c
MINOR
3
Samenvoeging van Oorlog en
Marine wenselijk geacht
Communistische strijdgroepen in Oost-
Java lijken actiever te worden
Nederlandse verliezen
in Indonesië
In Haarlem liggen de plannen klaar
voor 4 complexen, totaal 286 woningen
Panda en de Meester*Ontdekkingsreiziger
Wereldnieuws
ZATERDAG 30 APRIL 1949
Nederlandse bijdrage aan de verdediging van West-Europa
en de bij deze squadrons behorende vlieg-
In de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer over de begroting van Oor
log verklaart minister Schokking, dat hij
de bezorgdheid van vele leden over het
feit dat Nederland, ondanks de bij voort
during ernstig blijvende internationale toe
stand, in Europa vrijwel weerloos is, ten
volle deelt. Hij ziet het als zijn voornaam
ste taak om aan deze verontrustende toe
stand zo snel mogelijk een einde te maken.
De opbouw onzer krijgsmacht zou geheel
onmogelijk zijn, indien niet mocht worden
gerekend op de verstrekking van een be
langrijk deel van het benodigde materieel
uit door de Verenigde Staten van Amerika
daartoe beschikbaar te stellen voorraden.
Hetgeen door Nederland zal moeten worden
gedaan, zal uitdrukking moeten vinden in
een suppletoire begroting, welke bij de re
gering onderwerp heeft uitgemaakt van
langdurig en diepgaand overleg en welke
de minister zich voorstelt eerlang aan de
Staten-Generaal aan te bieden.
De minister is overtuigd geraakt van
de wenselijkheid, dat de leiding der
defensie-aangelegenheden in één hand
moet blijven. Niet alleen zijn er tussen
de beide thans bestaande defensie
departementen vele aanrakingspunten
en kunnen zodoende dupliceringen
worden voorkomen dan wel opgehe
ven, doch vooral ook blijkt het bij het
internationaal overleg omtrent defen
sie-aangelegenheden noodzakelijk, dat
daaraan van Nederlandse zijde wordt
deelgenomen door een minister, die
evenals zijn ambtsgenoten van de an
dere unie-partners het gehele veld der
defensie kan overzien. De consequentie
hiervan zou zijn de ministeries van
Oorlog en van Marine samen te voegen
tot een ministerie van Landsverdedi
ging. De minister acht dit dan ook de
beste oplossing.
De militaire toporganen van onderschei
denlijk de land- en luchtmacht zullen wor
den gevormd door de chef van de generale
staf, met onder zich de plaatsvervangende
chef van deze staf, de kwartiermeester-
generaal en de adjudant-generaal, zomede
de chef luchtmachtstaf met onder zich de
kwartiermeester-generaal en de adjudant-
generaal.
Er zal worden ingesteld een directoraat
voor de defensieaangelegenheden der Wes
telijke unie ter verzekering van de nodige
coördinatie op dit terrein.
NEDERLANDSE BIJDRAGE.
De militaire bijdrage van Nederland in
West-Europa zal te land en in de lucht in
hoofdzaak het vólgende- móeten omvatten:
Een bescheiden veldleger, bestaande uit
enkele divisies, met de nodige korpstroepen
en reserves;
territoriale troepen voor inwendige, vei
ligheid, territoriale verdediging en bescher
ming tegen overvallen uit de lucht;
luchtdoelartillerie en luchtdoelzoelrlichten
voor de luchtverdediging van het binnen
land en
troepen voor de aan- en afvoer.
Wat de. luchtmacht betreft zijn nodig een
aantal squadrons dagjagers en nachtjagers,
zomede enige squadrons tactische lucht
macht ter ondersteuning van het veldleger
De radio geeft Zondag
HILVERSUM I. 301.5 M.
8.15, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur Nieuws.
8.04 Johan Jong, orgel. 8.30 Platteland.: 8.40
Platen. 9.15 Gevraagde platen. 9.45 Geestelijk
leven. 10.00 Meester-trïo. 10.30 Fragmenten
uit de „Mei" van Gorter. 10.50 Flierefluiters.
11.15 Cor Steyn, orgel. 11.25 Koorzang. 12.00
Musicorda. 12.30 Zondagclub. 12.40 Sandor
Vidak, piano. 13.15 „Even afrekenen!" 13.25
Avi-oleans. 13.50 Spoorwegen spreken. 14.05
Boekbespreking. 14.30 Octet in F, Schubert.
15.30 Film. 15.45 Thé dansant. 16.30 Sport.
17.00 Harmonie-orkest. 17.20 Zangkoren. 18.15
Boekbespreking. 18.30 Strijdkrachten. 19.00
Kinderdienst. 19.30 Bij bel vertelling. 20.05
Reportage. 20.15 Walsen. 20.45 „Zo zijn er.
21.05 Filmmuziek. 21.40 Hersengymnastiek.
22.10 Kamerorkest onder André Rieu, met
Julius Katchen, pinano; werken van Mozart.
23.15 Platen.
HILVERSUM n, 414.5 M.
3.00, 9.30, 13.00, 19.30 en 23.00 uur Nieuws.
8.15 Platen. 8.25 Hoogmis, 9.45 Liederen. 10.00
Kerkdienst. 11.30 Geestelijke liederen. 12.15
Beantwoording van vragen. 12.40 Amuse
mentsorkest. 12.55 Zonnewijzer. 13.45 Boek
der boeken. 14.00 Ierse liederen. 14.20 Beel
dende kunsten. 14.30 Beethoven-cyclus: Ouv.
Egmont, Derde Symphonie. Concertgebouw
orkest. onder Otto Klemperer. 15.30 „Zegen
van de arbeid". 15.40 Cecile de Grijs, piano.
16.10 Sport. 16,25 Vespers. 17.00 Zangdienst.
18.00 Studiodienst. 18.30 Orgelmuziek. 18.45
Te Deum, Anton Bruckner. 19.15 „Kent gij
uw Bijbei?". 19.50 Boekbespreknig. 20.05
Gewone man. 20.12 „Uit en thuis", bont pro
gramma. 22.30 Actualiteiten. 22.45 Gebed.
23.15 Symphonisch concert.
BLOEMENDAAL, 245,4 M.
9.00, 10.30 en 15.45 uur: Kerkdiensten. Voor
ganger ds. D. Kuiper van Rilland-Bath.
Maandag
HILVERSUM I. 301.5 M.
7.02, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Socialistische liederen. ^7.30
Johan Jong, orgel. 8.21 Mars- en wandel
liedjes. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Sympho
nisch concert. 10.00 Voor ouden van dagen.
10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw.
10.50 Voor zieken. 11.15 Schubert en Fauré.
11.40 Voordracht. 12.00 Promenade-orkest.
12.30 Land- en tuinbouw. 13.15 Platteland.
13.30 Malando en orkest. 14.00 Toespraak.
14.15 Vrouwenkoor. 14.35 Paul Godwin Trio.
15.00 „Zestig jaar", luisterspel. 15.45 Omroep
orkest. 15.00 Koor. 15.25 Cor Steyn, orgel.
18.20 Zangkoren. 19.00 A. J. C. 19.30 Decla-
matorium. .20.05 Dingen van de dag. 20.15
Meiviering in Grouw. 21.15 Bekende melo
dieën. 21.50 Lily Laskine, harp. 22.00 Radio
Philharmonisch Orkest onder Willem van
Otterloo, met Ginette Neven, viool: Ouver
ture Leonore en Vioolconcert in D van
Beethoven. 23.15 Xavier Cugat en zijn orkest.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00 en 23.00 uur
Nieuws. 7.15 Gewijde muziek. 7.45 Woord
voor de dag. 8.15 Platen. 8.45 Strijkkwartet,
Novak. 9.15 Voor jonge zieken. 9.35 Melo
dieën van Kerr. 10.00 Symphonie no. 6
Schubert. 10.30 Morgendienst. 11.00 Boheemse
Rhapsodie, Ondritsjek. 11.20 Boekfragment.
11.40 Louise Frank, piano. 12.10 Hongaars
orkest. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Orgel
concert. 13,15 Mandolinata. 13.45 Tenor en
piano. 14.00 Schoolradio. 14.35 De Wespen,
Vaughan Williams. 15.00 Geestelijke barok
muziek. 15.30 Koor. 16.00 Bijbellezing. 16.45
Concert voor cello en orkest, Ibert. 17.00 Voor
kleuters. 17.15 Platen. 17.45 Orgelmuziek
18.15 Sport. 18.30 Victor Silvester. 18.45 West-
Europese commentaar. 19.15 Boekbespreking.
19.30 Actueel geluid. 19.45 Priklcebeen. 20.15
Gevraagde platen. 20.50 Hildebrandminiatuur.
21.30 Geestelijke liederen. 22.00 Hollands
Strijkorkest onder Gerbrand Schürmann. met
Klaas Boon, altviool: Variaties op een thema
van Kuhnau, H. Andriessen; werken van Leo
Smit en Vivaldi. 23.15 Platen. 23.45 Dubbel
concert in a, Vivaldi.
radarstations als onderdeel van een ge
coördineerd West-Europees systeem voor
alarmering; een luchtwachtdienst en maga-
zijnen en werkplaatsen.
Rekening houdende met de personeelsbe
hoeften van de Koninklijke Marine, de
luchtstrijdkrachten, de luchtdoelbestrijdinj
en hetgeen voorshands voor Indonesië no
dig zal blijven, zullen per jaar ongeveer
2/3 divisie en de nodige korps- en luoht-
verdedigingstToepen kunnen worden ge
vormd.
De verwezenlijking van dit in grote lijnen
aangegeven plan zal een zo volledig moge
lijk gebruik van de jaar-lichting dienst
plichtigen noodzakelijk maken. Voor de
territoriale troepen zullen in de toekomst
de oudere lichtingen worden bestemd. Voor
lopig zal gebruik gemaakt moeten worden
van de nationale reserve. Indien de aan
melding onvoldoende zou blijken, zou, zoals
reeds is medegedeeld, moeten worden over
wogen gebruik te maken van. een deel der
lichtingen 1941 tot en met 1944, waaraan
dan een zekere geoefendheid voor territo
riale taken zou moeten worden gegeven.
Het benodigde aantal lichtingen zal gelijk
zijn aan dat van vóór 1940, namelijk 15, als
volgt verdeeld: 1 in opleiding, 2 tot en met
7 voor het veldleger, 8 tot en met 13 voor
de territoriale troepen, 14 en 15 bestemd
voor de depots.
HERSCHOLING VAN
GEREPATRIEERDE TROEPEN
Zo lang uit nieuwe lichtiugen nog geen
voldoend aantal divisies is gevormd, zal de
plaats daarvan zo spoedig mogelijk moeten
worden ingenomen door uit Indonesië ge
repatrieerde troepen. Het zal daartoe on
vermijdelijk zijn hen enige tijd na terug
keer door middel van herhalingsoefeningen
te herscholen voor de Europese gevechts-
taak, die zo geheel afwijkt van de politiële
taak, welke door hen in Indonesië werd
verricht. De minister denkt daarbij aan
herhalingsoefeningen van zes weken.
Het tijdstip van opkomst moet zodanig
worden gekozen, dat daarbij ten volle reke
ning wordt gehouden met het belang der
gerepatrieerden om, wegens gezondheids-,
studie-, beroeps- en gezinsbelangen dit tijd
stip zo laat mogelijk bepaald te zien.
INSTRUCTEURS NODIG.
De opleiding van een sterkere lichting
gedurende een langere tijd voor een tech
nisch meer omvattende taak dan thans het
geval is en de noodzaak rekening te hou
den met het aanleggen, het beheer en het
onderhoud van omvangrijke mobilisatie-
voorraden maakt aanwerving van instruc
teurs nodig door opleiding van nieuwe be
roeps-officieren, aanneming in beroeps-
dienst van reserve-officieren en. aanwer
ving van semi-beroépspersoneel voor het
onderpfficierskader.
Bij dit laatste is .gedacht aan vrijwilligers,
die zich voor een zestal- jaren verbinden.
Na afloop van deze zes jaren komen zij
indien op hun behoud in militaire dienst
wordt prijs' gesteld in aanmerking voor
overgang in beroepsdienst. Indien zij voor
deze overgang niet in aanmerking kunnen
komen hebben zij naar keuze recht op
plaatsing in een burgeroverheidsfunctie,
indien zulks mogelijk is, dan wel op een
geldelijke premie.
De tegenwoordige bezoldigingen der mi
litairen zijn in veel gevallen te laag, doch
zullen binnenkort met terugwerkende
kracht aanzienlijk worden verhoogd en
hierdoor op een peil komen, dat niet lager
is dan het salarispeil van burgerlijk rijks
personeel in overeenkomstige betrekkingen.
Hollandse belangstelling voor „Operation
Showers". Generaal-majoor A. v. d. Kroon,
Ned. militair attaché in Parijs (links), be
spreekt met de Amerikaanse brigadier-
generaal Arthur G. Trudeau de radio-uit
rusting van een gepantserde wagen tijdens
de „Operation Showers" in Wurgau (Duits
land) de grootste militaire manoeuvres
ooit door de Amerikaanse strijdkrachten
in Europa gehouden.
De artillerie-inrichtingen worden thans
ingericht voor de vervaardiging van klein
kaliber muntie. De fabricage van zwaardere
kalibers kan in de Nederlandse industrie
geschieden. Met de productie van de klein
kaliber munitie zal begin 1950 een aanvang
worden gemaakt.
Er wordt naar gestreefd met de munitie-
aanmaak zo spoedig mogelijk met uit
zondering van de materialen onafhan
kelijk te zijn van het buitenland.
LICHTINGSTERKTE.
Tot het vervullen van de eerste oefening
zijn van de lichtingen 1945, 1946, 1947 en
1948 in werkelijke dienst geroepen:
lichting
landmacht
luchtvaart
troepen
marine
1945
37.850
1.453
125
1946
31.497
2.434
33.500
1947
34.153
732
5.300
1948
31.852
39.428 37.431 40.185 42.457
Tot het vervullen van de eerste oefening
van oudere lichtingen dan de lichting 1945
zijn in werkelijke dienst geroepen:
lichting
landmacht
luchtvaart
troepen
zeemacht
1941
290
1942
213
1943
348
1944
952
De berekende overeenkomstige sterkte
van de lichting 1949 bedraagt:
landmacht 27.184
luchtvaarttroepen4.418
marine 6.668
38.270
De minister merkt op dat van de lich
tingen 1945, 1946, 1947 en 1948 bovendien
als oorlogsvrijwilliger of als vrijwilliger
met zogenaamde korte verbintenis in wer
kelijke dienst geweest zijn of nog zijn: 1945
ongeveer 10.000; 1946 ongeveer 11.000; 1947
ongeveer 7000; en 1948 ongeveer 3600.
Ten aanzien van de sterkte van de vol
gende lichtingen kan worden medegedeeld,
dat de regering overweegt deze te bepalen
op ongeveer 50.000 man.
Overzicht van de toestand in Indonesië
BATAVIA, 29 April. Van officiële
zijde wordt het volgende medegedeeld:
Het algemene beeld van de toestand in
Indonesië verandert niet. Daar waar men
over het dode punt heen is blijft de ont
wikkeling in de goede richting meestal
soms in een verrassend snel tempo aan
houden. Op enkele moeilijke plaatsen blijkt
vaak, dat, wanneer de druk op de bevolking
op te heffen is of belangrijk verlicht kan
worden, de bevolking als het ware klaar
staat de zo zeer noodzakelijke medewer
king te geven.
Deze tendens wordt doorkruist door be
richten over een mogelijke terugkeer van
de republikeinse regering naar Djokja,
omdat men daaraan de vrees verbindt van
représaille op diegenen, die actief of pas
sief met Nederlandse instanties samenwer
ken.
Een aantal berichten uit het nieuw open-
gekomen gebied in het Westelijke deel van
Oost-Java spreekt van botsingen tussen de
communisten (P.K.I.) en andere groepen,
waardoor de indruk wordt gewekt, dat deze
communistische strijdkrachten steeds ac
tiever worden.
Midden-Java:
Als gevolg van de zeer uitgebreide pa
trouillegang der Nederlanders en de voort
durende verliezen der benden zijn de acties
van de in het Djokjase en Solose aanwezige
benden van enige omvang, in toenemende
mate onmogelijk geworden. De omgeving
van Poerwokerto en Banjoemas vertoont
opleving van de activiteit der benden, in de
omgeving van Tegal, Pemalang en Paklon-
gan richtten benden zich tegen de op on
dernemingen werkzame bevolking. In beide
gebieden zijn tegenmaatregelen getroffen.
In het overige deel van Midden-Java houdt
de gunstige ontwikkeling aan. De opening
van het kantoor de algemene volkscrediet-
bank te Djokja zal in het bijzonder voor de
batikkerijen uitkomst kunnen brengen.
De economische ontwikkeling van Djokja
wordt belemmerd door gebrek aan afvoer-
mogelijkheden en electrisch vermogen. De
volgende treinverbindingen bestaan: Blora-
Rembang-Semarang, Blora-Ngawan, Tje-
poe-Randoe Blatang en binnenkort ook
Semarang-T j epoe.
Oost-Java:
In het voortdurend onrustige Malangse
geven de aan benden toegebrachte zware
verliezen hoop op verbetering. Het herstel
van de spoorwegverbindingen van Soera-
ba ja met Kediri, Madioen en Bodonegoro
zal de oplossing moeten brengen van tal
van problemen van aan- en afvoer. Een
te Besoeki verlaten onderneming is op
nieuw bezet, verscheidene anderen zullen
binnenkort bezet worden.
In Bantam, waar de gunstige ontwikke
ling zich bij voortduring handhaafde, is nu
ook het regentschap Pandeglang verbeterd
door het onschadelijk maken van kleine
benden. 21 April is de spoorweg Rangkas-
bitoeng-Serang voor openbaar vervoer
opengesteld; De vierde onderneming in
Bantam is bezet. De rijstpellerijen te Se-
rang zijn dit seizoen weer in bedrijf
gesteld. In het Soekaboemische, Buiten-
zorgse, Tjikampeekse, Soebangse en Cheri-
bonse zijn diverse benden onschadelijk ge
maakt en is een aanzienlijke hoeveelheid
wapenen in beslag genomen.
Sumatra:
In de nieuw opengekomen gebieden van
Noord-Sumatra is de economische toestand
geleidelijk verbeterd. In Öost-Sumatra
neemt de ondernemingsproductie toe, in
Djambi verbetert de toestand zeer, in de
lampongs keren de normale toestanden
terug. In de omgeving van Goenoeng Kerin-
toei, in het Westelijk deel van de residentie
Riouw en in het Noordelijke deel van de
residentie Bengkoelen zijn benden aange
pakt, die op de bevolking parasiteerden.
Verschillende delen van Tapanoeli hebben
transportmoeilijkheden. Padang meldt een
grotere activiteit van terreurgroepen.
's-GRAVENHAGE, 29 April. De re
gering maakt bekend, dat tot haar leed
wezen de volgende verliezen in Indonesië
zijn gerapporteerd:
Gesneuveld 24 Februari 1949: sold. Ie kl.
C. Rietveld, afkomstig uit Rijswijk (Z.H.).
Gesneuveld 4 April 1949: sold. J. A. Ver
maas, afkomstig uit Oud Beyerland;
Gesneuveld 11 April 1949: korp. A. F.
Hilgerink, afkomstig uit Almelo;
Gesneuveld 12 April 1949:
Huzaar J. F. A. M. de Beer, afkomstig
uit Nistelrode (N. Br.);
2e It. K. J. M. Bloemen, afkomstig uit
Venlo;
Sold. Ie kl. N. J. D. Theuns, afkomstig
uit Hilversum;
Gesneuveld 13 April 1949:
Sold. J. C. van Erp, afkomstig uit
Waspik (N.B.);
Sold. C. F. M. van Kleef, afkomstig uit
Boxtel.
Gesneuveld 16 April 1949:
Sold. J. H. M. Nederveen, afkomstig uit
Helmond.
Gesneuveld 17 April 1949:
Sold. P. J. Lennertz, afkomstig uit
Maastricht;
Sold. D. Meijerhof, afkomstig uit Gro
ningen.
Gesneuveld 19 April 1949:
Sold. J. H. W. Dekker, afkomstig uit
Kampen.
Gesneuveld 20 April 1949:
Serg.-majoor H. W. Bos, afkomstig uit
Wassenaar;
Huzaar le kl. A. Bosman, afkomstig uit
Aalsmeer;
Sold. J. H. Dolman, afkomstig uit Apel
doorn.
Gesneuveld 21 April 1949:
Sold, le kl. F. Jonkers, afkomstig uit
Zutphen.
Gesneuveld 22 April 1949:
Sold, le kl. J. M. van der Erve, afkomstig
uit Amsterdam.
Gesneuveld, datum onbekend (na ver
missing):
Sold. J. J. Tegelaar, afkomstig uit Leiden.
Deviezen voor Frankrijk
thans zonder loting
De Nederlandse Bank deelt mee, dat
thans weer de gelegenheid bestaat reis-
deviezen voor toerisme naar Frankrijk te
verkrijgen. De aanvrage dient door tussen
komst van deviezenbanken of reisbureaux
te worden ingediend, waarna binnen een
week de toewijzing zonder loting zal
volgen.
De toewijzing bedraagt thans maximaal
300 per persoon. Personen, die in 1949
reeds een deviezentoewijzing voor toerisme
naar enig land hebben verkregen, komen
niet meer voor een toewijzing voor toerisme
naar Frankrijk in aanmerking.
Boterkleurstoffen zijn gevaar
lijk, zegt Nobelprijswinnaar
Wiesbaden, 29 April (Reuter) Professor
Adolf Butenandt, de Duitse Nobelprijs
winnaar voor scheikunde, heeft op grond
van zijn negenjarig kankeronderzoek ver
klaard dat de kleurstoffen," die gebruikt
worden om boter te kleuren, het gevaar in
zich dragen de ontwikkeling van kanker te
kunnen bevorderen.
Deze kleurstoffen dienen volgens prof.
Butenandt niet meer gebruikt te worden.
De hoogleraar, die op een congres van 2500
bekende artsen en geleerden sprak, zeide
dat de gebruikte kleurstoffen „azo" meng
sels zijn en zelfs in kleine hoeveelheden
gevaarlijk werken. „Azo"' is een afkorting
van azote, de naam die Lavoisier op het
einde van de achttiende eeuw aan nitro-
geen gaf. Vele nitrogeenmengsels worden
als moderne kleurstoffen gebruikt. Meer
dan 60 afgevaardigden uit het buitenland
waren op het congres te Wiesbaden aan
wezig.
WERKKLEDING-BONNEN.
Op 21 April werden de bonnen H 13 en
L 13 geldig verklaard voor de aankoop van
werkkleding.
Het Centraal Distributiekantoor vestigt
er de aandacht op dat de tevoren geldig
verklaarde werkkledingbonnen H 1 t.m.
H 12 en L 1 t.m. L 12 na 14 Mei .niet meer
geldig zullen zijn.
De rantsoenbonnen voor werkkleding FC
en FD alsmede de bonnen H 13 en L 13
blijven tot nader order geldig.
4 pers. Sedan Prijs f 3795
Geert Hoogeveen's Garagebedrijf
Mr. Cornelisstraat 54
Telefoon 16370
Gehoopt wordt dat met de bouw van
een gedeelte nog dit jaar kan worden begonnen
Enige dagen geleden wezen wij nog eens,;
gestaafd door cijfers van het Huisvestings
bureau, op de tóeneming van het woning
tekort in Haarlem. De oplossing is: meer
huizen bouwen. Dit is evenwel geen zaak
waarop het gemeentebestuur invloed heeft.
De gemeenten krijgen hun bouwvolume
toegewezen. Zij kunnen niet meer doen dan
dit bouwvolume volledig gebruiken. Dit
wordt in Haarlem gedaan. Bovendien wordt
er voor gezorgd dat de gemeente voldoende
plannen voor nieuwe woningcomplexen in.
voorraad heeft, zodat van de zijde der ge
meente elke-stagnatie in de afwerking van
de plannen voorkomen wordt.
Wij hadden over deze aangelegenheid een
onderhoud met de heer H. J. L. Klein
Schiphorst, lid van de Haarlemse gemeente
raad, die, zoals bekend is, belangrijke func
ties vervult in de organisaties van de bouw
bedrijven. Hij was o.a. een der inleiders op
het congres dat de Nederlandse aannemers
in November 1948 te Utrecht hielden, waar
in zij hun bezwaren en wensen bespraken
inzake de Wederopbouw. De heer Klein
Schiphorst verzekerde ons, dat er sinds
November van 1948 op dit gebied nog niet
veel verbeterd is.
Een grote moeilijkheid is, dat er op dit
ogenblik niet voldoende bouwmaterialen in
ons land zijn. Er is nu wel wat meer hout,
maar er is nog altijd een groot tekort aan
stenen, ijzer en cement.
Natuurlijk speelt ons tekort aan deviezen
daarbij een rol.
Op dit ogenblik zijn er verscheidene be
kwame timmerlieden en metselaars zonder
werk. Bij het Gewestelijk Arbeidsbureau
te Haarlem stonden er de vorige week 49
timmerlieden ingeschreven. Onze zegsman
vreesde dat er op den duur zelfs voor
werkloosheid onder de bouwvakarbeiders
in ons land gevreesd moet worden.
Er is op dit ogenblik alleen nog in het
Zuiden van ons land een klein tekort aan
bouwvakarbeiders. Dit komt omdat de ar
beiders minder lust hebben naar het Zuiden
t'e trekken, omdat de Wederopbouw de ver
goeding voor de reisuren verlaagd heeft.
Maar al zijn er deze moeilijkheden zo
vervolgde de heer Klein Schiphorst er
worden op dit ogenblik toch vrij veel nieu
we woningen in ons land gebouwd. Het is
evenwel bekend, dat dé Wederopbouw be
slist heeft, dat de eerste tijd voorrang ge
geven.'wordt aan de getroffen gebieden.
Eerst als die achterstand is ingehaald zal
een gelijke verdeling van hét bouWvolume
over het gehele land worden toegepast. Dan
kan du3,ook Haarlem op een groter bouw
volume gaan'rekenen.
In Haarlem mag men aldus de heer
Kléin Schiphorst niet ontevreden zijn
over de' gang van zaken. Er wordt van ge
meentewege gedaan wat mogelijk is. Er
liggen weer verschillende plannen voor de
bouw van nieuwe complexen woningen. Als
wjj zien wat in Haarlem bereikt wordt en
daarbij vergelijken wat verschillende an
dere gemeenten bereiken, dan valt die ver
gelijking zeker niet in het nadeel van
Haarlem uit.
Wij informeerden ook bij Bouw- en Wo
ningtoezicht.
Op dit ogenblik zijn de plannen voor een
viei f al complexen voorbereid. Drie daarvan
betreffen Haarlem-Noord, die omvatten 56,
71 en 75 woningen. Dan is er ook nog een
plan van 84 woningen in Haarlem-Oost.
Gehoopt, wordt dat een deel dezer com
plexen nog in de loop van dit jaar kan
worden aanbesteed. Hoe groot dit aantal
zal zijn kan nog niet met zekerheid gezegd
worden, omdat dit met het bouwvolume
samenhangt. Alles zal evenwel gedaan wor
den om de uitvoering der plannen te be-
Onder de plannen die zijn voorbereid is
een aantal duplex-woningen. Dit Zijn, zoals
men weet, huizen die aanvankelijk door
twee kleine gezinnen bewoond worden (elk
krijgt een eigen ingang en een keuken)
maar die later, als het woningtekort een
maal is weggewerkt, gemakkelijk verbouwd
kunnen worden tot grote ééngezinswonin
gen.
In Haarlem worden voorlopig nog geen
montagewoningen gebouwd. Dit komt om
dat er geen geschikte terreinen voor be
schikbaar zijn. Het wordt namelijk niet ge
wenst geacht zulke montage-woningen in
de bebouwde kom te zetten. Bovendien
moet men rekening houden met de omstan
digheid dat de mensen die gespecialiseerd
zijn in het maken van de verschillende
systemen van montagewoningen volop in
het werk zitten, zodat het niet gemakkelijk
zou zijn opdrachten te plaatsen.
53. Ja nu had Panda dus verraden dat
Joris Goedbloed de diamanten uit de tul
band van de kamerheer had gestolen, en
hij verwachtte, dat Joris nu wel erg ge
straft zou wordenen zelfs Joris keek
wel even beduusd! Maar neen de ka
merheer wenkte afwerend en sprak: „Edel
stenen uit muts? Dit mag niet hindereno.
begerige Westerling! Behoud deze, indien
gij daarmede gelukzaligheid verwerft! Zij
zijn slechts uiterlijke schijn; geslepen glas,
aangenaam voor het oog, maar van geringe
waarde!" „Ziet gemanneke?" fluisterde
Joris Panda toe. „Vals! Glas! Ge dacht
toch niet, dat ik echte diamant zou willen
stelen?" Panda antwoordde niet, en de
kamerheer ging voort: „Evenwel, o vreem
delingen uit barbaarse landenZijne
Opperhoogstmachtigstheid de Bey wenst u
nogmaals te spreken dus volgt mij!"
Even later stonden Panda en Joris dus weer
voor de Bey, die blijkbaar nu veel bozer
was dan de vorige keer. „Is het waar, o,
gij vlo onder de wurmenzo sprak de
Bey knarsetandend tot Joris, „dat gij mijn
caponiet al eigenmachtig aan vreemdelin
gen hebt verkocht en daarvoor geld in ont
vangst hebt genomen, dat dus aan mij toe
behoort? Antwoord, o, rover der Beyélijke
bezittingen!" gaster!" protesteerde Joris.
„Men stookt u op, Hoogheerlijkheid! Men
wil onze innige vriendschap breken!" Maar
als antwoord klapte de Bey in de handen,
en nu traden van achter een gordijn een
paar oude bekenden naar voren.... Heer
Geofridus Goudbakker en Dop! En die had
den Joris geld gegeven! Dus nu zwaaide
er iets!
Waar nu allemaal villa's staan met heren!
en dames er in en tulpen en kindertjes
achter de glanzende vensters, daar was|
vroeger een rulle zandvlakte aan de rand
van de stad en daar voetbalde ik in het
zevende elftal van Sport Staalt Spieren, j
Onze jassen waren de goalpalen en op mijn!
elfde zat ik in het zevende. Tot mijn twaalf
de heb ik daadwerkelijk gevoetbald (wat;
niet alle 60.000 uit het Feyenoord Stadion
kunnen zeggen) en sedertdien heb ik nooiti
meer een wedstrijd bijgewoond. Ik hoop,
dat u desondanks mij niet een al te grote
lammeling vindt. Op zo'n dag van een in
ternationale mets loop ik toch altijd al met
gebogen hoofd door de stad. Een eenling en
een uitgeworpene. Ik durf nooit aan iemand
te zeggen, dat het mij niet schelen kan wie
er wint. Maar ik weet natuurlijk wie Abe
Lenstra is. Zelfs de namen van Bok de Kor-
ver en Jan de Natris zijn mij niet onbekend.
Verder moet u niets vragen. Meneer-inge-
nieur Van Emmenes is voor mij een geslo-
ten boek.
Nu was het gisteren vervelend dat een1
heer naast mij met zijn vuist op de zinken
toog van De Stad Antwerpen sloeg en uit
riep: „Bij Bakhuys heeft nog nooit iemand!
gehaald; Abe ook niet; ik lach om Abe;
Bèkhuys was een voetballertje!" Het was
een heer met een nogal paars-aangelopen
gezicht en wat hij zei was kennelijk bedoeld
om mij te intimideren. Want hij richtte zijn
blikken op mij. Hij maakte er een persoom-
lijk feit van. Hij zag in mij de verpersoon
lijking van de Abe-vergoding en hij ver
wachtte van mij tegenspraak. Dat zag men
zó. Met een miskenning van de feitelijk-:
heid sloeg hij nog eens op de toog en riep:,
„U moet mij niks zeggen van Lenstra; die:
is niks, ik zeg helegaar niks, vergeleken bij
wat Bakhuys was!" Het purper van die!
heer werd purperder en hoewel ik begreep,
dat mijn naakte leven hier niet op het spél!
stond en dat deze man wel boos was, doch
niet moordzuchtig, het was toch onbehage-
lijk.
De kwestie immers is dat ge ook tegen
over een wildvreemde de neiging gevoelt,
niet onderdanig te doen en dat de kriebel
van de tegenstand in u wakker wordt, zodra
iemand met de vuist op het zink gaat Slaan
en uitdagend gaat kijken. Doch anderzijds
moest ik overwegen dat ik niet zou kunnen
volstaan met te zeggen: „Meneer, u kletst
uit uw melkboerenhondenhoofd. Bakhuys
was nou net helemaal niks en geewumij.
Abe maar". Zo'n heer zou dan argumenten
voor zo boud een bewering eisen en ik ben
de enige Nederlandermét die oude no
tarisweduwe uit dat grote huis in Vianen
die helemaal niks van Abe weet. Wanneer
ik hem daarentegen zonder slag of stoot ge
lijk zou geven, dan zou dat ten eerste niet
overeenstemmen met mijn karakter en ten
tweede zou die 'heer, die kennelijk er op uit
was een tegenstand uit te lokken, waar
tegen hij zich immers reeds nu schrap zette,
zo teleurgesteld zijn in zijn oogmerken, dat
hij nog bozer zou worden. Er zijn overigens
keurige mensen die om minder een ander
hebben geworgd.
Het was wel edit vervelend.
Ik heb toen mijn hogere ouderdom en
een derde mogelijkheid te baat genomen,
glashard de man in de ogen gekeken en
gezegd: „Meneerachweet u
bij Bok de Korver vergelekenwaren
ze allebei niks. Bij Bok vergeleken.zijn
Bakhuys èn Abe prutsers, meneer.... U
moet mij dat niet kwalijk nemen.
Nu, dat was niet gele bedacht van mij.
Want die heer werd er verlegen van, ge
woon verlegen. Hij was te jong voor Bok
de Korver, dat had ik goed geschoten en nu
liep hij te dwalen op onbekend terrein.
Een onbeleefde man. Hij heeft niets ge
zegd. Hij heeft zich een kwart slag omge
draaid. Hij wendde zich tot de heer aam de
andere kant. Hij sloeg met de vuist op het
zink en schreeuwde tegen die man: „Me
neer, bij Bakhuys heeft nog nooit iemand
gehaald; Abe ook niet', ik lach om Abe".
Toen ben ik voorzichtig weggegaan uit
De Stad Antwerpen.
En heb mijn tweede genomen in De Stad
Amsterdam.
Zo ben ik nu eenmaal.
ELÏAS.
POST VOOR OPVARENDEN VAN DE
„TJERK HIDDES"
Er bestaat gelegenheid gewone en aan
getekende brieven en briefkaarten te ver
zenden naar de opvarenden van Hr. Ms.
torpedoboot jager „Tjerk Hiddes", welk
oorlogsschip op zijn reis van Indonesië
naar de Nederlandse Antillen de havens
Honolulu (Hawaii), San Diëgo (Californië)
en Willemstad (Curagao) zal aandoen. De
vöor de opvarenden bestemde correspon
dentie behoort voor Honolulu uiterlijk te
worden gepost op 4 Mei, voor San Diëgo
op 16 Mei, voor Willemstad op 31 Mei.
De stukken moeten volgens het binnen
landse tarief met Nederlandse frankeer
zegels gefrankeerd worden en over het
adres zijn voorzien van twee elkander
snijdende lijnen.
Luchtbruggegeld. Volgens een te Wiesba
den uitgegeven bekendmaking heeft de
Amerikaanse regering sinds de instel
ling van de „luchtbrug" op Berlijn, nu
tien maanden geleden, aan vliegkosten
alleen reeds een bedrag van 149.664.200
dollar ten koste gelegd. Tijdens de „ope
ratie-luchtbrug" gingen 29 vliegtuigen
verloren, waardoor 43 mensenlevens te
betreuren vielen.
Luisterspel. De uitzending door het onder
Sovjet-Russische controle staande Ber-
lijnse radiostation van een reportage
over de zonsverduistering op Donderdag
bracht een waarschijnlijk onbedoelde
verrassing. De reportage was namelijk
opgenomen bij het observatorium van
Treptow in de Sovjet-Russische sector
van Berlijn. Toen zij des avonds werd
uitgezonden hoorden de luisteraars ech
ter om de vier minuten het alles over
stemmend geronk van de motoren der
Britse en Amerikaanse luchtbrugvlieg
tuigen, die tijdens het opnemen van de
reportage op het nabijgelegen vliegveld
Tempelhof waren neergestegen.
Vuurvogel. In Lynn, Massachusetts (V.S.)
had een vogel een verloren lucifer mee
genomen naar zijn nest onder de dak
pannen van een landhuis en daar net
zo lang met zijn snavel op de lucifers
kop ingehakt tot de zwavel ontbrandde,
waardoor eerst het nestje en vervolgens
het gehele landhuis afbrandde.
Mormonen. In een bericht uit Helsinki aan
het officiële Russische nieuwsagentschap
wordt beweerd dat 36 Amerikanen, ver
momd als Mormoonse priesters, in Fin
land spionneren. In het telegram, dat
zijn bericht ontleent aan het Finse dag
blad „Vaapasaana", wordt verder nog
verklaard dat de meeste van deze spi
onnen officieren van het Amerikaanss
leger zijn.
