c
3
Brutale inbraak in gebouw P.W.
van Bloemendaal opgehelderd
In 1948 stierven in Nederland naar verhouding
minder mensen dan waar ook ter wereld
Nieuwe Uitgaven
Q Wereldnieuws
DINSDAG 22 FEBRUARI 1949
2
Twee keer troef voor Hertha
In een hoek van de binnenplaats van het politiebureau te Overveen lisrfren wat
kledingstukken op een rij: een shawl, een pet, een sok. een zakdoek. Aan de andere
kant staat de Rijksspeurhond Hertha en ruikt aandachtig aan een hamer, die haar
geleider, de heer H. de Groot, haar voorhoudt. Met die hamer is een inbraak gepleegd
in het gebouw van Publieke Werken van Bloemendaal en de jonge man, die, tegen de
muur geleund, gespannen toeziet, hoe Hertha op de kledingstukken toeloopt en deze
besnuffelt, wordt ervan verdacht dit werktuig bij die gelegenheid te hebben gebruikt.
Een paar seconden later verbleekt hij, als Hertha zonder weifelen een zakdoek weg
grist. Die zakdoek is van hem. De hond heeft kwispelstaartende de lucht van de hamer
herkend.
Na een kwartiertje gaat de telefoon over in de kamer van de korpschef. Het is de
rechercheur, die het verhoor afneemt. „De verdachte heeft bekend", zegt hij.
Zo verliep gisteren de laatste faze van
het politie-onderzoek naar de misdaad, die
verleden week Zondagmiddag door een
wandelaar langs het gebouw van Publieke
Werken werd ontdekt.
Een kelderruitje was ingetrapt, doch de
inbreker was niet ver gekomen, omdat de
deur. die toegang geeft tot de boekhoud-
ruimte, op slot bleek. Hij had op de terug
weg evenwel eert hamer uit de kelder mee
genomen, waarmee hij een één centimeter
dikke spiegelruit boven de garagedeuren
had kapot geslagen. Vervolgens had hij
zich meester gemaakt van niet minder dan
vier grote kantoormachines met een ge
zamenlijke waarde van 2500 gulden: een
electrische rekenmachine, een boekhoud
machine en twee schrijfmachines.
Publieke Werken verlamd
Door deze diefstal was de dienst van Pu
blieke Werken verlamd, daar verscheidene
ingewikkelde berekeningen niet meer kon
den worden uitgevoerd. Van de boekhoud
machine vond men nog vier spijltjes voor
het gebouw en ook de hamer, waarmee de
ruit was verbrijzeld werd in de omgeving
teruggevonden.
De machines werden zo volledig mogelijk
gesignaleerd en reeds verleden week
Woensdag had men het geluk de electrische
rekenmachine bij een opkoper in Amster
dam in beslag te kunnen nemen. Deze wist
zich nog te herinneren, dat het apparaat
hem was aangeboden door iemand, die zich
met behulp van een spoorwegabonnement
had gelegitimeerd. De politie heeft daarop
een gehele dag zoek gebracht met naspo
ringen in de gehele spoorwegadministratie
In Utrecht, doch een kaart met de bewuste
naam bleek niet te zijn uitgegeven.
De door de opkoper verstrekte persoons
beschrijving werd per telex aan alle politïe-
bureaux bekend gemaakt en de toevoeging:
„De gezochte legitimeert zich met een
spoorwegabonnement" trok de aandacht
van een Haarlemse rechercheur, die in de
loop van de vorige week een Amsterdamse
havenarbeider had geverbaliseerd wegens 't
onrechtmatig dragen van een KLM-uniform
met onderscheidingstekenen als Bronzen
Leeuw, Kruis van Verdienste, Vlieger-
kruis, Oranje Nassau- en Willemsorde.
Deze man werd aangehouden en be
weerde aanvankelijk van niets te weten.
Vervolgens erkende hij de telmachine in
Amsterdam verkocht te hebben, daarna
gaf hij ook de verkoop van een schrijf
machine toe en weer een paar uur later
nam hij de rechercheurs mee naar het bos
bij ..Elswout", waar hij de tweede schrijf
machine en de boekhoudmachine onder
het zand vandaan haalde.
Vele verhalen.
Intussen beweerde hij nog steeds van de
diefstal niets af te weten, ter staving waar
van hij gisteren al met zijn vijfde verhaal
bezig was. De politie geloofde er clan ook
geen steek meer van en besloot Hertha de
„sorteerproef" te laten uitvoeren, waarna
de verdachte, zoals hierboven gemeld,
door de mand viel. De tien dagen geleden
gevonden hamer had men met eén tang in
een doosje gepakt, dat vervolgens lucht
dicht werd afgesloten. Zodoende bleef de
reuk van degeen, die het voorwerp het
laatst had gebruikt, bewaard.
De verdachte houdt vol, dat hij de mis
daad alleen heeft begaan. Dat zou een hele
prestatie zijn, omdat men reeds moeilijk
van de grond af zonder hulp via het raam
boven de garagedeuren naar binnenkomt.
Het wegslepen van de machines moet hele
maal een zwaar karwei zijn geweest.
De verdachte heeft verklaard, dat hij de
machines eerst in de nabijheid van het ge
bouw heeft verstopt. Zondagavond heeft
hij de telmachine opgehaald en deze heeft
hij Maandag naar Amsterdam gebracht.
Later heeft hij ook een schrijfmachine
weggehaald en de beide andere appara
ten bij Elswout begraven.
Een fantast.
De politie deelde nog mee, dat de ge
arresteerde 29 jaar oud is. Hij is het type
van de fantast. Reeds na de bevrijding
voor hij als politiek deliquent werd ge
ïnterneerdstak hij zich in een kapiteins
uniform en de vorige week gebruikte hij
de opbrengst van de telmachine om zich
als een wandelende kerstboom uit te dos
sen. Hij is reeds eerder wegens diefstal
veroordeeld.
Met behulp van Hertha werd ook een
Amsterdamse chauffeur-monteur, die in
de nacht van- Vrijdag op Zaterdag na een.
De radio geeff Woensdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.45
Woord voor dc dag. 8.15 Gewijde muziek. 8.45
Ida Presti, gitaar. 9.00 Voor jonge zieken. 9.30
Vijfde svmphonie. Tsjaikofskv. 10.15 Concerto
Grosso r.o. 6. Handel. 10.30 Morgendienst.
11.00 Platen. 11.15 Ferdinand Huyck, luister
spel. 12.00 Koor. 12.30 Land- en tuinbouw.
12.33 Zigeunersorkest. 13.15 Sangh en spel.
14.00 Septet in Es op. 20, Beethoven. 14.40
Voor de vrouw. 15.00 Oude kamermuziek.
15.30 Lichte muziek. 16.00 „Arbeid in vrije
tijd", 16.15 Voor de jeugd. 17.30 Platen. 17.45
Piano-duo. 18.00 Koor. 18.30 Strijdkrachten.
19.00 Prikkebeen. 19.30 Actueel geluid. 1945
Engelse les. 20.15 Concertgebouworkest onder
Hein Jordans. met Johanna Martzy, viool:
Concert in D voor viool en orkest. Tsjai
kofskv: Tippett; Dvorak. 21.20 Uit het Nieu
we Testament. 21.45 Vervolg Concertge
bouworkest. 22,25 Elisabeth Schumann, so
praan. 22.45 Overdenking. 23.20 „Gezins
moeilijkheden. 23.35 Viool en piano.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Platen. 8.50 Voor de vrouw. 9.00
Tsjechisch Philharmonisch Orkest. 10.00
Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw. 11.00
Non stop-orogramma. 12.00 Accordeola. 12.30
Land- en "tuinbouw. 12.38 Kilima-Hawaiians.
13.20 Metropole-orkest. 14.00 Gesproken por
tret. 14.15 Kamermuziek. 15.00 Voor kleuters.
15 15 Dieren in de muziek. 15.30 Voor zieken.
1G 00 Kinderkoor 16.15 Voor de jeugd. 17.15
R;:mblers. 17.45 Over West-Indië. 18.20 King
Cole trio. 18.30 Georgette Hagedoorn. chan
sons. 19.00 Volkswoningbouw. 19.15 „Het
nieuws uil Indonesië". 19.30 Voor de jeugd.
1945 „Lezen in de Bijbel". 20.20 Operette
klanken. 21.15 Luisterspel. 22.30 Piano-duo.
23.15 Bruco Lowe. 23.35 Orkest Artio Shaw.
Hertlia met haar geleider, de heer H. de Groot
uit Santpoort, op speurtocht - Hertha is nu drie-
en-ecn-tialf jaar en een sieraad can de Rijks
school voor speurhonden in den Haag waar zij
gedurende een half jaar haar opleiding ontving.
t)e Rijksspeurhondengeleider H. de Groot uit
Santpoort is dan ook best tevreden over haar.
De heer De Groot, doet dit werk al jaren. De
voorganger van Hertha was Bela, een dier dat
in speurhondenkringen befaamd was om zijn
schranderheid. „Maar", zo zegt de heer De
Groot, Hertha doet niet ceel voor hem onder."
korte achtervolging op de Ign. Bispinck-
laan door een Bloemendaalse agent werd
aangehouden en een compleet inbrekers
arsenaal bij zich had, tot bekennen ge
bracht. Aanvankelijk gaf hij voor een fa
miliefeestje in Zandvoort te hebben bijge
woond en op weg naar Amsterdam ver
dwaald te zijn, doch later zag hij het on
waarschijnlijke van zijn verklaring in en
gaf hij toe weliswaar het plan te hebben
gehad in te breken, doch dat hij geen ge
luk had gehad, omdat iedereen thuis was.
Inmiddels was uit Velsen bericht gekomen,
dat daar in een garage was ingebroken,
doch de dader had de auto, waarop hij
het voorzien had, niet kunnen starten.
Ook in dit geval kon Hertha de geur van
de aangehouden chauffeur-monteur iden
tificeren met de reuk van een stukje leuko
plast, dat als geluiddemper had gediend
bij het inslaan van een ruitje in de garage.
Zaanse molen „De Strijd"
in vlammen opgegaan
Toen de leden van de gemeentelijke vrij
willige brandweer te Wormerveer in de af
gelopen nacht na afloop van de lustrum
viering van het korps huiswaarts keerden,
ontwaarden zij aan de Noordelijke Zaan-
oever een felle vuurgloed. Toen zij ter
plaatse verschenen, was de Zaandamse
brandweer reeds druk bezig met het be
strijden van een felle brand, die woedde in
de molen „De Strijd", welke meer dan 270
jaar oud is en juist een week geleden was
aangekocht door de vereniging „De Zaanse
Molen". Met vereende krachten trachtte
men het vuur te blussen, doch desondanks
brandde de historische molen geheel af.
In Olst is de grote met riet bedekte boer
derij van de landbouwer D. geheel afge
brand. Twaalf koeien, een paard en enige
varkens kwamen in de vlammen om.
In Januari wordt de directe schade, als
gevolg van brand, geraamd op 1.648.000
(Januari 1948 1.124.000).
Er waren 23 belangrijke branden, elk met
een schade van 20.000 of meer. Hierbij
waren 7 boerderijen en 1 landbouwschuur,
welke geheel of gedeeltelijk werden ver
nield en waarvan de totale directe schade
wordt geraamd op 405.000.
Tengevolge van brand verloren 3 per
sonen het leven, 32 personen werden ge
wond, van wie 10 leden van het brandweer
personeel.
Van de branden waarbij mensenlevens
te betreuren waren, werd 1 brand veroor
zaakt door twee kinderen van 3 en 4 jaar,
die met vuur speelden. Zij kwamen in de
vlammen om, terwijl het huis, bewoond
door 4 gezinnen met al het meubilair ver
loren is gegaan
Een kacheltje in de schuur van de molen
is vermoedelijk de oorzaak van de brand.
Men had het gisteren aangemaakt om enige
verwarming in de schuur te hebben bij de
herstelwerkzaamheden, die door de firma
Jongejans uit Westzaan aan de molen wer
den verricht. Sedert enige maanden was
deze niet meer in gebruik.
Muziekcorps Leger des Heils
concerteerde
Van het ogenblik van de slichting van
het Leger des Heils af tot op heden heeft
de leiding van deze organisatie bijzondere
aandacht geschonken aan de muziek. Hier
in zag zij enerzijds een middel pm de grote
massa in aanraking te brengen met het
Evangelie, anderzijds een vorm om blijd
schap over verkregen geloofszekerheid tot
uitdrukking te brengen. En al is de muziek
geen doel, als middel wil men haar toch zo
goed mogelijk toepassen. Daarvan getuigt
het bestaan van het Internationale Muziek-
departement van het Leger des Heils te
Londen en de hierbij ingedeelde nationale
departementen.
Het hoofd van het Londense departement
Kolonel Bramwell Coles bracht dezer da
gen een bezoek aan ons land ten einde een
indruk te krijgen van het peil van muziek
beoefening bij de Nederlandse korpsen en
zangbrigades. Gisteravond ontmoette kolo
nel Coles het Haarlemse korps, de zangbri
gade en het Jongelieden-lcorps in de Doops
gezinde kerk in een bijeenkomst, die, al
stond de muziek in het middelpunt van be
langstelling, toch een religieuze demonstra
tie werd met toespraken en gebed.
„Star Lake" was de mars, waarmede hei
muziekkorps het programma begon. Wa
ves of Peace" werd het tweede werk, dat
het korps onder leiding van kapelmeester
B. Schut uitvoerde. De vertolkingen wezen
op een goede voorbereiding en op een juist
begrip voor de technische eisen, die thans
aan het korps gesteld kunnen worden. Tot
experimenten heeft de kapelmeester zich
wat dit betreft niet laten verleiden, zodat
over het algemeen gaaf spel, zuiverheid en
doeltreffende nuanceringen konden wor
den verkregen. Kolonel Coles leidde zelf
een uitvoering door het korps van een
melodieën-arrangement van zijn hand,
„Lloyd" genaamd. Onder zijn evenwichtige
directie maakte het korps een uitstekende
indruk.
De zangbrigade, gevormd door vrouwen
en mannenstemmen trad op met twee lie
deren, die verdienstelijk werden gezongen.
Maar toch leek het of dit zingen te veel be-
invloed was door de samenzang. Het bleef
te neutraal van uitdrukking en van de mo
gelijkheden, die de samenstelling van een
gemengd koor biedt, werd niet voldoende
gebruik gemaakt. En waarom laat men de
overbodige harmonium-begeleiding toch
niet achterwege? De harmoniumklank is
meer een belemmering dan een steun voor
koorzang.
Een veelbelovend intermezzo was de ver
tolking van een liederen-selectie door het
Jongelieden-korps, dat deze avond voor
lopig voor het laatst geleid werd door de
kapelmeester L. Jouvenaar.
Een verrassing werd het optreden van
het trombone-sextet, dat zich onderscheid
de door een fraaie klank, gevoelige dyna
miek en rhythmische souplesse.
Voorts verdient de solo-zang van mevr.
Rolls, de echtgenote van de leider van het
Nederlandse muziekdepartement, kapitein
Rolls, vermelding. Kapitein Rols zelve
plaatste met een toespraak de verdienste
van Kolonel Coles in het volle licht. Op
deze bijeenkomst, die geleid werd door
kolonel F. de Jong, heeft kolonel Coles
eveneens het woord gevoerd.
P. ZWAANSWIJK.
Haarlems Christelijk Mannenkoor
Het Haarlems Christelijk Mannenkoor
kwam gisteren in jaarvergadering bijeen on
der voorzitterschap van de heer D. A. J.
Spek. Uit de jaarverslagen van de secretaris,
de heer T. v. d. Meer en de penningmeester,
de heer H. van Es, bleek dat van een opge
wekt koorleven kan worden gesproken. Ook
de vocale prestaties stemden tot tevreden
heid.
Als bestuursleden werden herkozen de
heren D. A. J. Spek, D. J. J. Kroon, G. D.
Sangster en A. Jansen.
Plannen voor de herdenking van het eerste
lustrum in 1950 zijn in voorbereiding. In de
redactie-commissie van het Maandblad ,.Con
Spirito" werd opgenomen de heer P. Haak.
Haarlemse Tandartsen
Dezer dagen hield de Kring Haarlem
van de Ned. Maatschappij tot bevordering
der Tandheelkunde zijn jaarvergadering.
Een groot deel der besprekingen was ge-
wij w aan de regeling van de tandartsen
hulp aan ziekenfondspatiënten.
Het bestuur van de Kring werd als volgt
samengesteld: J. Rodrigues Pereira, voor
zitter; J. E. Hones, vice-voorzïtter; W.
Kramer, secretaris; mej. A. Jansen, pen-
ningmeesteresse en C. J. Sindram, 2e se
cretaris.
ENGELSE KONING HERSTELLENDE.
Koning George van Engeland en koningin
Elizabeth zullen Donderdag van hun bui
tenverblijf te Sandringham, waar zij van'
8 Januari af hebben vertoefd, naar het
Buckingham paleis terugkeren. Officieel is
meegedeeld dat het verblijf te San-
dringham de koning veel goed heeft ge
daan.
Als gij ermee opstaat
of ermee naar bed gaat....
Rheumatische pijnen, knagend en 6lopend
voor en na, ondermijnen langzaam maar
zeker Uw hele gestel. Blijf er toch niet mee
doorlopen neem Uw maatregelen vóór
het te laat is. Doe eens een bloedzuiverende
kuur met Kruschen Salts. De aansporende
werking van Kruschen op Uw bloedzuive
rende organen zal U een openbaring zijn,
omdat ge U reeds na een betrekkelijk kort
zij het regelmatig gebruik met blijde
verbazing een ander mens voelt, jonger.
vitaler, niet meer dat stramme envrij
van pijn. Vraag Kruschen bij Uw Apotheker
of Drogist.
(Adv.)
Het Rode Kruissanatorium
te Santpoort
Liquidatie vrijwel voltooid
De liquidatie van het Rode Kruis
sanatorium te Santpoort is thans vrijwel
voltooid. De patiënten zijn bijna allemaal
naar verschillende andere sanatoria en zie
kenhuizen overgebracht, slechts enkelen
zijn er nog maar, die zullen in de komende
dagen ook vertrekken.
Daarna moet de inventaris nog geregeld
worden, maar het zal nu toch niet lang
meer duren of het Provinciaal Ziekenhuis
krijgt weer de beschikking over het pavil
joen voor de krankzinnigenverpleging.
Daarmee is de opheffing van het Rode
Kruissanatorium, die door velen, gezien uit
het oogpunt van tuberculose-bestrijding,
sterk betreurd wordt, een feit geworden.
„Onvindbare Pimpernel"
tot vijf jaar veroordeeld
De Zutphense rechtbank heeft H. M. uit
Wageningen conform de eis veroordeeld
tot vijf jaar gevangenisstraf met aftrek
van voorarrest. M. was ten laste gelegd
dat hij zich schuldig had gemaakt aan een
lange reeks inbraken en diefstallen op de
Veluwe. Hy had daardoor de bijnaam ver
worven van „onvindbare Pimpernel". Bij
136 inbraken ontvreemdde" hij in totaal
een bedrag van 5000 aan contanten, voor
een waarde van 13.000 aan textiel en
andere distributie-goederen, en verder 44
fietsen, benevens een aantal motoren,
auto's en radiotoestellen. Twee van zijn
medeplichtigen, O. M. B. uit Ede, die 43
maal „mee was geweest" en J. V. uit Am
sterdam, die 47 maal op de uitkijk had ge
staan, werden veroordeeld tot drie jaar
gevangenisstraf. De „onvindbare Pimper
nel", die 25 jaar is, heeft bovendien nog
een straf te goed van vijf jaar, hem opge
legd door het Bijzondere Gerechtshof.
Voorlichting in Suriname en
Curacao kan verbeterd worden
De heer H. Hermans, secretaris van de
minister-president, die in de West een on
derzoek heeft ingesteld naar de Neder
landse voorlichting aldaar heefit verklaard
dat de voorlichting in Suriname en Cura-
gao veel te wensen overlaat en dat er
dringend iets aan gedaan moet worden. De
heer Hermans heeft besprekingen gevoerd
met de gouverneurs van Suriname en
Curagao. Men kwam tot de conclusie, dat er
zeer wel mogelijkheden bestaan de voor
lichting op beter peil te brengen. De heer
Hermans zal over zijn bevindingen rapport
uitbrengen.
Bloemendaalse garage diende
als clandestien abattoir
Velser
r in arrest
Vrijdagavond heeft de Bloemendaalse
politie een inval gedaan in een garage aan
de Kennemerweg, waarvan vermoed werd,
dat zij tot clandestien abattoir diende.
Inderdaad trof men er een propere
slachtplaats aan, die tot in détails de hand
van de vakman verraadde. Er werd veel
gereedschap aangetroffen, onder meer een
schietmasker en een met bloed bevlekte
overall hing nog aan de muur.
Het belangrijkste was echter dat een vers
geslacht paard, een tamelijk oude hit, keu
rig uitgebeend op de grond lag.
De bewoners van het huis waarbij de
garage behoort, het echtpaar v. d. W., wer
den gearresteerd. Zij bekenden dat niet zij
zelf hadden geslacht, doch een slager S. uit
Velsen. Deze, die al meer langs niet-
officiële weg zijn eigen vleesvoorziening
ter hand heeft genomen, ontkende eerst
pertinent iets met de zaak te maken te
hebben, doch nadat men hem met het echt
paar, de garage en het paard had gecon
fronteerd, was zijn geheugen opgefrist en
gaf hij toe.
De verdachten zijn voor de officier van
justitie geleid. Het paard is naar het slacht
huis van Haarlem vervoerd, waar het over
de vrijbank verkocht zal worden.
Rondleiding in het
Frans Halsmuseum
Morgen, Woensdagmiddag,
voor het eerst
Wij hebben medegedeeld dat de directeur
van het Frans Halsmuseum, om het bezoek
aan te moedigen, als proef rondleidingen
voor bezoekers gaat organiseren op Woens
dagmiddag 2 uur. Morgenmiddag heeft de
eerste plaats.
l^ij wekken op daaraan deel te nemen.
Niemand behoeft bevreesd te zijn dat er te
veel belangstellenden komen, want er zijn
verschillende deskundige gidsen voor deze
rondleidingen beschikbaar!
Herdershond verzorgt
tijgerwelp
In Diergaarde Blij dorp te Rotterdam zag
Maandag een tijgertje het eerste levens
licht. De moeder liet het diertje links lig
gen. Door de radio werd een hond als voed
ster voor het tijger jong gezocht. Nog geen
tien minuten later rinkelde het eerste tele
foontje in de diergaarde en binnen een uur
had men uit alle oorden van Nederland
mensen aan de lijn gehad, die hun hond tij
delijk wilden afstaan en wel uit Amersfoort,
Arnhem, Hilversum, Tilburg, Breda en drie
uit Rotterdam. Zelfs uit Wijster in Drente
belde men op. Uit Friesland kwam een
telegram. Het resultaat was dat men gister
middag een idyllisch tafereeltje in de dier
gaarde kon zien: een kleine herdershond,
zelf pas moeder geworden, die al direct
goede maatjes was met het tijgertje en
voor het diertje zorgde, alsof het haar eigen
jong was.
Dc helicoptère van de Stichting Hef-
schroefvliegtuigen zal in het voorjaar weer
in gebruik worden genomen. De onderdelen
die de destijds bij het ongeval beschadigde
zullen vervangen zijn uit Amerika aange
komen.
Gunstige leeftijdsverdeling der bevolking mede de
oorzaak van bijzonder laag sterftecijfer
De cijfers van de loop der bevolking van
Nederland in 1948, welke dezer dagen be
kend zijn gemaakt, zijn zeer belangwek
kend. Hieronder volgen de voornaamste
1948
cijfers over het afgelopen jaar, met ter ver
gelijking de overeenkomstige gegevens voor
1947, 1946 1936/'39:
1947 1946 1936/39
Absolute aantallen
'48 '47 '46 '36/39
Per 1000 inwoners
Huwelijken 87.680 98.689 107.221 69.179 9,0 10,2 11,4 8,0
Geboorten 248.050 267.348 284.456 174.910 25,3 27,8 30,2 20,3
(Waaronder
eerstgeborenen) 70.040 80.811 77.393 51.083 7,2 8,4 8,2 5,9
Sterfte 72.379 77.646 80.151 74.688 7,4 8,1 8,5 8,7
De huwelijks- en geboortecijfers zijn aan
zienlijk hoger dan vóór de oorlog, al is ook
duidelijk een achteruitgang zichtbaar
tegenover de zeer hoge cijfers in de eerste
twee jaren na de bevrijding. De daling
van de geboorten van 1946 op 1947 komt
geheel voor rekening van de achteruitgang
van het aantal latergeborenen, daar het
aantal eerstgeborenen een stijging te zien
geeft als gevolg van het grote aantal huwe
lijken in 1946. Van 1947 op 1948 is het
teruglopen van het aantal geborenen echter
gelijkelijk verdeeld" tussen eerst- en later
geborenen.
Het sterftecijfer van 7,4 per 1000 inwoners
is het laagste cijfer dat ooit in Nederland
is waargenomen. De daling van de sterfte
kansen, in het bijzonder in de oudere leef
tijdsklassen, welke zich na de oorlog heeft
voltrokken was in 1947 nog onvoldoende
tot uiting gekomen door de strenge koude
in de eerste maanden van 1947. In 1948 is
nu een laagtepeil voor het algemene sterfte
cijfer per 1000 inwoners bereikt, hetwelk
een record is voor alle landen en alle
tijden. Het laagste sterftecijfer in enig land
was tot dusver waargenomen in Nieuw-
Zeeland voor de blanke bevolking in 1932
PANDA OP DE WALVISVANGST
49. „Wel alle walvisbaleinen nog an toe, dat
is een drommels goed voorstel, wat!" riep kapi
tein Kupido, „de man, die dut bedacht heeft,
krijgt een extra das verlof als wij weer thuis
zijn!" De kapitein had namelijk op die afstand
niet ehoorddat het de walvis was, die gespro
ken luid, Maar de mannen aan boord van de
Jonas des te beter. Ze aarzelden geen ogenblik,
doch hesen direct de drie walvissen in hel
water. „Kijk eens aan," riep de kapitein opgeto
gen uit. „Zo komen we zonder natte voeten aan
de overkant. Volg me mannenAlleen is het
deksels jammer, dat Panda dit alles nu niet kan
meemaken, Maar ik heb nog niet alle hoop ver
loren, zodra we een beetje uitgerust zijn, gaan
we toch opnieuw naar hem zoeken, wat? Een
dergelijke flinke kerel kunnen we toch be
zwaarlijk in deze ijswoestijn achterlaten!" Zo
pratend stapte de kapitein van de ene walvis
op de andere en het duurde niet lang of lilj was
de brede geul tussen de Jonas en het ijs over
gestoken, zonder dat er ook maar een spatje
op zijn schoenen was gekomen.
en 1933 met 8,0 per 1000 inwoners. Het
sterftecijfer van 7,4 per 1000 inwoners dat
ons land thans vertoont, is behalve aan de
lage sterftekansen ook te danken aan de
gunstige leeftijdsopbouw van de Nederland
se bevolking.
In vergelijking met andere landen met
goede hygiënische toestanden zijn de
oudere leeftijdsklassen, waaruit het groot
ste contingent der overledenen voorkomt,
naar verhouding in de bevolking van Ne
derland minder talrijk vertegenwoordigd.
Gezien de voortschrijdende veroudering
der Nederlandse bevolking lijkt het niet
waarschijnlijk, dat het cijfer van 7,4 per
1000 inwoners in de komende jaren wordt
geëvenaard. De gemiddelde leeftijd van de
Nederlanders bedraagt thans circa dertig
jaar en negen maanden.
De sterfte van kinderen beneden één jaar
was in 1948 zeer gunstig en bedroeg 28,5
per 1000 levendgeborenen, tegenover 33.1 in
1947. Het sterftecijfer van 28,5 per 1000
levendgeborenen is het laagste tot dusver
in Nederland geregistreerd. De cijfers voor
Zweden en Nieuw Zeeland liggen echter
nog lager: in beide landen bedroeg de zui
gelingensterfte in 1947 25 per 1000.
Het inwonertal van Nederland steeg van
1 Januari 1948 tot 1 Januari 1949 van
9.716.000 tot 9.870.000. Eind 1949 of begin
1950 zal de 10.000.000 worden bereikt.
Goede sigaren van
slechte tabak?
Een Amsterdamse tabakshandelaar heeft
octrooi aangevraagd op een uitvinding be
treffende het prepareren van ruwe tabak,
die door onaangename geur en door slecht
en zwart branden voor de sigarenindustrie
nagenoeg onbruikbaar moet worden geacht.
Na de chemische bewerking wordt een on
berispelijke brand verkregen. De as wordt
krij twit.
Voor de export van sigaren kan deze
vinding van belang worden omdat van elke
soort tabak een goed brandend product kan
worden gemaakt. Verscheidene Nederland
se fabrikanten en ook velen van hun Belgi
sche collega's maken reeds van de vinding
gebruik.
GENERAAL DüRST BRITT BEVEL
HEBBER IN NOORD-NEDERLAND
De Generaal-majoor der artillerie H. J.
J. W. Dürst Britt, voormalig commandant
van de 7 December-divisie, is met ingang
van 16 Februari 1949 benoemd tot bevel
hebber in het vierde militaire gewest
(Noord-Nederland).
J. A. Meijers, Europa in het spec.
trum van zijn talen L. J. Veen's
Uitgeversmaatschappij N.V., A'dam.
De heer Meijers wil in dit boekje (VII in
de serie Lux êt Humanitas) blijkbaar laten
zien dat er verscheidene landen zijn, waar
minderheden een eigen taal spieken, en dat
dat lastig is en complicaties geeft. Misschien
overwegende dat iedereen dat al lang weet,
geeft hij er een beschouwing bij. die de zaak
in het geheel niet verheldert, over de ver
wantschap van de meeste Europese talen:
die maakt het betoog nog vager dan het
anders al zou zijn. Dat de schrijver niet goed
weet wat hij met zijn onderwerp aan moet,
blijkt ook uit zijn conclusie. Hij citeert daar
Johannes als vertolker van zijn eigen hoop
dat allen nog eens één zullen zijn, alsof hij
denkt dat de eenheid van Europa het eind
van de verschillende talen zou aankondigen,
en dus meer zou doen dan het probleem een
andere vorm geven. Met die hartewens ver
sterkt hij de indruk dat het vraagstuk zijn
belangstelling nauwelijks heeft, en dat hij blij
is ervan verlost te raken.
Men weet tenslotte niet goed waar men
het in dit boekje mee eens of oneens geacht
wordt te zijn. Alleen in het geval van de
alweer niet ter zake doende bewering dat er
zich in Nederland een taalkundige eenheid
aan 't vormen is. zonder dat die waarschijn
lijk ooit verwezenlijkt zal worden, omdat de
streekdialecten belemmerend werken, is men
geneigd van onzin te spreken niet alleen
omdat men het „algemeen-beschaafd" Ne
derlands kent, maar ook omdat de zinnen in
die alinea niet op elkaar aansluiten.
In het voorbericht staat dat het niet de
schuld van de schrijver is dat er geen klaar
en helder beeld ontstaat. Dat is een geheim
zinnig geval. S. M.
Voetbal
Stormvogels-De Volewijckers
wordt 6 Maart gespeeld
In het oorspronkelijk vastgesteld program
ma van de eerste klas in district I voor 6
Maart zijn enige wijzigingen aangebracht,
om de elftallen, welke voor de onderste
plaatsen in aanmerking komen, dezelfde
kansen te geven. Aangezien Sparta een
wedstrijd meer heeft gespeeld, heeft de club
een vrije Zondag. Vastgesteld zijn Storm
vogelsDe Volewijckers en ADO't Gooi.
Op 20 Maart worden gespeeld: 't Gooi—
Stormvogels: SpartaADO en De Vole
wijckersDOS.
Zondag', als de Technische Dag gehouden
wordt, zullen waarschijnlijk geen wedstrij'
den in de eerste klas worden gespeeld.
De voor de bezetting van de bovenste
plaats in de tweede klas B van district II
belangrijke ontmoeting UnitasHYV il
vastgesteld op Zondag 6 Maart.
Schoolvoetbal
De commissie van voorbereiding van het
schoolvoetbal in Haarlem en omgeving heeft
zich met een brief tot de scholen gewend,
met verzoek medewerking te verlenen aan
de jaarlijkse wedstrijden voor scholieren,
welke in de Paasvacanite worden gehouden.
Er zal gespeeld worden in vijft afdelingen. De
aanmeldingsformulieren moeten uiterlijk 5
Maart worden ingeleverd bij de secretarissen
der sub-commissies.
Een commissie van aanbeveling is samen*
gesteld, waarin zitting hebben de burgemees
ters van Haarlem en omliggende gemeenten.
Om het tournooi te doen slagen is het van
belang, dat de commissie over een voldoend
aantal scheidsrechters beschikt. Zij, die
of meer wedstrijden willen leiden, kunnen
zich schriftelijk wenden tot de heer J. A. G,
Krouwels, Jan van Galenstraat 12 te Haarlem,
Sport in 't kort
SUPPORTERSVERENIGING „HAARLEM"
In de jaarvergadering van de Supporters
vereniging der HFC „Haarlem" is de heer C.
Bouwens wegens vertrek naar elders afge
treden als tweede penningmeester. Hij werd
tot lid van verdienste benoemd. De heer H.
Rees zal als tweede penningmeester op
treden.
„HAARLEMS ELFTAL" SPEELT OP HET
TERREIN VAN „HAARLEM". De voor
Zaterdag 12 Maart vastgestelde wedstrijd
Haarlems elftal tegen Westelijk elftal zal op
het terrein van „Haarlem" worden gespeeld.
De elftallen moeten nog worden samenge
steld, ook het Haarlems elftal, dat op 3
Maart tegen het Nederlands Jeugdelfta!
uitkomt.
SLIJKHUIS NAAR CANADA. Behalve
Slijkhuis, Hansenne en Bengtsson zal ook
Ahlden Zaterdagavond deelnemen aan de
invitatiewedstrijd over 1 mijl in Madison
Square Garden. Slijkhuis komt nog uit in
enkele wedstrijden in Canada en keert 16
Maart naar Nederland terug.
Toerbeurt. De eendaagse stalling der open
bare vervoerdiensten in Italië is Maan
dag om middernacht geëindigd. Het is
nergens tot incidenten gekomen. De
arbeiders van de metaalfabrieken te
Turijn hebben aangekondigd met in
gang van heden „uurstakingen bij
toerbeurt" voor hoger loon te zullen
organiseren.
Atoomklok. Sir Harold Spencer Jones, Brits
astronoom, die in Californië een aantal
lezingen houdt, heeft te Los Angele!
meegedeeld, dat de onlangs te Wash
ington geconstrueerde atoomklok ver
moedelijk het apparaat in het obser
vatorium te Greenwich, dat over de
wereld de tijd bepaalt, zal vervangen
Volgens Spencer Jones zijn de huidige
kwartskristalklokken van Greenwich
slechts tot op ongeveer een duizendste
van een seconde per dag nauwkeurig,!
terwijl de Amerikaanse atoomklok „een,
bijna absolute tijdmaat" schijnt te zijn,
Spreker had de atoomklok nog niet ge
zien.
Verbetering-. In het hoofdartikel van twee;
Parijse ochtendbladen werd gisteren ver
klaard, dat thans „alles in Frankrijk
beter gaat". „Ce Matin" Gaullistisch)
noemt als bewijs de daling der land
bouwprijzen, voortdurende verhogin?
der productiecijfers en nieuwe tekenen
van vertrouwen in de franc.
Ook „L'Aurore" (rechts-radicaal) acht
de toestand verbeterd, maar ziet
noodzakelijkheid, dat de economisch!
winsten gesteund worden door politieke
stabiliteit. Het blad vraagt om een ver
gelijk tussen de regering van Queuillf
en de Gaulle's RPF.
Troeven. Veldmaarschalk Lord Mont
gomery heeft in een toespraak aan eer
lunch te Zürich gezegd: „We zijn noj
niet zover gekomen, dat de mensheid
door de rede alleen een eind aan df
oorlog kan maken." Hij deed een beroe?
op de Westerse landen „zich zo ster!:
mogelijk te maken met het oog op he!
grote gevaar, dat opnieuw de wereM
bedreigt". Hij vervolgde: „Onze voor
naamste troeven zijn sterke defensie en
economische stabiliteit"
Deportatie. Volgens het officiële Sovjet-
russische nieuwbureau Tass is mevroU*
Anna Louise Strong, de Amerikaans)
journaliste, die door de Sovjetautoritei'
ten van spionnage wordt beschuldigd
Maandag uit de Sovjet-Unie gedepofl
teerd.