ECOBE
Veel meer Haarlemmers omgekomen
dan tot nu toe verondersteld werd
Raden Mas Jodjana jubileert
Herstel van het vertrouwen was het
belangrijkste resultaat te Batavia'
Amsterdamse Beurs
De politieke partijen dingen naar
de talrijke stemmen der ontheemden
S. J. DE GOEDE
Terraplane 1936
TEXTIEL
PIRASTRO
SNAREN
W. ALPHENAAR
2 eerste verkoopsters
Flinke werkster
JONGEMAN
Jongelui
JONGENS,
ï)oiulrr<lag 11 ïugustus 1949
Haarlems Dagblad
5
Oorlog eiste zware tol
Nog 900 akten van overlijden zullen moeten worden
opgemaakt
In de loop der jaren hebben wij reeds
gegevens gepubliceerd over het aantal
Haarlemmers dot door oorlogsgeweld en
handelingen der Duitsers is omgekomen.
Daaronder zijn ook begrepen de door de
Duitsers gefusilleerden en de mensen die in
Duitsland zijn omgekomen. Die cijfers wa
ren evenwel zeer voorlopig. Nu komt ein
delijk de tijd dat de statistiek vollediger kan
worden opgemaakt. Daarbij blijkt dat er
nog meer gevallen zijn dan aanvankelijk
vermoed werd.
Tot heden konden alleen in bepaalde
gevallen akten van overlijden worden opge
maakt, omdat slechts rekening gehouden
kon worden met feiten die wettelijk vast
gelegd waren.
Het aantal akten dat op die gegevens
steunend kon worden opgemaakt is voor
Haarlem 480. Daaronder zijn 32 militairen
die in de oorlogsjaren gesneuveld zijn. Dit
laatste cijfer is ook belangrijk hoger dan
kort na het sluiten van de wapenstilstand
werd gepubliceerd; er zijn bijgekomen de
Haarlemse militairen die daarna elders ge
sneuveld zijn.
Onder de 480 als overleden ingeschreven
personen zijn heel weinig zeelieden, omdat
veel schepen „met man en muis" vergaan
zijn, zodat registratie niet mogelijk was.
Nu is bij de wet van 2 Juni 1949 de
mogelijkheid geopend om ook overlijdens
akten op te maken van de vermiste per
sonen die van 5 Mei 1940 tot 1 Juni 1945
woonplaats in Nederland hebben gehad,
maar waarvan later het bestaan niet meer
gebleken is, terwijl er goede gronden zijn
om aan te nemen dat zij overleden zijn. Al
dezo gevallen worden door een centrale
commissie, die in Den Haag zetels, nage
gaan. Daarbij wordt gebruik gemaakt van
de gegevens van het Rode Kruis, de archie
ven de Duitse concentratiekampen, verkla
ringen van leden van de Joodse Raad, als
ook van andere getuigen.
Als deze commissie aanneemt dat ie
mand overleden is, kan na machtiging van
de Minister van Justitie aan een gemeen
tebestuur opdracht gegeven worden een
overlijdensakte op te maken.
In Haarlem heeft men thans lijsten op
gemaakt van personen die hoogstwaar
schijnlijk door oorlogsgeweld om het leven
gekomen zijn. Daaronder zijn ruim 500
Joden die naar Duitsland gevoerd zijn en
die niet teruggekeerd zijn. Helaas moet
"yvorden aangenomen dat die de dood ge-
Vonden hebben.
Onder die ruim 500 zijn niet de ruim
■225 Joden die indertijd van de Duitsers
opdracht kregen om naar Amsterdam te
verhuizen. Het is waarschijnlijk dat daar
van zeer velen zijn omgekomen, tenzij zij
kans gezien hebben niet aan de opdracht
tot verhuizing te voldoen, maar zijn onder
gedoken. Daar deze mensen evenwel door
Haarlem zijn overgeboekt naar Amsterdam.
Zal het onderzoek naar hun lot over het
Amsterdamse Bevolkingsbureau lopen.
Dan zijn er in Haarlem nog de namen
Van ruim 600 niet-Joodse ingezetenen, die
5n de oorlogsjaren van het Bevolkingsre
gister zijn afgevoerd wegens vertrek naar
het buitenland (meestal naar Duitsland)
en waarvan later niet gebleken is dat zij
nog in leven zijn. Verondersteld wordt dat
niet allen zijn overleden, maar wel wordt
aangenomen dat voor die groep ook nog
Wel 400 overlijdensakten moeten worden
opgemaakt.
Bij elkaar wordt het dps te Haarlem
waarschijnlijk geacht dat er, buiten de 480
akten die al opgemaakt zijn, nog ruim 900
akten van overlijden (500 Joden en 400
niet-Joden) moeten volgen. Daaronder zijn
dan niet de slachtoffers onder de ruim 225
Joden die door de Duitse maatregelen ge
dwongen waren van Haarlem naar Am-
stedam te verhuizen.
Voor de commissie in Den Haag overgaat
in te nemen dat iemand overleden is
worden de namen van de betrokkenen
eerst in de Staatscourant gepubliceerd. Be
langhebbenden kunnen dan eventueel be
zwaren bij de Haarlemse Rechtbank in
dienen. Omdat weinig mensen de Staats
courant lezen heeft men in Haarlem het
voornemen de familieleden tijdig met deze
publicatie in kennis te stellen, omdat er
slechts een termijn van 3 maanden is om
bij de Rechtbank in verzet te komen.
SCHEEPVAART
Alchiba, 10 Aug. van Basra te Khor-
ramshar. Alcinous, LiverpoolJava 11
Aug. te Aden. Aldabi, RotterdamBuenos
Aires pass. 10 Aug. Bahia. Almdijk, New
OrleansLonden pass. 23 Aug. Scillies.
Amstelkerk, 10 Aug. van Port Bouet naar
Monrovia. Alnati, 10 Aug. van Buenos Aires
naar Rotterdam. Amstelstad, 10 Aug. van
Basra te Abadan. Bali, New YorkJava 11
Aug. van Suez. Blommersdijk, New York
Rotterdam 10 Aug. te Gravesend. Congo-
stroom. 10 Aug. van Tacoradi naar Accra.
Delft, 10 Aug. van Antofagasta naar Valpa
raiso. Delftdijk, VancouverRotterdam
pass. 10 Aug. Mona Passage. Gaasterkerk,
AmsterdamWalvisbaai 10 Aug. van Te-
neriffe. Groote Beer, BataviaAmsterdam
10 Aug. 450 mijl Z. Z. O. Kaap Guardafui.
Hersilia, AmsterdamBarbados pass. 10
Aug. Wight. Hydra, 10 Aug. van Parama
ribo naar Antwerpen. Keilehaven, 10 Aug.
van Owendo naar Libreville. Klipfontein,
10 Aug. van Lorenzo Marquez naar Durban.
Laagkerk, RotterdamBasra 11 Aug. te
Aden. Leopoldskerk, RotterdamCalcutta
10 Aug. van Madras. Blitar, Rotterdam
Java 10 Aug. te Port Said. Drente, 9 Aug.
van Probolingo te Songora. Sarangan, 10
Aug. van Cebu te Balikpapan. Slamat, 11
Aug. 4 uur van Rotterdam te Antwerpen.
Oranjefontein, 10 Aug. van Kaapstad naar
East London. Delerdijk, 9 Aug. van Seattle
te Portland Or. Westerdam, 10 Aug. van
New York te Baltimore.
Amstelkerk, 12 Aug. van Port Bouet te
Monrovia verwacht. Cottica, 11 Aug. van
Trinidad te Paramaribo. Willem Ruys, Ba
taviaRotterdam pass 11 Aug. Algiers.
Vijf en twintig jaar geleden ruilde hij de
economie voor de kunst
PERSCONFERENTIE DR. VAN ROYEN
Regeringspolitiek moet op gulle wijze
worden verwezenlijkt
parlementaire redacteur).
Het is deze herfst vijf-en-twintig jaar
geleden dat Raden Mas Jodjana, naar
Europa gekomen om de economie te be
studeren, zijn levensloop grondig van rich
ting veranderde door zich geheel over te
geven aan het toneel. Sedertdien veroverde
hij zich een internationale reputatie als
danser.
Toen de laatste wereldoorlog het kunst
leven lamlegde, trok Jodjana zich met zijn
gezin terug in het gehucht Ozeux in de
Basses-Pyrenees, waar wij hem dezer da
gen opzochten. Tijdens de oorlog heeft hij
daar een zware strijd om het bestaan moe
ten voeren. Men kan zich misschien een
voorstelling van de moeilijkheden vormen
als men weet dat de zware landarbeid
zonder ossen verricht moest worden, ieder
benodigd stuk hout eigenhandig gekapt en
gezaagd en elke emmmer water op hon
derden meters afstand van de woning ge
put. Bovendien bevond de dichtstbijzijnde
winkel zich ten minste acht uren gaans
van de bosrijke nederzetting.
Vacantïespelen zijn
weer achter de rug
De vacantiespelen van het Verbond van
Haarlemse Speeltuinverenigingen zijn van-
daag gesloten. In alle tuinen hebben de kin.
deren genoeglijke dagen beleefd. Voor
allen stond sport en spel op het programma,
Verder zijn familiedagen gehouden, welke
zeer in de smaak vielen. De besturen der
verenigingen kunnen met voldoening
het werk terugzien.
Vandaag was het weer ongunstig voor
een verblijf in de speeltuinen. Daarom was
het gelukkig, dat het verbondsbestuur de
kir deren uitgenodigd had het sluitings-
feest in het Concertgebouw te houden.
Daar waren vanmorgen velen bijeen en
vanmiddag wordt een tweede voorstelling
gegeven. Het programma vermeldde de ver
toning van films. De kinderen zagen het
leven van een aantal jongens in een kamp
en de wijze, waarop enkelen van hen mis
dadigers opspoorden. De film trok vooral
de aandacht van de oudere kinderen.
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM, 10 Augustus 1949
ONDERTROUWD, 9 Aug., H. A. M. Goe-
mans en H. E. de Nobel; 10 Aug., B. H. L.
E. Walker en H. W. Govers; A. Caris en J.
Gr ent; C. Hooiveld en M. M. Mens: G. Ver
steeg en G. M. Metselaar; J. Godschalk en
P. Mooij; A. Sanders en H. Dijkstra: B.
Hilbers en W. Stigter; W. Verschuur en H.
L. Ostmann; A. Zwart en H. G. M. Zweers;
M. van Beek en H. M. M. Netz; P. Bakker
en C. M. Kikkert; A. de Graaff en M. Dek
ker; M. A. Dekker en G. van Zijp; G.
Eeninkwinkel en J. H. A. Heijberg; J. G.
H. Hiddinga en J. H. Roessink; M. S. Harms
en E. Schoen; N. W. Castien en E. L. Gars-
ten; D. van der Noot en H. Backer; G. H.
Kuvener en H. Kok: M. Bouman en A. van
de Pol: A. van der Veldt en M. P. Verduin;
A. A. Peijra en W. Zwart; J. J. van Woo
ning en J. Steeman; F. Groenevelt en A
Dammiaans; T. Hogerhuis en T. van der
Aar: P. Volkerst en N. de Leeuw.
GEHUWD: 10 Aug.. C. M. van Kollenberg
en M. H. Hakvoort; J. W. A. Vreeswijk en
H. M. Kroon; M. J. A. Tholen en C. A.
Nijssen; M. J. Theeuwen en M. J. Joosten;
H. J. Kaasenbrood en E. C. Janus; J. Leu-
wener en A. A. Valkenburg; A. van den
Broeke en N. A. Rond: J. B. Minnebo en
M. A. van Lieshout; P. W. Visje en G. G. A.
Smits; A. H. F. van der Colk en G. H. J.
Blanken: P. S. Weltevreden en J. A. P. van
Iersel; B. Steenbergen en A. van Brede-
rode.
BEVALLEN van een zoon: 8 Aug.. P. W.
RekoertOlivier; 9 Aug., G. Stutvoetvan
der Meii: J. BusbroekHaagsman; C. E.
GrootStijnman; 10 Aug., J. C. T. Boll
Schooneman.
BEVALLEN van een dochter: 8 Aug., M.
Kuijtde Mooy; M. J. van der BijlNolet;
9 Aug.. C. WesselingGlas; L. C. Donkers
Pus; W. J. M. BarendsBertholee; M. H.
van der Meijvan Houten; 10 Aug.. J. M.
van HeijningenGootjes; I. B. Albers
Andringa.
OVERLEDEN: 7 Aug., D. C. de Groot. 52
j., Kamperstraat; 8 Aug.. B. J. Ducro. 65 j.,
Schotersingel; 9 Aug., A. van der Hoven,
70 j.. Glasblazersstraat: J. W. Kloot. 3 d.,
Tuinlaantje; P. D. Hofkes—Schreutelkamp.
66 j., Diinkelstraat; M. J. Wesseling, 6 m..
Berkenrodestraat.
Raden Mas Jodjana
Kort na de bevrijding werden de heer
en mevrouw Jodjana benoemd aan de
Amsterdamse Toneelschool om daar onder
richt te geven in de bewegingsleer, een
opdracht die zij nog steeds met enthou
siasme vervullen. Bovendien hebben zij
in samenwerking met de regisseur Cruys
Voorbergh een afzonderlijke studiegroep
gevormd ten dienste van reeds bij gezel
schappen aangesloten jonge acteurs en
actrices. Zij passen daarbij een geheel
eigen methode toe en geven enkele keren
per jaar een openbare demonstratie. Het
ligt in de bedoeling om met de leerlingen
het middeleeuwse abele stuk ..Fsmoreit"
hier en daar als wagenspel te vertonen.
Het wezen van de kunst van Jodjana
wordt uitgemaakt door de factor rhythme,
waarbij men niet alleen aan rhythmische
lichaamsbeweging moet denken, doch
vooral aan de beleving van het levens-
rhythme zoals zich dat onder andere in
het Brahmanisme openbaart.
Zijn dansen worden dus niet intellec
tueel "bepaald, doch komen voort uit een
emotie, dat is een innerlijke beweging. Ze
zijn als regel sterk pantomimisch, waarbij
Jodjana als uitdrukkingsmiddel de klas
sieke Javaanse gebarentaal gebruikt. Men
kan hem met evenveel recht acteur als
danser noemen. Op Java is namelijk het
toneelspel dermate gestyleerd en op rhyth
me gebouwd dat het de Europeanen als
danskunst aandoet. De voor dergelijk to
neelspel vereiste bewegingstechniek kan
op een zelfde perfectie bogen als die van
het Westerse ballet. Daarnaast bestaat er
ook een zuivere Javaanse danskunst, waar
van het répertoire van Jodjana eveneens
enkele fraaie voorbeelden telt.
Het huis in Oseux, temidden van bossen
en wijngaarden, waar de druiventrossen
rijpen boven de vensters, is volkomen ver
vuld van een delicate en pure levenssfeer,
die nu en dan geaccentueerd wordt door
de zachte klanken van de gamelan, die in
de ruime eetzaal staat opgesteld. Op vaste
uren geeft het echtpaar Jodjana er lessen
in aesthetische en lichamelijke ontwikke
ling. Gezocht wordt naar een natuurlijke
manier van bewegen, welke geheel moet
voortkomen uit een werkelijk doorleven
van de in aanmerking komende gemoeds
ervaringen. De leerlingen krijgen veel ge
legenheid tot improvisatie naar een eigen
idee.
Enkele jaren voor de oorlog stichtten de
Jodjanas een school in het Chateau de Ver-
goignan, waar onderricht werd gegeven in
bewegingsleer, dans, pantomime, declama-
muziek, tekenen, houtsnijwerk enzo
voorts. Dit zogenaamde Centre Jodjana
verheugde zich in belangstelling uit vele
landen. De Nederlandse componist Max
Vredenburg bijvoorbeeld was er geruime
tijd werkzaam. Roemahlaiselan, een vete-
•aan onder de vele volgelingen, treedt dik
wijls in het programma van zijn leermees
ter op.
Tengevolge van zijn huwelijk met een
Nederlandse vrouw, die haar loopbaan in
het theater afbrak om geheel de arbeid van
haar man te kunnen steunen en mede door
zijn langdurig verblijf op het Westelijk
halfrond zouden er naar het zeggen van
enkele critici Europese invloeden in de
kunst van Jodjana geslopen zijn. Zelf
meent hij: „Evenals ik de Javaanse taal
nog steeds zonder enig Europees accent
spïeek, zo is ook mijn bewegingstaal vol
strekt zuiver gebleven. Natuurlijk heb ik
zekere Westerse indrukken opgenomen,
doch deze brachten mij voornamelijk tot
een diepere bewustwording van vorm en
inhoud der Oosterse cultuur. Mijn expres
sie kiest steeds eigen wegen die uit mijn
natuur voortvloeien."
Ter viering van zijn jubileum wordt een
comité gevormd, dat Raden Mas Jodjana
in staat wil stellen een tournée door ons
land en zo mogelijk ook door België te ma
ken. Velen zullen dan met vreugde hun
kennismaking met deze uiterst verfijnde
kunstenaar hernieuwen. F. v. D.
(Van onzi
In een samenkomst met de pers liet
dr. Van Royen zich hedenmiddag in het
algemeen optimistisch uit wat zijn ver
wachtingen inzake de verdere samenwer
king tussen Indonesië en Nederland betreft.
Dit optimisme, zo verklaarde hij, berust
niet alleen op de door hem in de jongste
maanden in Indonesië opgedane erva
ringen en op het feit dat volgens hem
wederzijds het wantrouwen zo al niet ge
heel dan toch grotendeels tot het verleden
is gaan behoren, maar ook op de over
weging dat de belangen èn van de Ver
enigde Staten van Indonesië èn van Neder
land goede samenwerking vereisen. Beide
volken, zo voegde hij hieraan toe, laten zich
uiteindelijk door hun verantwoordelijkheid
en niet te vergeten door hun belangen
leiden.
Van betekenis noemde dr. Van Royen
ook dat er in grote mate overeenstemming
tussen de B.F.O. en de Republikeinen be
reikt is. Dit achtte hij van het grootste ge
wicht voor de te vormen Verenigde Staten
van Indonesië. Als deze verstandhouding
alsnog doorzet, aldus ging hij verder, dan
zal de toch zeer kunstmatige scheidingslijn
tussen federalen enerzijds en republikeinen
anderzijds komen te vervallen en ver
vangen worden door een veel gezondere
scheidingslijn, die tussen ordelievende en
ordever storende elementen.
Dr. Van Royen onderstreepte, dat men
ten opzichte van het hele Indonesische
vraagstuk thans te doen heeft met een po
litiek die onze regering besloten heeft te
volgen. Dit zo zijnde, achtte hij het verreweg
de beste weg die politiek dan ook op gulle
wijze te verwezenlijken.
Vermeld zij nog dat dr. Van Royen onder
meer mededeelde, hoe hij tijdens zijn ver
blijf te New Delhi Pandit Nehroe en ook
de secretaris-generaal van Buitenlandse
Zaken van India medegedeeld had dat Ne
derland vast van plan is de souvereïniteits-
overdracht vóór het einde van dit jaar te
doen plaats hebben, en hij voegde er aan
toe, 'dat men tevens nakoming van de
„Staakt het vuren"-overeenkomst noodza
kelijk acht.
In dat laatste verband had hij nog ge
zegd, dat men aan Nederlandse kant open
oog heeft voor de moeilijkheden, die de
republikeinen althans in het begin zouden
hebben te overwinnen, om overal orde en
rust helemaal te doen handhaven.
De voorzitter van onze delegatie te Ba
tavia, die straks een van de ondervoor
zitters van de Nederlandse afvaardiging
van de Ronde Tafel-conferentie zal zijn,
gaf voorts te kennen dat zijns inziens de
UNO-commissie in het algemeen op ver
standige wijze te Batavia van haar be
voegdheden om goede diensten te bewijzen
gebruik had gemaakt. Hij wees er op, dat
ook in Den Haag de UNO-commissie ver
moedelijk (wanneer dat nodig mocht we
zen) aan de partijen goede diensten zal
kunnen aanbieden.
Op een desbetreffende vraag verklaarde
hij dat geleidelijke terugtrekking van de
Nederlandse troepen een der agendapunten
van de Ronde Tafel-conferentie is. zodat
het niet in de bedoeling ligt daarmede te
beginnen vóór het einde van deze confe
rentie.
Op een andere vraag verklaarde dr. Van
Royen dat het probleem in hoeverre door
de republiek tegenover het buitenland
aanvaarde verplichtingen (men denke bij
voorbeeld aan het Fox-contract) straks op
Verenigde Staten van Indonesië zal
overgaan, een kwestie is die volgens de be
ginselen van het Volkenrecht zal moeten
worden geregeld; meer in het bijzonder in
verband met het Fox-contract wees hij er
nog op dat daarin een bepaling voorkomt,
die het mogelijk maakt dat de Ameri
kaanse rechter bij eventuele twistpunten
zal hebben te beslissen, zodat in dat op
zicht de Amerikaanse jurisprudentie van
belang is.
Nationale Levensverzekeringbank
Volgens het verslag over 1948 van de
Nationale Levensverzekeringbank N.V. te
Rotterdam bedroeg de bedrijfswinst
ƒ3.422.078 1.215.299), waarmede het
niveau uit de vooroorlogse jaren weer be
reikt is. Na diverse reserveringen wordt
uitgekeerd een dividend van 24 per aan
deel van 1000 en een uitkering van vier
procent op het onverplicht gestorte kapitaal.
De netto toeneming van het verzekerde
bedrag beliep 190.945.780, waardoor het
totale bij de „Nationale" verzekerde be
drag gestegen is tot 1.400.298.719. Aan
enkele oude industriële ondernemingen
werd op onderhandse schuldbekentenis
2.091.000 geleend. De directie verwacht
in de komende jaren een stijging van deze
categorie leningen.
De neger-zendeling ds. G. Polanen
bezoekt Haarlem
Donderdagavond 18 Augustus zal de
neger-zendeling ds. G. Polanen. van de
Evang. Broedergemeente te Paramaribo
(Suriname), in de Zuiderkapel aan de
Zuiderstraat te Haarlem spreken. Het is
reeds 200 jaar geleden, dat de eerste zen
delingen der Broedergemeente naar Suri
name trokken om daar hun zware, doch
rijk gezegende arbeid te beginnen. Thans
is het zendingswerk zeer uitgegroeid en
omvat ook enkele ziekenhuizen en een me
laatsenkolonie. Ook in het binnenland on
der de Bosnegers wordt gewerkt.
Ds. Polanen. die een tournee door ons
land maakt zal hiervan vertellen en wil
liefde wekken voor dit prachtige werk in
deze zo nauw aan Nederland verbonden
gebieden. Hij spreekt over het onderwerp:
,,De nood der Zending is de nood der
Kerk".
Slotkoers
Openings
gisteren
koersen
Koninklijke Olie
304%
307%
257%
253J4
235
A. K. U
176%
177%
150
Nederlandse Ford
268%
Nederlandse Kabel
v. Berkel's Patent
115%
Scheepvaart- Unie
151%
150%
HollAmerika Lijn
152
Deli Maatschappij
147%
147%
H. V. A
156%
156%
A'dam Rubber
136
134)4
Ned. Handel Mij.
153
N.-I. Handelsbank
111%
110%
Billiton My. II -
339
Hef Duitse vluchtelingenprobleem
Er is geen kruid voor gewassen
Van onze correspondent in Berlijn)
Twee chauffeurs op een taxi
Goois bedrijf treft voor
zorgsmaatregelen
Wegens de herhaalde aanslagen op taxi
chauffeurs heeft de directie van een taxi
bedrijf in Bussum besloten gedurende de
nacht de wagens van twee chauffeurs te
voorzien, ter beveiliging van het personeel.
RIJWIELPAD KIJKDUIN—MONSTER
SPOEDIG GEREED
Naar de A.N.W.B. mededeelt is een begin
gemaakt met de herstelwerkzaamheden aan
het voor toeristen belangrijke rijwielpad
door de duinen van Kijkduin naar Monster.
De herstelwerkzaamheden zullen ongeveer
zes weken in beslag nemen. Het thans te her
stellen gedeelte vormt een schakel in de
rijwielpadverbinding Hoek van Holland-
Den Helder.
Een van de neteligste Duitse problemen,
het vluchtelingenvraagstuk, heeft door de
aanstaande verkiezingen voor het West-
Duitse bondsparlement nieuwe actualiteit
verkregen. Als men bedenkt dat iedere
vijfde Duitser tot de ontheemden behoort,
zal men begrijpen, dat geen enkele politieke
partij zich de weelde kan veroorloven deze
millioenen tellende groep kiezers met on
achtzaamheid te bejegenen. Sedert enkele
weken overtroeven deze partijen en haar
publiciteitsorganen elkaar dan ook in ver
zekeringen, dat zij de behartiging van de
belangen der vluchtelingen als een van de
eerste punten op haar programma hebben
geschreven. Elke partij van uiterst links tot
uiterst rechts is er zich van bewust, dat de
stemmen der vreemdelingen van wellicht
doorslaggevende invloed zullen zijn op het
resultaat der verkiezingen.
Onder de verjaagden, uitgewekenen, ge
deporteerden en slachtoffers der bomaan
vallen heerst uit de aard der zaak niet al
leen een algemene ontevredenheid wegens
de verre van ideale omstandigheden, waar
onder zij wonen, werken en leven, doch ook
ontstemming tegenover alle bestaande par
tijen, die er ondanks beloften tot nu toe niet
in geslaagd zijn hun lot wezenlijk te ver
zachten. Het is daarom begrijpelijk, dat in
kringen der vluchtelingen in alle drie Wes
telijke zones plannen zijn geopperd om een
eigen partij of eigen partijen op te richten,
teneinde niet langer afhankelijk te zijn van
de tekortgeschoten oude partijen. Over deze
plannen is in de afgelopen weken hart
stochtelijk gediscuteerd.
In Noord-Hessen, in Württemberg-Baden
en in Zuid-Baden zijn de vluchtelingen er
inderdaad toe overgegaan zich te organi
seren. In Noord-Hessen hebben zij aan de
laatste gemeenteraadsverkiezingen met
eigen candidatenlijsten deelgenomen en op
merkelijke successen behaald. In enkele
plaatsen kwamen zij zelfs als sterkste partij
uit de verkiezingsstrijd te voorschijn. Tot
een aaneensluiting van alle vluchtelingen-
groepen tot een grote partij is het daaren
tegen nog niet gekomen. Bij de verkie
zingen van 14 Augustus zullen de vluch
telingen dus hun stem geven aan die partij,
waarvan zij het meeste heil verwachten.
Aansl. Duitse vluchtelingenprobleem
Wanneer wij als buitenstaanders pogen
de politieke situatie in West-Duitsland in
verband met het vluchtelingenvraagstuk
objectief te zien, dan moeten wij consta
teren dat noch de burgerlijke partijen
(christelijke-democratische unie en demo
cratische partij) noch de sociaal-demo
craten en communisten in het belang van
de vluchtelingen veel hebben bereikt,
maar tegelijkertijd moet wij toegeven,
dat dit vluchtelingenprobleem zulk een bij
zonder en tot dusverre ongekend karakter
draagt, dat het zo gecompliceerd en om
vangrijk is, dat een ernstige poging om het
grootmoedig en offervaardig op te lossen,
een omwenteling in de constellatie van het
bestaande partijwezen teweeg zou brengen.
De burgerlijke partijen, wier traditie het
nu eenmaal is de belangen der bezittende
klasse te verdedigen, zijn in haar begin
selen te vast verankerd om het erkende
recht op een billijke verdeling der oorlogs
verliezen onder alle kringen der bevolking
door radicale maatregelen te verwerke
lijken. Maar ook de sociaal-democraten
hebben hun kans niet waargenomen. Een
halsstarrig vasthouden aan partijdoctrines
deed hen een nooit weerkerende gelegen
heid verzuimen. De communisten hebben
zich met ijdele hoop gevleid, dat de gunst
der bezitloos gewordenen hun als een ge
makkelijke prooi in de schoot zou vallen.
Zij speculeerden op de verbittering der
vluchtelingen en op de uitwerking van hun
daverende leuzen, doch vergisten zich toen
zij dachten, dat de ontheemden zouden
hebben vergeten, wie de oorzaak van al hun
ellende is geweest. In een beschouwing van
Günter Wollny in „Die Neue Zeitung"
wordt de tragische waarheid verkondigd,
dat „noch Marx, noch de bijbel, noch het
liberalisme het recept bieden om voor dit
onvoorziene unieke probleem de oplossing
te vinden".
In weerwil van het feit, dat de vluchte
lingen van de bestaande partijen geen 100
procent bevrediging kunnen verwachten,
zijn velen van hen tot de conclusie geko
men dat de vorming van een vluchtelingen
partij evenmin aan de gestelde verwach
tingen zal voldoen en dat vooral moet wor
den vermeden door zulk een ontwikkeling
in het reeds zo tragisch verdeelde Duits
land een nieuwe scheiding teweeg te bren
gen door het scheppen van twee onver
zoenlijke groepen van inheemsen en vreem
delingen, van bezittenden en eisenden
Het ongeluk der uitgewekenen en oorlogs
slachtoffers zou in een soort wereldbe-
schouwing worden gestabiliseerd en de
politieke en sociale chaos zou slechts wor
den vergroot. De toon, die nu reeds door
plaatselijke organisaties van vluchtelingen
wordt aangeslagen, zou steeds radicaler
worden en de traditionele partijen zouden
zich noodgedwongen aaneensluiten tot een
eenheidsfront tegen de vluchtelingenpartij.
Oplossing van het probleem zou nog moei-
lijker worden dan het nu reeds is,
Duurte Duurte Duurte
Algemeen klaagt men over de duurte!
Wanneer U echter Uw inkopen doet bij ONS, koopt U niet te duur,
terwijl van diverse artikelen de betaling geregeld kan worden.
ZIJLSTRAAT 11-15
KRUISSTRAAT 27-29
Firma B. A. Cassée
Zn.
ZIJLSTRAAT 83
Zaterdag wegens sterfgeval
GESLOTEN.
Te koop aangeboden:
in prima staat f 1000. Gara
ge Baay, Lentelaan 2-4, Hst.
Wegens vacantie GESLOTEN
van 15 tot 22 Augustus. We
derom ontvangen grote partij
links geweven kousen. 2 pnt.
f 1.95. BROKX. Hogerwoerd-
straat 58, Tel. 25368.
uit voorraad leverbaar.
KRUISWEG 49.
WONINGKOOP-RUIL
Te koop: pracht Huis, Ko
ninginneweg Amsterdam,
huis en belét. leeg. Gevr.
mooi huis of villa (7 kam.)
omtrek Bloemendaal. Br. H.
Kahle, van Breestraat 97.
Amsterdam.
WONINGRUIL
AMSTERDAM.
Te huur of te koop gevraagd
VRIJ HUIS
omgeving Haarlem (Aer-
denhout, Bloemendaal, Over-
veen of Zandvoort), 6 a 7 ka
mers, badkamer, enz., be
hoorlijke tuin; liefst met ga
rage (of ruimte voor een j
rage). Huurprijs tot ca. f
per maand: koopprijs
f 20.000 of Benedenhuis in
Amsterdam, ca. 6 kamers,
badkamer en tuin. Vrij uit
zicht.
Aangeboden:
1. Mooie, moderne eerste éta
ge. omgeving Surinameplein
(eind Overtoom) te Amster
dam, 4 kamers, bade., mooie
zolderkamer. prachtig vrij
uitzicht. Huurprijs f 37.50 p.
maand óf
2. met driehoeksruil:
2e etage in de Watteaustraat,
Amsterdam-Zuid, bij Sta
dionkade, 7 kamers, c.
badkamer, enz. Huurprijs
f 62.50 per maand. Brieven
no. 3761.
Damesconfectiebedrüf
vraagt voor direct
machinestiksters
bijpersers
en handpersers
Er bestaat nog gelegen
heid voor enige jonge
mannen om opgeleid te
worden tot
perser
Aanm. dagelijks Gast
huisstraat 3 te Haarlem.
Voor gezin van 2 personen
(candidaat-notaris) wordt
gezocht
woonruimte
2 kamers en zo mogelijk vrije
keuken, in Haarlem. Brie
ven no. 3760.
Voor direct gevraagd:
flinke meid-huishouilster
en
Kindermeisje/hulp I. d. huish.
Brieven of aanm.: Mevr.
Steur. Aerdephout, Wester
laan 25.
Gevr. voor direct;
Deg. flink meisje
boven 30 j. of Werkster voor
6 halve dagen. Hoog loon.
Mevr. Scholten, Zijlweg 65,
Haarlem. Aanmelden na 7 u.
DE N.V. v/h A. v. DAM
Grote Houtstraat 8 te Haarlem
in zijden, wollen dames- en herenstoffenvraagt
voor spoedige indiensttreding
Wij zoeken prima krachten, die volledig met de
branche op de hoogte zijn. Salaris f40,tot
f 50,per week. Prima vooruitzichten. Zonder
goede referenties onnodig te solliciteren.
Persoonlijk aanmelden 's avonds na 7 uur bij
P. H. BRUSSé, Gasthuissingel 50.
GEVRAAGD
van 7.30 tot 12.30, loon f 20.-— per week.
Aanb. Bakkerijen J. SMIT ZN., Smedestraat 43-45.
Gevraagd met 1 Sept. een
pl.m. 18 jaar. die lust heeft
opgeleid te worden als foto
laborant. Schriftelijke aanb.
Postma, Fotohandel, Ko. Klè-
verlaan 4, Bloemendaal.
Dijkstra's Verlichtingsornamentenfabriek
Spaarne 65, Haarlem
vraagt voor spoedige indiensttreding
met aanleg voor tekenen
Aanmeiden: Anthoniestraat 12A van 9—5 uur.
zet er spoed achter!
Onze vakopleiding garandeert je, dat je met ijver en
aanleg een goed vakman met een hoog inkomen wordt.
Jongelui van 14 tot 26 jaar, grijpt nu
de kans om vakman te worden, vóór
dat de tijden veranderen.
Aanmelden 'e avonds tussen 8 en 9 uur, 's Zaterdags
tussen 3 en 6 uur, Santpoorterstraat 18, nabij Ver-
spronckweg, Haarlem.
