E
3
Grote meerderheid van het publiek
is vóór de Benelux
t,e&'
Nenni meer revolutionnair dan de
Italiaanse communisten
mI V
„5aaauet"
c
Panda en de Meester-Ontdekkingsreiziger
Uitg.
avem
Wereldnieuws
Dinsdag 2'4 Mei 1949
OPINIE-ONDERZOEK TOONT AAN:
Enquêteurs en enquêtrices van het
Nederlands Instituut voor de Publieke
Opinie stelden aan vele mannen en vrou
wen, over het gehele land verspreid, de
vraag: „Hebt u wel eens gehoord of gelezen
over de Benelux?" Dit zijn de antwoorden:
Ja: 95 procent; Neen: 5 procent.
Dat is een zeer grote bekendheid; prac
tise!! iedereen heeft er wel eens van ge
hoord of van gelezen.
„Wat is de Benelux?" vroegen de enquê
teurs en enquêtrices van het NIPO verder.
En ook hier blijkt, dat de meesten weten
wat de Benelux is. Dit zijn de antwoorden:
Economische samenwerking, tolunie,
handelsovereenkomst e.d. (Aant-
woorden, die het economische, het
handelsaspect van de Benelux aan
geven) 43
Een unie, een verbond, samenwer
king, eenwording, samengaan.
(Antwoorden, die het samengaan
zonder 't handelsaspect aangeven) 35
Alleen maar antwoord: Benelux is
België, Nederland, Luxemburg 3
Militaire overeenkomst, alliantie e.d. 1
Diverse antwoorden 4
Weet het niet 14
Ongeveer 8 op de 10 Nederlanders weten
dus ongeveer wat de Benelux is em wil.
Maar 2 op de 10 blijven een goed antwoord
op deze vraag schuldig.
„Bent u voor of tegen een volledige eco
nomische unie met België en Luxemburg,
zodat er voor invoer en uitvoer en beta
lingen over en weer géén grens meer tus
sen ons land, België en Luxemburg zal be
staan?" vroegen de enquêteurs en enquê
trices van het NIPO verder. Dit zijn de
resultaten:
Vóór 71 procent; tegen 6 procent en geen
oordeel 23 procent.
De overgrote meerderheid van het pu
bliek is vóór de Benelux. Dat vinden wij
onder alle groeperingen, bij vrouwen en
mannëfc, onder de vertegenwoordigers van
de verschillende leef tij ds- en politieke
groepen. Waarom men vóór en waarom
men tegen de Benelux is, daarnaar is ook
door enquêteurs en enquêtrices van het
NIPO geïnformeerd. Dit zijn de antwoor
den van de voorstanders:
Economisch noodzakelijk, beste op
lossing, voor belangen van alle drie
landen, voor de handel e.d. 26
Samenwerking altijd goed,_ twee be
reiken altijd meer dan één, e.d...
Artikelen dan hier goedkoper, het
leven goedkoper e.d
Begin Verenigde Staten van Europa,
stap naar wereldfederalisme e.d.
Dan geen sluikhandel meer
Minder ambtenaren, kostenbesparing
Meer artikelen, méér textiel, meer te
koop
Diverse antwoorden 10%
Geen antwoord 1
De voorstanders zeggen: Het is nood
zakelijk, samenwerking is goed. De tegen
standers van Benelux klein in aantal
menen dat Nederland zichzelf moet blijven,
zichzelf redden kan. Verder vrezen zij bot
singen en concurrentie tussen Belgen en
Nederlanders.
(Nadruk verboden).
Ter dood veroordeelde trachtte
naar Duitsland te vluchten
Grenskommiezen bij Buurse in de om
geving van Enschedé hebben twee mannen
aangehouden, die probeerden clandestien
naar Duitsland" uit te wijken. Een van hen
bleek de 39-jarige W. F. K. B. te zijn, die
op 7 December door het Bijzonder Ge
rechtshof te Leeuwarden bij verstek tot de
doodstraf was veroordeeld.
B. was op 14 November uit Vught ont
snapt. Tijdens de bezetting was hij land-
wachtcommandant in Franeker. Hij is ver
oordeeld wegens het doodschieten van
illegale werkers.
12
8
3
1
Straatschenders veroordeeld
„De stad Haarlem heeft een bijzonder
slechte reputatie wat betreft de opgescho
ten jongens, die 's avonds in de straten
het publiek treiteren", zei de officier van
justitie, mr. G. W. F. van der Valk Bouman
gisteren bij de behandeling van de zaak
tegen de 27-jarige timmerman E. R. en de
even oude metselaar P. H., die zich wegens
wederspannigheid te verantwoorden had
den. Dit tweetal had zich op het Ver-
wuift in een door enige borreltjes opge
vrolijkte stemming, onledig gehouden
met pogingen om wandelaars te doen
struikelen. Jammer genoeg probeer
den zij het juist bij een agent in burger,
die hun prompt ter verantwoording riep
wegens straatschenderij. R., die de schul
dige was, weigerde eerst zijn naam te noe
men en deed zich als buitenlander voor. Hij
zag er echter weinig buitenlands uit en de
agent trachtte hem op te brengen. De
ai-restant verzette zich „in tegenoverge
stelde richting" zoals dat heet, tegen dat
voornemen en werd daarbij gesteund door
zijn maat, die hem trachtte te ontzetten,
door een tweede agent in burger op de
rug te springen. Eerst nadat de politie
versterking had gekregen, kon 'het tweetal
opgebracht worden.
„Drie maanden tegen beiden", zei de
officier, die en passant nog even hun straf
register belichtte. De rechter veroordeelde
hen tot één maand ieder.
Van fabriek naar verbruiker
Filiaal: Haarlem, Zijlstraat
De radio geeft Woensdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 8.15 Musette-
orkest. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Symphonisch
concert. 10.00 „Kinderen". 10.05 Morgenwij
ding. 10.20 Kookpraatje. 20.35 Voor de vrouw.
11.00 Populair programma. 12.00 Accoi'deola.
12,30 Land- en tuinbouw. 12.33 Platteland.
12.38 Johan Jong, orgél. 13.20 Orkest Malan-
do. 13.50 Platen. 14.00 Gesproken portret.
14,15 Kamermuziek. 15.00 Voor zieken. 15.30
Kinderkooi". 15.50 Tourisme. 16.00 Platen. 16.15
Voor kleuters. 16.30 Voor de jeugd, 17,15 Pla
ten. 17.40 Kwartet Corduwener. 18.20 An
drews Sisters. 18.30 Strijdkrachten. 19.15
Silvestri-kwartet. 19.30 V.C.J.C. 20.20 Opera
concert. 21.00 Luisterspel „De Lindeboom",
naar J- B. Priestley. 22,30 Cor Steyn, orgel.
22.45 Boekbespreking. 23.15 „Hit-kit". 23.45
Tango's.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gewijde muziek. 7.45 Woord voor de
dag. 8.15 Marinierskapel. 9.00 Voor. jonge
zieken. 9.35 Werken van Tsjaikofski. 10.30
Morgendienst. 11.00 Liederen uit Bohemen.
11.15 Hildebrand-miniaturen. 12.00 Platen.
12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Metropole-
orkest. 13.15 Mandolinata. 13.45 Zangplaten.
14.00 Kamerorkest. 14.40 Voor de vrouw. 15.00
Muzikaal maandblad. 15.30 Alma musica. 16.00
Philatelisten. 16.15 Voor de jeugd. .17.30 Piano
duo. 17.45 „Suriname". 18.00 Koor. 18.30 Die
renleven. 19.15 „Het nieuws uit Indonesië".
19.30 Actueel geluid. 20.15 Radio Philharmo-
nisch Orkest. 21.00 „Gemeenteraadsverkie
zingen". 21.20 Sans Souci. 21.45 Platen. 22.15
Geestelijke liederen. 22.45 Overdenking.
23.15 Kamermuziek.
Het 1800 ton metende Zweedse stoomschip „Bergsund"dat op weg was van Londen
naar Huil, kwam tengevolge van een aanvaring met de trawler „Lord Hotham" in de
Humber tot zinken. De uit 26 personen bestaande bemanning kon zich met redding
boten in veiligheid stellen. Om het scheepvaartverkeer in de Humber niet te strem
men werd de „Bergsund", die eerst tien maanden geleden van stapel is gelopen,
naar de walkant gesleept.
Nieuwe scheuring in zijn socialistische partij
(Van onze correspondent te Rome)
Het partijcongres der „Nenni-socialisten"
te Florence is verlopen zoals de congressen
der Italiaanse socialistische partij meestal
plegen te verlopen, dat wil zeggen: met de
afscheiding van een of andere groep als
slot
Er was met het congres iets niet in orde.
Volgens de statuten zenden elke duizend
partijleden een afgevaardigde naar het
landelijk congres. Naar verluidt, zoyden er
op 31 Maai-t niet meer dan 100.000 lidmaat
schapskaarten voor 1949 zijn uitgereikt.
Daarna, schijnt er een sterke pressie te zijn
uitgeoefend, zodat er ten slotte 433 con
gressisten bijeenkwamen, die bijna een half
millioen partijgenoten vertegenwoordigden,
maar voor alles verdeeld waren in drie
groepen: een uiterst linkse, aangevoerd
door Nenni en Basso, een gematigd linkse
en een „x-echtse", waarvan Romita de grote
man is. Het punt, waarover men verdeeld
was, betrof de verdere samenwerking met
de communistische partij.
Bij de stemming heeft de uiterst-linkse
groep 51 procent van alle stemmen op zich
verenigd. De partij zal dus meer links ge
oriënteerd zijn dan in het afgelopen jaar
het geval was. Nenni, die verleden jaar
door de gematigde elementen overstemd
werd, is opnieuw de grote man in het par
tijbestuur. De rechtse groep (ongeveer tien
procent) heeft aan de vei-kiezing van het
bestuur niet eens meer deelgenomen.
Romita, die de partij onafhankelijk van
de communisten en democratisch wilde
maken, heeft zich met de zijnen afgeschei
den. Deze groep heeft nog op dezelfde dag
het congres bijgewoond van de Socialisti
sche Unie, die onder leiding staat' van de
romanschrijver Ignazio Silone.
Uit Baarn kwam inmiddels een telegram
binnen, waarbij de Comisco bekend maakt,
dat de Italiaanse Socialistische Partij
(Nenni) wegens voortgezette samenwerking
met de communisten niet langer deel uit
maakt van de socialistische Internationale.
De Comisco dringt thans aan op de vor
ming van een sociaal-democratische een
heidspartij.
Maar de splijtzwam woekert ook in die
groep. De Socialistische Unie maakt be
kend dat de tijd gekomen is om alle demo
cratische socialisten te verenigen in één
partij, en tegelijkertijd wijst Saragat, die
de rechtervleugel vertegenwoordigt van de
Socialistische Partij der Arbeiders, erop
dat die partij reeds bestaat en dat alle
gelijkgezinden zich bij de arbeiderspartij
kunnen aansluiten. Het eind zal wel zijn,
dat in een of andere vorm een sociaal
democratische partij tot stand komt.
Romita stelt als voorwaax-de, dat Sara
gat en de andere socialistische ministers
hun pox-tefeuille ter beschikking stellen.
Trouwens in de partij van Saragat is ook
een sterke stroming tegen verdere deel
neming aan de te conservatief geachte
regering-De Gasperi. Men spreekt echter
over een eventueel „symbolisch" aftreden
der socialistische ministers, hetgeen- be
tekent dat ze zouden aanblijven op verzoek
van De Gasperi om deze een ministercrisis
op dit ogenblik te besparen. In ieder geval
zullen de sociaal-democraten een gematig
de, opbouwende oppositie voeren.
De Nenni-socialisten daarentegen zouden
volgens de verklaring van hun leider de
voorhoede gaan vormen van het strijdend
proletariaat. Nenni is vaak veel feller dan
Togliatti en het schijnt de bedoeling te zijn,
dat zijn partij meer links, meer revolutio
nair zal worden dan de communistische.
Gezinsleden op kosten van
het Rijk naar Indonesië
Als officieren en onderoffi
cieren twee jaar tropendienst
bijtekenen
Bij ministeriële beschikking kunnen
thans in Indonesië verblijveixde officieren
en onderofficieren der Koninklijke Land
macht hun gezin voor rekening van het
rijk laten overkomen, indien zij twee jaren
zonder onderbreking in de tropen in wer
kelijke dienst zijn geweest en hun dienst
tijd in de tropen verlengen met ten
minste twee jaren.
Tot dit verlengd verblijf in de tropen
moeten zij zich schriftelijk hebben ver
bonden.
De aanspraak op overtocht van het gezin
voor rijksrekening gaat verloren; indien
moet worden aangenomen, dat het gezin na
aankomst in Indonesië slechts een jaar of
korter daar zal blijven.
In Nederland verblijvende officieren en
onderofficieren, die tenminste twee jaren
zonder onderbreking in de tx'open in wer
kelijke dienst zijn geweest en opnieuw
naar Indonesië worden uitgezonden, kun
nen aanspraak maken op overtocht van
hun gezin voor rijksrekening, indien kan
worden verwacht, dat het gezinsverband
in de tropen -tenminste gedurende een jaar
zal bestaan.
Mr. Schokking
ook minister van Marine
Bij Koninklijk Besluit is mr. W. F.
Sehokking, minister van Oorlog en van
Marine ad interim, benoemd tot minister
van Marine.
Van beleggingsrekeningen
komt 1 Juni een deel vrij
Overeenkomstig artikel 4 van de wet
Afwikkeling Geldzuivering wordt op 1 Juni
wederom een vijfde van de beleggingsreke
ningen met een minimum van 300 vrij
gegeven.
De vaststelling van het vrij te geven be
drag kan tot moeilijkheden aanleiding
geven, indien gebruik is gemaakt van de
mogelijkheid om aanslagen in de Vermo-
gensaanwasbelasting, in de Vermogenshef
fing ineens en in zogenaamde „oude" be
lastingen, benevens zekerheidstellingen, ten
laste der beleggingsrekening te voldoen.
Het ministerie van Financiën deelt mede,
dat op 1 Juni van elk jaar twintig procent
van het oorspronkelijke bedrag der beleg
gingsrekening wordt vrijgegeven, onafhan
kelijk van het feit of van de belasting-
faciliteit gebruik is gemaakt en uiteraard
met een minimum van 300. Indien een be
leggingsrekening oorspronkelijk 3500 be
droeg en hiervan op of na 1 Juni 1948
700 is vrijgegeven en voor 800 van de
belastingfaciliteit gebruik is gemaakt, kan
op 1 Juni 1949 van die beleggingsrekening,'
die dan 2000 aanwijst, een bedrag van
700 worden vrijgegeven.
Koninklijke Olie keert
9 procent dividend uit
Directie en commissarissen van de N.V.
Koninklijke Nederlandse Petroleum Maat
schappij hebben besloten aan de algemene
vergadex-ing van aandeelhouders voor te
stellen over het boekjaar 1948 een dividend
van 9 pet. in contanten uit te keren.
De winst over 1948 van de Koninklijke
Shell-gro'ep, na afschrijving en reserverin
gen, kan op het equivalent van 476 nxil-
lioen gesteld worden. De irx totaal beschik
bare winst bedraagt, rekening houdend
met belastingen en het niet uitgekeerde
winstsaldo over 1947, het equivalent van
466 millioen, waarvan het equivalent van
117.601.000 aan de moedermaatschappijen
de N.V. Koninklijke Nederlandse Petro
leum Maatschappij en „The Shell Trans
port and Trading Company Ltd." werd
uitgekeerd en het equivalent van rond
348 millioen op nieuwe rekening overge-
bracht.
De dividenduitkeringen aan de moe
dermaatschappijen stellen de Koninklijke,
tezamen met de door haar uit anderen
hoofde genoten inkomsten en statutaire
vergoedingen, in staat een dividend van
9 pet. over het vergrote kapitaal uit te
keren.
Algemeen kunstenaarscongres
in Den Haag
Onder auspiciën van de Nederlandse
federatie van beroepsverenigingen van
kunstenaars, zal op 6, 7 en 8 October een
algemeen kunstenaarscongres in Den Haag
worden gehouden.
Op het congres zullen de volgende on
derwerpen worden behandeld:
„Organisatie van het kunstleven" door
prof. dr. G. van der Leeuw; „Sociografi
sche verkenningen" door J. Henrick Mul
der, directeur van het Prins Bernhard-
fonds; „De positie van de kunstenaar",
door G. Landré; „Kunstcritiek" door Bern-
hard Verhoeven; „Kunst en onderwijs",
door een nader aan te kondigen inleider;
„Plaats en taak van de kunstenaar in de
Nederlandse samenleving", door Victor E.
van Vriesland.
Het laatst genoemde onderwerp kan als
karakteristiek voor het te houden congres
worden beschouwd.
Stellingen uit de te behandelen onder
werpen zullen ter bestudering aan de deel
nemers worden toegezonden.
Voor het congres is een werkcomité op
gericht, waarvan dr. J. Hxxlsker, hoofd
van de afdeling kunstzaken der gemeente
secretaris van Den Haag, voorzitter en
Livinus van de Bundt, directeur van de
Vrije Academie voor Beeldende Kunsten
„Amicitia", secretaris is.
Penningmeester is de heer J. Bruijn,
Sophialaan 5, Wassenaar.
Dit comité is onderverdeeld in een huis-
vestings-, een ontvangst- en een propa-
gandacomité.
Op de avonden van de congresdagen zal
het Residentieoxkest concerteren, de Haag
se comedie zal een première ten tonele
brengen en de laatste avond zal een ballet
uitvoering worden gegeven.
Een nieuwe polder
in Noordholland
D.U.W.-object, waaraan geen
Haarlemmers werken
In Noordholland wordt, als D.U.W.-ob
ject, een nieuwe polder gemaakt. Het be
treft het Twiske-plan in Waterland. De
oppervlakte bedraagt ongeveer 650 ha.,
thans in hoofdzaak moerasgronden in de
omgeving van Landsmeer, Oostzaan en Sep.
Er werken aan dit werk ongeveer 100
arbeiders die uit verschillende delen van
Noordholland afkomstig zijn'. Daaronder
zijn tot heden geen arbeiders uit Haarlem
en omgeving.
Volkshogeschool te Bergen
Ged. Staten van Noordholland stellen
aan de Provinciale Staten voor een sub
sidie van 5000 voor 1949 te verlenen aan
de Volkshogeschool te Bergen.
Eerst even kijken bij
BARTELJORISSTRAAT 27
onkreukbaar linnen
90 cm breed
Gebloemde Vistra
Grote keuze gebl.
vanaf f 2.90 per Meter
Zwitserland
I 4.62
per Meter
f 1.93
per Meter
matzijde
Monument voor gesneuvelde
Franse strijders
De vele vrienden die Frankrijk in Neder
land telt, zijn aan de slag gegaan om geld
bijeen te brengen teneinde een monument
te bouwen dat de herinnex-ing levend zal
houden aan de vierhonderd Franse soldaten
die gedimende de afgelopen oorlog hun
léven op Nederlandse bodem hebben ge
geven. Men wil het monument dat op het
kex'khof van Capelle in Zeeland zal komen
te staan, in Mei 1950 gereed hebben. Naar
dit kerkhof komen ieder jaar weer de
Franse strijders die hier hun gevallen
vrienden willen herdenken. Het initiatief
tot' het bouwen van dit monument is uit
gegaan van het „Comité du Souvenir fran
cais".
Het monument, waarin de namen van de
vierhonderd gesneuvelden zullen- worden
uitgehouwen, is ontworpen door Antoon
Molkeiïboer. Men kan één van die vier
honderd namen adopteren voor een bedrag
van 25,of een symbolisch „steentje
bijdragen" voor 2,50. In een „Gouden
boek" dat in de sokkel van het monument
zijn plaats zal krijgen, zullen de handteke
ningen van alle gevers worden opgenomen.
Men kan zijn bijdrage overmaken aan
Lippmann Rosenthal (giro 1014) onder
vermelding van „Compte du Souvenir fran
cais".
Het Griekse stoomschip „Katingohadji-
pateras", dat Vrijdagnacht op 53.33 graad
Noorderbreedte en 6.19 graad Oosterlengte
.aan de grond gevaren is, na vermoedelijk
op een mijn gelopen te zijn, maakt zeer veel
water. Een bergingsvaartuig uit Hamburg
is bezig het water uit het schip te pompen.
Bij het schip liggen twee sleepboten van de
firma Doecksen uit Terschelling. Als het
weer goed blijft, hoopt men het schip los te
kx-ijgen en het met pompen boven water te
houden. Zou het weer omslaan, dat moet de
boot als verloren worden beschouwd. Er zijn
geen gewonden aan boord.
72. Nu, dit worden dan de laatste plaatjes
van dit verhaal, want dat bezoek dat Panda
nog bracht aan de heer Cesare Crescen
dissimo, de directeur van het hotel, dat
had niet veel resultaten. „Watte?"
schreeuwde de heer Crescendissimo, zodra
hü Panda zag „piccolo! Weglopen! Im-
polita! Policial Jij slechte piccolo! Slecht
ste van allemaal! Scheer weg jou! Uscita!
Rapidissimo"en nog voordat Panda
iets had kunnen zeggen, greep de directeur
hem al bij de kraag en zo gooide hij hem
de achterdeur van het hotel uit! Daar zat
Panda nu, bij de vuilnisbakken. Hij zag,
dat bij alle afval ook de gramofoon en de
wassen pop waren, die Joris Goedbloed
voor zijn bedriegerspractijken had
bruikt. „Nu ja," dacht Panda. Mijnheer
Crescendissimo heeft eigenlijk gelijk. Dan
had ik me er ook maar nooit mee in moe
ten laten. En ik ben nu wel mijn betrek
king kwijt, maar het is- zoals Joris zegt:
door de ervaring ben ik innerlijk rijker
geworden! Dat klinkt heel mooi, en het
is waar!" En zo besloot Panda dus, om
met frisse moed maar een nieuwe betrek
king te gaan zoeken. Wacht maar eens af
wat dat wordt!
Sociale verzekering
voor reserve-politie
In de Memorie van Antwoord over het
wetsontwerp tot regeling van de sociale
verzekering der reserve-politie verklaart
de regering, dat tot de reserve-
politié ook toegetreden zijn personen, die
werkloos waren of die inmiddels werkloos
zijn geworden. Daarom acht de regering het
wenselijk de regeling, die is getroffen voor
degenen die in en door de dienst wegens
ziekte ongeschikt voor arbeid zijn gewor
den, uit te breiden tot degenen die ten ge
volge van werkloosheid geen aanspraken
kunnen ontlenen aan de Ziektewet. Dit
betreft dus diegenen, voor wie de Ziekte
wet zou hebben gegolden indien zij niet
werkloos zouden zijn geweest. Voor dit
personeel zal derhalve niet de eis gelden,
dat hét in en door de dienst ziek is gewor
den, doch uitsluitend dat het in de dienst
wegens ziekte ongeschikt voor arbeid werd
of binnefx een zodanige termijn na het ver
richten van de dienst, dat de Ziektewet van
toepassing zou zijn geweest indien zij ge
durende die dienst ingevolge die wet ver
zekerd waren geweest.
De wens om het ongevallenrisico ruimer
te dekken dan krachtens de Ongevallenwet
1921 mogelijk is, acht de regering niet on
redelijk. De ministers zullen dan ook zo
spoedig mogelijk een regeling voorbereiden,
waarbij ten aanzien van het ongevallen
risico voor de vrijwilligers bij de reserve-
politie nadere voorzieningen zullen worden
getroffen.
Voor de reserve-rijkspolitie hebben zich
tot nu toe ongeveer 4400 man en voor de
reserve-gemeentepolitie ongeveer 3000 man
opgegeven.
In- en uitvoer in April
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek samengestelde voorlopige
cijfers had de invoer in April 1949 een
waarde van 438,6 millioen (Maart 1949:
475,8 millioen) en een gewicht van
1.772.000 ton (Maart: 1.632.000 ton).
Enkele belangrijke importen waren (in
millioen guldens): slachtvee en vlees 5.4
(3.8); koffie 4.0 (3.4); tarwe en tarwebloem
23.9 (9.8); inais 8.9 (12.4); copra 18.2 (9.7);
lijnzaad 8.4 (5.6); palmolie 3.8 (11.6); sui
ker 3.9 (5.9); tinerts 17.7 (0.9); steenkolen
16.9 (15.5); minerale oliën 24.9 (14.7);
kunstmest 10.6 (10); hout 14.7 (12.2); om
gesponnen wol 9.6 (12.2); ongesponnen
katoen 4.8 (9.9); plaatijzer en -staal 8.6
(11.7); staaf- en profiel-ijzer en staal 8.3
(9.7); auto's en autochassis 9.2 (13.6); vlieg
tuigen 12.6 (2.2); schepen nihil (15.2).
De uitvoer had in April 1949 een waarde
van 255.9 millioen (Maart: 282.7 millioen)
en een gewicht van 684.000 ton (728.000
ton).
Belangrijke posten bij de uitvoer waren:
gecondenseerde melk 7.4 (15); boter 9.8
(3.6); kaas 10.3 (14.41); aardappelen 8.0
(7.4); verse groenten 7.6 (6.8); rogge 3.6
(1.7); aardappelmeel 3.3 (2.5); cokes 3.8
(5.2); minerale oliën 8; (7.9); superfosfaat'
4.3 (2.9); kunstzijden garens 4.8 (6.2); wol
len weefsels 4.3 (4.1); katoenen weefsels
12.4 (15.1); vlas 3.7 (2.8); ruw ijzer 3.9
(2.6); tin in blokken 12.9 (8.4); electrische
lampen 2.8 (3.7); radio-artikelen 5.7 (8.1);
schepen 5.1 (4.2),
A. Hallema, Prins Maurits Uit
geverij Born N.V., Assen.
Het vergt ongetwijfeld meer schrijvers
talent een populair geschiedenisboek te
schrijven daq een, dat voornamelijk bestemd
is voor hen die het vak bestuderen. Die groep
is bereid, zo niet verplicht, zich uit iedere
warwinkel van belangrijke gegevens een
eigen beeld te vormen, en zich door talrijke
voetnoten op aanvullend onderzoek te laten
sturen; de leken- willen alles ineens weten
en verlangen' daarom een werk, dat het be
handelde deel der historie een mate. van zelf
standigheid geeft en het in zichzelf begrij
pelijk maakt. Daarvoor is de eis aan de ken
nis van de aangrenzende gebieden bij de
schrijver onbeperkt; een diep begrip voor alle
omstandigheden, toestanden en instellirifeen
die hij bespreekt moet maken dat zij hun
kenmerkende trekken aan de verbeeldings
kracht van dp lezer ter bewerking geven en
hem de kans bieden de sfeer van de tijd te
voelen.
Zulke geschiedschrijvers zijn schaars, en
ongelukkigerwijs geldt het zelfde voor de
volmaakte leek; dat biedt de heer Hallema
de kans, een mate van op school en later
tex-loops verworven kennis bij zijn lezer aan
te nemen en de levensbeschrijving van Prins
Maurits op de vlakte te houden, waar nie
mand verhelderende xiitzichten heeft. Het-is
een aardig boek geworden voor wie wil
weten wat er gebeurde, maar het blijft te ver
weg van het ontoegankelijke heiligdom,
waarin het antwoord op het hoe besloten is.
Men krijgt de indruk dat de schuld deels
ligt bij allerlei gevoeligheden en vjroordélerx
bij zichzelf en anderen, die de heer Hallema
wil ontzien. Vooral als bij het omzeilen van
de verraderlijke klippen in Maurits' erotisch
leven de ervaren hand even het stuurrad
loslaat: „Zo kan bijvoorbeeld niet ontkend
worden, dat de prins, die steeds ongehuwd
is gebleven, toch in grote ongebondenheid
heeft geleefdS. M.
VERREKENING VAN LOONBXJSLAG
IN DE PRIJS VAN BOUWWERKEN
De prijsbesehikking „Niet doorberekening
loonbijslag 1948" staat niet toe, dat de
loonbijslag van een gulden, welke met in
gang van 1 November aan "werknemers
moet worden betaald, in de prijs van bouw
werken wordt berekend. De minister van
Economische Zaken heeft echter thans toe
gestaan, dat bij werken, die worden aan
besteed na 1 Mei 1949, de bijslag in de
aanneemsom van elk werk wordt begrepen.
Voorts zal bij werken, aanbesteed voor 1
November 1948, de gulden bijslag alsnog
worden doorberekend, indien in het bestek
van het bétrokken werk door opneihing
van risicoregeling werd bedongen, dat
loonsverhogingen, vastgesteld na de datum
van inschrijving, voor rekening komen van
de opdi'achtgever.
Het College van Rijksbemiddelaars, heeft
zijn goedkeuring gehecht aan een verhoging
van de waarde van de vacantiebons en risi
co-coupons met ingang van 5 Februari
1949. Bij alle op 5 Februari in aanbouw
zijnde werken, waar de risicoregeling in
het bestek van toepassing is verklaard*
zullen de verhoogde vacantiebonnen en
risicocoupons voör verrekening in aarimer--
king komen.
Voorwaarden. De Griekse ministër van
openbare orde, Rendis, heeft bevolen,
dat 100 van de 120 arbeiders, die ge-
- vangen werden gehouden wegens deel
neming aan communistische vergade
ringen, in vrijheid moeten worden ge
steld. Zij, die worden vrijgelaten,
hebben bijzonderheden verstrekt over
communistische activiteit in hun vak
organisaties en gezegd, dat zij een ver
klaring zullen tekenen, waarin zij hun
daden betreuren.
In het proces tegen de elf communistische
leiders in de V.S. heeft rechter Medina
het verzoek van de verdediging om de
beklaagden in vrijheid te stellen wegens
onvoldoende bewijs, van de hand ge
wezen, evenals het verzoek geen reke
ning te houden met getuigenissen van
agenten, die in de communistische be
weging zijn doorgedrongen.
Lepra. De berichten in de Engelse pers,
dat het aantal lepra-gevallen in Enge
land toeneemt, vinden hun oorsprong in
de vragen, die dezer dagen in het La
gerhuis zijn gesteld over de taak van
de nationale gezondheidsdienst bij de
behandeling van deze ziekte. De mi
nister van volksgezondheid, Bevari, ver
klaarde toen, dat er twaalf gevallen
van lepra bekend waren in het Ver
enigd Koninkrijk. Nu aanmelding ver
plicht wordt gesteld, zullen er mogelijk
nog meer gevallen aan het licht komen.
Onderzoek. Het Amerikaanse Congres heeft
order gegeven tot een onderzoek tegen
David E. Lilienthal, die meer dan twee
jaar voorzitter is geweest van de Ame
rikaanse commissie voor de atoom
energie, wegens beschuldigingen van
„ongelooflijk wanbeheer" van het Ame
rikaanse atoombomprogramma. De be
noeming van Lilienthal werd destijds
een feit na een hefitig debat in de
Senaat De beschuldigingen houden
verband met het verlenen van facili
teiten ter bestudering van de atoom
energie aan een communist. Senator
Bourke Hickenlooper heeft het ontslag
van Lilienthal geëist. Senator Vanden-
berg vroeg om een „diepgaand onder
zoek".
Tevreden. „Frankrijk heeft een belang
rijke fase achter de x-ug: onze productie
is thans hoger dan liet hoogste vooroor
logse peil", aldus vei-klaarde minister
president Queuille in een begeleidend
schrijven bij het verslag over de eerste
twee jaren van de uitvoering van het
modemiserings- en uiti-ustingsplan
(plan-Monnet), dat hij tot de leden der
regering, tot die van het parlement,
van de economische raad en van de ver
gadering van de Franse Unie alsmede
tot de prefecten heeft gericht.
