De Haarlemse begroting voor 1949
Radio iVSoors
Oostenrijk wacht gelaten op zijn
lang vertraagde vredesverdrag
ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949
5
Vraag- en antwoordspel tussen B. en V/. en de raadsleden
Hedenmorgen, even tegen het afdrukken
van de courant,ontvingen wij de memorie
van antwoord van B. en W. op vragen uit
de raad. Het is bekend, dat de begroting,
zoals die door B. en W, is ontworpen, eerst
besproken wordt in besloten afdelingsver
gaderingen van de raad. Van die beraad
slagingen wordt een schriftelijk overzicht
samengesteld, dat daarop dan door B. en W.
beantwoord wordt.
Eerst daarna komt de begroting in de
raad in openbare behandeling.
De afdelingsverslagen en het antwoord
van B. en W. vormen thans een boek
werkje van 125 pagina's.
Een vluchtige beschouwing geeft ons
evenwel de indruk dat er dit jaar niet-veel
in staat dat de publieke belangstelling in
buitengewone mate interesseert. Dit werd
trouwens ook niet verwacht daar ook in de
ontwerp-begroting geen bijzondere dingen
door B. en W. zijn voorgesteld. Dit is een
gevolg van de nieuwe financiële verhouding
tussen rijk en gemeente. Voor de jaren
1948-1950 zijn de bijdragen uit het Ge
meentefonds vastgesteld. De gemeenten
moeten zorgen dat zij met de beschikbare i
geldmiddelen een sluitende begroting ver- I
krijgen. Er is voor Haarlem wij hebben
daarop reeds eerder de aandacht gevestigd
slechts een beperkte financiële expan
sie, zodat de gemeente gedwongen is spaar
zaam te zijn met nieuwe kapitaalslasten.
De financiële toestand
Natuurlijk is een vrij belangrijk deel der
beschouwingen van de raadsleden en het
antwoord van B..en W. aan de financiële
toestand der gemeente gewijd.
B. en W. stellen nog eens vast dat door de
begroting voor 1949 duidelijk wordt gede
monstreerd hoe zorgelijk de financiële toe
stand der gemeente is.
Herinnerd wordt aan de stijging der
kolenprijzen, waardoor het noodzakelijk
werd de gasprijs te verhogen. Er moet nog
afgewacht worden hoe de verhoging der
kolenprijzen voor het electriciteitsbedrijf
kan worden opgevangen. „Dit moge passen
in de loon- en prijspolitiek van de regering,
maar de vraag dient, zich toch aan, of op
deze wijze de noodvoorziening Gemeente-
'inanciën niet min of meer wordt onder-
jraven" zo merken B. en W. op.
Verder wijzen B. en W. op het besluit der
Provinciale Staten van Noordholland om
iet Nijverheidsonderwijs niet meer door de
arovincie te subsidiëren en ook op de ver-
iwaring van de kosten der gemeente voor de
irankzinnigenverpleging door het desbe-
reffende besluit der Provinciale Staten,
loewel de gemeente deze nadelen zou kun-
ifin opvangen door de subsidies aan de
l.O.V. en Comedia en andere onverplichte
litgaven in te trekken, menen B. en W. ge-
leel in de geest van de raad te handelen,
vanneer het college de weg van het aan-
asten van de sociale en culturele belangen
iet inslaat.
Beslissingen over verlaging van belas
ingen liggen niet op de weg der gemeen-
en, omdat daarover de rijksregering heeft
e beslissen.
De definitieve regeling der financiële
erhouding tussen rijk en gemeenten moet
zo menen B. en W. een verhoging
rengen van de bestaande inkomsten-capa-
jiteit der gemeenten, omdat nu reeds vast-
pat, dat de gemeenten in de komende
(aren op velerlei gebied voor zeer hoge
itgaven komen te staan, waaronder de
erplichtingen voor rente en aflossing van
apitaalsuitgaven een belangrijke plaats
lillen innemen.
Salarissen en lonen
B. en W. geven gaarne toe, dat ten op-
ichte van de salarissen van het overheids-
ersoneel bedoelde spanning het grootst is.
>e maatregelen van de Overheid zijn er
chter op gericht die spanning zo mogelijk
te heffen, door het loonpeil te beheersen.
en W. menen derhalve in dit opzicht de
legering te moeten volgen, die regelmatig
pet de werknemersorganisaties in verbin-
ing staat.
Presentiegeld van raadsleden
en W. geven in overweging het pre-
entiegeld voor raadsleden te verhogen tot
'8.per zitting en 4.voor een com-
ïissievergadering.
De autobussen
Door B. en W. is bij de N.Z.H.V.M. aan-
edrongen op een afdoende regeling van
et vervoer op de spitsuren. Het blijft
venwel een moeilijkheid wachten van rei-
igers op de drukke tijdstippen geheel te
oorkomen.
Omtrent de uitkomst van 1948 kan nog
iets worden medegedeeld. Een eventueel
atig saldo zal in de eerste plaats moeten
ienen voor het dekken van oude rekening-
bkorten.
B. en W. onderschrijven de mening, in de
(delingen geuit, dat een sluitende begro-
ing de gemeente meer en'meer in staat zal
lellen een beleid naar eigen inzicht te
deren, ook al zal de daaruit voortvloeiende
ö'antwoordelijkheid vooralsnog op veler-
S gebied tot beperking dwingen. „Waak-
ïamheid op elk gebied blijft geboden en
it geldt dus zeker voor dit in zo hoge mate
elangrijke vraagstuk" aldus B. en W.
Samenwerking met andere
gemeenten
Op verschillend gebied bestaat aldus
ihrijven B. en W. een bevredigende
Van ouds bekend. Tel. 1460!)
Officieel Philips-reparateur
Kruisstraat 38 - Haarlem
(Adv.)
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 18 Februari 1949
ONDERTROUWD: 17 Febr. J. Disselhof en
L. Jaeger.
BEVALLEN van een zoon: 16 Febr., A. M.
■sim—van Bruggen; H. C. Acltermann
(heffer; 17 Febr,, A, Moréevan de Pol; W.
t van BakelAdmiraal; J. Jonker
tfevost.
BEVALLEN van een dochter: 16 Febr., P.
-Kroon—Marcus; M. A. van der Peetvan
■f Hulst: F. Mulderde Jong: 17 Febr., W.
MarinusOuwersloot; A. B. Sprengers
ju der Vliet; C. M. BurgerdingZeeman; E.
■JansenFernhout; 18 Febr., J. G. Groene
n—Jansen; T. SmitMailand.
OVERLEDEN: 15 Febr.. A. M. Holkamp,
Visserseinde; H. M. van HeusdenLui-
3g. 70 j„ Teslastraat; 16 Febr., I. den Boer,
Korte Begijnestraat; J, H. Unger, 70 j.,
'tispronckweg; R. M. BoksBouckaert, 75
Gasthuisvest; A J. Spoor, 73 j., Brouwers
zit; C. Kensen, 54 j., Jartsweg; 17 Febr,.
(■BaarsRowoud, 75 j., Velserstraat; C. van
«den, 75 j,, Craijenesterlaan; J. Ditmar, 78
Jansweg.
samenwerking met de omliggende gemeen
ten. Op een enkel gebied, b.v. op dat der
Volkshuisvesting, zouden B. en W. een
nauwere samenwerking op prijsstelten. Tot
nu toe werd op dit terrein geen bevredi
gende regeling bereikt. I-Iet college blijft
evenwel in deze geest werkzaam.
Gemeentelijke indeling
Het ligt in het voornemen van B. en W.
een ambtenaar te benoemen, belast met
sociaal-economische en sociaal-geografische
onderzoekingéh in de ruimste zin. Het is
gewenst gegevens te hebben over de be
volking in de stadswijken, leeftijd en bur
gerlijke staat naar beroep, plaats van her
komst, gezinssterkte, enz.
Baldadigheid der jeugd
B. en W. betreuren dat er nog geen vol
doende gelegenheid is voor aanleg van
sport- en speelterreinen, omdat dit van be
lang is voor de inperking van de verniel
zucht dèr jeugd. Plannen tot aanleg van
meer terreinen zijn in voorbereiding. De
mogelijkheden zijn evenwel beperkt.
Buurtverenigingen kunnen op dit terrein
ook veel goed werk doen. Evenzo de pers.
Ook moeten ouderen in deze medewerken
als zij vernielingen door de jeugd begaan,
zien. Ook de school heeft in deze een taak.
Belangstelling voor de natuur en eerbied
voor de eigendom van anderen moet ver
sterkt worden.
Wijkraden?
B. en W. zijn genegen de kwestie van
vorming van wijkraden met aandacht te
volgen. Of er aanleiding zou bestaan ook in
Haarlem dergelijke wijkraden in het leven
te roepen, zal nader onderzocht worden
door een kleine commissie van raadsleden
onder voorzitterschap van de burgemees
ter.
Een burgerdag?
B. en W. willen gaarne overwegen of het
gewenst is een burgerdag in het leven te
roepen ter versterking van hét plaatselijk
gemeenschapsgevoel. Nagegaan zal worden
op welke wijze de gemeente in deze stimu
lerend kan optreden.
Het onderwijs
Vele raadsleden hebben hun waardering
uitgesproken voor het onderwijsbeleid van
B en W., waarbij zij in het bijzonder de
uitbreiding van het kleuteronderwijs, het
initiatief tot het stichten van een school
voor moeilijk opvoedbare kinderen, het
medewerken aan de tot standkoming van
een paedagogische bibliotheek in de Rijks
kweekschool en soortgelijke activiteiten -op
het oog hadden.
Op het gebied van de ondërwijsvernieu-
wing blijven er nog wel wensen onvervuld,
doch B. en W. hebben op opmerkingen
dienaangaande' geantwoord, dat eerst na
instelling van een schoolpsychologische
dienst en die komt binnenkort aan de
orde met- het voorstel tot het oprichten
van een school voor moeilijk opvoedbare
kinderen nader bezien kan worden in
hoeverre enkele nieuwe denkbeelden als
het aanleggen van een rapport voor iedere
teerling omtrent vorderingen, karakter en
aanleg en een splitsing der scholieren in
langzame en snelle typen te verwezenlij
ken zulten zijn.
School voor moeilijk
opvoedbare kinderen
Oveftdeze school voor moeilijk opvoed
bare kinderen delen B. en W. reeds thans
mede, dat het in de bedoeling ligt met een
kleine school te beginnen, bestaande uit
vier groepen. Deze klassen zulten in de
toekomst tot een volledige school moeten
groeien. B. en W. achten dit een gebie
dende eis, omdat in de praktijk is geble
ken, dat een groot aantal kinderen wacht
op een behandeling, waardoor zij voor de
gemeenschap beter bruikbare mensen
worden en veel ontsporingen later voorko
men worden. Daarom is een zorgvuldjge
selectie van de totale bevolking van de
openbare en bijzondere schoten nodig. Met
deze veelomvattende taak zal een psycho
loog belast worden, terwijl hem een jeugd-
psychiater en een - later twee - maatschap
pelijke werksterterzijde zulten staan. Dit
personeel zal door een schoolpsychologisch
bureau worden aangesteld; dit bureau
wórdt ondergebracht bij de gemeentelijke
geneeskundige en gezondheidsdienst. Aan
de school zulten zeven leerkrachten
worden verbonden.
Scholenbouw
Op de vele vragen over de uitbreiding
van de schoolruimte, antwoordt het Col
lege dat het door de omstandigheden fei
telijk niet 'in staat is bepaalde plannen te
ontvouwen. Finse houten schoten zijn
eigenlijk te duur om in voldoende getale
te kunnen aanschaffen.
Met de bouw van zo'n school aan het
Chr. Huygensplein zal binnenkort worden
begonnen; met September wordt zij in ge
bruik genomen. Ten Noorden van de Jan
Gijzenvaart zal ongetwijfeld spoedig nieu
we schoolruimte bijgebouwd moeten wor
den, omdat de schoolbevolking daar het
sterkst toeneemt. In de komende zomer
hopen B. en W. te bepalen of de beneden
verdieping van het vroegere schoolgebouw
aan het Leidseplein binnen afzienbare tijd
nog voor het onderwijs nodig zal zijn.
Thans is dit deel bij Sociale Zaken in ge
bruik. Overwogen wordt of dan de Her
stelplaats voor antieke textiel die ook in
dat gebouw is gehuisvest, kan worden
uitgebreid.
Jeugdfilms
B. en W. delen mede, dat met de directie
van een der Haarlemse bioscopen overleg
is gepleegd over het vertonen van jeugd
films. Zij verwachten dat binnenkort hier
mee een proef wordt genomen.
De fractie van de P.v.d.A.
in de Haarlemse Raad
Ook F. S. Noordhoff aanvaardt
geen nieuwe candidatuur
De federatie Haarlem van de Partij van
de Arbeid deelt ons mede:
„Van de thans voor de Partij van de
Ai-beid in de Gemeenteraad van Haarlem
zitting hebbende leden, hebben de heren
M. Meijers en F. W. Vliegen om gezond
heidsredenen geen nieuwe candidatuur
aanvaard. (Hiermede wordt ons bericht
van enkele weken geleden bevestigd
red. H.D.)
Ook de heer F. S. Noordhoff heeft be
sloten geen nieuwe candidatuur te aan
vaarden. Dit in verband met zijn gevor
derde leeftijd. Het wethouderschap van de
heer Noordhoff zal dus de afsluiting vormen
van een lange periode, waarin hij onze Ge
meente als raadslid en als wethouder heeft
gediend."
Het kleuteronderwijs
Sommige raadsleden vroegen inlichtin
gen hoe het nu eigenlijk staat met de uit
voering van het raadsbesluit van Augustus
van het vorige jaar, waardoor het open
baar kleuteronderwijs uitgebreid -zou wor
den. Het College deelt mede, dat het besluit
bezwaren heeft ontmoet van de zijde der
Gedeputeerden, die meenden dat het ver
anderen van de speellokalen in een viertal
scholen achterwege kon blijven, indien een
rouleersysteem ingevoerd zou worden,
waardoor de kinderen bij toerbeurt in de
speel- en in de leslokalen zouden verblij
ven. B. en W. hebben getracht de Gede
puteerden er van te overtuigen dat tegen
dit rouleersysteem bedenkingen bestaan,
echter vergeefs. Intussen is opdracht gege
ven tot het inrichten van lokalen in de
Linnaeusschool (Montessori-methode) in
de Frans Halsschool, het gebouw Rijks- I
straatweg 374 en in de Lorentzschool. I nog niet genomen.
Tevoren was reeds een drietal lokalen
ingericht.
Wat betreft de salarissen van het per
soneel delen B. en W. mede, dat een her
ziening van de salarisregeling thans in be
werking is en dat zij tijdens de behande
ling van de begroting met een voorstel
hopen te komen.
Melkverstrekking nog nodig
B. en W: maken van een vraag of de
melkverstrekking op schoten nog nodig is
gebruik een misverstand uit de weg te
ruimen. Deze melkverstrekking is immers
geen gevolg van de schaarste aan voedings
middelen tijdens de oorlogsjaren doch is
een gevolg van de in medische kringen op
gedane ervaring, dat het melkverbruik van
de kinderen te gering was en dat de tijd
die verliep tussen ontbijt en middagmaal
te lang is. Daardoor verslapte de aandacht
tijdens de les. .Hoewel thans door ver
scheidene omstandigheden stijging van
de melkprijs, verlaging rijkssubsidie en
niet evenredige stijging der bijdrage van
de ouders met een mogelijk nadelig
saldo rekening gehouden moet worden,
achten B. en W. de melkverstrekking van
zo grote betekenis voor de jeugd, dat zij
menen het Schoolmelkcomité in de gele
genheid te moeten stelten zijn werk voort
te zetten.
Het Middelbaar onderwijs
De toeloop naar het Coomhertlyceum
was groter dan B. en W. verwacht hadden
en de „brugklasse" heeft goed voldaan. In
prettige-samenwerking met de ouders is
een aantal teerlingen gedurende de cursus
reeds elders geplaatst, waardoor het cur
susjaar slechts voor weinig teerlingen ver
loren ging.
B. en W. geven toe dat de schoolbiblio
theken moeten worden aangevuld, het was
i echter direct na de oorlog niet mogelijk
geschikte boeken te krijgen, terwijl boven
dien de beschikbare géiden een belangrijke
uitbreiding niet toelieten. Het College is
evenwel van mening, dat het lezen van
goede boeken in het algemeen wel geani
meerd wordt, al ontbreekt de leerlingen
van de hogere klassen daartoe wel eens de
tijd. Wat het lezen van ongeschikte boeken
betreft: B. en W. geloven dat de belang
rijkste taak hier is weggelegd voor de
ouders. Waar mogelijk, zal natuurlijk ook
de school hier moeten ingrijpen.
De N.Z.H.V.M. heeft aan de Prijsbeheer-
sing gevraagd de prijs der 10-rittenkaarten
van 1.op 1.25 te mogen brengen. Een
beslissing is nog niet gevallen.
Geen inhaaiverbod
B. en W. menen dat het uitvaardigen van
een inhaaiverbod voor motorrijtuigen in de
binnenstad, de veiligheid van het verkeer
niet zou vergroten.
Aanbrengen van verkeerslichten op pun
ten waar- die nog niet zijn, achten B. en W.
niet nodig.
Er" wordt naar gestreefd de straatver
lichting in verschillende straten te verbete
ren.
Woningvoorziening
Het rapport der raadscommissie ad hoe
over de Woningvoorziening is binnenkort
te verwachten.
In bewerking zijn plannen voor 406 wo
ningen voor woningbouwverenigingen.Ver-
der wordt de bouw voorbereid van 128
woningen die door particulieren gebouwd
zulten worden.
Voor 1950 is nog de bouw van 400
verenigingswoningen in voorbereiding.
In Haarlem zijn 624 urgente gevallen die
op een woning wachten. Verder zijn er
nog 4000 gezinnen die ook woonruimte
moeten hebben (gehuwden, niet bij elkaar
wonenden, trouwlustigen, niet aangegeven
urgente gevallen, ruilcandidaten).
Het aantal vorderingen van woonruimte
bedroeg in 1948 63. Inwoning op aanschrij
ving en na dreiging geschiedde in ongeveer
200 gevallen.
In 350 gevallen werd nog woningruimte
beschikbaar gesteld door een minnelijke
regeling.
Openbare gebouwen
B. en W. menen dat de bouw van een
nieuw politiebureau voorrang moet hebben
boven een nieuw gebouw voor Openbare
Werken.
Het haven- en industrie
terrein
Als de lopende onteigening van grond
een feit geworden is, worden de ontwikke
lingsmogelijkheden voor de industrie be
langrijk groter.
Het ligt in de bedoeling in 1950 te begin
nen met gehele of gedeeltelijke uitvoering
werken die samenhangen met de bouw
van een nieuwe brug over het Spaame, in
bet verlengde van het Prinsenbolwerk, voor
de verbinding met het haven- en industrie
terrein.
Dan worden de omstandigheden gunsti
ger om de aandacht der industriëlen op
deze terreinen te vestigen.
Bestratingen
B. en W. hebben een plan laten opmaken
om onder wegdekken in straten met veel
verkeer een fundering aan te brengen.
Stadsverwarming
Het Energiebedrijf onderzoekt de moge
lijkheid va# stadsverwarming. Plannen
worden uitgewerkt om, allereerst aan de
industrieën in de naaste omgeving van de
centrale stroom te leveren.
Subsidie „Comedia"
B. en W. hebben met het rijk, Amsterdam
en Utrecht, besprekingen gevoerd om te
komen tot een evenredige verhoging dei-
subsidie aan „Comedia". Een beslissing is
Haarlems Laboratorium voor
Pathologische Bacteriologie
Bestaat 50 jaar
Het Laboratorium voor Pathologische
Bacteriologie te Haarlem bestaat 50 jaar.
Ter gelegenheid daarvan is door het ge
meentebestuur van Haarlem een gedenk
boekje uitgegeven, dat geschreven is door
dr. O. H. Dijkstra. Daarin wordt er op
gewezen dat de Haarlemse instelling, een
afdeling van de Gem. Geneeskundige
Dienst, een der oudste laboratoria in het
land is, waar de bacteriologie beoefend
wordt ter bestrijding van besmettelijke
ziekten.
Het werd indertijd opgericht door de
heer L. W. Havelaar, directeur van de
Haarlemse Waterleiding, die er bovendien
23 jaar de leiding van had. Interessant is
de schets die dr. Dijkstra van de heer
Havelaar geeft en waarin deze „merkwaar
dige man" en zijn zeer verdienstelijk werk
voor Haarlem getekend wordt.
Het eerste laboratorium was gevestigd
in een pand in de Koningstraat, naast het
Stadhuis. Blijkbaar deed de heer Have
laar hoewel het laboratorium was op
gezet voor het wateronderzoek al in
1900 bacteriologische onderzoekingen bij
besmettelijke ziekten.
18 Maart 1903 werd het kantoor van de
Waterleiding en ook -het laboratorium ver
plaatst naar een gebouw aan het Spaarne,
waar men over meer ruimte te beschikken
had. De heer Havelaar kreeg toen ook een
assistent.
De Keuringsdienst voor waren is ook een I
afstammeling van het laboratorium,
Men moet, zo merkt dr. Dijkstra op, groot
respect hebben voor de heer Havelaar, die,
hoewel zelf geen medicus, zich waagde
op het gebied van de pathologische bac
teriologie van de mens.
Het laboratorium groeide nu snel. In
1905 werd ook melkonderzoek toegepast,
in 1906 volgden onderzoekingen voor
typhus, etter, enz. Alles wijst op Havelaars
kennen en kunnen.
De hulp aan de gemeenten Schoten,
Velsen, Bloemendaal, Heemstede en Zand-
voort werd in 1913 contractueel geregeld.
30 Januari 1908 werd de gemeentelijke
ontsmettingsdienst geopend.
1918 was een moeilijk jaar, toen tenge
volge van de Spaanse griep de sterfte
steeg tot-bijna 20 per 1000 inwoners.
In 1919 werden 25 gevallen van vlek-
typhus in Haarlem geconstateerd. Ge
durende 19191921 had het laboratorium
veel verdiensten bij de bestrijding van de
malaria.
De heer Havelaar die in 1915 65 jaar
werd, bleef nog 5 jaar in dienst. Daarna
werd hem op de meest eervolle wijze ont
slag verleend.
In 1922 trad de heer J. van1 Konijnenburg
op als directeur van de Gem. Geneeskun
dige Dienst.
Met medewerking der ziekenhuizen werd
in 1927 overgegaan tot aanstelling van een
seroloog-patholoog-anatoom. Door deze
combinatie is iets goeds tot stand gekomen.
Als zodanig werd dr. O. H. Dijkstra be
noemd, voorheen px-osector bij de patho
logische anatomie aan de rijksuniversiteit
te Gx-oningen.
Toen de Geneeskundige Dienst in een
villa in het Kenaupark gehuisvest werd,
wérd ook het laboratorium daarin onder
gebracht.
In 1934 werd de heer Van Konijnenburg
ge^ensionneex-d, als directeur van de G.
G. D. werd hij opgevolgd door dr. W. B.
Smit.
De grootste verbetex-ing was de stichting
van het nieuwe gebouw voor de G.G.D. aan
de N. Gracht in 1935. Het laboratorium
kreeg toen een vleugel op de le étage. In
1949 zal de huisvesting vermoedelijk nog
verbeterd worden door verbouwing en
vex-groting.
Het personeel van het laboratorium be
staat thans uit dr. O. H. Dijkstra, bacterio-
loog-seroloog-patholoog-anatoom, mej. J.
Smits, eerste laboralox-ium-assistente, de
dames J. L. Brouwer en C. L. varx Popta,
analysten, mej. J, Beun, adj.-klerk, de
amanuenses J. Kruïjd' en J. H. Prinsen, de
bedienden J. Prevost en C. C. Bout en mej.
H. de Bont, werkster.
Dx\ Dijkstx-a besluit met de opmerking,
dat het publiek weinig contact heeft met
het laboratorium, omdat de onderzoekin
gen via de doctoren gaan. „Het is een stilte
in de lande. Toch wordt er met veel toe
wijding gewerkt".
Het boekje is verlucht met foto's van
de heren Havelaar en Van Konijnenburg,
alsook met afbeeldingen der oude gebou
wen waarin het laboratox-ium gevestigd
is geweest.
Nieuws van de N.Z.H.
Naar wij vernemen is het thans zeker,
dat de NZH met ingang van de zomerdienst
op 15 Mei de autobusdienst van de Naco
van Haarlem naar IJmuiden overneemt.
Over de dienstregeling is nog niet veel te
zeggen; het laat zich aanzien, dat de half-
uursdienst ongewijzigd zal blijven.
Eindpunt lijn 3 definitief
Lanckhorstlaan.
Voorts is het thans' zeker dat het eind
punt in Heemstede van lijn 3 met ingang
van dezelfde datum voor alle diensten de
Lanckhorstlaan zal worden. Thans wordt
om de andere dienst naar de Laan van
Bloemenhove en naar de Lanckhorstlaan
gereden.
Toch tevreden
De gemeente Heemstede mag dan klagen
over de schade, die de Crossleys aan haar
straten en wegen toebrengen, over- de uit
voering van de dienst is zij in het algemeen
zeer tevreden, zoals zij in een brief aan de
directie van de Vervoermaatschappij heeft
laten weten.
Ook de gemeente Sassenheim heeft haar
waardering voor de busexploitatie uitge
sproken.
De grole vraag: blijft Moskou Joegoslavië's
gebiedseisen steunen ondanks de Tito-affaire?
(Van een verslaggever)
Wenen, 12 Febx-uari.
Hoewel de eerste resultaten van de Lon-
dense conferentie over Oostenrijk niet di
rect bemoedigend zijn geweest, heerst er in
Oostenrijkse regeringskringen een gematigd
optimisme, dat er in de niet al te verre
toekomst overeenstemming zal worden be
reikt. Daarbij wordt echter onmiddellijk
het voox-behoud gemaakt, dat het volstrekt
niet zeker is, dat het met de Russische
plannen strookt, reeds op deze conferentie
tot overeenstemming te geraken.
Dit optimisme baseert zich voornamelijk
op het feit, dat de intex-nationale toestand
op het ogenblik voor het tot stand brengen
van een vredesverdrag gunstiger is dan,
zeg een. jaar geleden. Immers, een voor
Oostenrijk gunstig vredesverdrag had fataal
kunnen zijn van Russisch standpunt
gezien voor de ontwikkeling in Tsjecho-
Slowakije en Hongarije. De toenmalige de
mocratische regeringen in die landen had
den namelijk met de tactiek van de Oos
tenrijkers om niet accoord te gaan met de
Russische eisen en zich daarbij te verzeke
ren van de steun der Westelijke mogend
heden, hun. voordeel kunnen doen. Nu in
Tsjecho-Slowakije en Hongarije de commu
nisten hun macht geconsolideerd hebben,
hoeven de Russen op dit stuk geen vrees
meer te koesteren.
Er zijn bovendien andere redenen waar
om de Russen op een verdere bezetting van
Oostenx-ijk weinig prijs meer zullen stelten,
De invloed die het Oostenrijkse herstel zo
wel in materieel als in cultureel opzicht op
de Russische bezettingstroepen uitoefent,
is niet direct guixstig. Het hoge aantal de
serteurs van het Russische leger in Oos
tenrijk, dat een onzekere vrijheid blijkbaar
verkiest boven de terugkeer naar het va
derland, spreekt in dit opzicht boekdelen.
Ook van financiële voordelen kan geen
sprake meer zijn, nu de USIA-bedrijven
vrijwel zonder uitzondering in een cata-
strophaal slechte financiële positie ver
keren. Deze door de Russen geleide be
drijven, die tot het „Duitse eigendom" ge
rekend worden (hoewel in feite slechts een
zeer klein gedeelte daar werkelijk toebe
hoort; de rest is door de nazi's geroofd)
hebben ondanks het feit dat zij zich niet
aan de loon- en prijsvoorschriften hoeven
te houden en geen 'belasting betalen, de
concurrentie tegen de Oostenrijkse bedrij
ven niet vol kunnen houden.
De grenskwestie.
De grenskwestie is ongetwijfeld de moei
lijkste voor het tot stand komen van het
vredesverdrag. Temeer daar de Russen on
danks hun bx-euk met Tito wel geneigd
schijnen de Joegoslavische eisen ten aan
zien van bepaalde gedeelten van Stiermar
ken en Kax-inthië te blijven ondersteunen.
Tot nu toe hebben zij slechts geëist dat de
Joegoslavexx gehoord zouden worden en dat
zal dan nu gebeuren. Dat de breuk met
Tito inderdaad onherstelbaar zou zijn, werd
door onze zegsman bevestigd. Naar zijn
mening heeft Tito de partisanerigroep
waarop hij nog steeds steunt, tevreden
moeten stelten door de autonomie, die hij
haar in de oorlog had beloofd, te verwezen
lijken.
Openbare Kleuterschool
in Heemstede
In de Donderdag te houden vergadering
van de gemeenteraad van Heemstede komt
aan de orde een voorstel van B. en W„ om
een crediet van f 48.000 ter beschikking te
stelten, teneinde daarmee op het bij de
Cx-ayenesterschool behorende speelveld een
semi-permanente kleuterschool van twee
leslokalen en een speellokaal te kunnen
stichten ten dienste van het openbaar kleu
teronderwijs. In de te stichten school kan
eventueel ook de centrale kleuterschool uit
de Dreefschool worden ondergebracht.
Zondagmiddag debarkatie
van de „Oranje"
Het m.s. „Oranje" van de maatschappij
„Nederland" wordt Zondagmoi-gen niet eer
der dan tien uur voor IJmuiden verwacht.
De debarkatie zal des middags om twee uur
geschieden.
Dr. M. van Marum
200 jaar geleden geboren
Een zeer verdienstelijk
Haarlemmer
Dr. M. van Marum, een bekend geteerde
die vrijwel uitsluitend in Haarlem gewerkt
heeft, werd 20 Maart 1750 geboren.
Het volgend jaar is er dus gelegenheid
dit tweede eeuwfeest te vieren. Dat wij nu
reeds' op dit feit de aandacht vestigen is
omdat er voor de voorbereiding van een
herdenking natuurlijk tijd nodig is. Wel is
in 1937, toen het 100 jaar geleden was dat
dr. Van Marum overleed, aan zijn persoon
en werk aandacht gewijd, maar dit behoeft
geen reden te zijn om dit tweede eeuwfeest
zijner geboorte onopgemerkt voorbij te
laten gaan.
Van Marum werd in Delft geboren. In
1765, toen hij nog geen 15 jaar was, werd
hij al ingeschreven als student aan de hoge
school in Groningen, waar hij in 1773 pro
moveerde tot med. doctor. In 1776 vestigde
dr. Van Marum zich als geneesheer te
Haarlem. Over zijn werkzaamheden als
zodanig is niet veel bekend, maar het ver
moeden ligt voor de hand dat hij niet veel
tijd daax-voor beschikbaar had, want zijn
ander werk moet hem vrijwel geheel opge
ëist hebben. Reeds in 1777 werd hij in
Haarlem benoemd -tot lector in de wijs
begeerte en wiskunde. Hij hield wekelijkse
voordrachten die op een hoog peil stonden.
De Hollandse Maatschappij van Weten
schappen droeg hem de leiding op van het
naturaliëncabinet. Zijn antwoord op een
prijsvraag van Teyler werd bekroond en dit
was aanleiding dat hij in 1734 benoemd
werd tot directeur van Teylersmuseum en
bibliothecaris van het genootschap. In 1795
werd hij bovendien nog secretaris van de
Hollandse Maatschappij van Wetenschap
pen.
Onder zijn toezicht werd in Teylers
museum een electriseermachine gebouwd.
De proeven die hij daarmee nam wekten l
veel belangstelling, zelfs van over onze king over het" weeshuis "hebben, teneinde
De tactiek die door Rusland in zijn ver
houding tot Joegoslavië wordt toegepast is
echter zeer moeilijk te doorgronden. Dat
het Kremlin zal proberen volgens het „mir
nichts, dir nichts"-principe, politieke munt
uit deze kwestie te slaan door Tito met zijn
hai'dnekkige en ongefundeerde gebieds
eisen uit de armen van het Westen te hou
den, is echter zeer wel mogelijk.
Zeer waax-schijnlijk zal dit punt beslis
send zijn voor het resultaat van de ver-
drags-conceptie, De andere punten kunnen
immers, hoewel misschien niet gemakkelijk,
door wederzijdse concessies zonder noe
menswaard prestige-ver lies opgelost wor
den.
Zo wacht men hier in Wenen, waar de
„man in the street" merkwaardig weinig
belangstelling toont in het verloop van de
conferentie, gelaten af wat over het lot van
dit voor Europa zo belangrijke land beslist
zal worden.
Viering koperen bruiloft van
de Koningin en Prins Bernhard
Naar wij vernemen worden plannen be
raamd om aan Koningin Juliana en Prins
Bernhard ter gelegenheid van hun koperen,
bruiloft als geschenk een nieuwe park-
aanleg bij Huis ten Bosch aan te bieden.
Aan deze aanleg zou ons volk eventueel
provinciegewijs kxxnnen medewerken. Men
is op deze gedachte gekomen, omdat de
regering voornemens is Huis ten Bosch te
restaureren.
Wetenschappelijk onderzoek
naar aardstralen
Het plan bestaat, door de Koninklijke
Academie van Wetenschappen een studie
groep te doen vormen, welke zich zal
bezig houden met het vraagstuk van de
wichelroede en de z.g. aax-dstralen. Dit plan.
wordt op het ogenblik uitgewerkt door het
ministerie vaix Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen. dat waarschijnlijk overleg zal
plegen met het departement van Sociale
Zaken en het departement van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorzening.
Reeds is overleg met de Koninklijke
Academie van Wetenschappen gepleegd.
De studiegroep zou uit verschillende we
tenschappelijke werkers worden samenge
steld. Ook het onderzoek naar de z.g. af
schermingsapparaten, waarmee men be
weert de invloed van de „aardstralen" te
kunnen neutraliseren, zou de groep ter
hand n^men.
Weer een trein ontspoord door
te vroeg overhalen van wissel
Ravage op station D.P.
te Rotterdam
Nadat eergisternacht door het te vroeg
overhalen van een wissel bij het station
Den Haag een electrische trein tegen een
steunpijler van een seinbrug reed, waar
door deze brug neerstortte, is hedenmorgen
om kwart over zes, evexxeens door het te
vroeg omzetten van een wissel op het eer
ste perron van het station D.P. te Rotter
dam de achterste wagen ontspoord van de
electrische ti'ein naar Dordrecht. De uit de
rails gelopen wagon ramde een seinpaal,
die daardoor op de bovenleiding viel. Het
eerste perron werd over een lengte van
bijna tien meter beschadigd, tex'wijl het
achterste van de drie treinstellen, waaruit
de trein was samengesteld, over een lengte
van ongeveer twintig meter aan de rech
terkant werd opengescheurd. De passagiers
kwamen met de schrik vrij. Doordat de ont
sporing geschiedde op een plaats, waar
verscheidene sporen parallel lopen, heeft
het treinverkeer geen vertraging onder
vonden. De trein kon na afhaking van het
beschadigde deel vertrekken. De materiële
schade is aanzienlijk.
Brand op Noors schip in
de Rotterdamse haven
In de afgelopen nacht is brand uitgebro
ken in de lading katoen van het Noorse ss
„Troudanger", dat Vrijdag uit Los Angeles
in Rotterdam was aangekomeix. Hoewel de
vlammen reeds uit enkele ruimen sloegen
wist de Rotterdamse brandweer na drie
uren hard werken het vuur te bedwingen.
De lading katoen wordt nu gelost. Ver
moedelijk valt de schade nogal mee.
Conflict over het
Kamper weeshuis
Regenten willen burgemeester
niet in hun college
De belangstelling in Kampen gaat op het
ogenblik uit naar een conflict tussen het
gemeentebestuur en het regentencollege
van de weeshuizen.
Het gaat over de bestemming van het
weeshuis te Kampen, dat door het geringe
aantal Kamper wezen reeds verscheidene
jaren voor andere doeleinden dan het
eigenlijke werd gebruikt.
In Kampen heerst een nijpend gebrek
aan openbare gebouwen voor de huisvesting
van gemeentelijke diensten. Daarom wilden
B. en W. zo spoedig mogelijk de beschik-
landsgrenzen. In 1790 gaf dr. Van Marum
over deze proefnemingen een publicatie uit.
Evenzo over andere chemische werktuigen
behorende aan Teylersmusexim gaf hij be
schrijvingen uit.
Ook over verschillende andere onderwer
pen van wetenschappelijke en natuurkun
dige aard, die in het bijzonder zijn belang
stelling trokken, schreef dr. Van Marum
publicaties, o.a. over „het gebruik van
zuivere lucht in het warme bad, ter redding
van dx-enkelingen". Van Marum wordt ge
waardeerd als een wegbereider van de
niexxwere geneeskunde, waarvoor hij met
enkele medewerkers een hechte natuur
wetenschappelijke grond heeft gelegd. Voor
twee van de belangrijkste pijlex-s van de
geneeskunde, de natuur- en scheikunde, is
indertijd reeds door bevoegden vastgesteld
dat het werk van Van Marum van blij
vende waarde is geweest.
De electriseermachine wordt nog steeds
in Teylersmuseum bewaard. Er is ongetwij
feld aanleiding die bij het tweede eeuwfeest
van Van Marums geboorte met belangstel
ling nader te bekijken.
Haarlem eerde dr. Van Marum in 1880
door een der straten in het Rozenprieel
I naar hem te noemen, 1
het voor geruime tijd eexx gemeentelijke
bestemming te geven.
Het regentencollege achtte het eigenlijke
doel van het gebouw het meest benaderd,
als men het ter beschikking stelde van de
landelijke vereniging „Kinderzorg". B. en
W. hadden tegen deze overigens sympa
thiek geachte bestemming bezwaren, aan
gezien zij bij de huisvestingsnood van ge
meentelijke instellingen het gebouw liever
voor deze, dan voor een landelijke vereni
ging gebezigd zagen.
In de jongste raadsvergadering kwam
naar aanleiding van de benoeming van een
regent in het college van de weeshuizen,
welke benoeming door de gemeenteraad ge
schiedt, de gehele kwestie ter tafel. De ge
meenteraad nam het'besluit, de voorgedra
gen candidatuur van het regentencollege
negerende, een periodiek aftredend regent
niet te herkiezen, doch in diens plaats bur
gemeester Oldenhof in het regentencollege
te benoemen.
De regenten zulten zich thans tot de
Kroon wenden en vernietiging van het
raadsbesluit vragen, omdat zij het niet juist
achten dat in de burgemeester als regent
de taken van beheer en toezicht over het
weeshuis verenigd zijn.