Hoe de Berlijnse luchtbrug ontstond RADIO REPARATIE HAGE$!AN SLEUTEL WEG2 ZATERDAG 19 FEBRUARI 1949 HAARLEMS DAGBLAD „Operatie- Air Lift" Na een maand waren de kinderziekten overwonnen (Vart onze correspondent te Berlijn) De luchtbrug, waarlangs sedert Juni van het vorig jaar de West-Berlijnse sectoren met hun bijna twee en een half millioen inwoners van levensmiddelen en kolen wor den voorzien, is weliswaar geen wonder, maar zij is een prestatie, die belangstelling én achting verdient. Van het begin dei- blokkade af hebben Britse en Amerikaanse transportvliegtuigen 570.000 ton goederen naar Berlijn gebracht. Dat heeft alleen de Amerikanen tot nu toe een 110 millioen dollar gekost. Voor benzine en aan sala rissen voor het personeel werden ruim 25 millioen dollar en voor reparaties aan vlieg tuigen en vrachtauto's bijna 40 millioen dollar uitgegeven. Het verlies van negen tien vliegtuigen vormt een schadepost van 4,7 millioen dollar. Hoe indrukwekkend deze cijfers ook mogen zijn, zij vermogen geen beeld te geven van de dramatische omstandigheden, waaronder de brug werd gebouwd en van de moeilijkheden, onder welke zij in stand wordt gehouden. Toen in Juni 1948 de Berlijnse crisis be gon en generaal Lucius D. Clay de moge lijkheid overwoog om met wapengeweld een corridor naar het geïsoleerde Berlijn te for ceren, dook plotseling luitenant-generaal Albert C. Wedemeyer, een lid van de Ame rikaanse generale staf, die toevallig te Berlijn vertoefde, in het Amerikaanse hoofdkwartier op. „U bent zonder twijfel in staat", zei hij tot generaal Clay, „uw positie te Berlijn te handhaven als ge over voldoende vliegtuigen beschikt." Wede meyer had tijdens de jongste wereldoorlog het bevel gevoerd over de Amerikaanse Strijdkrachten in China, die-na de versper ring van de Birmaweg eveneens maanden lang met behulp van vliegtuigen werden ge ravitailleerd. Hij kende dus het klappen van de zweep en op zijn advies kreeg luite nant-generaal Curtis E. Lemay de opdracht, een nieuwe „Hump" (zo heette de Birma- hichtbrug) te organiseren. De voorstelling, welke de Amerikaanse leiding zich aanvan kelijk van deze „onderneming Vittles", van haar capaciteit, omvang en duur maakte, was niet overweldigend. Generaal Clay rekende er op dat hoogstens 500 tot'700 ton levensmiddelen per dag door de lucht naar Berlijn zouden kunnen worden getranspor teerd. Van een voortzetting der luchttrans porten gedurende de wintermaanden was nog geen sprake en niemand verwachtte dat de luchtbrug langer dan drie weken zou duren. In dat opzicht dachten de Ameri kanen er niet veel anders over dan de Russen. Het moeilijke begin. Het ontbrak aan vrijwel alles. Met moeite en nood werden 110 vliegtuigen, tweemotorige Dakota^, bijeen gescharreld. Dat waren grotendeelsMnachiues die aan de operaties op het Chinese oorlogsterrein en aan de invasie in Noord-Afrika hadden deelgenomen, veteranen der lucht, ten dele zelfs opgekalefaterde wrakken, afkomstig van de Amerikaanse vliegt.uigdumps, maar inmiddels werkten de telefoon en de radio en vijf dagen na de opening van de lucht brug kwamen op de vliegvelden van Frank furt en Wiesbaden de eerste Skymasters uit Texas en Canada aan. En het duurde geen half etmaal voordat de eerste dezer luchtreuzen met acht ton tarwe aan boord opsteeg naar Berlijn. Bijna alle reserves aan mensen en materiaal die de Ameri kaanse luchtmacht in Europa kon ontberen werden in dienst van de brug gesteld. De grootst mogelijke rationaliteit was nodig om het bedrijf op gang te brengen en gaan de te houden. De benzine moest uit het bijna 400 kilometer verwijderde Bremers- haven met tankwagens worden gehaald en alleen aan de omstandigheid dat drie volle tankschepen, die zich met gehele andere bestemming in"volle zee bevonden, onmid dellijk bevel kregen koers te zetten op die Duitse haven, was het te danken dat er niet reeds in Juli een catastrophale stagnatie intrad. Op zoek naar „mr. Jigsaw" Toen het bleek dat de luchtbrug een duurzamer inrichting zou worden, deden zich nieuwe enorme problemen voor. Een uitbreiding van de transportdienst vergde in de eerste plaats een verbetering en v groting van de beschikbare vliegvelden, maar voor de aanleg van nieuwe start- en landingsbanen te Tempelhof en Gatow waren zware machines nodig, die met Sky masters niet konden worden vervoerd. In de bureaux van het Amerikaanse luchtwapen te Washington staken de tech nici de hoofden bij elkaar. Daar herinnerde zich een van de aanwezigen de naam van een burger-ingenieur, die tijdens de wereld oorlog ergens in de oerwouden der Ama zone vliegvelden had aangelegd en toen een zelfde vraagstuk op geniale wijze had opgelost. Mr. Lacomb placht de benodigde machines met een zuurstofbrander in suk- ken te snijden, deze stukken per vliegtuig te transporteren en op de plaats van be stemming weer aan elkaar te lassen. Nié mand wist waar de goede man zich ophield. Maar een oproep door alle Amerikaanse zenders lokte hem uit zijn schuilplaats en Lacomb zaagde zware tractoren, puinklop- machïnes en cementmolens in stukken en brokken en voegde ze op het Tempelhofer vliegveld weer samen. Het was de hoogste tijd. Het grootste Berlijnse vliegveld bezat slechts een start baan, die uit oude, verroeste stalen platen bestond op een dunne laag puin en sintels. Deskundigen waren het er over eens dat deze baan na twee maanden volkomen ver nield zou zijn. Onder leiding van Lacomb werden binnen korte tijd op Tempelhof drie betonnen banen aangelegd en ook bij de bouw van het nieuwe vliegveld Tegel in de Franse sector van Berlijn kwamen de machines van de „legplaat-ingenieur" goed van pas. De luchtbrug, die hoe langer hoe meer het voornaamste wapen in de „koude oor log" om Berlijn werd, eiste vooral mense lijke werkkrachten. Een S.O.S.-oproep echode over de halve wereld, de militaire herstelwerkplaatsen van de Verenigde Staten en van alle Amerikaanse lucht- steunpunten werden uitgekamd en alle misbare technici, monteurs, ingenieurs, piloten, electriciens en mechaniciens wer den hals over kop naar de begin- en eind punten van de Duitse luchtbrug gestuurd. Eind Juli bedroeg de dagelijkse vervrachte hoeveelheid goederen reeds 1500 ton. De luchtbrug had haar kinderziekten door staan. THEO VAN AMERONGEN Raadhuisstraat 35 - Heemstede - Tel. 2.9449 DE ZAAK DIE SERVICE GEEFT (Adv.) Getuige van Jehova droeg een reclamebord Op Zaterdag 5 Februari heeft de Zand- voortse politie acht en twintig personen, die in de bebouwde kom van Zandvoort col porteerden, naar 't bureau van politie over gebracht, omdat zij, volgens de mening van de politie in strijd handelden met de kort geleden door de gemeenteraad vastgestelde bepaling in de politic-verordening. De col- porterenden waren leden van de geloofs gemeenschap der getuigen van Jehova, Op het bureau werd tegen een groot aantal proces-verbaal opgemaakt, omdat zij ge colporteerd hadden en tegen een Haarlem mer, de zeven en veertigjarige E. W., om dat hij een bord van twee bij twee meter had gedragen. Allen waren tegen Zater dag 19 Februari opgeroepen, om voor de kantonrechter te verschijnen. De ambte naar van het Openbaar Ministerie heeft echter de zaken tegen de colporteurs inge trokken en E. W, had zich vanmorgen voor de kantonrechter-plaatsvervanger, mr. C. W. F. Pot, te verantwoorden wegens het dragen van een bord in de Haltestraat, welke tot de bebouwde kom behoort, he geen volgens de politie-verordening ver boden is. De ambtenaar van het O.M., mr. I-I. La gerwaard, eiste een geldboete van tien gul den, subsidiair twee dagen hechtenis, met bevel tot het in beslag nemen van het bord. De verdediger, mr. L. C. van der Tas uit Amsterdam, vroeg welke motieven er ge weest zijn, om de andere zaken niet te ver volgen. Mr. Lagerwaard deelde mee, dat die zaken niets te maken hebben' met de thans aangebrachte zaak en de kanton rechter gaf de verdediger in overweging de aangelegenheid met de ambtenaar te be spreken na afloop van de openbare zitting. Mogelijk kan een proefproces aanhangig gemaakt worden. Mr. Van der Tas noemde de zaak van groot belang, omdat acht en twintig per sonen anderhalf uur op het bureau van politie hebben gezeten. Volgens pleiter worden de rechten van de mens aangetast en de bepaling is in strijd met de grondwet. Spreker zeide, dat in een katholiek dagblad een artikel is verschenen over de nieuwe bepaling in de Zandvoortse politie-veror dening en daaruit blijkt, dat zij gemaakt is tegen een bepaalde secte. Het gemeentebe stuur van Zandvoort heeft de schijn op ziel. -daden een bepaalde secte te bestrij den 3 v kantonrechter verklaarde het ten laste gelegde bewezen, maar aangezien uit de stukken niet is gebleken dat de Haltestraat een openbare weg is, achtte hij geen straf baar feit aanwezig en ontsloeg verdachte van rechtsvervolging met teruggave van het in beslag genomen bord. Muziek H.O.V. gaf jeugdconcert Vrijdagmiddag bood de Vereniging voor Muzikale ontwikkeling der Schooljeugd andermaal een orkestconcert aan haar ge trouw publiek. Marinus Adam tra,d op als dirigent en als inleider van het program ma. Dit werd geopend met het cello-con cert in D van Hay dn, met Max Orobio de Castro als solist. Nadat de heer Adam over toonaarden en hun karakter gesproken had en het begrip „concert" had verduide lijkt, wees hij er op hoe dankbaar dit cello concert klinkt, terwijl het voor de meeste van dergelijke composities een probleem is om de solopartij boven het orkest te laten uitkomen. Dit dankt het aan een handige bewerking voor strijkers en bla zers, die tenslotte toch klinkt alsof Ilaydn er de hand in gehad heeft, wat echter niet zo is, want de originele begeleiding is voor strijkers alleen. Bovendien bestaat er twij fel of het stuk wel van Haydn is. Maar wat geeft het? het is mooi en het is voor een solist een prachtige en lang niet eenvoudige opgave; Orobio de Castro kon er zijn meesterschap mee tonen. De prestatie van solist en orkest bleek bij het jeugdige pu bliek zeer in de smaak te vallen. Het tweede programmanummer, de Va riaties van Brahms over een thema van Haydn, was een gewichtig onderwerp, dat aanleiding gaf tot verklaring van heel wat problemen van structuur en orkestratie. Brahms varieerde het thema niet zoals Haydn dat zelf zou gedaan hebben; hij werkte met allerlei spitsvoudige combina ties, waarvan de heer Adam er enkele trachtte te verduidelijken. Dit kon natuur lijk niet consequent doorgevoerd worden voor alle acht variatïedelen. Wel wees de dirigent nog op de finale, die gebouwd is op een obstinate bas, die dertienmaal terugkeert', terwijl in de bovenstemmen een ontwikkeling van motieven schijnbaar on gehinderd haar gang gaat. Wat het karakter der instrumenten betreft, heeft het publiek aan deze Brahms-compositie wel een goede les gehad; vooral de aanwending van kla rinetten met fagotten, van hobo's, fluiten en hoorns, is, mede voor de orkeststijl van Brahms, in dit stuk zeer leerzaam. Tenslotte werd de balletsuite „De drie kante steek" van Manuel de Falla onder handen genomen. Hierin werkte het vol ledige orkest mee; ook celesta en harp, welke instrumenten men vooraf apart mocht horen. Adam wees op bet Spaanse karakter dezer muziek, die zeer beïnvloed is door de volksdansen uit Andalusië. De zeer brillante uitvoering van het stuk le verde het bewijs hoe fel het rhythme en de zin voor kleurigheid bij de Spanjolen werken en hoe sterk beeldend die mu ziek is. JOS. DE KLERK. AAN ONZE ADVERTEERDERS Onze redactie wordt voortdurend opgebeld voor het opgeven van advertenties. Dat geeft veel oponthoud. Voor opgaaf van advertenties dienen de nummers van de administratie: 10724 en 14825 Dit geldt ook voor inlichtingen over de kleine advertenties. FRANS HEFRKENS THIJSSEN Voor onze in de maand Maart te houden KUNST- EN ANTIEKVEILING kunnen inzendingen plaats vinden tot 6 Maart a.s. PLEIN 13 - HAARLEM - TEL. Het Concertgebouworkesl speelde in Haarlem Na een markante vertolking van Van Beethovens Coriolan-ouverture, kregen wij van dezelfde componist het vioolconcert te horen met Jan Damen, de nieuwe concert meester van het Concertgebouw-orkest als solist. Het overwegend lyrische karakter dat het „concert der concerten" in het ge bouw steeds gehad heeft zo lang het ons heugt, heeft blijkbaar plaats gemaakt voor een meer heroïsche opvatting. Jan Damen speelt het kapitale werk met een felheid en een stevigheid, soms op het ruige af, die zich van de traditie niets aantrekt. Hij toont daarmee een persoonlijkheid te zijn, wat in ieder geval te waarderen is, al overtuigt zijn opvatting vooral die van het eerste deel niet volkomen. De lyriek van het Larghetto, gevoelig entoch mannelijk, was gemakkelijker te aanvaarden. Hein Jordans paste zich met het orkest vrij goed aan bij deze strakke stijl, al moest hij wel eens bijbenen als de solist hem dreigde te ontglippen. Met Debussy's Dansen voor harp en strijkorkest en de Prélude a raprès-midi d'un faune kwam deze uitvoering van Ne derlands voornaamste concertinstelling op een zeldzaam hoogtepunt. De harpiste Phia Berghout vertolkte de solopartij in de Dan sen op een wijze boven alle lof verheven. En Jordans slaagde erin de omlijsting der strijkers tot een subliem geheel te doen samenklinken met het wonderbare getok kel op de harp. Wat een zeldzame vondsten biedt dit stuk in betrekkelijk klein bestek! Maar dan de fameuze Prélude, het mees terwerk van orchestratie, dat 57 jaar gele den een nieuwe klankenwereld onthulde en nog steeds een niet overtroffen klankwon- der is. Voor de heerlijke herschepping van dit steeds verrassende werk mogen wij Jor- dans en het Concertgebouworkest wel zeer dankbaar zijn. Tot slot ging de Bolero van Ravel, en die geniale grap sloeg als altijd in om haai' direct beroep op de muzikale oer-instincten, die opgewekt worden door het obstinate rhythme, dat in hardnekkig volhouden zijn kracht vindt. Jordans ging met overleg te werk om de dynamiek van het geval uit te buiten en geleidelijk zijn climax te berei ken. JOS. DE KLERK Causerie over de Academie voor voortgezet Economisch onderwijs De heer J. II. Textor, Voorzitter van de Academie voor Voortgezet Economisch On derwijs te Haarlem hield over deze instelling een causerie voor de Oudervereniging van H.B.S. A. Na met dankbaarheid herinnerd te hebben aan Dr. Borgman en latere Directeuren, gaf de heer Textor een beknopt overzicht van het ontstaan van de Academie. Vele oud leerlingen van de H.B.S. kwamen tot de con clusie "dat zij een universele ontwikkeling nodig hadden om zich in hun functie een goed oordeel te kunnen vormen omtrent tal rijke vraagstukken van deze tijd van eco nomische en maatschappelijke aard. De op leiding van de Middelbare School moest worden verdiept en uitgebreid. Zo werd met medewerking van het Ge meentebestuur van Haarlem, de Kamer van Koophandel en vele andere instellingen, de 3-jarige Avond-Academie opgericht met 6 lesuren van 50 minuten per week, over 2 avonden verdeeld, van medio September tot half Mei. Na afloop van deze cursus kan een einddiploma verkregen worden. 1-Iet grote voordeel van deze Academie is. dat de leerling zich overdag in de praktijk kan bekwamen en 's avonds zijn kennis kan ver rijken. Daarna werden de aanwezigen verrast met de vertoning van de film „Post uit Neder land". Wij verhuren stofzuigers voor f 4.60 per maand Alle reparaties vrij DE STOFZUIGER CENTRALE GED. OUDE GRACHT 52 - TEL. 12762 tegenover de kerk (Adv.) Paard geslacht in een garage De -Bloemendaalse politie heeft een echt paar bekeurd, dat tijdelijk in Bloemendaa! woont en uit Velsen geëvacueerd is, we gens het slachten van een paard, hetgeen in strijd is met de Vlees- Veeverordening. Het dier werd geslacht in een garage bij dc woning, waar het echtpaar met andere ge zinnen is ondergebracht, Een bewoner uit Velsen was ook bij het slachten betrokken en is in arrest gesteld. Het drietal zal voor de officier van justitie worden geleid. Christelijke Grafische Bond In het gebouw van -de Haarlemse Christe lijke Besturenbond kwam de afdeling Haar lem van de Nederlandse Christelijke Gra fische Bond in jaarvergadering bijeen. Uit het verslag van de secretaris, de heer J. C. Allard bleek, dat het aantal leden regelma tig' stijgt. Het vooroorlogse cijfer is belang rijk overschreden. De penningmeester, de heer A. Brunekreef, kon een gunstig finan cieel verslag uitbrengen. De aftredende be stuursleden de heren J. C. Allard, G. H. N. Germans en H. de Jong werden herkozen. De heer J. Vermeulen, die 25 jaar lid is van de Christelijke Vakbeweging, werd het gouden insigne van het C. N. V. uitgereikt. Tenslotte sprak de voorzitter, de heer D. A. J. Spek, een opwekkend woord, waarin hij opwekte actief te zijn in de Christelijke Vakbeweging in het algemeen en in de Ne derlandse Christelijke Grafische Bond in het bijzonder. Lisse Begroting goedgekeurd Vrijdagavond vergaderde de gemeente raad, waarin de begroting behandeld werd. Voor de R.K. school aan de Engel werd 375 uitgetrokken voor aanschaffing van materiaal van de nieuwe reken-methode, voor de aankoop van een tweede soort muntgas-penningen 1700. Wegens bedan ken van de heer F. van Kesteren als lid van de commissie woningvoorziening werd benoemd de heer Jac. van Dijk. De raad" ging accoord met wijzigingen in drie geld leningen, waarvoor een lagere rentevoet was verkregen. Bij de behandeling van de begroting be sprak de heer J. Kortekaas (K.V.P.) de bouw der nieuwe brug in de nieuwe weg. Hij noemde het een duister geval en zag vele moeilijkheden. De burgemeester be toogde, dat over de brug reeds vérgaande besprekingen zijn gevoerd met de Rijks waterstaat. Ook de post Ondernemersbe lasting vroeg de aandacht van de heer Kor tekaas, doch de voorzitter herinnerde aan de betreffende bepalingen. De heer Scholte voerde het woord na mens de A.R.-fractie en sprak zijn vreugde uit over de sluitende begroting. De toe komst ziet er niet- ongunstig uit. Gelukkig is het, dat de alarm-installatie bij de brandweer tot stand komt. Spreker was nog niet te spreken over het feit, dat de salaris-hei'ziening van de wethouders nog niet tot stand was gekomen. De voorzitter deelde mee, dat dit spoedig te verwachten is. De heer Scholte vroeg de aandacht voor straatverlichting, de bouw van een bad- en zweminrichting en de bouw van flatwonin gen. Over deze punten was de burgemees ter zeer pessimsitisch gestemd. Alles houdt verband met het bouw-volume. Over de straatverlichting werden onderhandelingen gevoerd met de lichtbedrijven. De heer P. van Leeuwen (Arbeid) herin nerde aan de goede salarisregeling voor het gemeenfepersoneel. Kan er wat gedaan worden voor kleine kwekers en arbeiders uit' de industrieën voor Lisse? Vanmiddag icordt in perceel Grote Houtstraat54 door de heer D. 1. A. Geluk. wethouder van Onderwijs, een tentoonstelling van kinder- geopend. Een hoekje van de expositie. Wethouder J. W. A. Lefeber gaf een uit voerige toelichting op de werkwijze val aanleg van een nieuwe weg en de bouw van huizen. De begroting werd tenslotte goed gekeurd. De kapitaalsdienst heeft een bedrag aan ontvangsten van 1.419.156; aan uitgaven 1.57.799. Het batig saldo is 361.357. BOKTERSDIENST De Zondagsdienst van de dokters wordt waargenomen door dr. Hootsmans. Hillegom R.K. Middenstanders vierden feest De afd. Hillegom van de R.K. Midden standsbond heeft, onder leiding van haar voorzitter de heer G. Lamers, haar jaarfeest gevierd. Het zakelijke gedeelte van de vergadering bevatte een bespreking van het ontwerp- Winkelslpitingswet, waarbij de aanwezigen de voorkeur bleken te geven aan opening op Zaterdagavond in plaats van Donderdag avond. De geestelijk adviseur Kap. v. Paaschen sprak een propagandistisch woord. Vervolgens vermaakte de goochelaar Mr. Iiadé de aanwezigen met zijn kunst, de heer W. Elstgeest declameerde en verschillende films werden gedraaid. Aan het einde sloot de heer J. Versteege, voorzitter der feestcommissie, de bijeenkomst. Katholieke Gezinszorg Te Hillegom is een plaatselijke stichting „Katholieke Gezinszorg" opgericht als onder deel van deze Stichting in het Bisdom Haarlem. Mej. A. Pijnakker. Stationsweg 52 te Hil legom, fungeert als bemiddelaarster. Het bestuur van de stichting is samenge steld uit de navolgende personen: C. B. v. d. Klugt, C. W. WïttemanMeskers, P. E. Oude- jans en G. B. Kroon. Protestants Kraamcentrum Te Hillegom worden pogingen in het werk gesteld om te komen tot oprichting van een Protestants Kraamcentrum. Hiervoor zal Dinsdag a.s. een vergadering worden gehou den in het Nutsgebouw waar de zusters Knibbe en Prins zullen spreken. Het voorlopig comité bestaat uit de dames mevr. Eerhard, mevr. Knottnerus, mej. Krabbe, Zr. Hylkema, mevr. Woerlee en mej. Vis. „De Stier uit Californië" De toneelgroep Concordia heeft een opvoe ring gegeven van het kluchtig spel „De Stier uit Californië". Alle spelers verrichtten hun taak met ken nelijk pleizier. De „sterren" van Concordia, de heer D. Bom en mevr. v. d. Zande, blon ken ook nu weer uit, maar ook de andere spelers gaven goed spel te zien. De wnd. voorzitter van Concordia, de heer Walkers, sprak een opwekkend woord en vroeg om jeugdleiders voor de opleiding van de adspiranten. Distributiebescheiden Oolc te Hillegom is het publiek zeer laks wat betreft het afhalen van distributiebe scheiden. Het Hoofd van de Distributiedienst heeft medegedeeld, dat de helft van de aan vragers voor werkkleding-bonnen niet is komen opdagen. Jaarfeest V.V. „Hillegom" De V.V. „Hillegom" heeft weliswaar niet het kampioenschap van haar afdeling kun nen behalen, maar eindigde toch eervol op de tweede plaats, zo merkte de voorzitter de heer F. v. d. Loo op in zijn welkomstwoord tot het overtalrijlce publiek dat Hillegom'r jaarlijke feestavond bezocht. Het gezelschap Gerzee bracht een aller aardigst en beschaafd cabaretprogramma, en vooral dank zij de vlotte conférence van Cees de Lange en de muziek van De Spel brekers, heeft het publiek zeer genoten. Er werd na afloop nog gezellig gedanst, waarna de ere-voorzitter de heer F. de Groot de vergadering met een dankwoord sloot. „Het meisje van de Veenhoeve" (R e m- brandt). Een Zweedse film met voortref felijke. kwaliteiten, vervaardigd naar de beroemde roman van Selma Lagerlöf, c\ie waarschijnlijk in deze tijd niet veel meer gelezen zal worden. Een vaak ontroerend verhaal van een eenvoudig boerenmeisje met een nobel karakter, dat na een misstap de strijd moet aanbinden tegen een gemeen schap vol vooroordelen, zelfzucht en na ijver. En al blijft de film bij de weergave van de verschillende karakteristieke figuren wat aan de oppervlakte, zij brengt de toe schouwer toch volkomen in de vaak beklem mende sfeer, waarin deze tragedie zich afspeelt. De met veel vakmanschap gehanteerde camera vond een veelheid van objecten: het prachtige Zweedse landschap met zijn imposante wolkenluchten, de folklore van het boerenland en vooral de harde, stugge mensen met hun soms bekrompen inzichten, De regisseur verstond zijn vak; hij maakte een film, die juist door zijn eenvoud en on opgesmuktheid diepe indruk maakt. Hij had de beschikking over voortreffelijk spelers materiaal, ook voor de vele bijrollen. Het is hem vooral als een grote verdienste aan te rekenen, dat hij alle sentimentaliteit ver meed. Voor misstappen in dit opzicht bood het verhaal alle gelegenheid. S. K. „Dood in de wolken" (Spaarne). Voor mensen met zwakke zenuwen is het niet aan te bevelen hun nieuwsgierigheid te bevredigen naar hetgeen' zich in deze sen satiefilm afspeelt. Het is een verhaal, dat bij elke scène spannender wordt en dat een climax bereikt als een vliegtuig hoog in de lucht als een zeepbel uiteen spat en de in zittenden de dood in de wolken vinden. Maar voor het zover is gebeurt er al zoveel opwindends, dat de toeschouwer de koude rillingen over de rug lopen. Michael Whalen •en Anne Nagel behoren tot de hoofdrolver tolkers in deze emotionele historie, waarin de revolvers nogal los in de achterzakken zitten en dan ook herhaaldelijk en vlot ge hanteerd worden. Dat is eveneens het geval in de tweede hoofdfilm „De man met de zweep" met de in het Spaarne-theater niet onbekende Gene Autrey als de cowboy, die'de schrik is van lieden met een onzuiver geweten en na zijn strafexpedities tegen dezulken immer op charmante manier wordt beloond. S. K. „Harpoen" (City). In deze film, een jaar of tien geleden in het barre Alaska op genomen, wordt een vete tussen twee fami lies van walvisjagers uitgevochten, die zich het Hoge Noorden tot jachtterrein en domicilie hebben gekozen. Zij vechten ver beten en met enthousiasme, deze stoere zeerobben: in het want van hun trawler achtige vangboten en tussen de grimmige ijsschotsen; zelfs in de obscure kroegen hunner thuishaven valt een deel der klappen. De rolprent is met zijn rijkdom aan knok partijen een waardige pendant van de Wild- West-film, ook al omdat ze zich afspelen tegen een zelfde achtergrond van wijde, groteske landschappen slechts staat het thermometerkwik hier even veel graden onder het nulpunt als in het cowboy-epos er boven. Wellicht maakt het feit dat de ruime hoeveelheid spanning op aangename wijze door een reeks interessante en soms prach tige natuurtaferelen in evenwicht wordt ge houden deze film nog het meest beziens waardig. H. J. E. C. „Mijn zuster Eileen" (Pal ace). Het toneelstuk „Mijn zuster Eileen" is in ons land bekend en het gezelschap, dat het ten tonele brengt, boekt er veel succes mee. Voor de film zal ongetwijfeld grote belangstelling bestaan. Zij is bijzonder vlot en geeft een beeld van het leven in New York. Velen menen, dat men in die stad met minder moei lijkheden te kampen zou hebben dan elders. Het is echter niet altijd gemakkelijk aan werk te komen. Voor het verkrijgen van betrekkingen staarr velen in de rij. Twee zusters, die van buiten komen, menen in New York te kunnen slagen, doch zij ervaren, dat het leven in de stad geheel anders is. Geestige verwikkelingen volgen, waardoor een film is ontstaan, welke dc toeschouwer boeit. Eileen is de naam van een der meisjes, over wie haar zuster een serie verhalen schrijft en waarmee zij in tijdschriften suc cessen boekt. A. O. „Keizerwals" (Frans Hals) De film „Keizerwals", waarin Joan Fontaine en Bing Crosby optreden, wordt oolc deze week ver toond. De vijfde colonne (Luxor). Een afde ling Duitse parachutisten heeft een Engels dorpje overrompeld en moet het er twee dagen trachten uit te houden tot de invasie zover gevorderd is, dat contact met de hoofd macht kan worden opgenomen. De inwoners, aanvankelijk door de schrik in hun daad kracht verlamd, ontwaken langzamerhand uit hun verdoving en hervinden het flegma, dat aan hun landaard wordt toegeschreven en daarmee de mogelijkheid de indringers de baas te worden en te elimineren. Een gegeven dus, dat zijn oorsprong alleen in de fantasie van de bekende Engelse schrij ver Graham Greene vond, doch waarvan de verfilming, die uit 1942 dagtekent, onmid dellijk aansluit bij de hypothetische werke lijkheid van die dagen. Er was toen alle aanleiding de Engelsen in het eigen land waakzaam te houden en de dienst in de Home Guards niet te laten verslappen. Maar Cavalcanti zou Cavalcanti niet ge weest zijn als hij niet een film had gemaakt, die ons ook nu nog van de eerste tot de laatste meter'boeit door zijn spanning en zijn psychologische trefzekerheid. De durf van de jeugd, het verraad van de lafaards en de lafheid van de verraders, de humor van het toeval, de wreedheid van cle Nazi's, de koelbloedigheid der dorpelingen, zij vinden hun plaats in dit drama, waarin eigenlijk geen enkele zwakke plek is aan te wijzen. De meesterhand van de regisseur bracht zijn medewerkers in een geestdriftig werkend, niet naar persoonlijke roem jagend team tezamen en wist de Engelse natuur de mensen van de Ealing-studio's werken bij voorkeur in de openlucht ten bate van de sfeer voortreffelijk uit te buiten. William Walton schreef muziek, die opvalt door haar bescheidenheid. In het voorprogramma geeft een teken- filmpje van Walt Disney moeite genoeg om niet van de stoel te vallen van het lachen. J. H. B. 1 BINNENLAND Dc Groningse slager R. F. is door het Bijzondere Gerechtshof te Arnhem conform dc eis tot de doodstraf veroordeeld. Hij had als „Unterscharführer" van de S.S. deel genomen aan het vermoorden van zes Joodse landgenoten in November 1944 nabij Vier houten. Ir. J. A. van Beukcring, oud-inspecteur van Landbouw in Indonesië, is benoemd tot directeur van Landbouw in Suriname. Hij zal binnenkort naar Suriname vertrekken. Het Centraal Adoptie-comité te Ma kassar heeft de werkcommissie „Amsterdam helpt Makassar, Manado, Ambon en Koe pang" een aantal waardevolle Oost-Indone sische kunstvoorwerpen aangeboden. De K.L.M. heeft haar Londense staf een aantal lunchpakketten gestuurd, daar de medische inspectie van de maatschappij bij het personeel in het buitenland hier en daar lichte gevallen van bloedarmoede had ge constateerd. Tot directeur van de Oranje Nassau- mijnen zullen binnenkort officieel worden benoemd de heren ir. F. J. C. Bianchi en ir P. A. A. Wirtz. Te 's Gravenhage wordt een nieuwe Hervormde Kerk gebouwd, waarvan het ma- teriaal door de Zwitserse Kerk werd ge schonken. Dit wordt de eerste Hervormde kerk in ons land, waarin knielbanken zullen worden aangebracht. De griëp-epidemie beweegt zich in ons land sinds de laatste week in dalende lijn. De vermindering is in het Zuiden begonnen en is thans ook in andere provincies waarneem baar. Voor cle vestiging van brood- en banket- verkoopbedrijven zijn de eisen thans vast- gesteld bij een algemene maatregel van bestuur. De vestigingseisen voor handelsken nis zullen 'hier lager'zijn dan die, welke gelden voor het algemeen middenstands diploma. HAARLEM EN OMGEVING Mr. A. H. van Nierop zal Woensdag, avond in wijkgebouw Irene, Elswoutslaan 1, Overveen, spreken over betekenis en ach- tergrond van de Wereldraad der Kerken, Ook zal de Assemblée-film worden ver toond. De heer F. S. Noordhoff, wethouder van Financiën, Volksgezondheid en Sociale Za ken der gemeente Haarlem, zal iedere Dins dag van 11 tot 12 uur spreekuur houden. De Eerste Hulpvereniging „Snelverband" houdt een lezing met lichtbeelden op Dins- dag 22 Februari in restaurant „Brinkmann", Grote Markt. Spreker is dr. W. Mol met het onderwerp: „Over lichaamsgebreken". De heer J. B. Schuil zal Maandag Februari voor de Vereniging Haerlem in het gebouw van de Haarlemse Jonge Mannen Vereniging aan de Lange Margarethastraat een causerie houden over „Rederijkers, schouwburgen en toneel te Haarlem in vroe ger tijden". Voor het Genootschap Nederland- Engeland zal mr. Cecil Gould Maandagavond 21 Februari in Brinkmann, Grote Markt, een lezing met lantaarnplaatjes geven over „Britse architectuur in de tweede helft van de zeventiende eeuw en haar verwantschap met de Nederlandse". Op dc Anti-Rev. partijdag, die 1 Maart in „De Beurs" te Hoofddorp zal gehouden worden, zullen als sprekers optreden de heren mr. A, B. Roosjen, lid der Tweede Kamer, met het onderwerp: „De politieke toestand", ds. B. A. Bos, Geref. predikant onderh. art. 31 K. O., voorheen te Haarlem mermeer-O.Z. en thans legerpredikant te Groningen, onderwerp: „Houdt wat gij hebt", j, waarna in de avondvergadering zal spreken oud-minister mr. J. A. de Wilde, lid der Eerste Kamer. De partijdag vangt om hall drie 's middags aan. „SLEUTELSPECSAUST" LANGE VEERSTRAAT 10 - TEL. 11493 Zandvoort Uit het politie-rapporf De Zandvoortse politie maakte proces* verbaal op tegen een gedemobiliseerd sol daat van de marine, die van een inwoner der gemeente Zandvoort een gitaar had gestolen. Het instrument werd ver beneden de waarde in Amsterdam verkocht, doc'fl de politie wist het te achterhalen. Tegen een koopman uit Zandvoort werd door de politie' proces-verbaal opgemaaki wegens prijs-opdrijving' bij de verkoop van vilt-zeil. Ruim 800 vierkante meter vilt- zeil werd in beslag genomen. De politie te Zandvoort is sinds Vrijdag bezig met het controleren van de maxi* mum-snelheden van personen- en vracht auto's. Er werden reeds verscheidens processen-verbaal uitgedeeld. Men heef! vastgesteld, dat er vrachtwagens waren die met een snelheid van 80 kilometer er méér door het dorp raasden. De politie za onverbiddelijk blijven optreden tegen oven treders van de toegestane maximum snel heden. In de nacht van Donderdag op Vrijdag werd ingebroken in de Corodex aan de J Noorder Duinweg te Zandvoort. Een vloer kleed en twintig kilo ongeverfde wol zijn verdwenen. BURGERLIJKE STAND GEBOREN: Petrus Arend, z. van P. J. de Muijnck en C. Kamsma. ONDERTROUWD: J. J. Zijp en M. Geu sebroek; L. J. Molenaar en S. Sijtsma; J. en W. Theunisse. GETROUWD: M. C. Habich en M. M. J. A de Nijs; H. E. Dees en C. M. Kion: J. A. val - Hoorn en H. J. Klijn; A. Molenaar en J?.. Welage. OVERLEDEN: A. Maij, oud 86 j„ weduWI van C. Paap. Haarlemmermeer Wijziging telefoonnummers in Hoofddorp Op Dinsdag 22 Februari zullen de tele foonnummers van de abonnés van het tele foonnet Hoofddorp, welke thans uit 3 cij fers zijn samengesteld, gewijzigd worde! in 4-cijferige. Deze wijziging houdt it clat voor ieder telefoonnummer van het ïtó Hoofddorp het cijfer „6" wordt geplaatst. QC Bennebroek ZONDAGSDIENST De Zondagsdienst voor artsen wordt waar genomen door dr. P. v. Aalst, Rijksstraatweg telef. 300. Heemstede ZONDAGSDIENSTEN De Zondagsdiensten voor artsen worde: waargenomen door: dr. P. M. v. d. Gugtea Heemsteedse Dreef 37, tel. 29903; dr. J. G. v. Walsem, Bronsteeweg 32, tel. 28377; dr, A L. C. v. Lier, Pieter Aertzlaan 6, tel. 2987a Wijkverpleging: Zuster v. d. Hoek. Heen- steedse Dreef 138, tel. 29464. Geopende Apotheek: Heernsteedsc Apo theek, Binnenweg 98, tel. 28197; Aerdenhoill Apotheek, Zandv. laan 164, tel. 26772.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 8