c
D
Mémoires van generaal Giraud
onthullen pijnlijke bijzonderheden
Amerikaanse vakbond vertraagt
ratificatie van Atlantisch pact
VAN HOUTEN
Wordt Straatsburg de wieg
van Europese partijen?
PANDA OP DE KERMIS
Wereldnieuws J
Donderdag 9 Juni 1949
RIVALITEIT IN DE FRANSE VRIJHEIDSSTRIJD
Een generaaldie zijn politieke kwaliteiten overschatte
(Van onze correspondent te Parijs)
Het wordt terecht in het maatschappelijk
verkeer als een regel van piëteit beschouwd
om geen kwaad van gestorvenen te zeggen.
Het is daarom een wat onverkwikkelijk
dispuut, dat thans in Frankrijk rond de
persoon van generaal Giraud is ontstaan,
die zoals men zich herinnert, pas twee
maanden geleden overleed en toen met de.
hoogste nationale éer begraven werd.
Rechtvaardigheidshalve dient echter di
rect te worden opgemerkt dat de generaal
zelf de bewuste oorzaak is geweest van dit
rumoer om zijn nagedachtenis, want hij was
het die aan het einde van zijn leven be
schikte dat daags ha zijn dood de mémoires
gepubliceerd zouden worden, waarin in het
bijzonder de dramatische gebeurtenissen
worden beschreven, die direct aan de
Franse bevrijding vooraf' zijn gegaan. Bij
die gebeurtenissen nu heeft, gelijk beleend,
Giraud een hoofdrol gespeeld, waarvoor
hem evenwel de capaciteiten zeer duidelijk
ontbraken.
Doch Giraud slaagde er bij zijn beschrij
ving niet in een minimum aan objectiviteit
in acht te nemen. Pijnlijk is vooral, dat men
welhaast uit elke zin de persoonlijke ran
cune proeft, die de consequentie van de
mislukking van zijn zending was. Die ran
cune welke de betrouwbaarheid van zijn
verhaal wel zeer bijzonder aanvechtbaar
maakt, werd natuurlijk vooral opgewekt
door generaal De Gaulle, zijn grote tegen
speler, die hem tenslotte elimineerde. Of
schoon De Gaulle zelf verklaard heeft „met
een dode niet te willen discussieren' is het
boek van Giraud niettemin aanleiding ge
worden tot een fel offensief van Gaullisten
en voormalige verzetslieden, waartegen de
schrijver zich dus nu niet meer verdedigen
k"an' Stapels fouten.
Giraud was een typisch generaal van de
oude Franse stempel. Hij was zeer moedig,
bezat een hoge opvatting van de militaire
eer en hij was zonder de minste twijfel
een vurig patriot, die gedurende een der
meest dramatische perioden uit Frammjks
jongste verleden meende de kwaliteiten te
bezitten, nodig om het lot van het vader
land te bestieren. Hij bezat die kwaliteiten
echter niet, want, ofschoon hij als soldaat
zeker grote verdiensten heeft getoond,
schoot hij als staatsman, als politicus, op de
pijnlijkste wijze tekort. Hij miste ieder spoor
van politieke intuïtie en in het bijzonder
elk inzicht in de krachten, die in Frankrijk
tijdens de bezetting waren opgewekt. Zo
stapelde Giraud de ene fout op de andere.
Wat men hier in die dagen reeds vermoed
de wordt thans uit zijn mémoires glashel
der: Giraud wilde van het bevrijde Frank
rijk een soort opgekalefaterde monarchie
maken.
Bekrompen militair.
Hoe men thans ook over de politiek van
De Gaulle wil denken,: vast staat dat voor
het Frankrijk onder de Duitse bezetting
deze generaal het symbool is geweest van
het verzet, de redder des vaderlands.
Giraud kon echter in De Gaulle weinig
anders zieri dan een gedeserteerd officier,
een generaal bovendien, die drie sterren
minder op - zijn kraag had dan hijzelf.
Giraud is er nimmer in geslaagd, dat wordt
uit zijn boek wel zeer duidelijk, zich. te ver
heffen boven het niveau, waarop Franse
militairen de loop d«jr dingen om hen heen
beschouwen. Waarschijnlijk, was hij ook
wel te oud, toen hij tot zijn taak geroepen
werd om zich nog te bevrijden van zijn
vooroordelen en illusies. Ook na de Franse
nederlaag bleef Giraud heilig overtuigd van
de onwrikbare superioriteit van het Franse
leger en men kan zijn ogen bijna niet ge
loven wanneer men leest, met welke l33*-
dunkendheid deze generaal schrijft over de
Russische, Engelse en zelfs Amerikaanse
legeraanvoerders uit de laatste oorlog.
Mannen als Timochenko, Montgomery,
Patton en Eisenhower waren in de ogen van
Giraud eigenlijk maar. tamelijk meelijwek
kende amateurtjes, die er wel goed aan
hadden gedaan bij hem, de Franse generaal
een lesje in strategie te nemen. Toen Gi
raud in November 1942 uit het onbezette
Frankrijk in een duikboot naar Noord-
Afrika overstak om daar de voorberei
dingen mede te treffen voor de landing van
het Amerikaanse leger meende hij, dat
Eisenhower hem zou verzoeken de alge
hele leiding der gealieerde militaire ope
raties op zich te nemen. Dat dit niet ge
beurde, werd de eerste verschrikkelijke
De radio geeft Vrijdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00. 8.00, 13.00, 18.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen, 8.15 Cor Steyn,
orgel. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Fragmenten
uit „Faust", Gounod. 10.05 Morgenwijding,
10 20 Platen. 10.30 Voor de vrouw. 10.45 Guus
Hoekman, bas en Johan Patist, piano. 11.05
Voordracht. 11.25 Accordeonorkest. 12.00
Bioscooporgel. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33
Sport. 12.45 Lichte piano-klanken. 13.15 Or
kest Piet van Dijk. 13.45 Platen. 14.00 Kook
les. 14.30 Kamerorkest met cellist. 15.00 Boek
bespreking. 15.20 Kamerorkest. 16.00 Vincen-
tino. 16.30 Voor de jeugd. 17.00 Koor. 17.20
Wij en de muziek". 18.15 Felicitaties. 18.30
Strijdkrachten. 19.00 „Denk om de bocht"
19.15 Piano-duo. 19.30 Dr. W. R. M. Noord-
hoff, Haarlem. 19.50 Vrijzinnig nieuws. 20.05
Alt-mezzo en piano: liederen van Vivaldi,
Mozart en Fauré. 20.30 „Vrijzinnig Pro
testantse levensstijl", prof. dr. L. J. van Holk.
20.55 Boekbespreking. 21.00 Gevraagde pla
ten. 21.30 „Flashback", luisterspel. 22.00 Bui
tenlands overzicht. 22.15 Swing and Sweet,
22 ^0 „Vandaag". 22.4p Avondwijding. 23.15
Groninger Orkest Vereniging: Symphome no.
94 („met de paukenslag"), Haydn; „Moeder
de Gans". Ravel.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00, 8.00. 13.00. 19.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Jeugdkoren. 7.45 Gebed. 8.15 „Pluk de
dag", 9.0Ö José Sturbi, piano. 9.35 Schoolradio.
11.05 Lichte klanken. 11.00 Voor zieken. 11.40
Schoolradio. 12.08 Amusementsorkest. 12.33
De Bietenbouwers. 12.55 Zonnewijzer. 13.20
Melodieën van Franz Lehar. 13.50 „Op de
korrel". 14.00 Vocaal kwartet. 14.30 „Negen
heit de klok", herhaling. 15.15 Opgewekte
melodieën. 16.00 Voor zieken. 17.00 Voor de
jeugd. 17.15 Orkest zonder naam. 17.45 Mo
derne Amerikaanse poëzie. 18.00 Metropole
orkest. 18.20 Actualiteiten, 18.30 Metropole
orkest. 18.45 Klankbeeld voor jongeren. 19.15
„School en radio". 19.30 Brabants half uur.
20.05 Gewone man. 20.12 Radio Philharmo-
nisch Orkest onder Albert van Raalte. met
Jo Juda, viool; Poème voor viool en orkest
en Symphonie in Bes, Ernes Chausson. 21.12
De Franse organiste Jeanne Desmessieux
speelt Bach en Franck. 21.35 Gedeelten uit
„La Bohème". Puccini. 22,00 „Tien geboden".
22.45 Gebed. 23.15 Platen.
teleurstelling voor de generaal en met ver
ontwaardiging over zoveel kortzichtigheid
beschrijft hij dan in zijn boek hoe Eisen
howers officieren, en later de opperbevel-
heber in persoon, uren nodig hadden om
hem tot een ander denkbeeld te brengén,
maar tenslotte capituleerde hij toch.
Nauwelijks een jaar later werd hij ver
plicht te tweeden male te capituleren voor
zijn grote rivaal Charles de Gaulle, in wiens
ljmge schaduw hij nochtans op geen stuk
ken na kon staan. De beschrijving van deze
episode is wel hoogst interessant, omdat de
betekenis van de machtstrijd tussen deze
twee Franse militairen het belang van hun
personen verre overtroffen heeft.
De rol, die Giraud gedurende een aantal
maanden heeft kunnen spelen zijn macht
over het bevrijde Franse imperium was,
op papier althans groter dan zelfs Napoleon
bezeten had is namelijk te enenmale
onverklaarbaar, wanneer men verzuimt
het spel der internationale'krachten in de
gezichtskring te betrekken. De onhandel
bare De Gaulle, groot en gevaarlijk in zijn
trots van gekrenkte patriot, had in Lon
den, doch vooral in Washington, een slechte
pers. Generaal Smuts verklaarde die dagen
in een redevoering, die hier toen zeer veel
kwaad bloed heeft gezet, dat Frankrijk
zijn rol van grote mogendheid na zijn ne
derlaag voor goed had uitgespeeld, en of
schoon men in Amerikaanse regerings
kringen zeker te voorzichtig was om dat
oordeel openlijk te onderschrijven, was het
niettemin zeker, dat velen in Washington
in hun hart dachten gelijk de toenmalige
Zuid-Afrikaanse premier. Bovendien vrees
de men het kan verkeren dat De
Gaulle, in zijn streven naar Franse onaf
hankelijkheid, bij Rusland een tegenwicht
tegen' de Amerikaanse invloed zou zoeken.
Om dit gevaar af te wenden zocht Wash
ington dus naar een figuur met een mee
gaander karakterdan dat van de autori
taire De Gaulle, en die figuur dacht men
in Giraud gevonden te hebben.
„Zure verzoening".
Toen echter al spoedig bleek dat De
Gaulle's bevrijdingscomité in Londen onder
het Franse volk krachten had gewekt, of
althans gestimuleerd, die door een Giraud
niet meer te bedwingen waren, nam Roose
velt het initiatief tot de conferentie van
Casablanca, waar hij samen me.t Churchill
de beide Franse generaals hoopte te ver
zoenen. De poging mislukte. Maar een door
Roosevelt handig geënsceneerd tafreel,
waarop men Giraud en De Gaulle, beide
met gezichten zo zuur als azijn, elkander
de hand ziet drukken, werd door een batal
jon persfotografen vast gelegd en hun
plaatjes wekten in de hele wereld de in
druk dat die handdrukde herstelde een
heid van Frankrijk had bezegeld. Kort na
de conferentie installeerde De Gaulle zich
met zijn medewerkers inderdaad in Algiers,
waarna'beide generaals zich uit lieten roe
pen tot presidenten der voorlopige Franse
regering. Maar daarmee was hun strijd niet
beslecht. Eerst maanden later werd Giraud
via de totaal fictieve functie van opper
bevelhebber der Franse troepen (die toen
alleen op papier als een onafhankelijke
macht bestonden) van het toneel verwij
derd. Diep gedesillusionneerd trok Giraud
zich in een eenzame villa terug, om pas na
de bevrijding van het Franse moederland
weer in de openbaarheid te treden als can-
didaat voor het Kamerlidmaatschap van de
uiterst rechtse P.R.L. Doch ook in het par
lement heeft de generaal nimmer enig be
wijs van staatsmanskunst afgelegd. Hij
heeft er zelfs nimmer een woord gesproken.
Binnenlandse politiek gaat voor
(Van onze correspondent in New York)
Enkele dagen geleden liet de democra
tische senator Scott Lucas, na een confe
rentie op het Witte Huis, weten dat er
twee agendapunten waren die in ieder
geval door het Congres behandeld zouden
worden vóór de verdaging op 31 Juli a.s.:
namelijk de ratificatie van het Atlantisch
pact en de vernieuwing en versteviging
van de handelsverdragen-wet van Cordell
Huil. De laatste hangt nauw samen met
het handvest voor internationale handel.
Uit Parijs stuurde. Dean Acheson, de
Amerikaanse minister van buitenlandse
zaken, telegrammen naar Washington,
aandringend op spoed bij de ratificatie van
het pact door het Congres, aangezien dit
ten zeerste zijn positie zou versterken bij
de onderhandelingen met de Russen.
Toen begon ineens de lange arm van de
Amerikaan sche arbeidersbeweging (de
CIO) te werken. De heer Philip Murray,
president van de C.I.O., reeds lang ont
stemd omdat er in het 81ste congres nog
niets bereikt is om de Taft Hartley-
arbeidswet geschrapt te krijgen, schreef
een brief aan Scott Lucas het hoofd
van het democratische Senaatscomité dat
de agenda vaststelt waarin hij te ken
nen gaf dat de arbeidersbeweging niet ge
sticht is over de traagheid waarmede aan
de arbeidswet gewerkt wordt.
Het hoofd gebogen.
De heer Lucas besloot om de heer Mur
ray terwille te zijn (de C.I.O. heeft 7 mil-
lioen aangesloten leden, die Truman bij
de laatste verkiezing in het zadel geholpen
hebben) en daarmede verdween zowel het
Atlantisch pact als de handelsverdragen-
wet de eerste een politieke en de tweede
een economische krachtinjectie voor de
Westelijke wereld van de agenda, om
plaats te maken voor de wensen van de
heer Murray,
Het Nederlandse merk
met Wereldreputatie
Ui
Links en rechts contact over de grenzen
(Van onze correspondent te Londen)
Na veel aarzeling heeft de Britse regering
thans de delegatie benoemd, welke Enge
land vertegenwoordigen zal op de einde
Augustus te Straatsburg te houden histo
rische eerste bijeenkomst der consultatieve
assembléé van de Raad van Europa.
Het heeft lang geduurd voördat de La-
bourregering het met zichzelf eens kon
worden over het Europese samengaan, maar
tenslotte is zij dan toch gezwicht voor de
feiten.
Het officiële standpunt van de Labour-
partij was, dat deelneming aan de Europese
beweging diende te worden ontraden, om
dat deze niet democratisch zou zijn samen
gesteld en allerminst representatief zou zijn
vo&r de publieke opinie. De enkele Labour-
par^pentsleden, die het Haagse congres
bijwoonden, deden dat tegen het advies van
de eigen partij in. Het is begrijpelijk, dat
Labour enigszins huiverig was om zich
achter zijn felste politieke tegenstander,
Churchill, te scharen. De Engelse regering
was bovendien van opvatting, dat Bevin's
belangrijke initiatieven ruimschoots vol
doende waren. Men zag daarbij echter over
het hoofd, dat de ambtelijke samenwerking
tussen regeringen nooit in staat zal zijn de
idee der Europese eenheid tot het bewust
zijn der volken te doen doordringen.
De bittere noodzaak dwingt thans ook de
Engelsen hun insulaire positie op te geven.
Hugh Dalton, de ex-kanselier van de schat
kist, thans minister zonder portefeuille, die
één van de belangrijkste Britse gedelegeer
den is, is een sterke voorstander van een
socialistisch Europa. In de gezamenlijke
„planning", zoals deze thans in een begin
stadium verkeert, ziet hij de verwerkelij
king van een oud-socialistisch denkbeeld,
ook al wordt dat door niet-socialisten uit
gevoerd. De Britse regering is nog steeds
van mening, dat het meest kan worden be
reikt door regerings-activiteit en zij wil
niets weten van opneming in de delegaties
van willekeurige personen.
Het liefst had men daarom een regerings
delegatie naar Straatsburg gezonden, maar
tenslotte deed men water in de wijn en
werden ook oppositieleden benoemd. Het
zou ook al te dwaas zijn om in de campagne
voor een Verenigd Europa Winston Chur
chill thuis te laten, want het is zo goed als
zeker, dat hij als voorzitter van de vergade
ring zal worden gekozen. De libex-alen, die
Engelands derde partij vormen, voelen zich
neergeslagen
Tramconducteur
en beroofd
In de nacht van Dinsdag op Woensdag
omstreeks 12 uur is 'n 30-jarige conducteur
van de Amsterdamse tram op de Ringdijk
nabij de Kruislaan overvallen, neergesla
gen en beroofd. De daders veronderstelden
waarschijnlijk, dat de conducteur juist van
zijn dienst kwam en met de dagopbrengst
op weg naar huis was. Dit was evenwel
niet het geval. De conducteur maakte een
avondwandelingetje. Hij had niet meer dan
een paar gulden en een horloge bij zich,
waarvan hij is beroofd. De aanranders
hebben hem ernstig mishandeld, zodat het
noodzakelijk was hem in een ziekenhuis op
te nemen.
ernstig gegriefd, omdat zij gepasseerd zijn.
Weliswaar is de liberale Lord Layton in de
delegatie opgenomen, maar dat is gebeurd,
omdat hij voorzitter der Europese Beweging
is. Volgens Attlee was de samenstelling der
delegatie een hachelijke onderneming,
waarbij niet met alle wensen Tekening kon
worden gehouden, gezien het beperkte aan
tal leden.
Blokvorming?
Het is nog niet bekend, of de Britse dele
gatie als één gesloten geheel zal optreden
of dat de leden ervan zich zullen assoeiërén
met geestverwanten uit andere landen. In
dat geval zou de vergadering inderdaad
het karakter van een werkelijk parlement
aannemen.
De heterogene samenstelling der natio
nale afvaardigingen is hiervoor echter
waarschijnlijk een bezwaar. De socialisten
hebben zich enkele weken geleden op dë
conferentie van Baax-n tegen blokvorming
uitgesproken, zulks op aandrang van de En-'
gelsen, die er niets voor voelen op deze
manier in een minderheidspositie te komen.
Dat was ook een van de redenen, waarom
zij zich tegen Churchill's actie verzetten.
Zij betichtten hem er van dat hij langs een
omweg Labour in een hoek wilde drukken.
Wel zullen de socialistische assemblée-leden
die onderling nog genoeg van mening ver
schillen, zoveel mogelijk overleg met elkaar
plegen. Zij hopen daarbij ook op de steun'
van de Scandinavische liberalen, jn welk
geval zij op het ideologische slagveld toch
nog een .meerderheid zouden bezitten. Als
gevolg van het internationaal socialistisch
contact polsen de conservatieve gedelegeer
den op het ogenblik eveneens verwante po
litieke groepen op het continent. Er begin
nen zich dus Europese politieke partijen af
te. tekenen.
Rotterdammer ging er met
sleepboot vandoor
Wilde in Frankrijk eigen
sleepdienst beginnen
In Tongeren (België) is.op verzoek van
de Nederlandse politie een 19-jarige jonge
man uit Rotterdam gearresteerd, die een
niet alledaagse diefstal op zijn kerfstok
had. Uit de Zalmhaven had hij een sleep
boot gestolen en daarmee was hij over de
grens gegaan, met de bedoeling naar
Frankrijk uit te wijken en daar zelf een
sleepdienst te beginnen. -
Op Zaterdag 28 Mei was de motorsleep
boot „Zwaluw" van de N.V. Stoomsleep-
dienst „Maas" een waarde vertegen
woordigend van 35.000 uit de Zalm
haven verdwenen. Eerst werd veronder
steld, dat deze of gene ermee aan het
spelevaren was, maar toen na enige dagen
de boot nog niet was teruggekeerd werd
aangifte van diefstal gedaan.
De recherche kwam er spoedig achter,
dat de 19-jarige J. G. van der H., die
vroeger in dienst was geweest van de
„Maas", kort voor de verdwijning in de
omgeving van de Zalmhaven was gesig
naleerd. De verschillende sluiswachters in
dén lande werden gewaarschuwd, maar
de opsporing werd bemoeilijkt door het
feit, dat de sleepdienst enkele dagen te
voren de naamborden van de boot, die wat
opgeknapt moest worden, had laten ver
wijderen. Toch kwam de recherche te
weten, dat de sleepboot onder de naam
„Dirk" de richting van Limburg had ge
kozen. Zodra echter de grenspost Smeer
maas was gepasseerd en Belgisch gebied
bereikt was, werd de naam „Zwaluw"
weer „in ere hersteld".
Een speurtocht in België leidde ertoe,
dat de boot bij het Belgische plaatsje
Eijsden werd teruggevonden, echter voor
zien van een ander kleurtje. Na lang zoe
ken werd Van der H. te Tongeren op een
andere boot aangetroffen, waar hijdoor
de Belgische politie werd gearresteerd. Zijn
uitlevering zal worden gevraagd. De sleep
boot is inmiddels vrij gegeven en reeds
naar Rotterdam onderweg.
Het was of de stoel onder Acheson werd
uitgetrokken en de Europese naties, die
met zoveel enthousiasme samen kwamen
voor het pact en wier gedelegeerden zoveel
hoopvolle woorden spraken bij de parafe
ring van het pact, enkele maanden geleden
in Washington, komen volkomen iin de kou
te staan.
De Trufnan-regering geeft voor de zo
veelste keer te kennen dat een wenk van
de C.I.O. niet veronachtzaamd mag worden
en dat, als puntje bij paaltje komt, binnen
landse „politiek" voorrang krijgt, boven de
grote constructieve internationale politiek,
daarbij uitgaande van de stelling dat er
veel meer ldezers warm lopen voor ar
beidsverhoudingen dan voor internationale
afspraken.
Hoe het departement van buitenlandse
zaken zich hieronder voelen moet, laat zich
raden. Ook al komt er dan een heel laco
niek communiqué van het Witte Huis dat
de agenda-verandering de instemming had
van alle betrokken partijen.
Bij al deze teleurstelling voor het buiten
land blijft er een klein lichtpuntje over.
De plaatsvervangende minister van buiten
landse zaken, James Webb, deelde name
lijk mede dat de vertraging in de ratifi
catie van het pact niet betekent dat de
herbewapening van de Europese bondge
noten eveneens vertraagd zal worden. In
tussen moet het betreffende wetsvoorstel
nog haar het Congres toe en de leiders
weten tot op heden niet wanneer het ge
reed zal zijn om gepresenteerd te worden.
Reacties.
De reactie in de Amerikaanse pers is ge-
méngd. Noemen sommige bladen het uitstel
een blijk van gebrek aan besef van de
waarde van het Atlantisch pact en een
onbegrijpelijke tactloosheid, andere jui
chen het toe en verklaren „hoe langer het
uitstel hoe beter, want het is een dienst
aan het Amerikaanse volk als het huwelijk
met de Europese oorlogsmakers zo lang
mogelijk wordt uitgesteld".
Zo ziet men: Amerika is nog lang niet
in alle gelederen doordrongen van de be
tekenis van internationale saamhorigheid,
ook waar deze in laatste instantie uiter
mate belangrijk is voor zijn eigen veilig
heid. Voor - velen betekent de Atlantische
Oceaan nog een onoverkomelijke hindernis.
Anderen beschouwen de Europese naties
echter als een groep aan lager wal geraakte
familieleden, waarmede men zich maar zo
weinig mogelijk moet ophouden. Een poli
tiek huwelijk, ook al is het met een tijds-
duus van 20 jaar, zoals het Atlantisch pact.
geldt voor hen als het toppunt van dwaas
heid.
Geschenk voor koperen
huwelijksfeest
Dezer dagen is een begin gemaaid: met
de inzameling van gelden voor het ge
schenk van het Nederlandse volk aan de
Koningin en Prins Bernhard ter gelegen
heid van hun koperen huwelijksfeest. Het
uitvoerend comité deelt mede dat het door
de burgerij bijeen te brengen bedrag ge
heel aan het geschenk zelf ten goede zal
komen.
Alle persoonlijke medewerking geschiedt
volkomen belangeloos. Onvermijdelijke
kosterr, zoals bijvoorbeeld die van het be
nodigde drukwerk, zullen uit enige daar
toe speciaal beschikbaar gestelde bijdragen
worden bestreden.
Op verzoek van het uitvoerend comité
heeft de voorzitter van de Algemene Re
kenkamer, de heer Th. Sanders, zich met
de controle op de financiële administratie
van het comité belast.
Even de spaarpot nakijken!
Nu na 15 Juni die gelegenheid tot inwis
seling van -buiten omloop gestelde waarde
loze halve guldens, halve stuivers en halve
centen wordt gesloten, raad't het ministerie
vain Financiën aan zich nogmaals terdege
te vergewissen of men dergelijke munten
nog onder zich heeft. Bijzondere aandacht
verdient daarbij de inhoud van spaarpotten,
collectebussen, offerblokken en dergelijke.
Na 15 Juni aangeboden munten kunnen
onder geen voorwaarde meer worden aan
genomen.
EEN EUROPESE JAARBEURS IN 1950?
Een uit drie leden bestaande commissie
is uit Parijs naar de Verenigde Staten ver
trokken teneinde de mogelijkheid te bestu
deren om in 1950 een Europese jaarbeurs
te organiseren. Deze commissie bestaat uit
mr. J. Milius, directeur van de Utrechtse
jaarbeurs, M. de Smaele, oud-minister van
Economische Zaken van België, Michael
Franci, secretaris-generaal van de O.E.E.S.
(Organisatie voor Europese Economische
Samenwerking) te Parijs. Zij zal in de Ver
enigde Staten optreden voor de 19 Europese
landen, die aan de O.E.E.S. deelnemen. De
commissie zal verscheidene steden in de
Verenigde Staten bezoeken en een voorlo
pig onderzoek instellen naar de practische
en technische vraagstukken, die aan een
jaarbeurs, die tot doel heeft de export van
de O.E.E.S.-landen naar het dollargebied
te vergroten, zijn verbonden.
12. Panda stond verbaasd naar het loterij
briefje te kijken, dat hij van Joris Goed-
bloed had gekregen. Hij kon het nog niet
geloven maar in de verte hoorde hij de
loterij-ondernemer nog eens roepen: Ze-
ven-en-dertig! De hoofdprijs! Wie heeft
zeven-en-dertig? Wie is de gelukkige die
deze schitterende prijs gewonnen heeft?"
Toen kgerde Panda zich om en riepzo
luid als hij kon: „Ik! Ik, meneer! lit heb
zeven-en-dertig!" Hij vergat Joris Goed-
bloed. Hij vergat zelfs de rijksdaalder die
deze hem afhandig had gemaakt, en
snelde hij dan stralend van vreugde tussen
de. mensen door naar het verhoginkje voor
het Rad van Avontuurwaar de directeur
hem met een gulle lach opwachtte. „Har
telijk gefeliciteerd!" riep de directeur. „Jij
hebt geluk, jongeman! Je moet maar bof
fen! Iedereen zal je benijden, maar be
denk, dames en heren, dat er nog meer
van die schitterende prijzen zijn en laat
u niet ontmoedigen en beproef straks nog
maals uw geluk! Eerst zullen wij nu deze
overgelukkige jonge held de hoofdprijs
uitreiken. Ziehier ziehier, mijn beste
jongen.is het niet schitterend? Een
prachtige, solide, eerste kwaliteits kin
derwagen, geschikt voor alle weersgesteld
heden! In één woord schitterend! Gefeli
citeerd!" Maar toen Panda de kinderwagen
zag, sloeg hij haast achterover.
Beroep van Van der Waalj
verworpen
Overwegingen van
Bijz. Raad van Cassatij
De Bijzondere Raad van Cassatie heefj
zoals reeds gemeld is, het door Anton vaj
der Waals ingestelde beroep tegen de sen
tentie van het Bijzondere Gerechtshof t
Den Haag, waarbij hij tot de doodstraf ws
veroordeeld, verworpen.
Het enige tijdig ingediende cassatiemidj
del heeft de Raad ongegrond geoordeeln
Evenmin als het Hof heeft de Raad geloa
geschonken aan de bewering van Van dö
Waals als zou hij op gezag' van een agens
verbonden aan de Britse Inlichtingendiensj
zich met de Duitse contra-spionnage heb
ben afgegeven. De Raad acht nog minde
aannemelijk, dat Van der Waals zulks zoj
hebben gedaan op gezag van een agent, cü|
volmachten had om Van der Waals ui]
naam van die dienst te dekken voor dj
gedragingen, die Van der Waals zich ij
opdracht van Schreieder veroorloofd heefj
De Raad is geneigd de figuur van John (c
Emile) Verhagen, volgens Van der Waalj
de bedoelde Engelse agent, naar het riji
der fabelen te verwijzen. De vraag of Vaj
der Waals zich gerechtigd kon achten tcj
het plegen van de bewezen verklaarde mis
drijven wordt door de Raad ontkennen
beantwoord.
Het verweer van Van der Waals heeij
mede gesteund op de stelling, als zou dl
leider der Duitse contra-spionnage in Ne
derland, Schreieder, zich tegenover herj
hebben voorgedaan als iemand, die in wer
kelijkheid de geallieerde belangen voor
stond. Deze bewering acht de raad in strijj
met al hetgeen omtrent de figuur vaj
Schreieder is gebleken. Er is door Van de]
Waals geen enkel steekhoudend 'argumen
aangevoerd dat twijfel zou kunnen wekkej
aan Schreieders werkelijke gezindheid. 1
De Raad is voorts van oordeel, dat hej
Hof terecht betekenis heeft ontzegd aan d
nog niet opgehelderde achtergronden vaj
het „England Spiel". De Raad kan ooj
daarom Van der Waals' goede trouw nie
aanvaarden, aangezien hij gelegenheid heef
gehad om in rechtstreeks contact te tredej
met de Intelligence Service, tijdens zijj
verblijf in Zweden in 1943. Het is onver
klaarbaar, dat hij dit laatste heeft nage
laten indien zijn voorstelling van zaken o]!
waarheid zou berusten. Van der Waals heefj
beweerd, steeds naar Engeland te hebbej
willen gaan, doch daartoe nimmer de gel
iegenheid te hebben gekregen. Deze gef
legenheid deed zich 'te Stockholm voon
maar hij heeft daarvan geen gebruik gel
maakt, hetgeen de leugenachtigheid van
zijn beweringen nog meer in het licht stelt
De Raad spreekt ten slotte als zijn oor]
deel uit, dat Van der Waals, verondersteld
dat'hij op deugdelijke gronden had kunj
nen aannemen, dat zijn handelingen de inj
stemming hadden van de leiding van dj
Britse Intelligence Service, dan nog aai
niets het recht had mogen ontlenen om o;
grond van vei'zekeringen, afkomstig vat
een agent, in dienst van een vreemde mol
gendheid zich in slaafse gehoorzaamheid ei
met gebruik van niets ontziende middelei
van bedrog en misbruik van vertrouwen ii
te dringen in Nederlandse verzetsorganisa
ties en op grote schaal slachtoffers onder dé
leden dezer organisaties te maken door heit
aan de vijand over te leveren.
Zelfs bij aanvaarding van de feitelijk!
grondslagen, waarop het verweer .is ge
bouwd, is de Raad tot de slotsom gekomen
dat Van der Waals op schandelijke wijzf
en met gebruikmaking van de meest kwa
lijke middelen onrechtmatig beschikt heef
over de levens en de vrijheid van vele tien
tallen landgenoten. In die gedachtenganf
zou de Raad, zelfs afgezien van de bewezei
verklaarde weerzinwekkende moord oj
Van der Meer, die reeds op zichzelf eer
zeer ernstige vergelding vordert, opleggins
van de zwaarste straf geboden voorkomen
Will/ Lagps zal in Juli
terechtstaan
De 47-jarige voorvnalige chef van dé
Amsterdamse Sicherheispolizei, „KrimimaL
rat" Willy Lages, die nu bijna vier jaai
lang in talloze zaken als getuige inlichtingen
heeft verstrekt, zal volgende maand zei
voor het Amsterdamse Bijzonder Gerecht:
hof terechtstaan. De behandeling van de
zaak zal vermoedelijk drie a vier dagen in
beslag nemen.
Prof. mr. J. A. van Hamel zal het ho:
presideren, mr. C. van Rij is advocaat
fiscaal en mr. O. G. Veenstra zal de ver
dachte als raadsman bijstaan.
Kunigunde bij de voetballers. Op een voet
balveld te Schnaittach bij Neurenberi
ontdekte een archeoloog dezer dagen al)
poortversiering een verweerd stuk steen
dat bij nader onderzoek een afbeeldin!
van de Heilige Kunigunde uit het jaa
1320 bleek te zijn. De afbeelding was ja
renlang een van de bezienswaardighede:
uit het museum van Schnaittach. D
archeoloog heeft de afbeelding voor 21
pfennig van de voetbalclub gekocht es
Kunigunde heeft haar plaats in hei
museum teruggekregen.
Vraag. Nadat John Lewis, de Amerikaans!
mijnwerkersleider die er uit ziet als eei
leeuw met ongekamde haren, onlang!'
een groep zakenvrouwen had toegespro
ken, zo vei'telt Newsweek, informeerdi
hij of iemand hem nog een vraag ti
stellen had. Er kwam er één: „WelLi
brilliantine gebruikt u?" vroeg
dame.
Antwoord. En in hetzelfde nummer vafl
dat blad staat een vex-haal over de be*
kende Amerikaanse dichter Robei't Frost,
aan wie gevraagd werd waaraan hij zijn
succes te danken had. „Toen ik twaall
jaar was", antwoordde hij, „werkte il
bij een schoenmaker eix zat de hele da!
met spijkers in mijn mond. Ik dank alle)
aan het feit, dat ik ze nooit heb inge*
slikt".
Monster. Na een jaar is het monster val
het Stöx-sjomeer (Zweden) weer gezien
zo vex-klaart radio-Stockholm. De pas
sagier-s en de piloot van een vliegboo'
zagen aan de oppervlakte een visachtiê
begroeid, mex-kwaardig vervormd mon
ster van ongeveer dertig meter lengte
De beschijvingen van de passagier!
kwamen overeen met de notities in
logboek van de piloot.
"Marcherend land. Het nieuwe Hongaars!
parlement is gisteren voor de eerst!
maal bijeengekomen. Karoly Olt, com
munist en voormalig minister van open
baar welzijn, werd tot voox-zitter ge
kozen. In zijn openingsx-ede zei Olt, dat
Hongarije langs dezelfde weg als da
Sovjet-Unie zou marchex-en en dat hel
nieuwe parlement een nieuw Hongarijf
zou helpen stichten.
