Minister Mansholt sprak te Haarlem
Honderden herdachten m de Grote Kerk
hen, die voor de vrijheid alles gaven
s J
Kort en Bondig
Het huis aan de baai
DINSDAG 3 MEI 1949
HAARLEMS DAGBLAD
4
MEI-FEEST DER DEMOCRATISCHE SOCIALISTEN
„Zonder socialisten kan Nederland niet worden
geregeerd"
Gisteren hebben de Nederlandse
democratische socialisten voor de zes
tigste keer het Mei-feest, dat in die
zestig jaar is geëvolueerd van een
protest tegen de misstanden tot een
moment van bezinning op de socialis
tische idealen, gevierd.
De leuzen luidden dit jaar: Voor een
verenigd Europa, Bedrijfsdemocratie
en Wereldvrede.
In Haarlem begon de dag met een bij
eenkomst voor de kinderen in het Frans
Kals-theater, waar enkele films voor het
jonge volkje werden vertoond en een goo
chelaar" en een poppenkast als altijd met
hun trucjes en grappen zeer insloegen,
evenals de onafscheidelijke tractatie.
's Middags was er in het wijkgeboujv aan
de Molenaerstraat een intiem samenzijn
voor bejaai'de en invalide geestverwanten,
waar het oud-lid van de Tweede Kamer,
mevrouw C. Pothuis-Smit, een Mei-rede
uitsprak. De zangertjes van „De Kleine
Stem" lieten hóren, dat zij in de toekomst
waardige opvolgers zullen worden van hun
oudere collega's in de grote „Stem", die op
krachtige wijze met „Broeders verheft u
ter vrijheid" de door meer dan duizend
socialisten bijgewoonde bijeenkomst in het
Haarlemse Concertgebouw, waar minister
Mansholt de Mei-rede hield, opende.
De minister constateerde met vreugde,
dat het Meifeest ^dit jaar op de tweede Mei
werd gevierd, omdat hiermee uitgedrukt
werd, dat de Partij van de Arbeid een ware
volkspartij is geworden, waarin Katho
lieken, Protestanten en Humanisten zich op
hun plaats gevoelen.
Het afgelopen jaar nagaande, gaf minis
ter Mansholt uiting aan zijn vreugde over
de troonsbestijging van Koningin Juliana,
doch verheelde anderszijds niet, dat er
overigens weinig reden tot blijdschap was.
De verkiezingsuitslag deed de invloed van
de Partij van de Arbeid in parlement en
regering verminderen, waardoor de leiding
van de Indonesië-politiek aan de KVP
moest worden overgelaten en een lid van
de "VVD ih het kabinet moest worden opge
nomen, ook al bleef een sociale en finan
ciële politiek in de geest van de Partij van
de Arbeid in de persoon van de minister
president gewaarborgd.
Toch is er nog geen reden tot treuren: de
productie steeg nog steeds, niet in het minst
dank zij de arbeidsvrede die door de loyale
houdingen der vakverenigingen bewaard
bleef. Iedere dag kunnen wij de gunstige
resultaten daarvan in een ruimere goede
renvoorziening bemerken.
Ook met de woningbouw gaat het beter:
in het derde en vierde jaar sedert de be
vrijding zijn enkele duizenden woningen
klaar gekomen.
De productie van de landbouw is wel
iswaar achtergebleven bij die van de in
dustrie, doch voor een snelle toeneming
der productie in de toekomst zijn de grond
slagen reeds gelegd. In de veehouderij kan
men zelfs een grotere productie dan ooit
tevoren verwachten.
Voor wie produceren wij?
Eén ding moeten wij evenwel goed in het
oog houden, zo vervolgde de minister: ten
bate waarvan en voor wie produceren wij.
Voor ens socialisten is het erezaak, dat de
goederen in handen kunnen komen van
iedereen: dat is niet alleen een kwestie van
distributie, doch ook van koopkracht.
Tot de ongunstige posten van het afge
lopen jaar rekende spreker ook de ver
scherping der tegenstellingen tussen Oost
en West, waardoor hij het noodzakelijk
achtte, dat de socialisten krachtige steun
verlenen aan de pogingen om te komen tot
een Verenigd West-Europa.
Daartoe zal ook Nedei-land offers hebben
te brengen.
Ook het Indonesische vraagstuk geeft
geen reden tot verheugenis, zo vervolgde de
minister. Aan beide zijden zijn vele kansen
gemist. Het Nederlandse volk heeft niet
tijdig de brede blik getoond te bezitten, die
noodzakelijk is om dit probleem op te los
sen en de minister stelde op dit punt de
huidige Engelse politiek ten aanzien van
India aan Nederland ten voorbeeld.
Niet blind.
De toekomst is onzeker, doch wij mogen
niet blind zijn voor de gunstige aspecten.
Ieder weldenkend mens heeft immers kun
nen constateren in welke chaos het heilloze
kapitalisme ons heeft gebracht en welke
verbeteringen er door de Partij van de Ar
beid sindsdien zijn bereikt. Ook hier kun
nen wij ons spiegelen aan de harde politiek,
die de Labourpartij in Engeland durft en
kan uitvoeren.
De Partij van de Arbeid kan niet verder
springen dan haar polsstok lang is, .maar
zij kan in ieder geval springen en het ligt
aan U zo zei de minister tegen zijn ge
hoor hoe lang die polsstok zal zijn.
Vijf en vijftig jaar getrouwd
Op 23 Mei zal het echtpaar Jan van
Buuren, Maria van BuurenGilein, respec-
tievelijk 81 en 82 jaar oud, wonende Mid-
den Tuindorpslaan 16, zijn 55-jarig huwe-
I lijksfeest vieren.
De heer A. A. Th. Boender te Haarlem
is aan de Leidse universiteit geslaagd voor
het doctoraal examen Nederlands recht.
De democratische socialisten van Haarlem hielden gisteren hun traditionele Mei
optocht. De stoet passeert de Kennemerbrug.
En voorts: „Laat de KVP wel beseffen,
wat er zou gebeuren indien de aPrtij van
de Arbeid geen deel meer zou uitmaken
van de regering; laat de WD maar dank
baar zijn, dat „het roer nog niet om is",
want Nederland zal zonder de socialisten
niet geregeerd kunnen worden. Sociale
onrust zal er het gevolg van zijn. Zonder
socialistische politiek zal de toestand van
voor de oorlog, waaronder wij zo geleden
hebben, terugkeren.
Daarom is het noodzakelijk dat wij ons
aangorden om de Partij van de Arbeid te
versterken, opdat het democratisch socia
lisme zal kunnen brengen wat wij allen
wensen. De Partij van de Arbeid heeft be
wezen, dat zij in de achter ons liggende
jaren stand heeft weten te houden, dat
geeft ons het vertrouwen, dat zij de moei
lijkheden in de komende jaren ook het
hoofd zal bieden.
De tweede helft van het programma
werd gevuld door de Arbeidersmuziekver
eniging „Excelsior", samenzang door de
AJC met Mei-dansen, door de turngroep
van de Culturele Sportbond.
Het geheel culmineerde in de opmars der
gezamenlijke jeugdgroepen, die in een
spreekkoor de dienende taak van het socia
lisme tot uitdrukking brachten.
Na een slotwoord van de heer W. F.
Happé, die er op wees, dat men het socia
lisme niet cadeau krijgt, doch dat het ver
overd moet worden, werd de bijeenkomst,
waarin mevrouw T. Kerkhoff-Pet nog drie
Mei-zangen van Margot Vos had voorge
dragen, met een gemeenschappelijk gezon
gen „Internationale" besloten.
Voor de bijeenkomst hadden vele honder
den zich aangesloten bij de Mei-optocht, die
door een deel van Haarlem-Noord en het
centrum trok.
Afhalen distributiebescheiden
Woensdag 4 Mei is het in Heemstede (Bin
nenweg) de beurt voor het afhalen van
distributiebescheiden aan St. tot en met T
én in Haarlem (Vleeshal) A tot en met An.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 2 Mei 1949
ONDERTROUWD: 2 Mei, D. Siebring en J.
Blaauw; J: Hoekstra en C. Hoekstra.
GEHUWD: 2 Mei, W. H. Cramer en H. M.
A. J. van Rooij.
BEVALLEN van een zoon: 28 April, E. van
Bildei'beekKurvers; 29 April, J. E. Wallen
burgvan Eek; J. J. M. Provoostde Rijk;
M. B. SmitLut; C. H. BrugmanBulter-
man; J. BakkerBergman: 30 April, B, A.
KuinDubbelman; C. W. M. van Rooijen
van 't Hof; A. K. C. van KoertenZeeman;
M. J. HarffNoome; H. A. DekkerKovarik;
1 Mei, A. C. KlinkenbergHarren; M. E. G.
Jansen Steenbergvan der Valk; 2 Mei, A.
J. VerkadeVerkade.
BEVALLEN van een dochter: 28 April, M.
W. van der PolBooms; 29 April, J. Loeve
van der Heiden; 30 April, M. van Dijke
van Es; M. C. MolenaarTromp; 1 Mei, J. C.
de BieScholten; G. M. Hoogendijkvan
Diggelen; P. W. RuppertWillard; A. C.
StouteArendsen; E. H. de BruinMichel;
2 Mei. T. M. H. BeumerKoek; C. F. Jansen
de Man; P. M. van der HoornAsseler.
OVERLEDEN: 27 April, C. M. van der
LaanSligting, 62 j., Zijlstraat; 29 April,, R.
Jansen, 8 d.. Wagenweg; J. FengerSiever-
ding, 84 j.. Amsterdamstraat; W. van Ruller
Hogervorst, 75 j., Hazepaterslaan; 30 April,
A. H. E. M. van Zwieten, 8 m., Mr. Cornelis-
straat; J. P. Textor, 81 j., Wagenweg; W.
LandgraafWijkhuizen, 62 j„ Kenaupark;
F. Heijmans, 65 j., Gen. de la Reystraat; 1
Mei, G. Breedveld,Gorter, 76 j., Saenredam-
straat.
Prachtig duospel
voorfluit en piano
Frans Vester èn Miep van Luin
Wie zou gemeend hebben dat een pro
gramma van uitsluitend fluitspel met bege
leiding van piano bezwaarlijk een muziek
avond boeiend kon maken, kreeg Maandag
avond gelegenheid om van het tegenover
gestelde overtuigd te worden, op het recital
dat de fluitist Frans Vester en de pianiste
Miep van Luin in de Renaissancezaal van
het Frans Hals-museum gaven. De reactie
van het publiek was hiervan trouwens een
overduidelijke waardemeter; de stemming
van de toehoorders groeide van belangstel
ling naar geestdrift, zich uitende in frene
tiek applaus en terugroepingen.
Het programma was ook heel bijzonder,
en wanneer ik hierboven gewaagde van
fluitspel „met begeleiding van piano",
duidde ik niet precies aan wat de rol van
de piano was; in elk vande uitgevoerde
stukken bleek het aandeel van beide in
strumenten even belangrijk. Dus van
accompagnement in de gewone zin was
geen sprake; het programma bood steeds
een evenredig duo-spel, dat evenzeer de
aandacht deed vestigen op het klavierspel
van Miep van Luin als op het fluitspel van
Frans Vester. Het begon met de Sonate in
Es van Bach, een van de vier duo-sonates
voor fluit en klavier van de componist; aan
de overige drie gaf hij slechts een be
cijferde bas mee. De pianiste hield haar
spel zo licht mogelijk in dit blijmoedige en
speelse werk; en die lichte toets is er wel
nodig om de vrij laag liggende fluitpartij
niet in verdrukking te brengen door een te
dikke piarfo-toon. Bach heeft natuurlijk
voor elavecimbel geschreven en dat ver
andert aanmerkelijk de klankverhoudingen.
Prachtig was het samenspel, vooral in de
zeer vlug genomen finale.
De Sonate in G van Hay dn (een omwer
king van de componist van een zijner strijk
kwartetten) werd bijzonder delicaat uitge
voerd. De finale werd een bravourstukje
van belang. Met de vierdelige suite van
Roussel „Les joueurs de flüte" werden wij
in een geheel andere klankenwereld ver
plaatst en het leek wel of de fluittoon van
Vester nu de uiterste veelzijdigheid had
gekregen, en de piano, onder de fijnzinnige
toets van Miep van Luin, door karakteris
tieke effecten daarmee wilde wedijveren.
Doch niet alleen zeldzaam van coloriet,
doch bok prachtig beeldend van samenspel
mocht deze vertolking heten. De uitvoering
van Debussy's solo-stukje „Syrinx" werd
een bijzonder succes voor de fluitist, wiens
toon hierin een bijzondere warmte had door
het lichte vibrato waarmee hij hem ver
levendigde, Het hoogtepunt van individueel
kunnen en collectief samengaan werd be-,
reikt met de Sonate van Pijper; de heksen
toer om dit aartsmoeilijke werk t.e reali
seren werd knap volvoerd.
Ten slotte gingen Schubert's virtuose
variaties op het lied „Trockene Blumen",
waarin ook tal van voetangels en klemmen
van technische aard te vinden zijn; maar
toch, het stuk verliep met een vlotheid en
met een smaak voor klankverhouding, die
het uiterlijk bravour-karakter ervan wist
te overschaduwen.
We hebben deze avond duospel gehoord
van allerbest gehalte, virtuoos en uiterst
muzikaal. JOS. DE KLERK.
Prins Bernhard woonde de herdenkingsdienst bij
Meer dan 2500 personen vulden Maan
dagavond nagenoeg de gehele Grote Kerk
ter bijwoning van de herdenkingsdienst, die
daar op initiatief van „Ereschuld, en Dank
baarheid" werd gehouden. Prins Bernhard
maalde de dienst mede. Behalve hij een
groot aantal opper-officieren van land-,
zee- en luchtstrijdkrachten, onder wie ge
neraal mr. II. J. Kruis, luitenant-generaal
Calmeijer, luitenant-generaal Giebel, ge-
neraal-maj oor Baretta, de vertegenwoordi
ger van generaal-majoor der mariniers De
Bruyne, generaal H. G. Winkelman, oud
opperbevelhebber van land- en zeemacht,
luitenant-generaal J. J. G. baron van Voorst
tot Voorst, oud-commandant van het veld
leger en generaal-majoor Jager, bevelheb
ber van het eerste militaire gewest.
Verder zagen wij de waarnemend com
missaris van de Koningin voor de provincie
Noordholland, de heer A.'TB. J. Prakken, de
burgemeester van Haarlem, mr. P. O. F. M.
Cremers en zijn echtgenote, de commandant
van het garnizoen te Haarlem, luitenant
kolonel PI. W. Lenderink, en hoofdcommis
saris J. Fontijne van de Haarlemse politie.
Voorts tal van andere burgerlijke en mili
taire autoriteiten.
Prins Bernhard arriveerde enkele minu
ten voor achten aan de Oude Groenmarkt,
waar burgemeester mr. Cremers ter ver
welkoming aanwezig was. In de kerk nam
de Prins, die door zijn beide adjudanten
was vergezeld, recht tegenover de preek
stoel plaats.
Aan weerszijden van de katheder stond
een erewacht opgesteld van leden van leger,
marine en luchtmacht. Aan een vlaggestok,
die vóór de preekstoel w.as aangebracht,
was de driekleur gehesen.
Ds. Joh. Bronsgeest, Nederlands Her
vormd predikant te Haarlem, opënde de
herdenkingsdienst met een kort welkomst
woord. Hierna gaf een trompetter het sig
naal voor een minuut yan eerbiedige stilte.
De vlag werd halfstok gehesen.
Nadat de Koninklijke Liedertafel „Zang
en Vriendschap" gevoelig het „Ecce com-
Winkeliers, die dez8 combinatie nog
niet in voorraad hebben, bunnen per
omgaande worden voorzien, zolang
de voorraad strekt I
Bel of schrijf: „RHóDEL",
Den Haag, Tel. 114466-114072
DIR. 1. H. M. van DOORNIK
Herdenking gevallenen
Woensdagavond w, or den de volgende
bijeenkomsten "ter herdenking van de
gevallenen gehouden:
19.00 Grote Kerk (spreker ds. Mackaay)
19.00 Gebouw Vrijzinnig Hervormden
19.00 Jmmanuelkerk (sprekers ds. G.
Koch en dr. H. van der Loos)
19.00 Schoterbosplein (sprekers ds. J.
A. van Arkel en Pater Hutjens).
Daarna tochten naar de Dreef, Wester
gracht en Jan Gijzenbrug. Ook wordt
een tocht gemaakt langs de: Zeeweg naar
de Erebegraafplaats.
modo moritur" van Handel ten gehore had
gebracht, nam de eerste spreker, ds. J. C.
Koningsberger, Nederlands Hervormd pre-
.dikant te Amsterdam, het woord.
Ds. J. C. Koningsberger.
Ds. Koningsberger begon met te zeggen,
dat hij uiterst bang was te vervallen in lou
ter phraseologie. Zo dikwijls worden bij
gelegenheden als deze stromen van woor
den uitgegoten, die haast onwezenlijk klin
ken voor hen, die de strijd op zijn hevigst
meemaakten. Gedachtig het woord van de
prediker (Prediker, viérde hoofdstuk, vers
1„En zie de tranen der verdrukten" heb'
ben zovelen hun leven gegeven: militairen,
verzetsstrijders, burgers. Wie had dit ge
dacht aan het begin van deze twintigste
eeuw, die met zoveel hoop op de menselijke
goede wil inging? Er waren twee wereld
oorlogen; er was en is dictatuur. En daar
waren de tranen der verdrukten: de con
centratiekampen, de gevangenissen, de de
portaties, de executies. Het najaar van
1945 bracht een nieuwe ramp: chaos ii
Indonesië. Ook hen gedenken wij, die daar
vielen. En gaande langs de erevelden hiel
en de erevelden daar, komt er een ernstige
vraag boven: „Volk van Nederland, leven
wij zo dat wij verantwoord zijn, dat wij
hun offers gedenken, of zullen opnieuw de
tranen der verdrukten gaan stromen?"
De organist Feike Asma speelde vervol
gens „Sombere muziek over Psalm 103 8"
van Jan Zwart.
Hoofd-aalmoezenier H. J. J.
M. van Straelen,
De tweede spreker was de hoofd-aalmoe
zenier kolonel H. J. J. M. van Straelen uit
Den Haag, hoofdbestuurslid van „Ereschuld
en Dankbaarheid". Met stille bewondering
en oprechte dankbaarheid gedenken wij de
doden van de tweede wereldoorlog en van
Indonesië, zei hij. Zij allen stonden in de
voorste rijen, vingen de eerste stoten op en
dienden God, Koningin en vaderland tot
het uiterste. Ons past voor alles een spon
taan en hartelijk gebed; ons past ook een
welgemeend dankwoord jegens hen die ge
wond door het leven gaan; en wij moeten
alles in het werk stellen om voor hén de
zon te doen doorbreken. Wij hébben een
schuld jegens hen; zowel de Staat als elke
Nederlander. Laat eohter onze daad niet
slechts een financieel karakter dragen,maar
laten wij met hetzelfde ideaal hen, die ons
voor gingen, volgen.
Dr. W. G. Harrenstein, Geref. predikant
te Weesp, sprak een slotwoord. „Zang en
Vriendschap" zong het eerste couplet van
het Wilhelmus, het zesde werd door allen
meegezongen.
Van de dienst is een gedeelte op gramo-
foonplaten vastgelegd, die over enkele da-'
gen in reportage-vorm in het programma
voor de Nederlandse Strij dier achten te ho
ren zullen zijn.
In 1944 werd de boerderij „De Postboer" te Ambt-Delden door oorlogshandelingen
verwoest. De bewoners, een gezin dat uit veertien personen bestaat, vonden een
onderdak in een varkensschuur. Hoewel de wederopbouw van hun hoeve op de
urgentie-lijst staat, is hiermede nog steeds geen begin gemaakt. Enige leden van het
gezin voor de varkensschuur, die zij nog steeds bewonen.
BINNENLAND
By Ommen zijn Maandag drie boerde
rijen in vlammen opgegaan. De brandweer
kon door het ontbreken van water niets uit
richten. De schade bedraagt ongeveer
f 100.000.
De Zeister tram tussen UtrechtZeist,
DoornZeist en AmersfoortZeist heeft
Maandag haar laatste rit gemaakt. De auto
bus heeft haar vervangen.
Bij het passeren van een begrafenisstoet
is bij Oldekerlc (Gr.) een autobus in de zach
te berm gekomen en in een sloot gereden.
Van de 26 passagiers werden er enkele niet
ernstig gewond.
Een 66-jarige wielrijder is op de Bezui-
denhoutseweg in Den Haag doodgereden door
een zware vrachtauto uit Groningen, waar
van de remmen niet in orde waren.
In Helmond is de 30-jarige L. met een
baby van twee maanden uit een raam van de
bovenverdieping van zijn woning gevallen.
Hij kreeg een schedelbreuk en overleed een
dag later in het ziekenhuis. De baby kreeg
geen letsel.
De bijna tachtigjarige schaapherder
Van Dijk, die in de herfst met zijn kudde van
de Veluwe naar het vliegveld Twente is ge
trokken, is op terugtocht naar de Veluwe.
De kudde, is met 50 lammeren uitgebreid.
Hij gaat via Lochem, Ruurlo, Zelhem en Laag
Keppel naar Doesburg, daarna brengt hij de
kudde naar vliegveld Deelen ten Noorden
van Arnhem.
Wijlen oud-minister Fiévez zal waar
schijnlijk als Tweede Kamerlid worden opge-
volgd door de luitenant-kolonel J. J. Fens
te Breda.
HAARLEM EN OMGEVING
De kerkeraad der Geref. kerk onderh.
art. 31 K. O. te Heemstede heeft een bouw
commissie benoemd met- opdracht uit te zien
naar en bestudering van de mogelijkheid een
eigen kerkgebouw te verkrijgen.
Wijlen mej. mr. E. C. C. Visser te Haar
lem heeft aan de kerkvoogdij der Ned, Herv.
Gem. van Middelburg, waar haar vader pre
dikant is geweest, een bedrag van f2500
gelegateerd.
Het Evangelisatie-gebouw der Stads-
Evangclisatie in de Lange Herenstraat
thans voltooid, zodat de Conferentie op
8, 9 en 10 Mei daar kan plaats hebben. Het
onderwerp is: le dag: Jezus als Mens, 2e dag:
Jezus als Priester, 3e dag: Jezus als Koning.
Zéér apart:
„FAHCY" thee
80 cent per ons.
Rondleidingen
Frans Halsmuseum
De rondleidingen in het Frans Hals
museum hebben morgen, Woensdagmiddag
plaats om 2, 2.30 en 3 uur.
De bezoekers betalen alleen de gewone
toegangsprijs van 0.25.
SCHEEPVAART
Akkrumdijk, RotterdamVera Cruz pass.
2 Mei Flores. Alamak, 3 Mei van Narvik te
Antwerpen. Alkaid, Porto AlegreRotter
dam pass. 2 Mei Madeira. Amstelkerk, West
AfrikaAmsterdam 2 Mei te Monrovia.
Alphard, Buenos Aires—Rotterdam pass. 2
Mei Finisterrê. Amsteldiep, 2 Mei van Ran
goon naar Tandjong Pendang. Amstelstad,
BangkokAmsterdam pass. 2 Mei Lissabon,
Amstelveen, CalcuttaRotterdam pass. 2 Mei
Minicoy. Bali, 2 Mei van Belawan naai- Co~.
lombo alwaar 6 Mei verwacht. Baud, Rotter
damBatavia pass. 2 Mei Kaap Espichal.
Bengkalis, JavaAmsterdam pass. 2 Mei
Bizerta. Beverwijk, 2 Mei van Huil te Gibral
tar. Borneo, 1 Mei van Calcutta n. Bangkok.
Boschfontein, BeiraAmsterdam pass. 2 Mei
Aden. Both, 2 Mei van Singapore naar Hong
kong. Buys Ballot, Newport NewsRotter
dam 2 Mei 120 mijl Nrd Flores. Delfland.
Buenos AiresAmsterdam 2 Mei 100 mijl
West van Peniche. Delft, 2 Mei v. Valparaiso
naar San Antonio. Eemland, Buenos Aires-
Amsterdam pass. 2 Mei St. Paul Rock. Itter-
sum, 2 Mei van Dakar naar Havre. Keile-
haven, 3 Mei van Port Gentil te Las Palmas.
Loppersum, RotterdamSavona pass. 3 Mei
Ouessant. Lemsterkerk, RotterdamCalcutta
2 Mei van Marseille. Mariekerk, 2 Mei van
Shanghai naar Hongkong. Marpessa, 3 Mei v.
Batavia te Soerabaja verwacht (dokken). I
Meerkerk, RotterdamJapan pass. 2 Mei
Gibraltar. Muiderkerk, West AfrikaAmster- j
dam 3 Mei te Lagos verwacht. Nestor, Valen- i
ciaHoek van Holland pass. 2 Mei Burlings.
Polydorus, 2 Mei van Londen naar Hamburg.
Pr. Willem 5, AntwerpenChicago pass. 2
Mei Bishop's Rock. Roepat, 3 Mei van Halifax
te New York. Ridderkerk, RotterdamBris-
bane pass. 2 Mei Messina. Samarinda, 4 Mei z
van Batavia te Singapore verwacht. Saran-
gan, 3 Mei van Makassar te Tarakan. Sloter-
dijk, New YorkJava 2 Mei van Aden. Stad
Maastricht, BonaIJmuiden pass. 2 Mei i
Finisterre. Stentor, 2 Mei van Gibraltar te
Algiers. Straat Malakka, 2 Mei van Mombassa
naar Tanga. Tarakan, 3 Mei van Singapore te
Batavia. Tawali. New YorkJava 3 Mei te
Port Said. Tosari, JavaRotterdam pass. 2
Mei Gibraltar. Utrecht, JavaNew York 2
Mei van Suez. Willem Ruys, Rotterdam—
Batavia pass. 2 Mei Finisterre. Zeeland,
BataviaRotterdam 1 Mei van Belawan.
Nieuw .Amsterdam, 3 Mei van New York
te Rotterdam.
FEUILLETON
door ANDREW MACKENZIE,
vertaald uit het Engels,
29)
Reynolds betrok de wacht bij Johnny's
lijk, terwijl wij wegwandelden naar het
politiebureau. Binnen een uur tijd was het
op de bewuste plaats vol met alles wat
bij een politieonderzoek behoort: geuni-
formde mannen, fotografen, een dokter, en
rechercheurs, die met grimmige gezichten
in de modder en het gras naar ieder gering
spoor van een aanwijzing zochten.
Toen Burton aan het telefoneren was,
voelde ik iemand mijn arm aanraken. Het
was op dat moment, dat ik me realiseerde
dat dominee Josiah Barlow nog steeds aan
wezig was.
M'n beste meneer Arlan, ik ben u
nog een verklaring schuldig en mijn excu
ses voor die onzinnige scène, die ik onlangs
voor uw huis gemaakt heb en het feit, dat
ik u achtervolgd heb, toen u laatst naar
Londen ging, zei hij. Ik zie nu in, dat ti
aan de goede kant staat, maar toentertijd
vreesde ik het tegendeel. Schenkt u mij
vergiffenis?
Dc dikke dominee keek me vragend aan
en zijn ogen leken groot en kinderlijk ach
ter de bvilleglazen.
Natuurlijk vergeel ik u dat, dominee,
zei ik. Ik geef toe, dat ons gedrag misschien
wel eens argwaan kon opwekken. Maar
we konden toen niemand in vertrouwen
nemen. Zoals de zaken er nu voorstaan,
kunnen we niet langer zwijgen.
Nadat de dominee, die niet ophield ver
klaringen voor zijn gedrag te geven, ten
slotte vertrokken was, wandelden Burton
en ik terug naar mijn huisje. Ik pqrde wat
in het open vuur en hield mijn handen
boven de vlammen. Bij het geluid van
Burton's stem keek ik op.
Ik heb dit uit Johnny's hand genomen
meneer, zei Burton. Ik dacht dat 't het
beste was er niet over te spreken voordat
we alleen waren. Hij moet in enig opzicht
toch wel wat succes gehad hebben.
En de detective stak mé een afgescheur
de hoek van een blauwe enveloppe toe.
HOOFDSTUK X.
Brannigan arriveerde prompt de vol
gende morgen. Hij moest al aan het werk
zijn geweest, voordat ik wakker werd, het
geen vrij laat was, daar ik na de ver
moeiende nacht in een diepe dromenloze
slaap was gevallen. Terwijl ik me schoor,
dronk hij een kop koffie in de zitkamer.
Ik wist niet zeker, hoe Brannigan mijn
activiteit hier zou beoordelen, aangezien
de poging tot inbraak in het Huis aan de
Baai door Johnny volkomen op initiatief
van Burton en mij was ondernomen. Hij
bleek echter geen aanmerkingen te hebben.
Ik maak je geen enkel verwijt, zei
de inspecteur, terwijl hij mijn verontschul
digingen met een afwerend gebaar terzijde
schoof. Het wordt tijd, dat we in deze zaak
openlijk gaan handelen. Jouw plan had
heel goed kunnen werken. Burton heeft
I me het stukje van de enveloppe laten zien,
dat die oude inbreker in zijn hand had.
Dat bewijst, dat hij wel degelijk in het
huis is geweest.
Wat zijn je volgende plannen?
Het antwoord op Johnny's dood ligt
in het Huis aan de Baai, zei Brannigan.
De moordenaar heeft ons eenuitstekend
argument gegeven om het huis aan een
haarfijn onderzoek te onderwerpen. We
zullen moeten vertellen, dat Johnny een
zeer bekende inbreker was jen ik kan de
kolonel zeggen, dat ik van mening ben,
dat hij in zijn huis wilde inbreken. Hij zal
dat niet durven te ontkennen.
Het feit, dat ik in deze zaak betrok
ken ben, zal ook niet veel langer verborgen
kunnen blijven, merkte ik op. Het hele
dorp zal er achter komen, dat Burton een
detective is en dat hij met mij samenwerkt.
Dat is waar, stemde Brannigan toe.
Maar er hoeft nog niets verteld te worden
over de chantage-kwestie. Het zoeken naar
de moordenaar zal ons vrije toegang geven
tot het Huis aan de Baai en verdere tekst
en uitleg is overbodig.
Ik herinnerde me opeens, dat ik de in
specteur nog niet verteld had van onze
nachtelijke tocht in de buurt van het Huis
aan de Baai en het voorval van de myste
rieuze meneer Fellowes, die per boot was
gearriveerd. Brannigan luisterde met de
grootste aandacht naar mijn verhaaL
Dat is schitterend! riep hij uit, en zijn
stem klonk opgewonden. Arlen, je hulp
in deze zaak slaat al mijn verwachtingen.
Ik zal zien uit te vinden, waar de motor
boot ligt. Dit werpt een nieuw licht op
Fellowes.
Me' Burton en de inspecteur wandelde
ik naai het toneel van de moord. Het lijk
van de oude inbreker was verwijderd,
maar rechercheurs waren nog steeds bezig
het gras af te zoeken.
Er waren sporen, de weg af en ein
digend in de buurt van de plaats, waar het
lijk werd gevonden, zei Brannigan. Jloewel
er geen regen is gevallen na de moord, is
geen van de voetstappen duidelijk genoeg
om er een afdruk van te nemen. Maar de
moordenaar liep niet de weg terug. Mijn
theorie is, dat hij de velden doorging.
Opeens dacht ik aan het sigarettenpeuk
je met verf van een lippenstift erop, dat ik
in mijn zak had gestopt. Het was mijn
plicht dit aan Brannigan te overhandigen
en hem op de hoogte te stellen van de
omstandigheden, waaronder ik dit had ge
vonden. Maar ik aarzelde. Om de een of
andere reden voelde ik, dat, als Judith
daar die sigaret had laten vallen, zij een
goede reden voor haar aanwezigheid op
die plaats moest hebben.
Brannigan verzocht mij hem naar het
Huis aan de Baai te vergezellen. Het pad,
dat hij volgde, voerde door het hek, waar
ik de vorige avond had gestaan en door
de velden, waar ik gehoopt had Sporen van
de aftocht van de moordenaar te zullen
vinden. Op dit ogenblik waren er land
arbeiders aan het werk en ieder voetspoor
in de taaie modderige klei was volkomen
waardeloos. Als Brannigan ontmoedigd
was door wat tot dusverre was ontdekt,
dan liet hij dat in ieder geval niet merken.
Hij trok aan de bel bij de voordeur van het
huis. Roberts, die ons opendeed, liet geen
verwondering blijken, toen hij ons zag, en
liet ons in de zitkamer.
Toen kolonel Simpkins uit zijn werk
kamer dit vertrek binnenkwam, was zijn
gezichi een en al zorgelijkheid.
Ik ben een paar berekeningen aan
het maken, legde hij uit, terwijl hij ons
beduidde plaats te nemen. De mensen kun
nen je van die stomme brieven schrijven,
en ik moet ze altijd maar weer beantwoor
den. Nu moet u me niet vertellen, dat u
hier in verband met stropers bent, inspec
teur! Iedere landeigenaar hier in de buurt
heeft last van hen en klachten. Maar ik
kan heel goed op me zelf passen. Ik heb
enige ferme kerels, die 1 's nachts wacht
lopen en die schooiers hiervandaan houden.
De kolonel lachte luid, alsof hij een aller
aardigst grapje had verteld. Maar hij hield
op met lachen, toen de inspecteur hem op
kalme ijskoude toon antwoordde:
Het gaat om iets, dat ernstiger is dan
stropen, kolonel. Een hoofdinspecteur van
Scotland Yard bemoeit zich niet met der
gelijke zaken. Ik ben hier echter voor een
moordzaak.
De mond van de kolonel ging open en
zijn ogen vielen bijna uit zijn hoofd van
verbazing. Het duurde even, voordat hij
iets uit kon brengen.
Grote genade, meneer, u brengt me
aan het schrikken, zei hij tenslotte. Wie
is vermoord?
Een oude inbreker, die we Johnny
noemden. Johnny Barnes heet hij om
volledig te zijn. Meneer Arlen vond hem
gisteravond laat op de weg van hier naar
het dorp met een verbrijzelde schedel. Hij
was een uitmuntend inbrekerWe
hebben voetsporen van hem en van zijn
moordenaar gevonden in deze omgeving.
Is er gisteravond bij u ingebroken, kolonel?
Deze laatste vraag werd afgevuurd met
de kracht van een kaakslag.
De kolonel sloeg zijn ogen neer, mom
pelde iets onverstaanbaars en terwijl hij
probeerde een antwoord te formuleren,
antwoordde een vrouwenstem voor hem:
Er was inderdaad gisteravond iemand
hier in huis.
Edith Simpkins stond achter ons, een
grote dreigende gestalte, geleund op haar
stok. Haar witte gezicht leek nog bleker
dan de vorige maal, en in fel contrast met
haar vuurrode haardos. Ze beduidde ons
met een gebaar van haar hand te blijven
zitten, toen we op wilden staan.
Er is hier iemand geweest, zei ze. Ik
slaap heel licht tengevolge van mijn slech
te gezondheid. Tegen middernacht h'oorde
ik beneden iets bewegen. Ik wekte Roberts
ik wilde mijn broer niet storen en hy
vergezelde me naar beneden, maar de in
dringer bleek al verdwenen te zijn. De
achterdeur was niet op slot, maar wel
dicht. Het is de enige deur in het huis,
die niet met een ijzeren bout is afgesloten,
En mist u niets?
De brandkast in de studeerkamer was
geopend, maar er ontbrak niets. Mijn
broer bewaart daar zijn zakelijke beschei
den in. Geld en mijn juwelen worden in
een safe in de muur van mijn slaapkamer
bewaard.
Toen de diepe stemvan de vrouw op
hield te spreken, was er een dpodse stilte
in het vertrek. Ik voelde, dat we hier te
maken hadden met een vrouw, die vol
komen zeker van zichzelf was.
U hebt er zeker geen bezwaar tegen,
als we de brandkast eens bekijken, vroeg
Brannigan.
In het geheel niet, antwoordde de
kolonel.
De werkkamer van de kolonel was een
klein vertrek met een grote schrijftafel,
die vol lag mei allerlei paperassen en het
grootste deel van het vertrek in beslag
nam. Er stond verder nog een boekenkast.
(Wordt vervolgd