van het ijs beter, zodat het geen
verwondering behoefde te wekken, dat
Sverre Farstad, de grote man op de korte
afstand, het wereldrecord, dat op naam
staat van Hans Engnestangen met 41.8 sec.,
evenaarde. De start van de Noor was razend
snel, de overgang van het rechte einde naar
de eerste bocht (hij had bij de start de
binnenbaan geloot)voortreffelijk. Hij kwam
op topsnelheid en op het laatste rechte stuk
spurtte hij nog uit alle macht. Zo evenaar
de Farstad het wereldrecord.
De Nederlanders hadden geen reden tot
klagen, Broekman was de snelste en hij
noteerde niet alleen een tijd, welke beneden
de 46 seconden lag, zijn persoonlijk record,
maar hij bleef zelfs 0.1 sec. binnen de 45
seconden. De tijd van 44.9 sec. op de 500
meter wil echter nog meer zeggen, want
hiermede verdrong Broekman op royale
wijze Jan Langedijk op de lijst van de
beste Nederlandse rijders van alle tijden,
zodat de Westlander thans de bovenste
plaats inneemt. Langedijk heeft op deze
ereplaats 10 jaar lang gestaan.
Pajor verbeterde het wereld
record 5000 m.
De held van de dag was Zaterdag de 25-
jarige Hongaarse student Kornel Pajor, die
er in slaagde het wereldrecord op de 5000
m, dat sedert 1942 op naam stond van Ake
Seyffarth met 8 min. 13.7 sec., te Davos
gemaakt, te verbeteren en te brengen op
8 min. 13.5 sec.
Seyffarth is zeven jaar geleden veel snel
ler begonnen, maar Pajor had aan het ein
de zoveel reserve over, dat hij juist binnen
het wereldrecord is gekomen.
Op het wereldrecord van Pajor volgden
enkele fantastische tijden van Andersen
(8.15.8) en Cronshey (8.19.8). Pajor reed
tegen Huiskes, die hem aanvankelijk flink
partij gaf, maar die een stuk boven zijn
beste tijd bleef. Met 8 min. 28.3 sec. kwam
hij niet verder dan de l'2e plaats. Van der
Voort deed het beter. Hij begon wat lui,
maar in de tweede helft van de wedstrijd
had hij zich er bovenuit gewerkt en nam
met 8 min. 22.4 sec. een zeer redelijke plaats
in. Maar wat te zeggen van de oude vecht
jas Jan Langedijk? Hij, wiens persoonlijk
record op 8 min. 28.5 sec. stond, niet min
der dan elf jaar geleden, te Davos gemaakt,
gaf de Italiaan Citterio geen kans. Hij reed
volkomen zijn eigen wedstrijd en bracht
zijn persoonlijk record met sprongen om
laag, op 8 min. 24.2 sec. Helaas heeft Kees
Broekman geen voorbeeld aan hem geno
men. Hij kwam als een der laatsten op het
ijs, stond voor de zeer moeilijke taak om
te vechten tegen het nieuwe wereld-record
van Pajor, dat de Hongaar juist voor zijn
neus had weggekaapt en tegen de prachtige
tijd van Sverre Farstad, zijn grootste con
current in dit kampioenschap, op wie hij
reeds 3.1 punt ten achter was.
Broekman vocht echter niet. Hij beet niet
van zich af, en reed een egale wedstrijd
zonder spirit met veel ruimte in de boch
ten, met het gevolg, dat zijn tijd juist 8
min. 19 sec. bedroeg.
De uitslagen luiden:
500 meter: 1. Farstad, 41.8; 2. Lundberg,
43 4; 3, 4 en 5. Cronshey, Liaklev en An-
Cronshey (Engeland) 192.877 p. 7. Lundberg
(Noorwegen) 193.057 p. 8. Hedlund (Zwe
den) 194.102 p. 9. v. d. Voort (Nederland)
192.513 p. 10. Langedijk (Nederland)
195.130 p. 11. Engstroom (Zweden) 195.137
p. 12. Huiskes (Nederland) 196.042 p.
Vier Nederlanders namen deel aan de Europese
kampioenschappen schaatsenrijden te Davos:
Broekman, Huiskes, Langendijk en Van der
Voort. - Broekmandie van hen de beste
resultaten bereikte, in de baan.
Voetbal
Een voorsprong van 2—0
voor de Racing ging verloren
Nai^at de rust met 20 voor RCH was
ingegaan in de strijd tegen Quick, werd
algemeen verwacht, dat de Haarlemmers
zouden winnen. In de eerste helft liet RCH
een goed spel zien en het duurde niet lang,
of Hanse doelpuntte, nadat hij eerst spil
Holzappel gepasseerd was. Rechtsbuiten
Botter kreeg enkele kansen, welke hij
voorbij liet gaan. De Wette stelde Hanse
in staat de voorsprong te vergroten (0—2).
Onmiddellijk na de hei-vatting zette
Quick een snelle aanval op en Van dei-
Vliet werd gepasseerd (12). De Racing
verloor het zelfvertrouwen en Quick was
meer in de aanval. Een spannende strijd
volgde. Wel losten Koster en andere Haar
lemmers harde schoten, echter zonder suc
ces. Onverwacht maakte Quick gelijk
(22) door toedoen van de middenvoor.
De Racing kwam nog even opzetten, maar
de stand bleef ongewijzigd.
Waterpoloprogramma
Zaterdag 12 Februari worden in het
Sportfondsenbad de volgende competitie
wedstrijden gespeeld:
Hei-en afdeling I: HPCHaarlem; afde
ling II: Haarlem 3—DWR 2; afdeling III:
DWR 3—HVGB 4; afdeling IV: Haarlem
4-DWT 3, HPC 4—HZV 1, HVGB 5—
PSVH 1.
Het programma van de in het Velserbad
te spelen wedstrijden luidt: Dames afdeling
I: VZV—HVGB,
Herenafdeling I: VZVHVGB b; adspi-
ranten: VZV 2—HVGB b.
Gymnastiek
Jubileumuitvoering „Hercules"
In het Concertgebouw heeft de R.K.
Gymnastiekvereniging „Hercules" Zondag
haar jubileum uitvoering gegeven ter ge
legenheid van het 25-jarig bestaan. De be
langstelling voor de uitvoering was zeer
groot en het gebodene stond op vrij goed
peil..
Onder de technische leiding van de heer
Thijssen heeft Hercules zich opgewerkt tot
een flinke vereniging. Uit de prestaties
bleek duidelijk, dat men de oefenstof ter
dege onder de knie had.
Leuk waren de oefeningen van de junior
leden, zowel van de jongens als van de
meisjes. Het klassikaal brugturnen van de
meisjes gaf een zeer goede demonstratie
en ook het algemeen springnummer van
de jongens stond op een vrij behoorlijk peil.
Natuurlijk werden er hier en daar nog al
eens foutjes gemaakt waarvan routine-
tekort de oorzaak moet zijn. De vrije oefe
ningen heren boden goed werk, alsmede
het tafelspringen.
Hoogrek en hoogbrug konden er even
eens mee door, kortom. Hercules toonde
met deze uitvoering op de goede weg te
zijn en zal zich in de toekomst met het
huidige materiaal zeker op een nog hoger
plan kunnen plaatsen. -
Tafeltennis
Herenplóeg van Nederland
herstelde zich in Stockholm
Op het ogenblik worden in Stockholm
de wereldkampioenschappen tafeltennis
gehouden, waaraan ook Nederlandse ploe
gen deelnemen. De heren speelden Zater
dag tegen Schotland en talië en wonnen
respectievelijk met 51 en met 54.
Zondag werden de successen voox-tgezet.
Van Zwitserland werd met 54 en van
Denemarken met 51 gewonnen. Latei-
volgde een nederlaag van 50 tegen Oos
tenrijk. Na het slechte begin toen drie
nederlagen geleden zijn, hebben de heren
zich goed hersteld.
De dames boekten de eerste overwinning.
Van Denemarken werd met 30 gewon
nen, doch een tweede wedstrijd, n.l. tegen
Schotland werd met 31 verloren.
.Met het ceremoniëel dat bij een grote gebeurtenis past, heeft de hoofdstad des Rijks
Zaterdag de plannen tot uitbreiding van haar luchthaven bekend gemaakt.
Speciale koeriers brachten exemplaren van het 166 pagina's en veertig tekeningen
omvattende, door de Dienst der Gemeente-Handelsinrichtingen en de Dienst der
Publieke Werken Amsterdam opgestelde en rijk uitgevoerde rapport aan Koningin
Juliana, Prins Bernhard en Prinses Wilhelmina, aan de leden der regering en van de
Staten-Generaal, aan de leden der Amsterdamse gemeenteraad en aan een groot aantal
bij de verwezenlijking van het project betrokken autoriteiten.
Om elf uur in de ochtend leidde burgemeester mr. A. J. d'Ailly in het pas voltooide.
tijdelijke stationsrestaurant van Schiphol een persconferentie, waar talrijke
journalisten uit binnen- en buitenland door 's werelds oudste luchthavcnmeester, de
heer IJ. F. M. Dellaert, die de ontwikkeling van Schiphol heeft meegemaakt van de
nauwelijks van het omringende boerenland te onderscheiden vliegweide tot Ijst mach
tige aviatischè centrum van heden, een toelichting ontvingen op de aan de openbaar
heid prijs gegeven studies.
„Een logisch plan, een schoon plan, dat zowel de geest als het vernuft der ontwerpers
eer bewijst. En daarom: een grote dag voor Amsterdam", zei mr. d'Ailly.
Over tien jaar voltooid
Een nieuw woord, een nieuw begrip krijgt
door dit knap gedocumenteerde uitbrei
dingsplan van Schiphol burgerrecht in onze
taal, namelijk tangentiëel, een tot dus
verre alleen in het technische jai-gon
gangbare term.
Wanneer we zeggen, dat het toekomstige
Schiphol is ontworpen als een luchthaven
van het zogenaamde tangentiële type, dan
betekent dat, dat de zes start- en landings
banen als het ware de raaklijnen of tangen
ten vormen aan het centraal gelegen sta
tionseiland, waarop de gebouwen ten
dienste van reizigers- en vrachtverkeer
komen.
Dit stationseiland heeft de vorm van eexx
ei ongetwijfeld om als pendant van het
IJ te dienen! en de ongeveer twee kilo
meter lange en zestig meter brede start
banen, uitlopers in de omliggende land-
bouwterreinen raken dit ei op verschillende
plaatsen aan de omtrek.
Om het stationsgebouw komt een dubbele
ring van rijbanen in een constructie, die de
zwaarste vliegtuigen zal kunnen dragen.
Verdubbelde capaciteit.
De gang van zaken bij het landen is als
volgt. Een aankomend vliegtuig cirkelt om
de luchthaven tot het gekomen is voor het
einde van de baan, die ongeveer ligt in de
i-ichting van de op dat ogenblik heersende
wind. Tegen de wind in landt nu het toestel
op deze baan en rijdt langs een der aftak
kende zijvlakken naar de ring, waar het
voor het platform van het stationsgebouw
stopt. Vertrekt het weer, dan taxiet het
naar de andere zijde van het stationseiland,
waar het opstijgt via de in het verlengde
van de landingsbaan liggende startbaan.
Op deze wijze zijn dus twee tegenover
elkaar gelegen banen tegelijk in gebruik;
op de ene baan wordt geland naar het sta-
tionseiland toe, op de andere baan wordt
gestart van het stationseiland af. Draait nu
de wind, dan komt er een ogenblik, waarop
een ander stel van twee banen in gebruik
wordt genomen, omdat de vliegtuigen on
geveer tegen de richting van de wind moe
ten landen en opstijgen. Toch behoeven de
vliegtuigen niet meer zoals vroeger zuiver
met de neus in de wind te landen en te
starten. Ook als de wind schuin op de baan
staat, kunnen zij hiervan gebruik maken.
Van deze omstandigheid kan bij een
tangentiële luchthaven profijt worden ge-
waarbij de banen geheel vrij" van elkaar lig
gen en elkaar dus niet snijden. De capaci
teit van een tangentiële luchthaven kan
daardoor twee maal zo gi*oot gesteld wor
den als die van een vliegveld met evenveel
banen, welke elkaar wel snijden.
Dit voordeel zal in de toekomst vooral tot
zijn recht komen in weei-somstandigheden,
waarbij het zicht slecht is (mist) of waarbij
de wolken zeer laag hangen.
In normale omstandigheden kunnen per
baan 30, in de toekomst zeker 40 vliegtuigen
per uur landen. De totale capaciteit zal dus
240 vliegtuigen per uur bedragen.
Niet te klein.
Men moet zich het nieuwe Schiphol voor
al niet te klein voorstellen. Het nieuwe
stationscomplex komt op ongeveer drie
kilometer afstand van de bestaande bebou
wing aan de Ringvaart, welke in de toe
komst het technische centrum van het
vliegveld wordt. De verst uitlopende baan
begint reeds bij Hoofddorp. De Rijksweg
Amsterdamden Haag zal het stations
eiland doorsnijden (de taxi-banen zullen
door viaducten over de weg gevoerd wor
den!) en de door de Nederlandse Spoor
wegen ontworpen sneltreinvex-binding tus
sen hoofdstad en regeringszetel zal onder
Schiphol een stopplaats krijgen. Een aftak
king via Amstelveen naar Amsterdam zal
vooral de duizenden ai'beiders en bezoekers,
die dagelijks naar Schiphol trekken, moeten
verwerken.
Het middengedeelte van 't stationseiland zal
worden ingenomen door wegen, plantsoe
nen en ruime parkeei-gelegenheden. Daar
omheen komen de gebouwen voor reizigers,
vracht en post en dergelijke. Aan de buiten
zijde komen de platfoi-ms, waar de vlieg
tuigen kunnen worden opgesteld. Overigens
is de opzet van dit gedeelte nog slechts zeer
schematisch aangegeven.
Logische ontwikkeling.
De tangentiële luchthaven kan op. logi
sche wijze uit het bestaande vliegveld wor
den ontwikkeld. Op Schiphol zijn thans drie
banen geregeld in gebruik. Twee hiervan
zijn grotendeels vooroorlogse banen, die
door de Duitsers in de oorlog zijn vei-lengd.
Zij zijn na „Dolle Dinsdag" deerlijk geha
vend, doch na de oorlog onmiddellijk her
steld. De derde, tevens geheel nieuwe,
zwaar geconstrueerde baan is in het najaar
van 1948 in gebruik genomen. Thans is een
soortgelijke nieuwe baan in aanleg. Wan
neer deze in het najaar van 1949 gereed zal
zijn, zal Schiphol dus vier banen bezitten,
trokken. Het zal namelijk in de meeste waarvan twee geheel nieuw en van een mo-
gevallen mogelijk zijn, twee op elkaar vol
gende banen tegelijkertijd voor de landing
te gebruiken, terwijl daarbij tevens op de
twee tegenovergesteld gelegen banen tege
lijkertijd gestart wordt. Dit. speciale voor
deel bezit alleen het tangentiële systeem,
derne zware constructie zullen zijn.
Met dit stelsel van vier banen, welke
onderling nog verbonden zijn door rijbanen,
moet getracht worden het groeiende lucht
verkeer te verwerken tot het tangentiële
Schiphol gereed is. De twee nieuwe banen
Berisping voor Sovjet-propaganda
leider te Berlijn
Toelpanof, de leider van het Sovjetrus-
sische voorlichtingsbureau te Berlijn, heeft
een scherpe berisping ontvangen van het
hoofdbestuur der communistische partij in
de Sovjet-Unie wegens het „het falen van
de tot nog toe gevoerde Sovjetpolitiek in
Duitsland", aldus meldt de met Ameri
kaanse licentie te Berlijn verschijnende
„Neue Zeitung". In deze berisping zou de
ontevredenheid over het gebrek aan popu
lariteit van de Sovjetpolitiek tot uitdruk
king zijn gebracht. Her mislukken dezer
politiek wordt grotendeels toegeschreven
dërsen 44- sec. 6. Jnr.CTar. 44.3; 7. KUian j verkeerde politieke en propagandist!-
44.4; 8. Pajor, 44.5; 9. Hedlund» 44.6; 10.1 sche maatregelen van Toelpanof.
van dit stelsel maken deel uit van deze
zes-baans tangentiële luchthaven, welke
dus zal worden voltooid door het aanleggen
van nog vier banen en het centrale stations
eiland. De aanleg zal kunnen geschieden
zonder dat het luchtverkeer hiervan hinder
ondervindt.
Overigens bestaat nog uitbreidingsmoge
lijkheid voor een zevende, dchtste, negende
en zelfs tiende start-/landingsbaan.
De gehele toekomstige luchthaven zal een
oppervlakte beslaan van ruim 1200 (thans
ongeveer 750) hectaren, dat wil zeggen
ongeveer 7 procent van de Haarlemmer
meer. Het verlies van landbouwgrond
vormt een schaduwzijde van het plan. An-
derszijds moet bedacht worden, dat niet
minder dan zevenduizend personen op
Schiphol hun brood verdienen en dat ver
wacht wordt, dat dit aantal in het komen
de decennium verdubbeld zal worden.
Wanneer? Hoeveel!
Op twee punten is dit lijvige rap
port, dat in technisch opzicht geen vraag
onbeantwoord laat en geen probleem ont
wijkt, betrekkelijk kort. En geen wonder!
Want wie kan thans van welk werk dan
ook en dus zeker niet van een overweldi
gend voornemen als dit Schiphol-project
met enige zekerheid, dat een dergelijke op
gave ook werkelijkheid zal worden, een
tijdsduur voor de uitvoering daarvan dur
ven vaststellen. De eerste fase het „oude
Schiphol" met twee nieuwe startbanen
zal einde 1950 afgesloten zijn. Voor de ver
wezenlijking van de tweede fase het sta
tionseiland met vier startbanen wordt
het jaar 1958 genoemd.
Voor de kosten geldt mutatis mutandis
hetzelfde. Op dit punt is een poging gedaan
een richtlijn te geven. De waarde van het
„oude Schiphol" op basis van de ver
vangingswaarde wordt op 72 millioen
begroot, die van het nieuwe Schiphol zal
dit bedrag nog met ruim 23 millioen over
treffen. Totaal: 167 millioen. Maar het
zijn slechts cijfers: getallen die alleen gel
ding hebben voor. het labiele tijdsgewricht,
waarin ze werden uitgerekend.
De hoofdzaak.
Maar dit alles is niet het belangrijkste.
Hoofdzaak is, dat Neerlands wereldlucht
haven zich onbelemmerd kan ontwikkelen.
Dat moet, want ons land kan zich niet ver
oorloven om elders opnieuw een aerodrome
te bouwen, wanneer Schiphol toch weer te
klein zou blijken.
Financieel niet, met het oog op het be
perkte landbouwgebied niet, en evenmin uit
hoofde van de ligging, de afmetingen en de
grondgesteldheid der in West-Nederland
nog beschikbare terreinen. Hier is geen
alternatief. Dit ontwerp zal de plaats van
ons land in het wereldluchtnet bepalen.
Wij hebben de overtuiging dat het een
eervolle plaats zal zijn.
Toestand in Durban nog steeds
gespannen
Premier Malan over de
jongste onlusten
Dr. Malan, de minister-president van
Zuid-Afrika, heeft in het parlement in ant
woord op een desbetreffend verzoek van
generaal Smuts, leider der oppositie, een
verklaring afgelegd over de onlusten te
Durban.
Na een overzicht te hebben gegeven van
de gebeurtenissen zeide dr. Malan, dat
onmiddellijk na het uitbreken van de on
lusten op Donderdag 13 Januari de politie
van Durban en omgeving gemobiliseerd
werd.
Aanvankelijk poogde deze samenscholin
gen van inheemsen uiteen te drijven en
hen te ontwapenen. Toen de toestand Vrij
dagmiddag érnstiger werd, werden mili
taire troepen uit Pretoria en Potchefstroom
gezonden. De totale sterkte der in het
weer gebrachte troepen was ten naaste bij
1000 man politie en 1200 leden van het
leger en de vlootstrijdkrachten.
Sedert 17 Januari zijn geen ernstige
incidenten meer voorgevallen, hoewel
nog spanning heerst en men waakzaam
blijft. De Indiërs schijnen verdere geweld
pleging te vrezen, terwijl de inheemsen kla
gen over een uitdagende houding van
zijde van een klein deel der Indische ge
meenschap. De toestand verbetert snel,
doch kan desniettegenstaande nog niet als
normaal beschouwd worden.
In alle gebieden in Natal, waar onlus
ten zijn voorgekomen, wordt daarom ge
regeld gepatrouilleerd door sterke afdelin
gen politie en militairen.
De regering heeft een commissie van
onderzoek ingesteld.
Aanvaller van de Sjah
van Perzië overleden
Facher Rai, die Vrijdag de moordaanslag
op cle Sjah van Perzië heeft gepleegd, is
Zaterdag in het ziekenhuis te Teheran aan
de hem door de menigte.toegebrachte ver
wondingen ovex-leden.
Volgens een officiële bekendmaking
werden de verwondingen van de aanvaller
veroorzaakt door het publiek „en militaire
politie".
De Perzische regering heeft inmiddels
de uiterst linkse Toedeh-partij, waarvan
Fachèr Rai, een persfotograaf, lid was, ont
bonden. In een door de politie gevonden
dagboek van Rai wordt de Toedeh-partij
geprezen als de „enige progressieve" partij
in Perzië. Niemand had hem er toe gebracht
een aanslag op de Sjah te plegen. „Dit doe
ik uitsluitend op eigen verantwoordelijk?
heid", aldus het dagboek.
In een andere passage van het dagboek
wordt gezegd, dat de Toedeh-partij door
de Sovjets gesteund wordt, doch „enkele
slechte elementen in de partij, die buiten
landse leiding aanvaarden" veroordeelt.
Vertrouwensvotum voor de regering
Het Perzische parlement heeft met 89
tegen nul stemmen bij 4 onthoudingen zijn
vertrouwen uitgespi-oken in de regering
van Mohamed Saed.
Na de aanslag op de Sjah is aan ongeveer
zestig couranten een verschijningsverbod
opgelegd.
AMERIKANEN TE BERLIJN
BESCHULDIGD VAN VERRAAD
Herbert John Burgman, die voor de oor
log gedurende 20 jaar werkzaam was aan
de Amerikaanse ambassade te Berlijn, is
van Frankfort naar Washington overge
bracht en daar gedetineerd onder beschul
diging van verraad. Burgman zou tijdens
de oorlog via een geheime zender in Duits
land pro-nazistische propaganda hebben
gevoerd.