Maar op het ogenblik zijn
de vacanties het belangrijkste
Eerste Kamer met vaeantie na een
vruchtbare laatste vergadering
Donderdag 11 Augustus 1949
Engeland heeft genoeg zomerzorgen
Nieuwe moed en frisse ideeën
zijn broodnodig
(Van onze correspondent in Londen)
Engeland is met vaeantie, Engeland
blaast uit. In Whitehall, de Londense rege
ringsboulevard, heerst uiterlijke rust. De
voornaamste kabinetsleden zijn in het
buitenland. Attlee zelf zit op Chequers,
het landgoed der Britse eerste ministers.
De steeds zwellende toeristenstroom kris
talliseert zich als vanouds rond dé schar
laken speelgoedsoldaten met de hoge
zwarte bontmutsen bij Buckingham Palace
of bij die met de diep in hun ogen ge
drukte koperen helmen, de beroemde
horse guards, die onbeweeglijk op hun
gitzwarte paarden zitten en elke ochtend
om 11 uur hun aflosspelletje spelen. Ver
derop staat de nog onbeweeglijker Nelson
op zijn zuil en aan weerszijden daarvan
spuiten de nieuwe fonteinen van Trafalgar
Square het water hoog de lucht in. Dit is
hel beeld van het zomerse Londen. Maar
ondanks de schijnbare rust en genoeglijk
heid stapelen de problemen zich "als don
derwolken op.
De behandeling van de dollarcrisis is
uitgesteld tot de volgende maand als
Cripps en Bevin naar Washington gaan
voor beslissende besprekingen. Het spoox--
wegconflict wordt voorlopig achter de
schermen uitgevochten, maar het staat
reeds als een paal boven water, dat de ge-
eiste wekelijkse verhoging van tien shil
ling niet kan worden ingewilligd, de wrij
ving tussen de verschillende groepen van
spoorwegpersoneel maakt de zaak nog in
gewikkelder. In de haven is het ook verre
van kalm, aangezien een nieuw conflict
onderweg schijnt over het ontslag van zes
man.
Ook in het mijngebied broeit het weer.
De worgende greep van de steeds stijgende
kosten van het levensonderhoud doet zich
alom, gevoelen en leidt tot algemene ge
prikkeldheid.
De grote veldslag hierover zal over een
paar weken op het jaarcongres van de
TUC, het Britse vakverbond, ontbranden.
Cripps heeft de vakverenigingen reeds ge
waarschuwd, dat hij in September met
nieuwe versoberingen zal komen. De TUC
schijnt nog altijd bereid de regering door
dik en dun te volgen, maar kan men een
revolte in eigen kring steeds afwenden?
Het verbond heeft daarom de regering ge
vraagd een gebaar te maken, hoe klein ook,
in de richting van lastenvermindering.
Dat is nu blijkbaar geschied in de vorm
van een prijsverlaging van een shilling
(50 cent) in het pond 10,75) voor textiel
en schoenen. Maar daartegen zijn de win
keliers in opstand gekomen, omdat zij ,de
daardoor ontstane winstbeperking niet
kunnen dragen.
De regering beveelt echter inkrimping
aan van het winkelpersoneel, waarvan een
deel beter in fabrieken kan worden ge
bruikt. Waarschijnlijk zal nu ook een
poging worden gedaan om de prijzen van
groenten en fruit en huishoudelijke arti
kelen, die met vijftig procent gestegen zijn
sinds de opheffing der controles, omlaag te
krijgen.
Andere zorgen
De zomer is niet alleen de tijd der school
rapporten. Een zeer bedenkelijk rapport is
uitgebracht over de toeneming van de
jeugdmisdaad. Een opmerkelijk document
vormt het van regeringswege verschenen
rapport over de verantwoordelijkheid dei-
toekomstige burgers, waarin een christe
lijke levenswijze wordt aanbevolen, onder
andere tot uiting komend in betere persoon
lijke verhoudingen in het bedrijfsleven. De
eeuwige schermutseling tussen de twee
grote partijen is voorlopig afgesloten door
speeches van Churchill en Attlee. Interes
sant is daarbij hun verschil in interpretatie
van het economisch herstel van het vaste
land. Churchill beweert, dat landen als
Nederland, België en Frankrijk Engeland
zo niet overvleugeld, dan toch ingehaald
hebben. Attlee houdt vol, dat Engeland
verreweg de grootste vorderingen heeft ge
maakt. Misschien is dat zo, doch in het
dagelijkse leven is er weinig tastbaars van
de opgang te bespeuren. Alles wordt echter
op het ogenblik overschaduwd door een
soort koude oorlog met de Amerikanen.
Engeland heeft het bij hen niet alleen
wegens de politiek der nationalisatie ver
bruid maar ook omdat het niet meegaand
genoeg is om 't pond te devalueren. De En
gelsen op hun beurt verlangen van Amerika
groter soepelheid door tariefsverlaging en
opheffing der restricties, welke het vrije
handelsverkeer binnen het gemenebest de
das omdoen. Door dit alles heen speelt de
inleidende verkiezingscampagne der con
servatieven,. die Amerika de argumenten
tegen het Labourbeleid op een presenteer
blaadje aanbieden. Een groot deel van de
naar de Verenigde Staten geëxporteerde
Engelse auto's komt nu onvex-koopbaar te
rug. liet is wel duidelijk, dat voor al deze
problemen naar een radicaler oplossing
dient te worden gezocht dan tot nu toe het
geval was. Het zomerse Engeland maakt
zich echter nog niet te veel kopzorg, alle
zorgelijke koppen in de bladen ten spijt.
Het-viex-t vaeantie en zal straks wel weer
in de zox-gen duiken. Met frisse moed en
misschien met nieuwe, doeltreffender
ideeën.
Datum Ronde Tafel-conferentie
vereist nog overleg
Het A.N.P. verneemt van bevoegde zijde
naar aanleiding van zijn bericht, als zou
de aanvangsdatum der Ronde Tafel
conferentie, door de Nedexlandse regering
zijn vastgesteld op 22 Augustus, het vol
gende:
Vaststelling van de aanvangsdatum der
Ronde Tafel-conferentie is geen aangele
genheid, welke door de Nederlandse
regering eenzijdig kan worden beslist.
Hierover zal overleg gepleegd moeten wor
den met de republikeinse delegatie, delega
tie van de B.F.O. en de UNO-commissie.
In verband daarmee verdient het opmer
king dat de voorzitter der republikeinse
delegatie pas op 11 Augustus-hier te lande
wordt verwacht. Het ligt in de bedoeling
van de Nederlandse regering om, zodra
mogelijk, in de centrale commissie van de
Ronde Tafel-conferentie overleg te openen
omtrent de naaste voox-bex-eidingen en de
aanvangsdatum van de' Ronde Tafel
conferentie.
Over enige weken zal de Najaarsbeurs te Utrecht haar poorten openen en dus wordt
er in de Domstad hard gewerkt. Grote trucks rijden af en aan met zand, stenen en
hout. naar het Vreeburg, waar reeds de spanten omhoog gaan voor het Pavilion des
Nations", dat straks de collectieve inzendingen van BelgiëZuid-Afrika, Zwitserland,
Hongarije, Marokko en Groot-Brittannië zal herbergen.
Op 1 September staakt K.L.M.
het binnenlandse luchtverkeer
Overeenkomstig de aankondiging, ge
daan bij het ingaan van de zomerdienst,
zal de KLM haar zomex-diensten op het
binnenlandse luchtnet met ingang van 1
September stopzetten.
De voortzetting van de exploitatie gedu
rende de wintermaanden sluit namelijk op
ernstige practische bezwaren.
Het vraagstuk van de exploitatie van
het binnenlandse luchtverkeer vox-mt nog
een onderwerp van studie bij het ministe
rie van Verkeer en Waterstaat en de KLM.
Koning van Thailand verleent
onderscheidingen aan K.L.M.'ers
Het heeft Koning Rhama van Thailand
behaagd om de vertegenwoordiger van de
KLM te Bangkok, de heer W. F. H. Dieck-
haus, de orde „Officier vierde klasse in de
Orde van de Witte Olifant" te verlenen
uit erkentelijkheid voor de goede diensten
aan Siam bewezen.
Tezelfdertijd is de heer Luang Amnaj
Sorakarn. eveneens voor de KLM werk
zaam te Bangkok, vereerd met de benoe
ming tot „Officier vierde klasse in de Orde
van de Kroon".
Behalve de bovengenoemden werden
door Koning Rhama ook nog enige onder
scheidingen toegekend aan KLM'ers werk
zaam in Indonesië.
Nieuwe industrie te Uithoorn
Gisteren werden onder grote belang
stelling, o.a. van de zijde van het Departe
ment van Economische Zaken en van ver
scheidene Rijksbureaux, het nieuwe fa
brieksgebouw en de kantoren van de
N.V. Amsterdamse Kunstzijde Industrie
„Andex" te Uithoorn in gebruik genomen.
Het bedrijf werd van Amsterdam naar hier
overgeplaatst.
De officiële opening werd verricht door
de burgemeester van Uithoorn, de heer
C. M. A. Koot.
Hoewel de regering de vestiging van in
dustrieën wenst te stimuleren, meende
spreker een woord van ernstige kritiek te
moeten uitspreken wegens de geringe me
dewerking, die bij de verkrijging van
bouwvolume voor arbeiderswoningen ten
behoeve van de industrie betoond wordt.
Agenda voor Haarlem
DONDERDAG 11 AUGUSTUS
Palace: „De grote race", alle leeft., 2,
4.15, 7 en 9.15 uur. (Lente-pa-rade 10.30 u.).
Luxor: „Spring in Parklane", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City: „Lassie komt
thuis", alle leeft., 2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur.
(„Kouwe drukte", 11 uur). Spaarne:
„Scherpschutters", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur.
Frans Hals: „Mit Musik durchs Leben",
alle leeft., 2.30. 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„De villa onzer dromen", alle lééft., 2, 4.15,
7 en 9.15 uur.
VRIJDAG 12 AUGUSTUS
Gem. Concertgebouw: Zomerconcert H.
O. V„ 8 uur. Bioscopen: Middag- en avond
voorstellingen.
Een groep Deense bosbouiodeskundi'gen maakt op het ogenblik een excursie door
Nederland. Men bracht onder meer een bezoek aan de bossen van Staatsbosbeheer
m Exloodie een oppervlakte van 1400 ha. beslaan, welke twintig jaar geleden nog
een kale waarlelooze heidevlakte was. M aar ook ging de belangstelling uit naar de
Drentse meisjes in haar traditionele klederdracht, die hier voor de
buitenlandse gasten poseren.
Deelnemers aan de Ronde
Tafel-conferentie op Schiphol
Woensdag is wederom een aantal deel
nemers aan de Ronde Tafel-conferentie op
Schiphol aangekomen.
Kolonel A. A. J. J. Thompson, lid van de
Nederlandse delegatie bij de voorbereiden
de besprekingen te Batavia en souchef
van de generale staf in Indonesië, deelde de
aanwezige verslaggevers mede dat hij geen
verklaringen kon afleggen alvorens hij met
dr. Van Royen had gesproken. Ook over de
militaire situatie van dit ogenblik wilde hij
zich niet uitlaten.
De eerste minister van Pasoendan (West-
Java), Djoemhana Wiriaatmadja, die lid is
van de B.F.O., antwoordde op de vraag hoe
de samenwerking tussen de regering van
Pasoendan en de Siliwangi-divisie verloopt:
„Enige maanden geleden is de samenwer
king begonnen tussen de regering en twee
bataljons van de divisie. Wegens politieke
moeilijkheden heeft de regering echter die
samenwerking moeten stopzetten, maar
thans, na het afkondigen van de order tot
staken van de vijandelijkheden, is er weer
contact opgenomen ditmaal met de gehele
divisie, die uit tien tot twaalf bataljons
bestaat. Gehoopt en verwacht wordt dat
het de regering van Pasoendan zal geluk
ken een vruchtbare samenwerking met de
divisie te verkrijgen."
De heer Djoemhana verklaarde verder
goede hoop te hebben, dat de Ronde Tafel
conferentie een gunstig resultaat zal op
leveren. „Er worden moeilijkheden ver
wacht, maar ze zullen niet onoverwinnelijk
zijn. De uniegedachte leeft nog steeds. Het
zal geheel en al van de voorwaarden, op de
conferentie te stellen, afhangen of deze ge
dachte werkelijkheid zal worden."
Achttien jaar geleden was de heer Djoem
hana voor het laatst in Nederland. Hij
studeerde in Leiden.
Dr. Ali Sastro Amidjojo, voormalig repu
blikeins minister van Onderwijs, thans lid
van de respublikeinse delegatie, onder
streepte de verklaring van Mohammed
Roem, dat er harde noten gekraakt zullen
worden. „Hier is de geheele i-epublikeinse
delegatie het wel over eens. Die harde
noten zullen in het bijzonder liggen op het
gebied van economie en financiën." Toch
was dv. Sastro Amidjojo optimistisch ge
stemd. Over het onderwijs vei'klaarde de
minister nog dat de Bahasa Indonesia de
officiële voertaal zal worden. „Het Neder
lands zal op de duur als een vreemde taal
worden beschouwd. Trouwens de jongere
generatie spreekt al bijna geen Nederlands
meer."
De leider van de delegatie van Oost-Java,
dr. Ateng Kartanahai-dja, deelde mede dat
Oost-Java op het ogenblik als veilig gebied
kan worden beschouwd. Hij was voor het
eerst in Nederland en was voornemens zijn
vrije tijd te besteden aan het bezoeken van
Nederlandse medische inrichtingen. Dr.
Ateng is namelijk geneesheer.
De motten lieblbein onze tenten opgegeten
masiF die Ardlennen liggen er nog als vroeger
De beste jaren van ons leven, ja, dat
waren die van vier-en-dertïg, vijf-en-
dertig, zes-en-dertig, toen wij daar ergens
in Brabant een einddiploma hadden ge
kregen van de H.B.S. met een speechje van
de directeur erbij, met veel gelukwensen
op onze verdere levensweg, en toen wij
't gevoel hadden dat wij zelf nog het een en
ander over de kronkels van die levensweg
te vertellen zouden hebben. Toen namen
wij eind Juli onze fietsen en onze tenten
en wij-trapten naar het Zuiden, de grens
over, Vlaandex-en doox-, Wallonië door, naar
de Luxemburgse Ardenen. Dat stukje van
onze „verdere levensweg" was in ieder ge
val zeer genoeglijk. Wij hadden op school
zo het een en ander over de Wereldoorlog
geleerd, net niet genoeg om te weten wat
er de gevolgen van zouden zijn. Daarom
wisten wij ook nog niet dat er een Tweede
op komst was, en dat onze levensweg
spoedig over de ruïnes zou leiden van alles
wat wij als onaantastbaar en waardevol
beschouwden.
Neen, daar hadden wij zozeer geen aan
dacht vooi-, wij fietsten naar het Zuiden
met onze tenten en wij hadden er geen
benul van dat wij lussen twee oorlogen
doorfietsten.
Wij zetten onze tent ergens aan de
oevers van de Sauer, zo konden wij bij het
ochtendgloren van onze bedden in het
koele water rollen. De Sauer was onze
vaste wastafel met stromend water, zij
koerste zo siex-lijk door dat heuvelland als
een jonkvrouw die met haar crinoline tus
sen de kostbare meubeltjes van haar bou
doir door manoeuvreert, zonder het Sak
sisch porcelein van de tafeltjes te vegen.
Dat Saksisch porcelein, dat waren die
vriendelijke witte dorpen met de smalle
straten van hobbelige kasseien, hier en
daar in de dalen en tegen de hellingen, wit
tussen gx-oen en goud van gx-as en koren.
Wij dronken glazen wijn voor een frank
en aten reusachtige schalen frites met bief
stuk voor vijftien.
Wij maakten witgejaste gargons van
dorpseethuizen gelukkig met een ruime
fooi ter waarde van enkele franken, het
kon ex-af want in België en Luxemburg
konden wij met onze veertig gulden va-
cantiegeld als prinsen leven.
„Pouvons-nous mettre notre tente ici
dans votre prairie?" vroegen wij in de
schemeravond aan de boeren in ons mooi
ste eind-examen-Frans, waarvoor wij
een zeven hadden gekregen met een com
pliment van de gecommitteerde voor onze
perfecte uitspraak. Ze schijnen daar in
België en Luxembui-g niet van een per
fecte uitspraak te houden, want ons Frans
verwekte verbazing en verwarring, wij
hadden met ons Brabants meer succes.
„Awel, ge zet het maar ex-xieex-, als ge
maar attent bent op de koeienstruiven, ex-
is plots genoeg ier in Godes natuur, hoe
kant ge met uw vieren in zo een petiet
dingske slopen?"
„Awel, wij kunnen dat makkelijk, de
ruimte valt mee als ge eenmaal binnen
bent. en dat ge bedankt zijt
Ja, zo ging dat in onze vacanties toen
we jongens waren. Het is een plezierige
herinnering, maar het is voorbij. We zijn
nu geen jongens meer. een van ons vieren
is notaris, de andex-e gaat tegenwoordig
voor zaken naar de Rivièra, de derde heeft
een xylofoon kinderen van twee tot tien.
En de vierde, ja die heeft het ver ge
bracht als ge beseft hoe ver Haarlem van
Brabant is. Maar onze tenten zijn tot stof
verteerd, over onze jongensavonturen is
een nieuwe oox-log gegaan en wij zijn met
een vaart ouder en ouder geworden. Nu
ligt daar België als een duur en luxueus
vacantieland, waar ge moeilijk nog gargons
met twee fx-anken gelukkig maken kunt.
Maar het ligt er nog. Goddank, de Ax--
dennen liggen er nog allemaal op een rij
tje en de Sauer kabbelt nog even charmant
door het Luxemburgse land. En we kun
nen er weer heen, niet met veertig gulden
voor veertien dagen, en niet met een sim
pel bewijsje van Nederlandex-schap, dat
niet, maar we kunnen er tenminste weer
heen om desnoods voor een paar dagen dat
weer eens aan te zien. De franken zijn ver
anderd, de mensen niet. En de kasseien
niet en de witte, scheve huizen niet. Den
Bels is nog den Bels.
„Namen, de Zoete, nodigt u uit", stond
er op het vriendelijke briefje. Wie kan
zulk een uitnodiging weerstaan? Het
briefje vertelde verder dat het feest zou
zijn in Namen; dansen, fietsen om een
Grote Prijs, Bloemenfeërie, wedstrijd
van Waalse dichtkunst, omloop van de
Citadelle, roei- en hors-bord-wedstrij-
den, een grootse expositie met uitgele
ien attractieve gelegenheden, een moto-
cross, zangwedsirïjden en wat al niet.
Het zou er spannen in Namen, dat was
wel duidelijk. Het spande er ook, dat
moet worden toegegeven. Wij hebben
er geen spijt van de uitnodiging van „De
Zoete" te hebben aanvaard. Zoals wij
nog nooit spijt gehad hebben van een
visite die volgde op een hartelijke en
welgemeende invitatie. Het was prettig
dat feest mee te vierenhet was prettig
België weer eens terug te zien na lange
jaren.
Ik heb dat kxinnen zien omdat ik er nu
voor het eerst na jaren weer eens geweest
ben. Een voorzichtig, zuinig reisje, met
mijn hele kapitalistische situatie openlijk
op een formulier uiteengezet vanwege de
dcviezencontröle. Met een dun pakje
francs, maar met een dikke portefeuille
vol herinneringen die vergeleken moesten
worden.
Eigenlijk had ik de notaris en de zaken
man en de vader van acht kinderen moe
ten vragen om mee te gaan. Dat zou het
nog plezieriger gemaakt hebben. Maar zo
iets doet men niet, dat spi-eeki men alleen
maar af als men jong is en men lacht ex-
laatdunkend om als de tijd van de afspraak
is gekomen. De notaris zou misschien ge
zegd hebben dat hij het niet voor zijn ge
zondheid durfde; de zakenman was waar
schijnlijk met een glanzende Buick naar
Nice. En de vader zal het wel te druk
hebben met zijn xylofoon.
Het is dus een eenzaam, maar toch ge
noeglijk reisje geworden. Het begon en
eindigde onder een stralend blauwe hemel.
Het is een genoegen op zich zelf om daar
zo het een en ander van na te vertellen.
Als het zo geschikt kan worden, zullen
we het daar morgen verder over hebben.
J. L.
Centrale Veiligheidsdienst, kwestie der oorlogs
pleegkinderen en naturalisatie van Duitse ex-
wapendrager behandeld
(Van onze parlementaire redacteur).
De Eerste Kamer gaat nu tol begin Sep
tember met vaeantie, nadat zij gisteren
nog over een aantal onderwerpen gedebat
teerd heeft. Zowel de wijziging van de
Hoger Onderwijswet, waardoor Delft voor
vijf jaar een Rector-Magnificus zal krijgen
en een algemeen beheerder, als het wets
ontwerp tot opheffing van de Commissie
Oorlogspleegkinderen, de naturalisatie van
een vroegere Duitse wapendrager en een
begrotingsvoorstel betreffende de Centrale
Veiligheidsdienst kwamen in behandeling.
Natuurlijk zag de communist Van
S an t e n in de Centx-ale Veiligheidsdienst
weer een vex-schijxxsel van „fascisering
Toch bleken ook Mr. Pollema (CH) en
Mr. Wend el aar (WD) bezwaren te
koesteren, niet alleen omdat de Dienst
destijds bij een geheim Koninklijk Besluit
in het leven is geroepen, maar tevens om
dat deze leden beducht waren ten aanzien
van de rechtszekerheid van de burgerij.
Minister Drees zette echter uiteen,
dat voor zulk een vrees geen enkele aan
leiding bestond. Ook was de Centrale Vei
ligheidsdienst niet met iets als de Gestapo
of als de GPU te vergelijken. Dat het Ko
ninklijk Besluit zelf geheim was, moest
men toeschrijven aan het feit, dat omtrent
de inrichting enz. van zulk een dienst
evenmin iets kan worden gepubliceerd
als bijvoorbeeld omtrent aangaande mili
taire inlichtingendiensten. Overigens was
het bestaan van de Centrale Veiligheids
dienst reeds bij herhaling door de wet
gever bekrachtigd, te weten door de be
grotingswetten ter goedkeuring van de
uitgaven. Enige uitvoerende bevoegdheid,
dus gelegenheid om de burgers in hun rech
ten aan te tasten, bezit de Centx-ale Veilig
heidsdienst niet. Zij moet alleen de over
heid voorlichten over eventuele gevaren
die de nakoming van wettige besluiten eix
dex-gelijke, bedreigen tengevolge van
onwettig optreden.
Wanneer bijvoorbeeld de commutiisten
besloten hebben om relletjes te ontkete
nen bij de opvoering van een hun onwel
gevallige film is het goed, dat de overheid
hieromtrent tijdig door de Centrale Veilig
heidsdienst gewaarschuwd is. Maar met
dat waarschuwen houdt haar taak
Komt het tot relletjes, dan zijn het politie
en justitie die hebben op te treden. Aan
Mr. Wendelaar's verlangen om de Centrale
Veiligheidsdienst pas van Algemene Zaken
naar Binnenlandse Zaken te doen ovei'-
gaan na goedkeuring door de Staten-
Generaal, kon de minister niet voldoen.
Het was om allerlei redenen wenselijk, dat
deze overgang zou plaats vinden. Verder
kon hij nog ter geruststelling meedelen,
dat een door hem voorgezeten commissie,
waarin onder anderen Justitie vertegen-
woordigd zal zijn, voor de nodige coördi
natie tussen de verschillende inlichtin
gendiensten zorg zal dx-agen. Met 25f
nam de Kamer het begrotingsontwerp aan
de communisten en de christelijk-histori-
schen stemden tegen.
De oorlogspleegkinderen
Zonder hoofdelijke stemming, maar
geenszins zonder critiek, ging het wets
voorstel tot opheffing van de Commissie
voor Ooxiogspleegkinderen er door. Die
critiek raakte niet die opheffing als zo
danig, maar wel verschillende in het ver
leden begane-fouten alsook een enkel punt
betreffende de toekomst.
Mej. Mi-. Tjeenk Willink (Arbeid)
wees er op, hoe vei-keerd hel was geweest,
dat de commissie, die tenslotte in hoofd
zaak de belangen van Joodse oox'logspleeg
kinderen had te behartigen in meerderheid
uit niet-Joden had bestaan.
Volgens haar en hetzelfde beaamde
haar partijgenoot Woudenberg is het
voor niet-Joden vrijwel ondoenlijk om het
Joodse probleem geheel te begrijpen. Diep
tragisch noemde spreekster het, dat ten
slotte in deze aangelegenheid tal van con
flicten ook met en ten dele tengevolge
van het optreden van de ongetwijfeld offer
vaardig geweest zijnde niet-Joodse pleeg
ouders waren ontstaan. Hoofdoorzaak
van dit alles lag in de onjuiste samenstel
ling van de commissie, welke stelling be
streden werd door mr. Teulings (K.V.P.).
maar onderschreven door mr. Wendelaar
(V.V.D.). Wat nu de toekomst aangaat wees
mr. Tjeenk Willink er op, dat, gezien het
bestaan van een Joodse voogdij vereniging
en verschilende niet-Joodse organisaties
van die" aard, de „omvorming" van de juist
op te heffen commissie in een nieuwe voog
dijvereniging al heel onjuist was.
Dit bestreed minister Wijers. Volgens
hem kon het, vooral met het oog op wat hij
noemde de continuïteit nuttig zijn, dat de
rechter de gelegenheid zou hebben, ten
aanzien van een aantal der nog niet be
sliste gevallen die vereniging ïrxet de voog
dij te belasten. Maar het vuur was de be
windsman door mej. Tjeenk Willink en
door mr. Wendelaar toch zo na aan de
schenen gelegd, dat hij thans de toezegging
deed te bevorderen, dat de Voogdijraad te
Amsterdam ook van Joodse zijde adviezen
zal inwinnen. Aldus zal er tenminste niet
die eenzijdigheid van voorlichting te duch
ten vallen, waarvoor mej. mr. Tjeenk Wil
link vreesde. Zij slaagde er in elk geval in,
heel deze kwestie degelijker en beter te
doen behandelen dan aan de overzijde van
het Binnenhof was geschied. Te betreuren
viel intussen, dat in de afdelingen dit on
derwerp niet zo grondig besprokeix was.
Daarom had genoemde senatrice na overleg
met de minister aan de voorzitter vei'lof
gevraagd om een en ander aan te roeren,
waarover men in de stukken niets vindt.
Het bezwaar van deze methode bleek giste
ren echter in zoverre, dat nu verschillende
andere leden verklaai'den op een dergelijk
debat niet voorbereid geweest te zijn. Dit
was voor president Kranenburg, naar hij
zeide, een les om voortaan minder scheutig
te zijn met verlening van permissies als nu
was geschied.
De naturalisatie van de ex-Duitser Jans
sen, die gedwongen door zijn landgeno
ten en tegexi zijn wil een tijd lang militaire
dienst had verricht, maar toch getoond
had, degelijk pro-Nedexiands te zijn gaf
prof. Molenaar (V.V.D.) aanleiding de ver
zuchting te slaken dat voortaan in soort
gelijke gevallen sterkere bewijzen van dc
Nederlandse gevoelens van zulke aspirant
landgenoten gewenst zijn. Overigens was
hij het, natuurlijk anders dan de heer
Schalker (Comm.) eens met de minister
dat nu bijvoorbeeld niet alle oud-Spanje-
strijders zo maar weer Nederlanders moe
ten worden, gehoord de eex-dere uitlatingen I
van de heer De Groot omtrent de commu
nistische houding in geval van oorlog met
de Sovjet-Unie. Voor mij, aldus de heer
Schalker, is het verleden en niet de specu
latieve toekomst van belang. Daarentegen
vond de minister in deze kwestie het
zwaartepunt liggen op de vraag, of iemand
straks waarschijnlijk wel of niet een goed
Nederlander zal zijn. Overigens zijn er van
de 192 oud-Spanjestrijders die daarom ge
vraagd hebben, reeds 100 weer Nederlan
ders geworden.
Het slot van de middag had vooral een
professoi'aal karakter. De hoogleraren Woi-
tjer (A.R.), Barge (K.V.P.) en Molenaar
(V.V.D.) zeiden het hunne over het wets
ontwerp inzake de wijzigingen van de be-
stuurs- en beheersvorm van de Technische
Hogeschool. Vooral omdat de reorganisatie
van het technisch hoger onderwijs een
uitermate dringende zaak is, achtte minis
ter Rutten de voorgestelde wetswijzigingen
gewenst. Hij overtuigde prof. Molenaar
niet, die helemaal niet begreep, waarom
zulk een functionaris zo'n uitzonderlijk
hoog salaris moet genieten. En dus liet de
Leiase prof zijn „tegen" aantekenen.
Hebreeuwse Bijbelteksten
gevonden
Zoals gemeld zijn in Palestina 2000 jaar
oude fragmenten van het Oude Testament
in het Hebreeuws gevonden. Engelse ar
cheologen menen nu. dat deze fragmenten
deel hebben uitgemaakt van oude documen
ten, die door een Joodse secte, levende in
kloosterverband, werden verborgen toen
deze secte voor haar godsdienstige en poli
tieke vrijheid stx-eed.
De vondst wordt op het ogenblik in Lon
den nader onderzocht.
De fragmenten, geschreven op perkament
werden in 1947 in een grot bij de Dode Zee
door een geitenhoeder ontdekt. Men neemt
aan, dat de perkamenten in de derde of
vierde eeuw voor onze jaartelling beschre
ven zijn en de geleerden zijn de mening
toegedaan, dat de geïdentificeerde teksten
van het Oude Testament deel hebben uit
gemaakt van een boekex-ij, die door de Es-
senen, een van de drie grote Joodse secten,
verborgen is. Deskundigen van het Britse
museum waar de fragmenten thans worden
bestudeerd, hebben verklaard dat deze
vondst uit archeologisch oogpunt de be
langrijkste is, die ooit in Palestina werd
gedaan. Men neemt aan, dat deze teksten
1100 jaar ouder zijn dan de tot nu toe be
kende. Er zullen 20 jaar nodig zijn voor
de teksten bestudeerd en vergeleken zijn
met die van de bijbel, zoals wij deze thans
kennen. Onder de vier perkamentrollen,
die door de Amerikaanse school voor Oos-
terse studies worden onderzocht, bevindt
zich het oudst bekende manuscript van Je-
saia. Ook andere Oud-Testaxnentische boe
ken zijn reeds geïdentificeerd. Behalve de
manuscripten werden in de grot nog over
blijfselen van geweven kleren en vaix aar-
dewei'k gevonden. Het bestaan van deze
fragmenten werd het Brits museum onge
veer een jaar geleden bekend, toen voor het
eerst hierover publicaties in Amerika ver
schenen, waar sommige van de perkamen
ten terecht waren gekomen, na in Palestina
door veel handen te zijn gegaan.
Soort dierendag op Schiphol..
Spinnen-in-blik en vogeltjes
in tredmolens
Donderdagmiddag was de grote nacht-
loods van Schiphol herschapen in een tij
delijke dierentuin, Een groot deel van de
oppervlakte van de loods was namelijk
in beslag genomen door allerlei deels krij
sende of loeiende, deels zwijgzaine of stom
me dieren. De rijk gevarieerde menagerie
bestond uit een tiental zogenaamde pen
ceelaapjes, enkele zeer bizondex'e eenden,
twee kleine everzwijntjes, een koppel zeer
fraaie rode ibissen, enkele houtduifjes en
twee papegaaien, alle met hel K.L.M.-toe
stel uit Paramaribo op Schiphol aangeko
men. Bovendien was ex-, een degelijk in
een mandje opgeborgen python van ruim
5'/2 meter, vier gevaarlijke hagedissen, een
Een deel van de zending vogels uit de
Oost, geschenk van Sultan Hamid II aan
Den Haag, wordt door het personeel der
K.L.M. uitgeladen.
ara, vier doodskopaapjes, een toekan, een
langnageligc luiaard en 'n blikje met twee
inkepingen in het deksel, waarop een
etiket met grote letters vermeldde „ver
giftig". De „inzittenden" hiervan waren
twee formidabele vogelspinnen. Deze West
Indische dierenvertegenwoordiging kreeg
iets later gezelschap uit de Oost, want in
het laadruim van de Constellation „Gou
da" werd op Schiphol een aantal hagedis
sen, vogeltjes en tropische vissen aange
voerd.
De vogeltjes waren gedurende de reis
gehuisvest in cylindervormige kooitjes,
welke konden draaien, waardoor zij onbe
perkte afstanden „lopend" konden afleg
gen.
Deze dieren zijn een geschenk van de
sultan van Pontianak aan de gemeente Den
Haag. De West-Indische dieren zullen
binnenkort te bezichtigen zijn in het die
renpark Wassenaar.
Tot opvolger van dr. W. Verkade als
voorzitter van de coördinatie-commissie
voor culturele betrekkingen met Duitsland
is benoemd prof. dr. Th. J. G. Locher te
Leider