Onze Oostelijke
buren
Eislers uitlevering geweigerd,
meineed niet bewezen verklaard
Parijse ministers-conferentie
voortgezet zonder vooruitgang
Berlijn weer aangewezen op
aanvoer via de luchtbrug
63e Jaargang No. 19254 TT 1 il"'l k Zaterdag 28 Mei 1949
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver- Hjp I I <rTfc f! I fl
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie: f W |r I f«| f 1 I I f 7| f ^1 Ir* I f Uitgave van de Grafische Bedrijven DamiatS
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant. I 1 M I I III I M III II III III Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen,
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230. \ni rfin A XH KJr A *^1^ Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
Drukkerij Z.B. Spaame 12, Telefoon 12713, 10132. a. M '4.25- Franco per post ƒ4,75. Postgiro 213107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Directeur-Hoofdredacteur: Robert Peereboom <COlflC0ïtÊ (InttQ 6} f»-
DirecteurenP. W. Peereboom en Ph. A. Mees
DAT DE WEST-DUITSERS, nu zij onder
één grondwet in elf landen verenigd
zijn, de zwart-rood-gouden vlag weer aan
vaard hebben die van 1919 tot 1933 over
de republiek van Weimar heeft gewapperd,
zal buiten hun land geen bijzondere ver
wachting hebben gewekt. De ineenstorting
van de republiek van Weimar staat ons
nog te duidelijk voor de geest; ik denk niet
dat velen in ons land zullen geloven dat het
gemakkelijk zal zijn voor Duitslands over
tuigde democraten, het geloof in Westerse
bewindsmethoden te doen zegevieren. Ver
rassender dan de keuze van vlag was het
besluit der in Bonn vergaderde politieke
leiders om het lied „Deutschland, Deutsch-
land iiber Alles" als volkslied te onttronen.
Er bleek hun besef uit, dat dit soort aan
matiging de toon niet meer mag aangeven.
En één van de hoopvolle symptomen, die
prof. di\ P. J. Bouman in zijn West-Duitse
studie onder de titel „Samenleving in Puin'"
vermeldt is: „Men staat meer open voor
voorlichting dan voor propaganda". Wel
voegt hij daaraan! toe dat aan de middelen
voor voorlichting nog veel ontbreekt en
schrijft hij critisch over „de ietwat idealis
tisch opgeschroefde propaganda die de be-
zettings-autoriteiten voeren voor de demo
cratie", maar de voorkeur voor voorlichting
boven propaganda is op zichzelf belangrijk.
Zij schijnt te'bewijzen dat men van Goeb-
beliaanse methoden, die drogredenen ge
bleken zijn, een afkeer heeft gekregen, dat
men zich geen meningen in min of meer
schallende phrasen meer wil laten opdrin
gen, dat men zelf weten en.begrijpen wil.
Dat behoeft ons niet te verwonderen. Het
moderne verschijnsel politieke propaganda
heeft nooit zijn leegte en onzekerheid
kunnen verloochenen: het heeft altijd
onecht en opgeschroefd geleken, hollend
naar een- snel einde van oververzadiging
met phrasen, waarbij het zichzelf teniet
ging doen in overdaad van uitspraken en
uitroeptekens. Als de bezetters, zoals prof.
Bouman hot uitdrukt, met een ietwat idea
listisch opgeschroefde propaganda voor de
democratie gewerkt hebben is dat waar
schijnlijk gedaan in de mening, dat men de
Duitsers moest bewerken in een trant,
waarvoor zij bij uitstek vatbaar waren ge
bleken. Het Westen is overigens, zij het
dan in andere vorm en toon dan de Nazi's
het deden, ook niet buiten de methoden
der moderne propaganda gebleven. Zij zijn
voortgevloeid uit een streven om winst te
doen met de vondsten van de nog jonge
wetenschap der massa-psychologie. Zij
hebben verwantschap met de methoden van
zekere volksbladen en van een aantal film
makers en radio-programma-samenstellers
om „het publiek te geven wat het wil"
hetgeen dan in de practijk betekent: grof,
hol, goedkoop te zijn in de veronderstelling,
dat de meerderheid dit het gemakkelijkst
aanvaardt en daarom ook het liefst hoort,
ziet of leest.
Ik geloof dat dit op volkomen verkeerd
inzicht rust en dan ook niet betijen kan.
Leven is geen stilstaan, het is steeds be
weging. Al is lang niet iedereen zich daar
van bewust", iedereen wil toch van nature
vooruit. Men moet hem daartoe geen dingen
voorzetten, waarvan hij niets begrijpt, maar
hem datgene mededelen dat hij niet wist
in een vorm, waarin hij het begrijpen kan.
Dat verlangt het kind van zijn ouders, dat
is de taak ook van de school en dat geldt
ten aanzien van volwassenen niet minder
dan van het kind. De moeilijkheid is alleen
bij volwassenen groter, omdat zij minder
gemakkelijk opnemen en aanvaarden. Maar
zij willen, uit innerlijke aandrang, nog
steeds meer te weten 'komen, meer be
grijpen, zich geestelijk verrijken. Als voor
lichters, op welk gebied ook, hun taak
prijsgeven door zich op het onware stand
punt te stellen „Geef het publiek wat het
wil" bewijzen zij daarmee niet de tekort
komingen van hun publiek, maar hun
eigene. Want zij schieten tekort in mensen
kennis zowel als in de gave, het moeilijke
voor anderen begrijpelijk te maken. Als de
leiders van de 45 millïoen West-Duitsers
want zij in de eerste plaats zullen het
moeten doen beseffen dat dit laatste
hun taak is, zullen zij ervaren dat die veel
vereist. Want het is veel moeilijker zich
eenvoudig uit te drukken dan ingewikkeld.
Ik zou overigens niet willen beweren dat
dit alleen een Duitse taak is. Ook in het
Westen moet in dit opzicht nog zoveel be
grepen en gedaan worden.
Het is belangwekkend dat prof. Bouman
als een van de ernstigste fouten bij het in
stellen van de democratie in het federatief
verband der Duitse staten de invoering van
de evenredige vertegenwoordiging noemt.
Bij herhaling zijn op deze plaats de grote
gebreken van dit soort kiesstelsel, waarmee
wij in ons land nu al meer dan dertig jaar
opgescheept zitten, uiteengezet. Prof. Bou
man schrijft: „Als er nog iets was, dat de
Duitse jeugd met de democratie zou kun-
vèrzoenen, zouden wij dit moeten
zoeken in de vertrouwelijke betrekkingen
tussen kiezers en volksvertegenwoordigers.
De evenredige vertegenwoordiging snijdt
deze relatie door, begunstigt een mechani
sering van de verkiezings-technielc en be
vordert de vorming van kleine partijen. De
kiezers zien telkens tot hun verbazing
volksvertegenwoordigers optreden, die fei
telijk door niemand zijn gekozen. En het
euvel der partij-versplintering heeft reeds
een ernstige omvang aangenomen".
De drang naar het vormen van kleine
Partijen, aanvankelijk ook in ons land op-
etreden, is hier later ondervangen. In
luitsland niet. Het is merkwaardig dat de
Engelsen, die zich in hun eigen land zorg
vuldig onthouden hebben van het stelsel
Van evenredige vertegenwoordiging, nadat
lij de gevolgen op het vasteland hadden
Waargenomen, het in Duitsland niet hebben
tegengegaan. Misschien hebben zij gedacht
idit is vastelands: laten wij ons er maar
niet mee bemoeien". Er hapert in deze tijd
veel aan wex'kelijk. in de kern doordacht
beleven en ontwikkelen van de democratie.
En aan doordachte mensenkennis. Toch
blijft onze grote kans ten aanzien van
^est-Duitsland: opneming in een Weste-
tijke federale Unie. Dat zal des te meer
vorderen dat men zich dieper op de demo-
Satie en haar ontwikkelings-mogelijkheden
bezint. R. P.
SJANGHAI VOLLEDIG BEZET
De Chinese communistische troepen
■ebben thans China's grootste handelsstad
Sjanghai gezuiverd van tegenstanders en
lig bezet. Het leven gaat er weer zijn
ftwone gang.
Amerika is ontevreden en zal pogen
hem toch terug te halen
Gerhard Eisler is gisteren door het
Engelse gerecht in vrijheid gesteld.
Amerikaanse eis tot uitwijzing van de uit
de U.S.A. gevluchte communistenleider
werd niet ontvankelijk verklaard. Rechter
Sir Laurence Dunne zei dat de tegen Eisler
ingebrachte beschuldiging van meineed
niet met bewijzen kon worden gestaafd.
„Naar mijn mening is het overduidelijk dat
het misdrijf wegens hetwelk de heer Eisler
in Amerika is veroordeeld in ons land in
geen geval als meineed kan worden aan
gemerkt" zei hij.
Hij verklaarde dat volgens de Engelse
wet Eisler geen meinedige verklaring heeft
afgelegd, toen hij bij het aanvragen van
een vergunning om^de U.S.A. te verlaten
onjuiste gegevens had verstrekt, omdat die
verklaringen niet waren afgelegd ten over
staan van het gerecht. Onjuiste verkla
ringen ten overstaan van ambtenaren val
len volgens de Engelse wet niet onder
meineed.
De zitting duurde bijna twee uren. Bui
ten stonden enkele honderden met Eisler
sympathiserenden te wachten op de uitslag.
Toen die bekend werd ging er een hoeraatje
op. Toen hij het gebouw verliet als vrij
man, schudden velen hem de hand of
klopten hem op de schouder.
Eisler verklaarde aan United Press: „Ik
hoop dat de Verenigde Staten nog vaak een
dergelijke nederlaag te slikken zullen krij
gen". De Poolse consul-generaal Zygmunt
Schriber, die in de rechtzaal aanwezig was,
uitte zijn voldoening over de uitspraak. Hij
zei dat de Poolse regering zeker ingenomen
zal zijn met de uitspraak, te meer omdat
Eisler zich aan boord van een Pools schijx
bevond.
Eisler sprak de hoop uit, dat „fatsoen
lijke Amerikanen" zijn vrouw in staat zou
den stellen zich in Leipzig bij hem te
voegen.
Bekendmaking van de Sultan
van Djokja
BATAVIA, 28 Mei (Aneta) De sultan
van Djokja heeft een bekendmaking uit
gegeven als minister van staat van de repu
bliek en tevens als coördinator van de
binnenlandse veiligheid, aldus bericht een
correspondent van Aneta. De bekendmaking
luidt: „Na de terugtrekking van de Neder
landse strijdkrachten zal een ieder, ook aan
degenen, die reeds in dienst zijn bij de
voorlopige federale regering, zonder onder
scheid van ras en godsdienst, veiligheid
van lijf en goed bij voortduring worden
gegarandeerd. In het bijzonder zal er voor
worden gezorgd, dat geen represaille-maat
regelen tegen wie ook genomen worden.
Na het herstel van de republikeinse rege
ring te Djokja blijft voor iedex-een gelegen
heid openstaan ongehinderd Djokja te ver
laten."
De bekendmaking was opgesteld in het
Indonesisch en het Javaans.
Oorlogsgetroffenen
uit de kuststreek bijeen
Een aantal afgevaardigden van de stich
tingen van oorlogsgetx-offenen uit Zand-
voort, Castricum, IJmuiden, Velsen, Kat
wijk, Haarlem, Den Helder-, Texel en Wie-
ringermeer vex'gaderden Vrijdag in restau
rant Brinkmann te Haarlem. Onderwerp
van de besprekingen was de Memorie van
Antwoord betrekking hebbende op het
wetsontwerp vergoeding Matex-iële Oorlogs
schade en de toepassing der richtlijnen, die
aan dit wetsontwerp ten gx'ondslag liggen.
De vergadering kwam tot de conclusie,
dat het wetsontwerp, zelfs als men uitgaat
van het hex-stel der getroffenen in hun
sociaal en economisch milieu, ontoereikend
is.
Men constateerde een mogelijkheid voor
willekeur. De vex'gadex'ing zond een tele
gram aan de minister van Financiën, waar-
in wordt gewezen op de willekeur bij de
waarde-vaststellingen van onroerend goed
en onteigening van gronden, vooral in de
kuststreek en waarin voorts de minister
wordt verzocht te bevorderen, dat het wets
ontwerp wordt gewijzigd als aangegeven in
de resolutie van het congres van de Lan
delijke Federatie van Stichtingen van Oor
logsgetroffenen, dat 2 April te 's Hertogen
bosch werd gehouden.
Meyrouw Eisler heeft thans haar actie
voor vrijlating uit internering op Ellis Is
land laten varen en treft voorbereidingen
voor het aanvragen van een ver-gunning
om de V.S. onmiddellijk te kunnen verlaten.
De Amerikaanse procureur-generaal,
Tom Clark, heeft vex-klaard, dat de V.S.
nadere pogingen in het werk zullen stellexx
om Gerhard Eisler uit Groot-Brittannië
terug te halen. De uitspraak van het Loji-
dense hof berust volgens Clark op een
„allermalste basis van technische argu
menten".
Het departement van justitie is niet van
plan mevrouw Eisler op eigen gelegenheid
uit de V.S. te laten vertrekken. Op 1 Juni
zal te New York het onderzoek beginnen
in verband met haar eventuele deportatie:
Een in vrijheid gestelde Eisler werd, toen
hij onder politiegeleide het gerechtsgebouw
in Londen verliet, begroet door een aantal
juichende geestverwanten.
Amerika wil „Der Weg"
de weg versperren
Amex'ikaanse autoriteiten in Duitsland
zoeken op het ogenblik naar middelen om
te voorkomen, dat het verbod op de ver
spreiding van het in Buenos Aires gedruk
te Duitse nazi-tijdschrift „Der Weg" wordt
ontdoken.
„Der Weg", dat onder zijn medewerkers
Otto Skorzeny, de man die in opdracht
van Hitler Mussolini bevrijdde en later
actief was tijdens het Duitse tegenoffen
sief in de Ardennen, en Hanna Reitsch, de
bekende Duitse pilote die op het laatste
nippertje uit de bunker van Hitier ont
snapte, telt, wordt als een van de felste
na-oox'logse nazi-bladen beschouwd.
De verspreiding van het blad in de
Amèrikaanse zone van Duitsland is giste
ren verboden. Van Amerikaanse zijde
wordt beweerd dat de meeste exemplai'en
per post worden verzonden. Men is echter
niet voornemens censuur op de uit Zuid-
Amerika binnenkomende post ïn te stellen,
te meer omdat het in Duitsland aangeko
men aantal exemplaren van „Der Weg"
wordt geschat op niet meer dan een hon
derdtal. Wel zullen maatregelen worden
overwogen tegen verspreiding van het
blad door een Dxiitse importeur in Mün-
chen.
„Der Weg" werd voor het eerst door
Amerikaanse autoriteiten gevonden in
voedselpakketten uit Zuid-Amerika.
(U. P.).
Amerika's hoogconjunctuur voorbij,
PARIJS, 28 Mei. (Van de correspondent
van het ANP), Tegen het einde van de
eex'ste week is de Parijse confex'entie in
het stadium gekomen waarin'de partijen
langs elkaar heen beginnen te praten. Deze
situatie heeft hier, zoal niet direct een ge
voel van pessimisme, dan toch van onbe
haaglijkheid doen ontstaan. Wat in de eex'
ste verkenningen der diplomatieke scher
mutseling van dag tot dag duidelijker
schijnt te worden' is, dat ten aanzien van
het voornaamste onderwerp dezer confe
rentie, de eenheid van Duitsland, de me
ningen der beide partijen nog steeds even
ver van elkaar verwijderd zijn.
De drie Westelijke ministers hebben
Wysjinski gedwongen het initiatief te ne
men. Naar hun mening had de Rus om dit
treffen gevx-aagd en was het dus aan hem,
te komen met concrete voorstellen, waarin
zijn eventueel vernieuwde denkbeelden
over het Duitse probleem waren vervat.
Deze voorstellen zijn gematigder uitgeval
len dan hier werd verwacht doch zij mis
sen voorlopig de concretisering, die hen tot
een deugdelijk „working paper" zou kun
nen maken.
De vier ministers van Buitenlandse Za-
De Russen gaan schietoefeningen
in luchtcorridor houden
BERLIJN, 28 Mei (Reuter) De spoor
wegdirectie te Berlijn heeft de leden van de
Westelijke vakbond, die x-eeds een week
staken om hun loon in Westmarken uitbe
taald te krijgen, aangeboden met ingang
van 1 Juni 60 procent vah hun loon in
Westmarken te betalen.
Volgens een woordvoerder van de Wes
telijke vakbond is het hoogst onwaar
schijnlijk, dat het aanbod geaccepteerd zal
worden.
Door een Sovjet-Russisclx besluit, niet
langer treinen naar Bex'lijn te accepteren,
is de bevoorrading van de stad weer ge
heel van de luchtbrug afhankelijk. Welis
waar is het verkeer per auto normaal, doch
hiermede kunnen dagelijks slechts enkele
honderden tonnen vervoerd worden. De
Russen hebben inmiddels de Engelsen en
Amerikanen verzocht, nog slechts van de
middelste luchtcorridor gebruik te maken
met het oog op zomermanoeuvres der Rus
sische luchtmacht. De Engelse en Amex'i
kaanse autoriteiten hebben een protest in
gediend.
Duitse vertegenwoordigers uit de Rus
sische zóne en de Westelijke zones hebben
drie dagen geconfereerd over eventuele
hervatting van de interzonale handel zon
der tot overeenstemming te komen, aldus is
door autoriteiten van Bizon ië meegedeeld.
Men zal evenwel voortgaan met de voor
bereidingen voor de hervatting van de in
terzonale handel. Van Sovjet-Russische
zijde wil men een bindende handelsover
eenkomst voor de rest van dit jaar, doch
van Westelijke zijde geeft men de voorkeur
aan een voox-lopige regeling, hangende de
Parijse conferentie. Het mislukken der
handelsbespx-ekingen heeft tot gevolg, dat
voor uitvoer naar de Russische zóne ver
gunningen zullen worden uitgegeven op
voorwaarden als voor het begin van de
blokkade.
Sovjet-Russische grenswachten van de
controlepost Ludwigstadt in Beieren zijn
Vrijdag begonnen vrachtauto's voor Ber
lijn terug te sturen, wanneer de ladings
papieren geen met de hand geschreven
ondertekening droegen. Deze maatregel
werd nog niet toegepast op auto's voor de
Russische zóne alleen.
ken zijn Vrijdagmiddag wederom drie uur
bijeen geweest. De zitting was rustiger dan
Dondei'dag. Wysjinski sprak het eerst en
zei, dat de andere ministers in tegenstel
ling tot hem zelf geen concrete voorstellen
voor de eenheid van Duitsland naar voren
hebben gebracht. Zij hadden alleen een
serie vragen gesteld, aldus Wysjinski, doen
hij zou enige constructieve suggesties wil
len horen.
Acheson (V. S.) was van mening, dat dit
niet geheel juist is, omdat hij moeite ge
daan heeft punten van overeenkomst en
onenigheid te onderzoeken. Hij was het
met Wysjinski eens, dat er een geallieerde
contróleraad moet zijn. Doch toen Wys
jinski voorstelde dat deze raad zou
werken op basis van eenstemmigheid,
zei Acheson dat hij het hier niet
mee eens kon zijn. Nadat Wysjinski
zijn voorstellen voor herstel van de
geallieex'de contróleraad en instelling van
een staatsraad had herhaald, waarmee
meer dan de helft-der bijeenkomst gemoeid
was, stelde Acheson voor om over te gaan
tot de kwesties der herstelbetalingen cn
der maatschappijen in Oost-Du itsland, die
Sovjet-Russisclx eigendom zijn. Acheson
vroeg inlichtingen hierover. Hij zei geen
kans te zien om de levensvatbaarheid van
Duitsland tot stand te brengen, tenzij de
Russen een eind maakten aan hun herstel-
betalingspolitiek.
Bevin zeide tijdens het debat alleen, niets
toe te voegen te hebben aan de discussie
over Wysjhxski's voorstellen.
Volgens zegslieden der Britse delegatie
verklaarden de Westelijke ministers met
nadruk, dat de eenheid van Duitsland
slechts tot stand is te brengen indien zij
gebaseerd is op democratische beginselen.
Acheson zei nog, dat het beginsel van
eenstemmigheid niet zo gebruikelijk is in
de internationale politiek als Wysjinski
deed uitkomen. Hij wees op de Donau-
conventie. die door de meerderheid der
conferentie werd aangenomen.
Americana
In Litchfield in de Amerikaanse staat
Illinois had de nieuwe burgemeester, een
goed democraat, die tijdens de verkiezingen
zijn republikeinse voorganger verdreven
had, een nieuwe politie-commandant be
noemd. De oude korpschef echter weigerde
afstand te doen van zijn functie vooi'dat de
nieuwe benoeming door de gemeenteraad
bevestigd was en hield koppig alle sleutels
in zijn zak. De gemeenteraad weigerde op
zijn beurt de benoeming .van de burge
meester te bekrachtigen en de burgemees
ter weigerde deze ongedaan te maken. Zo
ontstond de merkwaardige situatie dat de
ene commandant niet in zijn eigeix gevan
genis kon komen en rxiet in zijn eigen auto
kon rijden, terwijl de andere evenmin van
zijn sleutels gebx'uik kon maken omdat de
bevolking hem niet langer als politie-auto-
riteit erkende. (United Press.)
Prijzen moeten omlaag om
de kooplust te bevorderen
New York, 27 Mei. Een economische
medewerker van ANP-Aneta meldt:
Voor ieder, die de ontwikkeling van de
•economische situatie in de Verenigde Sta
ten bestudeex-t is het volkomen duidelijk
dat de periode van inflatoire hoogconjunc
tuur thans vrijwel afgelopen is, nu er min
der geld besteed wordt voor verbruiks-
doeleinden en voor industriële expansie,
en de afnemende vraag der verbruikers
leidt tot lagere prijzen voor vx'ijwel alle
goederencategox'ieën. Er is niets veront
rustends in het afnemen van de vraag, dat
beschouwd wordt als een aanwijzing dat
het grootste gedeelte van de behoeften,
waaraan in de oorlog niet kon worden
voldaan, thans is bevredigd.
Weliswaar was het besteedbare inkomen
(het totale inkomen na aftrek van de be
lastingen) in het eerste kwartaal van dit
jaar 1 milliard dollar lager, doch daar
tegenover staat, dat het door particulieren
gespaarde bedrag steeg van 18 milliard
tot 21 milliard dollar. De afneming van
de vraag en de daaruit voox'tvloeiende da
ling van de ondernemingswinsten geeft tot
zekere hoogte een verklaring voor de stij
ging van het aantal faillissementen, dat
in de afgelopen weken tweemaal zo groot
was als een jaar geleden. Er gaan thans
iedere week ongeveer 200 bedrijven fail
liet, vergeleken met het vorige jaar ge
middeld 100 per week. In vergelijking
met de vooroorlogse jaren is het aantal
faillissementen echter nog gteeds abnor
maal laag. In 1939 werden namelijk bijna
15.000 faillissementen geregistreerd en in
de jaren van welvaart tussen 1920 en 1929
kwamen er jaarlijks ruim 20.000 faillisse
menten voor.
Overigens is het duidelijk, dat de indus
triëlen onder deze omstandigheden geens
zins geneigd zijn hun productiekosten te
verhogen, daar alles er op wijst dat het
om de kooplust te prikkelen noodzakelijk
is hun pi-ijzen te verlagen. Men verwacht
op grond hiervan, dat de werkgevers zich
krachtig zullen verzetten tegen eisen voor
hogere lonen.
Buitenlandse handel
Wat de situatie in de Amerikaanse ex-
porthandel betreft kan worden opgemerkt,
dat de export in het eerste kwartaal van
dit jaar zich heeft bewogen op een jaar-
niveau van 13,1 milliard dollar, welk
niveau waarschijnlijk nog zal stijgen. De
export was in genoemde periode 4% groter
dan in het eerste kwartaal van het vorige
jaar. Daar de prijzen zich gedurende de
onderhavige periode in dalende lijn be
wogen, was de toeneming van het export
volume gx'oter, namelijk bijna 10%. Eco
nomische deskundigen in dienst van de
Amerikaanse regering geloven niet, dat
de stijging van de export in het eerste
kwartaal vatx dit jaar slechts een tijde
lijke opleving is, doch zij verwachten, dat
deze tendenz het gehele jaar zal aanhou
den, terwijl het zelfs mogelijk wordt ge
acht, dat de export over geheel 1949 een
totaal zal bereiken van 13,5 milliard dollar,
hetgeen op twee na het grootste export
totaal zou zijn dat tot dusverre is voorge
komen. De hogere uitgaven voor de hulp-
verlening aan het buitenland zijn niet de
enige oorzaak van het hoge niveau van
de Amerikaanse export.
De Amerikaanse invoer beweegt zich
thans op het recordniveau van 7,2 milliard
dollar per jaar. De buitenlandse goederen,
waarvoor de Amerikanen de meeste be
langstelling hebben, zijn cacao, koper, sui
ker, koffie, tin en krantenpapier.
Naar Reuter uit Washington meldt is
volgens de gegevens van de federal reser
ve board de industriële pi'oductie in de
Verenigde Staten de vorige maand gedaald
tot het laagste niveau sedert Juni 1947,
en bevond het productieniveau zich begin
Mei nog steeds in dalende richting.
Het woord is aan
Octave Feuillet:
Weet wel, mijn zoon, dat in de
politiek elkeen de beginselen
heeft van zijn temperament: de
loornigen zijn volksmenner, de
volbloedigen democraat en de
nerveuzen aristocraat.
(Uit: Monsieur de Camors).
De toestand in Indonesië
BATAVIA, 27 Mei (Aneta). De weer
slag van de op 7 Mei bereikte overeenkomst
is uiteenlopend.
In de nieuw opengelegde streken in
Midden- en Oost-Java wordt de plaatselijk
voelbare toeneming van activiteit van gue
rilla's en benden toegeschreven aan het feit,
dat de strijdgroepen de overeenkomst aan-
grijpexx als middel om de bevolking te in
timideren en trachten haar te bewegen tot
het aannemen van een non-coöperatieve
houding, aldus wordt van officiële zijde
medegedeeld. Men spreekt in Middcn-Java
over de overeenkomst als het begin van de
„Kebangkitan Nasional" (nationale weder
opleving). De bevolking, neemt echter een
afwachtende houding aan. Bij de strijdgroe
pen in Zuid-Malang, Djombang, Nsandjoek
en Madioen valt een verdergaande com
munistische oriëntering op te ïxxerken. De
eindindruk in het nieuw opengekoxnen. ge
bied op Java (met uitzondering van Ban
tam, waar op de weg xxaar normale toestan
den wederom vordex*ingen gemaakt zijn) is
nochtans, dat, ofschoon de toesta:; r.a het
sluiten van de overeenkomst aanvankelijk
in sommige gebieden slechter werd, deze in
de verslagperiode vrijwel const.-.rit bleef
met een lichte tendens tot verbetering. De
toewijding en de plichtsbetrachting van be
stuur en politie noemde de regeringscom
missaris voor Oost-Java boven alle lof ver
heven, ondanks het risico van intimidatie.
Op Sumatra heeft van de aanvang af de
x'eactie op de overeenkomst een ander ka
rakter gedragen, voornamelijk een van po
litieke aard exx zij heeft mitsdien ook andere
consequenties. De teleurstelling over het
afsnijden van de mogelijkheid om reeds
thans te komen tot een zelfstandig lands-
bestel is vooral in Tapanoeli groot. Men is
daar er van overtuigd, dat de uitspraak van
de bevolking nu niet twijfelachtig zou zijn
geweest, doch dat rekening moet worden
gehouden met het herleven van de intimi
datie.
In het Noordelijk deel vaxx Midden-Java
zet de gunstige tendens zich voort. Het vrij
wel geheel hex'stelde spoorwegverkeer be
tekent een grote steun van de wederople
ving van het ressort Japara-Rembang. De
voedseltoestand in Solo is bevredigend. De
militaire toestand rond Djokja en Solo is
weinig veranderd; de aanslagen op posten
en bivaks houden aan. In het gebied van
Zuid-Pati zijn enige kleine benden uiteen
gejaagd. In het Zuid-Oosteli.ik deel van het
regentschap Banjoemas en Keboemen wer
den bij het opjagen van reeds eerder uit
eengeslagen benden 140 bendeleden gedood.
Als gevolg hiervan is de veiligheid in dit
gebied toegenomen.
In de negara Djawa Timoer (Oost-Java)
neemt de economische activiteit toe. De
bestrijding van benden wox'dt met succes
voox-tgezet. In de omgeving van Djombang,
waai' geregeld aanslagen op de weg voor
kwamen, werd een aantal bendeleden ge
dood. Een bende, die bij Ngandjoek tracht
te te schieten, werd verdreven. In het al
gemeen kon ook hier het optreden van
kwaadwillige elementen gekarakteriseerd
wox'den als voornamelijk gericht tegen de
bevolking en niet op militaire objecten,
De berichten uit Bantam blijven gunstig.
In Chex'ibon kwam een vrij plotselinge
verhoging van de terreuractiviteit voor: de
bevolking werd in sterke mate geïntimi
deerd. De arbeiders werden tot staken aan
gezet; enkele gevallen van sabotage kwa
men voor.
Reeds kon een subversieve organisatie
worden opgerold.
In het gehele gebied van Sumatra werd
de beveiliging van nieuwe gebiedsdelen
voortgezet. Behalve in incidentele gevallen
zoals een aanslag op de watervoorzie
ning in Medan is het algemeen beeld
van de toestand op Sumatra niet ongunstig.
Zoals bekend is, wordt met de overdracht
van de souvereiniteit aan de republikeinen
in de residentie Djokje gewacht', totdat de
evacuatie zal zijn voltooid. Verwacht wordt
dat dit midden Juni het geval zal zijn.
Uit de persconfei'entie, welke de voor
zitter van de Nederlandse delegatie, dr.
Van Royen, direct na afloop van de formele
zitting heeft, gehouden, blijkt dat ook buiten
het sultanaat Djokja nog grote gebieden
door de republikeinen zullen worden be
stuurd. Punt 7 van de afgelegde verklaring
zegt: „dat in alle gebieden buiten de resi
dentie Djokjakarta, waar bestuurs-, politie-
en andere ambtenaren van de Indonesische
regering thans hun functie niet uitoefenen,
de republikeinse bestuurs-. politie- en
andere ambtenaren in functie zullen blij
ven". Zo zal dus het Noordelijke deel van
Sumatra Atjeh alsook de eilanden
groep langs de Westkust van dit eiland,
volledig onder republikeins bestuur vallen,
evenwel zonder dat deze gebieden officieel
zullen worden erkend als republikeins ter-
•itoir. Uit de kaart blijkt dan ook duidelijk
dat het gebied, hetwelk door de Republiek
uiteindelijk zal worden beheerst, belang
rijk groter is dan in het algemeen wordt
aangenomen.
ENIGE REGEN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Zater
dagavond tot Zondagavond: (opge
maakt te 10 uur)
Overwegend zwaar bewolkt met op de
meeste plaatsen enige regen. Matige,
overdag nu en dan vrij krachtige wind
tussen Zuid en West. Dezelfde of iels
lagere temperatuur dan vandaag.
29 Mei:
4.29 uur. onder 20.46 uur
4.53 uur. onder 23.13 uur
30 Mei:
4.2o uur, onder 20,47 uur
5.45 uur. onder uur
Zon op
Maan op
Zon op
Maan op
Hoogwatertyden:
Zaterdag 28 Mei: 356—16.18 uur.
Zondag 29 Mei: 4.29—16.55 uur.
Maandag 30 Mei: 5.06—17.31 uur
Laagwatcrtüden:
Zaterdag 28 Mei: 11.56 uur
Zondag 29 Mei: 0.14—12.32 uur
Maandag 30 -Mei: 0.50—13.08 uur
