r
Van den BROEK's Herenmodemagazsjnen
Matthieu Wiegman exposeert
in het Frans Halsmuseum
„Jamüet"
Bijzondere Dienst
Grote Kerk
Dr. M. van der Voet
Kort en Bondig
TEXTIEL ZONDER PUNTEN!!
Zaterdag 16 Juli 1949
Vandaag wordt in het Frans Halsmuseum
een tentoonstelling geopend van het werk
van Matthieu Wiegman. Deze tentoonstel
ling, waar wij in hoofdzaak het laatste werk
van Wiegman kunnen zien, is een grote
verrassing. Matthieu Wiegman toch be
hoort al jaren tot de belangrijke figuren
van onze schilderkunst. In het algemeen
verwacht men van een schilder van zijn
leeftijd (hij werd in 't jaar 1886 te Zwolle
geboren) geen ommezwaai meer, maar toch
staat hier weer een geheel nieuwe Wieg
man voor ons. Hij wordt gerekend te be
horen tot de Bergense School, waartoe
men o.m. ook zijn broer Piet Wiegman, v.
Blaaderen en Colnot rekent. Kenmerkend
voor deze schilders, die eigenlijk in Hol
land het expressionisme vertegenwoor
digen, zijn de sombere expressie en de
zware kleur. Nu was Matthieu in dit gezel
schap toch altijd wel anders door de warme
gloed van zijn kleur (hij heeft ook glas in
lood ontworpen) en door een religieuse
ondertoon in zijn werk. Ook was hij, vooral
in zijn naakten, wat meer Frans georiën
teerd dan de anderen. Nu zien wij op deze
expositie een grote collectie werk met veel
zon en van een blijde open kleur.
Het grote schilderij met een groep kin
deren is nog uit zijn „tonige" tijd en een
gaaf en rijp voorbeeld van zijn vroegere
manier. Het Franse landschap (no. 11) en
het Hollandse landschap (no. 10) zijn
tijdens de oorlog ontstaan en hebben nog
een sterk „Bergens" karakter, maar dan
komen hele rijen studies in olieverf en in
gouache van Hollandse en Franse land
schappen die de nieuwe Wiegman laten
zien. Spontane en frisse kleurnotities zijn
vooral de Franse studies met de zuidelijke
bergen, soms in een blauwe nevel, dan
weer rossig opblinkend in de felle zon. Van
deze lichte serie wil ik speciaal vermelden
no. 15, waar palmen en witte huizen fris
tegen een groenige zomerlucht staan.
In no. 18 „Jardin du Luxembourg" en
nog meer in no. 21 „Place de la Concorde"
is de architectuur sterk geplaatst in de
compositie. Een veel inniger werk, voor mij
een van de beste van deze expositie, is de
grote aquarel (no. 22), een stilleven met
appelen, een fruitschaal op een voet en een
bruine kan, dit alles gebonden door een
witte draperie. Wat nadrukkelijker van
bouw zijn een paar Franse landschappen
met oppers van het een of andere veldge
was, beide in olieverf (nos. 4 en 9). Uit
Thorn in Limburg zijn er een paar mooie
transparante aquarellen (nos. 35 en 37) en
ook no. 38 uit Zuid-Frankrijk is een heel
fijn ding. Sterk en solide is een groot olie-
Redders gehuldigd
Het Carnegie Heldenfonds voor Neder
land kende de volgende beloningen toe:
Op 14 Juli 1947 sprong W. A, A. Hecker,
oud 24 jaren, student in de economie, wo
nende te Bloemendaal,in het water van
de Lijnbaansgracht te Amsterdam, ten
einde een 9-jarig jongetje het leven te
redden. In verband met door de redder
ondervonden schade werd deze een be
drag van f 20 als schadeloosstelling toege
kend.
Hendrika Johanna Ardesch, oud 19 jaren,
van beroep dienstbode, wonende te Haar
lem, wist op 13 October 1947, door ge
kleed in het water van de Delft te springen
en te duiken een 2-jarige drenkeling het
leven te redden. Voor haar opofferende
daad werd haar een schadevergoeding van
255 toegekend.
Eerst even kijken bij
BARTELJOR1SSTRAAT 27
Maandagochtend 9 uur begint
onze verkoop zonder punten
van alle gebloemde zijde en
verschillende japonstoffen
tegen sterk verlaagde prijzen
(Adv.).
VIJFENTWINTIGJARIG JUBILEUM
CHEF-BAKKER J. KINDERS
Donderdag is in café-restaurant „Bol
werk" het uitgestelde jubileum gevierd van
de heer J. Kinders, chef-bakker bij de fa.
Jac. Koel en Zn, De jubilaris werd toege
sproken door de heren Jac. Koel en J. Koel,
directeuren, en verder door de heren H. C.
Kloet, oud-voorzitter van de Nederlandse
Bakkersbond, J. Geerlings, voorzitter van
de Haarlemse Balckersgezellenbond en A.
van Es, secretaris-penningmeester van de
zelfde bond.
De jubilerende chef-bakker en zijn echt
genote werden met bloemen en geschenken
vereerd. Bovendien kreeg de heer Kinders
de médaille voor 25-jarige trouwe dienst
van de Nederlandse Bakkersbond, en een
enveloppe met inhoud van de firma.
verfschilderij van een danseres (no. 12):
men lette op de bouw van hals en schou
ders. Dergelijke kwaliteiten heeft trouwens
ook het kleinere „Naakt" (no. 5). Een
mooie tentoonstelling van een belangwek
kend schilder. L. H. H. SCHUTTE
Stilleven van Matthieu Wiegman
Autobuslijn 3
krijgt éénmanswagens
Vervoer liep terug
De N.Z.H.V.M. begint Maandag a.s„ bij
wijze van proef, op lijn 3 Heemstede (via
Leidsevaart) Bloemendaal met licht
materiaal te rijden, dat alleen door een
chauffeur bediend kan worden.
De directie is tot deze maatregel ge
dwongen geworden omdat het vervoer op
deze lijn sterk teruggelopen is.
Marinus Adam dirigeerde
de Symphonie fantastique
Marinus Adam had het zesde zornercon-
cert van de H.O.V. zwaar beladen met niets
minder dan de „Symphonie fantastique"
van Berlioz. Deze instrumentale roman is
in al zijn griezeligheid en zijn soms brallend
effect het meest kenmerkende stuk van de
Franse muzikale romantiek in haar eerste
onstuimige opgang omstreeks 1830. On
danks zijn bijna 120-jarige leeftijd heeft
het nog niet veel van zijn boeiende kracht
verloren. Nu ook weer bleek het uit het
geestdriftige applaus, hoe sterk de greep
van de jonge Berlioz nog is op het publiek
van onze tijd. Zijn duivelarijen en senti
mentele bevliegingen, we kunnen er, in
onze povere nuchterheid, wel eens om
lachen of er een grapje om maken, maar
het overtuigend betoog, al is het nog zo gek,
wint het altijd, en aan overtuigende kracht
heeft het de componist niet ontbroken. Bo
vendien is' er in deze fantastisch-romanti-
sche partituur zo enorm veel te beleven aan
technische bijzonderheden, die geheel nieuw
waren en het in zekere zin gebleven zijn
om hun zeer persoonlijke aard, dat men bij
het beluisteren van het werk geregeld bezig
gehouden wordt met interessante dingen.
Men kan er zich niet bij vervelen. Alleen
reeds de or'chestrale vondsten houden de
belangstelling wakker. Maar hoe worden
wij dan ook herinnerd aan Weber, wiens
Freischütz (vooral het toneel van het kogel-
gieten in de Wolfskuil) Berlioz' grote voor
beeld geweest moet zijn! Zijn heksensabath
toont het duidelijk aan.
De Symphonie fantastique is wel een
kolfje naar de hand van Adam, de uitvoe
ring gaf daar blijk van.
Het geliefde pianoconcert van Grieg
vormde de middenmoot van het program
ma. De solist Johan Patist vertolkte het
met klare toon en krachtig élan, tamelijk
los en vrij, maar Adam wist hem met het
orkest toch steeds bij te houden. De solist
oogstte veel succes en dankte hiervoor met
een stevige verklanking van de Vuurdans
van Man. de Falla.
De avond was geopend met de Suite No. 2
van Hans Bunge, een lyrische fantasie in
drie delen, die om haar zangerige kwalitei
ten een aangename indruk maakte.
JOS. DE KLERK.
Aan de jonge componist Sas Bunge is
door de Johan Wagenaarstichting te 'sGra-
venhage een prijs toegekend voor zijn „Bal
lade des Pendus", voor altstem en orkest.
ZONDAGAVOND KWART VOOR ZEVEN
Spreker:
Predikant te Haarlem-Noord
Onderwerp: DIEVEN IN DE NACHT
Het Koninklijk Bezoek
Attracties in het Bos en Vaart
kwartier
Het bestuur van de vereniging Bos en
Vaart, Haarlem Zuid, biedt aan de kinde
ren van dat kwartier ter gelegenheid van
het vorstelijk bezoek op 20 Juli verschil
lende attracties.
Van 3 tot 4 yz uur is er een voorstelling
met poppenkast en goochelaar.
6 uur ballonwedstrijd met circa 300 deel
nemers.
7 uur mars door B. en V.-kwartier en
concert op het Oranjeplein tot 9 uur door
de muziekvereniging „Crescendo" Haar
lem, bestaande uit 100 man.
-LEERT AUTORIJDEN -
MENTAWISTRAAT 20
(bij het Soendaplein)
Erkend gedipl. Instructeur
Vraagt gratis prospectus met lesprogr.
Woensdagavond bal champêtre
op de Grote Markt
Na het vertrek van Koningin Juliana en
Prins Bernhard uit de Spaarnestad op
Woensdag 20 Juli zal de feeststemming nog
wel even aanhouden. Daartoe dragen bij
vier padvindersorkesten, die om half zeven
en om zeven uur een ommegang door de
stad maken en twee Haarlemse harmonie
orkesten die tussen half negen en half tien
hetzelfde doen.
Bovendien'is er de gehele avond een bal
in de openlucht op de Grote Markt.
Gemeentediensten zijn Woensdag
middag gesloten
Ter gelegenheid van het bezoek van de
Koningin en de Prins aan Haarlem zullen
de gemeentelijke instellingen op Woensdag
20 Juli na des namiddags 12 Va uur ge
sloten zijn.
Op die dag blijven alleen geopend: het
kantoor van het Havenwezen: de Stads
apotheek en het Frans Halsmuseum.
APOTHEKERSDIENSTEN
HAARLEM: Bos en Vaart-apotheek, Bos
en Vaartstraat 26: Florijn (niet voor aange
slotenen bij een ziekenfonds), Gr. Houtstraat
78; H. Remmers en Zoon, Kruisstraat 6, Noor
der-apotheek, Jan Gijzenkade 181.
HEEMSTEDE: Apotheek Schotsman, Bin
nenweg 206.
BLOEMENDAAL: Bloemendaalse Apotheek,
Bloemendaalse weg 85.
De noodtoestand bij
het Lager Onderwijs
Een pleidooi voor betere
salariëring
Het Haarlemse Schoolblad, het orgaan
van de Nederlandse Onderwijzers Vereni
ging, afdeling Haarlem, neemt met instem
ming over het artikel dat de heer J. v. d.
Meulen, directeur van de Rijkskweekschool
te Haarlem, in ons blad schreef over het
tekort aan onderwijzers.
Het Schoolblad tekent daarbij aan:
Er is inderdaad een goede kans om de
eerstvolgende jaren bij het onderwijs een
vaste positie te krijgen, sterker dan een
goede kans, een loterij zonder nieten. Als
de regering echter zijn houding ten opzichte
van de gerechtvaardigde eisen der onder
wijzers niet herziet, dan kan men trachten
de opleiding nog zo aanlokkelijk te maken,
het beoogde doel zal men niet bereiken. De
meeste ouders kijken over die luttele op
leidingsjaren heen en ontwaren daarachter
het beeld van een onderwijzerscorps, ver
bitterd door de wijze, waarop ze door de
regering worden bejegend, als voorheen
vechtend voor hun maatschappelijke posi
tie en weliswaar af en toe bij wijze van ver
guldsel voor een bittere pil, geprezen om de
toewijding, waarmee ze hun zware taak
vervullen, maar desalniettemin terugge
drongen naar de helling van het maat
schappelijk plateau, waar ze meenden een
bescheiden plaatsje te% hebben veroverd te
midden van hun soortgenoten. Is het won
der, dat ze ondanks alle geruststellende
verklaringen van bewindslieden zich niet
erg veilig voelen in die positie op de helling,
dat ze uiting geven aan dat gevoel van on
veiligheid en beroering verwekken om
weer uit die onzekere positie te worden
verlost?
Afscheid leerlingen Beatrixschool
Het is een traditie geworden om met de
leerlingen die de Beatrix-School gaan ver
laten en hun ouders voor het vertrek een
avond in feestelijke stemming bijeen te zijn.
Nu vond weer een dergelijke, door de
Ouder-Commissie aangeboden bijeenkomst
plaats in de school en de „artisten", oud
leerlingen, hebben daarbij met succes een
programma afgeyverkt van muziek en zang,
declamatie en toneelspel. Met name de op
gezegde gedichten, door zelf vervaardigde
tekeningen toegelicht, verwierven alge
mene bewondering, evenals de zelf geschre
ven en geregisseerde „toneelstukken".
Het hoogtepunt vormde wel het afscheid
door de leerkrachten, de heren Koutstaal
en Bloem, die elk der leerlingen persoonlijk
toespraken. Menige goede raad werd daar
bij gégeven, goede hoedanigheden maar
ook zwakheden en feilen aangeduid.
Tenslotte sprak de voorzitter van de
Ouder-Commissie, de heer J. van Boekho
ven, namens de ouders woorden van er
kentelijkheid en dank tot het onderwijzend
personeel, dat voltallig aanwezig was. Hij
herinnerde daarbij aan het feit, dat ook dit
jaar weer alle leei-lingen slaagden die toe-
latings-examen deden voor het Middelbaar-
en Voorbereidend Hoger onderwijs.
Nadat aan elk der leerlingen, als her
innering aan de school, een boek was uit
gereikt, dankte een van de jongens in een
keurige, vlot afgestoken speech, welke door
een klaterend applaus van de aanwezigen
werd onderstreept.
Een onvergetelijke avond voor de ouders
en een bewijs van wat goede samenwerking
tussen school en ouders vermag.
Orgelbespeling
E wordt een orgelbespeling gegeven in de
Grote of St. Bavo Kerk te Haarlem op Dins
dag 19 Juli 1949 des avonds van 8—9 uur door
Robert Noehren. Davidson, N. Carolina.
Het programma luidt:
1. Praeludium en Fuga in E, D. Buxtehude
2. Drie Koraalvoorspelen, D. Buxtehude
a. „Ach Herr, mich armen sunder"
b. „In dulci jubilo"
c. „Von Gott will ich nicht lassen"
3. Fuga in C. D. Buxtehude
4. Trio Sonate No, 5 in C. J. S. Bach
Allegro - Largo - Allegro
Fantasia en Fuga in g, J. S. Bach
.6. Ballade en mode Phrygien, J. Alain
7. Toccata op het Koraal „Her Jesu Christ,
dich zu uns wend". S. Karg Elert
ZILVEREN JUBILEUM J. VAN
TEUNENBROEK
De heer J. van Teunenbroek. chef van de
buitenlandse afdeling van de N.V. Droste's
Cacao- en Chocoladefabrieken, heeft Vrijdag
het feit herdacht, dat hij 25 jaar bij de N.V.
in dienst was. De jubilaris is met zijn echt
genote in de directiekamer ontvangen en
toegesproken door de heer Ch. E. Visser,
president-directeur der N.V. Later heeft de
iubileumcommissie de heer en mevrouw Van
Teunenbroek een lamp en bloemen aange
boden. Van de directie ontving de jubilaris
de fabriekspenning, een getuigschrift en de
gebruikelijke enveloppe met inhoud.
DEELNEMERS AAN INTERNATIONAAL
PADVINDERSKAMP BEZOEKEN
HAARLEM.
De deelnemers aan het Internationale
Padvinderskamp voor gebrekkige jongens,
dat van 16 tot 23 Juli .in Lunteren wordt
gehouden, zullen Maandag een bezoek
brengen aan Haarlem, Zandvoort en het
Bloemendaalse strand.
De jongens rijden met zeventig parti
culiere auto's eerst via ïfeemstede en
Zandvoort naar het Bloemendaalse strand,
waar zij een broodmaaltijd zullen nutti
gen. 's Middags om ongeveer 1 uur rijden
ze over de Zeeweg naar Haarlem en ver
der naar Schiphol, dat zal worden bezich
tigd.
Toon Verhey weer dirigent
van de H.O.V.
Benoeming gaat 1 October in
Het bestuur van de Haarlemse Orkest-
Vereniging deelt mede:
„Het bestuur heeft in zijn jongste ver
gadering de heer Toon Verhey tot eerste
dirigent van de H.O.V. benoemd. Deze be-
zal 1 October ingaan".
Toon Verhey
De heer Verhey, die voor de H.O.V. een
oude bekende is, werd 27 October 1894 te
Rotterdam geboren. Hij studeerde cello en
was in 1912 bij het Utrechts Stedelijk
Orkest onder Wouter Hutschenruyter
werkzaam, vertoefde mét een onderbre
king tijdens de wereldoorlog jarenlang in
het buitenland en werd in 1936 dirigent
van de Koninklijke Orkestvereniging
„Symphonia" te Rotterdam en van het
Haagse Kamerorkest.
Op 1 April 1939 volgde zijn benoeming
tot eerste dirigent bij de H.O.V., waar hij
drie jaar lang uitstekend werk deed. In
het voorjaar van 1942 ging hij naar Den
Haag, waar hij verscheidene concerten
van het Residentie-orkest leidde. Daar
bleef hij tot 31 Mei 1944.
In die tijd was hij ook directeur van de
Rijks Orkestschool- aan het Rijks Conser
vatorium te 's-Gravenhage. Sedert enige
jaren is de heer Verhey leider aan de
orkestklasse van het Haarlems Muziek
instituut.
Op grond van zijn prestaties in het ver
leden is de verwachting gewettigd, dat hij
het Haarlemse orkest tot nieuwe bloei zal
brengen. Zij die reeds onder hem hebben
gewerkt, weten dat Verhey streng is voor
anderen, maar bovenal voor zichzelf. Hij
ziet altijd de kunst en nooit de persoon,
hij komt rond voor zijn mening uit. Kort
om: een harde en onvermoeide werker.
Naar wij vernamen zal het nog wel
enige tijd duren voordat ook de tweede
dirigent wordt aangewezen. Het bestuur
zal eerst overleg plegen met de commissie
van deskundigen en met de heer Verhey.
BINNENLAND
In Hoogezancl is een automatische tele
fooncentrale voor 1400 aansluitingen in dienst
gesteld. De centrale is geleverd door een
Engelse firma.
Op de „Noordroute" van Amsterdam via
Mauritius naar Batavia, die van 16 Januari
tot 15 Juli is gevolgd, heeft de K.L.M. in
totaal 67uit- en 63 thuisvluchten gemaakt.
Ongeveer 2.000.000 km. zijn hierbij door de
vliegtuigen afgelegd; 1791 passagiers wer
den over deze ruim 15.000 km. lange route
vervoerd, alsmede 254.618 kg. post, vracht en
bagage.
Zowel op Walcheren als op Zuid-Beve
land worden op het ogenblik internationale
studehten-werkkampen gehouden: in Bigge-
kerke verblijven de jongens, dié een land
weg aanleggen, in Wilhelminadorp de meis
jes, die helpen bij het fruitplukken. Het
jongenskamp te Biggekerke is Vijdagavond
officiéél geopend.
In Drumpt by Tiel is gisterennacht de
boerderij van de uit 12 personen bestaande
familie Jansen afgebrand. Dank zij de waak
zaamheid van de hond kon de familie zich
op het laatste ogenblik in veiligheid stellen.
De gehele inboedel, alsmede de uitzet van
een der dochters, die spoedig zou gaan trou
wen, ging verloren.
Op een onbewaakte overweg bij Schie
dam is een zandauto door de „Scandinavian
Express" uit Hoek van Holland aangereden.
De auto werd veertig meter meegesleurd en
totaal vernield. De chauffeur, de 43-jarige
T. Boer uit Rotterdam, werd op slag gedood.
De samenwerkende organisaties van
overheidspersoneel in Indonesië (S. V. O. I.)
hebben zich met een verzoekschrift gewend
tot minister Götzen om een billijker verre
kening van delegatie-schulden te willen be
vorderen. Men acht het onbillijk, dat van de
rehabilitatieuitkering, die slechts enkele
maanden salaris bedraagt, een delegatie
schuld van 42 maanden wordt ingehouden.
Voor privéreizen naar België en Luxem
burg is nog steeds een paspoort vereist. Dit
paspoort dient afgegeven of verlengd te zijn
na 1 Januari 1946, doch mag sindsdien ver
lopen zijn. Slechts zij, die in groepen reizen
hebben onder bepaalde voorwaarden geen
paspoort nodig.
De minister van Oorlog en Marine mr.
W. F. Schokking, heeft zich naar Luxemburg
begeven om deel te nemen, aan de bijeen
komst van de ministers van defensie der vijf
bij het Pact van Brussel aangesloten landen.
De kapitein-luitenant ter zee B. van
der Ploeg wordt op 10 Augustus eervol ont
heven als commandant van het Marva-
detachement te 's Gravenhage en benoemd
tot commandant van Hr. Ms. „Banckert".
Op 25 .Tuli wordt eervol ontslag verleend
aan kapitein ter zee W. van Lier als com
mandant maritieme middelen te Amsterdam,
tevens als commandant van Hr. Ms. wacht
schip „Amsterdam".
Eervol ontslag is verleend aan de com
mandant van Hr. Ms. „Van Kinsbergen" de
kapitein-luitenant ter zee D. J. A. Wester-
veld, die benoemd is tot commandant mari
tieme middelen te Amsterdam en als
fungerend commandant van Hr. Ms. wacht
schip „Amsterdam".
HAARLEM EN OMGEVING
Op 23 en 24 Juli zullen de eerste twee
concerten in het kerkje van Spaarnwoude
worden gegeven. Op de eerste avond zullen
de pianiste Miep van Luin, de fluitist Frans
Vester en de voordrachtskunstenaar Jan
Musch optreden, op de tweede avond alleen
Miep van Luin en Frans Vester.
De heer A. P. F. Angevaare te Heem
stede is geslaagd voor het examen Neder
lands M. O.-a.
Overhemden, Pyjama's, Ondergoed (kort en lang), Badbroekjes, Slipovêrs,
Regenjassen, Demi's, Sokken, Shorts, enz. Vanaf 18 tot en met 30 Juli.
ALLES ZONDER PUNTEN EN 10 KORTING.
Bovendien op alle andere artikelen eveneens 10 KORTING.
GEN. CRONJéSTRAAT 100
Telefoon 11098
KLEINE HOUTSTRAAT 42
Telefoon 12593
FEUILLETON
Een vage herinnering
door NATALIE SHIPMAN
28)
Ik heb jou nog nooit als herentuinier
gezien, zei zy.
Moet deze stofkuil een overwlnmngs-
tuin verbeelden?
Het is een morele overwinning voor
Em. gaf hij ten antwoord. Hy strekte even
pijnlijk zijn rug. Dit zijn niet dezelfde
spieren, waarmee ik met mijn schoonvader
golf speelde.
Oh, heb je daar gezeten? vroeg Tony.
Ik heb het hele weekend al geprobeerd
je aan de telefoon te krijgen. Ik had er
zelfs al over gedacht, om eens te komen,
kijken, maar ik was bang voor Mrs. Has-
keth. Zij bleef hem aankijken. Dat is een
aardig bruin kleurtje, dat je opgelopen
hebt. Heb je dat gekregen door het zwem
men met de kinderen?
Hij knikte. En wat heb je uitgevoerd?
Oh, ik heb een rustig opwindend le
ventje geleid. Ik heb eerst Vrijdag mijn
moeder weggezonden om Harry en zijn
familie eens te gaan bezoeken. En daar er
niet veel mensen beschikbaar waren, om
me mee te amuseren, ben ik weer eens
met rijden begonnen en het is helemaal
niet onaardig. Het is het enige, dat Randy
mij geleerd heeft, wat is blijven hangen
Zij lachte even. Waarom probeer je het
ook niet eens, Jim? We zouden na tafel
kunnen uitgaan. Het is de beste tijd van
de dag.
Ik heb nooit op iets anders gereden
dan op een boerenpaard. En zelfs dat nog
maar hoogst zelden. Gewoonlijk was het
een tractor.
Zjj zei: Je ziet er uit alsof je je In
de aarde nogal thuis voelt.
Dat moet ik wel. Mijn grootmoeder
werkte op het veld toen zij nog een klein
meisje was. De landbouw zit mij in het
bloed, denk ik. Soms, voegde hij er naden
kend aan toe, vraag ik me af, of ik er niet
beter in had kunnen blijven.
Ben je werkelijk een halve Zweed?
Een kwart.
Dat verklaart veel, zei zij, hem aan
kijkend.
Iets in haar blik verontrustte hem; hij
was te scherp, te intens. Hij dacht: Een
van beiden, 61' zij heeft te veel gedronken,
óf zij stuurt op een ineenstorting aan. Hij
zei: Je bent magerder, Tony. Waarom
neem je er in deze hitte niet een beetje
meer je gemak van.
Zonder op zijn vraag in te gaan, ging
zij voort: Het verklaart ook je eenzij
digheid. Je bent eenzijdig, weet je. Een
man van één enkel idee. Zweden zijn
altijd ernstig, is het niet? Somber. Je bent
af en toe somber, Jim en dat behoorde je
niet te zyn. Je bent niet meer in de
rouw
Zij ratelde maar door, alsof zij te veel
opgewonden was, om te kunnen stoppen.
Hij zei zachtjes: Ga je paard wegbren
gen en kom dan terug om een borrel te
halen.
Meen je dat? vroeg zij spottend. Wil
ie daarmee zeggen, dat je een vrije avond
h^bt? Wat is er met Alden gebeurd? Ts
het de marinevlieger? Dat kan het niet
zijn, want..,A
Zij zweeg plotseling en beet zich op de
lippen.
Waarom niet? vroeg hij.
Oh, zij trok even een zuur gezicht
ik heb me dus iets laten ontvallen. Ik
bracht mijn moeder Vrijdag naar de trein
en ik zag haar in de trein naar New York
stappen. St. Bede was er ook en ging in
de tegenovergestelde richting.
Oh, zei hij, was zij
Tony zei koeltjes: Zij kuste hem niet
goedendag, als dat het is, wat je bedoelt.
Hij zag er nogal gedeprimeerd uit, de arme
jongen. Ik dacht er een ogenblik over, om
met hem op de trein naar Boston te stap
pen.
Hij werd zich bewust van zulk een ge
voel van overstelpend geluk, dat hij voor
een ogenblik geen woord uit kon brengen
en zij ging droogjes verder: Ik weet
niet, waarom ik je deze vreugdevolle
tijding breng, tenzij, dat het is, omdat ik
er van houd het mes in mijn eigen inge
wanden nog eens om te draaien. In ieder
geval denk ik, dat je haar alleen maar te
vragen hebt
Op dat ogenblik ging de telefoon bin
nenshuis. Hij kon die duidelijk horen, want
alle deuren en ramen stonden open Het
was waarschijnlijk Alden het moest
Alden zijn. Hij had zijn nummer opgege
ven, opdat zij hem kon opbellen. Hij keer
de zich naar het huis en wendde zich toen
weer om. Tony keek op hem neer en plot
seling schitterden haar ogen in haar bleke
gezicht.
Vooruit, schiet op, zei zij ruw, Waar
wacht ie op?
Wacht even, zei hij, ik ben in een
ogenblik terug. De meid is uit.
Toen hij zich naar het huis begaf, hoor
de hij het gekletter van hoeven en over
zijn schouder kijkend, zag hij, dat zij haar
grote rijpaard scherp omdraaide naar het
ingangshek.
Tony, riep hij, wacht evenga
nog niet weg
Maar zij antwoorde niet. Zij reed door,
gaf haar paard de sporen tot hij in een
snelle draf de oprijlaan afging en ver
dween achter de bomen, die het hek voor
het oog verborgen.
De telefoon belde nog steeds en hij
haastte zich in huis, toen hij een harder
geluid hoorde het gillen van autorem-
men op de hoofdweg en hij bleef plot
seling staan. Bijna op hetzelfde moment
hoorde hij een ander geluid, dat hij eerst
niet kon thuis brengen. Later wist hij, wat
het was het hevig krabbelen van
paardenhoeven op het cement van de rij
weg. Toen kwam er een dreunende slag
en hij rende naar het hek, terwijl het hart
hem in de keel klopte.
Het toneel, dat zich aan zijn blikken
vertoonde, had veel weg van een
momentopname uit een film: de wagen,
die aan de overkant van de weg gestopt
had, terwijl de remsporen deden zien, hoe
hij had uitgehaald; het paard, dat nu weer
overeind stond en weghinkte en de magere
in het wit geklede gestalte, die op de plaats,
waar zij neergeworpen was, op het pla
veisel lag. Hij dacht: Ze moet rechtuit
het hek uitgereden zijn, zonder ook maar
even uit te kijken. Hoe die man er in ge
slaagd is, haar niet te raken
Die man was een handelsreiziger van
middelbare leeftijd, die nu uit zijn wagen
stapte en wanhopig uitleg begon te geven:
Zij kwam recht het hek uitrennen.
Ik trok naar links, maar het paard stei
gerde en toen scheen hij als het ware te
slippen en viel op de grond. Ik geloof niet,
dat het paard op haar gevallen is hij
rolde naar de andere kant om en stond
op. Ik kon er niets aan doen; eerlijk, ik
kon er niets aan doen
Hij boog zich over Tony.
Raak haar niet aan, zei Jim scherp
en knielde naast haar neer. Eén arm was
op nogal eigenaardige manier onder haar
gevouwen, haar ogen waren gesloten en
haar gezicht had een vaal groene tint.
Ga naar het huis, zei hij tegen de
man. Bel Dr. Donald Surroll op hij zal
waarschijnlijk wel thuis zyn. Als u hem
niet bereiken kunt, probeer dan het zie
kenhuis te bereiken en laat ze een zieken
auto sturen. En bel dan de manége op
over het paard.
Hij wachtte, terwijl hij naar dat bleke
gezichtje onder het verwarde roodbruine
haar zat te kijken. Hij boog zijn hoofd
om naar haar hart te luisteren. Dit sloeg
zwaar en langzaam. Hij had zich vergist,
wat zijn veronderstelling betreffende
drankgebruik betrof; er was geen spoor
van alcohol in haar adem te ontdekken.
Zij was boos, dacht hij. Jaloers op Alden
en boos op mij. Dat is de reden, waarom
zij er op zo'n onbesuisde manier vandoor
ging
De man kwam terug en Jim stuurde
hem door. Er was niets, wat hij doen kon;
het was zijn schuld niet geweest, maar als
men hem nodig had, kon men hem laten
komen. De minuten sleepten zich voort.
Hij dacht aan Alden en vroeg zich af, of
zij bezig was te trachten hem op te bellen.
Toen gingen zijn gedachten terug naar het
meisje daar naast hem. Het was ge
deeltelijk mijn schuld dacht hij. Ik had
moeten zien in wat voor stemming zij was
en haar moeten kalmeren.
Het leek een lange tijd voor Dr. Surroll
kwam gevolgd door de ziekenauto. Tony
was nog bewusteloos, maar toen ze haar
optilden, tastte een van haar handen blin
delings om zich heen. Jim begreep haar en
hield haar vast.
Het is in orde, hoor, zei hij zachtjes,
ik ga mee.
Zonder eerst zijn kleren te verwisselen,
haalde hij zijn wagen en reed achter de
ziekenauto naar. de stad. Dit kon wel
eens ernstig zijn, dacht hij grimmig. En
dan haar moeder ook nog afwezig. Die
arme Tony slaagt er wel in haar leven ge
compliceerd te maken en dat van ande
ren eveneens. Maar hij voelde toch een
groot medelijden met haar. Als zij zich
werkelijk ernstig bezeerd had, zou zij het
zwaarder opnemen, dan de meeste andere
mensen.
Een uur later ging hij in de hete duis
ternis de stoep van het ziekenhuis af. Tony
was rustig onder de invloed van de mor
phine; haar gebroken ribben en sleutelbeen
waren verbonden; haar elleboog was ge
zet en in een gipsverband, maar de moge
lijkheid van inwendige verwondingen was
nog niet uitgesloten. Hij had de onaange
name plicht om haar moeder op te bellen
aan Dr. Surroll overgelaten. Op de een of
andere manier Jim heeft het nooit be
grepen hoe was zijn vriend er in ge
slaagd de formidabele Mrs. Babrey er van
te weerhouden de Berkshire te verlaten.
Haar dochter zei, hij moest absolute rust
hebben; en iedereen, zelfs een ouder, zou
haar kunnen opwinden. Zij leed evenzeer
aan uitputting als aan gebroken ribben,
(Wordt vervolgdA
