c
Keiler Macdonald
3
ELEVOX ELECTRIC CALL
De ramp van Pompeï en Herculanum
schonk de wereld een rijke historische kennis
(Wereldnieuws
Woensdag 15 Juni 1949
DE ROMEINSE OUDHEID HERLEEFT
Een eeuwenoude tragedie verstard teruggevonden
(Van onze correspondent te Rome)
Er zijn rampen in de geschiedenis der
mensheid, die het nageslacht moeilijk meer
als zodanig kan beschouwen. Het beste
voorbeeld daarvan is wel de uitbarsting
van de Vesuvius in 79 na Chr. Zonder de
tragische ondergang der beide stadjes Pom
pei en Herculanum zou Napels thans niet
het rijkste museum ter wereld voor Grieks-
Romeinse oudheden bezitten en zouden wij
over het leven der oude Romeinen heel wat
minder weten. Sedert precies 200 jaar
wordt thans te Pompeï gegraven. Drievijf
den der stad zijn blootgelegd en het gevolg
is, dat wij over het dagelijks leven in die
provinciestad negentien eeuwen geleden
heel wat meer weten dan over het leven in
enige soortgelijke, historisch onbelangrijke,
plaats twee eeuwen terug. De huisinrich
ting kunnen wij ons niet alleen voorstellen,
maar we zien ze voor ons. Naam e$ beroep
van honderden burgers uit alle standen zijn
ons bekend. Wij weten, wie de burgers van
Pompeï met de zorg voor de openbare zaak
wilden belasten en welke ambtenaren zij
ongewenst achtten. Wij kennen veel van de
intiemste gedachten der bewoners, daar zij
meer nog dan de tegenwoordige Italianen
de gewoonte hadden alles wat in hen op
kwam op de muur te schrijven. Wij heb
ben niet alleen hun. portretten, maar vol
maakte afgietsels van hun lichamen, hun
kleding en hun huisdieren, de planten, die
ze in hun tuinen kweekten, de prijzen van
verschillende levensmiddelen of van de
fontein, die Enaeus Aper in het jaar 3 na
Chr. aan het badhuis bij het forum schonk.
De schade, aangericht door enkele bom
bardementen uit de lucht, kon gelukkig
voor het grootste deel hersteld worden. Met
liefdevolle toewijding en oneindig geduld
hebben Italiaanse restaurateurs ook de
kleinste schilfertjes van wandschilderingen,
die door de luchtdruk van de wand waren
gevallen, bijeengegaard, ze als een enorme
legkaart aan elkaar gepast en weer op de
oude plaats bevestigd. Van het museum,
dat door een voltreffer werd geraakt en
waarvan de inhoud totaal verloren scheen,
werd drie kwart van de voorwerpen uit het
puin te voorschijn gehaald en weer her
steld. Een nieuw museumgebouw, doel
matiger dan het oude en meer systematisch
ingericht, werd voor kort in gebruik geno-
men.
De opgravingen gaan voort. In tweehon
derd jaren werd drie vijfde der stad opge
graven. Thans werkt men vrijwel zonder
onderbreking, doch het tempo is langzamer
dan vroeger. De oude methode immers
kwam hierop neer, dat men naar kunst
werken zocht. De bronzen en marmers, de
van de muren genomen wandschilderingen,
het ging allemaal naar het museum in Na
pels. Wat na de opgraving overbleef waren
werkwijze, die onder leiding van prof.
naakte bakstenen muren. De tegenwoordige
Maiuri nog steeds verder wórdt ontwik
keld, is wel geheel anders.
Het personeel is natuurlijk gespeciali
seerd. De tijd dat men er met de spade op
los groef, tot men op een muur of enig vast
voorwei'p stuitte,, is voorbij. Ih de archeo
logische laag wordt met kleine schopjes
gewerkt. Alle afgevoerde aarde, of juister
as, wordt zorgvuldig gezeefd en geen voor
werp, als is het riog zo klein, gaat verloren.
De graankorrels, waar een Romeins kind;
mee heeft gespeeld, komen, aan het licht zo
goed als de verdroogde purperen kleurstof,
waarmee in een van de talrijke ververijen
de stoffen werden gekleurd. Wordt er een
gaatje in de grond gezien, dan giet men
daar vloeibaar gips in tot het gevuld is.
Straks zal een gipsen vorm te voorschijn
komen, die ons weer iets leert over het
leven in de oudheid, Immers dat gat be
tekent meestal, dat op die plaats enige or
ganische substantie vergaan is: een voor
werp uit hout, een lijk van mens of dier,
een plant. Op deze wijze ontstaan nauwkeu
rige afgietsels van deuren, vensters, meu
belen, maar ook van de slachtoffers zelf
en hun huisdieren, van de wortels der bo
men en kruiden, die zij in hun tuin hadden.
Dat alles wordt weer precies zo op de oude
plaats hersteld. De afdrukken van de bal
ken van een ineengestort plafond en de
schilfers van de kalkbekleding van dat
plafond met daarop nog resten van de
Een Eltenaar uit de
„Correctie"
Zei: Als ik straks mijn
vriend Lex zie,
Dan zeg ik heel groots
Ich trink nur TIP
VAN BOOTZ,
Voor de goede Hollandse
connectie.
'n TIP VAN BOOTZ
Inz. de Hr. B. W. te A'dam ontv. 1 fl. TIP
(Adv.)
De radio geeft Donderdag
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00, 8.00, 13.00, 17.30, 20.00, 23.00 uur Nieuws.
7.15' Gymnastiek. 7.30 Walsen van Joh
Strauss. 7.50 Dagopening. 8.15 Lichte klan
ken. 8.55 Voor de vrouw. 9.00 Platen. 10.00
Morgenwijding. 10.15 Arbeidsvitaminen.-10.50
Voor kleuters. 1100 Orgelconcert. 11.45 Voor
dracht. 12.00 Deense muziek. 12.30 Land- en
tuinbouw. 12.33 Spionnetje. 12.38 Pierre
Palla en Trio Melodia. 13.20 Aan
sluiting met de B. B. C.. lichte muziek
13.50 Bing Crosby. 14.00 Zuiderzeemuseum.
14.15 Kamermuziek. 15.00 „Klimop". 16.00
„Assortimento". 17.00 Voor de jeugd. 17.20
„Welle dier?". 17.45 Platen. 17.55 Reportage
Finland—Nederland. 19.50 Platen. 20.05 Toe
spraak minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen. 20.15 Holland Festival: Con
certgebouworkest onder Pierre Monteux.
22.30 Platen. 22.40 Viool en piano. 23.15 Pro
menade-orkest. 23.45 Dansmuziek.
HILVERSUM II. 414.5 M.
7.00. 8.00, 13.00. 19.00. 20.00. 23.00 uur Nieuws.
7.15 Alain Romans, piano. 7.45 Gebed. 8,15
Trio in D, Haydn. 8.25 Hoogmis, 9.50 Concert
voör hobo en orkest. Corelli. 10.00 Engelse
suite. Bach. 10.15 Morgendienst. 10.45 Gees
telijke liederen. 11.00 Voor zieken. 11.40 Pla
ten. 12.03 Zang en piano. 12.30 Land- en tuin
bouw. 12.33 Metropole-orkest. 12,53 Zonne
wijzers. 13.20 Dansmuziek. 13.45 Voor de
vrouw: 14.00 Sextet Johnny Kroon. 14.40 Voor
de vrouw. 15 00 Kamerorkest. 16.00 Bijbelle
zing, 16.45 Children's Corner, Debussy 17.00
Jeugdjournaal. 17.30 Jeugd zingt en draagt
voor 17.50 „Tussen licht eri duister". 18.00
Leger des Heils, 18.15 C. N. V. 18.30 Koor.
19,15 Nederlandse organisten. 19.30 Actueel
geluid. 19.45 Platen. 21,00 Betekenis ge
meenteraadsverkiezing. 21.15 Lichte orkest
werken. 21.30 Opgewekte klanken. 22.15
„Vaart der volken". 22.45 Overdenking, 23.15
Pianoconcert, no. 2 in f, Chopin. 23.50
„Pavane pour une infante défunte", Ravel.
schildering, maken het mogelijk precies
zo een plafond te maken en het te bekle
den met de resten der oude decoratie. Dé
schilderingen der wanden, meetal vrij goed
bewaard, prijken in al hun kleurengloed.
In de kamers ziet men de meubelen in gips
afgietsels, bronzen of andere metalen voor
werpen in origineel. In de keuken vindt
men de terracotta-vaten voor olie en wijn
en de haard of de bronze driepoot, waar
boven pot of ketel staat.
De sterke muur
Buiten zijn de muren der huizen met
stucco bekleed en vaak geheel bedekt met
inscripties, die voor het grootste deel be
trekking hebben op verkiezingen men ziet:
er is niets nieuws onder de zon) Maar ook
zijn er de „graffiti" door schoolkinderen
of leeglopers met een spijker'in het stucco
gegrift en die de dingen plotseling zo
levend maken. Op de muur van een kamer
ziet men de tekening, waarmee de eigenaar
of een architect het plan heeft geschetst
voor een uitbreiding vaa het huis. Elders
gebruikt een waard de muur öm'de kosten
van het gelag te berekenen. Op drie plaat
sen leest men: „Ik bewonder je, o muur,
dat je nog niet bent ingestort, terwijl je de
last van al dit dom geschrijf moet dragen".
In de kleine tuintjes zijn de oude fon
teinen weer in ere hersteld en dezelfde
waterstraal als 2000 jaar geleden besproeit
de bladeren van een plant, gelijk aan die
welke op dezelfde plaats vroeger stond.
Alle gebruiksvoorwerpen liggen om ons
heen op de plaats, waar zij werden gevon
den of op de plaats waar zij zich bevonden,
toen onder de druk van de as het dak ineen
stortte.
Men komt het huis binnen over het
mozaiek, dat waarschuwt voor de boosaar
dige waakhond. Men ziet het altaar, door
geschilderde slangen omkronkeld, waar de
huisheer aan de Penaten offerde. Ginds
staat de ijzeren geldkist met het gecom
pliceerde slot nog intact en van kamer tot
kamer wandelt men door het gehele huis
als bezocht men een gemeubileerde woning,
die te huur staat. Als men moe is van het
bezoek is in de naaste omgeving altijd wel
een „thermopolium" (gaarkeuken), waar
men een koele drank schenkt. Helaas is de
barkeeper de laatste 1870 jaar afwezig,
maar zijn spulletjes zijn nog intact.
Door tot nog toe onbekende oorzaak brak in het Zwitserse dorp Selva brand uit. Het
vuur werd door de hevige wind dusdanig aangewakkerd, dat het hele dorpje binnen
twintig minuten was afgebrand. Er vielen gelukkig geen mensenlevens te betreuren.
Door deze brand zijn 100 personen dakloos geworden. Een overzicht
van het iferbrande dorp.
Schout bij nacht Willinge
naar de vlootmanoeuvres
De bevelhebber van de aan de geallieerde
vlootmanoeuvres deelnemende Nederlandse
oorlogsbodems, Schout bij Nacht J. J. L.
Willinge, zal in de ochtend van 24 Juni met
zijn staf te Nieuwediep aan boord van
Hr! Ms. „Tromp" gaan. Als chef-staf zal
optreden luitenant ter zee 1ste klasse H. A.
W. Goossens. De manoeuvres zullen ook
worden bijgewoond door de oudste jaars
adelborsten.
De Marine-luchtvaartdienst neemt aan
de oefeningen deel met 9 Fireflies, 3 Sea-
furies en 5 Mitchells.
TIJDELIJKE INVOER VAN
RIJWIELEN IN FRANKRIJK VRIJ
De A.N.W.B. deelt mede, dat met ingang
van 15 .Juni bezoekers van Frankrijk hun
rijwiel kunnen meenemen zonder dat daar
voor grensdocumenten nodig zijn.
Deze tijdelijke invoer is vrij, zowel over
de weg als over zee en per spoor.
Zij, die in het bezit van een grensdocu-
ment (zogenaamde Carte de passage) dat,
nog niet voor uitvoer is afgestempeld, moe
ten dit bij terugkeer üit Frankrijk alsnog
laten doen, daar anders betaling der in
voerrechten van hen zal worden geëist.
T
LUIDSPREKENDE TELEFOON INSTALLATIES
INLICHTINGEN EN PROSPECTUS BU:
JANSWEG 42, HAARLEM - TEL. 11828-18626
Lonen en arbeidsvoorwaarden
van zeevarenden
De Raad van Bestuur voor de Zeevaart,
vertegenwoordigende de Nederlandse Re
dersgemeenschap (met uitzondering van de
K.P.M., K.J.C.P.L. en de rederijen, beho
rende tot de Koninklijke Shell-groep) en
de Contactcommissie van Organisaties van
Werknemers ter Koopvaardij, waarbij zijn
aangesloten de centrale van kapiteins en
officieren ter koopvaardij en de Centrale
Bond van Transportarbeiders (Unie van
Zeelieden) hebben sedert Februari onder
handelingen gevoerd over door de contact
commissie in Nevember 1948 bij de raad
van bestuur ingediende voorstellen tot wij
ziging van de geldende loon- en andere
arbeidsvoorwaarden der Nederlandse zee
varenden.
Deze onderhandelingen hebben tot over
eenstemming tussen partijen geleid. Op het
resultaat hiervan is inmiddels de goedkeu
ring van het College van Rijksbemiddelaars
verkregen.
De wijzigingen, welke met terugwerken
de kracht 1 Mei in werking zijn getreden,
betreffen ten aanzien van de lonen een
correctie in de vorm van verhogingen vol
gens volbrachte vaartijd op de huidige
gages der gezellen. De gages der kapiteins
en officieren zijn in een beter onderling
verband gebracht. Die der hoofdwerktuig
kundigen zijn niet onbelangrijk verhoogd.
In de arbeidsvoorwaarden werden ver
beteringen van technische en van sociale
aard aangebracht.
Wegens het verstrijken van de termijn
van drie jaren, waarvoor de Koopvaardij -
stichting 1946 op 4 April 1946 in het leven
was geroepen, werd overeengekomen haar
voor onbepaalde tijd voort te zetten.
Deze instelling waarborgt aan officieren
en gezellen, die tijdelijk zonder werk ge
raken, onder bepaalde voorwaarden uit
keringen van 100 procent van de laatstge
noten gage gedurende maximaal 3 weken
en aansluitend daarop tot 80 procent van
de laatstgenoten gage gedurende maxi
maal 26 weken.
Twintig jaar voor verraders
van cle Stijkelgroep
Het Bijzonder Gerechtshof te 's-Graven-
hage heeft uitspraak gedaan in de zaak
tegen W. S. van D. en J. van W. beiden uit
's-Gravenhage.
Deze mannen Werden ervan verdacht de
Haagse „Stijkelgroep", een der eerste
Néderlandse verzetsorganisaties, aan de
Duitsers te hebben uitgeleverd. Dit ver
raad had ten gevolge, dat de leider van de
groep, drs. Stijkel en 32 zijner medewer
kers, te Berlijn na een proces van 14 dagen
ter dood veroordeeld werden. Een groot
aantal van hen werd op 4 Juni 1943 te
rechtgesteld. De overigen kregen gevange
nisstraffen. De procureur-fiscaal eiste veer
tien dagen geleden de doodstraf tegen beide
verdachten. Het Bijzonder Hof veroordeel
de hen tot twintig jaar gevangenisstraf.
Gratificatie voor rijkspersoneel
Naar het A.N.P. verneemt is te verwach
ten, dat met betrekking tot het geven van
een gratificatie aan rijkspersoneel de re-
gering dezelfde gedragslijn zal volgen als
verleden jaar, dat wil zeggen, dat aan hen,
die een salaris hebben van minder dan
4560 over 1949 een gratificatie zal wor
den toegekend van 2 procent, van het sa
laris, met een maximum van 50 gulden
per persoon.
Middenstandscongres
van de Partij van de Arbeid
In Utrecht heeft de dr. Wiardi Beekman-
stichting in samenwerking met het partij-'
bestuur van de Partij van de Arbeid een
middenstandscongres gehouden. Voorzitter,
prof. mr. R. Kranenburg was van oordeel
dat „de sanering van de middenstand niet
mag worden overgelaten aan het vrije spel
der maatschappelijke krachten, dat overi
gens geen spel maar harde werkelijkheid
De heer P. Bi:inckman sprak over „De
noden van de middenstand en dé noden van
het land". Hij betoogde dat. de middenstand
niet verwijnen zal, zoals/vroeger wel eens
is verondersteld. De moeilijkheden voor de
middenstand staan echter'weer voor de
deur. De socialisten kennen daarvoor slechts
één uitweg: ordening en geleide economie.
Deze weg zal ook internationaal moeten
worden gekozen. Tot nu toe zo zeide
spreker is er nog geen sprake geweest
van feitelijke ordening en geleide economie.
De regeringen hebben tot nu toe slechts
hier en daar ingegrepen in het vrije spel
der maatschappelijke krachten. Thans zal
er gesaneerd moeten worden in de midden
stand, maar met medewerking van die mid-""
den stand zelf. Bij de vestigingseisen zal
rekening gehouden moeten worden met het
behoefte-element, opdat de middenstand
welvarend worde.
Dr. E. J. Tobi, die „De gevaren der con
currentie" besprak, zeide dat de P. v. d. A.
niet tegen het behalen van winst is, wel
tegen overmatige winst.
De gevaren der concurrentie zijn volgens
dor. Tobi drievoudig: voor de middenstan
der, voor de maatschappij en voor de con
sument. Een der door hem gewenste maat
regelen is de vaststelling van minimum
prijzen, teneinde moordende concurrentie
te voorkomen.
Tenslotte gaf oud-minister ir. H. Vos een
samenvatting van het besprokene.
Extra toelagen voor opleiding
.tot onderwijzer
De regering heeft besloten een aantal
extra toelagen voor de opleiding tot onder
wijzer beschikbaar te stellen. Deze toela
gen, welke niet behoeven te worden terug
betaald, zijn bestemd voor jonge vrouwen
en jonge mannen, die een gymnasium, een
hogere burrgerschool met vijfjarige cursus,
een handelsschool met vijfjarige cursus of
een middelbare meisjesschool volledig en
met goed gevolg hebben doorlopen en die
mét ingang van 1 September in de derde
klasse van een vier leerjaren tellende
kweekschool willen beginnen met hun op
leiding tot onderwijzer.
De grootte der toelagen is afhankelijk
van de financiële draagkracht der ouders
of verzorgers. Het maximum bedraagt
f 300,per jaar. Bovendien wordt een be
perkt -.aantal toelagen van maximaal
f 800,per jaar beschikbaar gesteld voor
hen, die op een zodanige afstand van de
door hen gewenste kweekschool wonen,
dat' zij gedwongen zijn elders in pension
te gaan. Een deel van deze laatste toelagen
moet later worden terugbetaald-
De leerlingen, aan wie een toelage is
toegekend, zijn vrijgesteld van het betalen
van schoolgeld.
De regeling der aanvragen is in handen
van het bureau voor rijksstüdietoelagen
van het ministerie van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen.
College van Algemeen Bestuur
in Suriname
De formateur, de heer Van der Schroeff,
heeft de volgende voordracht gedaan voor
het College van Algemeen Bestuur voor
Suriname:
Mr. dr. J. de Miranda. Justitie en Econo
mische Zaken; A. Brakke, Openbare Wer
ken; J. Zaal, algemeen gewestelijk bestuur
en Sociale Zaken; W. Hewitt, Landbouw;
Lou Lichtveld, Onderwijs en Geneeskun
dige Dienst en J. Drielsma, Financiën.
De heer Van der Schroeff, die zelf staten
lid is, heeft geen portefeuille genomen.
Lou Lichtveld, die meer bekend is als de
schrijver Albert Helman, is enige weken
geleden uit Nederland gearriveerd.
De heren De Miranda, Brakke en Zaal
zitten in het aftredend College van Alge
meen bestuur.
„Simon knapt het op!"
Eenmanstriomf voor
Wim Rijke
„Simon knapt het op!" van Bernauer en
Osterreicher is één van de sporadisch voor
komende kluchten, waarin de vermakelijke
elementen niet alleen uit de situaties ont
staan, doch tevens men kan eigenlijk wel
zeggen: vooral uit de letter en de geest
van de tekst. Vandaar ook dat het succes
zich uitstrekt door alle lagen der bevolking.
Louis de Bree en Johan Kaart, respectieve
lijk als de boekhouder en de woekeraar,
speelden dit bijzonder amusante stuk jaren
geleden met hun toenmalig ensemble over
al in den lande voor stampvolle zalen en
gisteren dook het weer eens op uit de on
verdiende vergetelheid om het afwisse
lende, maar zeer geslaagde seizoen van de
letterlievende vereniging „Cremer" een vro
lijk besluit te verschaffen.
Aan het navertellen der intrige behoeft
hier geen ruimte verspild te worden. Deze
dient er immers slechts toe om gelegen
heden te scheppen tot het ventileren van
die onnavolgbare Joodse humor, een paro
distische beschouwing van het meest eige
ne, gekozen uit zelfbehoud, welke met
goedmoedige spotzucht de werkelijkheid
tot op het been doorzichtig maakt. Een zo
danige raillerende levensvisie blijft echter
in laatste instantie een privilege van een-
der-denkenden. Daarom was het weinig
tactisch, om niet te schrijven: betreurens
waardig, dat men de zinsnede over „de rijke
Joden die zich Israëlieten noemen" niet
achterwege 'heeft gelaten. Het daarop vol
gende applaus van enkelingen uit het pu
bliek klonk bepaald als een dissonant. Ook
de vertaling verdiende wel enige correctie.
Een opmerking bijvoorbeeld als „het geeft
in het leven somtijds verzoekingen" mag
men niet anders dan een afschuwelijk ger
manisme noemen.
Dit evenwel terzijde. De zoals altijd pri
ma doorwerkte voorstelling werd een grote
persoonlijke triomf voor Wim Rijke, die na
afloop van ieder bedrijf en eenmaal zelfs
bij open doek een applaus oogstte als men
zélden of nooit op avonden van amateurs
verneemt. Hij gaf meer een volkomen te
goeder trouw, opgezette, maar daardoor
tevens ontwapenend belachelijke naboot
sing van het type, dan dat hij er in slaagde
daarin volledig door te dringen. Zijn tong
val, van nature enigszins slepend, bleek
kennelijk en nogal onnauwkeurig aange
leerd, als gevolg waarvan hij soms even uit
zijn rol gleed. Doch over het geheel geno
men deed zijn optreden als de bediende,
die slimmer uitpakte dan hij er uitzag, on
weerstaanbaar komisch aan, niet in het
minst dank zij .een uitzonderlijk goede
grime, waarvan hij de uitwerking nog ver
sterkte door een kostelijke gelaatsmimiek.
Zijn houding was een negen, zijn gesticu
latie een acht waard. De hoogte van het
begin bereikte hij later helaas niet meer,
al kon men dikwijls schateren om zijn raak
gelanceerde woordspelingen en om de zotte
telefoongesprekken. Door ontoereikend
tegenspel van Johan van Doorn als de
zwendelbankier kon hij de kansen der slot
scène niet helemaal uitbuiten. Al met al
een voorbeeldige prestatie.
Fons Cornet, hoewel misschien iets te
oud voor deze partij, vertolkte met uit
nemend gemak een tweede grote rol, die
van de uit liefde edelmoedige advocaat.
Tien anderen zorgden voor aardig bijwerk,
speciaal Cor Visser, Henpy Boon en. Kees
Crombouw. Gezegd moet echter worden,
dat Ans Drenth, die stellig geen slechte in
druk achterliet, meer aandacht besteedde.,
aan een keurige uitspraak dan aan een bij
het gewenste karakter' passende inhoud van
haar tekst en dat zij er verstandig aan zal
doen voortaan haar gebaren met ten minste
de helft te kortwieken. Ook in dit genre
bevestigde „Cremer" haar reputatie.
DAVID KONING.
rEr Is één middel, dal MUGGEN
VLIEGEN radicaal uitroeit
D.D.T.-POEDER
in de pfacfische, voordelige stuif zak 65 cent
Vaarweg Sneekermeer-Lemmer
wordt 12 kilometer korter
Als Donderdagmiddag de boot met het
provinciaal bestuur van Friesland een bij
Spannenburg gespannen lint zal „door
varen", zal de vaarweg Sneekermeer
Lemmer met ongeveer 12 km zijn bekort.
Dit betekent voor de scheepvaart een be
langrijke verbetering, want zij behoeft dan
niet langer de grote, omweg over Oude-
horne, Langweerder Wielen en Tjeukemeer
te maken, maar kan nu via Uitwellin'gerga
en Spannenburg het IJselmeer bereiken.
Ter gelegenheid van de officiële opening
van deze nieuwe vaarweg zullen de direc
teur-generaal van de Rijkswaterstaat, ir.
W. J. H. Harmsen, de directeur-hoofdinge
nieur van de Rijkswaterstaat in het district
Groningen, Friesland en Drente, ir. A.
Kloppers, de hoofdingenieur van de Rijks
waterstaat in het arrondissement Leeuwar
den, ir. C. de Groot, de colleges van Ge
deputeerde Staten van Friesland en Gro
ningen, de hoofdingienuers van de provin
ciale waterstaat in die provincie en het
hoofd van de Friese kanalendienst, ir. A.
Burger, een boottocht maken, waarbij ook
de Friese kanaal- en sluiswerken bij Ter-
horne en Lemmer zullen worden bezichtigd.
Film van Y. Brusse bekroond
De jury, die in overleg met het ministerie
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
en de Nederlandse Bioscoopbond is samen
gesteld ter beoordeling van de door dit de
partement uitgeschreven prijsvraag voor
de vervaardiging van korte films, heeft aan
de heer Ytzen Brusse de uitgeloofde prijs
van twee duizend gulden toegekend voor
zijn film „Parlevinkers".
Zoals bekend waren indertijd uit de tien
ingeleverde scenario'^, „Parlevinkers" van
de heer Y. Brusse en „Napoleon contra Ve
nus" van de heer R. Hornecker uitgekozen.
Beide films zullen in wereldpremière
gaan tijdens de filmvoorstellingen, die ter
gelegenheid van het Holland festival te
Scheveningen en te Amsterdam worden ge
geven. Zij zullen te zijner tijd in de biosco
pen worden vertoond.
ZES JAAR VOOR „DE JORDANER".
Het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof
veroordeelde de 51-jarige G. P. S. uit Am
sterdam, (de radiospreker „De Jordaner"
in de bezettingstijd), tot .zes jaar gevange
nisstraf met aftrek, ontzetting uit de bur
gerrechten voor het leven en ter beschik
kingstelling van de regering.
PANDA OP DE KERMIS
17. Panda was zó verbaasd en verschrikt
toen hij Joris uit zijn kapotte kinderwagen
zag komen, dat hij niet wist wat hij zeg
gen moest. Maar Joris wist het best! Die
was natuurlijk met vooropgezette bedoe
lingen in de wagen geslopen, toen Panda
zijn limonade dronk, en hier,- in het een
zame park, durfde hij nu wel weer te
voorschijn komen. Hij stapte uit de wa-'
gen, en met dezelfde beweging griste hij
Panda het beursje uit de hand, waarin
deze zijn vele, zelf-verdiende geld bewaar
de. „Is dit uw geldbuideltje, vrind?" vroeg
hij. Héél goed! Laat ons dan eens even
rekenen. Gij hebt al dit geld verdiend met
deze fraaie kinderwagen, die gij gewonnen
hebt met het loterij-briefje dat ik u gaj
nietwaar? Dan is dus dit geld voor mij
dat is heel logisch, dat zult ge 'zelf inzien
en beamen. Juist. Het zal u opluchten dat
ge nu uw schulden hebt voldaan, waar,
braaf ventje? Maar dan toil ik ook de
kwaadste niet zijn. Hier hebt ge dus die
I rijksdaalder terug, die ik van u leende.
J En de lekkere taart, dat leuke ritje in de
J achtbaan en deze sierlijke kinderwagen
schenk ik u. Zijt gij goed uit? Maar ge
behoeft me niet te danken. Daar houd ih
■det van. Vaarwel manneke!" En met die
voorden stapte hij weg, Panda volkomen
verbluft achterlatend, Het gekke is
dacht Panda verward, „dat het tiet klinkt
alsof hij gelijk heeft. Het klinkt heel eer-
li ijk, maar toch.,,,".
1^1 ieiiwe
Dc radioavonturen van handige
Bob (De Muiderkring.Bussum)
Het diep-verguisde beeldverhaal heeft in
zoverre iets goeds tot stand gebracht, dat et
van verschillende kanten „tegengif" is gefa
briceerd waarmee aangetoond wil worden
dat er ook nog wel iets anders met een beeld
roman te bereiken is, dan een handvo
moorden en een serie verleidelijke „vamps"
De Muiderkring, die met haar publicaties of
radio-technisch gebied onder de Nederlandse
amateurs een puike naam heeft gekregen
bracht een radio-bouwschema in beeldver
haal op de markt, dat door zijn opzet te
waarderen is. „Handige Bob" knutselt in 31
bladzijden een kristalontvanger in elkaar oir
er gedurende de resterende 31 pagina's eei
smokkelaarsbende mee te vangen.
Deze veredelde beeldstrip is vooral voor ds
kleine technicus prachtlectuur en het enigs
bezwaar, dat we tegen de uitgave hebben is
de weinig vlotte manier waarop de tekenaai
zich van zijn taak gekweten heeft.
De Driemaster. Maandblad van de
Jongeren-organisatie Vrijheid en
Democratie.
De Jongeren-organisatie Vrijheid en Demo
cratie is met een maandblad op tafel gekomei
waarvan de eerste aflevering naast eet
aantal woorden ten geleide, waarin met dank
baar gebruik van de naam een aantal krach
tige woordspelingen met scheepstermei
worden gelanceerd, oen aantal zeer lezens
waardige artikeltjes bevat. De typografischs
verzorging is uitstekend en de inhoud heef
de vaart, die men in een politieke jongeren
organisatie zo graag ziet. Het aardigst;
stukje is een persiflage op het dagelijkss
radio-programma, waarmee de omroep-ver-
enigingen, die van scherts nu eenmaal eet
heilige afschuw hebben, wel eens hun voor
deel" konden doen.
Heringa Wathrich
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
Prachtig orgelspel
van Jeanne Demessieux
De orgelbespeling op Dinsdagavond was
ditmaal toevertrouwd aan een jeugdige
organiste uit Parijs, mej. Jeanne Demes
sieux. Zij bracht een klassiek programma
ten gehore (Bach, Haendel, Buxtehude
Couperin en Clérambault), allemaal be
kende stukken. En toch, 't klonk als 't ware
alles nieuw, door de klare, persoonlijke
soms machtig muzikale visie van de ver
tolkster op de gespeelde werken. Bij in
tuïtie men kan het anders haast niet
verklaren had de jonge organiste de
rijke klankmiddelen van -het- geweldige
orgel feilloos in de hand, alsof zij er reeds
jaar en dag mee omging. Zij haalde de
zeldzaamste schakeringen uit rugpositief
om ze evenwichtig met andere timbres te
combineren. Er viel niets uit de toon; de
kleur paste steeds bij de lijn en bepaalde
mede het sentiment dat in eerste instantie
sprak uit muzikale doorleving en speel
wijze. Alles werd correct dienend onderdeel
van een zeldzaam interpretatievermogen
uit een fijn gevoel voor stijl en zuiver be
grip van een reeks geniale composities
Merkwaardig was het bijvoorbeeld, hoe
Jeanne Demessieux het Concertin Bes
'van Haendel in bescheiden registratie hield,
en toch het pompeuze karakter van hef
stük wist weer te'geven, alleen door de
manier van spelen. Couperin en Cléram
bault leefden in hun karakteristieke, mix
tuurtimbres. De speelsheid van Buxtehudi
werd gehuld in klare fluittimbres en Bach
werd gediend door de rijkste niet de
zwaarste en meest daverende klanken
van het orgel, maar steêds zo dat zijn mach-
tig muzikaal betoog klaar, duidelijk en
welsprekend was. In rustige beheersing,
gelijkmatig, maar zonder dat men'een ogen
blik de indruk kreeg van een star noten-
spel, doch steeds zo dat de stuwende kracht
van een levendig interpreteren voelbaar
bleef, vertolkte Jeanne Demessieux, als
hoogtepunten van,. haar programma
Fantasie, en Fuga in g, de Prelude en Fuga
in a, twee koralen, waaronder het merk
waardige „Jesus Christus, unser Heiland"
en ten slotte als een verheven apotheose, de
Toccata én Fuga in d. -
Er klonk na afloop spontaan applaus in
de kerk, dat hebben wij hier nog nooit be
leefd.
JOS. DE KLERK
Het programma der orgelbespeling in
de Grote of St. Bavo Kerk op Donderdag 16
Juni des namiddags van drie tot vier uur
door George Robert luidt: 1. Preludium en
Fuga in g, D. Buxtehude; 2. Sonate III d kl,
t., J. S. Bach; 3, Deux Versets de 1'hymne:
Ave Maris Stella, M. Dupré; 4. Allegro vi
vace (uit de le symphonie), L. Vierne; 5,
Fantaisie A majeur, C. Franck; 6. Gavotte,
J. B, de Pauw; 7. Fête-Dieu, H. Andriessen,
Zelfs de voorzitter. Volgens „Der Tag" zijn
in de Sovjet-zóne alleen al te Cottbus
in verband met het hoge percentage
„neen"-stemmen bij de verkiezingen van
verleden maand voor bet „Volkscon
gres" 21 personen gearresteerd, onder
wie het voormalige hoofd der politie,
de directeur van het stadsziekenhuis, en
de voorzitter van de vereniging voor de
studie der Sovjet-cultuur.
Order. Het geallieerde hoofdkwartier te
Tokio heeft het communistische blad
„Akahata" (Rode Vlag) order gegeven,
de volledige tekst te publiceren van
generaal MacArthurs verklaring, waarin
de Sovjet-Unie beschuldigd wordt van
aanstichting van sociale onrust in Japan.
Niet liberaal. Tegen de premier van New
foundland Joseph Smallwood zijn vier
dagvaardingen wegens intimidatie van
kiezers uitgevaardigd. Smallwood had
in een kiesdistrict verklaard dat daar
gedurende 4 jaar geen cfiensten door de
overheid verricht zouden worden als
men niet liberaal stemde.
Okapi. Van de okapi's die kortgeleden met
het Belgische schip „Kapitein Vostér-
mans" te Antwerpen zijn aangekomen,
zal er één aan de Nederlandse diploma
tieke vertegenwoordiger worden over
dragen, die bestemd is voor de Amster
damse Artis. Verder is er "één bestemd
voor de Londense en één voor de
zelse dierentuin. De okapi is een op de
giraffe gelijkend zoogdier, echter met
kortere nek, dat in 1901 in de Belgische
Congo werd ontdekt.
'gerstaking. Garry Davis, Wereldbur
ger no. 1, heeft gedreigd in hongersta
king fee gaan, indien hij volgende week
niet zonder pas in België wordt toege
laten. Davis wil de proefverkiezing die
te Nivelles zal worden gehouden, om de
openbare mening over een wereld
regering-te peilen, bijwonen.
