c
3
Het Huis der Nederlandse muziek
De nieuwste heffing ineens
Wereldnieuws
MaanHag 13 Juni 1949
AMSTEL 228
Stichting „Donemus" biedt Nederlandse componisten een kans
(Speciale berichtgeving,
iin een paar kamers van een statiig Am
sterdams huis aan de Amstel, wordt een
grote culturele schat bewaard: de Neder-
landse muziek van het begin van de negen
tiende eeuw tot heden. Gedrukte muziek en
ook muziek, waarvan slechts het manu
script voorhanden Is.
Nederlandse componisten van ernstige
muziek, die op een enkele uitzondering
na in ons land niet kunnen bogen op
grote belangstelling, kwamen tot dq> er
varing, dat hun werken zo nu en dan wel
eens konden worden uitgevoerd, indien
het materiaal voor de orkesten maar aan--
wezig was. In vele gevallen beschikten en
beschikken zij echter niet over voldoende
tijd om de partijen zelf uit te schrijven en
helaas ook niet over dé nodige contanten
om de muziek te laten copiëren. Enkele
hunner klaagden him nood bij de stichting
„Nederlandse muziekbelangen" een li
chaam dat wordt gefinancierd uit door het
Bureau voor Muziek-auteursrechten ge
vormde fondsen. Besloten werd een biblio
theek te stichten, waarbij gebruik zou wor
den gemaakt van een hulpmiddel dat kort
voor 't uitbreken van de tweede wereldoor
log goede diensten had bewezen: de micro
film.
In 1939 toch. toen de oorlogsdreiging zich
ook over ons land uitstrekte, werden ver
scheidene onuitgegeven partituren op mi
crofilms vastgelegd, welke in kelders wer
den bewaard. Bij de ramp van Rotterdam
gingen inderdaad vele manuscripten ver
loren, doch zij konden aan de hand van
de microfilmvergrotingen worden gerecon
strueerd. Deze vergrotingen konden even
wel niet voor uitvoeringen worden gebruikt.
Maar dat het ook anders kan, kwam aan
het licht toen de stichting „Donemus" (do
cumentatie Nederlandse muziek) in het
leven werd geroepen tot vorming van een
bibliotheek en een documentatiebureau,
waar Nederlanders en buitenlanders zich
konden oriënteren.
De zaken werden flink aangepakt. Be
gonnen werd met een bibliotheek van 1200
bladzijden film, welke successievelijk wer
den afgedrukt: studiepartituren voor diri
genten en indien tot uitvoering wordt
besloten dirigeerpartituren. Onder lei
ding van de chef-copiïst Jaap Kleman van
het Concertgebouworkest wordt het orkest
materiaal uitgeschreven en met een licht
drukinstallatie vermenigvuldigd.
Dit orkestmateriaal wordt tegen de ge
bruikelijke vergoeding verhuurd, niet ten
bate van „Donemus", maai- van de betrok
ken componist. Studiepartituren en die voor
kamermuziek worden verkocht, van de op
brengst ontvangt de componist een zeker
percentage.
Propaganda in het buitenland.
„Donemus" zorgt ook voor de propa
ganda in binnen- en buitenland. Onze diri
genten en solisten weten de weg naar
Amstel 228 wel te vinden, doch met alle
buitenlandse dirigenten en solisten, welke
ons land bezoeken, wordt contact gezocht.
Bestuursleden en vrienden van „Donemus"
fungeren op buitenlandse réizen als „postil
lon de musique". Verder heeft men depots
van moderne Nederlandse muziek in het
buitenland, o.a. Zuid-Afrika, Engeland,
België, Frankrijk, Scandinavië en Zuid-
Amerika.
Het plan om een discotheek van moderne
Nederlandse muziek te vormen heeft men
moeten laten schieten, doch de magnetische
graad bleek een goede plaatsvervanger te
zijn. De wire-recorder" neemt allés op wat
de radio aan moderne muziek van landge
noten uitzendt en ook worden van concerten
wel eigen opnamen gemaakt. Zij, die daar
voor interesse hebben, kunnen in een der
vertrekken de studiepartituur van een werk
doornemen en tegelijkertijd de opname be
luisteren. In de toekomst wil men de spoe
len van de „wire-recorder" doubleren en
deze ook naar de buitenlandse depóts zen
den.
Dat dit werk ten bate van onze muziek-
schrijvers financiële offers vraagt, ligt voor
de hand. „Nederlandse Muziekbelangen"
kan deze magnifieke propaganda niet alleen
Heringa Wathrtch
HAARLEM
EIECTRISCHE INSTALLATIES
GRONDVERWARMING
De radio geeft Dinsdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 18.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Platen. 7.50 Dag
opening. 8.15 Lichte muziek. 8.55 Voor de
vrouw. 9.00 Herhaling hersengymnastiek.
9.30 Zangplaten. 10.00 Morgenwijding. 10.15
Arbeidsvitaminen. 10.50 Voor kleuters. 11.00
Buitenlandse liedjes. 11.30 Voor zieke jonge
ren, 12.00 Kwintetspelers. 12.30 Land- en
tuinbouw. 12.33 Platteland. 12.40 Piano en
orgel. 13.20 Metropole-orkest. 14.00 „Met
naald en schaar". 14.30 Werken van Ernest
Chausson. 16.25 Beroemde componisten:
„César Franck". 16.40 Voor de jeugd. 17.00
Kinderkoor. 17.30 Musette-orkest. 17.45 Pers
in Indonesië. 18.15 Piano-potpourri. 18.30
Strijdkrachten. 19:00 Radiostrip. 1.9.10 Parijse
brief. 19.15 Toneelbeschouwing, 19.30 Klan
ken uit Baltische landen. 19.45 Scheepvaart.
19.50 Wederopbouw. 20.05 West-Europese
commentaar. 20.15 Residentie-orkest onder
Ignace Neumark, met Gerard Hengeveld,
piano: „Piet Hein"-rhapsodie. Van Anrooy;
Piano-concert in c no. 2, Raichmaninoff. 21.05
Clinge Doorenbos. 21.15 Johann Straussfeest
te Wenen. 21.45 Buitenlands overzicht. 22.00
Theaterorkest Gerard van Krevelen. 22.30
Quintet voor klarinet en strijkers, Bliss. 23.15
Werken van George Gershwin.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 19.00, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15 Koorzang. 7.45 Gebed. 8.15 ..Pluk de
dag". 9.05 Lichtbaken. 9.35 Sonate in A no
2, Beethoven; Willem Andriessen. 10.00 Voor
kleuters. 10.15 Symphonette-orkest. 10.40
Schoolradio. 11.00 Lichte klanken. 11.30 „Als
de ziele luistert". 11.40 Viool en piano: sonate
no. 9 in F, Mozart. 12.03 Guus Hoekman, bas
en Sini v. d, Brom, piano. 12.30 Land- en
tuinbouw. 12.33 Orkest zonder naam. 12.55
Zonnewijzer. 13.20 Orkest. 13.40 Koor. 14.00
Symphonie no. 101 in D, Haydn. 14.30 Voor
de vroüw. 15.00 Schoolradio. 15.30 Orkest
Xavier Cugat, 16.00 Voor zieken. 16.30 Zie-
kenlof. 17.00 Na schooltijd. 17.15 Wigwam.
17.45 Amusementsorkest. 18.10 Sport. 18.20
Actualiteiten. 18.30 „Het werk van de psy
chiater". 19.15 Rhythmsextet Henk Orthmann.
19.45 „Dit is leven". 20.05 Gewone man. 20.12
Liederen van Schumann. 20.40 Nationale
Reclasscringsdag. toespraak minister van
Justitie. 20.50 Kamermuziek: Piano-sonate in
e. Beethoven: Trio in B. Brahms. 21.40 Om
roeporkest en Groot Omroepkoor. 22.45 Ge
bed. 23.15 Werken van Haydn („Oxford-
symphonie") en Fauré.
1 voor haar rekening nemen. Gelukkig steunt
de regering wel, doch er zal meer geld moe
ten komen om uitbreiding mogelijk te
maken.
Slechts één eis.
Elke Nederlandse componist van ern
stige muziek kan zich kosteloos bij „Done
mus" aansluiten. De enige eis, welke de
stichting stelt, is, dat hij duidelijk leesbare
manuscripten inzendt. De bepaling dat „Do
nemus" het copyright.van de werken, waar
van een microfilm is gemaakt/ krijgt, kan
voor niemand een bezwaar zijn, aangezien
het weidt terstond wordt vrijgegeven, zodra
een uitgever mocht besluiten de compositie
te drukken.
Geen wonder, dat onze componisten een
dankbaar gebruik maken van „Donemus".
Op 31 December van het vorige jaar waren
ea- precies honderd muziekschrijvers bij de
stichting aangesloten. De bibliotheek van
„Donemus" omvatte'toen 1100 composities
in 3000 delen, daarnaast 380 orkestmateri
alen. Verder stelde de heer Joh. A. Alsbach
zijn unieke verzameling uitgegeven Neder
landse muziek ter beschikking van de stich
ting.
Kamerlid stelt vragen
over vacantiebijslag
Het lid der Tweede Kamer de heer An
driessen (K.V.P.) heeft aan de ministers
van Sociale Zaken en van Economische
Zaken gevraagd waarom het College van
Rijksbemiddelaars een beschikking heeft
uitgevaardigd, waarbij voor 1949, aan de
ondernemers de bevoegdheid wordt gegeven
aan hun werknemers een vacantiebijslag te
verstrekken van 2 procent van het jaar
loon, zonder dat is overgenomen het stand
punt van het bestuur van de Stichting van
de Arbeid, dat een vacantiebijslag als een
normale kostprijsfactor dient te worden
beschouwd, en ook geen gevolg is gegeven
aan het verlangen van de Raad van Vak-
centralen, een algemene beschikking uit
te vaardigen, waarin het verstrekken van
een verplichte vacantiebijslag van 2 procent
van het jaarloon wordt voorgeschreven.
Zijn de ministers niet van oordeel,
vraagt de heer Andriessen, dat door de
beschikking ongewenste toestanden ont
staan en de rust in het bedrijfsleven niet
wordt bevorderd, doordat de verstrekking
van de bijslag feitelijk afhankelijk gesteld
wordt van min of meer toevallige omstan
digheden en het niet mogen doorberekenen
van de bijslag tot onbillijkheden aanleiding
geeft, aangezien thans verschillende prijzen
zijn vrijgelaten, ten gevolge waarvan een
ongelijke behandeling voor diverse catego
rieën van goederen en diensten ontstaat?
De heer Andriessen verzoekt, door wijzi
ging der beschikking aan de bezwaren te
gemoet te komen.
Het moet voor een automobilist wel een
vreemde gewaarwording zijn wanneer hij
plotseling een merkwaardig apparaat als
het hier afgebeelde zijn pad ziet kruisen,
totdat hij zich herinnert dat er in de
buurt een fabriek van hefschroefvliegtui-
gen moet zijn, de Piaseki Helicopter Cor
poration.
De foto is genomen te Morten in Penn-
sylvanië en de weg met de opvallendê
waarschuwingsborden wordt nogal eens
gekruist door de producten van de hier
gevestigde fabriek. Overigens is het ge
vaar niet zo erg groot, want de piloot van
de helicoptère is in staat zijn toestel snel
tot stilstand te brengen en als hij dat wil
kan hij het zelfs achteruit doen vliegen
of zo lang als hij zin heeft „op de plaats
rust" houden. Of in het onderhavige ge
val nu het autoverkeer voorrang heeft of
dat het principe „rechts gaat voor" geldt,
is nog een puzzle die verkeersdeskundigen
zullen moeten oplossen.
Het afgebeelde type is de HRP-1 „Res
cuer" (redder) en wordt gebruikt door de
Amerikaanse marine die er een aantal
van heeft besteld.
De „Rescuer" is het grootste hefschroef-
vliegtuig dat momenteel bestaat en kan
tien personen bevatten. Het is bestemd
voor zulke karweitjes als gewondenver-
voer van moeilijk bereikbaar gebied uit
en het uitvoeren van reddingen bijvoor
beeld van drenkelingen in zee waar
voor het zeer geschikt is daar het op ge
ringe hoogte kan stilhangen en een touw
ladder kan neerlaten. Toch kan het in
horizontale vlucht óók een snelheid van
160 k.m. per uur bereiken. De beide draag-
schroeven worden tezamen door een 600
p.k. motor aangedreven en de grootste
vliegafstand bedraagt een kleine 500 k.m.
Al dat moois neemt niet weg dat het
vliegen er in geen onverdeeld genoegen
is: het siddert en trilt allemaal nogal en
als men nog iets te zeggen heeft kan men
dat beter vóór de start doen, want de
slechts met klapperend doek beklede me-
Haagse lagere scholen mogen
eigen leerplan vaststellen
Voor de Haagse openbare lagere scholen
voor gewoon lager onderwijs is een nieuw
leerplan ingevoerd, waarbij aan de scholen
groter vrijheid in het ontwerpen van een
eigen leerplan wordt gegeven, Dit basis
plan komt tegemoet aan een reeds lang be
staande wens tot meer vrijheid om de leer
stof aan te passen aan aard, milieu en be
stemming van de leerling. In het plan zijn
bepaalde methoden aangegeven, waarvan
men met goedkeuring van burgemeester en
wethouders kan afwijken.
Op grond van het basisplan stelt iedere
school voortaan een afzonderlijk leerplan
vast, waarin de behandeling der leerstof
voor elk vak en elk leerjaar in details wordt
vastgelegd. Men kan hierbij rekening hou
den met het speciale karakter van de
school.
Wethouder J. van Zwijndregt die het plan
voor onderwijs-deskundigen nader toe
lichtte, zeide, dat thans enerzijds groter
vrijheid en zelfstandigheid van de school is
verkregen, anderzijds voortaan meer ver
antwoordelijkheid op het onderwijzers
corps zal drukken.
TELEFOONKABELS IN DE WADDENZEE
WORDEN NAGEZIEN.
In de haven van Nieuwediep is binnen
gelopen het rijkskabelschip „Poolster". De
P.T.T.-bemanning zal de telefoonkabel tus
sen het vaste land en Texel nazien, evenals
de kabels tussen de eilanden Texel, Vlie
land, Terschelling en tussen Schiermonnik
oog en Oostmahorn. Na deze werkzaam
heden zullen de oude telefoonkabels, die
voorheen voor de telefoonverbinding met
Engeland werden gebruikt, worden opge
vist. Volgend jaar zal de „Poolster" nieuwe
kabels in het kustgebied leggen voor de
verbinding met Denemarken.
taalconstructie laat veel gedachtenwisse-
ling" gedurende de vlucht niet toe. Maar het
hefschroefvliegtuig staat dan ook nog pas
„in de kinderschoenen" en er wordt hard
gewerkt aan nieuwe en betere ontwerpen,
terwijl reeds veel grotere toestellen op
stapel staan. Over een jaar of tien zal een
„Rescuer" waarschijnlijk de lachlust op
wekken!
„De Oosthoek" besloot het
seizoen met een toneelavond
De bloeiende Overijselse, Gelderse en
Drentse (maar het lijkt wel vooral Twent-;
se) Vereniging in Haarlem, de „Oosthoek",
heelt Zaterdagavond het seizoen besloten
met een toneelavond, die in de tuinzaal
van het Gemeentelijk Concertgebouw,
werd gehouden. De toneelgroep „De Lies
ter" kwam met een landelijke idylle van
A. J. Zoetmulder op de planken, getiteld
„Als stad en land elkaar ontmoeten". Een
gemoedelijk, pretentieloos geval, dat juist
voldoende vaart bezit om speelbaar te kun
nen zijn, en net genoeg intrige om de aan
dacht te kunnen vasthouden.
Want de verwikkelingen van dit een
voudige blijspel zijn wel tot een minimum
beperkt: een Overijselse boerin is in de
macht van een geldschieter geraakt, wie
zij een aflossingsbedrag schuldig blijft,
moet dientengevolge van haar boerenwo
ning een pension maken en wil de gasten
buiten haar financiële beslommeringen
houden. Dat is eigenlijk alles, en de
geschiedenis zou het volgen nauwelijks
waard zijn, als zij niet op de rustige
manier in de breedte uitgesponnen was
die wij van de Oostelijke contreien ken
nen, en gekruid was met het gezellig dia
lect dier streken.
Bovendien hadden de spelers er kenne
lijk zelf plezier in, en zo konden vooral
de Overijselse boerderij-bewoners aller
bewondering wegdragen.
Mevrouw A. M. Wenning-Beekman als
de boerin, R. C. de Graaf-Komduur als
haar dochter en vooral A. G. J. Aarsen
(van wie men werkelijk zou kunnen zeg
gen, dat hij het stuk ook „beleefde") zet-<
ten ons aannemelijke figuren voor de ogen.
De „Westelijke" personages kwamenj
wat minder levensecht voor de dag en had
den wel eens moeite zich van de letter
van de tekst los te maken, maar ook zij
sloegen zich er goed door heen. De heer
A. H. Damveld blonk uit in een kleine, zij
het niet overal gemakkelijke rol van
chauffeur. H. J. E. C.
N.V.V. dringt aan op
versnelde demobilisatie
Adres aan de ministerraad
Het verbondsbestuur van het Neder
lands Verbond van Vakverenigingen heeft
aan de Raad van Ministers een brief ge
richt, waarin onder andere wordt ver
klaard:
„De berichten, die het bestuur uit Indo
nesië bereiken omtrent de lichamelijke en
morele gesteldheid van talrijke daar ver
blijvende Nederlandse dienstplichtigen,
vervullen het bestuur met grote zorg. Uit
correspondentie met vele honderden jeug
dige leden der vakbeweging blijkt, dat het
langdurige verblijf te velde onder tropi
sche omstandigheden een zeer ongewenste
invloed op velen heeft.
Er bestaat grote ongerustheid in den
lande aangaande de toestand van die jeug
dige Nederlandse militairen, die nu reeds
21/2 jaar of langer in de tropen verblijven
en het bestuur vreest, dat de verklaring
van de regering dat aan het aflossings
schema onder alle omstandigheden de
hand zal worden gehouden, toch niet bij
machte zal blijken aan deze ongerustheid
een einde te maken.
Het bestuur beseft dat een te snelle
demobilisatie van een aanzienlijk deel der
Nederlandse troepen in Indonesië de ge
varen voor dev achterblij venden nog zou
doen toenemen, zolang de politieke om
standigheden in Indonesië niet aanzienlijk
verbeterd zijn. De mogelijkheid lijkt thans
echter aanwezig, dat binnen afzienbare tijd
een pacificatie van de toestand in Indone
sië zal kunnen plaats hebben als resultaat
van bereikte politieke overeenstemming.
Het bestuur dringt er op aan, het aflos
singsschema derhalve te willen beschou
wen als een minimum. Zodra de politieke
situatie en de veiligheid van de militairen,
die nog in Indonesië zullen moeten blijven,
dit maar even veroorloven, zou naar de
mening van het bestuur tot een versnelde
demobilisatie van meer troepen dan in het
huidige aflossingsschema is voorzien, moe
ten worden overgegaan. Dit zou de verbe
tering van de verhouding tussen Neder
land en Indonesië even zeer ten goede
komen als de financiële toestand van ons
land en het welzijn van de desbetreffende
militairen."
Schilderkunst
Kees vari Dongen
in Boymans
De grote overzichtstentoonstelling van
het werk van de verfranste Rotterdammer
Van Dongen, die van 28 Mei tot 10 Juli in
het museum Boymans te Rotterdam wordt
gehouden, was voor mij in meer dan één
opzicht een grote verrassing. Het oordeel
over deze ongetwijfeld belangrijke schilder
wordt namelijk steeds weer vertroebeld
door de lang niet altijd fijne reclame over
zichzelf en over zijn werk. Nu zag ik voor
dien geen enkele Van Dongen-expositie
waar het vroege werk zo sterk vertegen
woordigd was als op deze, enige zalen vul
lende tentoonstelling. Verder blijkt uit deze
grote collectie, dat de prachtige rasschilder
die uit zijn vroeger werk zo sterk spreekt,
ondanks veel sensationeels en oppervlak
kigs pog steeds aan het woord is. Het is
deze echte, ernstige Van Dongen waaraan
ik deze bespreking voornamelijk zou willen
wijden.
Het begint dan bij enige veelbelovende
zaken uit zijn Rotterdamse tijd. Een zich
kappende vrouw, eeri zonnig nevelig gezicht
op de Maas met een oorlogsschip op de
achtergrorid en vooral ook een portret van
zijn vader van 1896, waar ik nog even op
wil terugkomen. Sterke, gave impressionis
tische uitingen zijn dan de „Impasse Girar-
don" en „Op de Champs-Elysées" van 1899.
In de jaren 19Ö01910 volgt dan een
serie werken waarin de colorist Van Dongen
steeds meer los komt van de Frans-impres
sionistische voorbeelden. Hoogtepunten uit
deze tijd zijn „Het bed", „Het gele laarsje",
„Angèle met haar blommekens" en vooral
de liggende vrouw in het zwart en het
naakt met de kousenband. De bekroning
van deze periode is voor mij de „Vrouw
met Jabot".
Enkele uitzonderingen daargelaten, zoals
de „Comtesse de Noailles" en „La Madonne
aux bras vides", dat heel mooie schilderijen
zijn, komt daarna bij de vrouwénportretten
het sensatie-element sterker naar voren.Zijn
vrouwen gaan dan ook steeds meer op el
kaar lijken. Van de actrice Maria Lani bij
voorbeeld zag ik van andere leden 'der
Parijse school portretten die veel belang
wekkender waren. Het is in de latere pe
riode vooral bij de mannenportretten, waar
wij de grote schilder Van Dongen moeten
zoeken.
Het is in dit verband dat ik terug kom.
op het vroege portret van zijn vader. De
lijn die daar aanvangt kunnen wij vervol
gen in de zeer menselijke portretten van
dr. Rappaport en van Anatole France. Zijn
„Monseigneur Messara, Metropoliet van
Beyrouth" zit daar voor ons als een werke
lijk kerkvorst. Beeldt hij jongere mannen af,
dan komt ook weer de spotter boven, zoals
bij Yves Miranda en Markies Boni de Cas-
tellane. Bij zijn portret van de excentrieke
Parijse kapper Antoine als Bouddha, komt
het onprettige van veel van zijn late vrou
wenportretten weer boven. Ik houd het bij
zijn prachtige portret van minister Barthou:
Het werk van een groot mensenkenner.
L. H. H. SCHUTTE.
Eindexamen Toneelschool
Naar oude traditie had Zaterdagmiddag
een gedeeltelijke herhaling in de Amster
damse Schouwburg plaats van het pro
gramma, waarmee negen candidaten enkele
weken geleden allen met goed gevolg
eindexamen van de Toneelschool deden. Er
bestond voor deze jaarlijkse demonstratie
die gratis toegankelijk is zoveel belang
stelling dat zelfs de gaanderijen zich met
toeschouwers vulden.
Zoals reeds eerder bekend werd gemaakt
zijn Emmy Lopes Dias en Henk van Ulsen
(die beiden een engagement bij Comedia
hebben gekregen) cum laude geslaagd. De
eerstgenoemde onderscheidde zich vooral
in een fragment uit het treurspel „Electra"
van Sophocles, waarin zij blijk gaf van
een dramatisch hoogst effectieve zeggings
kracht zonder de structuur van de verzen
ook maar enigszins geweld aan te doen. De
plastiek was haar zwakste zijde. Zeker niet
minder overtuigend bewees zij haar ge
schiktheid voor het moderne répertoire.
Met snel verschietend timbre en voor een
zo jonge actrice verrassend fel tempera
ment, niettemin gedragen door een perfecte
beheersing, vertolkte zij de rol van Barbara
in het vierde bedrijf uit „Het rendez-vous
te Senlis" van Jean Anouilh. Men mag grote
verwachtingen op haar baseren.
Henk van Ulsen, mede door zijn nu reeds
aan de dag getreden veelzijdigheid een
toneelspeler van hetzelfde type als Cruys
Voorbergh, sloeg door zijn prestaties in
dx-ie ver uiteenlopende genres de zaal met
stomheid van verbazing. Hij was achter-
eenvolgens de komische dokter Cajus uit
„De vrolijke vrouwtjes van Windsor" door
Shakespeare, de met zijn minderwaardig
verleden afrekenende George uit voor
noemd „Rendez-vous" van Anouilh, de
jonge luitenant in het stemmingsvolle dra
ma „De eenzame weg" van Schnitzler en
de eerst als scholier voorgestelde bruide
gom in „Onze Stad" van Thornton Wilder.
De derde tot Comedia toegetredene is
Onno Molenkamp, wiens talent hier minder
goed tot zijn reclxt kwam dan destijds in
de „Midzomernachtdroom" waarin hij zo'n
opvallende beurt maakte als Spoel de
Wever. Naar de Haagse Comedie gaat Al-
lard van der Scheer, die door zijn optreden
als de kunstenaar Julian Fichtner in „De
eenzame weg" en ook in „Le chemin des
écoliers" vaix Birabeau veel goeds voor
speelde.
Na afloop van deze op uitzonderlijk peil
staande voorstelling reikte directeur W. Ph.
Pos met enkele wijze woorden de ver
worven diploma's uit. De andere namen
die vroeg of laat in de toneelbesprekingen
zullen opduiken zijn: Annie Bout en Betty
van Brussel, die bij het A.T.G. terecht
komen, Benita Groenier, die wégens ziekte
niet in dit openbaar eindexamen kon op
treden en 's-Gravenhage tot domi
cilie krijgt, Tine de Vries en Sito Hoving.
Deze laatsten zal men weldra kunnen zien
respectievelijk bij het Nedei-lands Volks
toneel en het Rotterdams Toneelgezelschap.
DAVID KONING.
Te Batavia
Distributie
Elk land heeft zijn eigen distributie
moeilijkheden. Wij maken ons in de archi
pel niet zo erg bezorgd over de toewijzing
van kolen en andere brandstof. Maar er
iets heel anders, dat sterk de aandacht
vraagt: gebrek aan een vitale grondstof
voor de mens, speciaal in een land als dit|
water. Om Batavia als voox-beeld te nemenj
Nog steeds werken in grote delen van da
stad de watexieidingen in het geheel niet
Er zijn kranen, er zijn buizen, maar watej
komt er niet uit. En in de delen van do
stad, waar wel een redelijke druk op do
waterleiding staat, mag men nooit vergeten
dat dit water niet als drinkwater gebruik]
kan worden. Daar is het niet zuiver genoef
voor. Het moet dus eerst gekookt en daarj
na weer sterk gekoeld worden. Voor dj
mensen en dat zijn er tallozen dit
nog steeds vergeefs hun kranen opei
zetten, rijden er „waterwagens". Vracht
auto's, of soms zelfs echte tankwagens
volgeladen met water, dat de inwoners vai
deze goede stad volgens een bepaald ver
delings-schema kunnen betrekken. Di
houdt in, dat zij zeventig liter per hooft
per dag kunnen krijgen. En u kunt er vai]
overtuigd zijn dat dat in een stad als dez]
niet veel is, te weinig zelfs. Maar men
probeert zich zoveel mogelijk aan te pas
sen, want dat is de enige manier, waaroa
het leven in dit land op het ogenblik ge
leefd kan worden. De prijzen zijn hoog
de moeilijkheden groot en sommige van
de noodzakelijkste ax-tikelen zijn schaars
Een van de noodzakelijkste dingen is ooll
electriciteit. Ook hierop wordt een scherp]
distributie toegepast, die tot resultaat heefj
dat in het federaal district van Batavii
elke -wijk eens in de drie dagen volslageij
is verstoken van electriciteit en du]
's avonds in het duister ligt. Tegen de»
laatste maatregel zijn al vele protested
opgegaan. Een van de sterkste argumenj
ten is wel, dat het gezinsleven, dat in deze
zo verschrikkelijk overbevolkte stad toclj
al een kwijnend bestaan leidt, door
tweemaal wekelijkse verduistering hele
maal wordt verwaarloosd. Het bezoek aai
bioscopen en restaurants stijgt en de hui
zen liggen in het donker. Prijzen van arti
kelen als kaarsen en petroleum schietei
natuux-lijk tot fabelachtige hoogten.
Dan de derde van de huiselijke energie
bronnen: gas. Ook hier weer hetzelfde lied
Een groot deel van de stad heeft sinds d<
oorlog nog van geen kubieke centimete
gas plezier gehad. De gasfabriek werk
door gebrek aan grondstoffen maar oj
halve kracht.
Ja, het is wel vaak een somber lied,
zich opdringt aan de Europeaan, die poog!
zich in Indonesië een zo menswaardig
mogelijk bestaan te scheppen.
E. P.
Op 7 Juli a.s. zal het 12V^ jaar geleden zijn dat onze Koningin mét Prins
Bernhard in het huwelijk werd verbonden.
Naar goed Nederlandse aard zal iedere Nederlander, arm of rijk, in staat
dienen te worden gesteld in deze bruiloftsviering, vrijwel zonder financieel
bezwaar, aandeel te hebben.
Door de medewerking van het hoofdbestuur der Posterijen zal deze gedachte
op eenvoudige wijze kunnen worden verwezenlijkt.
Knip onderstaand formulier uit en beplak de daarvoor aangewezen ruimte met
postzegels ter waarde van tenminste 10 cent en ten hoogste één gulden.
Vul uw naarn en adres in en werp het formulier zonder enveloppe in de
brievenbus.
Ruimte voor het plakken van postzegels.
AFZENDER:
Naam:
Adres:
Woonplaats:
.Provincie:
'Aan het Comité
Koperen Bruiloftsviering
Koninklijk Echtpaar
Drie Hoekjes 3
's-Gravenhage
Sportvlieger gewond bij
noodlanding in Frankrijk
Zaterdagavond heeft een Nederlandse
„Super Cruiser" een noodlanding bij Lens
in Frankrijk moeten maken. De bestuur
der, de heer P. van der Drift uit Voorburg
brak een been en liep enige andere
kwetsuren op. Zijn passagiers, de medicus
N. Versteeg en zijn echtgenote uit Noot
dorp, wei'dexx licht gewond.
Het sportvliegtuig werd zwaar bescha
digd.
De heer Van der Drift deed met zijn
Super Cruiser, een vergrote Piper Cub,
mee aan de „Rallye du Cervin" naar
Zurich. Hij was Zaterdagmorgen vaix
Ypenburg gestart.
PANDA OP DE KERMIS
15. Panda had nu dus een nette Misse-
lijke-Kinderen-Besteldienst, maar tenslot
te werd het later en later, het werd lang
zamerhand donker en de meeste mensen
gingen naar huis. De kermis werd voor
vandaag gesloten, en Panda was nu trou
wens ook moe. „Morgen weer verder,"
dacht hij opgewekt, en toen ging hij nog
even een glas limonade drinken van zijn
zelf-verdiende geld. Dat had hij wel ver
diend, nietwaar? Het smaakte heerlijk. En
zijn wagen stond intussen achter hem. Ja,
ja, en nu was het dan maar jammer, dat
Panda limonade dronk en niet omkeek.
Sluipt daar niet een duistere gedaante
nader? Enfin, we zullen maar eens af
wachten! Panda betaalde, en toen nam
hij de kinderwagen weer ter hand, en
vervolgens verliet hij de kermis, die nu al
half-leeg was. Zo wandelde hij dan door
het park, dat vlak naast het kermis-terrein
gelegen roas, om nog even van de frisse
lucht en de stilte te genietan en intussen
wat na te denken, voordat hij in de her
berg onderdak voor de nacht ging zoeken.
Maar terwijl hij zo liep dacht hij: „Wat
vreemd is dat.... nu is de wagen leeg,
en toch lijkt het alsof hij zwaarder is ge
worden...,". Ja, dat was vreemd.
Engel der kinderen. Zaterdag is een weldaj
digheidsvlucht in Zuid-Amerika tet|
bate van de Italiaanse jeugd tot eet
tragisch einde gekomen doox-dat heil
vliegtuig te Cinco Esquinas in Costs]
Rica is neergestort en in brand gevlo
gen. De inzittenden van het toestel
twee Italianen, kwamen bij het ongelul
om het leven. Het toestel, de „Engel de'
kinderen", was indertijd uit Italië di
Atlantische Oceaan overgevlogen naa:
Buenos Aires. Het werd bestuurd dooi]
kolonel Riccardo Roveda en dr. Giovan
ni Vittori.
Brand. In de nacht van Zaterdag op Zon
dag is het Zwitserse bergdorp Selva i:
het kanton Graubünden gelieel afgej
brand. De brand ontstond in de
avond in een van de vijftien woonhui-I
zen van het dorp. Het vuur werd z«|
door de krachtige wind aangewakkerd
dat reeds na een half uur het geheli|
dorp in lichter laaie stond, de kerk es
een twintigtal stallen inbegrepen. D<
uit hun slaap opgeschrikte bewonen
konden alleen het vege lijf redden, dod
al hun have en vee werd een prooi de:
vlammen.
Overval. Een groep gewapende mannes]
heeft deze week een communistisch!
vergadering nabij Krakau (Polen) ver
stoord en drie communistische leideri|
neergeschoten. Twee andere communis
ten wei-den gewond. Na alles in de zat!
kort en klein te hebben geslagen, sloegü|
de invallers met medeneming van eea
deel van de partijkas op de vlucht.
Volksdemocratie. Buitenlandse diplomaten
en journalisten in Px-aag klagen erover,
dat de Tsjechoslowaakse veiligheids
politie nauwlettender toezicht is gaas]
ixouden op hun gedragingen en hun con
tact met Tsjechoslowaakse onderdanen]
Zij noemen voorts vele gevallen, waar*
in personen werden geai-resteerd nadat]
zij een bezoek hadden gebracht
Britse of Amerikaanse leeszalen.
