Zon, vlaggen en fanfares
zetten eeuwfeest luister bij
De radio geeft Dinsdag
{Wereldnieuws
Maandag 27 Juni 1949
2
Défilé voor jarig Provinciaal Ziekenhuis
Levende have voor dierenpark
en volière is gearriveerd
Harmoniekorpsen en gymnastiek
verenigingen hebben Zaterdagmiddag
in een stoet van meer dan een kilo
meter lengte gedefileerd voor directie,
verplegers en verpleegden van het Pro-
vinciaal Ziekenhuis, waar ter ere van-
het honderdjarig bestaan de vlag in top
was gehesen onder een zonnige hemel.
Een défilé, dat op zichzelf al een wel
gemeende bijdrage betekende van de
burgerij van Santpoort en dë omlig
gende plaatsen tot de feestviering van
het jarige Ziekenhuis, maar dat eigen
lijk (als we het zo mogen uitdrukken)
slechts de fleurige verpakking was van
het grote geschenk der Santpoortena
ren: een nieuwe bevolking van herten
en vogels voor 't sinds de oorlog uitge
storven dierenpark op het Ziekenhuis
terrein.
Zo is een plan, dat niet minder dan een
trouvaille was, tot aller tevredenheid en
genoegen uitgevoerd. Om ongeveer drie
uur startte de lange stoet van de Wijnoldy
Daniëlslaan te Santpoort, aangevoerd dooi
de trotse harmonieorkesten van de Haar
lemse politie en de Hoogovens. Voorafge
gaan door hun vaandels en vlaggen trokken
de deelnemende groepen om en om een
muziekkorps en een sportclub in keurige
marsformatie langs de Kennemerweg, door
Bloemendaal en terug langs de Brederode-
laan naar het Provinciaal Ziekenhuis, waar
zich voor het hoofdgebouw, directie en ge
nodigden hadden opgesteld. Vervolgens
doorkruiste de optocht een groot gedeelte
van het terrein, ging langs het zogenaamde
nieuwe gedeelte waar een oud-Hollandse
markt was geënsceneerd en verliet het
terrein dóór een Noordelijke uitgang. Bij
het Stationskoffiehuis werd de stoet ont
bonden en zijn kort daarop de prijzen uit
gereikt aan de groepen, die naar het oor
deel vdn een jury het verdienstelijkst had
den gemarcheerd en gemusiceerd.
Geschenk overgedragen
Na afloop van het défilé is het comité,
dat zich uit de burgerij had gevormd, in
het Ziekenhuis door de directie ontvangen,
en toen is bij monde van voorzitter mr. L.
Vorstman het geschenk officieel overge
dragen. Mr. Vorstman deed dit met een
hartelijk speechje, waarin hij deze gift van
de Santpoortse burgerij het beste bewijs
noemde van het meeleven, dat „buiten het
hek" met het Provinciaal Ziekenhuis be
staat, en van het toenemende begrip van
outsiders voor het moeilijke maar prachtige
verpiegingswerk, dat in de Santpoortse in
richting wordt verricht.
De eerste geneesheer-directeur, dr. G.
Kraus, zei dankbaar te zijn voor dit mee
leven van buiten en de stoffelijke blijken
daarvan: de burgerij had geen beter ge
schenk kunnen aanbieden. Het herstel van
het dierenpark en de volière in hun oude
glorie zal dagelijks drie groepen ten goede
kómen; in de eerste plaats de verpleegden
zelf, maar daarnaast in mindere mate ook
het verplegend personeel en de bezoekers.
De levende have voor het inmiddels op
geknapte dierenpark en de gerepareerde
volière is dezelfde dag gearriveerd. Ge
deeltelijk onder andere de hérten
per trein uit alle delen van het land; ge
deeltelijk ook kwamen de Santpoortenaren
zelf met hun offer in de vorm van een stel
duiven, een paar krielkippen of siervogels.
De nieuwe bewoners voelen zich er reeds
thuis en over gebrek aan belangstelling
hadden zij uiteraard nog niet te klagen.
Aanbieding van een
gedenkteken
Vanmorgen waren velen op het voorplein
van het ziekenhuis aanwezig voor de aan
bieding van een gedenkteken aan de com
missie van bestuur. De voorzitter van de
jubileum-commissie, de heer R.Verbeek,
hield een toespraak namens alle ambtena
ren van hoog tot laag, nameris enkele hon-
(Adv.)
HILVERSUM I, 301.5 M.
7 00, 3.00, 13.00. 18.00, 20.00. 23-00 uur Nieuws.
7.15 Gymnastiek. 7.30 Bioscooporgel. 7.50
Dagopening. 8.15 Lichte muziek. 8.55 Voor de
vouw. 9.00 Klarinetkwintet. Mozart, 9.30
Zangplaten. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Ar
beidsvitaminen. 10.50 Voor kleuters. 11.00
Zangplaten, 11.30 De Wekker. -12.00 Franse
muziek. 12.30 Land- en tuinbouw. 12.33 Plat
teland. 12.40 Speeldoos. 13.20 Promenade
orkest. 139.50 Dansmuziek. 14.00 „Met naald
en schaar". 14,30 Symphonisch concert. 16.25
Beroemde componisten: Bruckner. 16.40
Schoolbel. 17.00 Kinderkoor. 17.30 Reportage
Wimbledon. 17.45 „Proza en poëzie in Indo
nesië". 18.15 Piano-potpourri. 18.30 Strijd
krachten. 19.00 Radiostrip. 19.10 Parijse brief.
19.15 Toneelbeschouwing. 19.30 Dansmuziek.
19.45 Scheepvaart. 19.50 Wederopbouw. 20.05
Reportage. 20.15 Andres Segovia, gitaar. 20.30
Eerste en tweede acte van „Orfeo", von
Gluck. Pierre Monteux dirigeert Kathleen
Ferrier, GreehKoeman, Louise de Vries, koor
en orkest van de Nederlandse Opera. 21,35
Platen. 21.45 Buitenlands overzicht. 22.00
Werken voor tweo piano's. 22.30 Skymasters.
23.15 Werken van Edward Elgar.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00. 8,00. 13.00, 19.00, 20.00 23.00 uur Nieuws.
7.15 Marjo Tal. piano. 7.45 Gebed. 8.15 „Pluk
de dag". 9.05 Lichtbaken. 9.35 Symphonisch
concert. 10.00 Voor kleuters. 10.15 Opera
muziek. 10.40 Schoolradio. 11.00 Lichte klan
ken. 11.40 Kerkkoor. 12.03 Liederen van
Bramhs en Duparc. 12.30 Land- en tuinbouw.
12.33 Orkest zonder naam. 12,55 Zonnewijzer.
13,20 Orkest. 13.40 Koor. 13.55 Maastrichts
Strijkkwartet. 14.30 Voor de vrouw. 15.00
Schoolradio. 15.50 Koor. 16.00 Voor zieken.
16.30 Zïekenlof. 17.00 Na schooltijd. 17.15
Felicitaties. 17.45 Rhythm-sextet. 18.10 Sport.
18.20 Actualiteiten. 18.30 „Werk van de psy
chiater", 19.15 Amusementsorkest. 19.45 „Dit
is leven". 20.05 Gewone man. 20.12 Radio
Philharmonïsch Orkest onder Willem van
Otterloo. met Adriaan Bonsel. fluit. Sym-
phonie no 34. Mozart; Suite voor fluit en
strijkorkest, Bonsel: Academische feest-
ouverture, Brahms. 21.10 School en radio.
21.25 Noemi Perugia, zang. 21.50 Kamermu
ziek in het Holland Festival: Gertler Kwar
tet. Kwartet in C, Haydn; Kwartet no. 6,
Bartok. 22.45 Gebed. 23.15 Werken van Mon
teverdi.
derden gepensionneerden en oud-ambtena
ren en veel patiënten, oud-patiënten en
familieleden van verpleegden.
De heer Verbeek herinnerde er aan, dat
„Meerenberg" het enige provinciale ge
sticht is, dat als uitvloeisel van de wet van
1841 in ons land werd gebouwd en wel door
de provincie Noordholland. De tot stand-
koming voltrok zich niet zonder moeilijk
heden. Maar het social begrip, dat zich in
die dagen baanbrak was doorslaggevend.
De eerste geneesheer-directeur, dr. Everts
heeft honderd jaar geleden denkbeelden
uitgesproken, welke verwezenlijkt zijn en
dat was slechts mogelijk door de bereid
heid tot het brengen van belangrijke ma
teriële en persoonlijke offers. De provincie
Noordholland bracht de materiële offers in
ruime mate op en daardoor kon de weder
kerige bereidheid tot het brengen van per
soonlijke offers niet uitblijven. Een opeen
volgende rij van 87 prominente vrouwen
en mannen uit de provinciale samenleving,
van wie veertien de voorzitterzetel in
namen, vormde de opeenvolgende bestuurs
colleges en stelde haar inzicht en bekwaam
heid in dienst van het bestuur en het be
heer van het ziekenhuis. Zes geneesheren-
directeur. gesteund door een staf van 67
medici, hebben een eeuw lang hun weten
schap en rijke^ ervaring in dienst gesteld
van de lijdende mensheid, welke aan hun
zorgen was toevertrouwd. Een en dertig
predikanten, Rooms-katholieke geestelijken
en Joodse leraren gaven hun zorg en steun
op geestelijk gebied. Andere functionaris
sen namen de financiële en stoffelijke
noden voor hun rekening. Deze kern werd
bijgestaan door een leger van duizenden,
bestaande uit verplegend-, huishoudelijk-,
administratief- en tuinpersoneel. Uit de sa
menvoeging van de materiële offers aan
millioenen guldens en de persoonlijke inzet
op het terrein van beleid, wetenschap, be
nevens de arbeidzaamheid der duizenden
medewerkers, hebben zich de bouwstenen
gevormd, waaruit het speciaal eigen karak
ter van het Provinciaal Ziekenhuis nabij
Santpoort is opgebouwd.
De heer Verbeek vervolgde, dat de jubi
leum-commissie de geest van dit zieken
huis in volkomen eenstemmigheid zo gaarne
tot uitdrukking zag gebracht. Ingekomen
giften stelden de commissie in staat ernstig
te overwegen opdracht aan een kunstenaar
te verstrekken, om dat, wat zij als de gees
telijke waarde 'van Santpoort voelde, op
een symbolische wijze te vertolken. De ge
schiedenis heeft in Conolly, Schvoeder van
der Kolk en zeker Everts figuren opge
leverd wier werk als richting gevend zou
kunnen worden aangemerkt. De commissie
zocht echter naar datgene, waaraan niet
alleen de leidinggevende of wetenschappe
lijke mens. maar waaraan ieder van hoog
tot laag deel had: namelijk het warm men
selijke, de steun van sterken aan zwakken,
de verbondenheid en het geloof in de resul
taten van geschonken vertrouwen. Als ver
tegenwoordiger van deze geest, als de man,'
die zijn geloof in de kracht van de men
senliefde, de goed menselijke daad en het
geschonken vertrouwen bewaarheid zag,
doemde voor de geest op. de persoon van
Johannes van Duuren, die van 1837 tot
1866, opzichter in het „Cellenbroederen-
huis" in Nijmegen was. Deze heeft in alle
eenvoud, gedreven door liefde voor zijn
medemens en uitgaande van de overtuiging,
dat het goede in de mens zich niet laat
vernietigen, een volledige ommekeer in de
behandelingsmethode van de aan zijn zor
gen toevertrouwde patiënten teweegge
bracht.
De commissie besloot door een gedenk
teken al diegenen te eren, die bij de ver
pleging der geesteszieken door dezelfde
geest van menslievendheid en gevoel van
mensenwaarde werden geleid als de een
voudige opzichter van het Cellenbroeder-
huis in de eerste helft van de vorige eeuw.
De heer Verbeek droeg het monument
over en deelde mee, dat de middelen zo
ruim waren toegevloeid, dat daaruit be
halve het monument de aanleg van een
openluchttheater kon worden bekostigd.
Het openluchttheater biedt plaats aan
740 bezoekei-s. Maar het mooiste van deze
geweldige aanwinst voor het ziekenhuis is
wel, dat al het grondwerk is verricht door
de patiënten, die in korte spanne tijds 1200
m3 zand verplaatsten en met de overige
door hun aan dit object gegeven arbeid,
voor ruim 3000 aan arbeidsloon voor dit
doel bijdroegen.
Namens de commissie van bestuur der
Provinciale ziekenhuizen sprak de voor
zitster mejuffrouw mr. E. Ribbius Peletier
woorden van dank.
„Mogen hier werken vrienden
van de geesteszieke"'
Tijdens de herdenkingsplechtigheid in de
zaal „Musis Sacrum" heeft de geneesheer
directeur, dr. G. Kraus, een rede gehouden
over de achtergrond, waartegen de herden
king op het gebied van de verpleging van
geesteszieken moet worden gezien. Spreker
meende over de geschiedenis van 't zieken
huis niet behoeven uit te weiden, omdat
binnenkoneen gedenkboek zal verschijnen.
Door de achtergrond, die een belangrijk en
wezenlijk deel is van de beschavingsge
schiedenis, om de jubilaris heen te belich
ten. komt de juiste betekenis van een eeuw
feest als dit het best tot haar recht. De
omtrekken van het plaatselijk en het tijde
lijk bestaan van' de inrichting, die zo dier
baar is aan velen, die daarin werkten en
ook aan velen, die daarin werden ver
pleegd, kunnen dan worden aangeduid, ont
daan van ij delheid en locaal chauvinisme
en met de nodige bescheidenheid, welke
vooral hem past, die tracht zich in de
grondslag van de ware krankzinnigenver
pleging te verdiepen.
Dr. Kraus zeide, dat het niet moeilijk
is die grondslag te schetsen van het stand
punt van de hedendaagse cultuur. De ware
krankzinnigenverpleging rust op eerbied
voor de persoonlijkheid van de zieke mede
mens. Zonder die eerbied worden de hoog
ste goederen van de patiënt zijn rechten,
zijn vrijheid en zijn plichten bedreigd, zon
der die eerbied komt er plaats voor wan
trouwen en vrees, dwang en verachting. De
geschiedenis leert dit. In enkele woorden is
dit de kern, zeide spreker. In een dramati
sche worsteling van vele eeuwen werd dit
inzicht verworven en tenslotte gemeen
goed van de meeste psychiaters, waarmede
niet is gezegd, dat zij er niet nog veelvuldig
tegen zondigen. Het is onnodig te ver
melden, dat het grote publiek, ondanks het
vooral in de democratische culturen groel-
Namens het personeel is als jubileumge
schenk aangeboden een gedenkteken, ge
maakt door de beeldhouwer H. Richters
uit Amsterdam. Het stelt voor een herinne
ring aan Johannes van Duuren (1837 tot
1866), die oprichter van het Cellenbroe-
derhuis te Nijmegen was en het wil er
vooral de aandacht op vestigen, dat de
grote waarde en het hoge beginsel bij
de verpleging van geesteszieken is gelegen
in de grondgedachte, dat de menselijke
persoonlijkheid eerbied eist en eerbied
toekomt. De beeldhouwer heeft in twee
menselijke figuren tot uitdrukking ge
bracht, hoe de ene mens, die in de wan
hoop dreigt onder te gaan, weer wordt
opgeheven door de sterkere en terugge
voerd tot het licht. Links en rechts van het
voetstuk zijn kleine figuren aangebracht,
welke de herinnering aan Johannes van
Duuren en zijn eerste vrouw levend zullen
houden.
ende besef van de waarde der menselijke
persoonlijkheid in het algemeen, in zijn
houding tegenover de geesteszieke nog door
wantrouwen en vrees wordt geleid. De aan
hangers van vreemde ideologieën en de mis
dadigers delen in dit opzicht zijn lot.
De juiste instelling jegens de geesteszieke
is allerminst geleidelijk gegroeid. Tijdper
ken, waarin het besef, dat slechts eerbied
voor de persoonlijkheid van de patiënt de
juiste basis kan zijn voor de bemoeiingen
met geesteszieken, reeds schemerde, wissel
den af met eeuwen van nagenoeg volslagen
duisternis. Enkelen, hun tijd ver vooruit,
onbegrepen, bespot en .bestreden, verkon
digden denkbeelden en pasten die toe en
vonden geen navolging. De wordingsge
schiedenis van de huidige houding is er een
met veel heuvels en dalen, een bonte afwis
seling en een grote bewogenheid.
Uitvoerig belichtte dr. Kraus op welke
wijze men in de loop der eeuwen is opge
treden tegen geesteszieken. In het oude
Egypte bestond er al een behandelings
schema. In Nederland is de toestand vroé-
ger bedroevend geweest. Het heeft lang
geduurd alvorens hervormingen tot stand
kwamen. Het gebeurde in het begin van de
vorige eeuw nog, dat geesteszieken in holen
en nauwe kerkers afgezonderd waren of
vermengd met gevangenen en dieven. De
ongelukkigen waren aan mishandelingen
blootgesteld. In 1842" werden patiënten in
een kerker aan nieuwsgierigen voor een
kleinigheid getoond.
Dr. Kraus besprak de wijzigingen, welke
zich in de afgelopen eeuw hebben voorge
daan en zeide, dat wij eigenlijk nog aan
het begin staan van de enig juiste houding
tegenover de zieken. Dat betekent de ver
plichting, om pal te staan tegenover de
dreigingen, welke nog steeds op de loer
liggen. Zodra de eerbied voor het individu
verzwakt, zijn de patiënten in gevaar. De
jongste geschiedenis, de massale waan van
de heerlijkheid van het Germaanse ras,
waaraan duizenden geesteszieken ten offer
vielen, bewijst dit. Spreker besloot zijn
rede met de wens uit te spreken, dat bij
een volgend jubileum van het Ziekenhuis
nabij Santpoort getuigd zal kunnen worden
„Hier hébben sedert dien slechts vrienden
van de geesteszieke gewerkt".
Rheumatische Pijnen tergen de mens tot
levensmoewordens toe.
Maar met Kruschen keerde voor millioenen
de levenslust weer.
En toch is Kruschen geen wondermiddel. Het
is alleen maar een natuurlijk middel, samen
gesteld uit die zes minerale zouten, die het
gestel nodig heeft om goed te kunnen func-
tionneren. Die natuurlijke middelen man
keren veelal aan het gewone dagelijkse
voedsel, dat zelfs soms wel Uw kwaal in de
hand werkt. Met de dagelijkse dosis Kru
schen, elke morgen na het opstaan, brengt
gij het evenwicht weer in stand en geeft ge
Uw bloedzuiverende organen precies die
kleine dosis opwekkende kracht, nodig voor
de functies, die het lichaam er van verwacht.
Waarom zoudt ge Uzelf geen ander mens
maken: vlot, fit, welgemoed en veerkrachtig?
In plaats van door te tobben met stramheid
en pijn en de lusteloosheid en humeurigheid,
die daarvan het gevolg zijn. Kruschen is
verkrijgbaar bij alle Apothekers en Dro
gisten.
(Adv.)
8. Toen de heer Jeroen de Blaet, de vroe
gere eigenaar van het dure horloge, naar
binnen kwam, zei Joris Goedbloed niets
anders dan: Excuseer me ik herinner
me dat ik nog een boodschap te doen
heb.en met die woorden vloog hij op
het dakraam toe en maakte zich gereed
om door de dakgoot te verdwijnen „Wacht
even!" riep Panda, die onraad bespeurde,
en hij hield Joris tegen aan zijn jas.
„Wacht, even! Misschien heeft meneer iets
belangrijks te zeggen„Ja, tochdat heb
Koningin opende nieuw cen
trum Ned. Padvindstérsgilde
„Een voorbeeld voor
de groten"
Koningin Juliana, beschermvrouwe van
het Nederlandse Padvinstersg'ilde, heeft
Zaterdagmiddag het nieuwe centrum van
dit gilde „Buitenzorg" te Baarn officieel
sgeopend. Ruim vierduizend padvindsters
uit alle delen van het land waren op het
landgoed bijeengekomen. Ook waren er
de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. F. J. Th. Rutten
en de Commissaris der Koningin in de pro
vincie Utrecht, de heer J. M. A. Reinalda.
Koningin Juliana die gekleed was in pad-
vindstersuniform, werd verwelkomd door
Veedim, mevrouw E. van de Bosch-De
Jongh. Zij schetste het ontstaan van het
centrum, waarbij de regering hulp heeft
geboden en dankte Hare Majesteit voor het
vertrouwen dat zij in het Nederlands Pad
vindstérsgilde heeft gesteld door haar oud
ste twee dochters deel van het gilde te doen
uitmaken.
Koningin Juliana feliciteerde hierna het
hoofdbestuur met de totstandkoming van
dit centrum. „De naam „Buitenzorg" klinkt
lichtvaardig optimistisch, want er zullen
ook moeilijke dagen komen. Doch deze
naam drukt ook een ideaal uit, dat door
samenwerking stevig bevestigd kan wor
den. Dan zal dit een voorbeeld voor de
groten zijn. Dat is mijn en aller wens".
Daarna ging de Koningin, die vergezeld
was van prinses Irene, over tot de
opening van het gebouw door het loskno
pen van een zogenaamde weverssteek,
waarna men zich naar de ontvangstzaal
begaf. Hier bood minister Rutten zijn ge
lukwensen aan. Namens de Nederlandse
Jeugdgemeenschap sprak de heer Peters.
Hij bood voor de bibliotheek een boek aan.
De oud-penningmeesteresse mevrouw De
Haas bood namens de oud-leden een zestal
fraaie lampen aan. Tot slot sprak namens
de Nederlandse Gidsenbeweging mejuf
frouw Twaalfhoven.
Vlissingen verlaagt de
vermakelijkheidsbelasting
Na een uitvoerige discussie besloot de
gemeenteraad van Vlissingen de verorde
ning tot heffing der vermakelijkheidsbe
lasting te wijzigen.
In het vervolg zullen de bals niet meer
met 50 procent doch met 35 procent wor
den belast, omdanks verzet van het college
van B. en W.
Het voorstel van een der raadsleden om
het heffingspercentage voor boks- en wie
lerwedstrijden van 35 op 25 te verlagen
werd ondanks uitvoerige bestrijding door
de wethouder van financiën, door de raad
aanvaard.
Heringa Wuthrich
HAARLEM
ELECTR1SCHE INSTALLATIES
GRONDVERWARMING
(Adv.)
Griep-epidemie en Ziektewet
Bijna tweemaal zoveel ziekte
gevallen als een jaar tevoren
De griep-epidemie die in de afgelopen
winter heeft geheerst is in het bedrijfs
leven sterk merkbaar geweest. Het mini
sterie van Sociale Zaken heeft laten nagaan
of de voorlopige cijfers over uitkeringen
volgens de Ziektewet tot bepaalde conclu
sies aanleiding gaven.
Bij deze cijfers wordt over het algemeen
niet de aard der ziekte vermeld. De enorme
stijging van het aantal ziekmeldingen ge
durende de griep-epidemie in verhouding
tot die over de overeenkomstige periode
van het voorafgaande jaar wettigt echter
de conclusie, dat deze stijging voorname
lijk op rekening van de griep mag worden
geschreven. Niet uit het oog mag worden
verloren dat de verhoogde activiteit van
het bedrijfsleven het aantal verzekerden
heeft doen stijgen.
In de tien weken dat de griep-epidemie
op haar hoogtepunt was (20 December
1948 tot en met 26 Februari 1949) werden
bij de Raden van Ai-beid en bij bedrijfs
verenigingen 401.192 ziektegevallen aan
gegeven tegen 203.359 in de periode 22 De
cember 1947 tot en met 28 Februari 1948,
een stijging dus van 77,3 procent.
De Raden van Arbeid hebben van 1 No
vember 1948 tot en met 2 April 1949
10.259.610,41 ziekengeld uitgekeerd tegen
8.747.842,76 in de overeenkomstige peri
ode van 1947/48, een vermeerdering der
halve van 1.511.768,65 bij een stijging
van het aantal ziekmeldingen van 44.324.
Bij vergelijking van deze cijfers komt men
tot een gemiddelde uitkering van 34,50
per geval. Aangezien de uitkering per dag
op 4,is te stellen kan de gemiddelde
uitkeringsduur worden geschat op 8 a 9
dagen. Uitgaande van de veronderstelling
dat een en ander op rekening van de „Ita
liaanse griep" zou mogen worden geschre
ven, zou men kunnen concluderen, dat de
afwezigheid ten gevolge- van griep over
het algemeen van korte duur is geweest.
ik," sprak Jeroen de Blaet zachtmoedig.
„Ik begrijp wel dat u het druk hebt met
al uw goede werken en zo, maar misschien
wilt u nog even wachten..„Ja, ja," ant
woordde Joris hijgend. „Wachten, spraakt
ge? EhiTc ken u nauwelijks.waar
hebben wij elkaar eerder ontmoet?" ,Ik
heb zojuist een horloge aan uw goede wer
ken afgestaaii," vervolgde de heer de
Blaet. „Ik hoop, dat het goed loopt en dat
ge er veel goeds mee doet!" Nu begon Joris
weer allervriendelijkst te glimlachen; hij
scheen geheel gerustgesteld. „O ja," zei
Doodstraf voor drie leden van
„Jagdkommando Nord-West"
Het Amsterdamse Bijzondere Gerechts
hof heeft uitspraak gedaan in de zaak tegen
de vier voornaamste figuren van het
„Jagdkommando Nord-West".
De Nederlanders J. P., W. R. C. M. van
der L. en C. C. werden overeenkomstig de
eis tot de doodstraf veroordeeld. De Duit
ser A. M. U., tegen wie ook de doodstraf
was geëist, werd veroordeeld tot een ge
vangenisstraf van 15 jaar met aftrek.
„De -drie Nederlandse leden van dit
„Jagdkommando" aldus verklaart het
Bijzondere Hof in zijn sententie „heb
ben hun vaderland verloochend en verra
den en hun gehele persoon in dienst gesteld
van de vijand. Zij hebben in de laatste
maanden voor de" bevrijding het naamloos
lijden van de Nederlandse bevolking ver
zwaard door op de meest gruwzame wijze
gevangenen lichamelijk en geestelijk te
kwellen. Als een bandeloze troep heeft dit
„Jagdkommando" huisgehouden. Slechts
de zwaarste straf is hier op zijn plaats".
Manifest van
„Handhaving Rijkseenheid"
Het „Nationaal Comité Handhaving
Rijkseenheid" heeft een manifest uitgege
ven, waarin wordt gezegd dat artikel 209
van de gewijzigde Grondwet, op grond van
het te Linggadjati overeengekomene, bin
dend voorschrift dat de unie zal voldoen
aan zekere door haar organen te waarbor
gen voorwaarden, die een beperking van de
souvereiniteit der lid-staten meebrengen.
Maar reeds, aldus gaat het manifest ver
der, heeft de regering dn Van Royen te
Batavia doen verklaren, dat zij „niet staat
op enige macht van de unie om in te grij
pen in de binnenlandse aangelegenheden
van de deelgenoten", waardoor die waar
borg geheel denkbeeldig wordt.
„De Kroon en het Rijk", aldus het mani
fest, „zullen tengevolge van deze gang
van zaken nog op een veel noodlottiger
wijze worden gebroken dan uit de wijzi
ging van de Grondwet in 1948 voortvloeit.
Ondertussen gaat de regering voort over
de voorwaarden van de ontbinding van
liet rijk te onderhandelen met Soekarno en
Hatta, terwijl zij aan de Staten-Generaal
de duizenden te Djokja buitgemaakte stuk-
ken verheimelijkt, die bewijzen dat de
sluipmoordenaars onzer zonen en onzer
getrouwe Indische vrienden in dienst en
onder bevel staan van de republiek. Een
internationale commissie oefent in Indo
nesië in feite thans het hoogste gezag uit
en onder druk van die commissie moeten
de machthebbers der republiek, die wij op
grond van hun misdaden gewapenderhand
uit hun macht hadden ontzet, weer in
Djokja worden hersteld. Deze nationale
vernedering", zo besluit het manifest, „is
het resultaat van de politiek der regering,
maar wij, onze plicht getrouw, verheffen
tegen dit bedrijf voor het forum der ge
schiedenis nogmaals ons plechtig protest".
Grote legeroefeningen
op de Veluwe
Op de Veluwe zullen eerstdaags leger
oefeningen worden gehouden van grote
omvang. De deelnemende troepen worden
gevormd door vijf infanterie-bataljons,
een regiment veldartillerie, een afdeling
luchtdoelartillerie, een of meer eskadrons
vechtwagens, een eskadron' pantserwagens,
ëen verbandplaats-afdeling, een transport-
compagnie, een detachement Koninklijke
Marèchaussée en enkele •staven. Het ge
heel zal onder leiding staan van de com
mandant strijdkrachten te velde, de gene-
raal-majoor der artillerie A. Th. C. Opso-
mer. Op 27, 28 en 29 Juli zal door alle
onderdelen gezamenlijk worden geoefend.
Het doel van deze manoeuvre is de oefe
ning van staven en troepen, in beperkte
vorm optredend als het mobiele veldleger,
dat in de toekomst zal worden gevormd.
Vier roofovervallen in de
hoofdstad opgehelderd
Van de twaalf jongemannen, die de Am
sterdamse rechtbank in een cafétaria in de
Van der Helststraat heeft' gearresteerd
onder verdenking betrokken te zijn bij
roofovervallen, welke de laatste tijd in de
hoofdstad werden gepleegd, zijn er zes vrij
gelaten. De zes overigen hebben bij hun
verhoor toegegeven, vier overvallen te heb
ben gepleegd, namelijk die op 9 Mei op de
adjunct-secretaris van de Vakgroep Hout
verwerkende Industrieën op het kantoor
van de vakgroep in de Kerkstraat, op 8 Juni
op een tramconducteur op de Ooster Ring
dijk, op 12 Juni op een kleermaker uit de
Saxen Weimarlaan en een overval in het
Beatrixpark van vroeger datum. De over
vallen op een lerares in haar woning aan
de Ruysdaelkade en op een kellner in een
café aan de Martelaarsgracht zijn nog niet
opgehelderd.
KATHOLIEKE NATIONALE PARTIJ.
Het bestuur van de Katholieke Nationale
Partij is thans definitief als volgt samen
gesteld: algemeen voorzitter: Ch. J. I. M.
Welter, lid van de Tweede Kamer, Dén
Haag. Dagelijks bestuur: luitenant-generaal
b.d. M. L. F. Bajetto. Den Haag, voorzitter;
Th. Ederveen, Haarlem, onder-voorzitter;
J. L. A. Zwarts, Scheveningen, secretaris
penningmeester; J. P. van der Griendt,
Zwolle, J. H. Martehoff, Amsterdam, H. W.
C. Simons, Den Haag en Th. Spoelder,
Breda, leden.
hij „neemt toch plaats, brave weldoener!
Uw horloge loopt uitstekend, niet voor en
niet achter, om kort te gaan. En wanneer
ge misschien gekomen zijt om nog méér
van die uurwerkjes voor de goede doel
einden af te slaan, dan ben ik gaarne tot
uw beschikking" „Zo is het niet," weerde
de heer de Blaet verlegen af. „Maar ziet
u ik heb iets vergeten. Achterin het
doosje van dat horloge zat een loterij
briefje.... en„Een loterijbriefje
herhaaWe Joris, verblekend. „En?"
Gen. majoor A. C. de Ruyter
van Steveninck overleden
In Den Haag is in de leeftijd van 53 jaar
overleden generaal-majoor A. C. de Ruyter
van Steveninck, lid van het Hoog Militair
Gerechtshof en oud-commandant van de
Prinses Irene-brigade.
Generaal-majoor De Ruyter van Steve
ninck heeft een belangrijk aandeel gehad
in de bevrijding van Nederland. Hij heeft
als commandant van de brigade „Prinses
Irene" dit onderdeel op een zodanige voor
treffelijke wijze aangevoerd, dat de gealli
eerde bevelhebers, onder wie de bgigade
streed, herhaaldelijk hun bijzondere tevre
denheid hebben betuigd over de moedige
en beleidvolle wijze, waarop de brigade
haar taak in geallieerd verband vervude.
Als erkenning van de daden door haar ver
richt, heeft de Koningin destijds het vaan
del der brigade de hoogste militaire onder
scheiding, namelijk de Militaire Willems
orde, Verleend.
Generaal-majoor De Ruyter van Steve
ninck werd op 28 November 1895 te Tiel
geboren. Hij doorliep de H.B.S. in
Leeuwarden en de Koninklijke Militaire
Academie te Breda en werd in 1918 be-!
noemd tot tweede luitenant der artillerie
en geplaatst bij het le regiment veldartil
lerie. In 1922 werd hij gedurende enige tijd
gedétacheerd in het Franse leger voor het
volgen van een cursus betreffende de
samenwerking tussen de artillerie en de
luchtstrijdkrachten. Op 10 Mei 1940 werd
kapitein De Ruyter van Steveninck toe
gevoegd aan de Nederlandse militaire at
taché te Parijs. Via Algiers, Oran, Casa
blanca en Lissabon kwam majoor De Ruy
ter van Steveninck in 1941 in Engeland,
waar hij begin 1942 als luitenant-kolonel
tot commandant van de Koninklijke Ne
derlandse brigade „Prinses Irene" werd
benoemd. Op 3 Augustus 1944 stak hij met
de brigade over naar Frankrijk, *waar zij
optrad als onderdeel van de befaamde
21e Army Group. Op 6 September 1944
bereikte men Belgisch grondgebied en in de
nacht van 20 op 21 September 1944 over
schreed de brigade onder bevel van de
luitenant-kolonel De Ruyter van Steve
ninck de Nederlandse grens bij Valkens-
waard.
Na enige tijd belast te zijn geweest met
de waarneming van de functie van bevel
hebber der Nederlandse Strijdkrachten
werd kolonel De Ruyter van Steveninck op
22 Juli 1946 benoemd tot lid van het Hoog
Militair Gerechtshof. Tijdens de inhuldi
ging van Kóningin Juliana in de Nieuwe
Kerk te Amsterdam trad hij op als Koning
van Wapenen. Op 22 Maart 1949 volgde
zijn bevordering tot generaal-majoor. Hij
was Officier in de Orde van Oranje Nassau,
drager van de Bronzen Leeuw en van het
onderscheidingsteken van langdurige dienst
als officier en voorts begiftigd met vele
buitenlandse onderscheidingen, onder
andere de „Distinguished Service Order",
officier in de „Order of the British Empire",
commandeur van het „Legion d'Honneur",
drager van het Franse „Croix de Guerre"
met palm, commandeur in de Orde van;
Leopold I (rom) met palm en drager van!
het Belgische „Croix de Guerre" met palm.
Protestantse kerken schenken
katheder voor de „Willem Ruys"
Zaterdagmiddag hebben te Rotterdam)
aan boord van de „Willem Ruys" vertegen
woordigers van de Ned. Hervormde, de,
Gereformeerde en de Remonstrantse Ker
ken aan de directie van de Koninklijke
Rotterdamse Lloyd een door de beeldhou
wer Han Richters ontworpen, en gebeeld
houwde katheder aangeboden, ten gebrui-
ke bij de protestantse godsdienstoefenin
gen voor passagiers en bemanning van het
schip.
Dr. H. Mispelblom Beyer, remonstrants
predikant, sprak in een rede zijn vreugde
er over uit, dat dit initiatief was uitgegaan
van hervormden, gereformeerden en vrij
zinnigen.
Voorts spraken ds. J. W. Schokking, na
mens de Ned. Hervormde kerk en ds. K.
S. G. Zijlstra, koopvaardijpredikant der
Gereformeerde Kerken, eveneens hun
vreugde uit over dit symbool van protes
tantse eenheid. Nadat de drie predikanten
gezamenlijk het doek, dat de katheder be
dekte, hadden verwijderd, las ds. Zijlstra
enkele toepasselijke Bijbelgedeelten. De
heer H. A. Crommelin, oudste directeur
van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd,
nam met woorden van dank en waarde
ring het geschenk namens de Koninklijke
Rotterdamse Lloyd in ontvangst, daarbij
de hoop uitsprekend, dat de hier tot uit
drukking gekomen gedachte van eenheid
en samenwerking zou mogen doordringen
tot allen, die van deze katheder af het
evangelie zouden horen verkondigen.
Wolkbreuk. De wolkbreuk, die Vrijdag
Pachuca (Mexico) teisterde, heeft de
dood van vijftig personen veroorzaakt,
Tweehonderd personen werden gewond.
In het gebouw van de politie, dat niet
tijdig kon worden ontruimd, zijn negen
gevangenen verdronken, Toen eindelijk
het water was gezakt, was de stad met
een flinke dikke modderlaag bedekt
waarin de lijken van de slachtoffers
lagen. De schade beloopt millioenen
4 pesos.
Zuivering. Volgens Anton Biber, lid van
het Kroatische politieke bureau, zijn
sinds November bijna 600 leden uit de
Kroatische communistische partij ge
stoten „wegens Cominform-activiteit".
Deze zuivering onder de Joegoslavische
communisten is sinds Juli van het vo
rige jaar aan de gang. Meer dan duizend
leden werden om andere redenen uit
gesloten.
Eén wereld. Van de 8.600 stembiljetten die
te Nijvel (België) door de organisators
van de proefverkiezing voor wereld
regering zijn rondgedeeld, zijn.er onge
veer 5160 teruggezonden. Bijna alle
kiezers verklaarden zich voorstander
van een wereldregering. Een uiterst
klein percentage van de uitgebrachte
stemmen was tegen wereldregering.
v even wachten. Volgens een bericht
uit Damascus van de „News Chronicle"
zou Kolonel Hoesni Zaim, sinds gisteren
oresident van Syrië, hebben verklaard,
dat hij het Hasjemietisch koninkrijk
(Transjordanië) zal overnemen wan
neer koning Abdoellah sterft. Di
nieuwe president verklaarde: „Trans*
jordanië is slechts een provincie van
Syrië. Wanneer koning Abdoellalji
sterft, zal ik zijn land overnemen,"
