Het Muiderslot levend monument
van de cultuur der gouden eeuw
De 9 Muzen
De algemene UNO-vergadermg
volhardt in houding tegenover Franco
De kleine Wereld
DINSDAG 17 MEI 1949
J
DE DROOM VAN EEN SLOTVOOGD:
De slotvoogd van het Muiderslot, de heer
Ton Koot, heeft de taverne van het slot
officieel opengesteld. In de dertiende eeuw
was de voogd van het slot tevens de kaste
lein. In deze tijden is het kasteleinsambt
niet meer aan dat van voogd gebonden, zo
dat de zorg der taverne dan ook niet direct
op de schouders van de heer Koot
rust, doch op die van een bekende
Amsterdamse restaurateur. De oude wijn
kelders van het kasteel zijn ingericht als
„koffiekamer" en als rustpunt voor de vijf
tigduizend bezoekers die het kasteel jaar
lijks bezoeken.
Terwijl zijn gasten voldeden aan het
inwijdingsceremonieel, het drinken van een
kop thee, heeft de heer Koot iets verteld
over de geschiedenis van het Muiderslot
en de plannen, die hij er mee heeft.
Strategisch bolwerk.
De fundamenten van het Noordelijke en
oudste deel zijn vermoedelijk reeds in de
twaalfde eeuw gelegd door de toenmalige
bisschop van, Utrecht, die op deze Noorde
lijke en strategisch belangrijke stukken
van zijn grondgebied gaarne een zware ves
ting had als bolwerk in zijn geschiUen met
de graven van Holland. Het had echter niet
lang deze bestemming, want al vrij spoe
dig was het Hollands bezit en juist een
speerpunt op het hart van Utrecht. In de
volgende drie eeuwen is het slot steeds
meer uitgebreid, tot het bijna de huidige
vorm had. In deze periode heeft het vele
malen in het brandpunt van gevechten
legen en toen rustiger tijden aanbraken
werd het een soort staatsgevangenis. Dat
was het ook in de tijd toen P. C. Hooft als
drost en baljuw van Muiden er zijn zetel
had. Niet voor niets schreef hij in een van
zijn brieven aaji een vriend „dat men el
kaar tijdens de bijeenkomsten van de Mui-
derkring soms niet kon verstaan door het
lawaai, dat de gevangenen maakten." In
1825 bleek het kasteel zo zeer vervallen,
dat het voor afbraak werd bestemd, maar
gelukkig waren er mensen die koning Wil
lem I er toe bewogen het slopen te doen
voorkomen. Het heeft echter tot 1870 ge
duurd voor met de restauratie werd begon
nen en ook toen was het tempo nog heel
traag. De begroting van Binnenlandse Za
ken bevatte een post van 2000 voor dit
doel en met dat bedrag kon men zelfs in die
dagen niet veel doen. Zeer geleidelijke
restauratie had echter 't voordeel, dat er geen
scherpe scheiding tussen „oud" en „nieuw"
ontstond en men uit zuinigheidsoverwe
gingen zo veel mogelijk het oude in stand
hield. Dit kwam de historische waarde van
het slot zeer ten goede. Er ontstond in die
dagen ook meer publieke belangstelling, die
er toe leidde, dat in het begin dezer eeuw
een commissie voor de inwendige restau
ratie werd gevormd, waarvan ook Prins
Hendrik deel uitmaakte en wier doel het
was in het slot een museum te vestigen.
Geen museum.
De plannen van de heer Koot zijn anders:
niet een museum, volgepropt met beziens
waardigheden, maar een levend monument.
De tijd van Hooft en zijn Muiderkring
spreekt het meest tot de verbeelding en
Prot. Chr. Reclasserïngsvereniging
Op de- Maandagavond gehóuden alge
mene vergadering der afdeling Haarlem
en omstreken der Protestants Christelijke
Reclasseringsvereniging, onder voorzitter
schap van dr. H. van der Loos, werd het
jaarverslag van de secretaris de heer P.
P. Hartendorf goedgekeurd. Uit het finan
cieel verslag bleek dat de afdeling op 31
December 1948 een batig saldo in kas had
van ƒ578,
Als voorzitter werd gekozen mr. C. G.
Bijleveld, als penningmeester herkozen
de heer L. de Jong. Ds. A. J. van Rhijn,
die als voorzitter is afgetreden, blijft be
stuurslid.
Om de Daviscup
De stand van enige wedstrijden om de
Daviscup in de tweede ronde van de Europese
zóne luiden:
Birmingham: ChiliEgypte 21.
Boedapest: HongarijeBelgië 30.
Londen: EngelandTsjechoslowakije 03.
daarom wil de heer Koot het slot het aan
zien teruggeven, dat het in die periode had.
Met behulp van meubelen, gobelins, schil
derijen, wapenen, muziekinstrumenten en
gebruiksvoorwerpen, 'afkomstig uit musea
en van schenkingen, is het hem reeds gelukt
de belangrijkste zalen en kamers hun
„Hooftse" sfeer terug te geven.
Culturele manifestaties, die daarbij .aan
sluiten moeten het geheel levend maken. De
kamermuziekavonden die in samenwerking
met de omroep worden gegeven vormen
hiervan het begin.
Een eenvoudige taak is dit niet en Mui-
dens slotvoogd kan steun van particulieren
zeer wel gebruiken. Met name zal hij
schenkingen van zeventiende eeuwse kope
ren en tinnen gebruiksvoorwerpen zeer op
prijs stellen.
Monument voor Van Eeden. In Bussum
zal ec;n monument worden opgericht ter na
gedachtenis aan de letterkundige Frederik
van Eeden. Het Frederik van Eedengenoot-
schap heeft geruime tijd geleden een lande
lijk comité opgericht, dat de uitwerking der
plannen heeft opgedragen aan een plaatselijk
comité te Bussum.
Het monument zal een voorstelling geven
van „De kleine Johannes". In samenwerking
met het gemeentebestuur van Bussum zal het
monument geplaatst worden bij de kom van
Biegel, een rustig plekje in de villawijk, op
de weg naar Walden, waar Van Eeden
werkte. Het monument zal nog deze zomer
worden onthuld.
Gentse kuntsschatten in Rijssel. Dezer
dagen is te Rijssel een tentoonstelling van
kunstwerken uit het museum van Gent ge
opend. Deze expositie wordt gehouden in het
kader van de Frans-Belgische culturele be
trekkingen.
De tentoongestelde doeken, ongeveer veer
tig in getal, zijn voor het merendeel werken
van Vlaamse en Nederlandse meesters, zoals
J'ordaens, Jeroen Bosch en Rubens,
Resolutie tot herstel van de volledige diplomatieke
betrekkingen verworpen
Doordat het aantal leden van de Staten der Nederlandse Antillen is uitgebreid van
15 tot 21, moest ook de Statenzaal in Willemstad uitgebreid worden. De gouverneur
L. A. H. Peters opent de zitting in de nog niet geheel gereed gekomen zaal. Links
(met baard) de formateur van het nieuwe college van Algemeen Bestuur,
dr. H. F. da Costa Gomez.
Het Parijse overleg van Engeland. Frank
rijk en de Verenigde Staten tot coördinatie
van het Westelijke standpunt bij de aan
staande besprekingen der Grote Vier ver
loopt blijkbaar naar wens. De Britse af
gevaardigde Sir Ivone Kirkpatrick (links)
in geanimeerd gesprek met de Amerikaan
se gedelegeerde dr. Philip Jessup in het
Franse ministerie van buitenlandse zaken.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 17 MEI
Gem. Concertgebouw: Brahms-concert, H.
O. V., 8 uur. Luxor: „De held van Texas", 18
j., 2.00, 4.15, 7 00 en 9.15 uur. City: „Misleide
jeugd", 14 j„ 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur.
Spaarne: „De tyran van San Fernando", 14 j.,
2.00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „De
Bewaarschool". 17 j., 2.30, 7.00 en 9.15 uur.
Rembrandt: ..Een koninkrijk voor een huis",
elle leeft., 2.00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur. Palace:
„Jamaica Inn". 18 j.. 2.00, 4.15. 7.00 en 9.15 u.
WOENSDAG 18 MEI
Frans Hals Museum: Herdenkingsconcert
Johannes Brahms. 8 uur. De Leeuwerik:
Leerlingenuitvoering Cor Teves, o uur.
Bioscopen: Middag- en avondvoorstellingen.
Kolenlrein bolst bij Heerleg
legen rangeerlocomotief
Twintig wagons ontspoord;
electrisch net vernield
Op de spoorlijn HeerlenSchaesberg
heeft zich Maandagavond vlak bij de over
weg nabij het station te Heerlen een ernstig
treinongeluk voorgedaan, waarbij zeer ern
stige materiële schade is aangericht. Het
ongeluk werd veroorzaakt, doordat een
kolentrein die uit Schaesberg kwam, op
een hellend traject in de buurt van Heer
len door de remmen schoot. Op hetzelfde
ogenblik was bij de overweg een losse loco
motief aan het rangeren. De op hol gesla
gen kolentrein reed met grote vaart op deze
locomotief in. De machinist van de trein
kon nog met noodsignalen zijn collega op
de rangerende locomotief waarschuwen
voor de botsing, die hij zag aankomen. De
machinist en de stoker van deze locomotief
brachten zich toen in veiligheid door van
de machine te springen. Onmiddellijk daar
na geschiedde de botsing. Ten gevolge van
de hevige schok schoot de losse locomotief
met grote snelheid over het emplacement
tot aan de andere kant van het station
waar hij tot stilstand kwam. Ongeveer
twintig wagons van de kolentrein waren
door de botsing ontspoord en over elkaar
geschoven. Een van de wagons werd tegen
de bovenleiding van het electrische net
gedrukt, dat ernstig beschadigd wei'd. De
lacomotief van de kolentrein vloog uit de
rails, maar kantelde niet.
Doordat het electrische net beschadigd
was, werd het treinverkeer in de richtingen
Maastricht en Sittard gestagneerd tot res
pectievelijk Schin-op-Geul en Nut. De Lim
burgse Tramwegmaatschappij legde dade
lijk extra bussen in, die de reizigers naar
deze plaatsen vervoerden, vanwaar zij per
trein verder konden.
De lijn HeerlenHaanrade en het mil-
lioenenlijntje waren volkomen geblokkeerd
door de ontspoorde wagons. Hedenmorgen
was de stagnatie grotendeels opgeheven.
Zandvoort
De woning voor de burgemeester
College van B. en W.
niet eenstemmig
Door een technische fout is gisteren de
laatste alinea van ons bericht over de
vordering van de villa „Njórd" aan de
Kostverlorenstraat te Zandvoort ten be
hoeve van de burgemeester van die plaats
weggevallen.. Daarin werd meegedeeld, dat
in het College van B. en W. geen een
stemmigheid over deze kwestie bestond.
(Onder de nieuwe woonruimtewet is de
woningvordering geen zaak meer van de
burgemeester alleen, doch"van het College
van B. en W.). Wethouder Slagveld stond
namelijk niet sympathiek tegenover de
voorgenomen vordering en was het eens
met de zienswijze van de adviescommis
sie. In dezelfde passage werd nog vermeld,
dat de hoofdbewoner, de heer Goedkoop,
het huis tot September 1951 van het Be
heersinstituut heeft gehuurd en grote kos
ten heeft gemaakt bij de restauratie. De
heer Goedkoop meent, dat hij zelf reeds in
ruime mate de gevolgen van de woning
nood heeft ondervonden.
Adviescommissie blijft op haar
standpunt staan.
De adviescommissie, die gisteravond
bijeen is geweest om de moeilijkheden
te bespreken, blijft op het door haar in
genomen standpunt staan, zo vernamen wij
van de voorzitter, ae heer A. van der Mije.
Zij is van mening, dat de -huizen die aan
mr. Van Fenema werden aangeboden, aan
redelijke eisen voldeden en dat daarmee
minder personen werden gedupeerd dan
het geval zou zijn indien de vordering j
van „Njord" doorging.
„De adviescommissie", aldus de voor
zitter, „wil recht laten wedervaren aan
iedere ingezetene, zonder aanzien des per-
soons".
Woongelegenheid bij
Schiphol
Ged. Staten benoemen
commissie van deskundigen
Nu hei rapport van de gemeente Am
sterdam inzake hét plan voor uitbreiding
van de luchthaven Schiphol is gepubli
ceerd, de uitvoering daarvan wordt voor
bereid en de toeneming van personeel op
het luchthaventerrein meer eri meèr voor
ziening in de behoefte aan woongelegen
heid op niet te grote afstand gaat vragen
en aanverwante stedebouwkundige vraag
stukken aan de orde doet komen, is be
studering van dit vestigingsvraagstuk over
het gehele daarbij betrokken gebied nood
zakelijk.
Gedeputeerde Staten van Noordholland
hebben daarom een commissie van des
kundigen in het leven geroepen, die de be
voegdheid heeft overleg te plegen met be
langhebbenden, zoals de K.L.M., Fokker,
de Nederlandse Spoorwegen, de gemeente
besturen, de Rijksluchtvaartdienst en de
Economisch-technologische dienst van
Noordholland.
Voorzitter is de heer C. Thomese; leden
zijn mej. F. L. A. Maandag, alleen voor de
behandeling van agrarische belangen, ir.
P. K. van Meurs, ir. H. Meyerink, ir. L. S.
P. Scheffer, U. F. M. Dellaert, haven
meester van Schiphol, prof. ir. T. H. van
Wisselingh en mej. ir. E. F. van den Ban.
Secretaresse der commissie is mej. ir. W.
van den Broek d'Obrenan.
DE H.O.V. EN DE GEMEENTE
Zal bestuur voorwaarden
nu wel aanvaarden?
Raadslid W. F. Happé
stelt vragen
Nu het bestuur van de H.O.V. in de Vrijdag
gehouden ledenvergadering werd herkozen,
is de vraag gerezen of het nu wèl bereid
is aan de door de gemeenteraad aan de toe
kenning der subsidie verbonden voorwaar
den te voldoen.
In de Woensdagmiddag te houden verga
dering van de gemeenteraad van Haarlem
zal de heer W. F. Happé (Partij van de
Arbeid) verlof vragen de volgende vragen
aan het College te stellen:
1. Hebben Burgemeester en Wethouders
kennis genomen van het feit, dat het be
stuur van de Haarlemse Orkest Vereniging,
nadat dit bestuur teruggekomen was op het
aanvankelijk met de grootst mogelijke stel
ligheid ingenomen standpunt en bloc te
willen aftreden, is herkozen?
2. Zijn Burgemeester en Wethouders in
staat de raad mede te delen of het bestuur
nu bereid is alle gestelde subsidievoorwaar
den zonder reserve te aanvaarden en met
voortvarendheid de uitvoering daarvan ter
hand te nemen?
3. Indien het standpunt van het bestuur
nog niet mocht zijn bepaald, zijn Burge
meester en Wethouders dan niet van oor
deel, dat geëist moet worden, in het belang
van het voortbestaan van de H.O.V., dat
thans op zeer korte termijn de beslissing
hieromtrent wordt genomen?
4. Zijn Burgemeester en Wethouders be
reid, indie» de gewenste medewerking van
het bestuur niet zeer spoedig verkregen
zou kunnen worden, onverwijld voorstellen
aan de raad te doen. ertoe strekkende om
het voortbestaan van de H.O.V., met in
achtneming van de door de raad gestelde
voorwaarden, te waarborgen?
DUITSERS ZULLEN EEN DOOR HEN
OPGEBLAZEN SPOORBRUG
HERSTELLEN.
De minister van Verkeer en Waterstaat
heeft beslist, dat het spoorlijntje Coevor-
denDuitse grens, dat na de bevrijding is
opgebroken, zal worden hersteld. Deze
korte spoorwegverbinding is voor de in- en
uitvoer van veel belang, vooral voor het
vervoer van aardappelen en stro naar
Duitsland. In deze spoorweg lag een brug
over het kanaal CoevordenAlmelo. Deze
brug is destijds door de Duitsers opgebla- I
zen. De Duitsers zullen de brug herstellen. I
Met de Bentheimer Eisenbahn wordt over- I
leg gepleegd ten einde met het herstel zo
spoedig mogelijk te kunnen beginnen.
Maandagavond is in de Algemene
Vergadering der UNO een resolutie,
velke aandrong op hervatting van de
volledige diplomatieke betrekkingen
met Spanje, verworpen, doordat zij de
vereiste meerderheid van twee derden
niet verkreeg. Er waren 26 stemmen
voor, 15 tegen en 16 onthoudingen.
De Britse minister van Staat Hector Mc
Neil verklaarde in het debat als antwoord
op de beschuldiging van Polen, dat Enge
land en Amerika met de regering van ge
neraal Franco samenwerkten, vernomen te
hebben dat Polen 500 oorlogsvliegtuigen en
propellors aan de Spaanse regering leverde.
Deze beschuldiging werd van de hand ge
wezen door de Poolse afgevaardigde Katz-
Suchy, die verklaarde, dat Polen geen han
delsbetrekkingen met het Spanje van
Franco onderhoudt en geen vliegtuigmoto
ren of propellers heeft geleverd.
McNeil ontkende nogmaals dat Engeland
Spanje motoren voor straalvliegtuigen had
geleverd. Hij zeide, dat in Maart 1947 de
Britse Rolls Royce fabriek van een Spaanse
firma een order kreeg voor 400 vliegtuig
motoren. Toen na een onderzoek kwam
vast te staan, dat deze motoren bestemd
waren om in rompen van Spaanse Heinkel-
bommenwerpers gemonteerd te worden,
werd geen vergunning voor de export van
de motoren verleend, aldus McNeil. Hij kon
zijn steun niet geven aan de Zuid-Ameri
kaanse resolutie om leden-staten toe te staan
weer hun ambassadeurs naar Spanje te
sturen, daar dit de schijn zou kunnen wek
ken dat Engeland het régime van Franco
goedkeurde.
De Braziliaanse afgevaardigde betoogde,
dat het verbod van de Assemblée, ambas
sadeurs naar Madrid te zenden, het régime
van Franco geenszins verzwakt had, maar
wel schadelijk geweest was voor de landen,
die zich eraan gehouden hadden.
Katz Suchy (Polen) keerde zich fel tegen
de indieners van de resolutie (Brazilië, Co
lumbia, Peru en Bolivia), die hij „het on
zalige viertal" noemde. Volgens hem tracht
ten Amerika en Engeland het régime van
Franco „schoon te wassen" om politieke
redenen.
Ray Atherton, de Amerikaanse gedele
geerde, ontkende dat de Verenigde Staten
een geheim verbond met generaal Franco
gesloten zouden hebben. „De Amerikaanse
politiek ten opzichte van Spanje blijft 'on
veranderd en wij zullen ons onthouden van
stemming over het Zuid-Amerikaanse voor
stel", aldus Atherton. Hij ontkende voorts,
dat de Verenigde Staten een militair bond
genootschap met Spanje hebben, militaire
steun aan Spanje verlenen en militaire of
Berg en Kotalla voor
Bijzondere Raad v.Cassatie
De Duitsers Berg en Kotalla, die tijdens
de bezetting enige tijd ondercommandant
zijn geweest van het kamp Amersfoort en
die door het Bijzonder Gerechtshof in Am
sterdam tot de doodstraf waren veroor
deeld, verschenen Maandag voor de Bij
zondere Raad van Cassatie. Berg had een
zeer omvangrijk verweerschrift ingediend,
waarin onder andere verklaard werd, dat
de 77 Russen, die in het kamp waren dood
geschoten, geen krijgsgevangenen waren
geweest. Op de vraag van de president, of
dat veel verschil maakte, antwoordde Berg:
„Dat weet ik eigenlijk nietUit zijn
antwoorden op andere vragen bleek, dat
Berg wel berouw had over het mishan
delen van gevangenen, maar niet over de
moord op de Russen, want „dat geschiedde
op bevel!"
De raadsman van Berg, mr. Haakman uit
Amsterdam betoogde bij de toelichting der
cassatiemiddelen, dat de sfeer tijdens de
behandeling voor het Amsterdamse Hof
niet bevorderlijk was geweest om de ge
tuigen a décharge objectieve verklaringen
te doen afleggen. Hij verzocht een nieuw
onderzoek te doen instellen. De president
verwierp deze voorstelling van zaken en
achtte een nieuw onderzoek overbodig.
De procureur-fiscaal noemde Berg een
moordenaar op grote schaal en conclu
deerde tot verwerping van het beroep.
De raadsman van Kotalla, mr. Hovius uit
Amsterdam, achtte eveneens een nieuw
onderzoek nodig en verzocht een psychia
trisch rapport over de geestvermogens van
verdachte.
Na het pleidooi van mr. Hovius overhan
digde Kotalla een uitvoerig verweerschrift.
De Raad besloot hierna, de verdere be
handeling te schorsen tot de volgende
week.
SPAARSALDO RIJKSPOSTSPAARBANK
IN APRIL GEDAALD.
Volgens opgave van de Rijkspostspaar
bank bedroeg het saldo tegoed van inleg
gers per einde Maart 1.443.216.017. In
April werd ingelegd en bijgeschreven een
bedrag van 19.274.988 en terugbetaald en
afgeschreven 25.862.234, zodat het saldo
tegoed per einde April was gedaald tot
1.436.628.771.
vlootmissies in Spanje hebben. De Verenig
de Staten hadden ook geen pogingen ge
daan om Spanje in de UNO, het Europees
economische herstelplan of het Atlantische
verdrag te doen opnemen.
De landen, die stemden vóór de door
Brazilië, Columbia, Peru en Bolivia inge
diende resolutie waren: Argentinië, Boli
via, Brazilië, Columbia, de Dominicaanse
republiek, Ecuador, Egypte. San Salvador.
Griekenland, Honduras. IJsland. Irak, de
Libanon, Liberie, Nicaragua, Pakistan, Pa
raguay, Peru, de Philippijnen, Saoedi Ara
ble, Siam, Syrië, Turkije, Zuid-Afrika, Ve
nezuela en Yemen. Tegen stemden: Austra
lië, Wit-Ru,s'land, Tsjechoslowakije, Guate
mala, India, Israel. Mexico, Nieuw-Zeeland
Noorwegen, Panama, Polen, de Oekraine.
de Sovjet-Unie, Uruguay en Joegoslavië,
Onthoudingen: Afghanistan. België. Birma,
Canada, Chili, China, Denemarken, Ethio
pië, Frankrijk, Haiti, Iran, Luxemburg.
Nederland, Zweden, het Verenigd Konink
rijk en de Verenigde Staten.
Costa Rica en Cuba waren niet aanwezig.
Een Poolse resolutie, welke aandringt op
een embargo op de uitvoer van wapens
naar Spanje en een verbod inzake over
eenkomsten of verdragen met de regering
van Franco werd eveneens verworpen met
40 tegen 6 stemmen bij zeven onthoudingen.
Lening afgewezen.
Volgens een bericht van de „New York
Herald Tribune" uit Washington heeft de
Amerikaanse export-importbank het
Spaanse verzoek om een lening van de hand
gewezen.
Het blad schrijft: „Andres Moreno, pre
sident van de „Banco Hispano-Americano"
en de speciale financiële afgezant van ge
neraal Franco, is met lege handen uit.
Washington vertrokken, nadat de export-
importbank zijn verzoek om leningen tot
een totaalbedrag van 1.275.900.000 dollar
beleefd had afgewezen".
Als dank voor het aandeel dat de Canadese
troepen in de bevrijding van Holland had
den, heeft de Nederlandse regering grote
hoeveelheden tulpenbollen naar Canada
gestuurd. Het dochtertje van de Neder
landse landbouwkundige attaché in Ottawa,
Caroline Tuinman, maakt in Volendams
costuum een wandeling door het tulpenveld
op Ottawa's Parliament Hill.
India zal niet deelnemen
aan blokvorming
Op een persconferentie te Washington
heeft mevrbuw Pandit, de kortgeleden be
noemde ambassadrice van India, Maandag
in commentaar op de voorlopige overeen
komst tussen Nederland en de republiek
verklaard: „Wij hopen, dat deze overeen
komst door de Nederlanders zal worden
uitgevoerd. Wij zijn niet verheugd over de
wijze waarop de Nederlanders gehandeld
hebben. Het zou niet juist zijn te verwach
ten dat mijn regering uiting geeft aan
grote verwachtingen, doch indien de over
eenkomst zou worden uitgevoerd, zou dat
een uitstekende oplossing zijn." Zij zeide,
dat de politiek van India een zeer positieve
is en gericht is op het belang van de
wereldvrede en voegt er aan toe: „Wij
wensen ons buiten blokvorming van staten
te houden. Wij achten het mogelijk met alle
mogendheden in volkomen vriendschap te
leven." Op een desbetreffende vraag ant
woordde mevrouw Pandit, dat India niet
voornemens is deel te nemen aan een
pacific pact. Zij verklaarde, dat de rege
ring van India de communistische partij
(die niet erg groot is in India) eerder be
schouwt als iets hinderlijks dan als een
bedreiging.
Er op of er onder
Daar komt een bundel zonnestralen boven
het matglas de klas binnen, zij wijzen naar
de gebogen hoofden van jongens en meisjes
in de banken, zij kriebelen in de halzen die
gekromd zijn over de taalboeken. En voor
de ramen staan de groenende takken van
populieren heen en weer te wiegen, zij wen
ken de onderwijzer dat het maar eens uit
moet zijn met dat dorre gedoe over naam
vallen en gezegdes.
De schoolmeester is een psycholoog, hij
heeft zijn ervaringen met lentezonnen en
jonge mensen.
Dicht die boeken, zegt hij, wij gaan een
opstel maken. Wij gaan een vrij opstel
maken over de dingen die op het ogenblik
het belangrijkst in het leven zijn.
De 'dingen die het belangrijkst zijn hij
bedoelt de lente en de groene loten aan de
populieren, maar hij zegt dat niet. Hij is
een psycholoog. Schrijf maar. zegt hij,
schrijf maar wat ge denkt en wat ge voelt.
Ik zal het wel lezen en er een cijfer voor
geven.
Zij schrijven wat zij denken en voelen,
de achttien hoofden worden rood van het
peinzen, de ogen glinsteren van het fanta
seren, de pènpen vliegen als zwaluwen in
zigzaglijnen over het blanke papier.
Pennen als zwaluwen, denkt de meester,
het zijn zwaluwen die een lentelied zingen.
Ik wou dat ik nog jong was. dan zou ik
schrijven inplaats van hier met mijn buik
vooruit op het podium te zitten wachten tot
ze klaar zijn. En hij kijkt naar de wenkende
takken voor het raam en glimlacht terug
door een glinsterende bril.
Naderhand heeft hij de oogst binnenge
haald. achttien vellen, vol met de gedach
ten en roerselen van achttien hoofden en
achttien harten.
De meester bladert door de stapel terwijl
de schrijvers naar buiteri zwermen bij
klokke vier. Hij leest de achttien titels.
Zeven ervan luiden: Dc Atoombom.
Zie. dat is iets waar ge van kunt opkij
ken. Vijf hebben iets over de lente geschre
ven, drie hebben het over de zee en de
duinen gehad, twee meenden dat het tijd
was om eens iets over het drukke verkeer
te vertellen en zeven de atoombom.
Dat ze daar nu met z'n zevenen over heb
ben zitten bazelen, dat ze in deze schone
voorjaarstijö nu daaraan hebben zitten
denken.
De atoombom is niet zozeer een lente-
verschijnsel, peinst de meester. Hij kijkt
door het raam, de wuivende takken en de
zonnestralen loeren beschaamd een andere
kant uit. Hij leest de opstellen, de zeven
atoomgeschiedenissen zijn te wijs en te
ouwelijk, zij verraden groeven van zorg op
een jong gezicht. De schrijvers en schrijf
sters schijnen er alles van te weten wat de
wereld wacht, zij halen citaten van beroem
de mannen aan, die hebben zij hier en daar
gelezen. Een hoge marine-autoriteit heeft
laatst gezegd in de Eerste Kamer: In deze
tijd van ontwikkeling der atoomkracht ligt
de toekomst van de zeeman niet meer op,
doch onder het water, schrijft er een in zijn
opstel. Ja, hij heeft dat goed onthouden, die
hoge marine-autoriteit heeft dat gezegd,
het heeft in alle kranten gestaan tot troost
van alle zeemannen. Maar de schrijver van
dit opstel heeft dat verkeerd begrepen, hij
zegt erbij: In deze tijd van atoomkracht
ligt de toekomst van ons mensen niet meer
op de aarde, maar daaronder. Zo is het wel
altijd geweest, zegt hij erbij, maar nu met
de atoombom gaat het meer massaal, met
duizenden tegelijk.
Wat zijn dat voor gedachten? Wat heeft
dat met de schoonheid van dit leven te ma
ken, waarover dc meester zo gaarne lezen
wil? In al hun somberheid staan hier op
zeven vellen de gedachten en verwachtin
gen van jonge merapn geschreven. Het zijn
zwarte bladzijden. De onderwijzer peinst
wat hij daaraan zal kunnen doen.
Wat zijn dat voor opstellen in deze zon
nige tijd? Er wordt de jeugd in geschriften
en woorden teveel narigheid voorspeld, de
meester weet nu dat de wereld buiter. de
fantasie van zijn jongens en meisjes niet
inspireert tot schone gedachten. Er. zijn
daarbuiten teveel di'eigementen en atoom-
gesplits. Daar is met duizend lentezonnen
en groene takken geen vechten tegen.
De schoolmeester met zijn achttien op
stellen zou daar gaarne wat tegen doen. hij
zou daar met alle schoolmeesters der we
reld tegen willen optrekken in gelid. Hij
zou zijn achttien willen vertellen en doen
geloven dat hun toekomst niet onder water
en onder de grond ligt, doch erboven, in de
heldere zonneschijn. Hij zou hun straks
willen uitsturen naar hun taak in het leven
zonder dat zij behoeven tc denken: Wat
doe ik, wat bouw ik, in ené klap kan het
worden weggeveegd met mij erbij.
De schoolmeester zou dat kunnen klaar
spelen als hij hulp kreeg. Men zou hem
moeten helpen door met hem samen de
sombere profeten van het ongeluk weg te
bezemen. Men zou die profeten met een
groene takken klabats om de oren moeten
verkopen dat zij duizend lentezonnen tege
lijk voor hun ogen zien schitteren.
Die schoolmeester zou het moeten klaar
spelen dat zijn jongens en meisjes lachend
en moedig de wereld intrekken en zeggen:
Al zouden wij alle gesplitste atomen met
blote handen weer aaneen moeten plakken,
wij zullen maken dat wij niet in de grond
behoeven te kruipen.
Wij blijven er boven op, ons leven lang,
om al het schoons te zien dat er te bekijken
valt.
Want daarvoor alleen al komen wij ogen
en tijd tekort, j. L.
Er zullen niet veel jongens in Nederland zijn, die er een katuiltje als huisdier op na
houden. Een jongen in Friesland vond twee ouderloze katuiltjes. Hij nam de vogels
mee tiaar huis en heeft hen thans getemd Twee belangstellende slagers leveren
bonloos voedsel voor de beide dieren.
De Slachthuiskwestie
Communistische raadsleden
stellen vragen
Twee leden van de communistische? frac-
fie in de Haarlemse raad, de heren mr. M.
D. Proper en P. H. Vooren, hebben verlof
gevraagd het College morgen de volgende
vragen te stellen:
1. Heeft Uw College kennis genomen
van het feit dat de Officier van Justitie in
zijn réquisitoir bij de behandeling van de
z.g. Slachthuisaffaire voor de Economische
Politierechter te Haarlem heeft medege
deeld dat tot de bevriende relaties van de
Directeur, die vlees zonder bon van het
Slachthuis ontvingen, ook een Wethouder
van de gemeente Haarlem behoorde?
2. Is Uw College bereid hieromtrent
nadere inlichtingen aan de Raad te ver
strekken?
Rondleidingen
Frans Halsmuseum
De rondleiding in het Frans Halsmuseum
heeft morgen, Woensdagmiddag plaats om
2.30 uur.
De bezoekers betalen alleen de gewone
toegangsprijs van 0,25.
