qiiiM
Ruim 95 procent van stemmenoogst
in Haarlem voor Wereldregering
Glas in Loodramen
Noordhollanders als fondspatiënten
Maandag 22 Augustus 1949
Haarlems Dagblad
Proefstemming der Wereldburgers een succes
In een drukbezochte vergadering in het
Haarlemse Concertgebouw heeft het Inter
nationaal Legioen van Wereldburgers Za
terdagavond bekend gemaakt, dat zijn
proefstemming, die dezer dagen in Haarlem
gehouden is, een doorslaand succes gewor
den is: 95,34 procent der uitgebrachte stem
men verklaarden zich voor federale we
reldregering, 1,03 procent tegen en 3,2 pro
cent stemde blanco. De volledige uitslag
was:
Totaal uitgebracht 39.750 stemmen
Voor fed. wereldregering37.896
Tegen 409
Blanco1.271
Diversen 174
(Ter vergelijking diene dat er in Haar
lem bij de jongste verkiezingen 94.802
stemgerechtigde kiezers waren. - Red.)
De heqr P. F. Kremers, die deze cijfers
bekend maakte, betoogde dat dit resultaat
van des te groter betekenis is, omdat de
proefstemming in Haarlem de eerste vrij-
wiUige stemming over dit onderwerp was,
welke in Europa werd georganiseerd in een
stad met meer dan 100.000 inwoners. De
overweldigende meerderheid der ja-stem
mers heeft volgens spreker duidelijk aan
getoond dat de burgers van Haarlem in
wereldregering en wereldburgerschap de
enige mogelijkheid zien om tot een wereld
zonder oorlog te komen en er is geen reden
om aan te nemen, dat men elders in Neder
land die mening niet zou delen, aldus de
heer Kremers, die tenslotte in een gloed
vol betoog de aanwezigen opwekte de idea
len van het Legioen der Wereldburgers
met alle kracht te blijven uitdragen.
Vroeger in de avond had de heer B. Bak
ker uitvoerig verteld over de ervaringen
bij overeenkomstige proefstemmingen in
andere landen opgedaan. Meestal werden
daarvoor plaatsen van circa 20.000 inwo
ners gekozen, maar de resultaten vertoon
den overal een treffende overeenkomst met
de uitslag der Haarlemse stemming: het ge
middelde aantal voor-stemmers was ner
gens minder dan 90 procent. Dit alles be
wijst volgens de heer Bakker-, dat de we
reld wel degelijk rijp is voor wereldrege
ring en gelukkig begint het hier en daar
ook in de volksvertegenwoordigingen en
regeringen in dit opzicht te dagen.
De Franse en Italiaanse regeringen bij
voorbeeld hebben zich in hun respectieve
constituties reeds tot het offeren van een
deel hunner nationale souvereinite.it bereid
verklaard, getuige artikel 8 vdn de Ita
liaanse grondwet dat luidt: „Italië stemt,
op grond van wederkerigheid met andere
staten, toe in eventuele beperkingen van
haar souvereiniteit, welke nodig mochten
zijn voor een regeling, die vrede en recht
tussen de volken zal verzekeren." En arti
kel 44 van de Franse grondwet zegt: „De
Franse Republiek, getrouw aan haar tradi
ties, onderwerpt zich aan de regelen van
het Internationaal Recht. Zij zal geen ver
overingsoorlogen voeren en zal haar strijd
macht nimmer tegen de vrijheid van enig
ander volk richten. Onder behoud van
wederkerigheid is Frankrijk bereid haar
souvereiniteit te beperken, voorzover dit
voor de organisatie en verdediging van de
vrede noodzakelijk is".
Spreker herinnerde er voorts aan, hoe
reeds in 1941 de Amerikaanse staat North
Carolina proclameerde: „Alle mensen zijn
burgers van een wereldgemeenschap. Alle
volken van de aarde behoren verenigd te
worden in een gemenebest van naties, dat
bekend zal zijn als de Federatie van de
Wereld". Eenzelfde proclamatie werd
sindsdien in vijftien andere Amerikaanse
SCHEEPVAART
Abbedijk, Buenos AiresNew York 22
Aug. te Santos. Alchiba, 21 Aug. van Muscat
naar Karachi. Alcor, Porto AlegreRotter
dam 20 Aug. te Antwerpen. Alcyone, Am
sterdamBasra 20 Aug. te Genua. Aldabi,
RotterdamBeunos Aires 21 Aug. van
Montevideo. Boschfontein, 21 Aug. v. Eads
London naar Port Elisabeth. Delftdijk,
CristobalAntwerpen pass. 21 Aug. Scil-
lies. Gaasterkerk. AmsterdamBeira 22
Aug. te Kaapstad verwacht. Groote Beer,
BataviaAmsterdam pass. 21 Aug. Gibral
tar. Jaarstroom, BordeauxDakar pass. 21
Aug. Finisterre. Java AmsterdamJava 21
Aug. van Suez. Joh. van Oldenbarnevelt,
BataviaAmsterdam via Aden pass. 21
Aug. Guardafui. Kertosono, 21 Aug. van
Batavia naar Rotterdam. Kota Agoeng,
BataviaRotterdam 22 Aug. te Kamaran.
Kota Baroe, JavaRotterdam 22 Aug. te
Djeddaih. Laurenskerk, CalcuttaRotter
dam 20 Aug. te Spezzia. Limburg, 20 Aug.
van Vancouvert te Los Angeles. Lombok, 19
Aug. van Calcutta naar Rangoon. Maaskerk,
AmsterdamWest Afrika 20 Aug. te Bor
deaux. Manoeran, PhiiippijnenLos Ange
les pass. 21 Aug. Saipan. 'Meerkerk, Japan
Rotterdam 21 Aug. van Tanger naar Ant
werpen. Merwede, AmsterdamOost
Afrika 21 Aug. van Genua. Ophir. 20 Aug.
van Soerabaja naar Baii. Papendrecht, 21
Aug. v. Purfleet naar Port Said. Polydorus.
BataviaAmsterdam 21 Aug. te Aden. Stad
Maastricht. 21 Aug. van Rotterdam te
Genua. Talisse, BataviaAmsterdam 20
Aug. van Djeddah. Waterman. JavaRot
terdam 21 Aug. 23.30 te Aden. Winters
wijk. 21 Aug. van Nuevitas te Londen.
Woensdrecht (t), BeaumontLands End
v.o. pass. 21 Aug. Key west. Zeeman, 22 Aug.
van Lorenzo Marquez te Colombo. Bantam.
SingaporeRotterdam 20 Aug. van Port
Said. Gaoroet, JavaNew York 21 Aug. van
Genua. Indrapoera, RotterdamBatavia 21
Aug. te Genua. Kota Agoeng, Batavia
Rotterdam pass. 21 Aug. Perim. Kota Inten,
RotterdamBatavai pass. 20 Aug. Guarda
fui. Mataram, 21 Aug. van Rotterdam te
Antwerpen. Overijsel, Java—Rotterdam
pass. 20 Aug. Kaap Bon. Samarinda, 20 Aug.
van Phiiippijnen naar Los Angeles. Sibajak,
21 Aug. van Rotterdam te Batavia. Zeeland
(KRL) New YorkBahrein pass. 21 Aug.
Aden. Zuiderkruis, RotterdamBatavia
pass. 20 Aug. Gibraltar.
levert en repareert vlug en voordelig
Burgerlijke stand van Haarlem
HAARLEM. 20 Augustus 1949
GEHUWD: 20 Aug., T. B. A. Bosch en
W. Snel.
BEVALLEN van een zoon: 19 Aug., D. A.
HollinkSchouten; 20 Aug., P. Mesvan
Breugel.
BEVALLEN van èen dochter: 19 Aug., H.
T. C. ZoonFaase.
OVERLEDEN: 19 Aug., H. J. Wehnes, 69
5., Jan Steenstraait; C, W, Duijndam, 36 j.,
Wilgenstraat,
staten door de parlementen aangenomen.
Thans hebben reeds 39 Amerikaanse sta
ten verklaard, de wereldverkiezingen 1950
officieel te zullen doen plaatsvinden.
Gezien deze feiten en de overweldigende
bijval die hél Legioen der Wereldburgers
overal waar het zijn activiteit ontplooit,
ontmoet, concludeerde spreker dat wij op
de goede weg zijn, op de enige weg om het
onvermijdelijk tot oorlog leidende nationa
lisme der staten uit te bannen. De vredes
wil leeft en groeit in alle volkeren en in
ieder individu en de taak die de Wereld
burgers zich stellen, is deze vredeswil te
realiseren opdat er tot in lengte van dagen
wereld-veiligheid zal zijn.
De heer G. H. Honing, een der landelijke
leiders van het Wereldburgerlegioen, dank
te tenslotte de afdeling Haarlem voor het
vele werk, door haar bij de voorbereiding
en uitvoering der proefstemming verricht,
in welke dank hij ook het gemeentebestuur
betrok voor zijn belangeloze medewerking.
Ook deze spreker betoogde dat men zich
niet in slaap moet laten sussen door ge
ruststellende woorden zoals die, onlangs
door Trygve Lie geuit, dat „het oorlogs
gevaar nu wel wat geweken" is en dat
machtsgroeperingen als het Atlantisch Pact
en de West-Europese Unie stellig geen
blijvende vrede kunnen afdwingen. We
reldvrede kan alleen gegrondvest worden
op de universele rechtsorde en het waarlijk
internationale broederschapsbesef waarnaar
de Wereldburgers streven.
Onder diversen werden verstaan die
stemmen, die bijvoorbeeld de eerste
vraag met „ja" beantwoordden en beide
andere vragen „blanco", of de eerste
met „neen" en de beide anderen met
ja". De drie vragen luidden, zoals be
kend: 1. Zijt gij voorstander van een
federale wereldregering, welke in staat
is de veiligheid van alle volken te ver
zekeren? 2. Zijt gij voorstander van het
houden van wereldverkiezingen in 1950
om de komst van een federale wereld
regering voor te bereiden? 3. Machtigt
gij ons mede uit uw naam de Neder
landse Regering te verzoeken, voor-
zover Nederland betreft, deze wereld
verkiezingen in 1950 officiëel te doen
plaats vinden?
TROUWAUTO'S
Onze specialiteit sinds tal van jaren.
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
Plannen van
„Kunst zij ons Doel"
Een tentoonstelling in Enschede
en een artistenfeest in Haarlem
Het Haarlemse schilders- en tekennaars-
college „Kunst zij ons Doel" zal in Septem
ber een tentoonstelling houden van werk
van leden in Enschede en wel in het
Twents museum.
Veel jaren geleden organiseerde „Kunst
zij ons Doel" artistenfeesten die uitstekend
slaagden en veel belangstellenden trok, Het
voornemen is thans daarmee weer te be
ginnen. In October zal zo'n feest gehouden
worden in „Dreefzicht", een gebouw dat
zich daarvoor uitsteltend leent. Er zal een
poppenkast vertoond worden, waarvan de
tekst zal slaan op kunst en kunstenaars.
Verder komt er een schimmenspel, terwijl
er ook een stierengevecht in voorbereiding
is. Onder de medewerkers hoorden wij o.a.
Godfried Bomans noemen.
Bomans en Prenen
in „De stompe toren"
De toeloop naar het cultuurcentrum „De
stompe toren" in Spaarnwoude was Zater
dagavond zo groot, dat de heer en me
vrouw de Raaf-Brand van Straaten niet
wisten waar alle belangstellenden in het
oude kerkje te bergen en zij moesten tot
hun spijt tamlijk veel kunstminnaars die
de tocht door de weilanden hadden onder
nomen teleurstellen.
Het was het Haarlemse vriendenpaar H.
L. Prenen en Godfried Bomans, dat deze
schare had aangetrokken en niet ten on
rechte, want zij die het eerst hadden ge
maald, hebben twee uur lang in gespannen
aandacht naar de voordrachten van dit be
gaafde tweetal geluistérd.
Bomans en Prenen huldigen dezelfde
levensbeschouwing, doch zij bezigen daar
toe zo verschillende uitdrukkingsmiddelen,
dat een door hen verzorgd programma een
ware eenheid van tegendelen vormt, dat
door zijn rijke verscheidenheid niet spoe
dig verveelt. Waar Bomans een effect wil
bereiken door de toepassing van zo weinig
mogelijk, maar steeds raak gekozen termen,
gebruikt Prenen een welhaast uitbundige
woordenvloed, die evenwel nimmer ont
aardt in holle rhetoriek. Men is geneigd de
verklaring hiervoor in de omstandigheid te
zoeken, dat Prenen van huis uit beeldend
kunstenaar is en daardoor wellicht eer
der overhelt tot een feller gekleurde taal
dan zijn compagnon in de muzendienst, die
het meer in de intimiteit van de kamer
muziek zoekt, zelfs als hij spot of hekelt.
Beiden hebben bovendien een subliem ge
voel voor humor en weten dit ook, al im
proviserende, in een zijn uitwerking nooit
missende tekst om te zetten.
Een prachtig voorbeeld hiervan leverde
Prenen in zijn gelegenheidsgedicht „Het
orgel". Zijn verzen „Après nous le déluge"
en „Oudejaarsavond" sloegen niet alleen
in door hun goed volgehouden climax,
doch zeker ook door het thema, dat herin
neringen wakker riep aan Greshoffs
„Aards en hemels", strofen waarin de ge
spletenheid der menselijke ziel op mense
lijke wijze is verwoord.
Prenen begon met vertalingen van ge
dichten van de vrijwel vergeten zeventien
de eeuwse Duitse dichter Griffius, waar
van vooral de Avondzang indruk maakte,
waarschijnlijk omdat de verstilde innig
heid van dit lied zo voortreffelijk aansloot
op de pastorale sfeer van „De stompe to
ren".
Bomans las enkele van zijn bekende
sprookjes en satires. Hij deed het op zijn
eigen, aarzelende, het onzekere boven het
zekere verkiezende wijze en niemand die
zich aan de charme van zijn voordracht
kan onttrekken. In het bijzonder ..De
Anti-christ" oogstte succes bij dit „oecu
menisch concilie van volgelingen van
Rome en Dordt, maar ook van hen, die
het liever bij Keulen en Parijs hielden",
zoals Bomans zijn gehoor typeerde.
i v S* H. B.
Opmerkelijke verschillen tussen
verplicht- en vrijwillig-verzekerden
Zaterdag stond de Nederlandse vlag op de
molen „De Eenhoorn" aan het Zuider
Buiten Spaarne, ter gelegenheid van het
feit, dat de molen gerestaureerd is en be
houden blijft voor het nageslacht. Dat is
te danken aan de stichting Nehim molen
„De Eenhoorn", die de molen van de ver
eniging „De Hollandse Molen" gekocht
heeft en gerestaureerd. Hij zal evenwel niet
in bedrijf komen. Op het ogenblik telt
Nederland nog drie paltrokmolens.
Tramongeluk bij Zandvoort
Boedapesfer botste tegen
werkwagen met lasmachine
Geen persoonlijke ongelukken
Vanmorgen omstreeks tien uur werden
de bewoners van de omgeving van de halte
Kostverloren in Zandvoort opgeschrikt
door een hevige klap die volgde op een
alarmerend geknars van remmen en geroep
van omstanders.
Een uit Zandvoort komende tram was op
een werkwagen en een lasmachine gereden,
die enkele meters voorbij de overweg in de
Kostverlorenstraat stonden, waar enige
herstellingen in de bocht van het tram
spoor werden uitgevoerd.
De lasmachine werd ondersteboven ge
reden en de werkwagen. de kleinste van het
tweetal waarover de N.Z.H. voor de lijn
AmsterdamZandvoort de beschikking
heeft, uit de rails gewipt. Bovendien ont
spoorde het voorste onderstel van de
„Boedapester" die het ongeluk had ver-
ooi'zaakt.
Gelukkig bleek niemand van het perso
neel enig letsel te hebben opgelopen. Passa
giers waren er niet want het tramstel uit
Zandvoort keerde, na een rit heen met fo
rensen en een rit terug met dagjesmensen
te hebben volbracht, leeg naar de remise
terug.
De bestuurder van de tram verklaarde,
dat zijn uitzicht op de baan was belemmerd
door een juist stilstaande tram uit de
tegenovergestelde richting.
Het personeel van de werkwagen werd
bijtijds door de voorbijgangers op de met
ongeveer dertig kilometer per uur nade
rende tram opmerkzaam gemaakt.
De ravage was bijzonder groot. Van de
we.rkwagen en de lasmachine bleef slechts
een verwrongen massa hout en ijzer pver.
Het tramverkeer met de badplaats werd
aan de halte Waterleiding bij Bentveld over
enkel spoor onderhouden en ondervond
geen vertraging.
Vossenjacht
van radio-amateurs
In de nacht van Zaterdag op Zondag werd
wederom door de afdeling Haarlem van de
Vereniging voor. Experimenteel Radio-
onderzoek in Nederland de jaarlijkse nach
telijke Vossenjacht gehouden. Dit is het op
sporen van een verborgen zender door mid
del van peilontvangers, waarmede men de
richting, waaruit men de zender hoort, kan
bepalen.
Reeds om elf uur had zich een groot aan
tal deelnemers op de Grote Markt verza
meld, die vol ongeduld de start afwachtten.
Precies kwart over elf kwam de vossen
jachtzender, welke werkte onder de roep
letters P A nul D E T, in de aether, en ver
spreidden de groepen zich in snel tempo.
Dat dit tempo hoog was, bleek wel uit het
feit dat de eerste groepen reeds na onge
veer twintig minuten door de uitkijkposten
van de zender, welke telefonisch met het
vossehol waren verbonden, werden gerap
porteerd. De zender bevond zich in het
struikgewas van de terreinen rond de
modelboerderij Elswout, aan liet einde van
de Elswoutslaan. Al spoedig heerste hier
een voor het middernachtelijk uur onge
kende drukte, en zag men aÜerwege zak
lantaarns aanflitsen. Om kwart voor twaalf
bereikte de eerste jager het hol. waarna
met korte tussenpozen de anderen volgden.
Eerst omstreeks drie uur in de morgen
keerde de rust in deze omgeving weer. Een
vrolijke noot was nog, dat de „vossen"
tijdens het afbreken en vervoeren van de
zender tweemaal door de politie werden
aangehouden onder verdenking van „koper
diefstal". Toen echter kon worden aange
toond. dat deze diefstal de antenne betrof,
waarmede uitgezonden was, was de zaak
spoedig opgelost en konden de „vossen" de
weg naar huis vervolgen.
Nog een autotocht voor
ouden van dagen
De Algemene Bond van Ouden van Dagen
te Haarlem houdt 25 Augustus een auto
tocht. Daarvoor krijgt de organisatie de
beschikking over 6 autobussen van de N. Z.
H. V. M. De tooht gaat naar Utrecht en
omgeving. Het vertrek is bepaald op 1 urn-
op de Nassaulaan. In elke bus gaan 46 pas
sagiers, zodat er veel ouden van dagen van
dit uitstapje kunnen genieten.
Mahez keert 8% uit over 1948
Het verslag over 1948 van de N.V. Machi-
nehandel Mahez te Amsterdam meldt, dat
in het verslagjaar een verdere stijging van
de omzet viel te constateren, waardoor een
hogere netto winst werd bereikt. De werk
plaats was goed bezet, de werkzaamheden
bestonden voornamelijk uit het monteren
van nieuwe machines. De resultaten van
het filiaal te Batavia worden, gezien de
omstandigheden in Indonesië, niet onguns
tig genoemd.
De winst bedraagt f277.622. Voorgesteld
wordt een dividend van 5 pet. op de priori-
teits- en 8 pet. op de gewone aandelen (over
1947 werd 6 pet. uitgekeerd).
Tegen eventuele risico's van buitenlandse
belangen is f 175.000 gereserveerd. Het
bedrijf is nog ruim van orders voorzien.. De
directie ziet, mede volgens de in 1949 be
reikte resultaten, de toekomst met ver-
i trouwen tegemoet.
Recente cijfers inzake de ziekteverzeke
ring brengen eigenaardige verschillen tot
uitdrukking zowel tussen Noordhollandse
bevolkingsgroepen onderling als tussen de
bewoners van onze provincie en die van
andere Nederlandse gewesten.
Om te beginnen wijkt het aantal ver
plicht verzekerden in Noordholland
sterk af vjyi dat van andere provincies;
het beloopt nl. 432 verzekerde personen
per duizend inwoners tegenover bijvoor
beeld 469 in Overijsel en slechts 295 in
Limburg. Dat deze cijfers niet alleen be-
invloed worden door het aantal loont rek-
kenden en door het inkomstenniveau, maar
dat zij de resultante zijn van veel meer
factoren, is duidelijk. Het aantal vrij
willig verzekerden is in Noordholland
hoger dan in enige andere provincie en
het steekt dan ook ver boven het rijksge
middelde uit; het bedraagt 296 per dui
zend inwoners tegenover een rijksgemid
delde van 232 en een laagste cijfer van 172
per duizend voor Limburg en Drenthe.
Uit een en ander volgt, dat in totaal 73
pet. van de Noordhollandse bevolking in
de ziekenfondsen is opgenomen. Voor ge
heel Nederland bedraagt dit percentage
66; het laagste provinciale cijfer heeft
Limburg met 47 pet.
Terwijl 18.4 pet. van de Nederlandse
bevolking in onze provincie woont, omvat
Noordholland slechts 18.1 pet. van alle
verplicht verzekerde mannen doch 18.5
pet. van de (indirect) verzekerde echtge
noten. Voorts niet meer dan 15.6 pet. van
de verzekerde kinderen, maar 21.4 pet.
van de rechtstreeks verzekerde vrouwen.
Van de Nederlandse vrijwillig verzeker
den woont 22.4 pet. in Noordholland. Blijk
baar is de vrijwillige toetreding tot de
ziekenfondsen hier populairder dan elders.
Bij de tegenwoordige loonverhoudingen
in ons land kan vrijwel worden aangeno
men, dat in elke provincie door en voor de
verzekerden gelijke premies worden be
taald. Maar dit sluit allerminst in, dat in
alle provincies de verzekerden aan de
fondsen evenveel kosten. Integendeel, de
bijzondere volksaard in enkele gewesten,
bepaalde gewoonten en gebruiken en al
lerlei maatschappelijke verhoudingen,
hebben een even belangrijke als merk
waardige invloed op de uitgaven, die de
fondsen in de onderscheidene provincies
hebben te doen.
Wat Noordholland betreft is de post
huisartsen-honoraria eigenlijk de enige,
die met het rijksgemiddelde overeen stemt.
Aan medicijnen en verbandmiddelen ver
gen de Noordhollandse verplicht verze
kerden evenwel tien pet. hogere bedragen
van de fondsen dan het Nederlandse ge
middelde. Ook de Noordhollandse vrijwil
lig verzekerden kosten meer aan medi
cijnen enz. dan het gemiddelde, maar deze
groep overschrijdt dit gemiddelde met
slechts acht pet.
Wat specialistische hulp aangaat blijken
de Noordhollandse verzekerden voordelige
klanten voor de fondsen te zijn, want op
deze post „besparen" de fondsen in onze
provincie zes pet. voor wat de verplicht
verzekerden betreft en zelfs acht pet. op
de vrijwillig-verzekerden.
Nog voordeliger voor de fondsen liggen
Beeldende kunstenaars
en tentoonstellingsruimte
De toestand in Haarlem
De Federatie van Beeldende Kunstenaars
verenigingen in Nederland heeft aan een
groot aantal gemeentebesturen uitvoerige
adressen gezonden, waarin wordt aange
drongen op het beschikbaar stellen van
meer en betere tentoonstellingsruimte.
Naar wij vernemen is ook aan het college
van B. en W. van Haarlem zulk een schrij
ven gezonden.
Wij vroegen de heer D. J. A. Geluk, wet
houder van Kunstzaken, of nog te verwach
ten is dat naar aanleiding van dit adres
nieuwe maatregelen te verwachten zijn.
Daarop werd een ontkennend antwoord ge
geven. De Federatie heeft in haar adres, zo
zei de heer Geluk, verschillende klachten
geuit ovpr de toestand in andere steden. In
Haarlem is de toestand evenwel anders,
zodat de opmerkingen hier niet toepasse
lijk zijn. De gemeente heeft immers reke
ning gehouden met de behoeften van de
beeldende kunstenaars om over voldoende
en geschikte tentoonstellingsruimte te kun
nen beschikken. Daarvoor heeft Haarlem
immers het Huis Van Looy aangekocht.
Daarom is er veel ruimte. Er zijn in het
huis immers twee zaaltjes van 6 bij 12 me
ter en 6 bij 6 meter. Bovendien leent de
lange gang zich ook uitstekend voor het
ophangen van werk, in het bijzonder van
grafisch werk en tekeningen. Bovendien
zijn dan <.ok nog beschikbaar het achter
en het bovenzaaltje van het museum.
De kunstenaars willen, dat is gebleken,
liever tentoonstellingsruimte in het Frans
Halsmuseum, maar het is niet mogelijk aan
dat" verlangen te voldoen. Die ruimte is
voor museum-doeleinden nodig. Alleen
wordt in zeer bijzondere gevallen daarvan
afgeweken. Zo zal binnenkort in het Frans
Halsmuseum ruimte beschikbaar gesteld
worden voor de ere-tentoonstelling van
werken van de beeldhouwer Theo van
Rijn te Haarlem, omdat daarvoor meer
oppervlakte nodig is. De gewone groeps
tentoonstellingen kunnen uitstekend in het
Van Looyhuis gehouden worden. Anders
had de gemeente zich immers geen grote
financiële opofferingen behoeven te ge
troosten om dit pand aan te kopen.
Het Van Looy-huis wordt thans grondig
gerestaureerd en opgeknapt. Als het klaar
is zal het resultaat ongetwijfeld voldoening
geven. Het is de bedoeling dat het Van
Looy-huis op 3 September heropend zal
worden met een tentoonstelling van de
schilder Th. Groeneveld.
Nog altijd is, zo besloot de heer Geluk,
in voorbereiding de benoeming van een
commissie van advies voor tentoonstellings
aangelegenheden, waarin ook de kunste
naars zitting zullen hebben. Bij de samen
stelling van die commissie doen zich even
wel moeilijkheden voor die de benoeming
vertraagd hebben.
Een bezwaar is wel dat het Huis Van
Looy wat buiten het centrum ligt, maar de
overtuiging bestaat dat op den duur de
lbop daarheen toch wel zal komen.
Van de zijde van „Kunst zij ons Doel"
wordt ons medegedeeld dat het Van Looy-
huis wel geschikt wordt geacht voor ten
toonstellingen van het werk van een of
enkele schilders, maar het wordt te klein
geacht voor een grote groepstentoonstelling.
Nog altijd meent men dat de tentoonstel
lingszaal van het Frans Halsmuseum daar
voor de aangewezen gelegenheid is, temeer
omdat die daarvoor indertijd ook ge
bouwd iS,
de verhoudingen bij de tandheelkundige
hulp. Hiervoor immers behoeven zij zich
voor de Noordhollandse verplicht verze
kerden twintig pet. minder uitgaven te
getroosten dan gemiddeld in ons land het
geval is. Ook de vrijwillig verzekerden
blijken in dit opzicht zuinig te zijn: voor
deze groep kunnen de fondsen volstaan
met uitgaven, die twaalf pet. beneden het
rijksgemiddelde liggen.
Heel wat minder verklaarbaar zijn de
uitgaven der fondsen voor verloskundige
hulp. Op dit onderdeel kosten de verplicht
verzekerden in Noordholland de gezamen
lijke fondsen vijftien pet. minder dan
..normaal'", terwijl de vrijwillig-verzeker
den juist vijftien pet. méér uitgaven ver
oorzaken dan het rijksgemiddelde.
Het „kostbaarst" voor de fondsen zyn de
Noordhollandse vrijwillig verzekerden in
tussen door hun talrijke ziekenhuis-op
namen. Het is bekend, dat tot zïekenhuis-
verpleging in de steden eerder en gemak
kelijker wordt besloten dan op het platte
land. Dat in onze provincie de verplicht
verzekerden dan ook tien pet. hogere zie
kenhuiskosten aan de fondsen veroorzaken
dan gemiddeld in Nederland het geval is,
kan geen verwondering wekken. Maar dat
voor de vrijwillig-verzekerden in onze pro
vincie deze uitgaven honderdveertig
pet. boven het rijksgemiddelde liggen, is
wel bijzonder opvallend.
Ondanks deze veelvuldige ziekenhuis
opnamen vergen de Noordhollandse ver
zekerden aan transportkosten de helft
minder dan „normaal", dank zij natuurlijk
vooral de geringere afstanden naar de zie-
keninrichtingen. Maar eigenaardig is het
weer, dat niet alleen voor de verplicht
verzekerden in Noordholland. maar
ook voor de vrijwillig-verzekerden in onze
provincie ondanks hun buitensporig
hoge ziekenhuiskosten de transport
kosten de helft lager zijn dan „normaal".
W.J.B. van Liemt overleden
Oud-wethouder van Haarlem
W. J. B. van Liemt
In de afgelopen nacht is, na een onge
steldheid van enkele maanden, in de ouder
dom van 76 jaar, overleden de heer W. J.
B. van Liemt, oud-wethouder van Haarlem.
Een welbesteed leven, voor een groot
deel gewijd aan de behartiging van de be
langen der gemeente, is nu afgesneden.
Op 26 Augustus 1941 heeft de heer Van
Liemt die toen ruim 26 jaren lid van de
gemeenteraad en 10 jaar wethouder was
omdat de bezetter het onmogelijk maakte
het stadsbestuur in Nederlandse geest te
voeren, ontslag genomen. Daarna leefde
hij teruggetrokken maar hij bleef bij het
klimmen der jaren, toch belangstellen in
Haarlems wel en wee, want hij had zijn
stad oprecht lief. Maar ook in kringen van
het gemeentebestuur heeft men hem niet
vergeten; de herinnering bleef aan een
harde werker, die met een blijmoedige
geest steeds getracht heeft met de hem ge
schonken gaven het goede voor onze sa
menleving te zoeken.
Veel bewijzen van sympathie ontving hij
toen hij op 19 Juni 1943 zijn 70ste verjaar
dag mocht vieren. Evenzo toen hij op 14
Augustus 1947 zijn gouden huwelijksfeest
mocht vieren.
Toen de heer Van Liemt in 1940 zijn
jubilé als raadslid vierde, heeft de toen
malige burgemeester, dr. J. E. baron de Vos
van Steenwijk, zijn verdiensten geschetst.
Hij stelde daarbij in het licht, dat het pad
van de heer Van Liemt niql altijd over rozen
gegaan is, daarbij blijkbaar doelend op het
feit, dat zijn ogen steeds zwakker werden,
waardoor het gedurig meer inspanning
vergde om stukken te lezen. Toch kon spre
ker van hem getuigen: „Weinigen als hü
kennen Haarlem, haar inwoners en vraag
stukken".
Als wethouder van Sociale Zaken had
de heer Van Liemt in een tijd van grote
werkloosheid, waardoor zeer velen in nood
verkeerden, geen lichte taak, ómdat hij al
zijn krachten wilde inzetten om waar het
slechts mogelijk was, wat verlichting te
brengen, vooral door het verruimen van de
werkgelegenheid
Nadat de heer Maarschalk als burge
meester was afgetreden, heeft de heer Van
Liemt ongeveer een half jaar dit ambt
vervuld. Ook daarbij toonde hij veel werk
kracht. Tijdens de langdurige ziekte van mr.
J. Gerritsz, wethouder van Openbare Wer
ken, nam de heer Van Liemt ook zijn werk
De heer Van Liemt was als raadslid af
gevaardigd door de R.K. partij. Hij had het
volle vertrouwen van allen, ook andersden
kenden waardeerden hem, zodat een goede
samenwerking mogelijk was.
Buiten de klingen van het gemeente
bestuur vervulde de heer Van Liemt nog
vele andere functies. Hij was jarenlang
voorzitter van de vereniging „Haarlems
Bloei", lid van de Kamer van Koophandel
en voorzitter van de afdeling Kleinbedrijf
van die Kamer, voorzitter van de R.K.
Vereniging van grote gezinnen en onder
voorzitter van het bestuur van de R.K.
school voor buitengewoon lager onderwijs.
Toen de heer Van Liemt afscheid nam van
de Kamer van Koophandel werd hem, ter
erkenning van zijn verdiensten, een gou
den legpenning aangeboden.
De Middenstand vond in de heer Van
Liemt steeds een warm pleitbezorger. Vele
jaren had hij zelf een zaak in damesmode
artikelen in de Anegang gedreven, maar
toen hij in 1931 tot wethouder benoemd
werd, trok hij zich daaruit terug, omdat hij
meende dat dit ambt zijn volle werkkracht
eiste.
De heer Van Liemt was Haarlemmer van
BINNENLAND
Veenendaal gaat van Zaterdag 10 tot
en met Maandag 19 September de bloeme
tjes buiten zetten ter gelegenheid van zijn
vierde eeuwfeest.
De „Vereniging leraren schoolmuziek"
zal in Bergen (N.H.) gedurende het eerste
weekend van September een bijeenkomst
houden waarop hei muziekonderwijs bü het
voorbereidend hoger en middelbaar onder
wijs behandeld zal worden.
Op Woensdag 24 en Donderdag 25
Augustus zal te Doetincnem de 31ste na
tionale klompenbeurs worden gehouden.
Er wordt onder meer een nieuwe machine
geëxposeerd voor het afwerken van klom
pen aan de voor- en achterzijde, hetgeen
tot dusverre overal met de hand geschiedde.
De groepscommandant van de Rijks
politie te Meerkerk deelt mede. dat aldaar
een portefeuille is gevonden met Engelse
reischèques en Belgische en Nederlandse
bankbiljetten. Verondersteld wordt, dat een
buitenlander deze portefeuille heeft ver
loren.
Per KLM-lijntoestel uit Stockholm
landden Zondagmiddag op Schiphol de
prins en prinses van Iran. Het prinselijk
paar, dat incognito reist onder de naam
Amir Alai, werd op het vliegveld ontvan
gen door de Iraanse gezant in België. Het
gezelschap reisde dadelijk naar Brussel.
Zoals Haarlem ieder jaar zijn Bloemen-
koningin bejubelt, zo haalt Ede zijn Heide-
koningin in. Zaterdag heeft Hare Majesteit
Calluna weer haar intrede voor een week
in de uitgestrekte Gelderse gemeente ge
daan. Haar aanwezigheid gaat met vele
attracties gepaard.
Gistermorgen is de PH-TDL, het
„kindervliegtuig", te Batavia aangekomen.
Mr. W. P. van Lindonk. administrateur
op het Departement van Justitie, hoofd van
de afdeling rijkstucht- en opvoedingswezen
van dat ministerie, is benoemd tot directeur
van de weesinrichting „Neerbosch" bij
Nijmegen.
HAARLEM EN OMGEVING
Een zevenjarig meisje uit Zwolle, dat
bij familie in Bloemendaal logeerde, is
Zaterdag in de speeltuin van „Groer.endaal"
van een hekje gevallen, waarbij zij een arm
op twee plaatsen brak.
A LS wij u vertellen dat Groentjes ln
A Haarlems Dagblad succes hebben, is
dat geen nieuws. Maar het is in uw voor
deel, het te onthouden en er bij gelegen
heid ook gebruik van te maken.
geboorte. Hij is steeds Haarlemmer ge
bleven en wist zich op te wei-ken tot een
der bekendste inwoners. Daarom zal zijn
heengaan thans in brede kring betreurd
worden.
De thans ontslapene was Officier in de
Orde van Oranje Nassau en werd door de
Paus opgenomen in de Orde van de H.
Gregorius de Grote.
De uitvaartdiensten zullen worden ge
houden op Vrijdag 26 Augstus in de Ka
thedrale Basiliek van St. Bavo. Om onge
veer elf uur heeft de begrafenis plaats op
de R.K. begraafplaats Valkenburg te Heem
stede.
Teraardebestelling
mevrouw M. Bakker—Zieren
Velen waren vanmiddag op de Algemene
Begraafplaats aan de Kleverlaan bijeen,
om de laatste eer te bewijzen aan mevrouw
M. Bakker-Zieren, presidente van de af
deling Haarlem van de Nederlandse Chris
ten Vrouwenbond. Onder de aanwezigen
waren mr. M. A. Stufkens, griffier der
Staten, mr. Th. A. Wesstra, gemeente
secretaris, enige predikanten, vele leden
van de Ned. Christen Vrouwenbond en
mevrouw M. C. D. Wesstra-Mackay, pre
sidente van de afdeling Haarlem van de
Nederlandse Vereniging van Huisvrouwen.
Mevrouw prof. mr. G. H. J. van der Mo
len te Aerdenhout, presidente van de Ne
derlandse Christen Vrouwenbond zeide, dat
de overledene door velen gewaardeerd
werd. Zij was in het midden van hen een
afgezaute van de Allerhoogste. Mevrouw
Bakker was een voorbeeld van liefde, toe
wijding en bescheidenheid. Zij was, zoals
een apostel gezegd heeft „een brief van
Jezus Christus", maar dan een leesbare en
één, welke gemakkelijk te begrijpen was.
Spreektster dankte God voor hetgeen Hij
in mevrouw Bakker gegeven heeft.
Ds. D. Henstra. predikant der Christelijk
Gereformeerde Kerk van Broek op Lan-
gendiik, vroeger van Haarlem-Noord,
richtte zich met woorden van troost tot de
nabestaanden.
Ds. J. C. Maris, predikant" der Christelijk
Gereformeerde Kerk van Haarlem-Noord,
zeide, dat God in korte tijd veel heeft
ontnomen. Toch weet spreker, dat hij in de
gedachten van de familie Bakker spreekt,
door te zeggen dat zij geleefd heeft tot eer
van God. Zij was een huisvrouw, die grote
belangstelling had voor het werk van haar
man, een moeder in de volle zin van het
woord, een zuster der gemeente, die veel
gedaan heeft op allerlei gebied* en een
Christin. Mogen velen haar voorbeeld vol
gen. Daarna zongen de aanwezigen de ver
zen 13 en 12 van Pslam 73.
Nadat de kist in de groeve was neerge
laten las ds. Maris de geloofsbelijdenis
voor. waarna hii het Onze Vader bad.
De heer W. C. Bakker dankte voor de vele
blyken van deelneming.
Dodelijk ongeluk
op de Jansweg
Wielrij'der onder autobus
Op de Jansweg is Zaterdagmiddag om
3 uur een wielrijder onder een autobus ge
komen. Hij liep daarbij dodelijk letsel op.
De wielrijder, de 41-jarige kantoorbediende
H. W. Wiersma, die op de Parklaan woonde,
reed op de Jansweg in de richting van het
Station. Ter hoogte van het perceel no. 34,
zwaaide hij ineens links cie weg op. De
chauffeur van de autobus, dio op ongeveer
vier meter achter hem reed, kon een aan
rijding niet meer voorkomen. De wielrijder
werd tegen de grond gesmakt en nog enige
meters meegesleurd. Hij werd onmiddellijk
naar de Deo overgebracht, waar hij
's avonds om 7 uur aan zijn bekomen ver
wondingen een schedelbasisfractuur en
een hersenbloeding overleed.
Agenda voor Haarlem
MAANDAG 22 AUGUSTUS
City: „Op glad ijs", alle leeft., 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. (Vacantieprogramma 11 uur>.
Spaarne: „Amsterdam bij nacht", 14 j.. 2.30,
7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Die dwaze mr.
Jones alle leed.. 2.30. 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Mickey", alle leeft., 2. 4.15, 7 en
9.15 uur. Palace: „De Jantjes", 14 j., 10.30
uur. „Mariandel", 18 j„ 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Luxor: ,,'t Is feest vandaag", alle
leeft., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 23 AUGUSTUS
Grote Kerk: Orgelconcert, 8 uur.