Het instellen van wijkraden in Haarlem
Groep Haarlemse kunstenaars oneens
met beslissing van B. en W.
Vijf en twintig jaar werkt in Bloemendaal
de vrijwillige brandweer voor de burgerij
Kort en Bondig
Amsterdamse Beurs
I
DINSDAG 26 APRIL 1949
HAARLEMS DAGBLAD
Commissie voor bestudering van dit vraagstuk
is haar werk begonnen
In de afdelingsvergaderingen van de
Haarlemse gemeenteraad die enige maan
den geleden de begroting voor 1'949 be
handelde, is de vraag ier sprake gekomen,
of het voor Haarlem gewenst is. in navol-
ging van Rotterdam, wijkraden in te stel
len. Uit het antwoord van B. en W. was af
te leiden dat dit college daarvoor niet geest
driftig was. Later is de aangelegenheid ook
in de openbare zitting van de raad ter
sprake gekomen, waarbij bleek dat er in
middels in het college van B. en W. meer
belangstelling gekomen was. Er werd be
sloten een commissie in te stellen om het
vraagstuk te bestuderen. Ook wordt van
deze commissie verwacht dat zij advies zal
uitbrengen over het denkbeeld ook te Haar
lem (in navolging van enige andere ge
meenten, o.a. Utrecht) jaarlijks „burger-
dagen" in te stellen. De bedoeling daarvan
is bij de burgerij meer belangstelling te
wekken voor de democratische bestuurs
vorm der gemeenten en daarbij in het
bijzonder de personen te betrekken die
voor het eerst op de Kiezerslijst worden
geplaatst.
Wat de wijkraden betreft herinneren wij
er aan, dat Rotterdam tot de instelling is
overgegaan, omdat gemeend wordt dat de
steden te groot worden om een eenheid te
vormen. Daarom wil men naast de bestaan
de gemeenteraad die aan het hoofd dei-
gemeente blijft staan, in de wijken ook ra
den laten werken die zich vooral bezig
•houden met de vraagstukken die daar op
de voorgrond treden. De eerste resultaten
die men daarmee in Rotterdam heeft op
gedaan zijn niet ongunstig. Door zulke
wijkraden wordt het gevoel van saam
horigheid bevorderd, terwijl bovendien
stimulerend gewerkt wordt aan de bevor
dering van het culturele leven in de wijken.
Ook in Haarlem zou voor de stichting
van wijkraden veel te zeggen zijn. In het
bijzonder zou daarvoor Haarlem-Noord in
aanmerking komen, waar niet minder dan
70.000 van de 160.000 inwoners van Haar
lem wonen. Verder wordt gedacht aan ver
schillende andere wijken, bijvoorbeeld het
Kleverpark, het Slachthuis- en Amster
damse kwartier, het Leidsekwartier, het
Rozenprieel, Bos en Vaart, het Haarlem
merhoutpark en tenslotte ook Spaarndam.
Naar wij vernemen zal de ingestelde
commissie van Haarlem dezer dagen een
uitvoerige circulaire aan alle verenigingen
richten om informaties te vragen over het
verrichte werk. Die gegevens zijn van veel
belang om een indruk te krijgen van alles
wat reeds bestaat op het gebied van cul
tureel en sociaal werk en wat in de verschil
lende delen der gemeente gedaan kan wor
den om dit te bevorderen.
Een der grote moeilijkheden voor het
bevorderen van het culturele werk in de
wijken is, dat men niet de beschikking
heeft over voldoende gebouwen voor het
houden van vergaderingen, het geven van
concerten, enzovoort. Zeer sterk spreekt dit
in Haarlem-Noord. Het gemeentebestuur is
H.K.C. vertoonde
drie Britse documentaires
Dank zij de medewerking van de Britse
ambassade is de Sectie Film van de Haar
lemse Kunst Gemeenschap in staat een
aantal programma's te wijden aan de mo
derne (en in het bijzonder de Engelse)
documentaire film. In Maart is Cavalcanti's
„Film and Reality" gedraaid; Maandag werd
in het exposiliezaaltje van het Frans Hals
museum een tweede filmavond gegeven,
met een programma bestaande uit „The
Instruments of the Orchestra", „North Sea'"
van Harry Watt en Paul Rotha's „Land of
Promise".
In de eerste film ziet en hoort men het
London Symphonic Orchestra; het beeld
toont en de dirigent Sir Malcolm Sargent
verklaart de verschillende instrumenten,
die in een svmphonie-orkest thuishoren, op
de wijze die Jan Out enige jaren geleden
bij jeugdconcerten van de H.O.V. gebruik
te. Voor de film had men het uiteraard
zeer geschikte „Variaties en fuga op een
thema van Purcell" van Benjamin Britten
gekozen, het bekende „A Young Person's
Guide to the Orchestra".
„North Sea", in 1938 onder supervisie
van Alberto Cavalcanti en pnder regie van
Harry Watt vervaardigd, vertelt van het
leven der trawlerbemanningen in het (reeds
barre) Noorden van de Noordzee. De traw
ler, die Watt voor de camera haalde heet
„John Gillman" en hoort thuis in Aber
deen, .maar het had even goed de IJmui-
dense „Gloria" of een Deense boot kunnen
zijn, wjyit deze geïnspireerde documentaire
is het epos van alle Noordzee-vissers die
hun harde bedrijf uitoefenen in een nooit
verslappende strijd met storm, bijtend zee
water. koude- en slaap.
„Land of Promise" was het meest recente
werk in de reeks „An Argument about Our
Homes and Houses" noemde Paul Rotha
deze film, waarin hij een. fel pleidooi houdt
voor betere arbeidersbehuizing, een terug
blik geeft op de woningtoestanden in het
jongste verleden, een overzicht van het
geen in dit opzicht thans gedaan wordt en
een visie op de toekomst zoals die zal kun
nen en moeten zijn. Een groot aantal ver
helderende statistieken wisselen de foto
grafische beelden af; nochtans is het ge
sproken commentaar ïn deze knappe film
zeer overvloedig maar noodzakelijk.
Al met al een boeiend programma, dat
door de toeschouwers in hoge mate geap-
Dreeieerd werd en waarvoor men het be
stuur van de Kunst Gemeenschap slechts
dankbaar kan zijn.
Wedstrijdavonden voor
amateur-orkesten
In de Haarlemse concertzaal zullen Zon
dagavond 8 Mei en Vrijdagavond 13 Mei
wedstrijden voor amusementsorkesten en
kleinere combinaties worden gehouden. Op
8 Mei dingen de Haarlemse Hawaiianvereni-
gir.g. de Haarlemse Klavarskribo Accor
deonclub en het Nieuwe Niedorps Amuse
mentsorkest. naar een grote wisseibeker.
Dezelfde avond zullen de goochelaar Ritz
van der Zee. de conferencier Jaap Traksel,
het revue-gezelschap van Jac. de Boer, het
duo Tonelly en enkele zangers en decla
mators elkaar een kleine wisselbeker be
twisten.
De tweede avond strijden „De Caledo
nians". ..De Narren", het rumba-orkest
„Don Campinillos" en het Hoogoven-amu
sementsorkest „The Velno's" om een grote
wisselzuil. De H.H.V. Hawaiianband, de
Kanai Islanders Hawaiianband. de „Western
tour" en enkele anderen dingen dan naar
een kleine wisselbeker.
Het publiek; zal als jury fungeren, en op
stembiljetten' zijn voorkeur kenbaar kun
nen makenj
daarvan ook ten volle overtuigd, alles wat
gedaan wordt om daarin verbetering te
brengen, kan dan ook op steun van het
gemeentebestuur rekenen. Indertijd hebben
wij al medegedeeld, dat het plan bestaat
om bij de Jan Gijzenvaart een bioscoop
theater te stichten, welk gebouw ook ge
bruikt kan worden voor vergaderingen en
concerten. Het is in deze tijd evenwel
moeilijk daarvoor medewerking van de
Wederopbouw te verkrijgen.
De heer F. S. Noordhoff heeft indertijd
in de raad het balletje opgeworpen om te
trachten de tramremise op het Soendaplein
voor de gemeente aan te kopen, omdat die
zeer geschikt zou zijn om te verbouwen tot
vergaderlokalen. B. en W. hebben daarover
met de N.Z.H. onderhandeld. De tramdirec
tie wil wel medewerken, maar kan alleen
afzien van het remise-gebouw als zij de be
schikking krijgt over een andere remise.
Daarop is evenwel de eerste jaren geen
kijk.
Intusschen worden ook van particuliere
zijde (o.a. kerkbesturen) pogingen in het
werk gesteld om in Haarlem-Noord de be
schikking te krijgen over meer gebouwen
en vergaderruimte.
Moordenaar van taxichauffeur
krijgt levenslang
De rechtbank te 's-Gravenhage veroor
deelde hedenmorgen conform de eis de
23-jarige H. J. B. uit Hilversum wegens
moord op de Rotterdamse taxi-chauffeur
Clobus tot levenslange gevangenisstraf.
Zijn broer, de 17-jarige W. H. B., werd
veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf
wegens medeplichtigheid aan diefstal,
voorafgegaan door bedreiging en geweld
pleging, 'de dood tengevolge hebbend.
Waterpolo
Eindstrijden voor de beker
Een goed waterpoloprogramma wordt Dins
dagavond in het Sportfondsenbad geboden.
Als eerste wedstrijd wordt gespeeld Haar
lemHaarlem Jeugd als best geplaatste 2e
klassers in de bekercompetitie van de
KNZB om een medaille. Hierna volgt de
eindstrijd om de Van Duylbeker tussen ODZ
en de Robben. Een wedstrijd schoonspringen
zal het programma besluiten.
Voordracht van minnedichten
Op de tweede gemeente-avond der ver
eniging van Vrijzinnig Hervormden te
Haarlem in het kerkgebouw aan de Jacob-
straat droeg mevrouw R. Bonset-Horst een
kleine dertig minnedichten uit plusminus
zeven eeuwen voor. Het gehoor was niet
zo erg talrijk, doch zeer aandachtig. De
samenstelling van het programma getuigde
van goede smaak en bood tevens een door
de aanzienlijke lengte gewenste afwisse
ling.
Het laatste kan niet dermate onverdeeld
gezegd worden van de vertolking, die on
geveer de gehele lyriek van Anna Bijns
tot Marsman met een zelfde sop overgoot.
De eigen aard der verzen werd bijna vol
komen ondergeschikt gemaakt aan het
persoonlijk sentiment van de voordracht
geefster. In het algemeen dient mevrouw
Bonset zich dieper te bezinnen op de we
zenlijke kenmerken van de teksten, als zij
ten minste tot een herschepping daarvan
wil komen. De uitwerking van het bekende
lierdicht „Lucella" van Jan Luyken om
dit als voorbeeld te nemen werd ge
ducht verzwakt door het niet volgen van
de metrische structuur. Zij moet bedenken,
dat de uiterlijke vormen der poëzie nooit
op toevalligheden berusten, doch gelijk
met de inhoud ontstaan. In de middeleeuw
se balladen miste men nog sterk een dra
matische bewogenheid, benevens scherpte
in de verschillende typeringen.
Verreweg op haar best hoorde men me
vrouw Bonset in die gedichten, welke op
een betrekkelijk gemeenzame wijze uit
drukking geven aan simpele gevoelens:
Cats, Starter, Potgieter, Bellamy en Daut-
zenberg.
Met dergelijke ongecompliceerde be
spiegelingen, vaak met een licht komische
inslag, die een hartgrondige toevoeging
uit de mond van een declamatrice niet al
leen kunnen verdragen, doch zelfs van node
hebben, zal zij stellig vooral de eenvoudi-
gen van geest een verheffend genoegen
bereiden. De moderne werken na de pauze
boden meer moeilijkheden, maar in het
prachtige sonnet „Zo teedre schade als de
bloemen vrezen" van Werumeus Buning
trof zij (met uitzondering van de bijna
onzegbare slotregel) precies de juiste toon.
Hetzelfde geldt voor „Herdenking" van
Staring, waarmede zij haar luisteraars voor
een soortgelijke verrassing zette. Kleinig
heden in de uitspraak (vooral de open a
en de beginletters s en z) verdienen enige
zuivering. De cyclus als geheel overtuigde
toch meer van de zielverwarmende bedoe
lingen dan van de artistieke vermogens.
DAVID KONING.
FRANS HALS OF JACOB VAN LOOIJ
Directeur Frans Halsmuseum deelt hun bezwaren niet
Een opname van een scène uit Molïère's „Dokter tegen wil en dank", dat de Koninklijke
Letterlievende Vereniging „J. J. Cremerop de Nationale Feestdag drie keer op de
pittoreske binnenplaats van Haarlems Proveniershuis onder auspiciën van het Cen
trumcomité „Koninginnedag" opvoert, ledereen kan er gratis naar toe, mits hij even
de moeite neemt Donderdagavond tussen acht en negen uur in „De Leeuwerik" een
voorkeurskaart te halen. Marinus Adam schreef speciale muziek en de toren van de
Nieuwe Kerk zal in een floodlightbad worden gedompeld.
Tijdens een hedenochtend in het Open
luchttheater te Bloemendaal gehouden bij
eenkomst ter gelegenheid van het vijfen
twintigjarig bestaan van de Bloemendaalse
brandweer heeft burgemeester jhr. mr. C.
J. A. den Tex de leden van het corps dank
gebracht voor het verleden, eer voor het
heden en vertrouwen geschonken in de
toekomst.
Aan deze bijeenkomst was een tocht door
de gemeente en een défilé voor het ge
meentebestuur voorafgegaan. Bij het Raad
huis kwamen de brandweerlieden uit alle
delen der gemeente met het volledig mate
riaal bijeen. Met muziek van het corps der
Amsterdamse brandweer onder leiding van
de heer De Graaf voorop, defileerden de
brandweerlieden langs de burgemeester, de
wethouders en raadsleden. Vervolgens trok
ken zij naar het Openluchttheater.
Hier was een groot aantal inwoners aan
wezig, toen de burgemeester zich tot het
jubilerende corps richtte. Hij zeide dat het
gemeentebestuur dankbaar gestemd is voor
hetgeen de commandant, de staf, brand
meesters en brandwachts in de loop der
'aren verricht hebben. Veel hebben zij er
toe bijgedragen dat de gemeente gevrij-
aard is van grote rampen. Het aantal ma
len dat de brandweer moest uitrukken was
groot. Spreker herinnerde aan de eerste
brand, toen huizen aan de Houtvaart in de
as werden gelegd. Eij die gelegenheid leer
de de brandweer de gevaren kennen. Een
brand in een lampekappenfabriek in het
hartje van het Kennemerkwartier was ge
vaarlijk door de aanwezigheid van brand
bare stoffen, maar de brandweer trad actief
op. Dan woedden er ernstige branden in het
gebouw van de Twentse Bank en in de was
serij van Bijvoet. Bij alle branden hebben
de leden van het corps grote ijver en toewij
ding aan de dag gelegd. Er is een groeiend
besef ontstaan kennis te vergaren en de
samenwerking was prachtig.
Vervolgens deelde de burgemeester mee,
dat als bewijs van dank van het gemeente
bestuur een schrijfmachine zal worden aan
geboden en namens de Koninklijke Neder
landse Brandweerbond een zilveren me
daille voor de heer Eichhorn. die het langst
oij de brandweer gediend heeft en een zil
veren of bronzen kruis aan vijftien leden
van het corps zal worden uitgereikt. Deze
onderscheidingen vertegenwoordigen bur
gerzin. slagvaardigheid en zelfopoffering.
Tenslotte sprak de burgemeester de wens
uit, dat de brandweer op dezelfde wijze
haar taak zal voortzetten.
De heer F e h r e s, districtsinspecteur
l voor het brandweerwezen ïn de provincies
i Nom-dholland en Utrecht, zeide dat de vrij
willige brandweerlieden een belangrijke
plaats innemen. Ons land telt er vele tien
duizenden. De schade door brand ontstaan
bedroeg veertig millioen gulden in het af
gelopen jaar, hetgeen tien millioen meer.
is dan in 1947. Daarbij komt nog de directe
schade. De leden van de Bloemendaalse
brandweer hebben getoond geestdriftig te
willen werken en aan gemeenschapszin
heeft het niet ontbroken. Daarmee wenste
spreker allen geluk en het gemeentebestuur
en de burgerij, die over een parate brand
weer beschikken.
Mr. J. W. deJongSchouwenburg
voerde het woord namens de burgerij.
Eerst haalde hij enige herinneringen op uit
het verleden, toen het blussen van branden
in de gemeente op primitieve wijze ge
schiedde. Hierin is sedert 1924 wijziging
gekomen. Bewoners stelden zich beschik
baar om de burgerij te steunen, als er ge
vaar dreigde. Zij is de brandweer daarvoor
dankbaar en een comité is gevormd om de
dank tot uiting te brengen. De burgerij
wenst bij te dragen in een gepaste viering
van het zilveren jubileum. Voorts bood
spreker aan de commandant, aan de ere
voorzitter, jhr. Den Tex, en alle leden van
het corps een asbak" aan. Hierop staan
afgebeeld de emblemen van de brandweer
en van de gemeente. Met een driewerf
hoera op de brandweer besloot spreker zijn
toespraak.
Namens het corps sprak de comman
dant, de heer IJ. E. D ij k s t r a woorden
van dank.
De bijeenkomst werd opgeluisterd door
muziek van de Amsterdamse brandweer.
Een aantal Haarlemse kunstenaars is niet
tevreden met het besluit van het College
van B. en W. de expositiezaal van het Frans
Halsmuseum voortaan te gebruiken voor
het bezit van het museum en de tentoon
stellingen van moderne kunstenaars of van
genootschappen te doen houden in het
Huis-Van Looij.
Hedenmorgen hebben de heren Kees
Verwey, Otto B. de Kat, A. Arens, Mari
Andriessen en H. C. Verkruysen als tolk
van deze oppositie een onderhoud met de
directeur van het Frans Halsmuseum ge
had, waarbij zij de heer Baai-d een aantal
vragen over deze kwestie stelden.
De heer Baard zette uiteen, dat het wel
degelijk de bedoeling is, dat werk dat daar
toe geëigend is ook in de toekomst in het
Frans Halsmuseum onderdak kan vinden,
doch het zullen uitzonderingen blijven. Hij
dacht bijvoorbeeld aan tentoonstellingen
van beeldhouwers, bij bijzondere gelegen
heden van moderne, zeer verdienstelijke
kunstenaars, eretentoonstellingen en der
gelijke. In principe zal de tentoonstellings
zaal echter in de zomermaanden, met het
oog op het bedoek van vreemdelingen, voor
Hals en - zijn tijdgenoten gereserveerd
blijven.
Hierdoor zullen de twee befaamde Schut
tersstukken van 1633 en 1639 beter tot hun
recht komen zij hangen thans ongunstig
in de kabinetten evenals enkele doeken
uit het uit Duitsland teruggekomen kunst
bezit.
Het gaat er maar om, zo zei de heer
Baard, dat de moderne, kunstenaars een
behoorlijke expositie-ruimte vinden. Daar
op is het streven van het gemeentebestuur
gericht en daarom alleen heb ik geadvi
seerd het I-Iuis-Van Looij daartoe te be
stemmen. Wanneer wij er toe overgaan
langzamerhand de kern van een modern
museum te vormen, dan zal dat in het Huis-
Van Looij veel beter lukken dan in het
Frans Halsmuseum, omdat de sfeer er
beter bij aansluit. Waarom zouden de oude
meesters niet onder het patronaat, van Hals,
de hedendaagse onder dat van Van Looij
v/orden geëxposeerd? Bovendien is er aan
de Kleine Houtweg veertig meter exposi
tieruimte meer dan aan het Heiligland. Een
verdeling der collecties volgens categorieën
is in het Huis-Van Looij mogelijk. De
moeilijkheden die zich in het verleden bij
de tentoonstellingen van „Kunst zij ons
doel" hebben voorgedaan, omdat de zolder
van het Frans Halsmuseum bij de schilders
ten onrechte, meende de heer Baard
een slechte naam heeft, behoeven thans niet
meer voor te komen.
Zakelijke argumenten
De heer Baard noemde voorts enige za
kelijke argumenten: het is gebleken, dat de
permanente collectie van het Frans Hals
museum 29.000 bezoekers trok in het afge
lopen jaar (negenduizend meer dan het
jaar daarvoor), terwijl de tijdelijke ten
toonstellingen het op zijn gunstigst tot vijf
duizend belangstellenden brengen. Een
interessante expositie als die van Maks
trok, ondanks veel reclame, slechts drie
honderd bezoekers in een maand.
Het is duidelijk, dat de gemeente de ex
positiezaal ook zo gunstig mogelijk geëx
ploiteerd wil zien, tenslotte heeft zij niet
voor niets nu dertig mille aan het Huis-Van
Looij ten koste gelegd ten bate van de
levende kunst.
Het argument, dat het Huis-Van Looij
geïsoleerd ligt, kon de heer Baard niet on-
De besprekingen te Bern
GENEVE, 25 April (A.F.P.) Het „Jour
nal de Genève" heeft over het onderhoud,
dat te Bern plaats vond tussen koning Leo
pold en dè Prins-Regent, verklaard, dat
deze samenkomst, die op verzoek van de
koning is belegd, ten doel heeft de toestand
op te klaren aan de vooravond der verkie
zingen.
Er wordt beweerd, zo zegt het blad ver
der, dat de Koning zijn broeder zou ver
zoeken af te zien van zijn taak van regent,
Aldus zou een nieuwe toestand worden ge
schapen, dank zij welke de vorst, die in
strijd met sommige geruchten van oordeel
is, dat een troonsafstand niet overeen te
brengen is met zijn verplichtingen, zou
hopen de uitoefening van zijn praerogatie-
ven te kunnen hervatten, althans totdat
Prins Boudewijn voldoende tot zijn taak zal
zijn opgeleid.
UNO als postillon d'amour
De Algemene Vergadering der UNO heeft
Maandag in een resolutie de Sovjet-Unie
verzocht het verbod op te heffen waardoor
het Russische vrouwen onmogelijk wordt
gemaakt hun vaderland te verlaten om zich
te voegen bij hun echtgenoten in andere
landen.
Het voorstel werd aangenomen met negen
en dertig stemmen vóór, zes tegen en elf
onthoudingen, tegen stemde het Sovjetblok.
De Russische afgevaardigde Tsarapkin
noemde dit voorstel een- minderwaardige
grap die als enig gevolg zou hebben dat de
UNO van haar eigenlijk doel en wel het
handhaven van de vrede afgehouden werd.
(United Press).
Défilé van de jubilerende brandweer langs
het Bloemendaalse gemeentebestuur.
derschrijven. Bovendien zullen op tal van
plaatsen borden met affiches stadgenoot en
vreemdeling op dit culturele centrum in
wording wijzen.
Voorts deelde de heer Baard mede, dat de
expositiezaal van het Frans Halsmuseum
zonder verbouwingen of andere voorzie
ningen voor de oude schilders geschikt is.
Zo is er bijvoorbeeld een uitwisselings
tentoonstelling: met Gent in voorbereiding,
die onder meer werk van Jeroen Bosch zal
bevatten. Deze kan zeer goed in deze nieuwe
zaal worden ondergebracht.
Uit de discussie die er naar aanleiding
van de gestelde vragen ontstond, bleek, dat
men ontstemd was omdat de kunstenaars in
deze beslissing niet waren gekend. De vijf
heren verzekerden de heer Baard, dat er in
Haarlem schilders zijn, die lange jaren hier
hebben gewerkt, die deze verandering niet
op prijs stellen. Bovendien verkeerde men
in de mening dat de expositiezaal indertijd
speciaal voor de moderne kunstenaars was
gebouwd.
De heer Baard, hoewel bij zijn mening
blijvende, dat de splitsing zowel in het be
lang van de schatten van het Frans Hals
museum als van de hedendaagse exposan
ten is betoogde, dat het niet in zijn bedoe
ling ligt zijn eigen zin door te drijven. In
dien blijkt, dat de meerderheid der Haar
lemse kunstenaars zich achter de heer Ver
wey c.s. stelt, zal hij B. en W. in hun geest
adviseren.
Hij raadde hen aan zich evenwel ook met
het College van B. en W. in verbinding te
stellen alvorens verdere stappen te on
dernemen.
„Een inspecteur voor U!"
Priestley omzeilde opnieuw
een gevaarlijke bocht
Het Rotterdams Toneel gaf gisteravond
onder regie van Ko Arnoldi in de eerste
serie abonnementsvoorstellingen voor per
soneel van grote bedrijven een aanvaard
bare opvoering van het alweer enkele ja
ren oude spel „Een Inspecteur voor U!"
door J. B. Priestley, die deze week wel een
bijzondere plaats op de agenda van de
Haarlemse schouwburg inneemt, want
jongstleden Zaterdag werd van hem de
comedie „Hotel 't Gulden Vlies" vertoond
en morgen komt dan nog zijn probleemstuk
„De Lindenboom" aan de beurt.
Priestley, wiens productiviteit grenst aan
die van Shaw of Somerset Maugham, be
schikt over een buitengewoon scherp ont
wikkelde technische vaardigheid om uit
iedere (dikwijls verrassend originele)
vondst een compleet drama te smeden, dat
de aandacht van het publiek op z'n minst
geboeid houdt. Daarbij is hij een onver
moeibare idealist, die ook een soort detec
tive-stuk niet te min acht om er enkele
verstandige en soms bezerende opmerkingen
in te laten uitspreken over problemen, die
elk weldenkend mens na aan het hart
zouden moeten liggen. Maar op de één of
andere manier deinst hij altijd terug voor
de consequenties van de verkondigde
standpunten en een voortzetting van de
spanning der verwekte tegenstellingen.
Vrijwel al zijn werken brengen na een
serie krasse onthullingen een even gezocht
als zinloos slot.
„Een Inspecteur voor U!" roept duidelijke
herinneringen wakker aan zijn „Gevaar
lijke Bocht" van voor de oorlog. Daarin
werd aangetoond dat een kleine toevallig
heid, in casu het afgaan van een schot in
een luisterspel, voldoende kan zijn om zo
veel rustig slapende honden wakker te
maken, dat het leven voor de betrokkenen
niet meer te dragen ware, als men zich
werkelijk tot de confidenties liet verleiden,
die nu slechts op een gril der speelse fan
tasie berusten. Hier wordt een soortgelijk
geval enigszins anders gesteld. Tijdens de
viering van een verloving in een zeer wel
gestelde en bijster zelfgenoegzame familie
komt overwacht een inspecteur op bezoek,
die alle aanwezigen aan een indiscreet ver
hoor onderwerpt, waaruit langzaam maar
zeker blijkt dat elk van hen op deze of
gene manier medeschuldig moet worden
beschouwd aan de zelfmoord van een jonge
vrouw. Na zijn vertrek ontdekt men. dat
deze ondervrager geen poliiie-functionaris
is, doch „alleen maar" een personificatie
van ieders geweten. Eenmaal buiten gevaar
voor hun reputatie gooien de ouders het
direct op een slim accoord daarmee. Doch
de jonge mensen willen zich niet aan hun
gevoel van verantwoordelijkheid onttrek
ken.
Tot zover kan men er wel vrede mee
hebben en met enige reserve bewondering
koesteren voor het forceren van een derge
lijke geladen situatie. Maar dan gaat het
plotseling mis. Telefonisch wordt de komst
van een echte inspecteur aangekondigd en
daarna valt het doek. Bij deze gang van
zaken overheerst het effect van de kunst
greep, van de truc. En de enige les, die-de
toeschouwers uit het gebodene kunnen
distilleren, is dat een ondoordachte uitla
ting voldoende kan zijn om de schuld op
zich te laden en dat men er beter aan doet
zich gedekt te houden. In plaats van tot
rekenschap geroepenen, ziet men een stel
gewaarschuwde mensen. Daarmee heeft
Priestley zijn tweede gevaarlijke bocht
handig maar onbevredigend omzeild. Het
geen merkwaardig is voor een man, die
in een van zijn boeken verklaarde: „Een
toneelschrijver kan ook teveel van het
theater weten. Hij doet er beter aan zich
te concentreren op het leven dan op de
knepen van het vak". Een conclusie, die
hij zelf wel eens ter harte mag nemen.
Het psychologisch nogal oppervlakkige,
enigszins melodramatische stuk had wel
licht een uitstekende één-acter kunnen zijn.
In deze vorm bleef het beneden de maat
van Engelands eerste dramaturg. Richard
Flink, Stine Lerou, Annie de Lange, Ge
rard Schild en Paul Storm leverden geen
prestaties, die diepergaande beschrijvingen
uitlokten, doch voldeden in het algemeen
zeer wel. De rol van de vreemde bezoeker
had veel sterker gespeeld kunnen worden
dan nu door de toch niet onverdienstelijke
Adolf Rijkens geschiedde. Van zijn dwin
gende macht op het gezelschap overtuigde
hij nauwelijks. Jan Velzeboer maakte de
vertaling en ir. A. Viergever het decor.
DAVID KONING.
Rondleidingen
Frans Halsmuseum
De rondleidingen in het Frans Hals
museum hebben morgen, Woensdagmiddag
plaats om 2, 2.30 en 3 uur.
De bezoekers betalen alleen de gewone
toegangsprijs van ƒ0.25,
lie
BINNENLAND
In alle provincies zijn vergaderingen ge
houden van de Vakgroep Assurantieagenten,
met het doel een niéuw bestuur te kiezen.
Het bestuur is thans als volgt samengesteld: B
voorzitter H. Pösthuma, Leeuwarden, le
plaatsvervangende voorzitter W. Benda,,
Nijmegen. 2e plaatsvervangende voorzitter H. I
Buiten, Utrecht, A. Jong, Amsterdam en W.
J. Smeulders, Tilburg, leden. Als secretaris 1
werd herbenoemd Th. Drost te Voorburg.
De Nederlandse Christelijke Esperanto- i
Vereniging hield in Apeldoorn haar jaar- y
vergadering. De voorzitter deelde mede, dat LT
in de komende zomer te Vogelenzang gedu- ®r
rende een week Christelijke Esperantisten 'e:
uit de gehele wereld bijeen zullen komen. roi
Deze bijeenkomst gaat vooraf aan het we- lei
reldcongres van alle Esperantisten-organisa- te\
ties, dat in Engeland gehouden zal worden. ,jg
De minister van Onderwijs heeft de na
mening der directeuren der rijks-HBS'en jaj
gevraagd over de wenselijkheid tot stichting njj
van middelbare meisjesscholen, die als afde- )Dr
lingen verbonden zouden zijn aan de
HBS'en. Het betreft hier een zuiver informa- a
tieve vraag. Concrete plannen zijn tot nu toe ?e*
niet gemaakt. I
De heer H. Hermans, lector in de dag- ',aa
bladwetenschap aan de R.K. universiteit te rj'
Nijmegen, zal Vrijdag 13 Mei zijn ambt aan- i'r<
vaarden. 'at
De Rijkswaterstaat heeft het maken van vo
een afsluitdijk aan de benedenmond van de ,oe
Brielse Maas en een afsluitdijk aan de bo- as
venmond van de Botlek gegund aan Aan- 'ea
nemersbedrijf Zanen Verstoep N.V., te [el:
's Gravenhage voor f 5.072.000. jen
Aangezien zich wederom ongevallen je
voordeden bij afgesloten spoorwegovei'gan- |e
gen ten gevolge van verblinding door tegen-
liggers raadt de KNAC automobilisten, die i:
voor gesloten spoorwegovergangen moeten
wachten dringend aan hun lichten te dimmen 'en
of de stadslichten te ontsteken. ,ve
De patiënten in het dagsanatorium te '°-j
Rijssen werden opgeschrikt door twee wilde r™
zwijnen, "die de toegangspoort binnenstorm- |er'
den. gevolgd door een aantal personen met |en
stokken en hooivorken. Een jager heeft 100.
beide zwijnen neergeschoten. jecl
In de omgeving van de "Wittenberg 'iss
onder het gehucht Lomm, een van de mooiste féel
gedeelten van het bekende Noord-Lim- eve
burgse toeristenplaatsje Arcen. heeft een n -t
bosbrand gewoed, waarbij 100 ha. heide en je(-
dennenbossen verloren zijn gegaan. |jg
Op de R.K. begraafplaats Sint Barbara |ijff
te Amsterdam is het stoffelijk overschot ter |n
aarde besteld van mgr. Miklós Knebel, die lve.
reeds na de eerste wereldoorlog geruime tijd f
in ons land vertoefde voor de organisatie der Prr
uitzending van Hongaarse kinderen en sedert
1947 opnieuw ditmaal op speciaal verzoek eïdi
van kardinaal Mindszenty hier verbleef. >Vij
Donderdagmiddag is mgr. Knebel bij Heerlen jich
plotseling in de leeftijd van 56 jaar overleden. je g
In Sommelsdijk heerst een diphterie jere
epidemie, voornamelijk onder de kinderen }1W<
van cle kleuterschool. Deze school is thans |re{
gesloten. Bij de daarna gehouden controle
bleek ongeveer 20 van het aantal kinderen
besmet. Bij de 150 onderzochte kinderen
werden .24 bacteriëndragers aangetroffen. De "47
inspecteur van de Volksgezondheid heeft 1,61;
aangedrongen op onmiddellijk verplichte fan
inenting. B. en W. gaven er echter de voor-
keur aan deze inenting vrijwillig te doen
2iJ"' We
Militairen, die Woensdag met de „Wra- jtjjgi
terman" naar Indonesië vertrekken, kunnen s u„|
in Port Said post ontvangen mits deze uiter- i
lijk 28 April wordt gepost. Correspondentie, r
die bij aankomst in Batavia moet worden rir?
uitgereikt, dient uiterlijk 11 Mei gepost te I Dl
zijn. [ij'k
Prins Bernhard zal Vrijdag in 's Her- Berd
togenbosch aan het regiment Stoottroepen foepl
een vaandel uitreiken. I7eli
Achttien runderen zijn omgekomen
toen de boerderij van J. Los te Willemsoord
bij Steenwijk in vlammen opging.
Er is een commissie ingesteld, welke da I1 en
regering van advies zal dienen over de vraag, pn"C
welke wijzigingen met 't oog op 't verbran- (uigt
den en van balsemen van lijken in de Be- wijze
grafeniswet dienen te worden aangebracht, per p
Hr. Ms. torpedojager „Tjerk Hiddes" ia h0g j
Maandag uit .Soerabaja vertrokken voor een |[ailc]
reis naar Nederland via de Nederlandse L.
Antillen. Blt™:
Vier jaar gevangenisstraf luidde het gP 01
vonnis legen de 24-jarige Pool J. P., die ïn tiers
de nacht van 2 op 3 October van het vorige fie Zi
jaar de 26-jarige scheepbouwarbeïder J. de Ier O]
Weyer in de Rustenburgerstraat te Amster- hoe i
dam met een dolk heeft doodgestoken. vj;
De trekking van de door het Prinses Lancj
Margrietfonds georganiseerde loterij zal op
29 April in Den Haag worden gehouden.
HAARLEM EN OMGEVING voor
Voor de 3fd. Bloemendaal van de Ned. op ai
Chr. Vrouwenhond zal Donderdag 28 April in cie d
de consistorie der Geref. Kerk de heer J. slechl
Bos spreken over „Het meisje van nu, de fcilom
vrouw van straks". Ge 2e
Twee Haarlemmers hebben bij de poli- 188.3.
tie aangifte gedaan van vermissing van een (breng
zak wasgoed. Zij hadden die in goed ver- >biedf
trouwen afgegeven aan
sldde als de knec
zij geregeld hun was in
man, die zich
Het
aanmeldde als de knecht van de wasserij, L -
behandeling f ePaa
(ten Z
teken i
•gaven,
De Commissaris van de Koningin in
Noordholland zal aanstaande Donderdag 28 Pem
April geen audiëntie verlenen. R,n 1
De Teylerstichting heeft van de Haar- -V<
lemse schilder Eduard Verboog een portret
tekening, een muzikant voorstellende,
aangekocht. Dit werk zal in de afdeling
moderne kunst worden opgenomen.
Bij Koninklijk Besluit is met ingang van
1 Juni 1949 aan dr. ir. F. Bakker Schut te
Haarlem, directeur van het bureau van de
Rijksdienst voor het Nationale Plan. op zijn
verzoek eervol ontslag verleend uit 's rijks
dienst, onder dankzegging voor de belang
rijke diensten door hem aan den lande be
wezen. De heer Bakker Schut is onlangs
benoemd tot directeur van de Dienst voor
Stadsontwikkeling in D.en Haag.
Honderdduizend bezoekers
in het Openluchttheater
Zondagmiddag kwam de J 00.000ste be®
zoeker langs de loketten van het openlucht
theater in Bloemendaal. Het was de heer
H. Koets uit Haarlem, aan wie namens het
bestuur door de secretaris, de heer C. de
Jong, een boekwerk werd aangeboden.
Op deze Zondag is sinds de opening van
het theater in Juli 1948 het hoogste aantal
bezoekers op één dag, namelijk 7712, geno
teerd.
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie.
28814
2841^
239'4
236 Vi
Philips
220%
21814
A. K. U
161*
16154
Nederlandse Ford
273
Nederlandse Kabel
262
v. Berkei's Patent
111
Scheepvaart-Unie.
15854
15714
Holl.Amerika Lijn
160%
Deli Maatschappij
I4514
144%
H. V A
15454
15254
A'dam Rubber
140*4
138
Ned. Handel Mij.
156
N.-I. Handelsbank
110
mm
Biliton Mij. II
lende
geniet
moete
een s
overb
Als d
lien k
wijd c
verde'
het v<
sckou'
wacht
met 1
op 19
van 1
173.00
Wij
steden
woner
halve
is nog
Ge 1
gen a'
worde
opgerc
Ot
tar
Zoal
i missie
Noodvi
niet be
tributii
gin va
risico
voorzit
vooruil
oen lal
Thans
voedsé
(iistribi
[heffen,
wege r
goede
oogstvc
zeker
ken.
