Haarlems Dagblad Mensenkennis Hongaarse regering kondigt politiek massaproces aan „Het Griekse leger zal zo nodig schuiloorden der guerilla's zuiveren" Stand van zaken na drie weken Weerbericht 64e Jaargang No. 19344 Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie: 10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant. Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230. Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132. Hoofdredacteur: Robert Peereboom cn «Optetijtc 'tjaarlcmsriic «Courant (Juno 165-6) Maandag 12 September 1949 Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal ƒ4,25. Franco per post f 4,75. Postgiro 273107. Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie. Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom IN STRAATSBURG bleek het bestaan van een Europese samenhorigheid." Dat hebben wij verleden week ook als kop kunnen vermelden. Mooi. Er zijn daar belangrijke adviezen met algemene of bijna algemene stemmen gegeven. Ad viezen. Maar nu de gevolgen. Als ge gezamenlijk met anderen, die tot L dusver meestentijds uw concurrenten en tegenspelers geweest zijn, een eenheid tot stand wilt brengen, is dat geen gemakke- v Jijke zaak. Er is een wetenschap, waarin 1, ge het vooral ver gebracht moet hebben om 7, in zulk een opbouw te slagen. Dat is men senkennis. Dit klinkt licht aanvaardbaar. Maar het is het in de practijk blijk- baar niet. Want bij de benoeming vhn onderhandelaars wordt met de vraag, of zij knappe mensenkenners zijn, blijkbaar zel- den rekening gehouden. Men vraagt zich rel af of zij deskundig zijn ten aanzien van ric onderwerpen, die zij behandelen moeten. A Is zij er niet meer dan een algemeen be grip van hebben, voegt men hun knappe d specialisten toe: juristen, economen, socio- .d logen en zo meer. Deskundigen! Het woord deskundigen heeft in menig land, ook in het onze, bij het publiek een toverklank, i" Het schijnt alles te waarborgen en te om- -j vatten. Als de afgevaardigden met hun staf •e gezamenlijk maar deskundig zijn, lijkt het alsof men aan de eisen heeft voldaan. Ver der moeten zij „de Hollandse degelijkheid vertegenwoordigen, op hun stuk weten te staan en zich geen knollen voor citroenen r. laten verkopen. Maar rnensen van zulke kwaliteiten hebben wij altijd wel; hebben -t wjj voor niets eeuwenlang handel ge- idreven? Intussen vraagt vrijwel niemand, zich af, T of de geachte afgevaardigden deskundig zijn op het punt van kennis van hun mede- li mensen. Bevindt zich een knappe mensen is kenner onder hen, dan wordt hij als regel op grond van andere kwaliteiten geprezen. Hapert het aan mensenkennis dan ziet men l" onderhandelingen, die in hun opzet een redelijke kans leken te hebben, met merk- :n waardige vlotheid mislukken, e, Mensenkennis is niet hetzelfde als ach terdocht. Het is niet de opvatting, die o alleen maar zwakheden en slechte eigen schappen bij medemensen veronderstelt. 1" Deze opvatting is altijd onjuist cn eenzijdig, want zij bezitten tevens hun sterke punten en hun goede eigenschappen. Het is dan ook n bij iedere onderhandeling verkeerd, zich n.door wantrouwen te laten leiden, want dau a- loopt men zeker vast. Men krijgt namelijk p, precies evenveel wantrouwen, als men 0. zelf koestert, van de tegenpartij terug. De itekels, die men opzet, beantwoordt hij met *l-een gelijk aantal stekels. Aangezien men, anderzijds, ook precies evenveel vertrou- ren zal krijgen als men geeft en het doel tenslotte is, tot samenwerking en eenheid H. e komen, is het verstandiger vertrouwen 4 dan wantrouwen op te wekken. Als emand daar van nature niet toe in staat ï-s, is hij onbruikbaar als onderhandelaar. p: k heb liet nu niet over de zo vaak als klas- iek beschouwde sjacherpartij over de ver- el':oop van een koe, maar over het streven n-iat tot eenheid en samengaan moet leiden. len bereikt die niet met sjacheren. 25 Dit lijkt een eenvoudige redenering en dat ook. Zij pleegt evenwel weinig aan dacht te vinden, juist omdat zij eenvoudig 3"i. Als onderhandelingen mislukken ge- ehiedt dat niet omdat men de mgewikkel- r. ie bijzaken niet beheerst, maar omdat men re ie eenvoudige hoofdlijnen uit het oog heeft 48 erloren, of nimmer begrepen. Men ziet loor de bomen het bos niet meer. Men ,0.' oont daarbij tekortkomingen in een men- ;e enkennis die niet uit een boekje en niet 50 p scholen onderwezen kan worden, die 'n. nen door ervaring moet opdoen en die ileuettemin een leervak van overheersend et elang is. De practijk des levens is immers e":e belangrijkste leerschool van alle en evens de gestrengste? Dit is een oude ge it iachte. Zij geeft niet alleen een beeld, dat 'V ardig moet geweest zijn toen het nieuw iV as; zij is bovendien waar. (Voor ïedeie ,rt in ge generatie is dat altijd weer irriterend i moeilijk aanvaardbaar: allerlei versleten >P. relden blijven, ondanks hun slijtage, waai. 4' iet is vervelend dat er zoveel voorouders ch ijn geweest en dat zovelen van hen reeds E o slim waren). li' Mensenkennis, practisch toegepast bij pl'. aderhandelingen, schrijft bijvoorbeeld cc. oor dat men niet de houding moet aan- w.emen dat men het beter weet en kan 3r'an de wederpartij. Als bijvoorbeeld bij 3r,nze onderhandelaars inzake Benelux, e'erings-vertegenwoordigers en mensen it verschillende bedrijfstakken, mensen il- ijn die een air aannemen alsof wij alles 2?- eter kunnen dan de Belgen is dat niet 'j"!leen ongerechtvaardigd, maar ook tact- e" ;os. Het is ongerechtvaardigd, want als Cl ij kunnen bogen op grote geleerden, kun- ienaars, ingenieurs, medici enzovoorts enunnen de Belgen dat eveneens. Alswij «e- p een bepaald gebied boven hen uitblm- *r: en doen zij het op een ander boven ons. Is wij willen stoffen op grote werken L"i urmen zij hetzelfde doen, met evenveel h :den. Het is tactloos zulle een houding ij-an superioriteit aan te nemen, want zij j.j, eeft op de wederpartij of een irriterende 54-een ontmoedigende uitwerking. Het l33t- 24 e vergeeft hij nog minder gemakkelijk an het eerste. En men wil het immers in es, ederzijdse sympathie met hem eens wor- tn? S- Nu heb ik Benelux niet bij toeval it-»noemd. Als wij straks in dergelijke on derhandelingen met de Fransen een supe- eur gezicht mochten gaan trekken van- '°r ege onze minachting voor „de Franse m.' ag" zullen wij daarmee aantonen niet te 13. egrïjpen, dat tegenover onze ongetwijfelde re- eschiktheid tol deugdelijk voorbereiden 2 even erkende Franse eigenschap staat, met merkwaardige snelheid en vin dingrijkheid een moeilijke, soms zelfs cri- 1SS' eke situatie tot oplossing te brengen. Deze en igenschap de gave der improvisatie ian lissen wij, evenals de Duitsers en de ngelsen haar missen. Het is in deze tijd 55- :eer dan ooit nodig, door het rookgordijn, pr at het verwaande nationalisme tussen de ;tr- olken heeft gehangen, te gaan heenzien. 1P i de werkelijkheid weer eens te gaan ont- akken. 42, Bij het beramen van een gemeenschap- 'elijke regeling kan men tevoren zijn eigen 15, lan ontwerpen. Maar het is onmenskundig nv. iet meteen op tafel te leggen en te zeggen: irk ier hebt gij de oplossing, kant en klaar. ie kunt het plan natuurlijk wel gebruiken in «n uw gedachten te bepalen. Ge kunt zeg- er' en: zover zijn wij gekomen; wat zijn uw Acht beklaagden, onder wie oud-minister Rajk, beschuldigd van samenzwering onder auspiciën van Tito BOEDAPEST, United Press en Reuter. De Hongaarse regering heeft een massa proces aangekondigd dat op 16 Sep tember zal beginnen en waarbij een reeks voormalige kopstukken uit de communistische partij en het leger zul len terechtstaan, beschuldigd van sa menzwering tegen de regering „met het doel Hongarije te verlagen tot een Joegoslavische kolonie". De samen zweerders genoten volgens de bekend making de steun van Joegoslavische leiders en Amerikaanse imperialisten. De acht beklaagden zijn: 1. Laszlo Rajk, vroegere minister van Binnenlandse Zaken en later minister van Buitenlandse Zaken. Hij was leider van de Hongaarse werkerspartij (communistisch) en secretaris van het Hongaarse volksfront. 2. Luitenant-generaal Georgy Palffy, chef inspecteur van het Hongaarse leger en vroeger politiek hoofd van het ministerie van Defensie. 3. Lazar Brankov, vroegere raadsman van de Joegoslavische legatie te Boedapest. Hij is de enige niet-Hongaar. 4. Dr. Tibor Azonyi, hoofd van de afde ling lidmaatschap van de Hongaarse wer kerspartij. 5. Andras Szalai, afgevaardigde in het parlement. 6. Milan Odnyenovics, een Hongaars on derdaan van Servische afkomst. De akte van beschuldiging noemt hem een spion. 7. Bela Korondy, oud-majoor in het leger. 8. Pal Justus, parlementslid en vice-pre sident van de Hongaarse radio. Hij speelde een belangrijke rol in de sociaal-democra tische partij voor haar samensmelting met de werkerspartij. De akte van beschuldiging zegt, dat de acht beklaagden samengewerkt hebben met het Amerikaanse bureau van strategische diensten en met de Joegoslavische geheime dienst. Rajk en zijn medebeklaagden wor den ook beschuldigd van pogingen om de Hongaarse regering met geweld omver te werpen. Men verwacht dat het Vrijdag be ginnende proces door andere processen ge volgd zal worden. Vele andere Hongaarse functionarissen worden in de aanklacht genoemd als agenten van het Amerikaanse bureau van strategische diensten, voor malige agenten van de Gestapo of van de Joegoslavische politie van voor de oorlog. In de aanklacht wordt verder beweerd, dat Rajk bij het vooronderzoek bekend heeft, dat de hoofdpersonen achter de samenzwe ring in Hongarije maarschalk Tito en de Joegoslavische minister van Binnenlandse Zaken Rankovic waren. Rajk werd 15 Juni uit de arbeiderspartij gestoten als „spion en Trotskistisch agent van buitenlandse imperialistische mogend heden" en vier dagen later gearresteerd. Hij was lid van het politbureau van de communistische partij en een van de in vloedrijkste communisten in Hongarije. Zijn arrestatie luidde een grote zuivering van de partij in. „Bekentenissen" Volgens de aanklacht zou Rajk bekend hebben, van 1945 af inlichtingen te hebben verstrekt aan de Amerikaanse geheime dienst. Joegoslavische agenten zouden een netwerk door geheel Hongarije hebben ge sponnen met volle medewerking van Rajk. Hij zou bekende agenten als naaste mede werkers in het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben benoemd. De aanklacht ver meldt verder, dat Rajk vier maanden nadat de Cominform Belgrado .had gedesavoueerd, een geheime bespreking had met de Joego slavische minister van Binnenlandse Zaken. Deze geheime bijeenkomst tussen Rajk en Rankovic zou aan de grens op Hongaars grondgebied gehouden zijn. Rankovic zou een plan van maarschalk Tito om Hongaar se communistische leiders, onder wie vice- premier Rakosi uit de weg te ruimen, ont vouwd hebben. Volgens dit plan zou Rajk daarna de leiding van de Hongaarse com- Japanse piloten naar China? De Chinese nationalisten zijn begonnen met de aanwerving in Japan van Japanse officieren en soldaten, die zij clandestien naar Formosa zenden, zo hebben functio narissen van de Chinese diplomatieke mis sie te Tokio verklaard. Dit is bevestigd door de Japanse politie en is door de bezet tingsautoriteiten niet tegengesproken. Reeds ruim 200 voormalige Japanse oor logspiloten hebben zich op verzoek van de Chinese missie te Tokio laten aanwerven, een vijftig hunner bevindt zich reeds op Fox-mosa. Talrijke anderen, die zich in havens van Zuid-Japan schuilhouden, wachten op een gelegenheid om clandestien naar Formosa scheep te gaan. munistische partij op zich moeten nemen en Hongarije in het Joegoslavische kamp moeten brengen. Rajk zou verder gezegd hebben, dat de Joegoslavische minister hem had medegedeeld, dat Belgrado militaire deskundigen wilde zenden om de plannen voor de omverwerping van de Hongaarse regering te helpen voorbereiden. Twee Joe goslavische agenten, „expert in het plegen van politieke moorden", zouden aan de Joegoslavische legatie in Hongarije worden toegevoegd om de moord op Rakosi voor te bereiden. Ook een Engelse lening aan Joegoslavië? De diplomatieke correspondent van de Londense „Sunday Times" schrijft, dat Engeland in beginsel toegestemd heeft in een lening van negen millioen pond ster ling over vijf jaar aan Joegoslavië. Dit, tezamen met de Amerikaanse lening, vormt het resultaat van een kortelings door En geland en Amerika genomen besluit om economische steun te geven aan „niet- Cominform communisten, waar dat zich ook vertoont". Deze lening zou verstrekt worden bij de ondertekening van het Joe- goslavïsch-Britse handelsverdrag, waar over thans te Belgrado nog besprekingen gaande zijn. Radio-Warschau maakt melding van tegen Tito gerichte vergaderingen in ge heel Polen. In resoluties werd volgens de radio de regering van Tito veroordeeld en gaf men uiting aan zijn sympathie voor het Joegoslavische volk „bij de strijd om in naaifi van vooruitgang, vrijheid en demo cratie zijn onafhankelijkheid te herwinnen" Zaterdag besteedden de Russische bla den veel aandacht aan de Joegoslavische kwestie. Onder meer bevatten zij de rede van Boelganin, te Sofia uitgesproken en een blad verhaalt van „gruwelijke folterin gen en woeste geweldpleging" in Joego slavische gevangenissen. Hetzelfde blad verklaart, dat in iedere onderneming, school, stad of dorp een tegen Tito gerichte ondergrondse organisatie bestaat. Officieel is medegedeeld dat maarschalk Tito persoonlijk de post van minister van Buitenlandse Zaken zal waarnemen, tot dat de minister, Kardelj, van de algemene vergadering der UNO is teruggekeerd. Drie militairen ernstig gt.,/ond bij treinongeluk Sneltrein botst tegen militaire trein die door stootblok reed Zondagavond laat is bij Wolfheze een spoorwegongeluk gebeurd, waarbij drie militairen ernstig gewond werden en grote materiële schade werd aange richt. Omstreeks tien minuten over halftwaalf reed een militaire trein, welke van Amster dam op weg was naar Arnhem, door nog onopgehelderde oorzaak bij Wolfheze tegen een stootblok. De schok was zo hevig, dat de voorste coupé van het eerste personen rijtuig vrijwel geheel in elkaar werd ge drukt. In deze coupé zaten vier militairen, van wie er drie ernstig gewond werden. Ook de machinist van de militaire trein liep kwetsuren op. Enkele ogenblikken na het ongeluk reed de sneltrein, welke om halftwaalf uit Arnhem was vertrokken, Wolfheze binnen. Men kon de bestuurder niet meer waarschuwen, dat de lijn ver sperd was. De sneltrein botste tegen de militaire trein en werd aan de voor zijde ernstig beschadigd. Er deden zich echter geen persoonlijke ongelukken voor. De gewonde militairen en de machinist van de militaire trein werden, nadat hun de eerste hulp was verleend, naar een zie kenhuis in Arnhem vervoerd. De passa giers uit beide treinen werden met auto bussen naar Arnhem gebracht. Personeel der spoorwegen begon terstond met de op ruimingswerkzaamheden. Hedenmorgen was men zover gevorderd dat ter plaatse over enkel spoor kon worden gereden. De gewonden zijn de soldaten L. en G., beiden uit Alkmaar, de soldaat J. uit Arnhem en de leerling-machinist A. M. uit Arnhem. De toestand van soldaat G. is zeer ei'nstig die van de andere gewonden redelijk. Later in de morgen waren de werkzaam heden zover gevorderd dat beide sporen weer electrisch konden worden bereden. Heden communiqué over de Washingtonse besprekingen Te Washington is heden de publicatie van een communiqué aangekondigd, waarin alle overeenkomsten, waartoe men tijdens de financiële besprekingen tussen de drie mogendheden besloten heeft, zullen zijn opgenomen. Het communiqué zal in de loop van vandaag bekend gemaakt worden. Ook in de komende winter Het woord is aan., zuinig met electriciteit ideeën? Die laatste houding wekt de in druk, dat ge de tegenpartij, als volledig gelijke ziet en begrijpt, dat ge van zijn in zichten iets kunt leren. Gij kunt een soort dispuut-stelling opbouwen, met nauwkeu rige grenzen aan uw concessies en een koppige verdediging. Het resultaat zal zijn dat hij hetzelfde doet en ge alleen in minder-bïoedige vorm de stelling-oorlog imiteert, waarin men geen stap meer op schiet. Voor een dispuut kan dit desnoods. Maar het doel is geen dispuut. Het is, over eenstemming te bereiken. Ge kunt voorts uw eigen methoden en werkwijzen koppig, onveranderd, blijven voorstaan, ofschoon de wederpartij ervaring heeft met de zijne, die hem goed zijn bevallen. Hij zal door uw koppigheid pessimistisch worden ten aan zien van een samenwerking, die ge u toch ten doel hebt gesteld. Dat acht gij immers het belangrijkste: hét bereiken van het doel! Nietwaar? Niet de gelijkhebberij. U moet mij dit maar vergeven: ik weet dat het allemaal eenvoudig is en welbe kend. Het gebeurt alléén maar zo vaak niet. R. P. Tienduizenden Amsterdammers hebben het bloemencorso, dat Zaterdag door de hoofdstad trok en waarin zestig wagens meereden, bewonderd. Een van de prachtig uitgedoste wagens passeert het terras van het I.C.C. in het Vondelpark, waar vele autoriteiten, onder wie Indonesische gedelegeerden ter Ronde Tafel-conferentie, de prachtige optocht gadesloegen. Griekenland stelt orde op zi|n zaken Dreigement aan nabuurlanden die rebellen steun zouden verlenen ATHENE, 11 September. „De Griek se soldaten, die aan onze grenzen de wacht betrekken, zijn vastbesloten iedere terugkeer van de partisanen te verhinderen", zo heeft de Griekse mi nister van Oorlog in een toespraak tc Larissa verklaard. „Wij hebben een historische opdracht te vervullen. Onze buurstaten dienen zich er van te verge wissen, dat het Griekse leger het als zijn plicht zal beschouwen de parti sanen in hun schuiloorden onschadelijk te gaan maken, indien zou blijken, dat de landen een nieuwe invalspogïng van de rebeilen begunstigen". In doorgaans goed ingelichte kringen, aldus AFP, ziet men in deze verklaring een besluit van de Atheense regering, waarmede Londen en "Washington zich eens zouden hebben verklaard. Van gezaghebbende zijde werd heden te Athene verklaard dat plannen zijn opge steld om in Griekenland wederom de nor male staat van zaken, zoals deze in een land in vredestijd heerst, in te voeren. Een wetsontwerp wordt opgesteld, dat voorziet in een opheffing van noodmaat regelen, die voor de duur van de burger oorlog van kracht werden verklaard, doch die thans, na het jongste geslaagde offen sief van de regeringstroepen in de berg achtige grensgebieden in Noord-West- Griekenland, niet langer noodzakelijk wor den geacht. Een van 'de voorgenomen maatregelen is het stichten van een school op het Ma- kronissi-eiland, ter hoogte van de haven van Laurium, len zuiden van Athene ge legen, waar gevangen genomen guerilla- strijders, gedeporteerden en personen, die door militaire gerechtshoven zijn veroor deeld, „van communistische smetten zullen worden gezuiverd". Er zal verder een wet worden uitge vaardigd, waarin de communistische partij onwettig wordt verklaard, „evenals elke andere organisatie van samenzweerders, wier doel het is de regering des lands met geweld omver te werpen". De avondklok-maatregel zal ongedaan worden gemaakt. De beperkende bepa lingen betreffende persvrijheid worden op geheven. De noodmaatregel, waarbij de re gering speciale volmachten werden ver leend om op te treden tegen personen, die betrokken waren in ondergrondse, tegen de staat gerichte bedrijvigheid, wordt in getrokken, terwijl de regering ook niet langer de uitzonderlijke bevoegdheden zal bezitten, die haar waren toegekend pogingen tot opstand de kop in te drukkJn. De nieuwe wettelijke maatregelen zullen vóór 20 September, de datum waarop de Griekse minister van Buitenlandse Zaken. Constantin Tsaldaris, naar Lake Success vertrekt voor het bijwonen van de aldaar te houden algemene vergadering der UNO, van kracht worden. Blauwboek De radio van de Griekse opstandelingen regering heeft bekend gemaakt, dat een blauwboek is uitgegeven over „de voor waarden van een rechtvaardige en demo cratische oplossing van de Griekse kwes tie". Het bevat eveneens een aan de ko mende algemene vergadering der UNO ge richt memorandum en is aan Trygve Lie gezonden. Weer beperking van het verbruik in de spitsuren Hoewel het productie-apparaat van de electriciteitsbedrijven nog niet aan de sterk gestegen vraag kon worden aangepast, be weegt het electriciteitsverbruik zich nog steeds in stijgende lijn. Daarom, zo deelt het departement van Economische Zaken mee. zullen in November, December en Januari wederom maatregelen worden genomen ter beperking van het electriciteitsverbruik tijdens de spitsuren. Deze spitsuren vallen van Maandag tot en met Vrijdag 's morgens tussen 7 en 9 uur en -'s middags tussen 4 en 6 uur; "s Zaterdags uitsluitend 's morgens van 79 uur. De minister van Economische Zaken heeft een verzoek gericht tot alle grootver bruikers van electrische energie om de be lasting in de spitsuren zoveel mogelijk te beperken. Dit zal veelal slechts mogelijk zijn door verschuiving van de werktijden en dergelijken. De minister heeft voorts een beroep gedaan op alle vervoersorganisaties om de dienstregeling zoveel mogelijk aan de eventueel te wijzigen werktijden aan te passen. In de overheidsgebouwen zal het elec triciteitsverbruik tot een minimum worden beperkt. In de Staatscourant van heden wordt be kend gemaakt, dat in de wintermaanden gedurende de spitsuren het electriciteits verbruik voor verlichting en verwarming in electrische treinen en trams tot de helft beperkt dient te worden, voorts dat recla meverlichting, buitenverlichting van open bare gebouwen, van horca-bedrijvei? en van amusementsinrichtingen alsook étala- geverlichting tijdens de spitsuren is ver boden. Etalagcverlichting is wel toegestaan aan die winkelbedrijven, welke een af spraak hebben gemaakt met het elec- Ch. Régismanset: Niet wat men zegt, maar de ge dachten die men opwekt vormen het belangrijke van een spreuk. triciteitsbedrijf om in de spitsuren slechts de helft van de verlichting, zoals die het vorige jaar in bedrijf was, voor etalage cn winkel te ontsteken. Deze regeling, die tot stand is gekomen in overleg met de middenstandsorgani saties. is gunstiger dan die van het vorige jaar. daar het thans mogelük is een deel van de etalageverlichting te laten branden. Ook de particuliere verbruikers moeten er rekening mede houden, dat in de maan den November, December en Januari in de spitsuren de uiterste zuinigheid» met electriciteit geboden zal zijn. Siciliaanse separatisten verbinden zich met de bandiet Guiliano De Siciliaanse nationalisten hebben in feite „de oorlog aan Italië verklaard" door zich te verbinden met de bandietenleider Salvator Guiliano. In een verklaring van het separatistische hoofdkwartier wordt Guiliano als „held van de Siciliaanse onaf hankelijkheid" betiteld en worden hem „broederlijke groeten" gezonden. Deze mededeling vormt een bevestiging van hetgeen de separatisten jarenlang tegengesproken hebben, namelijk, dat zij Guiliano met wapens en geld gesteund hebben om het dc Italiaanse regering lastig te maken. Guiliano, die zich thans in dc bergen bij Palermo bevindt, heeft reeds verklaard „openlijke oorlog" tegen de politie te zul len voeren, indien men hem niet met rust laat. Thans zal hij de steun hebben van duizenden nationalistische Siciliancn. die een onafhankelijke Siciliaanse republiek Indrukken van de Ronde Tafel-Conferentie (Van onze parlementaire redacteur). Op het ogenblik waarop ik deze kant tekeningen neerschrijf is het bijkans drie weken geleden sinds de plechtige opening van de Ronde Tafel-conferentie. In ver schillende kringen het oor te luisteren ge legd hebbend, kan ik thans de volgende, zeer algemene indrukken weergeven over de huidige stand van zaken. Het wederzijds overleg omtrent de vele vraagstukken, die er te regelen vallen, is druk gaande. Natuurlijk blijkt het hierbij noodzakelijk zich aan de hand van uiteen lopende plannen en denkbeelden voorlopig verder bezig te houden met pogingen om tot dusverre nog bestaande verschillen van inzicht of van voornemens, te overbruggen. Dit verklaart meteen, dat er vermoedelijk nog wel een aantal weken mee heen zal gaan, eer men in conferentiekring tot be paalde besluiten is gekomen. Dientenge volge ontbreekt het op dit ogenblik vrijwel aan nieuws, aan vaststaande feiten, die er te berichten vallen. Voorshands schijnt wellicht de grootste moeilijkheid gelegen te zijn bij de finan- cieel-economische vraagstukken. Als het gaat om regelingen betreffende overneming van geldelijke verplichtingen door de aan staande Indonesische federatie, van ver plichtingen dus, die thans nog op Nederland rusten, dan is daarbij en dit geldt voor heel het terrein van te regelen financiële en economische aangelegenheden van het allergrootste belang om het eens te worden over de waardeverhouding tussen de gulden en de te scheppen federale munt, de roepia. Denkbaar ware een oplossing, waardoor Nederland, dat uit de aard der zaak voor de souvereiniteitsoverdracht een feit is, de nodige waarborgen zal moeten verkrijgen ten opzichte van de werkelijke nakoming der door de Verenigde Staten van Indonesië op zich te nemen verplich tingen, enig toezicht op de gang van zaken met de roepia zou kunnen uitoefenen. Hier tegenover staat, dat men van Indonesische kant iets dergelijks wellicht zou aanvoelen als niet in overeenstemming met het begrip en het wezen van een werkelijke souvereine staat. Zal men het daarom misschien moe ten zoeken in het bereiken van overeen stemming om zowel voor de gulden als voor de roepia, een buitenlandse munt als waardemeter te nemen? Ook langs die weg zal het nog niet zo gemakkelijk zijn aan de moeilijkheden te ontkomen. Dit verklaart dan ook, dat op dit ogenblik het hier ver melde muntvraagstuk bovenal stof tot na denken en overwegen aan de in dit opzicht deskundigen ter Conferentie verschaft. Wat het tot stand brengen van een Unie statuut aangaat, valt er natuurlijk ook nog heel wat binnenskamers te dokteren. Het feit echter, dat men van Nederlandse kant enig ontwerp aanhangig gemaakt zou heb ben. dat onder meer melding maakt van bepaalde Unie-organen en van de bevoegd heden dier organen, terwijl daarentegen in het Indonesische kamp voor zulk een reglementering te voren nog weinig geest drift zou bestaan, behoeft allerminst ver ontrusting te wekken. Over en weer heeft men. zowel in de overeenkomst van Ling- gadjati als later, onder meer ter gelegen heid van het aan boord van de ..Renville" gesloten accoord aanvaard, dat er een Unie zal komen. En ook dat bepaalde, met name genoemde aangelegenheden, zoals bijvoor beeld de samenwerking inzake buitenlands beleid en defensie, in Unieverband behan deld zullen kunnen worden. Dank zij dit ge meenschappelijke uitgangspunt zal men er ter Conferentie ongetwijfeld in kunnen slagen het tenslotte omtrent Unie-organen en hun bevoegdheden eens te worden. Met betrekking tot de kwestie van de minderheden in Indonesië zal het uiteinde lijk vermoedelijk wel hierop neerkomen, dat er wegen zullen worden gevonden om langs democratische weg voor hun be langen en rechten zorg te doen dragen, wat eveneens geldt voor de zogenaamde groe pen met bijzondere belangen. Van beteke nis zal zeker zijn, dat zij op de Conferentie gelegenheid krijgen te vertellen wat zij op het hart hebben. Daarna zal men dan die nen te komen tot regelingen, die zoveel mogelijk bevrediging zullen kunnen schen ken. Misschien is het in dit verband niet geheel overbodig er op te wijzen, dat ook Nederland er belang bij zal hebben te be vorderen, dat bedoelde minderheden bin nen het kader van de Indonesische Fede ratie de nodige rechten zullen verwerven. Nederland zou er op den duur waarschijn lijk weinig baat van ondervinden, als een of andere minderheid buiten het Federatie- verband zou blijven om een zoveelste Ne derlandse provincie in Indonesië te worden. Daaruit zouden op den duur slechts be denkelijke verwikkelingen, méde op inter nationaal gebied, kunnen voortvloeien en tenslotte behoren van nature de hier be doelde bevolkingsgroepen toch tot Indo nesië. Na de souvereiniteitsoverdracht zal het lot terugtrekking van de Nederlandse troe pen moeten komen. Voor handhaving van orde en rust zal dan het federale leger zorg dragen. Meer en meer wordt het duidelijk, dat het in de bedoeling van de Indonesiërs ligt om daarin niet. alleen de geregelde troepen van de Republiek Indonesia, die een van de deelstaten van dc gehele Fede ratie zal zijn, een plaats te laten innemen, maar wel degelijk ook diegenen van het tegenwoordige Koninklijk Nederlands In donesisch leger, welke daartoe bereid zou den zijn. Voordat het zover is ligt het op de weg van de republikeinse troepen om naast de Nederlandse troepen mee te hel pen tegen die groepen of benden, welke zich niet aan het „staakt hel vuren" zouden houden. In dat opzicht is zeker nog niet dat gene bereikt wat nodig is. Niettemin wijzen verschillende tekenen er op, dat de tegen woordige Republikeinse regering zelf in ziet, dat het in haar eigen belang ook zal zijn om de orde te helpen bevorderen. Dit laatste mede in belangrijke mate. aangezien de Indonesiërs internationaal in tal van kringen sympathie zouden verspelen, als zij op dit gebied in gebreke zouden zijn. Hiermee ben ik tenslotte gekomen aan de internationale kant die er aan de Ronde Tafel-conferentie vastzit. De Commissie van de UNO is daar aanwezig om, indien dat nodig mocht wezen, haar bemiddelende invloed aan te wenden ingeval er op een of ander punt tussen de deelnemende partijen ernstige moeilijkheden zouden blijken te bestaan, welke om een overbruggingsoplos sing vragen. Zowel voor de republikeinse afvaardiging als voor die van de overige deelstaten geldt, dat op een gegeven ogen blik eventuele aandrang van de zijde van de UNO-commissie om bereid te zijn met de Nederlanders tot overeenstemming te geraken, zeker niet minder van betekenis zal zijn dan voor de Nederlandse afvaardi ging. Nederland heeft zich de weelde niet kunnen veroorloven in tc gaan tegen wat de internationale samenleving verlangde, maar thans beginnen de Indonesiërs meer en meer te beseffen, dat zij op hun beurt zich zulk een weelde evenmin zouden kun nen veroorloven. Ik heb dan ook bepaald de indruk dit tot besluit van deze be schouwingen dat de aanwezigheid van de UNO-commissie nog bijzonder nuttig kan blijken te zijn. als men ter Conferentie hier of daar zou vast lopen. AANHOUDEND DROOC. WEER Verwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. in Dc Bilt, geldig van Maan dagavond tot Dinsdagavond, opge maakt te 10 uur: Droog weer met over het algemeen weinig bewolking. Meest matige wind uit Oostelijke richtingen. Ongeveer dezelfde temperaturen als de afgelo pen 24 uur 13 September: Zon op 6.10 uur. onder 19.01 uur Maan op 20.44 uur. onder 12 55 uur Hoog- en laag water in IJmuiden Maandag 12 September: Hoog water: 6 20 en 18.36 uur. Laag water: 2.12 en 14.17 uur. Dinsdag 13 September: Hoog water: 6.50 en 19.07 uur. Laag water: 2.38 en 14.44 uur.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Haarlem's Dagblad | 1949 | | pagina 1