c
3
Proces in Boedapest
Koninklijk bezoek aan
Amsterdam gaat niet door
Critïek op Bijzondere Raad van Cassatie
Radio geeft Donderdag
Minister Lieftinck kondigde
devaluatie van de gulden aan
PANDA EN DE MEESTER4JITVINDER
(^Wereldnieuws
Woensdag 21 SeptemEer 1949
2
IN DE WERELDPOLITIEK
Het proces tegen de Hongaarse oud
minister Laszlo Rajk en zijn medebeklaag-
clen. daj op het ogenblik de aandacht in de
Oost-Europese landen en in mindere mate
ook in de West-Europese gespannen houdt
is niet gepaard gegaan met die sfeer van
sensatie en opwinding welke indertijd het
proces tegen de Hongaarse kardinaal
Mindszenty omgaf. In bepaalde opzichten
is de thans aan de gang zijnde rechtzaak
echter interessanter, vooral, omdat de ont
hullingen die tot nu toe door het Hof
en de beklaagden zelf zijn gedaan, een ver
rassend beeld geven van de ondergrondse
activiteit in die grote familie van eertijds
uiterlijk zo eensgezinde Cominform-landen.
Kardinaal Mindszenty was veel duide
lijker dan Rajk een slachtoffer van de
meedogenloze zucht der communistische
machthebbers tot algehele liquidatie van
alles, wat hen bij hun rigoureuze binnen
landse hervorming in de weg stond. Zijn
tragische lot heeft groter beroering teweeg
gebracht in de gehele wereld niet alleen
in katholieke kringen omdat deze
„rechtspraak" zo lijnrecht inging tegen het
besef dat een regiem gebonden is aan
ongeschreven regelen van respect voor de
waardigheid der mensen, welke voor
nemens het ook ten opzichte van de maat
schappelijke reorganisatie koestert. Dat
besef leeft waarlijk niet alleen in de demo
cratisch geregeerde landen, integendeel
zou men bijna kunnen zeggen, het kan niet
anders of de geknechte volken der com
munistische en fascistische landen moeten
de afwezigheid van dat respect dagelijks
bitter ondervinden én dagelijks moet bij
lien de zekerheid groeien dat zij de voor
delen die de knechting misschien in sociaal
opzicht voor een bepaalde categorie op
levert, duur moeten betalen te duur om
er tevreden over te zijn.
Het proces tegen Rajk kan men van de
vrije landen uit met minder gemoedsbe
weging. beschouwen. Hier komt de splijt
zwam tussen de kunstmatig samengesmol
ten landen der Cominform helder aan het
licht, hier staan mannen terecht die in
dienst van de egocentrische politiek ener
volksdemocratie de grondslagen ener an
dere volksdemocratie trachtten te onder
graven en daarbij tegen de lamp zijn ge
lopen. Dit Boedapester proces is de afspie
geling van het spel dat wordt gespeeld door
twee communistische regiems, die elkander
uit volkomen egoïstische motieven naar het
leven staan. Dat Rajk en zijn trawanten
het spel verloren, betekent niet dat het uit
is. Het betekent slechts dat aan beide
zijden met nog meer inspanning en sluw
heid verder wordt gespeeld.
Tito heeft met deze openbare demonstra
tie zijner methoden-en middelen om de gang
van zaken in Hongarije te beïnvloeden, na
tuurlijk een zeker prestigeverlies geleden.
In de kringen der „oprechte" Moslcou-aan-
hangers onder de Oost-Europese. commu
nisten zal men de. getuigenissen uit het
proces tegen Rajk ongetwijfeld zorgvuldig
bewaren en gebruiken. Zij leveren mate
riaal voor de steeds heftiger wordende
campagnes die ech opstand in Joegoslavië
beogen te forceren, om Tito te .liquideren
en dit land weer terug te voeren in de
-schaapstal der Cominform. Daarom heeft
Boedapest ongetwijfeld zoveel ophef van
deze rechtzaak gemaakt. De geringe be
roering die het hele geval in de landen
buiten het ijzeren gordijn' veroorzaakte'
bèwij'st wel, dat de waarde van dit gerucht
makende proces niét hoog wordt aangesla
gen. Doch anders is het in de landen van
het Sovj et-Russisciie bloc. Daar ziet men
in het Hongaarse voorbeeld een waarschu
wing tegën het spook der Tito-isten, dat de
rangen der communistische partijen binnen
sluipt en het gif der "verdeeldheid uitstrooit,
Met name in Tsjechoslowakïje, dat door
een der beklaagden genoemd is als het
land waar Tito ondergronds reeds vaste
voet gekregen heeft, is een angstpsychose
ontstaan voor alles wat naar Tito ruikt
Tsjechoslowakïje heeft ruim twee millioen
ingeschreven communisten op een bevol
king van 12 millioen. Wat kan er niet een
kaf schuilen onder zulk een grote massa
koren! Daar komt nog bij, dat vele Tsjechi-
sche communisten reeds blijk gegeven
hebben wel ontvankelijk te zijn voor wat
Tito als zijn leer tracht te verbreiden. „Los
van Moskou" is voor een nationalistisch
aangelegd volk als de Tsjechen een leuze
die attractief moet worden, zelfs voor com
munisten, omdat die leuze van hen niet
verlangt dat zij hun Marxistische overtui
ging prijs geven.
De leiders der Tsjechische communisti
sche partij zien zich ongetwijfeld, nu einde
lijk genoodzaakt over te gaan tot een grote
zuivering. Zij kunnen niet meer wachten
en uitstellen, nu in Boedapest door agenten
van Tito zelf verklaard is dat het werk der
verdeeldheid in Tsjechoslowakïje meer
succes belooft dan in Hongarije het geval
is geweest.
Dit proces-Rajk heeft waarschijnlijk een
hele reeks processen in alle Cominform-
landen geopend. Of zij alle met zulk een
propagandistische openbaarheid zullen
plaats hebben als dat tegen Rajk, valt te
betwijfelen. Zuiveringen in communisti
sche partijen plegen meestal achter de
schermen te gebeuren. Maar dat neemt niet
weg, dat de volksdemocratische regeringen,
die na de gemakkelijke overwinning op de
rechtse oppositie hun voetstuk hecht en
onverwoestbaar achtten, thans te kampen
hebben met een vijand die veel moeilijker
te slaan zal zijn: De vijand in eigen gelede
ren, de ondeugdelijkheid van het materiaal,
waarmede zij hun voetstuk oprichtten.
J. L.
Het bezoek, dat de Koningin en. -Prins-
Bernhard Donderdag aan Amsterdam zou
den brengen, gaat niet door aangezien Prins
Bernhard lijdende is aan een lichte maag
aandoening.
Tegenwaarde Marshalldollars
met f 50 millioen gestegen
Bankbiljettencirculatie
is verder gedaald
Aan de verkorte balans van de Neder
landse Bank, gepubliceerd op de dag die,
behalve door Troonrede en Millioenennota,
zo uitermate belangrijk is geworden door
de bekendmaking van de waardevermin
dering van ons ruilmiddel, valt niets af te
lezen, dat als reactie, op de jongste gebeur
tenissen kan worden beschouwd.
De weekstaat is afgesloten op Maandag
19 September die niet als een werkdag in
de geldhandel heeft gegolden.
Niettemin vertoont deze weekstaat enige
opmerkelijke veranderingen. De bijzondere
rekening, die de tegenwaarde aanduidt van
de schenkingen krachtens de Marshall-hulp
is met niet minder dan ongeveer 50 mil
lioen toegenomen en daarmede gekomen op
347 millioen.
Een tweede wijziging van enige betekenis
is de vergroting van de totale vorderingen
op het buitenland, die daarmee weer boven
de 500 millioen zijn gekomen. Voorts is de
biljettenomloop voor de tweede maal deze
maand afgenomen, thans met 27 millioen
tot 2967 millioen.
Officier van Justitie in Den Bosch is het niet eens
met bepaalde overwegingen in arrest tegen drie
Haagse politiemannen
Een oude industrie in ons land, die nog steeds bloeit, is de verwerking van het
griend hout de wilgentwijgen, welke onder meer gekweekt worden op de grienden
tussen Gorkum en Dordrecht: Zelfs betekent dezp industrie ,een niet onbelangrijke
deviezenbron, daar het product in aanzienlijke mate geëxporteerd wordt. De taaie,
stevige twijgen van verschillende lengten worden na de bewerking tot een hoepeltje
ineengerold en vinden als „karrebanden", haringbanden"„tonnenbanden" en hoe ze
meer mogen heten, hun ioeg naar de afnemers. Ze dienen tot het bijeenhouden der
duigen van tonnetjesvaten-en'kisten en zijn wegens hun stevigheid en soepelheid
daarvoor zeer gewild. Op een verwerkingsbedrijf van griendhout te Hardinxveld.
Heringa Wuthrich
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
(Adv.)
HILVERSUM I, 301.5 M.
7..00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Pla
ten. 7.45 Gebed. 8.be "Nieuws. 8.15 Platen.
9.00 Voor de vrouw. 9.05 Orkest en solisten.
9.40 Schoolradio. 10.00 Platen. 10.15 Mor
gendienst. 10.45 Platen. 11.00 Voor de zie
ken. 11.45 Voor meisjes. 12.00s Angelus.
12.03 Zang en orgel. 12.30 Mededelingen.
12.33 Lichte muziek. 12.55 Zonnewijzer.
13.00 Nieuws. 13.20 Lichte muziek. i3.45
Voor de vrouw. 14.00 Sextet. 14.40 Voor
de vrouw. 15.00 „Elias", oratorium. 16.00
Bijbellezing. 16.45 Platen. 17.00 Voor de
jeugd. 17.30 Dubbelmannen-kwartet. 18.00
Platen. 18.15 C. W. V.-kwartier. 18.30 Voor
de strijdkrachten. 19.00 Nieuws. 19.15
Orgel. 19.30 Actualiteiten. 19.45 De rege
ringsvoorlichtingsdienst' antwoordt. 20.00
Nieuws.'20.05 Proloog. 20.15 Platen. 21.00
Causerie over Israël. 21.20 Orgel. 21.45
Strijkkwintet. 22.15 Buitenlands overzicht.
22.25 Platen. 22.45 Overdenking. 23.00
Nieuws. 23.1524.00 Residentie-orkest en
solist.
HILVERSUM II, 414.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.50 Dagopening.
8.00 Nieuws. 8.15 Platen. 8.55 Voor de
vrouw. 9.00 Platen. 9.30 Waterstanden. 9.35
Platen. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Populair
concert. 10.50 Voor de kinderen. 11.00
Orgel. 11.45 Voordracht. 12.00 Pianoduo.
12.30 Mededelingen. 12.33 „In 't spionnetje".
12.38 Zang en piano. 13.00 Nieuws. 13.15
Promenade-orkest en soliste. 14.00 Voor de
vrouw. 14.30 Vierhandig pianospel. 15.00
Voor de zieken. 16.00 Discocauserie. 16.4o
Platen. 17.00 Kaleidoscoop. 17.30 Platen.
17.40 Ronde Tafel-conferentie. 17.50 Rijk
over zee. 18.00 Nieuws. 18.15 Sportpraatje.
18.30 Lichte muziek, 19.00 Pianokwartet.
19.30 Dansmuziek. '20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten, 26,15 Orkest, 21.15 „De on-
zichtbaren van Parijs", hoorspel. 22.30
Orkest. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
BRUSSEL, 322 M.
(Vlaams programma). 12.00 Platen. 12.30
Weerberichten. 12.33 Landbouw-praatje.
12.40 Platen. '13.00 Nieuws. 13.15 Platen.
14.00 Symphonie-orkest. 17.00 Platen. 17.05
Nieuws. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 Pla
ten. 18,30 Voor de soldaten. 19:00 Nieuws.
19.30 Zang en .piano. 19.50 Feuilleton. 20.00
Verzoekprogramma. 21.00 Klankbeeld. 21.30
Platen. 21.45 Actualiteiten. 22.00 Nieuws.
22.15 Strijkkwartet. 22.50 Nieuws. 22.55
Platen.
BRUSSEL. 484 M.
12.05 Orkest. 13.15 en 14.00 Platen. 17.10
Ensemble Joe Heyne, 18.30 Orkest. 19.40
Platen. 20.00 Hoorspel. 21.40, 22.15 en 22.45
Platen.
Mislukte overval
op een taxichauffeur
Een der daders ging zelf
de politie halen!
Naar pas thans bekend geworden is heb
ben drie mannen in de nacht van Maandag
óp Dinsdag op de rijksweg bij Overschie
een poging gedaan om een 24-jarige taxi
chauffeur uit Rotterdam te beroven.
Om twaalf uur waren bij het station
Délftse Poort te Rotterdam drie jongeman
nen in de taxi gestapt. Zij verkeerden
onder de invloed van stérke drank en zei
den de chauffeur dat zij ergens in Over
schie moesten zijn. Toen men Overschie
had doorkruist vroegen zij of de chauffeur
wat langzamer wilde rijden, opdat zij be
ter konden zien waar ze moesten zijn.
Plotseling kreeg de chauffeur een klap met
een. straatsteen op het hoofd. Hij wist te
stoppen, het portier open te maken en zich
uit de wagen te laten vallen, waarna hij
luidkeels om hulp riep. De mannen namen
daarop de benen, maar een van hen waar
schuwde een agent, dat hij een chauffeur
had horen schreeuwen. Hij bood aan haar
de politiepost in Overschie te gaan om
assistentie te halen.
Toen hij met een agent en enige omwo
nenden bij de taxi terugkwam had hij er
blijkbaar niet op gerekend dat de chauffeur
hem zou herkennen. Hij werd gearresteerd
evenals een van zijn vrienden, die zich in
de nabijheid in een haag had verstopt.
Nummer drie kon men echter niet meer
vinden.
De aangehoudenen, de 19-jarige J. van
H. en de 17-jarige P. B., beidén uit Den
Haag, bekenden dat zij met hun 24-jarige
stadgenoot J. C. V. in een café te Rotter
dam het plan hadden gemaakt, een taxi
chauffeur bewusteloos te slaan en er met
zijn geld vandoor te gaan.
De chauffeur bleek niet ernstig aan het
hoofd gewond te zijn. Na door een dokter
verbonden te zijn kon hij met de taxi naar
Rotterdam terugkeren.
J. C. V. is nog voortvluchtig.
Koningin en prinsesjes maakten
een rijtoer door Den Haag
Enthousiast publiek verbrak
politiecordons
Dinsdagmiddag maakte Koningin Juliana
met de prinsesjes Beatrix, Irene en Mar
griet een rijtoer door de residentie.
Voor het paleis aan het Noordeinde had
zich in de loop van de middag een grote
menigte verzameld. Om halfvier reed de
rode calèche, a la Daumont bespannen,
voor en even later verscheen de Koningin
met de oudste drie prinsesjes op het bordes,
hartelijk toegejuicht door de mensen
menigte.
Nadat de vorstin met de prinsesjes in
de calèche had plaats genomen, welke gè-
escorteerd werd door politieruiters, werd
een rit van ongeveer drie kwartier door
de stad gemaakt. Vriendelijk groetend reed
Koningin Juliana langs de onafzienbare
rijen mensen, die haar en de prinsesjes
enthousiast toejuichten.
Ook bij de terugkeer bij het paleis, bracht
het publiek de landsvrouwe en haar kin
deren een ovatie.
Toen de Koningin even later met haar
kinderen op het balcon verscheen verbrak
het enthousiaste publiek de politiecordons
om vlak voor het paleis de vorstin een
„Oranje boven" en een „Lang zal zij leven"
toe te zingen. Vriendelijk dankend voor
deze hulde trok de vorstin zich daarna in
het paleis terug.
Amsterdamse bankiers
over de devaluatie
„Een lichtpunt, indien nog
andere maatregelen volgen"
In Amsterdamse bankierskringen is men
vrij algemeen van oordeel dat de waarde
vermindering van de gulden zeer drastisch
is. Een devaluatie met 20 a 25 procent had
men voldoende geacht, hoewel men zich
niet verheelde, dat in dat geval de con-
currentiemogelijkheid met Engeland iets
kleiner zou zijn dan thans.
Dat de Belgische franc in dezelfde mate
zal devalueren als de gulden achtte men
uitgesloten.
Men vroeg zich af, waarom geen andere
maatregelen genomen zijn om de export te
bevorderen. Nog steeds ontbreekt een vrije
inwisselbaarheid van de valuta's en ook
thans zijn de wisselkoersen weer vastge
steld zonder dat het Internationale Mone
taire Fonds iets gedaan heeft om de vrije
inwisselbaarheid der valuta's te bevorde
ren.
Dat de regering niet is afgeweken van
het devaluatiepercentage van het Engelse
pond werd .door sommigen zeer verstandig
genoemd. De devaluatie, zo meende men,
zou voor Nederland een lichtpunt kunnen
zijn, doch dan moeten nog enige belang
rijke maatregelen genomen worden, zoals
afschaffing van de dividendstop, afschaf
fing van de speculatiewinstbelasting, con
solidering van de staatsschuld met verho-r
ging van het rentepeil en het verlaten dér
politiek van goedkoop geld. In dat geval
zou automatisch het vertrouwen in de gul
den kunnen terugkeren. Vooral met het
op de Benelux werd zulks van groot
belang geacht. Wil het ideaal van de Bene
lux verwezenlijkt worden, dan moeten
beide landen naar elkaar toekomen. In
Nederland zou het rentepeil verhoogd moe
ten worden tot het hogere Belgische.
Over. hét algemeen achtten bankiers
kringen het thans het juiste psychologisch
moment, om nog tot andere maatregelen
over te gaan, teneinde het vertrouwen in
de gulden te verhogen.
Voor 'de Bijzondere Strafkamer van de
rechtbank te 's Hertogenbosch begon Dins
dag-het proces tegen drie voormalige leden
van het Haagse politiecorps, de hoofdin
specteur S. P., de hoofdrechercheur J. N. V.
en-de onderinspecteur C. L. Zij zijn destijds
door het Bijzondere Gerechtshof in Den
Haag tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld wegens het tijdens de bezetting
arresteren vak. talrijke ïllégale werkers,
het „oprollen" van ondergrondse organisa
ties en het mishandelen van hun arrestan
ten.
De Bijzondere Raad van Cassatie gelast
te een nieuw onderzoek in deze zaak door
de bijzondere strafkamer van de Bossche
rechtbank en oordeelde het levens nood
zakelijk dat hierbij een twaalftal punten,
betrekking hebbend op de gedragingen van
enkele secretarissen-generaal en hogere
politie-autoriteiten tijdens de bezetting,
zouden worden onderzocht.
Over deze ongebruikelijke handelwijze
van de Bijzondere Raad heeft de officier
van justitie bij de strafkamer in Den Bosch,
mr. H. H. G. Verspyclc, na het getuigenver
hoor, in een tussenrequisitoir zijn mening
kenbaar gemaakt.
Mr. Verspyck verklaarde dat deze over
wegingen van de raad zijn inziens niet bin
dend zijn voor de rechter naar wie de raad
heeft verwezen. Hij verwachtte dat als de
rechtbank deze zaak zou berechten zonder
hierbij de twaalf punten te betrekken, de
raad deze beslissing zou eerbiedigen.
De vragen van de raad welke betrekking
hebben op beweerde onvaderlandslievende
gedragingen van Haagse poli-tie-ambtenaren
hielden naar het oordeel van de officier in
geen enkel opzicht verband met deze zaak.
Onaanvaardbare consequenties
„Ieder zal het met de Bijzondere Raad'
eens zijn," aldus mr. Verspyck, „dat het
morele gezag ener strafrechtpleging daalt
naarmate meer mensen ongestraft blijven,
die zich hebben bezondigd aan gelijksoor
tige misdragingen als zij, die wel gestraft
worden. Dit is reeds zo, wanneer dit ver
schijnsel aan machteloosheid van de be
trokken opsporingsorganen valt toe te
schrijven, maar meer nog indien het aan
partijdigheid van die organen ware te wij
ten. Echter: tegen de consequenties, die de
raad aan deze gedachtengang verbindt, be
staan naar mijn overtuiging onoverkome
lijke bezwaren."
Mr. Verspyck betoogde dat het toezicht
van het recht zich niet uitstrekt over het
vervolging?- en zuiveringsbeleid.
Hij verklaarde, dat gedetineerden te
Scheveningen onder leiding van de voor
malige N.S.B.-hoofdcommissaris van politie
in Den Haag een actie op touw hadden ge
zet om door allerlei beschuldigingen tegen
thans- nog in functie zijnde politie-ambte
naren en andere autoriteiten het vermoeden
te doen ontstaan, dat de bijzondere -rechts
pleging met twee maten mat. Zij hebben
een verzameling van- verdachtmakingen op
papier gezet, waarvan de twaalf punten
van de Raad van Cassatie een bloemlezing
vormen.
„Misplaatste vragen"
Mr. Verspyck betreurde het, dat hei ver
wijzingsarrest van de raad een 'smet. heeft
geworpen op de daarin genoemde personen,
opsporings- en vervolgingsorganen. Het
volgen van de door de Raad ingeslagen
weg zou er naar zijn mening toe leiden, dat
in dit proces allerlei personen in de positie
van verdachten werden gebracht zonder een
behoorlijke mogelijkheid van verdediging.'
Daarom achtte mr. Versuyck de twaalf vra
gen van de Raad behoudens enkele uitzon
deringen misplaatst en eveneens dé'beant-
woordiry* ervan.
Op een enkele vraag van de Bijzondere
Raad van Cassatie wilde hij ingaan, name
lijk die, welke doet twijfelen aan de hou
ding van.de huidige Haagse commissaris C.
Hij noemde het grievend, dat de raad door
zijn door de verdachten geïnspireerde vraag
deze functionaris, die zich als een goed
Nederlander heeft gedragen, als min of
meer verdacht individu had samengebracht
met politieke misdadigers van groot for
maat als de drie verdachten. Zelfs al zou
den hun beschuldigingen waar zijn, zo ver
volgde mr. Verspyck, dan nog zou een be
roep op- het slechte voorbeeld deze ver
dachten niet ontlasten.
Mr. Verspyck verklaarde nog, dat het
hem verre van aangenaam was zich met
betrekking' tot de gestelde vragen tegen de
Bijzondere Raad 'van Cassatie te moeten
keren, niet alleen wegens het gezag en de
eerbied, die de Raad geniet en die ook hij
het college toedraagt, maar ook omdat met
stelligheid mag worden verwacht, dat de
maar al te voorbarig oordelende menigte
de principiële grondslag van zijn betoog
niet zal kunnen of willen zien. Zij zal-er de
voorkeur aan geven om de beschuldiging
te uilen, dat er wat te verbergen valt en
dat het Openbaar Ministerie optreedt als
beschermer van corruptie en onrecht. Mr.
Verspyck zei, dgt hij deze beschuldiging
naast zich neer zou leggen.
Op verzoek van de verdediging werd de
behandeling van de zaak een week ge
schorst.
Gezin bivakkeerde onder
zakken aan Waalhaven
Dezer dagen trof dé Rotterdamse politie
aan de Waalhaven, bij pier zeven, een ge
zin aan. dat woonde onder jute zakken die
over struiken waren gehangen. Het gezin,
bestaande uit man, vrouw en drie kinderen,
respectievelijk twee jaar, een jaar en drie
maanden en vier weken oud, „woonde"
hier sinds twee weken. Zij sliepen op de
grond en bij gebrek aan beddegoed waren
zij toegedekt met zakken en lappen. De
kinderen hadden haast geen kleren aan.
Ook was er geen huisraad. Bij onderzoek
bleek, dat het hier het gezin betrof van
een veertigjarige schippersknecht die,
omdat hij ruzie met zijn baas had gehad,
met zijn gezin diens schip moest verlaten.
I-Iet jongetje van vier weken was ernstig
ziek en is Zondag in het Sophia-kinderzie-
kenhuis overleden. De twee andere kinde
ren, die er vuil en verwaarloosd uitzagen,
zijn met scabies naar de boezembarakken
overgebracht Een dokter was door dè
ouders niet geraadpleegd. De man heeft
inmiddels weer werk óp een schip ge
vonden, waarmee dit woningprobleem al
thans voorlopig is opgelost.
Wongsonegoro over toestand
in Midden- en Oost-Java
DJOKJAKARTA, 20 Sept. (Aneta). -
In verband met de geruchten, als zoudei
nog in de loop van deze week de Neder
landse troepen worden teruggetrokken ui
het gebied van Solo en Klaten, verklaard
de Republikeinse minister van Binnen
landse Zaken Wongsonegoro aan Aneta da
dienaangaande niets is beslist, ofschooi
van de zijde der Republikeinse delegati
in Indonesië alles in het werk wordt ge
steld om een beslissing terzake te verkrij,
gen. De heer Wongsonegoro zeide, een tele
gram te hebben ontvangen van de voorzit
ter der Nederlandse delegatie in Indonesië
de heer s'Jacob, waarin wordt gemeld, da
deze voornemens is, zich Dinsdag naa
Djokja te begeven voor het overhandigei
van een belangrijke beslissing van de re
gering in Den Haag.
De Republikeinse gouverneur van Oost
Java, de kolonel Soengko.no, deelde aar
Aneta mede naar aanleiding van ge
ruchten, als zou van Nederlandse zijde di
terugtrekking van de TNI uit Oost-Javi
zijn geëist - ,dat hoe dan ook, zo iet
niet zal gebeuren. Wij blijven controle uit
oefenen over de door ons bezette gebieder
en conform de regeling van het staken der
vijandelijkheden zullen slechts die
wisselingen of troepenverplaatsingen plaats
hebben, die wij nodig achten". Hij zeidi
voorts dat er in Oost-Java geen sprake
van een „rood gevaar"., En hij vervolg
met te verklaren dat, hoewel de order tol
het staken der vijandelijkheden in Oost'
Java reeds in werking is, men niet kan
spreken van bevredigende resultaten. Er
is nog geen overeenstemming verkregen
ten aanzien van de patrouillegebieden.
Faillissementen
De rechtbank te Haarlem heeft in staal
van faillissement verklaard:
Karl Ernst August Stein, hotelhouder,
destijds wonende te Overveen, gem. Bloe-
mendaal, Bloemendaalseweg 186, zich
thans bevindende in het buitenland. Rech
ter-commissarismr. N. Reeling Brouwer,
Curator: mr. T. A. M. A. van Löben Seis,
advocaat en procureur te Haarlem.
W. J. F. van Brakel loodgieter eerst wo
nende te Haarlem, Warmoesstraat 6, thans
wonende te Purmerend, Vooruitstraat
Rechter-Commissaris: mr. N. Reeling
Brouwer. Curator: mr. P. J. Prinsen Geer-
ligs, advocaat en procureur te Haarlem.
Wegens gebrek aan-actief werd opge
heven het faillissement van: L. P. M,
Beerenhout, stucadoor, wonende te Haar
lem, Alb. Thijmstraat 18.
TWEEDE KAMER
Voorwaardelijke straffen
voor Jodenverraad
Twee Haarlemse huisvrouwen tegen wie
14 dagen geleden wegens verraad l.ja'ar
gevangenisstraf werd geëist, zijn gisteren
door het Amsterdams Bijzonder Gerechts--
hof veroordeeld tot een jaar voorwaarde
lijk met een geldboetè van respectievelijk
tweehonderd vijftig en driehonderd gulden.
Het zijn M. C. M. B. en M. A. R„ die schul
dig verklaard werden aan het verraden
van drie ondergedoken Joodse landgenoten
in April 1944. Zij hadden een Duits-gezinde
agent van politie van het bureau Joodse
zaken het adres der onderduikers ver
strekt. Twee van hen bekochten dit met de
dood in een Duits concentratiekamp, de
derde keerde na de bevrijding in Nederland
terug.
In de sententie stond, dat»bij het over
wegen van de straf het Hof er rekening
mede had gehouden, dat beide vrouwen
een gezin hebben te verzorgen.
Communisten wensen een debat
(Van onze- parlementaire redacteur)
Zoals gebruikelijk is verscheen Dinsdag
middag na de opening van het nieuwe
zittingsjaar de minister van Financiën in
de eerste bijeenkomst van de Tweede
Kamer met een koffertje, dat de begrotings-
ontwerpen bevatte, welke hij de Kamer
aanbood. Hierna volgde de aankondiging,
dat de Nederlandse regering zich na de
devaluatie van het Engelse pond genood
zaakt had gezien te besluiten de gulden met
eenzelfde percentage te devalueren. Als
resultaat daarvan, zo liet de minister er op
volgen; is het zeer wel denkbaar, dat de
begrotingso'ntwerpen een wijziging zullen
moeten ondergaan. In het bijzonder zou
zulks kunnen gelden voor de beraamde
belastingplannen.
Minister Lieftinck stak allerminst onder
stoelen of banken, dat de regering met ge
mengde gevoelens tot deze beslissing was
gekomen. Maar gezien alle omstandigheden
moest zij helaas wel eenzelfde pad als de
Britten inslaan. Persoonlijk had hij 't blijk
baar een zeer hgrd gelag gevonden om
mede de verantwoordelijkheid voor dit be
sluit te dragen nadat hij sinds de bevrijding
alle krachten voor het gezondmaken van
de gulden had ingespannen. Alleen de over
weging, dat het vraagstuk van de betalings
balans het noodzakelijk maakte, de Britten
na te volgen en dat bij een juist beleid en
de nodige offervaardigheid en zin tot sa
menwerking van ons volle het internationaal
handels- en betalingsverkeer op betere
(vrijere) basis kan brengen, had hem ken
nelijk doen berusten in hetgeen thans on
vermijdelijk geacht moet worden. Niet in
de laaffte plaats deed jpist ook dit per
soonlijke woord minister'Lieftinck eer aan.
De heer "Wagenaar (C.P.N.) wenste
terstond een gedachtenwisseling naar aan
leiding van de regeringsverklaring. Voor
zitter Kortenhorst was er voor om de
Kamer weldra, mogelijk nog in de loop van
deze week, te doen beslissen, of zij voor
zulk een gedachtenwisseling voelde. De
minister van Financiën waarschuwde
echter, dat hij niet zo snel in staat zou zijn
nadere mededelingen aan het parlement te
verstrekken. De weldra te benoemen Ka
merpresident zal nauw contact met de
bewindsman onderhouden om na te gaan,
42. Daar ging het reeds gebeuren! Panda
en Tsjoeketsjoek, in hun niet meer te stui
ten vaarthaalden de andere renners in!
Hij kwam eerst gelijk met de laatste, haal
de hem in.stoof dan suizend en tsjoe-
k end langs de tweede, de derdeEn
Jockey Wipperwind, die de leiding had op
het paard Samba, en die al lang dacht dat
h\j ging winnen, zag plotseling iets langs
zich heen vliegen. Neem ??ie niet kwalijk
dat ik even vóór ga," zei Panda nog, en
toen was hij al voorbij. Tsjoeketsjoek had
de leiding! En hoe! „Ai mij," mompelde
Joris Goedbloed duister. „Duizend tegen
één! Als onschuldig weddenschap-stalle-
tjes-eigenaaf kan ik mij een dergelijke
guitigheid van een stuk huisvlijt niet ver
oorloven! Dit gaat te ver! Ook de geestig
heid van een blikslager dient binnen de
grenzen te blijven. Let op. Ik moet maat
regelen nemen, teneinde deze prop lompen
en oude metalen in zijn woeste vaart te
sluiten!" Met een ruk draaide hij zich om,
en hij liep, een verontschuldiging mom
pelend, zijn buurman ondersteboven. Daar
na zette hij een voet op de lexining, alsof
hij van plan was zich van de toeschouwers
tribune af, en op het'veld van de renbaan
te storten. Welk onheilsplan zou zich onder
zijn hoge zijden hoed gevormd hebben?
zo vraagt men zich af.
wanneer de Kamer een besluit zal kunnen-
nemen:
De weldra te benoemen voorzitter
De Grondwet eist benoeming door de|
Kroon, na indiening van een voordracht
door de Kamer. Steeds draagt dan het
staatshoofd aan nummer één van-die voor
dracht het presidentschap op. De nummers
twee en drie treden als eerste, respectie
velijk tweede ondervoorzitter op.
Evenals vorig jaar kwam dr. Kortenhorsti
als nummer één uit de bus, maar weder
om demonstreerde een deel der Kamer dat
het tegen hem als president bezwaren
koestert,, want hij kreeg slechts 60 van de
82 stemmen. In het bijzonder heerst er in
de fractie van de Partij van de Arbeid
enige tegenzin omdat hij nog gedurende
zijn voorzitterschap als advocaat is opge
treden in zaken, waar hij misschien beter
buiten gebleven ware. Dat verklaart de
uitslag van deze stemming. Die voor het
eerste onder-voorzitterschap had wederom
tot resultaat, dat mr. Donker (Arbeid)
zulks zal worden. Mr. Terpstra (A.R.),
wordt opnieuw tweede onder-voorzitter.
Arbeiders sloegen op
onontplofte granaat
Tijdens graaf'werkzaamheden op de Oos-
terdokskade te msterdam stuitten arbei
ders Dinsdagi, Jdag op een vrij groot
metalen voorwerp. Er werd met een schep
op geslagen om het los te wrikken. Toen
dit niet gelukte ging men het voorwerp uit
graven. Het bleek een onontplofte granaat
te zijn. Indien men op het slaghoedje zou
hebben geslagen, zou het projectiel ontploft
zijn. De marine' heeft de granaat onscha
delijk gemaakt.
A la Hugo de Groot. Een Duits gezin van
vier personen is er in geslaagd uit zijn
woonplaats Ratibor in het door Polen
bezette Opper-Silezië te vluchten, door
zich op te laten sluiten in een kist, die
dichtgetimmerd en verzonden werd en
behouden in Fiirth irn Walde in de
Amerikaanse zóne aankwam. Douane
beambten te Furth hoorden vreemde
geluiden in de kist, openden deze en
vonden moeder, vader en twee kinderen
uitgeput, doch ongedeerd na hun ver
blijf van vijf dagen in de kist.
Held. De filmspeler Richard Dix is op 54-
jarige leeftijd te Hollywood aan een
hartziekte overleden. Richard Dix heeft
zowel in de stomme als in de geluids
film vooral bekendheid verworven als
held in Wild-Westfilms.
Eruit. De onder communistische leiding
staande Canadese zeeliedenbond, waar
van de jongste slaking leidde tot de
langdurige staking in de Londense ha-
vens, is uit het Canadese vakvereni
gingscongres gestoten.
Maar de kat kwam weer. Een zekere Henri
Vilette was te Alengon (Frankrijk)
bezig een kat in een vijver te verdrin
ken, toen hij. in het water viel en zelf
verdronk. De kat kroop uit het water
en verdween.
Trekt-op-die-mist. Tijdens de vierde al
gemene vergadering' van de Unesco in
Parijs heeft de voorzitter, dr. Sarve-
palli Radhakrïshnan, die ambassadeur
van India bij de Sovjet-Russische re
gering is, voorgesteld dat twee hoofden
van Oosterse staten, twee van Westerse
landen, benevens president Truman en
maarschalk Stalin bijeen zouden komen,
„niet om directe resultaten op politiële
gebied te bereiken, doch om de verblin
dende mist van het wederzijds verkeerd
hegrijpen te doen optrekken".
Het voorstel ontving luide bijval.
