Haarlems Dagblad
„Britse regering denkt niet
aan devaluatie van het pond"
Vele leden
Sultan van Djokja waarschuwt oppositie
hinnen de perken te blijven
Nederlands vliegtuig
Ons klimaat
(63e Jaargang No. 19287
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
lionder'dag 7 Juli 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent per kwartaal
14,25. Franco per post 4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en <®prcdjte tjaarienratye (Contant (Kinno t6*6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
ALS in de Voorlopige Verslagen over
wetsontwerpen, waarin de Kamers der
Staten Generaal hun bezwaren in eerste
aanleg anonie*n plegen te doen horen, „vele
leden" aan het woord zijn, betreft het pun
ten, waarbij de regerfc'g zich extra op haar
houding moet bezinnen. Die komt dan tot
uiting in de Memorie van Antwoord. Het
zal belangwekkend zijn te lezen wat vele
leden ten antwoord zullen krijgen op be
zwaarde gevoelens inzake het Atlantisch
Pact. Dit Voorlopig Verslag zou minister
Stikker ook de gelegenheid bieden een rede
in grote stijl te houden, als zijn adviseurs
hem dat aanrieden. En de Tweede Kamer
krijgt opnieuw de kans tot het debat in
zulke stijl, dat bij het onderwerp Europese
Raad is uitgebleven.
De Staten Generaal zullen onze toetre
ding tot het Atlantisch Pact wel ratificeren.
Het blijkt al uit het begin van het Voor
lopig Verslag, waarin zelfs „zeer vele leden"
hun instemming met opzet en strekking
van het verdrag betuigen, al bedroeft het
hen dat falen van samenwerking der Ver
enigde Volken ertoe genoopt heeft. Maar
dan komen de bezwaren. Vele leden menen,
in tegenstelling tot de mening der regering,
dat grote moeilijkheden binnen de Verenig
de Volken wel degelijk spoedig te wachten
zijn. Vele leden vragen zich af, of de mili
taire verplichtingen niet boven onze kracht
zullen gaan nu de toestand in Indonesië nog
steeds zware lasten oplegt. Zij vragen of de
regering „enigszins kan aangeven", welke
militaire en financiële verplichtingen ons
land op zich zal moeten nemen. Het moet
zo doeltreffend mogelijk worden verdedigd,
zeggen zij, en helemaal. Ons hele grond
gebied. Kan dat nu, als de verplichtingen
misschien boven onze kracht zullen gaan?
Ge ziet dat dit nogal belangrijke vragen
Zijn.
Vele leden zouden willen weten, wat zal
gebeuren indien te eniger tijd een der on
dertekenende staten zijn democratische in
stelling zou verwisselen voor een dictatuur.
En het interesseert hen te weten hoe de
regering denkt over de mogelijkheid, West-
Duitsland binnen afzienbare tijd als lid toe
te laten. Dit zijn ook punten van belang.
Vooral het tweede is er een. Straks wordt
het Atlantische Pact geratificeerd en wij
weten ten aanzien van het verdedigen van
West-Europa nog niet eens, wanneer West-
Duitsland erin betrokken zal worden. Voor
een souvereïne staat is dit geen erg aanlok
kelijke positie. Het lijkt overbodig dat nader
toe te lichten.
Ik volg niet alle ongeruste commentaren
van vele leden op de voet u kunt een
Uittreksel van het Voorlopig Verslag in dit
nummer vinden maar laat nog enige be
langrijke volgen. Dit verdrag waarborgt
geen automatische militaire hulp als wij
aangevallen mochten worden en zeker niet
de vrede zelf. Vele leden achten het daar
om van het grootste belang, dat de vrede
vook op andere wijze bevorderd wordt. Het
streven naar economische en sociale samen
werking zal zich in daden moeten uiten.
Wat zijn „de regering en haar bondgeno
ten" bedoeld wordt ongetwijfeld „Ne
derlands bondgenoten" voornemens te
doen ter aanvulling van dit pact? Sluit op
deze militaire verdediging een sociale en
economische politiek aan, die bevorderlijk
is voor vredelievende verhoudingen? Zal
er een afdoende controle worden geschapen
om te zorgen dat deze alliantie een staat
kundige binding blijft, waarin het militaire
element middel is en geen doel wordt? Er
moeten wegen gevonden worden om de
Staten-Generaal op de hoogte te houden
van hetgeen ter uitvoering van het verdrag
geschiedt en hen in de gelegenheid te stel
len, zich daarover uit te spreken.
Aldus vele leden. Het is treffend. Het
geeft zo duidelijk aan dat men in interna
tionale verplichtingen belandt, die men niet
tneer overzien of controleren kan en die ook
niet onder toezicht van een Europees par
lement komen. Want dat is er niet. Het
toont zo zonneklaar aan dat men door de
gebeurtenissen wordt meegesleept, terwijl
men tegelijkertijd vreest om „te hard te
lopen" met het scheppen van een werke
lijke Unie van Europese volken. Welke af
doende controle op de „staatkundige bin
ding" van een alliantie kan worden ge
schapen? Welke middelen zijn er om de
Staten-Generaal op de hoogte te houden
van uitvoeringsmaatregelen, die door inter
nationale generale staven zullen worden
genomen?
Allianties kan men niet waarborgen als
staatkundige bindingen. Dat heeft de histo
rie duidelijk genoeg aangetoond. Een so
ciaal-economische politiek die de vrede be
vordert is alleen denkbaar bij waarlijk-
verenigde volken. Wij komen er niet uit
met een Atlantisch Pact. En nu zien de par
lementen hun bevoegdheden verminderen.
Dat deze dingen hun onrust gaan wekken,
daarvan getuigt dit Voorlopig Verslag. Wat
is de grote lijn van het Nederlandse beleid?
Waar stuurt het heen? Wat stelt het zich
ten doel? Dat moet inderdaad blijken.
R. P.
Stratocruiser kreeg motorpech
boven Oceaan
SHANNON, 7 Juli (Keuier) Een
„stratocruiser" van de Pan American Air
ways kreeg met 54 passagiers aan boord,
onder wie de Amerikaanse filmkomiek
Danny Kaye en de tenniskampioene Louise
Brough, motorpech boven de Oceaan op
weg van Londen naar New York. De pro
peller van de buitenbakboord motor was
er af gevlogen en had de motor ernstig
beschadigd. Het toestel slaagde er echter
in op drie motoren naar het vliegveld Shan
non in Ierland terug te keren en daar vei
lig te landen. Aan de passagiers was na het
optreden, van de storing meegedeeld dat de
mogelijkheid bestond, dat' in zee moest
worden gedaald.
De gezagvoerder verklaarde dat het toe
stel, toen het de propeller verloor, viel van
19.000 tot 6.000 voet. Een passagier noemde
deze gewaarwording „eenvoudig verschrik
kelijk". Danny Kaye zei op het vliegveld
Shannon: „Ik ben nog nooit van mijn leven
zo bang geweest. Ik kan aardig zwemmen,
maar 800 mijl zou me toch te ver geweest
zijn."
Vertrouwen in Griekse regering
De nieuwe Griekse regering van Diome-
des heeft gisteren in het parlement met
199 tegen 72 stemmen en 2 onthoudingen I
een votum van vertrouwen gekregen.
De nieuwe regering bestaat uit 12 „po
pulisten", 10 liberalen, 2 unionisten en j
een partijloze minister.
SIR STAFFORD CRIPPS IN HET LAGERHUIS:
Vermindering der dollar-aankop en en handhaving
loon- en prijsniveau voorlopig de beste medicijnen
Somber beeld van Engelands
economische problemen
In een gisteren in het Britse Lagerhuis
gehouden rede over de huidige moeilijk
heden van Groot-Brittannië zeide de En
gelse minister van Financiën sir Stafford
Cripps onder meer het volgende: „In de
laatste maanden viel er een daling waar
te nemen van de activiteit in het bedrijfs
leven in vele delen der wereld. Zoals be
kend ligt het moeilijkste probleem, waar
voor het sterlinggebied zich geplaatst ziet,
in zijn handels- en betalingsbalans met het
dollargebied. Dit bleek duidelijk uit het
critieke gevolg van het dollartekort voor
ons economisch leven in de laatste paar
jaren. Zoals men heeft kunnen zien uit de
cijfers voor April en Mei van de Britse
overzeese handel trad er een aanzienlijke
daling in in de Britse verkopen naar de
Verenigde Staten en dit heeft onze dollar
ontvangsten opnieuw verminderd. Da,ar
komt nog bij dat in de Verenigde Staten de
prijzen scherp zijn gedaald. Daarentegen
handhaafden de verkopen aan Canada zich
goed, zij bereikten in Mei zelfs bijna een
ongekend record. Wij hopen dat ook onze
export naar de V. S. de opwaartse tendens
zal hervatten. Er kan niet te dikwijls de
nadruk op worden gelegd, dat dit de meest
dringende en belangrijke taak is van al
degenen, die iets met de uitvoer hebben uit
te staan."
In zijn rede deelde minister Cripps voorts
mede, dat de reserves van het sterlingge
bied zijn gedaald van 471 millioen pond op
31 Maart 1949 tot 406 millioen pond op 30
Juni. Voorts deelde hij mede, dat de Britse
regering medio Juni een „standstill"-over-
eenkomst voor dollaraankopen had inge
voerd, welke voor minstens drie maanden
zal worden voortgezet. Bestaande contrac
ten en verplichtingen zullen van kracht
blijven, doch voor nieuwe aankopen zal
speciale vergunning nodig zijn.
Voorts wees de minister er op, dat tegen
September een nieuw invoerprogramma ge
reed zou zijn, waarbij het vermoedelijk
noodzakelijk zal blijken, het verbruik van
bepaalde levensmiddelen waarmede dollar
uitgaven gemoeid zijn, te verminderen.
Wat de komende besprekingen met de
ministers van Financiën der Dominions be
treft, deelde de minister mede, dat wan
neer deze besprekingen geëindigd zullen
zijn, de situatie zal worden bekeken in het
licht van de tijdens deze besprekingen
eventueel genomen beslissingen.
Zodra de verdeling van de bedragen in
het kader van het Europese herstelpro
gramma voor het komende jaar zal hebben
plaats gevonden en het nieuwe inter-Euro-
pese betalingssysteem in werking zal zijn
getreden, kunnen wij aldus de minister
een nieuw invoer-programma opstellen
in het licht van de dan bestaande omstan
digheden.
De cijfers voor het Britse dollartekort,
voordat rekening wordt gehouden met hulp
van het E.R.P., het Canadese crediet of
trekkingen op het Internationale Monetaire
Fonds, waren volgens de ministers in de
vier kwartalen van 1948 achtereenvolgens
147 millioen pond, 107 millioen pond, 76
millioen pond en 93 millioen pond. In het
eerste kwartaal van 1949 was het cijfer
82 millioen pond.
Naar aanleiding van de in de laatste
tijd steeds hardnekkiger wordende ge
ruchten over devaluatie van het pond
sterling, verklaarde sir Stafford Cripps
in zijn rede, dat de Britse regering
geenszins het voornemen heeft tot de
valuatie van het pond over te gaan.
De bestaande regeringspolitiek wat be
treft inkomens, kosten en prijzen zal met
kracht worden voortgezet en de minister
moest het land er voor waarschuwen, dat
iedere poging om in dit stadium de inko
mens omhoog te drijven alleen kan leiden
tot een zeer nadelige uitwerking op de
Britse economische situatie, aangezien zo
de prijzen worden verhoogd, waardoor het
voor Engeland nog moeilijker wordt om
dollars of andere valuta's uit export te
ontvangen.
Wat betreft de verhouding tussen dollar
en pond sterling zei de Britse minister nog
dat Engeland, de Verenigde Staten en de
Australisch kabinet meent:
„pond moet gedevalueerd"
Van gezaghebbende zijde te Canberra
verluidt dat het Australische kabinet de
overtuiging is toegedaan dat Engeland het
pond sterling moet devalueren of anders
een bankroet onder ogen moet zien.
Het kabinet hield Dinsdag een lang
durige bespreking over het steeds acuter
wordende dollarprobleem van het Britse
empire. Het kabinet was zo onder de indruk
van de ernst der situatie dat besloten werd
om gedurende het lopende jaar de Austra
lische dollarimporten onmiddellijk met 20
procent te besnoeien.
landen van het Britse Gemenebest tezamen
een geneesmiddel op lange termijn moes
ten zoeken voor de netelige problemen wat
betreft het handelsevenwicht tussen het
Westelijke halfrond en de rest van de we
reld, waarvan het sterlinggebied een be
langrijk deel uitmaakt.
De minister deelde tenslotte mede, dat
de bijeenkomst van de ministers van Fi
nanciën uit het Britse Gemenebest op 13
Juli zal beginnen. Voorts vertelde hij dat
van de gelegenheid van het bezoek van de
Amerikaanse minister van Financiën ge
bruik zal worden gemaakt om over het ge
hele vraagstuk besprekingen te beginnen
met de Amerikaanse regering.
Wat de „standstill"-overeenkomst inzake
dollaruitgaven betreft, verklaarde de mi
nister nog, dat deze overeenkomst weinig
onmiddellijk effect zal hebben tot beper
king van de onttrekkingen aan de Britse
reserves.
De plaatsvervangende oppositieleider
Anthony Eden stelde na afloop van de ver
klaring van Cripps enige vragen. In ant
woord daarop deelde sir Stafford mede, dat
hij hoopte de volgende week meer bijzon
derheden te kunnen verstrekken over de
„standstil"-overeenkomst inzake dollar
uitgaven. Dit zou dan geschieden tijdens
een debat over de verklaring, dat de vol
gende week Donderdag gehouden zal wor
den.
Critiek van Acheson.
De Amerikaanse minister van Buiten
landse Zaken Dean Acheson heeft Woens
dag op een persconferentie verklaard, dat
Engeland, wil het zijn economische moei
lijkheden op lange termijn tot oplossing
brengen, moet zorgen beter op de wereld
markten te kunnen concurreren. De minis
ter was niet van mening, dat de economi
sche moeilijkheden van Engeland een
„grote crisis" waren: de huidige Britse toe
stand werd reeds enige tijd verwacht en
vereist een aanpassing die de Britten naar
Acheson vertrouwde, tot een goed einde
kunnen brengen. Acheson is er zeker van,
dat de Britse Dominions en de Amerikaan
se regering zullen willen medewerken bij
het zoeken naar een oplossing.
Polen staakt uitvoer naar
Joegoslavië
Radio Warschau meldde gisteren, dat de
Poolse regering de gehele uitvoer naar
Joegoslavië heeft stopgezet.
Ter verklaring hiervan deelt de radio
mede, dat in de laatste maanden is geble
ken, dat Joegoslavië niet wil voldoen aan
zijn verplichtingen tot het zenden van goe
deren, die het beloofde en die Polen nodig
heeft.
In plaats hiervan heeft Joegoslavië zich
geconcentreerd op het zenden van niet-
essentiële goederen, zoals wijn, rozijnen en
andere luxe-artikelen, aldus radio-War-
schau.
DOOD VAN SJARIFOEDDIN EN
SOERIPNO ZOU VASTSTAAN.
De correspondent van het Chinese dag
blad „Sedar"seint uit Djokja, dat bevesti
ging kon worden verkregen van de dood
van de volgende communistische leiders:
Alimin (verleden maand gestorven aan
dysenterie te Solo); mr. Amir Sjarifoeddin,
Djokosoejono, de militaire commandant
van de communistische regering te Ma-
dioen, Soeripno, de voormalige gezant van
de republiek te Praag en Daroesman, de
vroegere vice-minister van Buitenlandse
Zaken.
Parijs démenti inzake
plan-Petsche
Het Franse ministerie van financiën
heeft Woensdag tegengesproken, dat de
Franse minister van financiën Maurice
Petsche als middel tot oplossing van de
Europese vraagstukken aan de Amerikaan
se minister van financiën zou hebben
voorgesteld, de goudprijs te herzien of de
Amerikaanse douanetarieven te verlagen.
ANP voegt hieraan nog toe, dat de voor
stellen van Petsche maatregelen van an
dere aard omvatten tot opheffing van de
beletselen voor de internationale handel.
HET AMERIKAANSE GOUDBEZIT.
De Amerikaanse goudvoorraden hebben
de recordwaarde van 24.465.923.000 dollars
bereikt. Dit goudbezit vertegenwoordigt
ongeveer 3/5 van de wereldvoorraad. Ame
rikaanse deskundigen hebben verklaard,
dat zij niets afweten van geruchten, dat
Engeland en andere Europese landen aan
de Amerikaanse regering zouden vragen
om nieuwe hulp te verlenen door gebruik
te maken van de Amerikaanse goudvoor
raad. Zij wijzen er op, dat voor het over
maken van een deel van dit goud aan een
ander land een besluit van het Congres
nodig is.
Postbestelling duurde dertig jaar Het WOOrd is aan
Een dezer dagen werd een brievenbus
aan het hulppostkantoor van Houthem af
gebroken. Men vond in een hoek van de
bus vastgekneld enkele briefkaarten, welke
dertig jaar geleden gepost zijn. De poste
rijen zullen trachten deze postbestelling
alsnog uit te voeren.
DRIE SECRETARISSEN VAN
STAAT NAAR NEDERLAND.
BATAVIA, 7 Juli (Aneta) Aan de secre
taris van Staat voor Financiën, de heer W.
Alons, is per 31 Juli op zijn verzoek eervol
ontslag verleend onder dankbetuiging voor
de gewichtige diensten onder moeilijke om
standigheden aan den lande bewezen. Tot
zijn opvolger is benoemd drs. A. Oudt, tot
dusverre thesaurier-generaal. Vanavond
vliegt de heer Alons met de secretaris van
Staat voor Economische Zaken mr. J. E.
van Hoogstraten naar Den Haag voor be
sprekingen over coördinatie van het econo
mische en financiële verkeer tussen Neder
land en Indonesië. Na afloop van deze be
sprekingen gaat het ontslag van de heer
Alons in. Met hetzelfde vliegtuig reist
prof. Hussein Djajadiningrat, secretaris
van Staat voor Onderwijs, die in Nederland
zal deelnemen aan besprekingen over de
rechtspositie van -overheidspersoneel
Indonesië.
Ter gelegenheid van de koperen bruiloft van de Koningin en Prins Bernhard is de
„Piet Hein", het jacht van de Koninklijke familie, in de jachthaven Bestevaer te
Baarti thans feestelijk verlicht.
Regering moet „krachtige hand-politiek" volgen
De nieuwe Amerikaanse gouverneur in Duitsland J. McCloy heeft deze week zijn
eerste bezoek aan Berlijn gebracht waar hij door een grote menigte enthousiast
verwelkomd werd. De gouverneur (in burger) inspecteerl op het vliegveld Tempelhof
een erewacht van 300 blanke en negersoldaten.
Stad nog steeds taboe voor
Nederlandse journalisten
De Sultan van Djokja heeft thans in
een interview met een correspondent van
Merdeka" verklaard, dat „om het bestuur
en de strijd van de republiek in de toe
komst te handhaven, de republikeinse re
gering een „krachtige hand-politiek" moet
volgen, mede teneinde een herhaling te
voorkomen van de toestand, zoals deze be
stond voor 19 December 1948". Hij zeide
dat „een gezonde oppositie wel noodzake
lijk is, doch dat er voor dient te worden
gezorgd, dat deze de grenzen der wet niet
overschrijdt". De leiders der PKI en de
Lasjkars zijn hiervan „ronduit" in kennis
gesteld. De Sultan zeide vöorts, dat de
regering in dit verband geen onderscheid
maakt: zowel tegen de communistische
partij als jegens de Masjoemi en de PNI
zal de regering gestrenge maatregelen ne
men indien zij in strijd met de wet han
delen. De sultan zeide, zich persoonlijk
niet bezorgd te maken, omdat hij er op
vertrouwt, dat de betrokken partijen vol
doende begrip hebben en zich bewust zijn
van de situatie.
Volgens „Merdeka" is er na de over
dracht van het gezag aan de Sultan te
Djokja geen activiteit meer te bespeuren
van groepen of partijen, die plakkaten of
strooibiljetten verspreiden. De Sultan be
schikt op het ogenblik volgens zijn zeggen
over 2.000 goed disciplineerde manschap
pen 600 militairen van de TNI en de
rest politie voor het handhaven van
recht en orde. Deze eenheden staan onder
leiding van de kolonel Soeharto.
Met betrekking tot de getroffen rege
ling, waarbij geen Nederlandse journalis
ten waren toegelaten bij de terugkeer van
Soekarno c.s. te Djokja zeide de Sultan,
dat dit verbod van voorbijgaande aard is.
Op de vraag, wanneer de Nederlandse
journalisten dan gelegenheid krijgen om
Djokja te bezoeken, antwoordde de Sultan,
dat dit zal afhangen van de situatie: „Mo
gelijk over 14 dagen", aldus de Sultan, die
verklaarde, deze regeling te hebben ge
troffen met het oog op eventuele moeilijk
heden met de bevolking.
Tedjasoekmana
„Strijd wordt van Djokja
uit voortgezet"
BATAVIA, 7 Juli (Aneta). Bij de be
groeting van Soekarno en Hatta in Djokja
(waarover ■elders in dit nummer meer)
heeft de vice-voorzitter van het werk
comité van het K.N.I.P.. Tedjasoekmana
gisteren onder meer gezegd:
„Hoe ongelijk beide partijen ook in
krachten waren, toch zal het gehele Indo
nesische volk zonder aarzelen de strijd
voortzetten.
Thans kunnen wij leven en denken en
werken in vrijheid in Djokja, maar wij mo
gen niet dezelfde fouten maken. Wij zijn
niet vrij geworden om maatregelen te ne
men, die de positie van ons leger zouden
kunnen verzwakken door in te stemmen
met een kunstmatige overeenkomst tot sta
ken van het vuren en wapenstilstand. Wij
gaan onze strijd vanuit Djokja voortzetten, j
zodat de vijand geen gelegenheid heeft ons
voortdurend in een dwangpositie te plaat
sen. Hij denkt, dat het herstel van onze
regering in Djokja een concessie en gunst
zijnerzijds is, zodat hij in staat zal zijn ver
dere eisen aan ons te stellen. Hij eist niet
alleen stopzetting van de guerilla, maar ook
vernietiging van de militaire uitrusting en
van alles wat de guerilla's de strijd moge
lijk maakt. Dit mag nooit worden uitge
voerd. Van Djokja uit kan de nationale
eenheid nu spoedig worden gevestigd, ten
einde de laatste hand te leggèn aan het
werk onzer nationale onafhankelijkheid."
Trein op trekbommen gelopen;
vijf doden
Uit Semarang meldt Aneta: Zondag is
een trein tussen Ngawen en Blora op twee
trekbommen gelopen. Vijf personen wer
den gedood en verschillende gewond.
bij manoeuvres verongelukt
Waarnemer vermist;
piloot ongedeerd
Naar pas Woensdagavond te Londen be
kend is gemaakt, is Dinsdag tijdens de ge
combineerde manoeuvres van de vloot- en
luchtstrijdkrachten der Westelijke Unie
het Firefly-vliegtuig K 11-69 van de Ne
derlandse Marine in zee gestord. De piloot,
luitenant ter zee vlieger F. Langenbach,
kon door de torpedoboot jager „Aisne" on
gedeerd worden gered, doch de waarne
mer, Marinus Hendrik van Breem uit
Eindhoven kon niet worden gevonden, zo
dat men moet aannemen, dat hij verdron
ken is.
Het toestel viel in zee, toen het op het
Britse vliegdekschip „Theseus" wilde
landen.
Baltimore and Ohio
Magazine:
Geen twee mensen zijn aan elkaar
gelijken ze zijn er allebei blij om.
Kardinaal Mindszenty c.s.
in beroep
Procureur eist handhavinq
der vonnissen
Gisterochtend is in Boedapest de zaak
tegen kardinaal Mindszenty en zijn zes
medebeklaagden in het palcis van het hof
van cassatie opnieuw in behandeling ge
nomen. De bijeenkomst van dit hof der
„volksrechtbanken" was streng geheim ge
houden. Gedurende de terechtzitting be
stond het publiek, waarvoor 16 zetels
waren gereserveerd, uit 15 personen, onder
wie een priester, een Hongaars journalist,
de correspondent van Agence France
Presse en zijn secretaresse. Geen enkele
andere buitenlandse journalist was aan
wezig. De rechtbank werd gepresideerd
door Peter Janko, ter zijde gestaan door
vier assessoren. De ochtendzitting werd
grotendeels in beslag genomen door de
voorlezing van het verslag van het proces
in eerste aanleg. Hierna zou de procureur
Borbely zich in zijn requisitoir er toe be
perkt hebben, de handhaving van de op
8 Februari gewezen straffen te eisen.
Tijdens de namiddagzitting verzocht Kïozs-
ko, de verdediger van kardinaal Minds
zenty, de jury zich mild te tonen. Hij
voerde aan dat zijn cliënt zijn misdaden
bekend heeft en verklaart ze te betreuren.
Mora, de verdediger van Baranjai legde
in het bijzonder de nadruk op het beginsel
dat de wetten geen terugwerkende kracht
hebben. In ieder geval, zo verklaarde hij,
zijn de ten laste gelegde feiten geschied
vóór de wet op de verdediging van de re
publiek, die van 1946 dateert, van kracht
werd. Op grond van deze wet is het vonnis
geveld. Het kan derhalve niet worden uit
gevoerd.
Pabueray, die zijn cliënt, mgr. Zakar, de
particuliere secretaris van kardinaal
Mindszenty verdedigde, vroeg vrijspraak.
Het proces van 3 Februari, zo zei hij,
heeft aangetoond dat mgr. Zakar geen mo
narchist is, dat hij geen enkele beraad
slaging van samenzweerders heeft bijge
woond en geen actief aandeel in het com
plot heeft genomen. In zijn requisitoir
eiste procureur Borbely handhaving van de
door de volksrechtbank op 8 Februari
gevelde vonnissen. Hij legde er de nadruk
op, dat „de misdaden, die men aan de be
klaagden verwijt, meer dan overvloedig
waren bewezen" en dat hij van oordeel was
dat men de beschuldigden reeds te veel van
verzachtende omstandigheden heeft laten
profiteren.
De advocaat van prins Esterhazy zei:
„niemand kan in ernst beweren dat prins
Esterhazy voornemens was de kardinaal
financiëel te helpen, want iedereen weet,
dat hij zich heel zijn leven van alle poli
tieke bedrijvigheid heeft onthouden".
Zaterdagochtend zal uitspraak worden
gedaan.
België's kabinetspuzzle
O, 't klimaat in ons klein landje,
Steeds is er iets mee aan 't handje,
Nooit vindt iemand het echt goed;
Mopperen is oude zede
En, nietwaar, daarvoor is reden,
Ja, ook mij zit dat in 't bloed.
Altijd is er iets te vitten,
Als 't heel warm is: o, die hitte
Mens, ik hou dit haast niet vol;
Als het iets te koel mocht wezen:
Brr! zo'n temperatuur in deze
Tijd is toch wat al te dol.
Als het regent na veel droogte
Stijgt het klagen tot een hoogte,
Die al 't andre overtreft;
In ons land is 't altijd regen
Kankert men, waarbij de zegen
Van het vocht niet wordt beseft.
Eén ding is op deze aarde,
Naast veel andere van waarde,
Zeker 't best geregeld plan;
Dat is dat de macht der mensen,
Hoe zeer velen 't zouden wensen,
Niets aan 't weer verandren kan.
Het brengt nu vaak moeilijkheden,
Schaarste, ja zelfs rampen, mede;
Als 't door mensen werd beslist
Kwam er door 't verschil in streven
En belangen in ons leven
Nooit een eind aan het getwist.
P. GASUS.
Van Cauwelaert krijgt
„informatieve opdracht"
De prins-regent van België heeft thans
de katholieke minister van Staat, Frans van
Cauwelaert, die voor de jongste verkie
zingen voorzitter van de Kamer van Afge
vaardigden was, verzocht zich mej de vor
ming van een Belgisch kabinet te belasten.
De heer Van Cauwelaert heeft deze op
dracht aanvaard met de uitdrukkelijke
restrictie, dat hij niet als formateur maar
als „informateur" zal optreden, met andere
woorden dat hij slechts de weg wil effenen
voor een nader aan te wijzen formateur.
Hij heeft gistermiddag tot tweemaal toe
tegenover de pers het informatieve karak
ter onderstreept van zijn missie, waarbij
hij met name zei: „Mijn taak beperkt zich
uitsluitend tot het verzamelen van inlich
tingen, die de taak van een toekomstige
kabinetsformateur kunnen vergemakkelij
ken", i 1 "J
Van Cauwelaert heeft na afloop van de
persconferentie een onderhoud gehad met
minister van Staat graaf Carton de Wiart,
lid van het hoofdbestuur der CVP, en
andere hoge partijfunctionarissen.
A.F.L. dreigt met boycot van
Britse schepen in Amerika
Alle Britse schepen in havens aan de
Oost-Amerikaanse kust zullen wellicht ge
boycot worden door de internationale vak
vereniging van zeelieden, die verbonden
is met het grote vakverbond der A.F.L.
(American Federation of Labor).
Deze boycot is bedoeld als représaille
op de weigering van de Britse havenar
beiders om op Canadese schepen te wer
ken, die betrokken zijn bij het geschil tus
sen de Canadese Zeelieden Unie en Inter
nationale Zeeliedenvereniging.
(De Canadese Zeelieden vereniging riep
31 Maart op alle Canadese schepen een sta
king uit omdat de reders contracteri*met
de concurrerende internationale vakvereni
ging tekenden. De Canadese Zeelieden
Unie, zo deelt Reuter mede, staat onder
communistische leiding.)
IETS HOGERE TEMPERATUREN
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I, te De Bilt. geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond, opge
maakt te 10 uur.
Nu en dan overdrijvende wolkenvelden
en overwegend droog weer. In het
Noorden van het land matige wind uit
Noordelijke richtingen, elders meest
zwakke wind. Overdag iets hogere tem
peraturen.
8 Juli:
Zon op
Maan op
4 20 uur; onder 21.00 uur
20.16 uur: onder 1.56 uur
Hoogwatertüden:
Donderdag 7 Juli: 0.3613.15 uur.
Vrijdag 8 Juli: 1.4014.40 uur.
Laagwatcrtijden:
Donderdag 7 Juli: 8.31—21.11 uur.
Vrijdag 8 Juli: 9.35—22.15 uur.