Haarlem's Dagblad | 1949 | 1 april 1949 | pagina 7

De vergoeding van oorlogsschade

aan particulieren

Stroper het haasje

Q Kort en Bondig

Amsterdamse Beurs

VRIJDAG 1 APRIL 1949

HAARLEMS DAGBLAD

5

Strekking van de mildere regeling
die thans door de regering
wordt voorgesteld

Aanvankelijk was geraamd dat voor de
vergoedingen aan particulieren een bedrag
van 5.000.000.000 gulden nodig zou zijn.
Die uitkeringen waren (de kleinere scha
deposten uitgezonderd, omdat die geba
seerd werden op de vervangingswaarde)
gegrond op de geschatte waarden van de
bezittingen op 5 Mei 1940. Tegen dit
systeem rezen in de loop der jaren ernstige
bezwaren bij de getroffenen, omdat er
sinds 1940 een belangrijke prijsstijging
heeft plaats gehad. Het gevolg daarvan is,
dat huizen, meubelen, kleding en vele an
dere voorwerpen, thans twee of driemaal
zoveel kosten dan in 1940.

Nu wil cle regering, om aan die bezwa-
Iren zoveel mogelijk tegemoet te kómen,
|nog 2.000.000.000 gulden voor dit doel be
schikbaar stellen, zodat het totale bedrag
dan 7.000.000.000 gulden wordt. In het
desbetreffende wetsontwerp is een nadere
regeling voor de schadevergoeding opge
nomen. De afdelingen der Tweede Kamer
hebben daarover al vergaderd en ook de
jnemorie van antwoord der regering is
reeds verschenen. Het is nog niet bekend
wanneer het ontwerp in openbare behan
deling komt, alleen is bepaald dat het na
;1 Mei zal zijn.

Voor de nieuwe schaderegeling bestaat
veel belangstelling omdat het aantal be
langhebbenden zeer groot is. Alleen bij de
vergoeding voor huisraadschade zijn
650.000 mensen betrokken.

De nu voorgestelde schaderegeling kan
ook nog niet alle belanghebbenden vol
komen bevredigen. Dit zou immers slechts
bereikt worden indien het voor de regering
mogelijk zou zijn alle schade volledig te
vergoeden.

Indien evenwel voor alles wat verloren
ging de vervangingswaarde werd aange
nomen, zou zo vernamen wij van onze
deskundige zegsman op het departement
van Financiën niet 7.000.000.000 maar
9.000.000.000 nodig zijn.

In de memorie van antwoord heeft de
legering zeer duidelijk gezegd, dat zij niet
Verder kan gaan dan het nu gedane voor
hiel. De toestand van de financiën laat niet
beer toe.

Daarom is aldus onze zegsman ge
tracht de schaderegeling zo billijk te ma
ken. Er is rekening gehouden met de
draagkracht der getroffenen.

Allereerst wat de huizen betreft. Voor
elk huis dat verwoest werd, wordt de
waarde op 5 Mei 1940 uitbetaald. Voor de
huizen tot 500 m3. inhoud (de arbeiders-
Woningen) wordt evenwel de vervangings
waarde vergoed. Als het huizen zijn van
600-600 m3. geldt, moet de eigenaar 5 pet.
van de niet-rendabele top voor zijn reke
ning nemen, bij 600—800 m3. 10 pet. en bij
6001000 m3. 15 pet. Huizen die groter
waren vallen buiten deze regeling, daar
voor wordt dus alleen de geschatte waarde
van 5 Mei 1940 als vergoeding gegeven.
.Tot de groep 500—1000 m3. behoren alle
ïniddenstandswoningen.

I Deze regeling is, naar de regering meent,
piet ongunstig, want bijna alle huizen val
len daaronder. Er werden in ons land 70.000
huizen verwoest, daarvan waren er 60.000
tinder de 500 m3., 5000 tot 550 m3.. 4000
lot 700 m3. en 100 tot 900 m3. Het aantal
huizen boven de 1000 m3. is zo klein, dat
Éie in de indertijd samengestelde statistiek
telfs verwaarloosd zijn.

Gemeend wordt dat het, gelet op de al
gemene belangen, onverantwoord moet
Worden geacht zeer grote huizen die ver
woest werden te herbouwen. Uit de rijks
kas kunnen daarvoor althans geen gelden
beschikbaar gesteld worden. Wil zo'n eige
naar zijn huis weer laten herrijzen dan zal
hij wat het meer kost dan de waarde van
5 Mei 1940 uit eigen middelen beschikbaar
moeten stellen.

i Wat huisraad betreft wordt nu voor een
Heel der meubelen (het noodzakelijke) de
vervangingswaarde aangenomen, evenwel
met de beperking dat voor huisraad ten
hoogste een vergoeding 11.250 wordt uit
betaald (plus een kleine toeslag voor in
wonende kinderen). Er is een schaal voor
de nieuwe vergoeding ontworpen die ge
koppeld is aan de huurwaarde der wonin
gen. Van de 650.000 gevallen van liuisraad-
tchade is al bijna 90 pet. verrekend op de
oude basis. Een zeer groot deel der mensen
krijgen nu (als de Kamer althans de voor
gestelde regeling aanneemt) een aanvul
lende uitkering.

De voorgestelde regeling is te ingewik
keld om hier in détails te vermelden. O.a.
krijgen mensen die hun gehele inboedel
Verloren hebben in verhouding meer dan
kij die slechts een deel vernield zag«i.

Er wordt alleen rekening gehouden met
He vervanging van noodzakelijke dingen.
Kunstschatten worden o.a. niet vergoed.
Al verloor iemand tafelzilver dat een waar-
He van duizenden had, hij krijgt daarvoor
loch slechts ten hoogste 400 vergoed.

Teleurgestelden

Te verwachten is dat in de Tweede
Camer getracht zal worden nog wijziging
n de voorstellen der regering te verkru
ien. Zaterdag 2 April wordt in 's-Herto-
enbosch een congres gehouden van cle
-andelijke Federatie van Stichtingen voor
lorlogsgetroffenen om deze aangelegenheid
e bespreken.

Wij ontvingen ook een nota van zwaar-
ietroffenen in de omgeving van Arnhem
-sarin berekend wordt dat zij die het
r.eeste in de oorlog verloren hebben, in
mandeel opzicht de grootste schade heb-
en. Iemand die (om een voorbeeld te
telleneen huis had dat hun 60.000
'.eeft gekost, maar dat op 5 Mei 1940 een
iourante waarde had van 52.000, onder-
'ïndt dat het rijk slechts een waarde aan-
iam van 40.000. Op de uitkering van de
ijksbijdrage worden door allerlei formu-
es nog kortingen toegepast, zodat de be-
rokkene niet meer dail 25.000 a 30.000
ulden krijgt. Voor dat geld is op dit ogen-
ilik slechts een middenstandshuis te zet-
en. Indien hij tot herbouw mocht over-

Expositie voor kleuteronderwijs

De Haarlemse wethouder van Onderwijs,
ie heer D. J. A. Geluk, zal Woensdagavond
5 April in het gebouw van de Vereniging
toor Vrijzinnig Hervormden aan de Jacobs-
rraat een tentoonstelling openen voor het
kleuteronderwijs, die wordt georganiseerd
ioor de V.O.-groep van de Nederlandse On
derwijzersvereniging Mevrouw B. van den
MuyzenbergWillemse zal een inleiding
houden over „Waarom goed kleuter-
Miderwijs?"

gaan komen de bouwkosten zeker op het
driedubbele. Voor het verloren gegane
meubilair, dat een waarde had van 40.000
krijgt hij hoogstens 11.250, waarvoor hij
meubels kan kopen die in 1940 een waarde
hadden van 4000.

Er zijn zo werd ons van die zijde mede
gedeeld getroffenen die nog grotere huizen
verloren hebben en nog kostbaarder in
boedels.

Het wordt door deze groep getroffenen
onbillijk geacht, dat zij op twee manieren
het slachtoffer zijn. Door de schade-rege
ling lijden zij al veel verlies en bovendien
moeten zij als belastingbetalers extra
zware offers brengen om de financiering
van die regeling mogelijk te maken. De
schaderegeling is differentiërend in hun
nadeel en de belastingheffing progressief.
Billijk zouden zij het vinden als bij de
Heffïng-in-eens rekening werd gehouden
met hun geleden verlies.

Onze zegsman in Den Haag ontkende
niet dat de groep mensen die grote bezit
tingen in de oorlog verloren hebben, in
verhouding zwaar getroffen worden, maar
dit is niet te voorkomen. Het is onmogelijk
toe te staan hun verlies te vereffenen met
de Heffing-in-eens, want dan zou
daardoor het beginsel dat aangenomen is
bij de schaderegeling, immers teniet ge
daan worden.

De Molest-verzekeringen

Het is bekend dat de Molestverzekerings-
maatschappijen voorlopig geen uitkeringen
mogen doen. Het ligt in de bedoeling der
regering als eenmaal de rijksuitkeringen
voor schade definitief zijn, te berekenen
welke toeslagen de maatschappijen daarop
aan verzekerden kunnen geven. Op dit
ogenblik is nog niet bekend hoeveel de
maatschappijen daarvoor hebben, omdat
de premie-inning (de na-vorderingen) nog
niet is afgelopen. De ene maatschappij zal
in verhouding tot de andere een hoger
percentage als toeslag kunnen betalen, om
dat er nog al verschil is in hun positie. Die
wordt sterk beïnvloed door de vraag of
zij veel verzekerde panden in de zwaarst-
getroffen gebieden hadden.

Ex-directeur van G.A.B.
voor het Bijzonder Hof

Vier jaar geëist

Voor de Utrechtse Kamer van het Am
sterdamse Bijzondere Gerechtshof stond
gisteren de 48-jarige F. Fr. K. uit Haarlem
terecht. Hem werd ten laste gelegd te Haar
lem en te Utrecht van 1 October 1941 tot
het najaar van 1944 als leider van het Ge
westelijk Arbeidsbureau zijn medewerking
te hebben verleend bij de uitvoering van
de door of vanwege de vijand genomen
maatregelen een groot deel der Nederlandse
bevolking in te schakelen in het Duitse
transport- en productie-apparaat.

Het getuigenverhoor bepaalde zich deze
keer tot de persoon van I-I. W. v. d. Linden
die de verdachte destijds van nabij had
meegemaakt en als getuige a décharge op
trad. Deze gaf toe, dat er voor het Gewes
telijk Arbeidsbureau een zekere speling
mogelijk tvas in de uitvoering der voor
schriften van de bezetting. In hoeverre
verdachte zich strikt aan deze voorschrif
ten hield, kon getuige „moeilijk zeggen".
Vrijstelling op grond van geneeskundige
verklaring was niet zo gemakkelijk te ver
krijgen. N.S.B.'ers hadden daar geen last
van omdat zij niet voor uitzending naar
Duitsland in aanmerking kwamen. Overi
gens zouden de bewuste maatregelen slechts
bedoeld zijn tegen a-sociale elementen. Ver
dachte zou, aldus de getuige, tegenstander
zijn geweest van het voor straf opsturen
naar Amersfoort en wanneer dit gebeurde,
geschiedde het tegen zijn zin. Trouwens de
reeds genoemde speelruimte bij het naleven
der desbetreffende orders zou slechts zeer
gering zijn geweest, zo verklaarde getuige.

De advocaat-fiscaal wees er op dat ran
cuneuze personen zich vaak van het Gewes
telijk Arbeidsbux-eau bedienden om iemand
weg te werken. Hier had zijns inziens het
Gewestelijk Arbeidsbureau wel degelijk de
nodige vrijheid van handelen en spreker
bleef bij zijn overtuiging, dat verdachte K.
op slaafse wijze de voorschriften heeft uit-
gevoerd.

Réquisitoir houdende eiste de advocaat
fiscaal tegen deze verdachte een gevange
nisstraf voor de tijd van vier jaar met af
trek van voorarrest en ontzetting van ver
schillende rechten voor de duur van het
leven.

In zijn pleidooi schetste mr. Hellema de
verdachte als een passieve natuur, een typi
sche ondergeschikte, doch volgens het ge
tuigenis van enige zijner mede-ambtenaren
had een niet-N.S.B.'er op zijn post moeilijk
meer voor de zaak kunnen doen. Het ge
hele Gewestelijke Arbeidsbureau-personeel
oordeelde volgens de verdediger gunstig
over deze man. De raadsman distilleerde
uit diverse getuigenverklaringen dat ver
dachte meer om de capaciteiten dan om de
politieke gezindheid van sollicitanten gaf
en hij zou ook geen enkele anti-N.S.B.'er
op het Gewestelijk Arbeidsbureau ontslagen
hebben. Van de „slaafse medewerking"
bleef dus volgens pleiter niet veel over. K.
bleek niet slap te zijn geweest als het er op
aan kwam goede Nederlanders te helpen,
zo zei mr. Hellema. Zowel in Utrecht als in
Haarlem lag K. met de Duitsers overhoop.
Pleiter besloot met voor zijn cliënt bij ge
brek aan overtuigend bewijs vrijspraak te
vragen.

De advocaat-fiscaal citeerde in zijn re
pliek enige brieven van verdachte, waarin
o.a. sprake is van het wegwerken van een
anti-nationaal-socialistische ambtenares en
van inlichtingen verstrekt aan de S.D. Spre
ker wijst op het uitstoten van anti-N.S.
B.'ers en het aanstellen van nationaal-socia-
listen en persisteerde bij de term „slaafse
meddewerking". Na dupliek van mr. Helle
ma bepaalde de president de uitspraak van
het Hof op Donderdag 14 April.

Succes voor schermende
politie-mannen

De Haarlemse politie sabel-équipe, be
staande uit de heer G. J. Endlich (aanvoer
der), C. van Rijswijk, E. Holtslag en G. J.
Rouwendal. hebben in de schermzaal van de
Haarlemse politie hun laatste drie wedstrij
den gewonnen van de tweede afdeling van
het district Noordholland van de K.N.A.S.B.
Hierdoor kwamen zij in het bezit van de
kampioenstitel. Inspecteur Endlich had hier
in een belangrijk aandeel door in totaal
van zijn 30 te trekken partijen te winnen.

Sociëteit „Vereniging"

In het Sociëteitsgebouw aan de Zijlweg is
de jaarlijkse algemene ledenvergadering
gehouden. Het jaarverslag gaf een gunstig
beeld van het huidige sociteitsleven. Het aan
tal leden neemt steeds toe.

Een statutenwijziging en een nieuw huis
houdelijk reglement werden goedgekeurd.
Het bestuur is thans als volgt samengesteld:
dr A. J. van Rnvenswaay, voorzitter; T. C.
R. Smit, secretaris; N. Fèlix, penningmeester;
J. W. van Santé Jr.. E. C. Diets, W. v. d.
Voort, ir. D. Kruijf, commissarissen.

Een Deense vertelt over
haar land

Denemarken is een land, waar men over
het algemeen nog weinig van weet. Om de
kennis van land en volk te vergroten is
na de oorlog het Deense Instituut (Det
danske Selskab) in tal van landen met zijn
voorlichtende taak begonnen.

De vertegenwoordigster in Nederland,
mejuffrouw Tove Galatius Jensen, was
Donderdagavond de gast van de streekaf-
deling Zuid-Kennemerland der Stichting
World Friendship Association „Nederland"
in restaurant Brinkmann, waar zij een
viertal films over Denemarken van een
toelichting voorzag.

De Denen hebben een plezierige levens
stijl en een sterk ontwikkelde gemeen
schapszin. Zij bezitten als volk een grote
homogeniteit, waartoe de godsdienstige
eenheid zeer veel heeft bijgedragen.

De sociale voorzieningen kunnen andere
landen ten voorbeeld strekken. De ouder-
domsverzekering dateert reeds van 1891.
De zorg voor de ouden van dagen beperkt
zich niet tot ruime financiële regelingen.
Een groot aantal zonnige flatgebouwen is
speciaal voor hen opgetrokken. Kenmer
kend voor dit gemeenschtipsbesef is ook
het wijd vertakte coöperatiewezen.

In het Deense landschap worden de
sporen en overblijfselen van de oudste
tijden zorgvuldig intact gehouden.

Het onderwijs in Denemarken en het
gehele culturele leven is sterk beïnvloed
door het werk der volkshogescholen, waar
van er thans 56 zijn. De oudste werd in
1844 gesticht. De cursussen worden voor
namelijk bezocht door jonge boerenzoons,
die er hun blik tot voordeel van hen zelf
en Denemarken verruimen.

Denemarken besteedt grote zorg aan het
instandhouden van zijn cultuurwaarden en
ook hier bi'engt het diepgaande sociaal be
sef veel tot stand. Zo worden de winsten
van een grote bierbrouwerij twee
tot drie millioen Kronen jaarlijks ge
stort in het Karlsberg-fonds, waarvan
musea worden gesubsidieerd en onderzoe
kingen (research) worden gefinancierd.

De Denen zijn niet een uitsluitend
agrarisch volk. In feite vindt slechts 25
procent der bevolking zijn bestaan in de
landbouw. Industrie-arbeiders vormen een
derde deel. De export bestaat niet alleen
uit zuivelproducten en vis maar ook uit
industriële producten zoals Dieselmotoren,
schepen, machinerieën en voortbrengselen
der kunstnijvex'heid, (Kopenhaags porce-
lein).

De vier films waarmee de interessante
causerie geïllustreerd werd waren van zeer
recente datum en uitstekende kwaliteit,
waarbij vooral opviel de van veel humor
getuigende behandeling van de stof en de
suggestieve muzikale omlijsting.

De voorzitter der streekafdeling, de heer
G. Comello, vertolkte de dank der aanwe
zigen met enige welgekozen woorden en
een fleurig bouquet uit de Bloemenstad.

SCHEEPVAART

Aldabi, 31 Mrt van Santos naar Rio de
Janeiro. Alderamin. 31 Mrt van Montevideo
naar Rotterdam. Almdijk. 31 Mrt van Vera
Cruz te Coatzacoalcos. Ahvaki, 31 Mrt van
Antwerpen te New York. Amsteldijk. 31 Mrt
van New York naar Galveston. Axeldijk, 31
Mrt van New York naar Antwerpen. Drente,
JavaRotterdam 30 Mrt te Djeddah. Delfs-
haven, 31 Mrt van Lome naar Cotonou.
Kamerlingh Onnes, JavaRotterdam pass. 30
Mrt Vk graads kanaal. Larenberg, 31 Mrt
van Puerto Cabello naar Aruba. Lieve Vrou-
wekerk, CalcuttaBoulogne pass. 31 Mrt
Ouessant. Loenerkerk, BombayRotterdam
30 Mrt te Djibouti. Mataram, Rotterdam
Java pass. 31 Mrt Algiers. Muiderkerk. 1
April van Port Gentil te Pointe Noire. Over-
ijsel, 31 Mrt van Birkenhead naar Rottex-dam.
Salatiga, New York—Java 1 April te Penang.
Slamat. RotterdamJava pass. 31 Mrt Kaap
Guardafui. Sloterdijk, 31 Mrt -van New
Orleans naar New York. Stad Leiden, Mom-
bassaAmstedam 1 April te Genua. Water
land, Amstei;damBuenos Aires 1 April van
Rio de Janeiro te Santos. Mijdrecht, Rotter
damNew York pass. 31 Mrt Scilly. Nieuw
Holland, 30 Mrt van Melbourne naar Sydney.
Nijkerk, 31 Mrt van Port Amelia te Mozam
bique. Ophir, 31 Mrt van Batavia naar Sema-
rang, Poelau Laut. 1 April van Amsterdam
te Antwerpen. Ternate. 1 April van Cheribon
te Semarang. Van Riemsdijk, 31 Mrt van Port
Swettenham naar Singapore. Waterman,
JavaRotterdam 1 April te Suez. Westland,
AmsterdamBeunos Aires pass. 31 Mrt Las
Palmas. Zuiderkruis, RotterdamJava 31
Mx-t te Port Said. Aardijk, JavaMontreal
pass. 1 April Gibraltar. Arnedijk, 31 Mrt van
Rotterdam te New York. Axeldijk. 30 Mrt v.
New York naar Antwerpen en Rotterdam.
Andijk, 31 Mrt van Gravesend naar Ant
werpen. Blommersdijk, 31 Mrt van Newport
News naar New York. Boskoop, Amsterdam
Chili 1 April te Guayaquil. Leerdam, New
York—Rotterdam pass. 1 April Bishop Rock.
Nieuw Amsterdam, New YorkRotterdam 1
April voorgaats Nieuwe Waterweg.

Politierechter

Veehandelaren zijn meestal niet beschei
den bij het aanprijzen van hun waar, maar
de twintigjarige Aalsmeerse vertegenwoor
diger van het edele gilde, die vanmorgen
voor de pol it ie-rechter moest verschijnen
wegens overtreding van het artikel 133 W.
v. S., sloeg alle records met een advertentie
die hij in een Aalsmeers blad liet afdruk
ken. Daarin stond:

LIEFHEBBERS VAN STROPEN!

Prima hazewind te koop. Vangt gega
randeerd iedere haas, groot of klein,

dik of dun.

Naar ter zitting bleek had hij deze aan
prijzing nog vergezeld willen doen gaan
van een plaatje van een lange hond met
een haas in de bek, maar het blad in kwes
tie bleek niet over zulke bloederige clichés
te beschikken.

De délinquent had volstrekt niet begre
pen dat zoiets bij de wet verboden zou we
zen en verklaarde het gedaan te hebben,
omdat die krant altijd vol stond met „stuk
kies tege strope". Toen de officier verklaar
de dat tegen der-gelijke litteratuur althans
uit het oogpunt van algemeen belang hele
maal geen bezwaar kon bestaan, vex-klaarde
verdachte dat hij de hond helemaal niet
wilde verkopen, maar alleen maar wilde
zien „ofter nou werkelijk stropers benne".

De rechter kwam echter met de medede
ling dat deze nieuwsgierigheid naar zondige
lieden hem vi-eemd voorkwam, omdat ver
dachte al een veroordeling wegens stroperij
nota bene met dezelfde hond op zijn straf
register had.

„Dat fonnis deugt niet", zei verdachte
verongelijkt, „ik liettum-uit".

Een wachtmeester van de rijkspolitie
kwam vertellen, dat verdachte als erg on
verschillig bekend stond, een qualificatie
die ter plaatse werd geïllustreerd door de
gelaten wijze waarop verdachte zijn leren
jas aan het herkauwen was.

Nadat de officier van leer was getrokken
tegen het blad dat zulke advertenties op
nam in het algemeen en tegen de getuige
die zichzelf had voorgesteld als „de jour
naliste met de advertenties" in het bijzon
der, eiste hij vijf-en-zeventig gulden boete.
Hij zat een beetje in zijn maag met de
jui'isprudentie, zei hij, omdat de laatste
keer dat een krant zo'n domme fout had
gemaakt, een jaar of zestig geleden was
geweest.

„U heeft het laatste woord", zei de rech
ter, „vindt u het teveel of te weinig, ver
dachte?"

„Ik find 'et feel foor een doordeweekse
dag", zei vex-dachte somber en kreeg er
vijftien gulden af.

In de rui.

De volgende verdachte was een smid uit
Haarlemmerliede die zijn zwager had af
getuigd, omdat deze zijn zuster mishandeld
zou hebben. De zwager, die een nietig man
was, had tegenover de politie echter ver-
klaard, dat hij juist door zijn vrouw werd
geslagen. In ieder geval voer de huwelijks
boot in ruw weer en de smid was van me
ning dat het voer maar eens krachtig moest
worden omgeduwd. Hij smeet daartoe zijn
zwager op de grond en rukte hem een bosje
haar uit het reeds gedeeltelijk kale hoofd.

„Da's toch wel kras", vond de rechter,
„om iemand het haar uit zijn .hoofd te
trekken".

„Hij was in de rui Edelachtbare", zei ver
dachte ter opheldering.

„Dertig gulden", eiste de officier en de
smid begon al weer dreigend naar het hoofd i
van zijn zwager te kijken. Zijn blik werd
pas milder toen de rechter er vijf gulden
af deed.

Burgerlijke stand van Haarlem

HAARLEM. 31 Maart 1949

GEHUWD: 31 Mrt, J. de Ruiter en A. P.
Luttik; M. van der Meer en M. de Jong; P.
Bakker en J. J. van Daalen; T. M. van dei-
Maat en A. E. Roest; A. H. van der Giezen
en A. Pirovano.

BEVALLEN van een zoon: 29 Mrt, A. de
WijsWever; K. van ArumDekker; 30 Mrt,
J. M. NiemeijerKlaubou; J. G. van den
OeverMol; H. A. van der Plasvan Vlij
men; H. van der LindenDoing; 31 Mrt, H.
van der LetAndrea.

BEVALLEN van een dochter: 30 Mrt, P.
A. AertsDubbelman; 31 Mrt, R. Ketellap
pervan der Kar; T. D. RondeWoitashek.

OVERLEDEN: 23 Mrt. J. A. van Tperen. 60
j., Spaarnwouderstraat; 29 Mrt, P. J. Joosten.
82 j„ Ripperdapark: J. var. Maas, 82 j., Mo-
lukkenstraat; G. DraijerMolenaar, 74 j„ Ha-
zepaterslaan; 30 IVLrt, A. J. Bortink, 71 j„
Lange Raamstraat; A. A. Antonisse, 73 j.,
van Oorschotstraat; T. FischerKoning, 83
j., Berkenrodestraat.

D. Menten veroordeeld door
Belgische krijgsraad

De Belgische Krijgsraad heeft de tijdens
de oorlog te Parijs wonende Nederlander
D. Menten wegens collaboratie met de
vijand bij verstek tot 20 jaar dwangarbeid
en een boete van 30 millioen Belgische
francs veroordeeld.

D. Menten is een broer van P. N. Menten
uit Aerdenhout. in wiens zaak gistei*en
voor het Bijzonder Hof te Amsterdam de
laatste pleidooien werden gehouden.

Verkeersongevallen

Donderdagmorgen reed een personen-
auto op de Kleine Houtweg in de richting
van de stad. Tegenover perceel 47 sprong
de rechtervoorband, waardoor de bestuur
der de macht over het stuur kwijt raakte
en met zijn auto tegen een gaslantaarnpaal
reed. De lantaarnpaal werd ontzet en de
kap beschadigd. De auto moest worden
weggesleept.

Toen gistermiddag een wielrijdster op
de Kinderhuissingel een stilstaande bak
fiets voorbij reed, werd zij ingehaald door
een vrachtauto met aanixangwagen. Zij
kreeg daarbij een duw van de aanhang
wagen, viel en brak haar neusbeen. Zij is
op eigen gelegenheid naar de Deo gegaan
om zich te laten verbinden.

Getuigen van dit ongeval worden ver
zocht zich met de Afdeling Verkeerspolitie
in de Smedestraat in verbinding te stellen.

Gisteravond om zeven uur reed op de
Rijksstraatweg een personenauto in de
richting van Santpoort. Ter hoogte van de
Sillemstraat speelden enige jongens op
h^t rechtertrottoir. Een van hen, de zeven
jarige R. C. uit de Minahassastraat stak de
rijweg over. De autobestuurder remde en
haalde naar links uit, doch kon niet voor
komen, dat de jongen tegen de rechterkop-
lamp liep. Het knaapje dat aan zijn achter
hoofd gewond was, bleef op de weg liggen.

Een juist passerende dokter heeft de jon
gen naar zijn woning gebracht, vanwaar
liij per ziekenauto naar de Deo is vervoerd,
om ter observatie te worden opgenomen.

Heemstede

De a.s. raadsverkiezingen

Candidaten der Christelijk
Historische Unie

De Christelijk Historische Kiesvereniging
te Heemstede heeft voor de a.s. raadsver-
kiezixxgen de volgende candidatenlijst vast
gesteld: 1. mr. dr. J. van Bruggen; 2. mr.
K. A. F. Pliester; 3. K. J. Dijkstra; 4. J. v.
d. Heyden; 5. mevrouw van Noort-van Os;
6. W. F. de Vries; 7. T. J. Luitjes; 8. H.
Hoogendijk; 9. C. F. J. de Ridder; 10. G.
van Duinen.

R.K. Harmonie
„Sint Michael"

Het 40-jariq bestaan
wordt herdacht

De R.-K. Harmonie „St. Michaël" hield
Donderdagavond een vergadering in het
R.-K. Verenigingsgebouw onder voorzit
terschap van de heer W. Luiten.

Ingekomen was een mededeling van het
bestuur van de Katli. Arbeidersbeweging
te Heemstede, die 100 beschikbaar stelt
voor uitbreiding van het tamboex-corps, een
mededeling die een luid applaus uitlokte.
Voorts waren er tal van uitnodigingen voor
deelname aan concoursen, waarop men
echter niet zal ingaan, wegens de feesten
bij het veertigjarig jubileum in October.

Na een opwekking tot de leden om deel
te nemen aan de Palmpasen-optocht welke
dit jaar voor het eerst te Heemstede zal
worden gehouden, installeerde de voorzit
ter niet minder dan 20 nieuwe leden.

Uit de j aai-verslagen van de secretaris,
de heer P. v. Deursen, en de penning
meester, de heer J. Bakker, bleek dat de
vei-enïging in 1948 een zeer grote activi
teit ontwikkeld heeft.

Het komend veertigjarig bestaan vormde,
wat betreft de feestelijkheden, een punt
van uitgebreide besprekingen. Besloten
werd, een commissie samen te stellen van
leden en niet-leden, teneinde de feestvie
ring zo goed mogelijk voor te bereiden en
te doen slagen.

De aftredende bestuursleden werden bij
acclamatie herkozen. Een uitgewerkt plan
werd overgelegd om het instrumentenfonds
aan de nodige middelen te helpen.

Zuiver lyrische vertolking
van Griekse tragedie

Belangwekkende proefneming
door Parijse studenten

„Les Etudiants du groupe de théatre
antique de la Sorbonne" traden gister
avond op in de grote zaal van Bellevue te
Amsterdam voor een talrijke schare aan
belangstellenden. Dit is een gezelschap van
studenten aan de vermaarde Parijse hoge
school, opgericht in 1937 en naar samen
stelling wisselend met de jaren, die zich
ten doel stellen de oude Griekse tragedies
voor zover mogelijk in strikte overeen
stemming met de veronderstelde wijze van
vertoning te laten beantwoorden aan de
geestelijke instelling van het hedendaagse
publiek. Zij proberen vooral minder be
kende teksten in hun hevige luister te
doen herleven door, getrouw aan het lyri
sche karakter daarvan, de dramatische
intensiteit met muzikale middelen te ver
dichten, dus met streng gerhythmeerde
zang en bewegingen. Om deze antieke
meesterwerken aan het moderne bewust
zijn op te dringen heeft men niet de eigen
lijk zinloze moeite gedaan om de men
selijke aspecten van de inhoud naar voren-
te schuiven, doch gestreefd naar herstel
van cle authentieke vorm, nauw aanslui
tend bij de dionysische traditie. Dus geen
paraphrase, maar een reconstitutie.

Na een korte inleiding volgde een op
voering van „De Perzen" door Aischylus
bijgenaamd de vader der tragedie, omdat
deze de activiteit van het koor bepex-kte
en een tweede sprekende acteur ten tonele
bracht. Het is één van de weinige histo
rische spelen, die bewaard zijn gebleven
en verhaalt van de ondergang van het
machtige leger van koning Xerxes na de
slag bij Salamïs, waarin de dichter zelf
had meegevochten aan de zijde van de
Griekse overwinnaars. Deze bedekte en
geenszins chauvinistische verheerlijking
der burgers van Athene door een schilde
ring van de verslagenheid hunner tegen
standers staat geheel in het tot grote be
scheidenheid waarschuwende teken van
bovenmenselijk lotsbestuur. Men heeft dit
in al zijn eenvoud machtige werk wel eens
vergeleken met een oratorium.

De componist Jacques Chailley en de
regisseur Maurice Jacquemont gingen nog
een hele stap verder terug. Eerstgenoemde
schreef voor de reien van de twaalf ver
trouwensmannen een rigoureus aan de
metrische bouw van de tekst gebonden
muzikale begeleiding, verdeeld in strophen
en antistrophen. Voorts maakte hij twee
beurtzangen: tussen het oor en de bood-
schapper, die de noodlottige tijding komt
brengen en tussen het koor en de wan
hopige koning, De geest van de antieke
muziek trachtte hij. merkwaardig genoeg
doch met succes, te evenaren door gebruik
making van een hypermodern instrument:
de zogenaamde Ondes Martenot. Boven
dien liet hij de monologen overgaan in
gezang, telkens wanneer de emoties voor
het gesproken woord te machtig werden.

Het belangwekkendste experiment was
het tot beteugelde extase opzwepende ri
tueel om de geest van de gestorven koning
Darius op te roepen, geheel volgens de
gewoonte bij de religieuze plechtigheden
te Eleusis, de geboorteplaats van Aischy
lus. De clioreografie van deze sacramen
tele dansen en van de reien werd twaalf
jaar geleden, na diepgaande studie van
historisch materiaal, ontworpen door de
thans in ons land woonachtige ballet
meesteres Sonia Gaskel. Het. is jammer
dat de px-ecisie der gebaren en bewegingen,
naar zij mij vertelde, door de vele veran
deringen in de bezetting sterk verminder-
de. Doch ook in deze enigszins verwaterde
uitvoering bleek de werking fascinerend.
Bepaald aangrijpend voltrokken zich de
uittocht van Xerxes aan het slot en het
ceremoniëel met de stokslagen op de aarde
tijdens de phantasmagoric.

Deze voorstelling riep allerlei vragen
op, die op deze plaats onmogelijk in dis
cussie genomen kunnen worden. Ook al
niet omdat de nauwelijks geschoolde kwa
liteiten van de uitvoerenden een zuivere
beoordeling belemmerden. Zo was de
boodschapper bijvoorbeeld bijzonder zwak.
Men dient aan deze proefneming echter
hoge waarde toe te kennen. Al ware het
slechts om wille der bepaling van de
levensvatbaarheid der verouderde treur
spelen. Deze amateurs gedragen zich als
niet genoeg te prijzen wegbereiders. Dal
hun streven waardering ondervindt, moge
blijken uit de vermelding van het feit dat
s.ii reeds geheel Europa hebben doorkruist,

van Athene tot Londen, met dit liturgi
sche toneel.

Wat naar mijn mening stellig navolging
verdient, als ooit een Nederlands gezel
schap zich aan een reprise van een Griekse
tragedie mocht wagen, is het laten spelen,
zoals ook hier geschiedde, van de vrou
wenrollen in travesti. Evenals trouwens
het spreken in gebonden taal. Van te ver
doóx-gevoerde eenzijdigheid was dit Franse
experiment niet vrij te pleiten. Speciaal de
pantomimische illustratie van de innerlijke
actie van het treurspel liet nog veel te
wensen. DAVID KONING

BINNENLAND

Bewoners van een huis aan de Vughter-
straat in rs Hertogenbosch roken Donderdag
een sterke gaslucht. Een huisknecht streek
een lucifer aan om naar het lek te zoeken.
Er volgde een hevige ontploffing waarbij
ruiten vernield en muren ontzet werden.
Niemand liep evenwel letsel op.

Dc Nederlandse Federatie van Sigaren-
winkeliers-verenigingen heeft zich beraden
over het al of niet samengaan met de Neder
landse Bond van Sigarenwinkeliers Besloten
werd nog eenmaal een poging te doen met
het bestuur van de Nederlandse bond tot
overeenstemming te geraken.

De stoomvaartmaatschappij „Zeeland"
heeft een gereduceerd passagierstarief inge
voerd voor blinder, en hun geleiders die naar
Engeland reizen. Zowel de blinde als zijn
geleider zal slechts de helft van de gewone
prijs behoeven te betalen. Deze regeling geldl
voor de dag- en voor de nachtboten alsmed*
voor het spoortraject naar Londen.

In Vlissingen dronk een driejarig
jongetje uit een bakje met blcekwater. Hei
ventje is enige dagen later overleden.

In Den Haag ging eeu 14-jarige jongen
achter het stuur van een vrachtauto zitten.
Hij sloeg de motor aan en reed weg. Eerst
werd een 5-jarig jongetje aangereden, dat een
zware hersenschudding opliep, daarna botste
de auto tegen een lantaarnpaal, die afknapte.
De jeugdige „bestuurder" ging toen aar. de
haal, maar werd spoedig door de politie
gepakt.

Met ingang van 3 April zal Frankfort

weer in het KLM-luchtnet worden opgeno
men. Wegens de „luchtbrug" naar Berlijn
moesten op 31 October dc diensten naar
Frankfort gestaakt worden. Er werd sinds
dien naar Stuttgart en München gevlogen.

Overeenkomstig het vonnis van do
Leeuwarder rechtbank is de 21-jarige S. uil
Noord-Bergum door het gerechtshof veroor
deeld tot zes jaar gevangenisstraf. In d*
avond van 9 Januari 1948 heeft hij in de trci*
van Leeuwarden naar Groningen een mede
passagier met een stuk ijzer neergeslagen
met het doel hem te beroven.

De Amsterdamse inbreker G. C. B„ die
enige malen nadat hij was gearresteerd uit
de cel wist te ontsnappen is door het ge
rechtshof tot 4 jaar gevangenisstraf ver
oordeeld.

HAARLEM EN OMGEVING

De heer J. Boogaard spreekt op Donder
dag 28 April in de zaal Raamsingel 30 voor
de Internationale Vereniging Bellamy, afde
ling Haarlem, over „Een derde wereldoorlog
is niet nodig".

Ds. R. D. Bcukema zal Zondagagochtend
door ds. F. Beukema bevestigd worden als
predikant bij de Gereformeerde Kerk van
IJmuiden; des avonds te half acht zal de
nieuwe leraar zijn intrede doen. Beide
diensten worden gehouden in het kerk
gebouw der Ned. Herv. Gem. aan de Kanaal
straat.

De bekende Engelse actrice Vivienne
Bennet zal op Vrijdag 8 April voor het
genootschap Nederland—Engeland in Brink
mann drie figuren uit Shakespeare's werken
ten tonele voeren en wel Titania uit „A mid-
summernight's dream", Rosalind uit „As you
like it" en Lady Macbeth uit „Macbeth",

Dr. A. F. J. Forlielje van Artis zal Zon
dag 3 April in het Rembrandt Theater onige
films over vogelleven inleiden en toelichten,
die opgenomen zijn door de heer H. C Ver-
kruysen. Vertoond worden het volledige
broedleven in het Ooievaarsnest: aanval en
verdediging van de Roerdomp: de broedvcr-
zoi'ging bij de Amerikaanse Pampastruis
vogel en het leven der Pinguïns met hun
jongen.

De kerlccraad der Ned. Hcrv. Gemeente
van Haarlem heeft besloten de benoeming
van de beide voorgangers der Vex-, van Vrij
zinnig Hervormden ds. J. Heidinga en ds. J.
de Graaf, die verleden jaar voor één jaar is
geschied als hulppredikers der Ned Herv.
Gem. voor onbepaalde tijd te verlengen.
Tevens is besloten deze beide predikanten
ook enkele gewone diensten in de kerkge
bouwen der Ned. Herv. Gemeente op te
dragen.

Een gift van f 500 is door de diaconie der
Ned. Herv. Gem. van Haarlem ontvangen
voor de chronisch zieke oude van dagen
in het dr Koenen Rusthuis.

Te Aerdenhout wordt in de Kapel der
Ned. Herv. Gemeente op Dondex'dag 7 April
vertoond de nieuwe geluidsfilm van het
Bijbelgenootschap „Geen grenzen meer".

Ds. N. Padt, vroeger predikant te Zand-
oort, thans te Zutfen. die het beroep als

predikant bij de Nea. Herv. Gemeente te
Oostzaan heeft aangenomen, zal daar Zon
dagmiddag zijn intrede doen.

Dc afd, Haarlem van de Chr. Vereniging
„Zedenopbouw" houdt een vex-gadering op 7
April in de kerk van de Broedergemeente,
waarin als spreker zal optreden de secreta
ris van het hoofdbestuur mr. A. Bouman.
Verder zal een der predikanten spreken
over „Het Sexuelc vraagstuk". Ds. Spliethof
zal het slotwoord spreken.

„Leven zonder angst" is het onderwerp,
waarover ds. E. Frater—Smid voor de ge
meenschap Haarlem van het Humanistisch
Verbond zal spreken a.s. Zondagmorgen in
•estaurant Brinkmann, Grote Markt.

OFFICIËLE PUBLICATIE

DISTRIBUTIEKRING HAARLEM
Aanvragen werkkleding.

In verband met het feit. dat verschillende
bedrijven of personen verzuimd hebben bin
nen de vastgestelde termijn een aanvraag
voor werkkleding in te dienen, wordt tot en
met 16 April 1949 alsnog de gelegenheid
opengesteld tot het indienen van aanvragen.

Personen, die ten tijde van de eerste uit
reiking der werkkledingbonnen (13 t.m. 26
Februari 1949) werkzaam waren bij een be
drijf, waarvoor een collectieve verstrekking
heeft plaats gevonden en sindsdien werk-
zaam zijn in een zelfstandig beroep of een
bedrijf met minder dan 5 personen, kunnen
thans eveneens individueel een aanvraag
indienen.

Bij het indienen der aanvragen dienen de
tweede distributiestamkaarten van de be
trokkenen te worden overgelegd.

Op de collectieve aanvragen dient door de
werkgevers op de naamlijst te worden ver
meld de codering, voorkomende in de vakjes
S/a S/b en/of S/c van de stamkaarten
van betrokkenen.

Op de individuele aanvragen dient de
werkgeversverklaring volledig te worden
ingevuld en ondertekend.

Indienen der aanvraagformulieren dient te
jeschieden:

voor Haarlem: kantoor Zijlstraat 70

Heemstede: kantoor Binnenweg 160
Bloemendaal: kantoor Bloemendaalse-

weg 188

Zandvoort: kantoor Haltestraat 4

De Directeur, A. VAN DRIEL

Reeds maanden is men in de duinen langs
de Zeeweg naar het Bloemendaalse strand
aan het graven op de plaats waar straks
het grote kunstmatige meer zal komen. De
totale oppervlakte van dit meer zal onge
veer twee hectaren beslaan. Later komt
cr ook nog een fraai restaurant. Foto; dui
zenden kubieke meters zand zijn al wegge
voerd, vele andere zullen nog volgen voor
dit recreatieoord zijn definitieve vorm heeft

Koninklijke Olie.

Unilever

Philips

A. K. U

Fokker

Nederlandse Ford
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
Scheepvaart-Unie.
Holl.Amerika Lijn
Deli Maatschappij

H. V. A

A'dam Rubber.
Ned. Handel Mij.
N.-I. Handelsbank
Bilxton Mij. II

Slotkoers

Openings

gisteren

koersen

292%

292%

240

241

2291h

228 «4

164 H

164 X

155

270

270

110

162%

160%

160%

!43%

143%

156)4

157

149

146)4

154

110

i Tm

345%