c
op sia hoortsAL ATA
Begroting van Overzeese
Gebiedsdelen goedgekeurd
„Jawtiet"
Sanering van het bakkerijbedrijf
Nagedachtenis van generaal Spoor geëerd
door dr. Beel en mr. Kruis
PANDA
KERMIS
Uitgaven
Wereldnieuws
Vrijdag 27 Mei 1949
EERSTE KAMER
Accoord van Batavia vervalt bij niet-nakoming
door een der partijen
(Van onze parlementaire redacteur)
De Eerste Kamer heeft Woensdagmiddag
zonder hoofdelijke stemming haar goed
keuring gehecht aan de begroting van
Overzeese Gebiedsdelen.
De heer A1 g r a verklaarde namens de
Anti-Revolutionaire fractie, dat ha?ir stem
men voor de begroting niet betekende dat
zij met het Indonesische beleid accoord
gaat. De Communisten lieten hun „tegen"
aantekenen.
Minister Van Maarseveen zeide
in zijn verdediging vooral dankbaar te zijn
voor de steun, aan het regeringsbeleid ge
geven door mr. Jonkman en de heer Ker-
stens. Wat de door eerstgenoemde spreker
aanbevolen spoed ten aanzien van de ver
vroegde souvereiniteitsoverdracht betreft,
verklaarde de minister, dat hij zich liever
niet wilde wagen aan een voorspelling om
trent het tijdstip waarop een en ander ge
reed zal zijn.
Zeer onwaarschijnlijk achtte de bewinds
man het dat er nog een Indonesische inte
rim-regering zal komen, maar volstrekte
zekerheid bestaat er in dit opzicht nog niet.
Eillijkheid brengt mee, voor Suriname en
de Antillen wel voor een tussentijdse rege
ling zorg te dragen. Voor een West-Indi-
Bche conferentie kan de minister-voelen.
Op de Ronde tafel-conferentie zal d(
hoofdschotel de souvereiniteitsoverdracht
zijn. De vaststelling van de agenda zal niet
eenzijdig gebeuren, doch in overleg met de
deelnemers. Daartoe zullen behoren Neder
land, Suriname, de Antillen, de republi
keinen, het BFO, alsmede de minderheden
in Indonesië.
Op die conferentie zullen de Negen Man
nen niet stemmende leden zijn, want stem
men zal de Nederlandse regering doen.
De deelneming van de Negen Mannen heeft
het belangrijke voordeel dat de regering
aldus meteen de opvattingen, levende in
de Staten-Generaal, zal kunnen peilen. Een
onderwerp van bespreking zal ook moeten
zijn de positie van Nieuw-Guinea ten op
zichte van Nederland.
Door de brief die de regering op 2 Maart
aan de Veiligheidsraad zond, aan welks
samenstelling Dr. Beel van harte had mee
gewerkt, was niet een grote kentering in
het beleid ingetreden. De Nederlandse rege
ring heeft toen niet aanvaard, dat de Vei
ligheidsraad ten aanzien van Indonesië een
eigen verantwoordelijkheid zou hebben,
maar zich louter geplaatst op de grondslag
van de werkelijkheid.
De minister verklaarde dat de nu inge
treden weg niet begaanbaar zou zijn ge
weest zonder politiële actie. Tot bijzondere
uitbreiding van de rechterlijke macht in In
donesië ten behoeve van een onderzoek
naar eventueel begane militaire excessen
was hij niet bereid, aangezien daartoe zijns
inziens geen aanleiding bestond.
Niets zal de regering nalaten om de be-
langen van de Indonesische Nederlanders
te behartigen. Het zelfbeschikkingsrecht
van de bevolking zal overeenkomstig arti-
kelén 3 en 4 van Linggadjati hooggehouden
worden.
De evacuatie van duizenden en duizen
den uit Djokja vervult de regering met
zorg. De regering vertrouwt dat de repu
bliek zich van représailles zal onthouden.
Dr. Beel heeft zich niet verzet tegen de
terugkeer van de republikeinen naar Djokja
maar tegen vorm en omvang daarvan en
tegen de voorwaarden van het staatkundig
bestand.
De overdracht van de souvereiniteit zal
Eerst even kijken bij
BARTELJORISSTRAAT 27
Gebloemde matzijde f 2.90
per Meter
Linnen f 5.24, f 4.60 en f 4.70
ook in het wit
Kamgaren f 16.90
in drie modetinten 150 cm br. p. Mtr.
Grote keuze in FRANSE SHAWLS
De radio geeft Zaterdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00. 18.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws. 7.15
Ochtendgymnastiek. 7.30 Platen. 9.00 Rus
sisch symphonieconcert. 10.00 A. J. van
Leusen-.arts te Velsen: „Tijdelijk uitgescha
keld". f0.05 Morgenwijding. 10.20 Radio
feuilleton. 10.35 Mei-programma, 11.20 Week
overzicht. 11.35 Piano-sonatines van Casella
en Ravel. 12.00 Accordeonorkest. 12.33 Zang
en orgel. 13.00 Strijdkrachten. 13.30 Lichte
muziek. 14.00 Het Nederlandse lied. 14.20
Franse harmonie-muziek. 14.50 Twents pro
gramma. 15.15 Kamerorkest met sopraan.
Moderne componisten, 16.00 Schets. 16.15
Metropole-orkest. 16.45 Sport. 17.00 Nieuwe
platen. 17.30 Voor de rijpere jeugd. 18.15
Platen. 18.30 Strijdkrachten. 19.00 Artistieke
staalkaart. 19.30 Lezen in de Bijbel. 19.45 Voor
de Nederlanders in Duitsland. 20.20 Populair
concert. 21.00 Socialistisch commentaar. 21.15
Gevarieerd programma. 22.00 Weense volks
muziek, 22.25 Luisterschets. 22.40 Orgel. 23.15
Sfeer en rhythme. 23.40 Engels cabaret.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 De MoljJau, Smetana. 7.33 Kamerkoor.
7.45 Morgengebed, 8.15 Platen. 9.00 Voor de
vrouw. 9.05 Scytische Suite, Prokofief. 9.35
Mozart-opera's. 10.00 Voor kleuters. 10.15
Platen. 11.00 Voor zieken. 11.45 Schoolradio.
12.15 Piano. 12.33 Dansorkest. 13.20 Lichte
muziek. 13.50 Film en toneel. 14.10 Platen.
14.50 Boekennieuws. 15.00 Schubert. 15.10
Muziekcursus. 15.30 Fragmenten uit „Quo
Vadis" voor soli, koor en orkest van Nowo-
wietsch. 16.00 De t.b.c.-bestrijding. 16.10
Notenkrakerssuite, Tsjaïkofski. 16.30 Grego
riaans. 17.00 Voor de jeugd. 18.00 Deanna
Durbin en Leopold Stokowski. 18.30 Week
overzicht. 18.45 Piano en orgel. 19.25 Rhythm.
19.45 Causerie. 20.05 Gewone man. 20.20
Lichtbaken. 20.45 Luisterwedstrijd. 21.00 Ge
varieerd programma. 21.45 Sport. 22.00 Week
end serenade. 22.30 Godsdienstige uitzen
ding. 23.15 Symphonische muziek voor fluit
en orkest van G. Landré en Pianoconcert
voor de linkerhand, Ravel.
KOOTWÏJK, 1875 M.: 17.00 Strijdkrachten
programma uit Batavia. 18,000,00 Heruit
zending van Hilversum II.
LONDEN, 267 M.: 7.45—8.00, 14.15—14.30
en 18.30—19.00 Nederlandse uitzendingen.
RIJSSEL, 247 M.: 22.30—23.00 Nederlandse
uitzending.
geschieden overeenkomstig het bepaalde in
het Renville-accoord, dus gepaard gaan met
de instelling van de Unie.
De verklaringen van Royen-Roem zullen
komen te vervallen bij niet-nakoming door
een der partijen. In de Verenigde Staten
van Indonesië zal de republiek een zelfde
plaats als de overige deelstaten innemen.
De regering tracht thans aan de veel
offers vergende guerillastrijd een einde te
maken. Als er reden was voor de regering
om wegens haar verleden een boetekleed
aan te trekken, dan gold dit aldus kreeg
de heer Karstens te horen meteen voor
de Staten-Generaal, die aanvankelijk het
vroegere beleid hadden gesteund.
Waarschijnlijk zal dr. Van Royen, hoe
aantrekkelijk de minister het denkbeeld-
Kerstens ook vond, door particuliere om
standigheden geen uitnodiging kunnen
aanvaarden als voorzitter van de Ronde
tafel-conferentie op te treden.
Zolang orde en veiligheid het niet gedo
gen, zal er geen versnelde terugtrekking
van troepen uit Indonesië geschieden. On
juist was het, gelijk de heer Algra had ge
daan, te beweren dat de Amerikaanse po
litiek zich uitsluitend door economische
overwegingen laat leiden.
Na minister Van Maarseveen behandelde
zijn ambtgenoot Götzen de economische
ontwikkeling van Suriname en de belan
gen van de ambtenaren. De regering zal
alles doen om die bij de nadere besprekin
gen welke aan de souvereiniteitsoverdracht
zullen voorafgaan, te regelen.
Toewijzing van woonruimte
Koper van een huis heeft
niet altijd voorkeur
De minister van Binnenlandse Zaken heeft
aan de gemeentebesturen geschreven, dat
hem gebleken is dat vrijkomende woningen
(geen nieuwe) soms tegen exorbitant hoge
prijzen door woningzoekenden worden ge
kocht, omdat "zij dan als eigenaar de voor
keur voor bewoning zouden genieten of de
gegadigde voor bewoning kunnen aan
wijzen.
In gevallen, waarin bij gelijke of nage
noeg gelijke belangen van de nieuwe eige
naar en anderen die dringend woonruimte
behoeven, aan de eerste voorkeur wordt
verleend, kan daartegen geen bezwaar wor
den gemaakt.
Het strijdt evenwel met het door de
Woonruimtewet 1947 beoogde belang, in
dien alleen het feit van eigendom als door
slaggevend, met voorbijzien van de dringen
de woningbehoefte van anderen, voor het
verlenen van de vergunning tot het in ge
bruik nemen van de nieuw gekochte
woning wordt beschouwd.
Dit laatste blijkt voor te komen, omdat
gemeentebesturen in de menig verkeren,
dat het bepaalde in de Uitvoeringsbeschik
king van 30 Augustus 1947 ook een zoda
nige voorkeur aan de nieuwe eigenaren
toekent. Deze mening berust op een mis
verstand. De bepaling in de Uitvoerings
beschikking van 30 Augustus 1947 draagt
slechts het karakter van een aanbeveling,
waarmede de vorderende autoriteit reke
ning dienst te houden, voor zover de om
standigheden en een bevordering' van de
doelmatige verdeling van woonruimte dit
toelaten. Zij geldt niet voor gevallen van
aankoop met het doel een voorkeur in zake
toewijzing te kunnen doen gelden.
DEMOBILISATIE RESERVE-OFFICIEREN
DER KONINKLIJKE MARINE.
Het ligt in de bedoeling om, indien zij
dit verzoeken, nog in de loop van dit jaar
de reserve-officieren van de zeedienst der
Koninklijke Marine, die vóór 1 Januari
1945 in werkelijke dienst opkwamen, van
deze werkelijke dienst te ontheffen.
Vestigingsverbod aanbevolen voor
gebieden met grote surpluscapaciteif
De Werkcommissie Onderzoek Bakkerij
bedrijf, indertijd ingesteld door de minister
van Landbouw, Visserij en Voedselvoor
ziening teneinde,hem in te lichten over de
wenselijkheid van en de middelen tot sane
ring en rationalisatie van het bakkerijbe
drijf, heeft thans haar rapport uitgebracht.
In het rapport komt de commissie tot de
conclusie, dat het in het bakkerijbedrijf
door de aanwezigheid van surpluscapaciteit
en verspilling bij de distributie gewenst is
te streven naar sanering en rationalisatie.
Surpluscapaciteit werd bij bedrijven van
allerlei grootte geconstateerd, doch het dui
delijkst kwam dit bij de allerkleinste be
drijven tot uiting. Hierin schuilt een gevaar
van prijsbederf en het betekent in het
algemeen een verspilling van productieve
kracht.
Verkoop van brood aan de deur van de
consument acht de commissie in het alge
meen niet economisch. Zij wijst als een
euvel aan de al te grote spreiding in de
klantenkring, wat voornamelijk het geval
is bij de zeer kleine bedrijven.
Als middelen tegen prijsbederf beveelt
de commissie het stellen van minimum
prijzen aan op basis van de kosten van
efficiënte bedrijven. Tot verwijdering van
V.O.M.O. is teleurgesteld over
repatriëringsschema
In Den Haag is een vergadering gehou
den van het landelijk comité „Ouders van
Jongens Overzee". Er werd een permanent
hoofdbestuur gevormd. Secretaris is de
heer D. Greep te Arnhem. De naam van de
organisatie zal zijn: „Voor onze Militairen
Over zee (V.O.M.O.) Het hoofdbestuur be
sloot het volgend telegram aan de minister
president te„zenden: Het hoofdbestuur der
Landelijke Organisatie voor Militairen
Overzee, kennis genomen hebbende van de
door kolonel Pruys aan de pers verstrekte
uiteenzetting aangaande het repatriërings
schema, neemt ernstig stelling tegen de
beweerde onver anderlijkheid ervan en
spreekt uit naam van duizenden verwanten
dezer jongens overzee opnieuw zijn diepe
teleurstelling uit. Het zal zich de vrijheid
veroorloven daarop nader terug te komen".
TWEEDE KAMER HEEFT VÓÓR HET
RECES NOG VEEL TE DOEN.
In parlementaire kringen vraagt men
zich af, wat de Tweede Kamer nog zal af
doen voor zij op zomerreces gaat. Een par
lementaire medewerker van het A.N.P.
meent te weten, dat de minister van Fi
nanciën gaarne zou zien, dat het zeer om
vangrijk wetsontwerp betreffende de oor
logsschade nog zal worden afgedaan. Het
is echter de vraag of dit mogelijk is, daar
er nog mondeling overleg moet geschieden
tussen de Commissie van Voorbereiding en
de minister. Zou het dan tot wijzigingen
komen, dan zijn deze niet in een handom
draai tot stand te brengen, daar het wets
ontwerp meer dan honderd artikelen telt en
veranderingen dus veel tijd zullen vergen.
Het is te verwachten, dat de Kamer in de
tweede helft van Juli het parlementaire
seizoen, voor wat haar betreft, zal willen
besluiten.
Wel is de verwachting gewettigd, dat de
erkloosheidsverzekering, de publiekrech
telijke bedrijfsorganisatie en het wetsont
werp op de ondernemingsraden nog vóór
het zomerreces zullen worden afgedaan.
- De heer H. M. van Lieshout te Eindho
ven (K.V.P.), die benoemd was verklaard tot
lid der Tweede Kamer in de vacature-Fiévez,
heeft bedankt. In zijn plaats is thans be
noemd verklaard de heer J. J. Fens te Breda.
onefficiënte bedrijven acht zij alleen die
maatregelen verantwoord, welke waarbor
gen bieden tegen willekeur en verstarring.
Naast voorlichting omtrent de geringe
toekomstmogelijkheden in het bedrijf be
veelt de commissie met klem een regeling
aan, waarbij in districten, waarin een aan
merkelijke surpluscapaciteit wordt gecon
stateerd, indien het bedrijfsleven er om
vraagt een „spertijd" wordt afgekondigd
gedurende welke .nieuwe vestiging en het
uitbreiden van de capaciteit van bestaande
bedrijven is verboden. Een premie wordt
toegekend aan diegenen, die hun bedrijven
willen samenvoegen, alsmede aan hen, die
hun bedrijven willen sluiten en zic)i ver
plichten, niet meer als bakkerspatroon
werkzaam te zullen zijn. Vestiging van
nieuwe of uitbreiding in capaciteit van be
staande bedrijven na de „spertijd" zal mo
gelijk zijn, indien deze bedrijven voldoen
aan nader te bepalen eisen van technische
aard.
Tot belemmering van verdere uitbreiding
der surpluscapaciteit noemt de commissie:
minimumprijsstelling en verbod van cadeau
stelsels; bestrijding van overmatige renda
biliteit; zorg voor een gunstige sociale po
sitie van het personeel en belemmering van
overmatige credietverlening.
Het heeft de commissie bij haar onder
zoek getroffen, dat de administraties van
de bakkerijen in vele gevallen niet voldoen
aan redelijkerwijze daaraan te stellen eisen.
Zij acht het wenselijk, dat door het verbete
ren van de administraties de bakkers een
beter inzicht in de structuur van de kosten
van hun bedrijf wordt bijgebracht. De op
richting van centrale boekhoudbureaux,
gecontroleerd door de bakkersorganisaties,
wordt aanbevolen.
De begrafenis van generaal Spoor is vast
gesteld op Zaterdagochtend 10 uur op het
ereveld Menteng Poelo te Batavia. Het
tijdstip is echter nog afhankelijk van de
aankomst van mevrouw Spoor, die heden
per KLM-toestel te Batavia verwacht
wordt.
Generaal Kruis tot de troepen.
Woensdag heeft de chef van de generale
staf, generaal mr. H. J. Kruis, in het strijd
krachtenprogramma via de PCJ-zender de
volgende toespraak gericht tot de troepen
in Indonesië:
..Slechts enkele woorden wil ik tot u
richten naar aanleiding van de slag, die ons
allen heeft getroffen door het overlijden»
van de legercommandant, generaal Spoor.
Want Spoor was geen man van woorden,
hij was een man van daden.
Nog nooit is het in onze geschiedenis
voorgekomen, dat het Nederlandse volk
een taak op de schouders van één man
heeft gelegd, die zo zwaar was als de taak,
die het had opgedragen aan generaal Spoor.
Wat die taaie van het leger in Indonesië
heeft geëist, weet gij zelf het' best. Maar
allen, die generaal Spoor hebben gekend,
weten dat hij van u nooit meer heeft ge-
eist dan hij van zichzelf eiste. Hij was sol
daat in de beste zin van het woord; hij
heeft alle krabhten, die in hem waren ge
geven om zijn opdracht uit te voeren, en hij
heeft zijn opdracht uitgevoerd ten koste van
het laatste wat een mens voor zijn mede
mensen kan offeren: zijn leven. Dit offer
geeft mij het recht één ding van u te vra
gen: Dat gij de nagedachtenis van generaal
Spoor eert door het enige te doen wat hij
bij zijn leven van u heeft verlangd en wat
hij ook nu van u zou verlangen, door uw
plicht te doen als soldaat. Het is generaal
Spoor niet vergund geweest het einde van
de weg te bereiken, waarop hij u is voor
gegaan; ook voor hem is het vaak een lij
densweg geweest, maar hij heeft niet halt
gehouden voordat de Grote Commandant
het bevel gaf.
Moge het u vergund zijn onder zijn op
volger het einddoel te bereiken, geleid door
het voorbeeld, dat generaal Spoor u heeft
gegeven."
Dagorder van Dr. Beel.
Dr. Beel heeft Woensdagmiddag de voor
lopige federale regering bijeengeroepen en
Overheidsvoorlichting
en democratie
De heer H. G. Hermans, benoemd tot lec
tor in de dagbladwetenschap aan de R.K.
Universiteit te Nijmegen, heeft zijn ambt
aanvaard met een openbare les over het
onderwerp „Overheidsvoorlichting en de
mocratie". De heer Hermans besprak eerst
de drang om nieuws te vernemen, welke
diep in ieder mens leeft. De aanwijsbare
invloed van de menselijke nieuwsbehoefte
op het menselijk handelen riep bij een aan
tal staatslieden de nèiging op om de
nieuwsvoorziening onder scherpe over
heidscontróle te plaatsen. De mens heeft
het recht zich door vrije informatie
oriënteren op zijn levensweg. De overheid
heeft tot op zekere hoogte de plicht om ha
rerzijds de burgers de gelegenheid te schen
ken zich zo goed mogelijk te informeren
over het beleid der landsregering. Dit is
de kern zowel van de persvrijheid als van
de overheidsvoorlichting.
Het is onjuist alle overheidsvoorlichting
als regeringspropaganda te kwalificeren.
Wanneer de regering voorlichting geeft aan
het eigen volk mag zij daarmee in geen ge
val het winnen van aanhang beogen. Er
zijn soms redenen voor de overheid, naast
de mededelingen die zij uit hoofde van haar
parlementaire verantwoordelijkheid open
baar aan de Staten-Generaal doet, zich ook
meer rechtstreeks tot de burgers te wenden
met uiteenzettingen over haar beleid, over
de feiten en overwegingen, welke daaraan
ten grondslag liggen en over de resultaten
ervan.
In een democratisch staatsbestel wordt
van de burger verwacht, dat hij telkens na
enkele jaren door het uitbrengen van zijn
stem een beslissing neemt, die een goed
keuring of een veroordeling van het rege
ringsbeleid inhoudt. Van hem moet de
controle op de regering uitgaan. Men moet
dus van de burger aannemen, dat hij zich
in grote trekken een juist beeld van het
overheidsbeleid kan vormen. Hij moet in
ieder geval over de juiste feiten beschik
ken, hij moet de omstandigheden kunnen
zien, die de regering tot dat beleid deden
besluiten.
Overheidsvoorlichting is in zoverre een
ontwikkelingsverschijnsel van de democra
tie, dat zij noodzakelijker wordt naarmate
de publieke opinie meer betekenis krijgt
in het democratisch bestel.
De eersten die overheidsvoorlichting
moeten geven zijn niet de ambtenaren maai
de staatslieden zelf. Grote staatslieden
hebben dit ook immer gedaan.
haar in kennis gesteld van het overlijden
van generaal Spoor.
Voorts heeft dr. Beel, als opperbevel
hebber van Land- en Zeemacht in Indo
nesië, zich met een dagorder tot de troepen
gericht, waarin hij zegt:
„Uw commandant, generaal Spoor, is
hedenmiddag overleden. Een aanvoerder
van grote allure, wiens rijke geestesgaven
en diepgevoeld plichtsbesef ieders bewon
dering afdwongen, is van ons heengegaan.
Zijn verdiensten hadden nog slechts enkeie
dagen geleden opnieuw Koninklijke erken
ning gevonden in zijn bevordering tot
generaal, de hoogste rang die bij de land
macht bestaat.
Schier ontembaar was zijn werkkracht,
rusteloos zijn ijver en grenzeloos zijn toe
wijding waar het de zware taak betrof die
op. zijn schouders rustte en die hij had
te vervullen onder uiterst moeilijke om
standigheden. Bij dit alles is hij u tot een
voorbeeld geweest en gij weet, dat niets
hem te veel was, als het zijn „jongens"
gold. Op de meest critieke ogenblikken was
hij dan ook bij u. Naar menselijke bereke
ning is hij te jong gestorven, -doch de
waarde van zijn leven vindt niet haar uit
drukking in het aantal jaren, waarover het
zich heeft uitgestrekt. Deze dient te worden
afgemeten naar de mate waarin hij de
hem geschonken talenten heeft weten te
benutten. Gij weet, hoezeer generaal Spoor
daarmede heeft gewoekerd tot in de laatste
dagen van zijn leven.
Zo gaarne hadden wij hem gegund dat
hij de vruchten van zijn jarenlange arbeid
orde en vrede in Indonesië had mogen
plukken. De gebeurtenissen in Indonesië
hebben echter nog niet haar loop ten einde
genomen. In de geschiedenis van Indonesië
en Nederland zal de naam van generaal
Spoor in dankbare herinnering blijven
voortleven.
De Allerhoogste zij hem genadig. Hij
rustte in vrede."
Laatste eer
Langs de katafalk waarop de overleden
legercommandant, generaal Spoor, in een
gesloten kist in het sterfhuis op het Ko
ningsplein lag opgebaard, passeerden he
denmorgen lange rijen van mensen, die een
laatste groet kwamen brengen. Onder- hen
waren vele autoriteiten, leden van de voor
lopige federale regering, leiders der deel
staten, militaire en civiele autoriteiten en
particulieren van alle standen en land
aarden. De chapelle ardente was sober met
bloemen versierd, afkomstig van familie
leden, de regering, dé Hoge Vertegenwoor
diger van de Kroon en vrienden.
De kist was gedekt met de Nederlandse
driekleur, waarop de helm van de overle
dene en een kussen met zijn onderschei
dingstekenen lagen. De erewacht werd ge
vormd door officieren van alle onderdelen
van het leger.
Film „Walvis in zicht"
ongeschikt voor de jeugd?
In de te Utrecht gehouden jaarvergade
ring van de Nationale Vrouwenraad van
Nederland werd aangenomen een voorstel
luidende: „De Nationale Vrouwenraad
wende zich tot de Centrale Commissie voor
de Filmkeuring met het verzoek meer con
trole uit te oefenen op en meer leiding te
geven aan de films voor de jeugd. Dit geldt
in het bijzonder voor de films, welke
wreedheid tegen "het dier vertonen".
Uit de toelichting blpek^dat dit voorstel
is ingegeven door de vertoning van de
film „Walvis in zicht", (de tocht van de
„Willem Barendsz") waartegen veel on
derwij sinstanties zich hebben verzet.
Is huisvrouw een beroep?
Er werd voorts van gedachten gewisseld
over de vraag, of een huisvrouw geacht
moet worden een beroep te beoefenen. Be
sloten werd, dat een commissie zal wor
den gevormd, om deze kwestie te bezien
en over haar bevindingen rapport uit te
brengen.
Dievenbende gegrepen
De politie van het bureau Warmoesstraat
te Amsterdam is er na drie weken in ge
slaagd een belangrijke diefstal tot klaar
heid te brengen en een drietal gevaarlijke
inbrekers voor de Officier van Justitie te
leiden.
In de nacht van 4 op 5 Mei hadden deze
ingebroken in een beddenfabriek aan de
Prinsengracht. Hier werden ontvreemd 24
rollen beddentijk en een fiets. Bovendien
werd een brandkast geforceerd.
De waarde van het beddentijk was ruim
5000. In de brandkast bevond zich slechts
een klein bedrag aan Belgisch geld. Reeds
bij het eerste onderzoek bleek dat de bende,
die hier aan het werk was geweest, zeer
„bekwaam" was.
Alleen
Duyvis
maakt
Salata
2. Zo kwam het dandat Panda vol goede
moed en nieuw vertrouwen het vriende
lijke oude stadje Slipjesburg naderde.
Jongenjongen, wat xoas hij tevreden!
Weliswaar was zijn vorige avontuur slecht
afgelopen, maar toch eigenlijk ook niet
zó slecht, want hij was nog gezond van
lijf en leden, van goede voornemens be
zield, en bovendien ivas hij nu toch maar
weer in het bezit van een hele fonkel
nieuwe mooie zilveren rijksdaalder, waar
hij voorzichtig mee in de hand liep. Nu
wilde het toevaldat er in Slipjesburg juist
een grote en bijzonder drukke kermis ge
vierd werd. De Slipjesburgers waren allen
uitgelaten van de pret, en zij hadden niet
nagelaten, om hun kermis met grote let
ters op aanplakborden bekend te maken.
Panda lette daar natuurlijk niet op. Hij
was er nu op uit, om snel een degelijke,
nette betrekking te vinden, en hij liep die
borden dus voorbij zonder er zelfs maar
een blik aan te verspillen. „Kermis!" dacht
hij. „Bah!" Ik ga Nuttig Werk doen en
het ver brengen in dc wereld. Alleen los
bollen gaan naar kermissenEn hij liep hij zich omkeerde
door. Maar toen hij dat reclame-bord
voorbij liep.... tjatoen kwam er
iemand van achter een muurtje te voor
schijn, en die iemand was.... geloof het
of niet,, maar dat was Joris Goedbloed!
Verdachte en ondegelijke elementen als
Joris worden nu eenmaal door kermissen
aangetrokken. En Joris zag het fonkelen
van Panda's rijksdaalder, en hij sprak on
middellijk: „Wel, wel, wel.gaat daar
niet mijn kleine makkertje?" Hij deed erg
beleefd. Maar of Panda ook schrok toen
Dr. R. F. Beerling, Onsocratische
gesprekken J. R. Meulenhoff,|
Amsterdam.
„Ik geef toe, dat ik ook niet altijd bestand
ben geweest tegen de aanvechtingen van het
moeüijke woord", zegt Luctantius in de pro
loog van dit boek tegen Emergius, en zij
zijn het er over eens dat hier iets te over
winnen valt. Op pagina 108 staat evenwel:
„Uit het alternatief van individualisme en
collectivisme worstelt zich met het niet zon
der moeizaamheid beleden pathos dei" syn
these het personalisme naar boven; de
controverse van het gesaeculariseerde, ratio-
nalistisch-optimistische humanisme en
irrationalistische, romantïsch-demonische of
nihilistische mensopvattingën heeft het aan
zijn gegeven aan een humanistische anthro
pologic van realistische allure". Zoveel moei
lijke woorden hanteert de schrijver maar
zelden zo dicht bijeen, dat moet men toe
geven; maar zoveel moeilijke begrippen perst
hij vrijwel voortdurend op elkaar, met het
gevolg dat de lezer die voor zulke taal geen
hartstocht heeft de lust tot toetsen vergaat,
Het verlangen naar verheldering wordt eer
der verpletterd dan bevredigd door de zware
metaforen („Idealisme van het zuiverste
water zou ik zeggen!" „Men moet er alleen
geen realistische vissen in willen ,van_
Dat lukt Romein trouwens ook niet, hoewel
hij een uitgeslapen hengelaar is, die behen
dig weet te manoeuvreren met zijn dialec
tisch geknoopte snoer"), waar het boek vol
van staat. Het onbeheerste plezier in 'para
doxen herinnert er tenslotte aan dat beroeps-
wijsgeren anders zijn dan andere mensen
en heel andere dingen aardig vinden; in de
eerste plaats het gebruiken van zoveel
mogelijk abstracte begrippen tegelijk. Dat
kan zeer wel op een boeiende manier gedaan
worden; wanneer echter een artist bij
impresario komt en zegt dat hij met tweemaal
zoveel ringen kan jongleren als enige andere
jongleur vroeger of tegenwoordig, zal hij
afgewezen worden als blijkt, dat hij er aller
lei lelijke grimassen bij maakt,. Men zal
zeggen, dat de vergelijking mank. gaat;van
variété-bezoekers wordt alleen aangapen
gevergd, van intelligente lezers evenwel mee
denken. De tegenwerping is ter zake: het
verschil tussen jongleurs eö wijsgeren is
hersteld, en de eer blijft aan dr. Beerling,
Zijn collega's zullen hem wellicht geluk
wensen met dit juweeltje; deze beoordeling
zou ook beschroomder zijn als zij niet ter be
middeling diende voor dat wijsgerige achtei"-
blijvertje, „een modern lezer, die nielfgeheel
onbekend is met de problematiek van onze
tijd".
Uit de ontembare middengroep tussen des
kundigen en berustende leken zal misschien
de vraag komen: „Wat staat er eigenlijk in
dat boek?" Antwoord: „Daar gaat het niet
om. Het is de 'geest van deze soort van den
ken die men met hart en ziel moet liefheb
ben om zich in de weinig aanvallige resulta
ten te kunnen verheugen. De inhoud is
alleen het materiaal. Maar goed: zij betreft
het relativisme als principe van wereld
beschouwing, de geschiedenis (de realiteit
van het beeld, en of er een zin is, of niet)
en het begrip macht, om enkele onderwerpen
te noemen". S. M,
DOODSTRAF GEëlST TEGEN
DUITSE S.D.'er.
De advocaat-fiscaal bij het Bijzondere
Gerechtshof te Arnhem heeft de doodstraf
geëist tegen de „SS-Oberleutnant" en
„Kriminalsekretar der S.D." F. F. Hem was
onder andere ten laste gelegd dat hij zes
Joodse Nederlanders een week zonder eten
en drinken gevangen had gehouden en
hen daarna had doodgeschoten nadat zij
hun eigen graf hadden moeten graven.
Voorts is hij betrokken geweest bij het
doodschieten van 117 Nederlanders als re
présaille voor de aanslag op Rauter. -
De advocaat-fiscaal verklaarde dat F.
voorts, ofschoon hem dit niet ten laste is
gelegd, deelgenomen heeft aan het „leeg
schieten" van een gevangenis in Apel
doorn, waarbij veertien gevangenen gedood
werden,
VERKIEZINGEN IN SURINAME,
De heren Bos, Verschuur, Senches en
Lieuw Kie Song, die candidaat zijp voor
de staten van Suriname, hebben elkander
wederzijds aangeklaagd wegens laster en
bedreiging' tijdens de verkiezingscampagne.
De voorzitter van de Progressieve Partij
Suriname ontving anonieme brieven waar-
in wordt gezegd, dat er een beloning op zijn
'hoofd is
Hoogte, De havenautoriteiten te New York
hebben heden verklaard, dat de brug,
die van Brooklyn naar Stateneiland zal
worden gebouwd, enkele millioen dol
lars meer zal moeten kosten om- het de
Britse Oceaanstomer Queen Mary, die
een masthoogte van 65 1/2 meter heeft,
mogelijk te maken onder de brug door
te varen. De autoriteiten zeggen dat het
„slechts een paar duizend dollar" zou
kosten om de masthoogte van enkele
schepen te wijzigen.
Gewoon. Mayhew, de Engelse onder
minister van Buitenlandse Zaken, heeft
in het parlement meegedeeld, dat de
Britse zóne van Duitsland voor het eind
van de volgende maand opengesteld zal
worden voor gewone bezoekers uit
andere landen. De Duitse hotels zullen
op de gebruikelijke wijze toeristen
kunnen ontvangen. De volgende week
komt een nadere bekendmaking, zo
voegde hij er aan toe.
Tact. Een Russische schrijver, Mikhail
Sjolokohof schreef in een arti
kel in Pravda, dat de boerenbevolking
uit de streek waar hij geboren is, het
steppengebied in de vallei van de Don,
als grootste belediging tegen elkaar ge
bruikt: „Schiet op oude sukkel, je bent
gek genoeg om minister van Oorlog in
Amerika te worden." (U.P.)
Een aap. Frank Muikern, bestuurslid van
de Amerikaanse bond tot behoud van
de wildstand, heeft in de commissie
voor de toewijzingen van het Huis van
Afgevaardigden gezegd, dat de Ver
enigde Staten, voor de tien milliard
dollar, die ze aan hulp aan het buiten
land uitgeven, „tenminste wel een'aap
terug mogen hebben".
Vele Europese landen, zo vervolgde hij,
bezitten grote gebieden die rijk zijn aan
wilde dieren. Hij had de ministers van
buitenlandse zaken van Engeland,
Frankrijk en België schriftelijk voor
gesteld, dat zij enige dieren zouden zen
den in ruil voor de Amerikaanse hulp.
Uit de antwoorden was gebleken, dat
zijn voorstel de aandacht heeft.
Oude bijl. In een grot in het Weserge-
bergte in de buurt van Rinteln is een
3 a 4000 jaar oude bijl gevonden, ver
vaardigd uit groene steen. Naar aanlei
ding van nog andere vondsten conclu
deert men dat deze grot mensen uit het
stenen tijdperk tot woonplaats heeft
gediend.
