fTuKs] Cafetaria
ZARDUS IJS
MAGAZIJN
NEDERLAND
Nieuwe Uitgaven
DE GROOT j
IJSPALÈIS „ZARDUS"
Grote Houtstraat 156
Dames- en
Herenmaatkleding
E.E.K.
dekens stomen f 1.—
verven
1
RADIO'EU gramofoonspec/ahst
Wij verklappen geen geheim
Voor Uw
vacantie
Grote Houtstraat 12
Vrijdag 24 Juni 1949
Haarlems Dagblad
12
Bijzonderheden over aanval op
Poerbolinggo op Pinksteren
Personeel en patiënten van
ziekenhuis door extremisten
ontvoerd
Semarang (Aneta). Over de gebeurte
nissen op tweede Pinksterdag in Poerbo
linggo en in het bijzonder over de ontvoe
ringen van personeel en patiënten uit het
ziekenhuis Trenggiling dat ongeveer een
kilometer buiten het stadje ligt, zijn nader
de volgende bijzonderheden bekend ge
worden.
Op Maandag, Tweede Pinksterdag om
streeks half tien, brak in de stad Poerbo
linggo een hevig geweervuur los. Binnen
'korte tijd braken op acht verschillende
plaatsen in de stad branden uit. Terwijl
er in de stad nog gevochten werd, klonken
ook schoten uit de richting van het zieken
huis Trenggiling, dat ongeveer 1 km buiten
Poerbolinggo ligt.
Om tien uur was de situatie in de stad
zo précair geworden, dat alle Europese
ingezetenen opgeroepen werden zich te
.verzamelen op het kantoor van de plaatse
lijk militaire commandant. Tegen die tijd
werd in de richting van Trenggiling een
vuurgloed waargenomen. Na enige tijd
kreeg de bezetting van Poerbolinggo assis
tentie uit Poerwokerto en spoedig was de
tegenstand der TNI-benden gebroken.
Toen gevechtswagens zich van Poerbo
linggo naar Trenggiling begaven, was in
de stad het bericht doorgedrongen dat de
politiebewaking van het ziekenhuis, be
staande uit acht man, zich moedig tegen
de aanvallende TNI (ongeveer 500 man)
had verdedigd en zich in een der gebouwen
had gehandhaafd.
Na ruim een uur keerden de vechtwa-
gens van Trenggiling te Poerbolinggo te
rug.
De manschappen deden het verhaal, dat
bijna het gehele personeel van het zieken
huis ontvoerd was en dat er veel medicij
nen en instrumenten waren gestolen.
's Nachts om ongeveer twee uur kreeg
de geneesheer-directeur van Trenggiling,
dr. Gramberg, toestemming om poolshoogte
in het ziekenhuis te gaan nemen. Onder
dekking van een carrier en met een poli
tiepatrouille begaf dr. Gramberg zich met
de hoofdverpleegster, zuster Scheffer, naar
het ziekenhuis.
Hier bleek: van de 22 verpleegsters wa
ren er achttien door de TNI ontvoerd, ter
wijl dit met negen van de veertien ver
plegers het geval was. Ook drie werklie
den, in het ziekenhuis overnachtend, wa
ren spoorloos verdwenen.
Van de vrouwenzaal waren tien patiën
ten, onder wie enkele vrouwen in ver
wachting en een zwaar zieke hart-patiën-
te, ontvoerd.
De aanvallers hadden de mannenzaal
geheel met rust gelaten. De apotheek, het
internaat, de polikliniek en de operatiezaal
boden .een troosteloze aanblik.
Uitgebreide pogingen tot brandstichting
waren op niets uitgelopen. Slechts enkele
huizen rondom het ziekenhuis waren in
vlammen opgegaan.
Viel dus de materiële schade gezien de
omvang van de aanval nog mee, het ver
lies aan mensen was ontstellend. Slechts
Vier verpleegsters en zes verplegers waren
overgebleven. Over het lot van de ontvoer
den is tot dusver-geen enkel definitief
bericht binnengekomen.
Invasie-dreiging in Brits Honduras
Het congreslid Clemente Marroquin heeft
gisteren in het Congres van Guatemala
verklaard, dat „een zeker land troepen
aan de grens heeft, die gereed staan Belize
,,<de hoofdstad van Brits Honduras) binnen
'te trekken, en dat dit niet bepaald in het
belang van Guatemala is."
Marroquin, die naar men gelooft Mexico
bedoelde, zei dat de toestand „zeer ernstig"
was.
„Wittebroodsweken' in de
internationale handel voorbij
Willard Thorp, de onderstaatssecretaris
voor economische zaken der V.S., heeft
verklaard dat de „na-oorlogse witte
broodsweken" in de internationale econo
mische betrekkingen thans voorbij zijn.
Thorp heeft een leidende rol gespeeld in
de protest-campagne, die het departement
van buitenlandse zaken tegen de handels
overeenkomst heeft gevoerd, die Groot-
Brittannië en Argentinië voornemens zijn te
sluiten.
Hij noemde in zijn rede geen bèpaalde
landen, doch hij voorspelde, dat nationa
lisme en bilateralisme in het handelsver
keer de internationale verstandhouding in
gevaar zullen brengen. Rivaliteit en con
flicten beginnen te herleven, zo zeide hij,
en de concurrentie begint op de buiten
landse markten weer het hoofd op te
steken.
John Foster Dulles
over Sovjet-politiek
De Amerikaanse republikeinse adviseur
voor buitenlandse zaken, John Foster bul-
les heeft verklaard dat de gebeurtenissen
in Oost-Europa zouden kunnen uitgroeien
tot een worsteling, gelijkend op de zuive
ringen in 1937 en 1938. Dulles, die Acheson
van advies heeft gediend op de conferentie
van Parijs, zeide te geloven, dat de Sovjet-
taktiek op de conferentie onder meer be
paald werd dpor „een steeds groeiende op
standigheid tegen de extreme onverdraag
zaamheid van het So^jet-rcommunisme".
Tito vertegenwoordigt eerder het commu
nistische type van Boecharin (een Sovjet-
Russische volgeling van Lenin, die in 1938
wegens verraad ter dood werd gebracht),
dan dat van Stalin.
In Tsjecho-Slowakije, Hongarije en Polen
was het volk niet bereid' om een rigoureuse
conformiteit met het Moskouse stramien te
aanvaarden. Dat soort communisme, aldus
Dulles, was geen gevraagd exportproduct
en daarom waren de Sovjet-leiders moge
lijk van oordeel dat hun probleem in
Europa niet erin bestaat meer te krijgen,
doch te behouden wat zij hebben. De
Parijse conferentie was van belang, omdat
zij getoond heeft, dat de resultaten van de
methoden van intimidatie, terrorisme en
geweld van de Sovjet-Unie ten achter zijn
gebleven bij de constructieve methoden
zoals Europees herstelplan, Luchtbrug en
het Atlantisch pact.
De Sovjethouding te Parijs toonde, dat
de belangen van de Sovjet-Unie op het
ogenblik -meer in het Verre Oosten lagen
dan in Europa. Het Sovjet-voorstel om het
Japanse vrèdesverdrag te bespreken was
bedoeld om steun in China te winnen. Alles
duidde erop, dat wat Duitsland betreft een
politiek van „houden wat je hebt" in plaats
van „krijgen wat je kunt" werd gevoerd.
Het doel van het Kremlin was het vier-
mogehdhedenbestuur van Duitsland op zo
veel punten als mógelijk te herstellen.
Voedselkleurstoffen en kanker
Professor' Heinrich Bauer, hoofd van de
chirurgische kliniek van de universiteit,
van Heidelberg, heeft aah. de regeringen
van de Duitse staten het verzoek gericht,
langs wettelijke weg een controle in te
stellen op voedselkleurstoffen ten behoeve
van de strijd tegen de kanker.
Hij deelde op een congres, dat werd bij
gewoond door 2.000 Duitse chirurgen,
mede, dat zijn experimenten met kunst
matige voedselkleurstoffen hadden uitge
wezen, dat deze stoffen kanker zouden
kunnen veroorzaken, speciaal de gele bo-
terkleurstof.
Sinds 1900, aldus prof. Bauer, is het
sterftecijfer van kankerpatiënten in Duits
land verdubbeld.
Halve eeuw tram van
Haarlem naar Zandvoort
Zandvoort schenkt N;Z.H.
een kristallen bokaal
Ter gelegenheid van het feit, dat het op
1 Juli vijftig jaar geleden zal zijn dat de
tramlijn Haarlem-Zandvoort in gebruik
werd genomen en daardoor de tramver
binding Amsterdam-Haarlem-Zandvoort
tot stand kwam, zullen burgemeester en
wethouders van Zandvoort aan de directie
van de Noord-Zuid-Hollandse Vervoer
Maatschappij' een bokaal aanbieden als be
wijs van erkentelijkheid.
De bokaal is uitgevoerd' in saffierkleurig
kristal door de Leerdam glasfabrieken en
is vier-en-twintig centimeter hoog. Er
staat op vermeld „Een halve eeuw Amster
dam-Haarlem-Zandvoort", de bokaal is
verder versierd met de wapens van Am
sterdam, Haarlem en Zandvoort en het
embleem der N.Z.H.V.M. Het kunstwerk
is geëtaleerd bij de firma Lorenz, boek
handel, Haltestraat 11 te Zandvoort.
De bokaal die de dank der Zandvoorters
■aan de Noord-Zuid" vertolkt voor een
halve 'eeuw beste bediening.
Kroningsschilderij aanvaard
Belangrijk werk van
Charles Eyck
Dezer dagen bezichtigde de ministerraad
in het Haagse gemeentemuseum het in
opdracht van de minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen door Charles
Eyck vervaardigde kroningsschilderij. De
ministerraad heeft zijn grote waardering
en bewondering voor dit werk van de
grote,. Limburgse schilder uitgesproken en
het schilderij aanvaard. Het werk wordt
geëxposeerd op de tentoonstelling: „Fa
cetten van hedendaagse schilderkunst uit
België, Luxemburg en Nederland", die van
25 Juni tot 8 Augustus in het gemeente
museum te 's-Gravenhage gehouden wordt.
Op deze expositie zal het schilderij, dat op
indrukwekkende wijze het moment weer
geeft, waarop Koningin Juliana de eed
aflegt, een ereplaats innemen.
Charles Eyck, die in de gelegenheid werd
gesteld als schilder zonder enige concessie
aan zijn kunstenaarschap te doen, dit werk
te vervaardigen, heeft van de plechtige
gebeurtenis der eedsaflegging niet alleen
de historische gebeurtenis weergeven, maar
ook de ontroering, die door de stem van
de Kóningin bij het Nederlandse volle werd
gewekt.
A. L. de Jong jubileert met
de Houtstraatvereniging
De heer A. L. de Jong is niet alleen het
oudste lid van de Grote Houtstraatvereni
ging, hij is ook de enige die nog kan mee
praten over de oprichting van de organisa
tie in 1909. Dat was ook het jaar waarin
de heer De Jong het bedrijf, waaraan hij
toen al heel wat jaren zijn beste krachten
had gewijd, van zijn moeder, mevrouw C.
de Jong-Lempers, overnam. Hij heeft niet
alleen de „tweede" Grote Houtstraat zoals
het gedeelte ten Zuiden van het Verwulft
in die tijd altijd genoemd werd, zich zien
ontwikkelen van woon- tot winkelstraat
en de paardetram, die op verzoek op ieder
gewenst huisnummer stopte, zien verdwij
nen voor de electrische tram, zoals die op
haar beurt plaats moest maken voor de
bus. Hij heeft heel wat „grote" zaken de
vlag zien strijken voor de ongunst der
tijden, of ten onder-gaan, omdat de eige
naar niet opgewassen bleek tegen de steeds
hogere eisen die aan het zakenleven wer
den gesteld. Maar hij heeft ook vele be
ginnelingen groot zien worden, zoals hij
zelf ook groeide, vaak tegen de verdruk
king in. Vertrouwde namen, maakten
plaats voor anderen: Kalb werd Franken,
Visser Vogelzang.
Relaties waarschuwden in 1876 zijn
ouders zich toch niet in de „tweede" Grote
Houtstraat te vestigen: dat was geen win
kelstraat, luidde hun oordeel en inderdaad:
de familie De -Jong was met nog een en
kele andere winkelier lange tijd de
enige neringdoende tussen tal van patri
ciërshuizen, waarvan de bewoners dubbele
namen droegen of notaris waren.
Over het werk van de Grote Houtstraat
vereniging is de heer De Jong vol lof. Hij
spreekt nu nog met grote waardering over
de eerste voorzitter, de heer Scheer, waar
van hij zich vooral de bloemrijke redevoe
ringen herinnert.
De heer De Jong heeft zelf korte tijd
van het bestuur deel uitgemaakt, maar, zo
zegt hij bescheiden: „ik had de Grote
Houtstraatvereniging zo lief, dat ik al
spoedig bedankte. Anderen waren zeker
beter geschikt voor die taak dan ik".
Klaus Mahn, Tsjaikofski Ver
taald door Jan Wormhoudt
Andries Blitz, Amsterdam.
Men wordt voortdurend geboeid door de
natuurlijkheid en de beweeglijkheid van
Klaus Mann's roman over Tsjaikofski. Er
zijn tafrelen die gecréeerd zijn met een ver
beeldingskracht en een getemperde geest,
waardoor ze onverbeterlijk worden. Het is
anders vaak moeilijk ze op hun waarde te
schatten door de zonderlinge woordenkeus;
in hoeverre het aan de vertaler te wijten is,
blijve onbeslist, maar het feit is er dat voor
al in het gebruik van bijvoeglijke naam
woorden de willekeur' soms verwarrend is,
zodat het beeld bij verrassing vernield wordt
en uit de resten zo goed en zo kwaad als het
gaat moet worden hersteld. Het zou hier alle
maal zeer nauw moeten luisteren om de tin
telende vorm te krijgen, waar het steeds aan
raakt, en na het herstel is het resultaat niet
toereikend,
Daardoor is de gehele indiuk onbevredi
gend, wat ook komt door de altijd belemme
rende moeilijkheid voor de biograaf: figuren
aannemelijk te maken, die inderdaad heb
ben geleefd. Zowel schrijver als lèzer hebben
te kampen met hun overtuiging dat de be
schreven mensen bij voorbaat al wezenlijk
zijn, terwijl ze dat, voor zover het dé romar
aangaat, toch pas worden bij hun eerste op
treden erin. Zo komen hier vele bijfiguren
niet los van de notie, die men van hun be
staan in de geschiedenis heeft, en dat geldt
ook voor Tsjaikofski's 'bodemloze triestheid,
de afgod die steeds weer roman-offers vergt,
en die hier niet tot een werkelijkheid wordt.
Men blijft steunen op de onderlaag van wat
men al wist, en van wat bij Klaus Mann bui
ten' het vaste verband van het verhaal blijkt.
Een eigen wereld komt in het boek.niet tot
leven. Het zijn de eerder genoemde eigen
schappen, die het zijn waarde verlenen.
Neem er voor Uw vacantie
G
nog een blousje bij,
e
de Groot heeft een pracht
sortering ook in
grote maten t
GROTE HOUTSTRAAT 98 i
ÓOOOOOOO0OO0OOOOOOO00OOOOOOOO0QO0OOOG
Kom met uw vacantie eten bij
„Fluks"
Een heerlijk diner: soep, aardappelen,
groente, biefstuk en pudding voor slechts
10 penningen f 1.50
GROTE HOUTSTRAAT 21.25
om van ie genieten!
is een feestelijke gang naar de Grote Hout
straat waard
GROTE HOUTSTRAAT 179 BIJ DE HOUTBRUG
Het is weer
prettig winkelen
in de GrHoutstraat
PORTEMONNAIE CADEAU
En als SPECIALE RECLAME
een VOLRUNDLEDEREN
CANADIAN TAS voor f 18.95
Bij FIBBE heus
de beste keus
GROTE HOUTSTRAAT 149 t/o Proveniershuis
TELEFOON 12162
Dit is Uw adres voor
Mooie collectie kamgaren stoffen voor costuums
v.a. f 160.—
Pantalons naar maat v.af 37.50
Mantels naar maat v.af 110.
Wij hebben onze coupe en werkplaatsen gemoderni
seerd en kunnen U prima coupe en afwerking ver-
GROTE HOUTSTRAAT 156 TEIEF. 16176
Kousen - CORSETT'&N Tricotages
Opgericht 1-886 30 filialen
C0RSETBAND
voorpand stevige
Damier-elastiek met
steunband onder en
boven, achterpand
solide satijnstof, 4
jarretelles, 5Q
purrtenyrij 8 B
P0SITIE-C0RSET
elastiek voorpand,
vetersluiting op zij en
in de rug, gemakkelijk
verstelbaar, 4 jarret.
Reclame pr ij s
punten vrij 50
EXTRA
AANBIEDING
3.95
zeer mooie, fijne en dunne
qualiteit linksge w even
kousen, uiterst rekbaar,.ver
sterkt hiel-
teenstuk
ft
HAARLEM1: "Groote Houtstraat 71.
iuijiiiiiiiiii!iiii!iii!iiii!iiiiiniuiiiuiiiii!inuiuiiiiiiiiiniiiiiino!iiiiiiiJuiiiiiiiiiiuiiiiiuiiauuiiiiuiuuiuiniiiuuiiiiijiiiijiuiiiiiiiiiMiiinia
Thans geldt nog onze speciale aanbieding
Aflevering binnen ëen week, schoon, fris en tevens
gedesinfecteerd en opnieuw geruwd.
Ook geven wij nog 20% korting op de prijzen voor
(behalve voor lederwaren en verven volgens staal)
Nu wij ons geheel gemoderniseerd filiaal Grote Houtstraat 77 hebben heropend
zijn wij, nog meer dan vroeger, in staat U de volle 100 service te geven.
STOMEN -- VERVEN MACH. TAPIJTREINIGEN
BROUWERSVAART 74—88 TELEFOON 11046—14466
GROTE HOUTSTRAAT 77 TELEFOON 10426
GEN. CRONJéSTRAAT 57 TELEFOON 11971
GROOTE HOUTSTRAAT 108 TÉL.I3046 HAARLEM,
Radio
prijzen vanaf f 105.
Radiegramofoons
in versch. uitvoeringen
Eteetr. gramofooms
met en zonder platenwisselaar
Pickup Combinaties
in eenv. en luxe uitv. v.a. f 77.
De H.M.V. strijkbout
Gramofoonplaten
wederom een keurcollectie van
uitsl. de beste merken
Koffergramafoons
H.M.V., Columbia, Paillard e.a.
Platenalbums en Koffers
Gramofoonnaalden
Langspeel - Pickup enz.
Droogscheerapparaten
geen schroeien meer
regelbaar voor elke stof - compl. m. snoer en stekker 29.50
Het valt altijd weer op
dat er in Haarlem zoveel
goed geklede Heren zijn
(want het is algemeen bekend) als wij U
vertellen dat wij hieraan niet onschuldig
zijn.
Bijna 100 jaar zijn wij gespecialiseerd
in Herenkleding.
OPGERICHT 1856
CROT& HOUTSTRAAT 36
Voor DAMES:
Bedrukte
katoenen
Strandjaponneri
Voor HEREN:
Sportcolberfs
en
Kamgaren pantalons
in diverse kleuren
Gen. Cronjésfraaf hoek Dr. Leidsstraaf
