c
3
Regering put 240 millioen gulden
uit een speciaal Marshall-potje
Oorspronkelijke wandversiering voor de P. H. van der Leyschoo!
Exotische revue van Katherine Dunham
Donderdag 14 Juli 1949
Driekwart daarvan bestemd voor bouw van arbeiderswoningen
De Marshall-missie in Nederland en de
legering: hebben bekend gemaakt dat 240
millioen gulden van de speciale Marshall
rekening (de local-currency account) zijn
vrijgegeven voor de financiering van vier
belangrijke wederopbouwprojecten in Ne
derland.
Het grootste deel van de 240 millioen
gulden, namelijk 181.8 millioen, zal worden
gebruikt voor de bouw van arbeiderswo
ningen in de verwoeste gebieden van Lim
burg, Walcheren en de Betuwe, alsmede in
Rotterdam, Arnhem en Nijmegen. Voor de
drooglegging van de Zuiderzee, met name
ter financiering van de werkzaamheden
voor het in cultuur brengen van de Noord-
Oostpolder, is 30.3 millioen gulden bestemd.
Voorts zal 17.5 millioen gulden worden
besteed voor de ontwikkeling van de
landbouw en wel hoofdzakelijk voor de
verbetering van reeds in gebruik zijnde
landerijen, waardoor de productie kan
worden verhoogd. Tenslotte zal 10.4 mil
lioen gulden worden besteed voor de
wederopbouw van Walcheren.
Op de speciale Marshall-rekening bij de
Nederlandse Bank stort de Nederlandse
regering de tegenwaarde in guldens van de
dollarhulp die van de Verenigde Staten
wordt ontvangen. Met de regering van de
Verenigde Staten is overeengekomen, dat
Nederland 95% van deze gelden mag ge
bruiken voor de financiering van de pro
ductieve bedrijvigheid of voor de bevorde
ring of de handhaving van het binnen
landse financiële evenwicht. Deze 95% van
de speciale rekening bedroeg per 31 Mei j.l.
328 millioen gulden.
Met deze overeenkomst maakt Nederland
voor het eerst sedert het begin van de
Marshall-hulp gebruik van deze speciale
rekening. Dit gebruik van de vrijgegeven
gelden zal geen inflatoir effect hebben op
de Nederlandse economie, zegt de regering,
cmdat alle uitgaven, waarvoor het geld zal
worden besteed, reeds waren opgenomen in
de begroting voor het begrotingsjaar 1948.
Zij zullen de uitgaven van de staat dus niet
vergroten en geen nieuwe projecten aan
die begroting toevoegen. Voorts zal dit
gebruik van de Marshall-rekening bijdra-
Dr. Drees brengt
hulde aan scheidende
N.V.V.-bestuursleden
In de vergadering van het N. V. V. te
Amsterdam heeft de minister-president, dr.
W. Drees, de voorzitter van het N.V.V. de
heer E. Kupers en het bestuurslid de heer
C. van der Lende, die beiden aftreden, toe
gesproken.
Sprekende namens de regering zeide de
minister-president, dat het voor haar van
grote waarde geweest is aan het hoofd van
het N.V.V. mannen te weten van het kali
ber, het karakter en de bekwaamheid van
de scheidende leiders.
„Wij zijn nog steeds arm in Nederland",
zo zeide hij, „ondahks het merkbare her
stel en de stijging van onze productie. Wij
blijven in hoofdzaak afhankelijk van het
geen wij van elders ontvangen. Dat deze
jaren zo zijn verlopen als thans het geval
is, is voor een aanzienlijk deel te danken
aan de medewerking van de leiders der
ai'beidersbeweging, die de juiste combi
natie wisten te vinden van strijd, construc
tieve arbeid en opbouw. Ik heb ook met
genoegen gelezen dat het wijze beleid bij de
geschillen tussen de drie vakcentrales
heeft overwonnen en dat in practische sa
menwerking de gemeenschappelijke arbeid
zal worden voortgezet".
De minister-president zag in de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie nieuwe mo
gelijkheden voor de arbeidersbeweging.
Hij sprak de hoop uit dat de harmonie bij
het behartigen van de arbeidersbelangen
en de belangen die ons land tot ruime en
gelijkmatig verdeelde welvaart kunnen
brengen, gehandhaafd zal worden.
Na de voortgezette behandeling van het
voorstel „Bedrijfstaksgewijze opbouw der
vakvereniging", uitgaande van de Algem.
Nederlandse Metaalbewerkersbond, werd
het zonder het door „Mercurius" inge
diende amendement aangenomen. De
datum van ingang werd echter gewijzigd
in 1 Januari 1951.
De secretaris van het verbondsbestuur,
A. Vermeulen, hield daarna zijn inleiding
over „de Publiekrechtelijke Bedrijfsorga
nisatie".
H. Oosterhuis voorzitter.
Aan het einde van de middagzitting van
Woensdag werd overgegaan tot de verkie
zing van de nieuwe voorzitter van het NVV.
Als zodanig werd met algemene stemmen
benoemd de heer H. Oosterhuis, de huidige
vice-voorzitter. Het dagelijks bestuur werd
als volgt samengesteld: J. G. Suurhoff,
tweede voorzitter-redacteur; H. Korte Jr.,
algemeen secretaris; J. Landman, penning
meester; A. Vermeulen, P. de Vries en J.
Berger, secretarissen.
Nadat de heer Kupers de voorzitters
hamer aan zijn opvolger had overgedragen
en deze laatste ook nog door verscheidene
afgevaardigden was toegesproken, heeft de
heer Oosterhuis met een korte toespraak
de werkzittingen van het congres gesloten.
Vanmorgen zou door de —eren Kupers
en Van der Lende in een speciale zitting
afscheid worden genomen van het NW en
de daarbij aangesloten'bonden. Vanmiddag
zal een officiële afscheidsreceptie plaats
vinden. Wegens het afscheid werd gister
avond in de Apollohal te Amsterdam een
grote demonstratieve bijeenkomst gehou
den. welke door ongeveer zesduizend afge
vaardigden en leden van de bij het NW
aangesloten bonden werd bijgewoond. In
deze bijeenkomst, welke onder leiding
stond van de nieuw-benoemde voorzitter
van het NW en opgeluisterd werd door
muziek, zang en declamatie, werd behalve
door de heren Kupers en Van der Lende,
het woord gevoerd door een drietal ver
tegenwoordigers van buitenlandse vak-
centralen.
Agenda voor Haarlem
Gem. Concertgebouw: Uitvoering kinder
koor „InteV Nos", 8 uur. Grote of St. Bavo
Kerk: Orgelbespeling, 3 uur. City: „Het geval
Goüzenko", 18 j., 2.15, 4.30, 7.00 en 9.15 uur.
Spaarne: „Beauty en de bandiet". 14 j„ 2.30,
7.00 en 9.15 uur. Frans Hals: „Souka, het kind
der tropen*', 14 j„ 2,30, 7.00 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Margie", alle leeft., 2.00, 4.15, 7.00
en 9.15 uur. Palace: „Backstreet". 18 j„ 2.00,
4.15. 7.00 en 9.15 uur. Luxor: „Op leven en
dood", 18 j.. 2.00. 4.15. 7.00 en 9.15 uur.
VRIJDAG 15 JULI
Gem. Concertgebouw: H.O.V., zesde zomer-
concert, 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
gen tot een evenwicht in de staatsbegroting
en daardoor tot het binnenlandse financiële
evenwicht. De betreffende bedragen zul
len de omvang van de leningen, die de
staat anders noodzakelijkerwijs had moe
ten aangaan, verminderen.
Over de besteding van het bedrag, dat
na aftrek van deze 240 millioen gulden
nog op de speciale Marshall-rekening staat,
wordt thans nog door de Nederlandse re
gering beraadslaagd. Verwacht wordt, dat
binnen ongever een maand een voorstel
dienaangaande bij de E.C.A. zal worden
ingediend.
R.K. Kerk zal vrijwillige
communisten uitsluiten
Pauselijk decreet met
karakter van waarschuwing
Het Vaticaan heeft Woensdagavond een
Pauselijk decreet uitgevaardigd, dat dcwr
een hoge dignitaris van de kerk wetd uit
gelegd in de zin, dat alle katholieken, die
vrijwillige communisten zijn, automatisch
geëxcommuniceerd zijn. Het decreet open
de echter onmiddellijk weer de deur voor
terugkeer tot de kerk door te verklaren, dat
degenen; die hun meningen herzagen, weer
zouden worden toegelaten.
Het Vaticaan heeft ook gewaarschuwd
dat alle katholieken, die het communisme
trachten te rechtvaardigen of die zijn lite
ratuur drukken, verspreiden of lezen, de
Heilige Sacramenten onthouden zullen wor
den. Deze drastische maatregel werd ge
nomen door het hoogste kerkelijke orgaan
voor geloofszaken, de heilige congregatie
van het Heilig Officie. Het besluit werd ge
publiceerd in het officiële orgaan van het
Vaticaan.
Een hoge dignitaris van de kerk heeft
aan Reuter meegedeeld, dat het besluit van
het Heilig Officie „onmiddellijk in werking
treedt". Hij voegde daar echter aan toe, dat
het decreet „het karakter van een waar
schuwing draagt voor die katholieken, die
zich niet ten volle de ernst van hun zonden
realiseren, die zij begaan door een materia
listische en anti-Christelijke leer te steu
nen."
„De kerk houdt haar armen open voor
deze mensen, indien zij willen terugkeren
tot een leven van geestelijke waarden", zo
zei hij. De excommunicatie zou niet gelden
voor hen die het communisme onder dwang
steunen.
Uit andere Vaticaanse bron wordt ver
klaard, dat het decreet waarschijnlijk een
aantal katholieken uit het communistische
kamp zal verwijderen, die „zich door on
scrupuleuze verklaringen van de anti-chris
telijke materialisten tijdelijk hadden ver
oorloofd naar die kant over te hellen".
Van -Italiaanse communistische zijde is
het decreet bestempeld als „een poging om
de katholieken in hun zin voor sociale
echtvaardigheid te intimideren door op
legging van een dogma van bijgeloof".
Koninklijk Paar dankt
de Nederlandse bevolking
Het secretariaat van H.M. de Koningin
deelt mede:
Zeer getroffen door het hartelijk mede
leven met het 12V2-jarig huwelijksfeest
betuigen H.M. de Koningin en Z.K.H. de
Prins der Nederlanden hun diepgevoelde
dank aan allen, die hier te lande, overzee
en elders hebben bijgedragen tot het na
tionale geschenk, alsmede aan allen, die
hebben deelgenomen aan de beide défilés,
die op hen zulk een onvergetelijke indruk
hebben gemaakt.
Ook hen, die door het zenden van brie
ven of telegrammen met gelukwensen of
op andere wijze een blijk van medeleven
hebben gegeven, danken zij langs deze weg
zeer hartelijk.
Sleepboot „Blankenburg"
iij de „C. A. Banck"
De bergingsmaatschappij Van den Tak
te Rotterdam laat het er niet bij zitten:
vannacht om één uur zijn de sleepboot
„Blankenburg" en het bergingsvaartuig
„Bruinvisch" naar de „C. A. Banck" opge-
stoomd, om van de eerste de beste gunstige
vloed te kunnen profiteren. Hoewel de wind
in de loop van de nacht van Oost naar
Zuid-West draaide, heeft men echter bij
de vloed van hedenmorgen zes uur hog niets
kunnen uitrichten.
bij
De 9 Muzen
Mistinguelt naar Scheveningcn. Op
Vrijdagavond 22 Juli zal de Franse vedette
Mistinguett op een gafa-avond in het Casino
te Scheveningen optreden.
Manuscripten. Onlangs is te Aktioebinsk,
in Kazakstan, een verzameling van meer dan
1500 handschriften van grote schrijvers, com
ponisten, toneelspelers en Russische staats
lieden ontdekt. Een bejaarde vrouwelijke
beambte van de stad had deze documenten
bewaard. Er bevonden zich brieven van
Maxim Gorki. Tolstoi. Toergenjef. Dosto-
jefski, Rimsky Korsakof, Potemkin, Rubin
stein en Rachmaninoff onder.
Peuterwcrk. Aan de tentoonstelling van
moderne vioolbouw in het Haagse gemeente
museum is nog toegevoegd een guitaar cn
een viool, vervaardigd door Karl Golbeck uit
Graz. Deze instrumenten werden in 1942 door
hem uitsluitend uit lucifers gemaakt en zijn
voorzien van zeer vleiende attesten van be
roemde violisten.
Werk van Hugo de Groot gevonden. Dr.
Folke Bovring heeft op een boekenplank in
de universiteit van Lund, een afschrift van
een werk van Hugo de Groot ontdekt, dat een
inleiding tot de Nederlandse jurisprudentie
bleek te zijn. voorzien van talrijke aanteke
ningen, commentaren en correcties van Gro-
tius' eigen hand en bestemd voor een nieuwe
uitgave. Bovendien vond dr. Bovring nog
zestien boeken, die eens het eigendom waren
geweest van deze grote denker en rechts
geleerde. In de loop van de laatste drie
eeuwen werd het desbetreffende werk ge
drukt. herdrukt -en talloze malen van com
mentaar voorzien. De laatste twee edities
verschenen in 1939 in Nederland én in 1940
in Engeland. Het eigen afschrift van Hugo de
Groot was echter zpelc en werd tenslotte
vergeten. Het nu ontdekte werk is de basis
van de wetgeving, die nog steeds van kracht
is in de vroegere Nedcrdandse koloniën van
Zuid-Afrika, Ceylon en Guyana.
Half Watt overleden
Harald Madsen,
het kleinste lid
van het roem
ruchte filmduo
„Watt en half
Watt" is Woens
dag in een zie
kenhuis te Kopen
hagen overleden.
Zijn lange part
ner Carl Schen-
ström stierf reeds
enige jaren gele
den. Na diens
overlijden heeft
Madsen nog ge
poogd de vervlo
gen roem van het tweemanschap nieuw
leven in te blazen door zich te verbinden
met de Zweedse filmacteur Calle Reinholz.
(U. P.)
De heer B. Kelfkens. handvormer bij de
N.V. Droste's Cacao- en Chocoladefabrieken,
hoopt op Donderdag 21 Juli zijn zilveren
jubileum bij dit bedrijf te vieren.
Blij slof bij .de Haarlemse
„Bijzondere" Kantonrechter
Beschuldiging tegen Zaanse
verffabrikanten vervallen
Vanmorgen had in het gebouw van het
Kantongerecht de laatste zitting plaats van
de „Bijzondere" Kantonrechter te Haarlem.
Het werd een „happy ending", want
de laatste beschuldigden, drie leden
van de directie van de Verffabrieken
P. S. te Zaandam, die het hekje pas
seerden, hoorden het advies van 3
Sept. 1947 (waarbij het Haarlemse
Tribunaal aan de directeur een boete
van zes ton oplegde en hem voor tien
jaar ontzette uit het recht om een lei
dende functie in de verfbranche uit te
oefenen, terwijl twee adjunctdirec
teuren resp. tot 25 en 15 mill werden
veroordeeld, eveneens met ontzetting)
vernietigen en de tegen hen ingebrach
te beschuldigingen vervallen verklaren.
Mr. J. E. Goudsmit overwoog bij zijn von
nis, dat net streven naar rechtsgelijkheid
met zich brengt dat S. niet op een andere
wijze behandeld moest worden dan andere
verffabrikanten die hetzelfde hadden ge
daan en niet waren vervolgd.
Dat streven naar rechtsgelijkheid, zo
zeide mr. Goudsmit in zijn slottoespraak,
had zijn ambtgenoot mr. Roeffen en hem
er toe genoopt spoed te betrachten mét de
afwikkeling van door wijlen het Tribunaal
nagelaten zaken. Want bij de Bijzondere
Rechtspleging waren de rechtsopvattingen
zeer snel gewisseld ten gunste van de
delinquenten. Daarom heeft men er ook
alles opgezet binnen het jaar klaar te
komen, hetgeen gelukt is. In dat jaar wer
den 130 zaken behandeld. Er werden zes
tien verbeurdverklaringen uitgesproken tot
een totaalbedrag van 139.100,48 keer
een onvoorwaardelijke internering (de
zwaarste straf bedroeg vijf jaar), 25 maal
een voorwaardelijk detentie, in 62 gevallen
werden de beschuldigden uit de kiesrech
ten, in vier uit werkzaamheid in een be
paald beroep of bedrijf en in vijf uit dat
om bij de gewapende macht te dienen, ont
zet.
Mr. Goudsmit bracht mede namens mr.
Roeffen dank aan de griffiers, mrs. Ten
Bokkel, Glasstra en Heimig, en aan de
administratrice mevrouw Schaaper voor
de toewijding waarmede zij zich aan hun
taak hadden gegeven. De griffier van het
Kantongerecht, mr. C. M. J. de Jongh, werd
lof toegezwaaid voor de welwillende wijze
waarop hij het „bijzondere" apparaat in
het bestaande had weten in te schakelen.
De grote taak die thans op het gehele
Nederlandse volk rust onder leiding
van de uitstekend werkende Stichting Toe
zicht op politieke delinquenten is die
van de reclassering van hen die politiek
hebben gedwaald. Indien het Nederlandse
volk die taak begrijpt, zal het werk van de
Bijzondere Rechtspleging niet vergeefs zijn
geweest, eindigde mr. Goudsmit.
De weersomstandigheden
mogen zich tot voor kort
dan weinig van de voor
schriften van de kalen
der hebben aangetrok
ken, thans kan toch nie
mand meer ontkennen
dat het al een paar da
gen volop zomer is. In
Engeland bedraagt de
gemiddelde temperatuur
31 graden Celsius, in
Frankrijk staat het kwik
in de thermometer zelfs
om en nabij dc 40. De in
deze omgeving heersende
hitte van 30 graden dreef
een grote menigte naar
en in het koelie bren
gende water. Zo kregen
de Haarlemse zwemin
richtingen aan de Kle
verlaan e?i Houtvaart
Dinsdag ieder een drukte
van ongeveer 3500 men
sen te verwerken. Onze
fotograaf bezocht het
eerstgenoemde bassin.
Waterpolo
H.P.C. won in goede wedstrijd
van A.Z. 1870
HPC heeft blijkbaar niet het voornemen de
eerste klasse te verlaten. Er werd dan ook
tegen het Amsterdamse AZ 1870 flink aange
pakt cn met succes. Het eerste doelpunt
kwam van de hand van Smit. die zich keurig
had vrijgezwommen. Ook het tweede doel
punt werd door hem gescoord. Mauritz plaat
ste de bal binnen zijn bereik in het midden
van het veld, waarna hij snel opzwom en
onhoudbaar het leder in het net plaatste. Kort
daarna wisten de Amsterdammers de achter
stand te verkleinen.
Na de rust ondernam HPC een hevig offen
sief. waardoor Mauritz de stand op 4in het
voordeel van HPC kon brengen. Tenslotte
was het Geurtsen die na goed opbrengen een
vijfde doelpunt voor HPC scoorde. Nadat
Amsterdam de achterstand nogmaals had
verkleind, veranderde de stand niet meer
(52).
LAATSTE KRINGWEDSTRIJDEN IN
STOOP S BAD
Hedenavond vinden de laatste wedstrijden
om het kampioenschap van de Kring Haai-
lem plaats in Stoop's Bad.
Het programma vermeldt de navolgende
nummers: 50 m. borstcrawl jongens. 3 x 50 m.
wisselslag dames. 100 m. rugslag heren, 50 m.
rugslag meisjes, 200 m. schoolslag heren, 5 x
50 m. borstcrawlestafette jongens en 10 x
50 m. borstcrawlestafette dames.
KANAALZWEMSTERS
Tini Jonker's laatste oefening:
Zandvoort—Wijk aan Zee v.v.
Willy Croesvan Rijsel traint
aan de Engelse Zuidkust
Tini Jonker, die dit jaar eveneens zal trach
ten het Kanaal over te zwemmen, zal Zondag
een poging doen de afstand Zandvoort
Wijk aan Zee vice versa af te leggen. Alles
bij elkaar is dit 34 kilometer, zodat deze af
stand groter is dan de afstand DoverCalais.
Mocht de poging slagen, dan zal dit de laat
ste grote oefening voor de Kanaaltocht zijn.
De Zandvoortse reddingsbrigade zal Tini
begeleiden. Zij start van Termes uit en hoopt
daar na een todht, die naar schatting van
haar trainer De Ruyter. twaalf uur zal duren,
ook weer terug te keren. Zij start om half
zeven "s ochtends.
Concurrentie.
De 31-jarige Amsterdamse lange-afstand-
zwemster Willy Croesvan Rijsel. die zich
verleden week naar Engeland begaf teneinde
zo spoedig mogelijk te pogen het Kanaal over
te zwemmen, is thans bij Folkestone aan de
Zuidkust van Engeland intensief aan het
trainen. Twee dagen na haar aankomst heeft
zij onder leiding van haar trainer, de Engelse
kanaalzwemmer Edward Temmc, twee en een
half uur langs de kust gezwommen en Zon
dag maakte zij: een zwemtocht van zes en een
half uur. Haaf trainer roemt haar stijl en
kracht. Weer en weder dienende hoopt Willy
Zondag of Maandag voor de Kanaaltocht te
starten. Hoogstwaarschijnlijk zal zij dan eerst
per raceboot naar de Franse kust worden
gebracht om dan bij Cape Gris Nez in zee te
gaan en terug te zwemlnen naar de Engelse
kust, dit met het oog op een gunstiger stro
ming van het water.
De twee Nederlandse zwemsters hebben
concurrentie: Erna Anderson, de Deense,
wordt spoedig aan de Engelse Zuidkust ver
wacht om voor dc vierde maal te pogen het
Kanaal over te zwemmen.
Sport In 't kort
SCHULTE WINT TE TAMISE. Gerrit
Schulte heeft te Tamise i Belgiëeen wed
strijd over 156 km. gewonnen in een tijd van
4 uur en 10 minuten. Tweede op een kwart
wiel werd Speeckaart. derde Dc Poorter,
vierde Debaere en vijfde Desplonter. Er wa
ren 58 deelnemers.
HET GEMEENTEBESTUUR van Haar
lem heeft de kunstschilder Georges
Robèr opdracht gegeven een decoratieve
wandversiering aan te brengen in de P. H.
van der Leyscliool aan de Vondelweg in
Haarlem-Noord. De Van der Leyschool is
tegenwoordig gehuisvest in een houten ge
bouw van Zweedse makelij, waarvan de
lange goudgele gangwanden als het ware
vragen om het aanbrengen van decoratie.
De heer Robèr heeft een ontwerp gemaakt,
waardoor de beide vlakken ter weerszijden
van de erkervormige ingang met een kleu
rige, voor kinderen bijzonder aantrekke
lijk mozaïek worden versierd. De linker
kant is in het bijzonder voor de jongere
leerlingen bestemd; zij vinden er tal van
motieven die aan hun wereld ontleend zijn:
een appel, een bloem, een den, de cijfers
van één tot en met tien, de letters van het
alfabet, een koe, een geit, een poppenkast,
een gestyleerd tulpenveld, een blokken-
HOLLAND FESTIVAL
Het Antillen-ballet van Katherine Dun
ham, met zoveel (ongezonde?) belangstel
ling tegemoet gezien, gaf gisteravond in de
Amsterdamse Stadsschouwburg de eerste
voorstelling van haar „Caraibische Rhapso-
die" hier te lande. Na de sluitingsdatum
van het Holland Festival Zaterdag 16
Juli wordt het optreden daar nog enkele
dagen voortgezet. Vervolgens laat het ge
zelschap zich een week in 's-Gravenhage
zien.
Bij het beoordelen van dit meer wonder
lijke dan wonderbaarlijke programma stuit
men op een kardinale moeilijkheid: het,ont-
breken van toepasselijke maatstaven. In de
zeer slecht vertaalde inleiding, waarvoor de
bezoekers maar liefst een gulden mogen
betalen, kan men onder meer lezen dat elke
beweging te vergelijken is met een symbool
van een voorouderlijke ritus en dat alle
vertolkers daarvan de juiste betekenis ken
nen. Wij echter moeten blindelings aan
vaarden wat men ons voor ogen tovert, zon
der zelfs bij benadering te beseffen waar
aan deze vijftien Negers en Mulatten, bij
gestaan door een ongeveer even groot aan
tal blanke en gekleurde muzikanten op het
toneel en in de orkestbak, nu eigenlijk uit
drukking geven met hun ongelooflijk elasti
sche en vaak prachtig gebouwde lichamen.
Men mag zonder veel twijfel aannemen
dat de vertoning overwegend bestaat uit
authentieke dansvormen, zoals die door
Katherine Dunham tijdens haar studiereis
door de West-Indische archipel werden
aangetroffen, al zou men zich kunnen af
vragen in hoever het uitvoerbaar is om het
aanvankelijk spontane zo nauwkeurig vast
te leggen, dat men met behulp van een on
berispelijke techniek telkens tot een ge
trouwe reproductie daarvan komt. Het
schijnt zelfs een contradictio in terminis,
doch men dient de mogelijkheid te erken
nen van het heropwekken der extase. Per
slot van rekening onderwerpt men zich ook
bij geheel vrije uitleving van gevoelens aan
het ordenend rhythme en aan het gebruik
van langzamerhand vaststaande tekens.
Maar het blijft in dit geval namaak omdat
de handelingen hun symbolische functie
verliezen en de zedelijkheidsvoorschriften
(heden ten dage ook in de West) ernstige
beperkingen stellen aan het vreugdebetoon.
Ik geloof echter dat Katherine Dunham
halverwege haar zeker niet direct te mis
prijzen voornemen bleef steken. Zij slaagde
er niet in de primitieve dansdriften tot wer
kelijke theaterkunst te sublimeren en wekt
daardoor de indruk folklore als handels
waar te gebruiken. Toch is de term „kitsch"
Katherine Dunham.
ten aanzien van deze kakelbonte revue in
het algemeen misplaatst, hoewel er mede
door het soms ontstellende raffinement van
de enscènering (door de schilder John
Pratt) genoeg aanleiding tot het vermoe
den daarvan wordt gegeven.
Kan men dit uitermate bewegelijke en
afwisselende schouwspel niet of slechts zel
den meebeleven, desondanks ligt het ple
zier voor het opscheppen. De Antillen be
zitten een gemengde cultuur als nauwelijks
enig ander deel der wereld en in het diver
tissement van Katherine Dunham komen
alle zijden van dit negerleven in zonderlinge
wirwar voor het voetlicht. West-Europese
instrumenten mengen zich in het ophitsen
de koor van uit het Afrikaanse oerwoud
overgebrachte trommen, rituele dansen
worden niet alleen op de voet gevolgd dooi
de uit het noorden afkomstige ragtime en
blues, maar tevens door de ons beter be
kende mazurka en quadrille en dit alles
dient zowel tot uiting van nostalgisch ver
driet als laaiende levensvreugde.
Daarbij staat de dans voortdurend in het
middelpunt, gedragen door een meeslepend
én soms adembenemend rhythme en ge
steund door wisselvallige doch bijeenho-
rende expressiemiddelen zoals: hese lok
roepen en schreeuwende kleuren, suiker
zoete zang en uit het straatleven geputte
humor. Men wordt heen en weer geslingerd
tussen hoogtepunten van bizarre fantasie en
bijna belachelijke banaliteiten, van ontem
bare schoonheid en uiterst zwakke persi
flage. Maar telkens als de glanzende en van
spanning trillende lichamen zich overgeven
aan de op allerlei trommels geslagen zeld
zaam gecaompliceerde maten, gebeurt er
iets onvergelijkbaars op de planken.
Nee dit is geenszins een ballet, doch
een exotische show, soms van meer en zo
goed als steeds van minder waarde. Men
behoeft in geen enkel opzicht afgunstig te
zijn op deze grillige cultuur, doch wel op de
buitengewone vitaliteit, die leven en spel
tot een eenheid verenigt en zich uitput in
een verbazingwekkende dansvaardigheid.
DAVID KONING.
doos, een tol, een bal, ja wat al niet meer.
„Want", zo zegt Robèr, „een kind moet
wat te zoeken en te puzzelen hebben. Daar
om heb ik gestreefd naar een oplossing,
waardoor de meisjes en jongens steeds
weer wat nieuws in deze vlakversiering
zullen ontdekken. Tegelijkertijd vormen
deze panelen, die aan een 'geweven werk
doen denken een inleiding op het middel
van de beeldstatistiek waarmee de kinde
ren later nog veel te maken zullen krijgen".
Rechts van de deuren - waarboven een
lijst met verkeerstekens wordt aangebracht
- is een paneel ontworpen, dat vooral de
scholieren van de vijfde en zesde klasse zal
bekoren. Men vindt er reeds toespelingen
op het maatschappelijk leven zoals de em
blemen van de metselaar, de schilder, de
zeeman, maar ook van de dokter en de in
genieur. De techniek wordt vertegenwoor
digd door een schip, een boortoren, een
drukpers, een vliegtuig. Handel en bedrijf
zijn voorgesteld door pakhuizen en door de
figuurtjes van de vrolijke Alkmaarse kaas
dragers. Tenslotte hebben ook sport en
spel hun symbolen.
Georges Robèr voert zijn schepping op
in olie gebeitst triplex met olieverf in felle
kleuren uit. Niet alleen omdat het kind
behagen schept in primitieve tegenstel
lingen, maar ook omdat dit noodzakelijk Is.
daar de wandschildering aan de schaduw
zijde van de gang wordt aangebracht.
Bovendien zal de kunstenaar naast de
deur van ieder lokaal een aardig vignet
aanbrengen, bijvoorbeeld een schelp, een
vlinder, een bloem of een vis. De rommel
kamer krijgt een spinneweb tot herken
ningsteken, die van de hoofdonderwijzer
een kristal, het symbool van de synthese.
De panelen worden in de vacantïe aan
gebracht en zullen bij het begin van het
nieuwe schooljaar worden onthuld.
Prinses Beatrix geïnstalleerd
als v/pterpadvindster
Prinses Beatrix is Woensdag geïnstal
leerd als padvindster bij een watervendel,
dat op 16 Maart werd opgericht.
Op het landgoed Gooilust legde Prinses
Beatrix tegelijk met zeven andere meisjes
in handen van de leidster haar padvind-
stersbelofte af en sloot zo een periode van
enige jaren af, waarin zij kabouter was.
Op 14 April trad de prinses tot het water
vendel toe, maar moest eerst een oefentijd
van enige maanden doormaken, alvorens
als pad vindster worden toegelaten.
De instaljatie werd bijgewoond door
Koningin Juliana en de moeders van de
andere padvindsters.
In Mei kwamen ruim
3200 woningen gereed
In Mei werden volgens de voorlopige
cijfers van het Centraal Bureau voor de
Statistiek 3279 woningen voltooid. Deze
woningen waren als volgt over de provin
ciën en-de drie grote steden verdeeld (tus
sen haakjes zijn de definitieve cijfers over
April geplaatst): Groningen 106 (139);
Friesland 213 (218); Drente 166 (107);
Overijsel 132 (161); Gelderland 516 (341);
Utrecht 178 (180); Noordholland (uitge
zonderd Amsterdam) 209 (419); Zuidhol-
land (uitgezonderd Den Haag en Rotter
dam) 337 (318); Zeeland '290 (331): Noord-
Brabant 536 (478); Limburg 216 (275);
Amsterdam 78 (71); 's-Gravenhage 63
(57); Rotterdam 225 (77); Noord-Oostpol
der 14 (12). In Mei werd begonnen aan
3105 (in April 2816) woningen, zodat het
aantal in aanbouw zijnde woningen op 31
Mei verder verminderde tot 36.753 (30
April; 36928).'
CLUBGEBOUW VAN A.G.O.V.V.
BRANDDE AF
In de afgelopen nacht is het clubgebouw
van de Apeldoornse voetbalvereniging
A.G.O.V.V. door brand geheel vernield.
Daar de brand eerst werd ontdekt toen het
vrijwel geheel van hout opgetrokken ge
bouw al in lichterlaaie stond, kon de
brandweer, ondanks snel en krachtig in
grijpen, weinig uitrichten. Wel slaagde zij
er in uitbreiding van de brand tot de tri
bune en het omringende bos, dat reeds vlam
had gevat, te voorkomen.
Het clubhuis was verzekerd, doch alle
bekers, medailles en andere clubtrophceën,
die in het gebouw werden bewaard, zijn
verloren gegaan. De oorzaak van dc brand
zal vermoedelijk moeten worden gezocht in
een smeulend sigarettenpeukje, dat bij de
Woensdag gehouden clubavond is achter
gebleven.
VESTIBULEDIEF LIEP TEGEN DE LAMP.
De Haarlemse politie heeft de 37-jarige
Haarlemse metaalbewerker E. de J. ge
arresteerd, die er op betrapt is in dc Rozen-
priëelbuurt een viertal jassen uit verschillen
de woningen te hebben ontvreemd. De man
was bij zyn arrestatie dronken. De politie
heeft hem zijn roes laten uitslapen en hem
daarna aan de tand gevoeld, waarbij bleek
dat hij in het begin van dit jaar nog een
overjas heeft gestolen, en ook in April in
Haarlem-Noord een aantal kledingstukken
heeft ontvreemd.
GEROOFDE KUNSTVOORWERPEN UIT
DUITSLAND TERUG.
Door de zorgen van het commissariaat-
generaal voor de Nederlandse economische
belangen in Duitsland en de Stichting Ne
derlands Kunstbezit is uit Duitsland een
aantal kunstvoorwerpen teruggebracht,
welke tijdens de bezetting door do Duitsers,
hetzij door confiscatie, hetzij door verkoop
onder dwang, naar Duitsland zijn vervoerd.
Onder deze kunstvoorwerpen bevindt zich
eea betrekkelijk groot aantal meubelen.