De Haarlemse begroting voor 1949 Radio iVSoors Oostenrijk wacht gelaten op zijn lang vertraagde vredesverdrag ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949 5 Vraag- en antwoordspel tussen B. en V/. en de raadsleden Hedenmorgen, even tegen het afdrukken van de courant,ontvingen wij de memorie van antwoord van B. en W. op vragen uit de raad. Het is bekend, dat de begroting, zoals die door B. en W, is ontworpen, eerst besproken wordt in besloten afdelingsver gaderingen van de raad. Van die beraad slagingen wordt een schriftelijk overzicht samengesteld, dat daarop dan door B. en W. beantwoord wordt. Eerst daarna komt de begroting in de raad in openbare behandeling. De afdelingsverslagen en het antwoord van B. en W. vormen thans een boek werkje van 125 pagina's. Een vluchtige beschouwing geeft ons evenwel de indruk dat er dit jaar niet-veel in staat dat de publieke belangstelling in buitengewone mate interesseert. Dit werd trouwens ook niet verwacht daar ook in de ontwerp-begroting geen bijzondere dingen door B. en W. zijn voorgesteld. Dit is een gevolg van de nieuwe financiële verhouding tussen rijk en gemeente. Voor de jaren 1948-1950 zijn de bijdragen uit het Ge meentefonds vastgesteld. De gemeenten moeten zorgen dat zij met de beschikbare i geldmiddelen een sluitende begroting ver- I krijgen. Er is voor Haarlem wij hebben daarop reeds eerder de aandacht gevestigd slechts een beperkte financiële expan sie, zodat de gemeente gedwongen is spaar zaam te zijn met nieuwe kapitaalslasten. De financiële toestand Natuurlijk is een vrij belangrijk deel der beschouwingen van de raadsleden en het antwoord van B..en W. aan de financiële toestand der gemeente gewijd. B. en W. stellen nog eens vast dat door de begroting voor 1949 duidelijk wordt gede monstreerd hoe zorgelijk de financiële toe stand der gemeente is. Herinnerd wordt aan de stijging der kolenprijzen, waardoor het noodzakelijk werd de gasprijs te verhogen. Er moet nog afgewacht worden hoe de verhoging der kolenprijzen voor het electriciteitsbedrijf kan worden opgevangen. „Dit moge passen in de loon- en prijspolitiek van de regering, maar de vraag dient, zich toch aan, of op deze wijze de noodvoorziening Gemeente- 'inanciën niet min of meer wordt onder- jraven" zo merken B. en W. op. Verder wijzen B. en W. op het besluit der Provinciale Staten van Noordholland om iet Nijverheidsonderwijs niet meer door de arovincie te subsidiëren en ook op de ver- iwaring van de kosten der gemeente voor de irankzinnigenverpleging door het desbe- reffende besluit der Provinciale Staten, loewel de gemeente deze nadelen zou kun- ifin opvangen door de subsidies aan de l.O.V. en Comedia en andere onverplichte litgaven in te trekken, menen B. en W. ge- leel in de geest van de raad te handelen, vanneer het college de weg van het aan- asten van de sociale en culturele belangen iet inslaat. Beslissingen over verlaging van belas ingen liggen niet op de weg der gemeen- en, omdat daarover de rijksregering heeft e beslissen. De definitieve regeling der financiële erhouding tussen rijk en gemeenten moet zo menen B. en W. een verhoging rengen van de bestaande inkomsten-capa- jiteit der gemeenten, omdat nu reeds vast- pat, dat de gemeenten in de komende (aren op velerlei gebied voor zeer hoge itgaven komen te staan, waaronder de erplichtingen voor rente en aflossing van apitaalsuitgaven een belangrijke plaats lillen innemen. Salarissen en lonen B. en W. geven gaarne toe, dat ten op- ichte van de salarissen van het overheids- ersoneel bedoelde spanning het grootst is. >e maatregelen van de Overheid zijn er chter op gericht die spanning zo mogelijk te heffen, door het loonpeil te beheersen. en W. menen derhalve in dit opzicht de legering te moeten volgen, die regelmatig pet de werknemersorganisaties in verbin- ing staat. Presentiegeld van raadsleden en W. geven in overweging het pre- entiegeld voor raadsleden te verhogen tot '8.per zitting en 4.voor een com- ïissievergadering. De autobussen Door B. en W. is bij de N.Z.H.V.M. aan- edrongen op een afdoende regeling van et vervoer op de spitsuren. Het blijft venwel een moeilijkheid wachten van rei- igers op de drukke tijdstippen geheel te oorkomen. Omtrent de uitkomst van 1948 kan nog iets worden medegedeeld. Een eventueel atig saldo zal in de eerste plaats moeten ienen voor het dekken van oude rekening- bkorten. B. en W. onderschrijven de mening, in de (delingen geuit, dat een sluitende begro- ing de gemeente meer en'meer in staat zal lellen een beleid naar eigen inzicht te deren, ook al zal de daaruit voortvloeiende ö'antwoordelijkheid vooralsnog op veler- S gebied tot beperking dwingen. „Waak- ïamheid op elk gebied blijft geboden en it geldt dus zeker voor dit in zo hoge mate elangrijke vraagstuk" aldus B. en W. Samenwerking met andere gemeenten Op verschillend gebied bestaat aldus ihrijven B. en W. een bevredigende Van ouds bekend. Tel. 1460!) Officieel Philips-reparateur Kruisstraat 38 - Haarlem (Adv.) Burgerlijke stand van Haarlem HAARLEM, 18 Februari 1949 ONDERTROUWD: 17 Febr. J. Disselhof en L. Jaeger. BEVALLEN van een zoon: 16 Febr., A. M. ■sim—van Bruggen; H. C. Acltermann (heffer; 17 Febr,, A, Moréevan de Pol; W. t van BakelAdmiraal; J. Jonker tfevost. BEVALLEN van een dochter: 16 Febr., P. -Kroon—Marcus; M. A. van der Peetvan ■f Hulst: F. Mulderde Jong: 17 Febr., W. MarinusOuwersloot; A. B. Sprengers ju der Vliet; C. M. BurgerdingZeeman; E. ■JansenFernhout; 18 Febr., J. G. Groene n—Jansen; T. SmitMailand. OVERLEDEN: 15 Febr.. A. M. Holkamp, Visserseinde; H. M. van HeusdenLui- 3g. 70 j„ Teslastraat; 16 Febr., I. den Boer, Korte Begijnestraat; J, H. Unger, 70 j., 'tispronckweg; R. M. BoksBouckaert, 75 Gasthuisvest; A J. Spoor, 73 j., Brouwers zit; C. Kensen, 54 j., Jartsweg; 17 Febr,. (■BaarsRowoud, 75 j., Velserstraat; C. van «den, 75 j,, Craijenesterlaan; J. Ditmar, 78 Jansweg. samenwerking met de omliggende gemeen ten. Op een enkel gebied, b.v. op dat der Volkshuisvesting, zouden B. en W. een nauwere samenwerking op prijsstelten. Tot nu toe werd op dit terrein geen bevredi gende regeling bereikt. I-Iet college blijft evenwel in deze geest werkzaam. Gemeentelijke indeling Het ligt in het voornemen van B. en W. een ambtenaar te benoemen, belast met sociaal-economische en sociaal-geografische onderzoekingéh in de ruimste zin. Het is gewenst gegevens te hebben over de be volking in de stadswijken, leeftijd en bur gerlijke staat naar beroep, plaats van her komst, gezinssterkte, enz. Baldadigheid der jeugd B. en W. betreuren dat er nog geen vol doende gelegenheid is voor aanleg van sport- en speelterreinen, omdat dit van be lang is voor de inperking van de verniel zucht dèr jeugd. Plannen tot aanleg van meer terreinen zijn in voorbereiding. De mogelijkheden zijn evenwel beperkt. Buurtverenigingen kunnen op dit terrein ook veel goed werk doen. Evenzo de pers. Ook moeten ouderen in deze medewerken als zij vernielingen door de jeugd begaan, zien. Ook de school heeft in deze een taak. Belangstelling voor de natuur en eerbied voor de eigendom van anderen moet ver sterkt worden. Wijkraden? B. en W. zijn genegen de kwestie van vorming van wijkraden met aandacht te volgen. Of er aanleiding zou bestaan ook in Haarlem dergelijke wijkraden in het leven te roepen, zal nader onderzocht worden door een kleine commissie van raadsleden onder voorzitterschap van de burgemees ter. Een burgerdag? B. en W. willen gaarne overwegen of het gewenst is een burgerdag in het leven te roepen ter versterking van hét plaatselijk gemeenschapsgevoel. Nagegaan zal worden op welke wijze de gemeente in deze stimu lerend kan optreden. Het onderwijs Vele raadsleden hebben hun waardering uitgesproken voor het onderwijsbeleid van B en W., waarbij zij in het bijzonder de uitbreiding van het kleuteronderwijs, het initiatief tot het stichten van een school voor moeilijk opvoedbare kinderen, het medewerken aan de tot standkoming van een paedagogische bibliotheek in de Rijks kweekschool en soortgelijke activiteiten -op het oog hadden. Op het gebied van de ondërwijsvernieu- wing blijven er nog wel wensen onvervuld, doch B. en W. hebben op opmerkingen dienaangaande' geantwoord, dat eerst na instelling van een schoolpsychologische dienst en die komt binnenkort aan de orde met- het voorstel tot het oprichten van een school voor moeilijk opvoedbare kinderen nader bezien kan worden in hoeverre enkele nieuwe denkbeelden als het aanleggen van een rapport voor iedere teerling omtrent vorderingen, karakter en aanleg en een splitsing der scholieren in langzame en snelle typen te verwezenlij ken zulten zijn. School voor moeilijk opvoedbare kinderen Oveftdeze school voor moeilijk opvoed bare kinderen delen B. en W. reeds thans mede, dat het in de bedoeling ligt met een kleine school te beginnen, bestaande uit vier groepen. Deze klassen zulten in de toekomst tot een volledige school moeten groeien. B. en W. achten dit een gebie dende eis, omdat in de praktijk is geble ken, dat een groot aantal kinderen wacht op een behandeling, waardoor zij voor de gemeenschap beter bruikbare mensen worden en veel ontsporingen later voorko men worden. Daarom is een zorgvuldjge selectie van de totale bevolking van de openbare en bijzondere schoten nodig. Met deze veelomvattende taak zal een psycho loog belast worden, terwijl hem een jeugd- psychiater en een - later twee - maatschap pelijke werksterterzijde zulten staan. Dit personeel zal door een schoolpsychologisch bureau worden aangesteld; dit bureau wórdt ondergebracht bij de gemeentelijke geneeskundige en gezondheidsdienst. Aan de school zulten zeven leerkrachten worden verbonden. Scholenbouw Op de vele vragen over de uitbreiding van de schoolruimte, antwoordt het Col lege dat het door de omstandigheden fei telijk niet 'in staat is bepaalde plannen te ontvouwen. Finse houten schoten zijn eigenlijk te duur om in voldoende getale te kunnen aanschaffen. Met de bouw van zo'n school aan het Chr. Huygensplein zal binnenkort worden begonnen; met September wordt zij in ge bruik genomen. Ten Noorden van de Jan Gijzenvaart zal ongetwijfeld spoedig nieu we schoolruimte bijgebouwd moeten wor den, omdat de schoolbevolking daar het sterkst toeneemt. In de komende zomer hopen B. en W. te bepalen of de beneden verdieping van het vroegere schoolgebouw aan het Leidseplein binnen afzienbare tijd nog voor het onderwijs nodig zal zijn. Thans is dit deel bij Sociale Zaken in ge bruik. Overwogen wordt of dan de Her stelplaats voor antieke textiel die ook in dat gebouw is gehuisvest, kan worden uitgebreid. Jeugdfilms B. en W. delen mede, dat met de directie van een der Haarlemse bioscopen overleg is gepleegd over het vertonen van jeugd films. Zij verwachten dat binnenkort hier mee een proef wordt genomen. De fractie van de P.v.d.A. in de Haarlemse Raad Ook F. S. Noordhoff aanvaardt geen nieuwe candidatuur De federatie Haarlem van de Partij van de Arbeid deelt ons mede: „Van de thans voor de Partij van de Ai-beid in de Gemeenteraad van Haarlem zitting hebbende leden, hebben de heren M. Meijers en F. W. Vliegen om gezond heidsredenen geen nieuwe candidatuur aanvaard. (Hiermede wordt ons bericht van enkele weken geleden bevestigd red. H.D.) Ook de heer F. S. Noordhoff heeft be sloten geen nieuwe candidatuur te aan vaarden. Dit in verband met zijn gevor derde leeftijd. Het wethouderschap van de heer Noordhoff zal dus de afsluiting vormen van een lange periode, waarin hij onze Ge meente als raadslid en als wethouder heeft gediend." Het kleuteronderwijs Sommige raadsleden vroegen inlichtin gen hoe het nu eigenlijk staat met de uit voering van het raadsbesluit van Augustus van het vorige jaar, waardoor het open baar kleuteronderwijs uitgebreid -zou wor den. Het College deelt mede, dat het besluit bezwaren heeft ontmoet van de zijde der Gedeputeerden, die meenden dat het ver anderen van de speellokalen in een viertal scholen achterwege kon blijven, indien een rouleersysteem ingevoerd zou worden, waardoor de kinderen bij toerbeurt in de speel- en in de leslokalen zouden verblij ven. B. en W. hebben getracht de Gede puteerden er van te overtuigen dat tegen dit rouleersysteem bedenkingen bestaan, echter vergeefs. Intussen is opdracht gege ven tot het inrichten van lokalen in de Linnaeusschool (Montessori-methode) in de Frans Halsschool, het gebouw Rijks- I straatweg 374 en in de Lorentzschool. I nog niet genomen. Tevoren was reeds een drietal lokalen ingericht. Wat betreft de salarissen van het per soneel delen B. en W. mede, dat een her ziening van de salarisregeling thans in be werking is en dat zij tijdens de behande ling van de begroting met een voorstel hopen te komen. Melkverstrekking nog nodig B. en W: maken van een vraag of de melkverstrekking op schoten nog nodig is gebruik een misverstand uit de weg te ruimen. Deze melkverstrekking is immers geen gevolg van de schaarste aan voedings middelen tijdens de oorlogsjaren doch is een gevolg van de in medische kringen op gedane ervaring, dat het melkverbruik van de kinderen te gering was en dat de tijd die verliep tussen ontbijt en middagmaal te lang is. Daardoor verslapte de aandacht tijdens de les. .Hoewel thans door ver scheidene omstandigheden stijging van de melkprijs, verlaging rijkssubsidie en niet evenredige stijging der bijdrage van de ouders met een mogelijk nadelig saldo rekening gehouden moet worden, achten B. en W. de melkverstrekking van zo grote betekenis voor de jeugd, dat zij menen het Schoolmelkcomité in de gele genheid te moeten stelten zijn werk voort te zetten. Het Middelbaar onderwijs De toeloop naar het Coomhertlyceum was groter dan B. en W. verwacht hadden en de „brugklasse" heeft goed voldaan. In prettige-samenwerking met de ouders is een aantal teerlingen gedurende de cursus reeds elders geplaatst, waardoor het cur susjaar slechts voor weinig teerlingen ver loren ging. B. en W. geven toe dat de schoolbiblio theken moeten worden aangevuld, het was i echter direct na de oorlog niet mogelijk geschikte boeken te krijgen, terwijl boven dien de beschikbare géiden een belangrijke uitbreiding niet toelieten. Het College is evenwel van mening, dat het lezen van goede boeken in het algemeen wel geani meerd wordt, al ontbreekt de leerlingen van de hogere klassen daartoe wel eens de tijd. Wat het lezen van ongeschikte boeken betreft: B. en W. geloven dat de belang rijkste taak hier is weggelegd voor de ouders. Waar mogelijk, zal natuurlijk ook de school hier moeten ingrijpen. De N.Z.H.V.M. heeft aan de Prijsbeheer- sing gevraagd de prijs der 10-rittenkaarten van 1.op 1.25 te mogen brengen. Een beslissing is nog niet gevallen. Geen inhaaiverbod B. en W. menen dat het uitvaardigen van een inhaaiverbod voor motorrijtuigen in de binnenstad, de veiligheid van het verkeer niet zou vergroten. Aanbrengen van verkeerslichten op pun ten waar- die nog niet zijn, achten B. en W. niet nodig. Er" wordt naar gestreefd de straatver lichting in verschillende straten te verbete ren. Woningvoorziening Het rapport der raadscommissie ad hoe over de Woningvoorziening is binnenkort te verwachten. In bewerking zijn plannen voor 406 wo ningen voor woningbouwverenigingen.Ver- der wordt de bouw voorbereid van 128 woningen die door particulieren gebouwd zulten worden. Voor 1950 is nog de bouw van 400 verenigingswoningen in voorbereiding. In Haarlem zijn 624 urgente gevallen die op een woning wachten. Verder zijn er nog 4000 gezinnen die ook woonruimte moeten hebben (gehuwden, niet bij elkaar wonenden, trouwlustigen, niet aangegeven urgente gevallen, ruilcandidaten). Het aantal vorderingen van woonruimte bedroeg in 1948 63. Inwoning op aanschrij ving en na dreiging geschiedde in ongeveer 200 gevallen. In 350 gevallen werd nog woningruimte beschikbaar gesteld door een minnelijke regeling. Openbare gebouwen B. en W. menen dat de bouw van een nieuw politiebureau voorrang moet hebben boven een nieuw gebouw voor Openbare Werken. Het haven- en industrie terrein Als de lopende onteigening van grond een feit geworden is, worden de ontwikke lingsmogelijkheden voor de industrie be langrijk groter. Het ligt in de bedoeling in 1950 te begin nen met gehele of gedeeltelijke uitvoering werken die samenhangen met de bouw van een nieuwe brug over het Spaame, in bet verlengde van het Prinsenbolwerk, voor de verbinding met het haven- en industrie terrein. Dan worden de omstandigheden gunsti ger om de aandacht der industriëlen op deze terreinen te vestigen. Bestratingen B. en W. hebben een plan laten opmaken om onder wegdekken in straten met veel verkeer een fundering aan te brengen. Stadsverwarming Het Energiebedrijf onderzoekt de moge lijkheid va# stadsverwarming. Plannen worden uitgewerkt om, allereerst aan de industrieën in de naaste omgeving van de centrale stroom te leveren. Subsidie „Comedia" B. en W. hebben met het rijk, Amsterdam en Utrecht, besprekingen gevoerd om te komen tot een evenredige verhoging dei- subsidie aan „Comedia". Een beslissing is Haarlems Laboratorium voor Pathologische Bacteriologie Bestaat 50 jaar Het Laboratorium voor Pathologische Bacteriologie te Haarlem bestaat 50 jaar. Ter gelegenheid daarvan is door het ge meentebestuur van Haarlem een gedenk boekje uitgegeven, dat geschreven is door dr. O. H. Dijkstra. Daarin wordt er op gewezen dat de Haarlemse instelling, een afdeling van de Gem. Geneeskundige Dienst, een der oudste laboratoria in het land is, waar de bacteriologie beoefend wordt ter bestrijding van besmettelijke ziekten. Het werd indertijd opgericht door de heer L. W. Havelaar, directeur van de Haarlemse Waterleiding, die er bovendien 23 jaar de leiding van had. Interessant is de schets die dr. Dijkstra van de heer Havelaar geeft en waarin deze „merkwaar dige man" en zijn zeer verdienstelijk werk voor Haarlem getekend wordt. Het eerste laboratorium was gevestigd in een pand in de Koningstraat, naast het Stadhuis. Blijkbaar deed de heer Have laar hoewel het laboratorium was op gezet voor het wateronderzoek al in 1900 bacteriologische onderzoekingen bij besmettelijke ziekten. 18 Maart 1903 werd het kantoor van de Waterleiding en ook -het laboratorium ver plaatst naar een gebouw aan het Spaarne, waar men over meer ruimte te beschikken had. De heer Havelaar kreeg toen ook een assistent. De Keuringsdienst voor waren is ook een I afstammeling van het laboratorium, Men moet, zo merkt dr. Dijkstra op, groot respect hebben voor de heer Havelaar, die, hoewel zelf geen medicus, zich waagde op het gebied van de pathologische bac teriologie van de mens. Het laboratorium groeide nu snel. In 1905 werd ook melkonderzoek toegepast, in 1906 volgden onderzoekingen voor typhus, etter, enz. Alles wijst op Havelaars kennen en kunnen. De hulp aan de gemeenten Schoten, Velsen, Bloemendaal, Heemstede en Zand- voort werd in 1913 contractueel geregeld. 30 Januari 1908 werd de gemeentelijke ontsmettingsdienst geopend. 1918 was een moeilijk jaar, toen tenge volge van de Spaanse griep de sterfte steeg tot-bijna 20 per 1000 inwoners. In 1919 werden 25 gevallen van vlek- typhus in Haarlem geconstateerd. Ge durende 19191921 had het laboratorium veel verdiensten bij de bestrijding van de malaria. De heer Havelaar die in 1915 65 jaar werd, bleef nog 5 jaar in dienst. Daarna werd hem op de meest eervolle wijze ont slag verleend. In 1922 trad de heer J. van1 Konijnenburg op als directeur van de Gem. Geneeskun dige Dienst. Met medewerking der ziekenhuizen werd in 1927 overgegaan tot aanstelling van een seroloog-patholoog-anatoom. Door deze combinatie is iets goeds tot stand gekomen. Als zodanig werd dr. O. H. Dijkstra be noemd, voorheen px-osector bij de patho logische anatomie aan de rijksuniversiteit te Gx-oningen. Toen de Geneeskundige Dienst in een villa in het Kenaupark gehuisvest werd, wérd ook het laboratorium daarin onder gebracht. In 1934 werd de heer Van Konijnenburg ge^ensionneex-d, als directeur van de G. G. D. werd hij opgevolgd door dr. W. B. Smit. De grootste verbetex-ing was de stichting van het nieuwe gebouw voor de G.G.D. aan de N. Gracht in 1935. Het laboratorium kreeg toen een vleugel op de le étage. In 1949 zal de huisvesting vermoedelijk nog verbeterd worden door verbouwing en vex-groting. Het personeel van het laboratorium be staat thans uit dr. O. H. Dijkstra, bacterio- loog-seroloog-patholoog-anatoom, mej. J. Smits, eerste laboralox-ium-assistente, de dames J. L. Brouwer en C. L. varx Popta, analysten, mej. J, Beun, adj.-klerk, de amanuenses J. Kruïjd' en J. H. Prinsen, de bedienden J. Prevost en C. C. Bout en mej. H. de Bont, werkster. Dx\ Dijkstx-a besluit met de opmerking, dat het publiek weinig contact heeft met het laboratorium, omdat de onderzoekin gen via de doctoren gaan. „Het is een stilte in de lande. Toch wordt er met veel toe wijding gewerkt". Het boekje is verlucht met foto's van de heren Havelaar en Van Konijnenburg, alsook met afbeeldingen der oude gebou wen waarin het laboratox-ium gevestigd is geweest. Nieuws van de N.Z.H. Naar wij vernemen is het thans zeker, dat de NZH met ingang van de zomerdienst op 15 Mei de autobusdienst van de Naco van Haarlem naar IJmuiden overneemt. Over de dienstregeling is nog niet veel te zeggen; het laat zich aanzien, dat de half- uursdienst ongewijzigd zal blijven. Eindpunt lijn 3 definitief Lanckhorstlaan. Voorts is het thans' zeker dat het eind punt in Heemstede van lijn 3 met ingang van dezelfde datum voor alle diensten de Lanckhorstlaan zal worden. Thans wordt om de andere dienst naar de Laan van Bloemenhove en naar de Lanckhorstlaan gereden. Toch tevreden De gemeente Heemstede mag dan klagen over de schade, die de Crossleys aan haar straten en wegen toebrengen, over- de uit voering van de dienst is zij in het algemeen zeer tevreden, zoals zij in een brief aan de directie van de Vervoermaatschappij heeft laten weten. Ook de gemeente Sassenheim heeft haar waardering voor de busexploitatie uitge sproken. De grole vraag: blijft Moskou Joegoslavië's gebiedseisen steunen ondanks de Tito-affaire? (Van een verslaggever) Wenen, 12 Febx-uari. Hoewel de eerste resultaten van de Lon- dense conferentie over Oostenrijk niet di rect bemoedigend zijn geweest, heerst er in Oostenrijkse regeringskringen een gematigd optimisme, dat er in de niet al te verre toekomst overeenstemming zal worden be reikt. Daarbij wordt echter onmiddellijk het voox-behoud gemaakt, dat het volstrekt niet zeker is, dat het met de Russische plannen strookt, reeds op deze conferentie tot overeenstemming te geraken. Dit optimisme baseert zich voornamelijk op het feit, dat de intex-nationale toestand op het ogenblik voor het tot stand brengen van een vredesverdrag gunstiger is dan, zeg een. jaar geleden. Immers, een voor Oostenrijk gunstig vredesverdrag had fataal kunnen zijn van Russisch standpunt gezien voor de ontwikkeling in Tsjecho- Slowakije en Hongarije. De toenmalige de mocratische regeringen in die landen had den namelijk met de tactiek van de Oos tenrijkers om niet accoord te gaan met de Russische eisen en zich daarbij te verzeke ren van de steun der Westelijke mogend heden, hun. voordeel kunnen doen. Nu in Tsjecho-Slowakije en Hongarije de commu nisten hun macht geconsolideerd hebben, hoeven de Russen op dit stuk geen vrees meer te koesteren. Er zijn bovendien andere redenen waar om de Russen op een verdere bezetting van Oostenx-ijk weinig prijs meer zullen stelten, De invloed die het Oostenrijkse herstel zo wel in materieel als in cultureel opzicht op de Russische bezettingstroepen uitoefent, is niet direct guixstig. Het hoge aantal de serteurs van het Russische leger in Oos tenrijk, dat een onzekere vrijheid blijkbaar verkiest boven de terugkeer naar het va derland, spreekt in dit opzicht boekdelen. Ook van financiële voordelen kan geen sprake meer zijn, nu de USIA-bedrijven vrijwel zonder uitzondering in een cata- strophaal slechte financiële positie ver keren. Deze door de Russen geleide be drijven, die tot het „Duitse eigendom" ge rekend worden (hoewel in feite slechts een zeer klein gedeelte daar werkelijk toebe hoort; de rest is door de nazi's geroofd) hebben ondanks het feit dat zij zich niet aan de loon- en prijsvoorschriften hoeven te houden en geen 'belasting betalen, de concurrentie tegen de Oostenrijkse bedrij ven niet vol kunnen houden. De grenskwestie. De grenskwestie is ongetwijfeld de moei lijkste voor het tot stand komen van het vredesverdrag. Temeer daar de Russen on danks hun bx-euk met Tito wel geneigd schijnen de Joegoslavische eisen ten aan zien van bepaalde gedeelten van Stiermar ken en Kax-inthië te blijven ondersteunen. Tot nu toe hebben zij slechts geëist dat de Joegoslavexx gehoord zouden worden en dat zal dan nu gebeuren. Dat de breuk met Tito inderdaad onherstelbaar zou zijn, werd door onze zegsman bevestigd. Naar zijn mening heeft Tito de partisanerigroep waarop hij nog steeds steunt, tevreden moeten stelten door de autonomie, die hij haar in de oorlog had beloofd, te verwezen lijken. Openbare Kleuterschool in Heemstede In de Donderdag te houden vergadering van de gemeenteraad van Heemstede komt aan de orde een voorstel van B. en W„ om een crediet van f 48.000 ter beschikking te stelten, teneinde daarmee op het bij de Cx-ayenesterschool behorende speelveld een semi-permanente kleuterschool van twee leslokalen en een speellokaal te kunnen stichten ten dienste van het openbaar kleu teronderwijs. In de te stichten school kan eventueel ook de centrale kleuterschool uit de Dreefschool worden ondergebracht. Zondagmiddag debarkatie van de „Oranje" Het m.s. „Oranje" van de maatschappij „Nederland" wordt Zondagmoi-gen niet eer der dan tien uur voor IJmuiden verwacht. De debarkatie zal des middags om twee uur geschieden. Dr. M. van Marum 200 jaar geleden geboren Een zeer verdienstelijk Haarlemmer Dr. M. van Marum, een bekend geteerde die vrijwel uitsluitend in Haarlem gewerkt heeft, werd 20 Maart 1750 geboren. Het volgend jaar is er dus gelegenheid dit tweede eeuwfeest te vieren. Dat wij nu reeds' op dit feit de aandacht vestigen is omdat er voor de voorbereiding van een herdenking natuurlijk tijd nodig is. Wel is in 1937, toen het 100 jaar geleden was dat dr. Van Marum overleed, aan zijn persoon en werk aandacht gewijd, maar dit behoeft geen reden te zijn om dit tweede eeuwfeest zijner geboorte onopgemerkt voorbij te laten gaan. Van Marum werd in Delft geboren. In 1765, toen hij nog geen 15 jaar was, werd hij al ingeschreven als student aan de hoge school in Groningen, waar hij in 1773 pro moveerde tot med. doctor. In 1776 vestigde dr. Van Marum zich als geneesheer te Haarlem. Over zijn werkzaamheden als zodanig is niet veel bekend, maar het ver moeden ligt voor de hand dat hij niet veel tijd daax-voor beschikbaar had, want zijn ander werk moet hem vrijwel geheel opge ëist hebben. Reeds in 1777 werd hij in Haarlem benoemd -tot lector in de wijs begeerte en wiskunde. Hij hield wekelijkse voordrachten die op een hoog peil stonden. De Hollandse Maatschappij van Weten schappen droeg hem de leiding op van het naturaliëncabinet. Zijn antwoord op een prijsvraag van Teyler werd bekroond en dit was aanleiding dat hij in 1734 benoemd werd tot directeur van Teylersmuseum en bibliothecaris van het genootschap. In 1795 werd hij bovendien nog secretaris van de Hollandse Maatschappij van Wetenschap pen. Onder zijn toezicht werd in Teylers museum een electriseermachine gebouwd. De proeven die hij daarmee nam wekten l veel belangstelling, zelfs van over onze king over het" weeshuis "hebben, teneinde De tactiek die door Rusland in zijn ver houding tot Joegoslavië wordt toegepast is echter zeer moeilijk te doorgronden. Dat het Kremlin zal proberen volgens het „mir nichts, dir nichts"-principe, politieke munt uit deze kwestie te slaan door Tito met zijn hai'dnekkige en ongefundeerde gebieds eisen uit de armen van het Westen te hou den, is echter zeer wel mogelijk. Zeer waax-schijnlijk zal dit punt beslis send zijn voor het resultaat van de ver- drags-conceptie, De andere punten kunnen immers, hoewel misschien niet gemakkelijk, door wederzijdse concessies zonder noe menswaard prestige-ver lies opgelost wor den. Zo wacht men hier in Wenen, waar de „man in the street" merkwaardig weinig belangstelling toont in het verloop van de conferentie, gelaten af wat over het lot van dit voor Europa zo belangrijke land beslist zal worden. Viering koperen bruiloft van de Koningin en Prins Bernhard Naar wij vernemen worden plannen be raamd om aan Koningin Juliana en Prins Bernhard ter gelegenheid van hun koperen, bruiloft als geschenk een nieuwe park- aanleg bij Huis ten Bosch aan te bieden. Aan deze aanleg zou ons volk eventueel provinciegewijs kxxnnen medewerken. Men is op deze gedachte gekomen, omdat de regering voornemens is Huis ten Bosch te restaureren. Wetenschappelijk onderzoek naar aardstralen Het plan bestaat, door de Koninklijke Academie van Wetenschappen een studie groep te doen vormen, welke zich zal bezig houden met het vraagstuk van de wichelroede en de z.g. aax-dstralen. Dit plan. wordt op het ogenblik uitgewerkt door het ministerie vaix Onderwijs, Kunsten en We tenschappen. dat waarschijnlijk overleg zal plegen met het departement van Sociale Zaken en het departement van Landbouw, Visserij en Voedselvoorzening. Reeds is overleg met de Koninklijke Academie van Wetenschappen gepleegd. De studiegroep zou uit verschillende we tenschappelijke werkers worden samenge steld. Ook het onderzoek naar de z.g. af schermingsapparaten, waarmee men be weert de invloed van de „aardstralen" te kunnen neutraliseren, zou de groep ter hand n^men. Weer een trein ontspoord door te vroeg overhalen van wissel Ravage op station D.P. te Rotterdam Nadat eergisternacht door het te vroeg overhalen van een wissel bij het station Den Haag een electrische trein tegen een steunpijler van een seinbrug reed, waar door deze brug neerstortte, is hedenmorgen om kwart over zes, evexxeens door het te vroeg omzetten van een wissel op het eer ste perron van het station D.P. te Rotter dam de achterste wagen ontspoord van de electrische ti'ein naar Dordrecht. De uit de rails gelopen wagon ramde een seinpaal, die daardoor op de bovenleiding viel. Het eerste perron werd over een lengte van bijna tien meter beschadigd, tex'wijl het achterste van de drie treinstellen, waaruit de trein was samengesteld, over een lengte van ongeveer twintig meter aan de rech terkant werd opengescheurd. De passagiers kwamen met de schrik vrij. Doordat de ont sporing geschiedde op een plaats, waar verscheidene sporen parallel lopen, heeft het treinverkeer geen vertraging onder vonden. De trein kon na afhaking van het beschadigde deel vertrekken. De materiële schade is aanzienlijk. Brand op Noors schip in de Rotterdamse haven In de afgelopen nacht is brand uitgebro ken in de lading katoen van het Noorse ss „Troudanger", dat Vrijdag uit Los Angeles in Rotterdam was aangekomeix. Hoewel de vlammen reeds uit enkele ruimen sloegen wist de Rotterdamse brandweer na drie uren hard werken het vuur te bedwingen. De lading katoen wordt nu gelost. Ver moedelijk valt de schade nogal mee. Conflict over het Kamper weeshuis Regenten willen burgemeester niet in hun college De belangstelling in Kampen gaat op het ogenblik uit naar een conflict tussen het gemeentebestuur en het regentencollege van de weeshuizen. Het gaat over de bestemming van het weeshuis te Kampen, dat door het geringe aantal Kamper wezen reeds verscheidene jaren voor andere doeleinden dan het eigenlijke werd gebruikt. In Kampen heerst een nijpend gebrek aan openbare gebouwen voor de huisvesting van gemeentelijke diensten. Daarom wilden B. en W. zo spoedig mogelijk de beschik- landsgrenzen. In 1790 gaf dr. Van Marum over deze proefnemingen een publicatie uit. Evenzo over andere chemische werktuigen behorende aan Teylersmusexim gaf hij be schrijvingen uit. Ook over verschillende andere onderwer pen van wetenschappelijke en natuurkun dige aard, die in het bijzonder zijn belang stelling trokken, schreef dr. Van Marum publicaties, o.a. over „het gebruik van zuivere lucht in het warme bad, ter redding van dx-enkelingen". Van Marum wordt ge waardeerd als een wegbereider van de niexxwere geneeskunde, waarvoor hij met enkele medewerkers een hechte natuur wetenschappelijke grond heeft gelegd. Voor twee van de belangrijkste pijlex-s van de geneeskunde, de natuur- en scheikunde, is indertijd reeds door bevoegden vastgesteld dat het werk van Van Marum van blij vende waarde is geweest. De electriseermachine wordt nog steeds in Teylersmuseum bewaard. Er is ongetwij feld aanleiding die bij het tweede eeuwfeest van Van Marums geboorte met belangstel ling nader te bekijken. Haarlem eerde dr. Van Marum in 1880 door een der straten in het Rozenprieel I naar hem te noemen, 1 het voor geruime tijd eexx gemeentelijke bestemming te geven. Het regentencollege achtte het eigenlijke doel van het gebouw het meest benaderd, als men het ter beschikking stelde van de landelijke vereniging „Kinderzorg". B. en W. hadden tegen deze overigens sympa thiek geachte bestemming bezwaren, aan gezien zij bij de huisvestingsnood van ge meentelijke instellingen het gebouw liever voor deze, dan voor een landelijke vereni ging gebezigd zagen. In de jongste raadsvergadering kwam naar aanleiding van de benoeming van een regent in het college van de weeshuizen, welke benoeming door de gemeenteraad ge schiedt, de gehele kwestie ter tafel. De ge meenteraad nam het'besluit, de voorgedra gen candidatuur van het regentencollege negerende, een periodiek aftredend regent niet te herkiezen, doch in diens plaats bur gemeester Oldenhof in het regentencollege te benoemen. De regenten zulten zich thans tot de Kroon wenden en vernietiging van het raadsbesluit vragen, omdat zij het niet juist achten dat in de burgemeester als regent de taken van beheer en toezicht over het weeshuis verenigd zijn.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 7