Haarlems Dagblad
Balkan
Publicatie van het Unie-statuut
op aanstaande Vrijdag verwacht
Benelux Voor-unie zal nief op
10ctober in werking kunnen treden
Scherpe aanval van Churchill op
de socialistische regeringspolitiek
Onbetrouwbaarheid van Russische kant
noodzaakt tot stopzetting van besprekingen
Weerbericht
64e Jaargang INo. 19359
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
Donderdag 29 September 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent. per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post f 4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en <@prcrt}te 'iijaariettisttie Courant (anno 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
De BALKANISCHE TROEBELEN van
deze tijd wekken herinneringen op aan
stormen, die in het verleden in hetzelfde
deel van Europa hebben gewoed. Ofschoon
omstandigheden en verhoudingen nu zo
veranderd zijn dringt de gedachte zich op,
dat in alle omstandigheden en verhoudin
gen de Balkan-landen met korte afwis
seling van rustperioden een stormcen-
trum zullen blijven vormen. Tot, op den
duur, kalmerende invloeden van stijgende
ontwikkeling en beschaving verandering
zullen brengen. Maar de toestand, waarin
de Balkan onder Russisch toezicht met op
gedrongen regeringen verkeert is daar niet
bevorderlijk voor. Dat Joego-Slavië, onder
de zich niet onderwerpende Tito, geëist
heeft dat negen leden van het Hongaarse
gezantschap binnen de vier-en-twintig uur
het land zullen verlaten, omdat de Hon
gaarse regering negen leden van het Joego
slavische gezantschap heeft doen verdwij
nen, doet aan oude tijden denken. De we
reld placht toen ook vaak verbaasd te staan
over balkanische vindingrijkheid. De hui
dige wederzijdse afbraak van gezantschap
pen sluit zich daar bij aan. Het is geen
diplomatiek gebruik, gehele teams van
diplomaten weg te sturen. Dat een enkele
diplomaat, een militaire attaché bijvoor
beeld, de uitnodiging krijgt te verdwijnen
is ook in andere landen' meermalen voor
gekomen. Maar dat men negentallen weg
stuurt is „geen stijl". De Joego-Slavische
gezant in Boedapest, beroofd van zijn naaste
medewerkers maar zelf nog op zijn post
geduld, zal zich afvragen of het zin heeft
een nieuwe ploeg te laten komen. Zal men
die toelaten? Doet men het niet, dan blijft
hij wellicht tenslotte alleen over, als Tito
tenminste de diplomatieke betrekkingen
wil handhaven en hem dus niet terugroept.
Hetzelfde zou, in revanche, dan het lot van
de Hongaarse gezant in Belgrado zijn. Ons
Êedachtenoog ziet de beide heren moeizaam
memoranda en nota's tikken zij zullen
de routine wat kwijt zijn en moeizaam
rondtobben tussen mappen, dossiers en
kaartsystemen, die hun vrouwen zullen
moeten bijhouden. Het ziet hen ook van het
ene telefoontoestel naar het andere rennen
en de dag verwensen, waarop zij besloten
communistisch diplomaat te worden.
Maarschalk Tito zelf heeft intussen weer
eens stoere taal gesproken. Hij beschuldigt
Russische leiders ervan dat zij een prin
cipe der oude Romeinen: verdeel en heers
(divide et impera) op de Balkan toepassen.
Misschien heeft hij daarbij aan (nu wijlen)
de Bulgaarse leider Dimitrof gedacht, die
een paar jaar geleden een Balkan-federatie
wou stichten zonder eerst aan Moskou ge
vraagd te hebben of het mocht, en binnen
enkele dagen haastig moest terugkrabbelen.
Overigens doet het, als mep zich het ver
leden herinnert, wat wonderlijk aan dat
iemand zich moeite zou moeten geven om
verdeeldheid op de Balkan te zaaien.
Zijn onveranderlijke trouw aan het
Marxistische Leninisme betuigend heeft
Tito gezegd: Wij zijn niet bang. Wij blijven
communisten, en in principiële kwesties
zijn de Joego-Slavische vertegenwoordigers
bij de U.N.O. met Rusland blijven meestem
men, maar voor het overige zullen wij zelf
de dienst wel uitmaken. Men kan de kleine
volken niet met voeten treden, heeft hij
•aan toegevoegd en wat hun geest betreft
is dat waar. Maar men kan ze wel militair
overhoop lopen en jarenlang tiranniseren,
zoals Hitier kort geleden nog duidelijk
heeft aangetoond. De Joego-Slaven kunnen
dat evenmin als wij (en anderen) vergeten
zijn en daarom zullen zij deze Tito-verkla-
ring met enige verwondering hebben ge
lezen. Het is merkwaardig dat hij zo be-
paald-uitdagend tegen Sovjet-Rusland blijft
optreden, zonder dat hij zich daarbij ook
maar in het minst op het Westen beroept.
Integendeel: hij heeft er uitdrukkelijk bij
verzekerd dat Joego-Slavië niet naar „het
Westelijke blok" is overgegaan. Hij heeft
zijn verzekering, dat men de kleine volken
niet met voeten kan treden, zowel tot de
grote mogendheden in het Westen als tot
die in het Oosten gericht. Hij legt er zich
evenwel op toe de Russen te sarren. Dat
zij Truman's onthulling over een atoom
explosie in Rusland bevestigd hebben met
mededeling, dat zij de atoom-bom heb
ben gefabriceerd, deert maarschalk Tito
niet. De vrees dat zij zijn land wel eens
konden uitkiezen om er hun Bikini-proeven
te némen is hem blijkbaar vréémd. Hij
niet onder de indruk van de'kracht van
de Russische beer, al constateert hij dat er
met wapor.s gekletterd wordt langs zijn
grenzen er. dat loopgraven worden aange
legd in Hongarije en Roemenië. In menige
hoofdstad in hot Westen zal men zich dan
nek afvragen: op grond van welke informa-
vergaard in de tijden van zijn goede
verstandhouding met Moskou. o;> grond van
welke zekerheid omtrent Sovjet-Rusland
neemt hij deze uitdagende houding aan?
Hij zou immers alleen maar onwillig kun
nen zijn en zich in zijn redevoeringen kun
nen bepalen tot de rechten der kleine vol
ken, zijn zuivere bedoelingen en zo meer.
Maar hij gaat verder. Hij tart. Daarmee
tast hij het machts-prestige van de Sovjet-
Unie in de buitenwereld aan.
Dat dit laatste niet zonder uitwerking
blijft bewijst het toenemende verzet tegen
Russisch-gezinde regeringen in landen
Hongarije gn Tsjecho-Slowakije, waar
arrestaties en de processen talrijk zijn
en de onrust kennelijk groot is. Wie erg
slim poogt te zijn en veronderstelt, dat Tito
In overleg met Moskou slechts een komedie
opvoert en daarmee Westerse hulp poogt te
krijgen, ziet dit weersproken door zijn luid
verkondigd communisme en door de schade
die hij de Russen in andere landen toe
brengt. Zou tenslotte het Engelse weekblad
gelijk krijgen, dat onlangs verzekerde dat
men in Moskou cle Molotof-politiek van de
„veiligheids-gordel" in het Westen wil
prijsgeven omdat men er meer nadeel dan
'voordeel in ziet? R. P.
Noodweer in Spanje
kostte vijftien levens
Een hevig noodweer dat Spanje teisterde,
heeft vijftien doden en enige honderden
gewonden en daklozen geëist.
Verscheidene honderden woningen kwa
men onder water te staan, spoor- en ver
keerswegen wei-den letterlijk weggespoeld.
De storm, gepaard gaande met zware
regenval, woedde het hevigst in de distric
ten Malaga en Cadiz.
Twaalf vrouwen werden door de bliksem
getroffen en gedood, een vrouw en een
visser verdronken. Een man verloor het
leven toen zijn huis instortte.
Haagse conferentie spoedig weer aan de Ronde Tafel
Vlotte gang van zaken in de culturele commissie
's-GRAVENHAGE 28 September (ANP).
Het statuut van de toekomstige Neder
lands-Indonesische unie zal ruim twee do
zijn, waarschijnlijk 26 artikelen bevatten,
aldus verneemt de speciale correspondent
van het ANP. De redactie der artikelen is
gebaseerd op de reeds bereikte overeen
stemming en wordt opgesteld door de
heren Blom, Anak Agoeng en Soepomo,
die nog deze week met het werk hopen ge
reed te komen, zodat de reeds eerder ge
dane veronderstelling, dat in de week van
2 tot 8 October een plenaire vergadering
kan worden gehouden, aan waarschijnlijk
heid wint. De datum 5 October wordt thans
reeds in conferentie-kringen genoemd. De
grote ovale tafel wordt intussen in de
Ridderzaal weer in gereedheid gebracht.
Men verwacht Vrijdag na de vergadering'
van de centrale commissie de officiële pu
blicatie van de inhoud van het unie-statuut.
Het charter van de souvereiniteitsover-
dracht zal dezer dagen in de betrokken sub
commissie ter sprake komen. De BFO en
de Nederlandse delegatie hebben hiervoor
reeds een concept opgesteld.
Over het verloop van zaken na het einde
van de Haagse conferentie verneemt de
correspondent van het ANP nog de vol
gende bijzonderheden:
Van Indonesische zijde stelt men het
verloop van zaken zo voor, dat onmiddel
lijk na terugkeer in Indonesië de resul
taten ter ratificatie aan de verschillende
parlementen zullen worden voorgelegd.
Tevens zal de tekst van de voorlopige con
stitutie aan goedkeuring moeten worden
onderworpen. Daarna zal een voorlopige
regering van de RIS worden benoemd en
een president worden aangewezen. Deze
voorlopige regering zal dan een afvaardi
ging naar Den Haag zenden om de souve-
reiniteit in ontvangst te nemen en het
charter van de overdracht te ondertekenen.
De tekst van de voorlopige constitutie van
de RIS is thans bijna gereed.
Naar wij voorts vernemen verlopen de
besprekingen in de culturele commissie
zeer bevredigend. Bij informele contacten
is reeds gebleken dat geen der delegaties
bezwaren maakt tegen instelling van een
culturele raad ter verwerkelijking van de
Chinees-Russisch geschil
op de UNO-agenda
De Chinese afgevaardigde bij de UNO, dr.
Tsiang, heeft de Sovjet-Unie in de agenda
commissie ervan beschuldigd, dat zij de
verplichtingen van het Chinees-Sovjet-
Russische verdrag van 1945 niet nakomt.
Het verdrag was volgens hem op twee pun
ten door de Sovjet-Unie geschonden, name
lijk met betrekking tot de territoriale inte
griteit van Mandsjoerije en de controle van
Dairen.
De Chinese regering was van oordeel,
dat de enig juiste handelwijze voor haar
er in bestond om de zaak voor de algemene
vergadering der UNO te brengen.
De Sovjet-Russische minister van Bui
tenlandse Zaken, Wysjinski, zeide in ant
woord hierop, dat de Chinese regering thans
de blaam van haar nederlaag in China op
de Sovjet-Unie poogt af te schuiven. Er
zijn geen bewijzen aanwezig van Sovjet-
Russische wapenhulp aan de Chinese com
munisten, aldus Wysjinski. „Uit het Ameri
kaanse witboek over China is gebleken, dat
Amerika de Chinese regering" met al zijn
kracht geholpen heeft."
Met 11 tegen 2 stemmen werd besloten
de kwestie op de agenda te plaatsen. De
Sovjet-Unie en Polen stemden tegen. Wy
sjinski onthield zich van stemming toen de
commissie besloot de zaak aan de politieke
commissie voor te leggen.
culturele samenwerking. Deze samenwer
king denkt men te regelen in een aan het
unie-statput toegevoegd accoord. Van Ne
derlandse zijde heeft men bij de nadere
formulering van dit accoord de bestaande
culturele overeenkomsten van Nederland
met België, Frankrijk en Engeland tot
voorbeeld genomen.
In dit accoord zullen dus voorzieningen
worden getroffen over uitwisseling van
wetenschappelijke krachten, studenten, ge
lijkstelling van diploma's, onderwijs in de
talen van de twee landen en onderwijs in
elkanders cultuurgeschiedenis.
De leden van de culturele raad zullen
worden benoemd door de regeringen en zo
veel mogelijk worden genomen uit alle
schakeringen van het maatschappelijk
leven.
Trumans hulpplan thans
wet geworden
President Trumans program voor Ameri
kaanse wapenlevering aan het buitenland
ten bedrage van 1.314.010.000 dollar, waar
van de bij het Atlantisch pact aangesloten
landen een milliard dollar ontvangen, is
gisteravond wet geworden, doordat het zo
wel door het Huis van Afgevaardigden (met
223 tegen 109 stemmen) als door de Senaat
(bij mondelinge stemming) werd goedge
keurd. De wet behoeft alleen nog de hand
tekening van de president om officieel van
kracht te worden. Het bedrag, dat is vast
gesteld voor de landen van het Atlantisch
pact en zes andere landen, moet nog door
de commissies voor toewijzingen worden
goedgekeurd:
Het Huis van Afgevaardigden had bij
eerdere gelegenheid slechts 580.495.000
dollar voor het wapenprogram willen uit
trekken.
Het wapenprogram heeft thans de nieu
we naam „wet betreffende hulp voor we
derzijdse verdediging" gekregen. Er wordt
in bepaald, dat de landen van het Atlan
tisch pact 500 millioen dollar in contanten
zullen ontvangen en dat 500 millioen dollar
zullen worden gebruikt voor aankoopmach
tigingen ter betaling van wapenbestellin
gen.
Van de 500 millioen in contanten zullen
er honderd millioen onmiddellijk ter be
schikking worden gesteld. De overige 400
millioen zouden worden gegeven, wanneer
het defensie-comité van de Atlantische
landen samenhangende defensieplannen
heeft opgesteld.
De republikeinse afgevaardigde John
Vorys (Ohio) verklaarde, dat de jongste
atoomexplosie in de Sovjet-Unie de mening
van vele leden van het Huis met betrekking
tot dit program had beïnvloed. Hij zei, dat
„halve maatregelen in de V. S. en Europa
geen antwoord zouden zijn op de Sovjet-
Russische vorderingen op atoomgebied.
De republikeinse afgevaardigde Lawrence
Smith (Wisconsin) zei, dat president Tru
mans mededeling over de Sovjet-Russische
atoomexplosie de levering van wapenen
aan Europa een „ijdel gevaar" had gemaakt.
Sympathiseerde Dimitrof
met Tito's plannen?
Volgens „Borba", het blad van de Joego
slavische communistische partij, sympathi
seerde wijlen Georgi Dimitrof, minister
president van Bulgarije, tot aan zijn dood
in Juli met Tito's afkeer van de cominform
ondanks zijn duidelijke pro-Sovjet-Russi
sche politiek.
Toen Dimitrof in Maart 1948, kort nadat
Joegoslavië de eerste diplomatieke nota met
critiek van de Sovjet-Unie had ontvangen,
in Belgrado was, zou hij hoge Joegoslavi
sche functionarissen aangespoord hebben
„standvastig te blijven". „Dimitrof was ech
ter ziek en verkeerde in een moeilijke situa
tie. Hij kon niet riskeren, een Trotskyist
genoemd te worden. Hij was bij ha de enige
man in de Bulgaarse communistische par
tij, die oprecht broederlijke betrekkingen
met Joegoslavië wenste", zo voegt het blad
er aan toe.
Op de Radiolyvipia-tentoonstelli?ig in Lon
den trekt vooral de apparatuur voor kleu
rentelevisie van de radiofabriek van Pye
in Cambridge de belangstelling. De op-
neemcamera, hier afgebeeld, is voorzien
van een roterende schijf die in drie filter
segmenten (rood, geel en blauw) verdeeld
Deze schijf draait 1500 maal voor de
lens langs zodat in elk televisiebeeldje deze
drie hoofdkleuren dus eigenlijk pas na
elkaar verschijnen. Het menselijk oog kan
dergelijke snelle „indrukken" echter niet
uit elkaar houden" en ziet de opeenvol
gende eenkleurige beelden op het televisie
scherm samenvallen tot één beeld, waarin
door „optische vermenging'' van het rood,
geel en blauw alle kleuren natuurgetrouw
weergegeven zijn.
Devaluatie van de mark wekt
beroering in West-Duitsland
Piotesten van Adenauers
kabinet
Zoals wij gisteren reeds in een deel van
onze oplage mededeelden, hebben de ge
allieerde Hoge Commissarissen voor Duits
land na een bijeenkomst, die bijna onafge
broken achttien uur had geduurd, bekend
gemaakt, dat zij waren overeengekomen
een devaluatie van de West-Duitse mark
tot een nieuwe dollarkoers van 23,8 dollar
cent toe te staan. De hoge commissie voeg
de daar echter aan toe, dat elke bestaande
methode van discrimininering en vorm van
dumping dient te worden tegengegaan.
Een onderzoek zal worden ingesteld om
vast te stellen, welke maatregelen voor de
uitvoering van dit besluit noodzakelijk zijn.
Binnen zeven dagen zullen maatregelen
worden genomen om te verzekeren, dat de
belangen der kolen-importerende landen
niet worden benadeeld door de huidige
koerswijziging.
In een poging om tijd te winnen, in ver
band met deze belangrijke kwestie van de
kolenprijzen, heeft de West-Duitse rege
ring enige uren na deze geallieerde bekend
making verklaard, dat zij de beslissing over
de devaluatie heeft uitgesteld. Dr. Ade
nauer, de West-Duitse kanselier, deelde
mee, dat zijn regering onder geen enkele
omstandigheid de binnenlandse kolenprijs
zal verhogen. En later op de dag voegde
de kanselier daar aan toe, dat het Duitse
kabinet, hangende de besprekingen, die het
nog met de commissie wil voeren, de voor
gestelde nieuwe wisselkoers niet als finaal
beschouwt.
Het kabinet had de geallieerden name
lijk om een grotere devaluatie verzocht,
namelijk 22,5 procent (in plaats dus van
twintig procent).
Duitse economische kringen beschouwen
dit geallieerde besluit als een overwinning
van het Franse standpunt; Frankrijk im
mers had een devaluatie voorgesteld van
vijftien procent, de andere bondgenoten
van 25 procent. Franse deskundigen zijn
evenwel van oordeel, dat een verdere de
valuatie van de mark de Duitse economie
buiten de normale concurrentie in Europa
zou hebben gebracht.
In de West-Duitse Bondsdag verklaarde
de sociaal-democratische leider, Kurt
Schumacher, onder luid applaus, dat het
geallieerde besluit was genomen in het
voordeel van andere belangen dan de Duit
se, en ten koste van de economie van Duits
land. En andere gedelegeerden spraken
hun vrees uit voor de toekomst van de
Duitse steenkoolindustrie.
Vandaag zou de Hoge Comrrimissie deze
kwestie met dr. Adenauer en zijn collegas
bespreken. Later op de dag komt de Com
missie dan weer in besloten zitting bijeen.
Sinkiang erkent communistisch
bewind
Sinkiang, de Noord-Westelijke grens
provincie van China, heeft besloten de
communistische regering in China te erken
nen. De provincie had al eerder de be
trekkingen met de nationalistische regering
verbroken.
Twee straaljagers
hadden pech
Noodlandingen bij Leeuw
arden en Volendam
Om vier uur gistermiddag stegen twee
straaljagers op van het militaire vliegveld
bij Leeuwarden. De motor van één der toe
stellen sloeg nog tijdens het starten af, zo
dat de. piloot zijn toestel onmiddellijk weer
tot stilstand wilde brengen. De straaljager
had echter inmiddels zoveel snelheid, dat
de machine over een dijkje vloog en ver
volgens over een sloot, en tenslotte in een
weiland tot stilstand kwam. Een grote rook
kolom steeg onmiddellijk uit het toestel op;
de brand werd door de luchtmacht-brand
weer geblust. De schade aan het toestel is
vrij belangrijk. De piloot is ongedeerd.
Het tweede toestel' was niet veel for
tuinlijker, want enige tijd later moest het
een noodlanding maken bij Volendam. De
oorzaak hiervan is, dat de piloot als gevolg
van weersomstandigheden de koers is kwijt
geraakt en toen met benzine-gebrek te
kampen heeft gekregen.
De noodlanding trok uiteraard in Volen
dam een zeer grote belangstelling en aller
wegen in het dorp werd met lof gesproken
over de wijze waarop de sergeant-vlieger
het toestel aan de grond heeft gezet. Hoe
wel het toestel vrij zwaar werd beschadigd,
bleef de piloot volkomen ongedeerd.
Het woord is aan..
J ean Giono
Men weet nooit het gewicht van
een zonnestraal.
Afroming van devaiuatiewinst
(Van onze parlementaire redacteur)
Van bevoegde zijde verneem ik dat zo
wel voor het Bedrijfschap voor Visserij
producten als voor het Bedrijfschap voor
Zuivel verordeningen bestaan die de moge
lijkheid scheppen tot afroming van deva
luatiewinsten. De voorzitters van de des
betreffende bedrijfschappen hebben de be
voegdheid uit te maken of er aanleiding
bestaat over te gaan tot een dergelijke
maatregel en zo ja, tot hoever die afroming
zou moeten gaan.
Zelfs indien een dergelijke extra-winst
geheel aan het Landbouw-Egalisatiefonds
zou moeten worden afgedragen, zou de
normale winst van de exporteurs niet wor
den aangetast.
Men gaat thans in Den Haag na of er
bizondere exportbeffingen moeten komen
voor het geheel of gedeeltelijk afromen van
devaluatiewinsten bij de uitvoer naar dol-
largebieden. Ik kreeg de indruk dat men
een dergelijke afroming ten opzichte van
kaas wel zeer nuttig zou achten, niet om de
uitvoer te doen verminderen, maar om het
binnenlandse prijspeil te beschermen, het
geen zeer nodig blijkt te zijn.
Wat men van de Voor-unie kan verwachten
(Van onze correspondent te Brussel)
Het staat nu reeds vast, aldus deelde
men mij in officiële Belgische kringen
mede, dat de voor-unie der Benelux
op October niet van kracht zal kunnen
worden. Men is niet klaar gekomen
met de administratieve conventies. Bel
gen en Nederlanders zijn het nog niet
eens over de lijst van producten, die
zullen vrijgegeven worden in de
wederzijdse ruil en tenslotte maakt de
devaluatie een herziening noodzakelijk
van de specifieke voorwaarden, waar
op de economische unie gesteund zal
worden.
Wat kan de Benelux-verbruiker van de
voor-unie verwachten?
Men hoede zich voor gevaarlijke alge
meenheden: De voor-unie is niets meer
maar ook niets minder, dan een gewoon
handelsverdrag, een goederenruil, die n
schien nog niet eens zo uitgebreid zal zijn
als de vooroorlogse Belgisch-Nederlandse
handel, alhoewel dat reeds een enorme
verbetering betekent op de huidige toe
stand. De voor-unie betekent inderdaad dat
bepaalde producten volledig vrij gegeven
worden in de ruil tussen Nederland en
Devaluatie-debat ïn het Britse Lagerhuis
„Hef is onmogelijk om de minister van
Financiën voortaan nog te geloven"
Winston Churchill, de leider van de
oppositie in het Britse Lagerhuis, heeft
Woensdag in het parlement verklaard, dat
Ruslands bezit van de atoombom en de
financiële crisis „een somber uur" voor
Engeland hebben doen slaan.
Hij diende een amendement van de
oppositie in op de regeringsmotie, die in
feite een vertrouwensvotum voor de eco
nomische politiek der regering vraagt.
Churchill's amendement wijt de devaluatie
van het pond aan het „voortdurend finan
cieel wanbeheer" van de regering.
Churchill achtte het de hoogste tijd, dat
Engeland een ander parlement zou krijgen,
waarin alle moeilijkheden een grotere kans
op oplossing zouden hebben.
Weer strubbelingen in Berlijn
Spoorwegconflict nog steeds met geliquideerd
De Westelijke geallieerde commandanten
van Berlijn hebben hun Russische collega,
generaal-majoor Kotikof, doen weten, dat
zij de viermogendheden besprekingen met
hem niet kunnen voortzetten, zolang de
Russische autoriteiten in gebreke blijven
de aangegane overeenkomsten na te komen.
In een brief aan Kotikof verklaren de
commandanten, dat zij van de geallieerde
Hoge Commissarissen liet. verzoek hebben
ontvangen om de onderhandelingen over de
normalisatie van het leven te Berlijn, die
door de vier ministers van Buitenlandse
Zaken na hun Parijse zitting waven aanbe
volen, stop te zetten.
Zij verklaren, dat het geen nut heeft de
besprekingen voort te zetten, daar de Rus
sen de overeenkomst over de Berlijnse
spoorwegstaking niet waren nagekomen en
représaille-maatregelen hadden genomen
tegen een groot aantal West-Berlijnse
spoorwegarbeiders, die gestaakt hadden.
In een geval, aldus de brief der Weste
lijke commandanten, had de Franse com
mandant, generaal Ganeval, om een onder
houd over deze kwestie met generaal Koti
kof verzocht en had hij ten antwoord ge
kregen, dat generaal Kotikof met verlof
was. Dezelfde dag had de Britse comman
dant, generaal Bourne, echter over een
ander onderwerp een gesprek met Kotikof.
De Westelijke commandanten hebben de
West-Berlijnse magistraat gelast de aan
vullende betaling van 40 procent in Wes
telijke marken ten behoeve van de spoor
wegarbeiders na morgen te staken.
Op een persconferentie zeide generaal
Ganeval: „Wij namen deze verplichting
van de door de Russische autoriteiten ge
controleerde „Reichsbahn" over. Wij kun
nen deze betalingen echter niet voortzetten
daar wij geen gewoonte wensen te maken
van het overnemen van Sovjet-verplich
tingen en de fondsen waaruit de gelden
afkomstig waren thans in handen der
West-Duitse regering zijn. Ik ben niet van
oordeel, dat dit besluit een hernieuwing
van de spoorwegstaking ten gevolge zal
hebben".
Reuter tekent hierbij aan, dat 29 Juni
besloten werd genoemde 40 procent van de
salarissen te betalen in het kader van de
overeenkomst ter beëindiging van de Ber
lijnse staking. Deze overeenkomst, loopt
morgen ten einde.
De Britse plaatsvervangende comman
dant, brigade-generaal Benson, heeft ver
klaard, dat het besluit om de viermogend-
hedenbesprekingen te beëindigen, slechts
betrekking heeft op de besprekingen over
de normalisatie van het leven in Berlijn.
Dit behoefde niet noodzakelijk invloed te
hebben op de besprekingen op een ander
niveau.
„Over al onze moeilijkheden hangt de
schaduw van de atoombom, die de Russen
om nog niet uiteengezette redenen vóór de
Engelsen hebben kunnen maken, ofschoon
gelukkig niet vóór de Amerikanen", zo
zeide Churchill.
Churchill critiseerde de nationalisatie-
politiek en de hoge directe belastingen en
wijdde vervolgens uit over de hogere kos
ten van de invoer uit het dollargebied, die
de devaluatie heeft meegebracht. Hij zeide
niet te kunnen geloven, dat de Amerikanen
hun hoge' tarieven onmiddellijk zouden ver
lagen.
Churchill had het pond liever tot op
zekere hoogte vrijgelaten ïn plaats van de
huidige strakke methode om de koers op
het allerlaagst denkbare peil vast te zetten.
„Dit is wat wij in 1931 hebben gedaan:
de laatste keer, dat wij de socialistische
financiële wanorde moesten opruimen", zo
zeide hij.
Churchill, die verschillende malen ge
durende zijn rede door uitroepen van de
Labourbanlten werd onderbroken, ver
klaarde: „Gewone mensen kunnen moei
lijk begrijpen hoe een minister met al zijn
kennis en reputatie voor integriteit het met
zijn geweten in overeenstemming heeft
kunnen brengen om rond te draaien als een
eekhoorn in zijn kooi en al zijn vroegere
uitspraken te vergeten".
Labourleden scheeuwden „neen", toen
Churchill hieraan toevoegde: „Hij staat
jammerlijk te kijk met zijn verzwakte repu
tatie".
Churchill bracht in herinnering hoe sir
Stafford Cripps negen maal ontkend heelt,
dat het pond zou devalueren en hij zeide,
dat het in de toekomst onmogelijk zal zijn
neg langer te geloven in de verklaringen,
die hij als minister van Financiën zal af
leggen.
„De ijdele waan van het socialisme", zo
besloot Churchill, „is principieel tegenstrij
dig met de menselijke natuur en kan slechts
in de onverkorte vorm van het commu
nisme aan volken worden opgelegd."
Nederlaag in Hogerhuis
De Britse regering is in het overheer
send conservatieve Hogerhuis met 93 tegen
24 stemmen verslagen ten aanzien van haar
devaluatie-politiek. Een regeringsmotie,
waarin in feite om vertrouwen in haar
financiële en economische politiek werd
verzocht, werd namelijk verworpen.
Deze nederlaag heeft geen invloed op de
positie der regering, daar het Hogerhuis
geen bevoegdheid heeft in financiële zaken.
Deze zijn gereserveerd voor het Lagerhuis.
België en dat geen enkele deviezen- of
administratieve moeilijkheid deze vrije ruil
mag beletten. Men kiest deze producten
onder die, waarvan de markt reeds gedeel
telijk verzadigd ïs.
Waarom? Uitsluitend, omdat de deviezen-
positie van Nederland in gevaar zou komen,
indien een bepaald schaars product zou
worden vrjjgemaakt. Teveel van dergelijke
producten vrij in Nederland te laten binnen
komen, bijvoorbeeld katoenen onderkle-
ding, huishoudartikelen en anderen zou een
extra-uitgave van Belgische francs tot ge
volg hebben en tot nu toe heeft Nederland
grote bedragen in goud moeten betalen om
zich de nodige francs aan te schaffen.
Langzamerhand wil men de lijst van
„voor-unie"-producten uitbreiden, totdat
de circa 2000 posten goederen van het
Benelux-douane-tarief vrij over de Bel
gisch-Nederlandse grens zullen gaan.
Dat Belgische verbruiksgoederen op de
Nederlandse markt komen, moet dus tot
gevolg hebben, dat de Nederlandse verbrui
ker beter bediend wordt voor hetzelfde
geld. Tegen einde 1949 vervalt in Neder
land de textielrantsoenering en men kan
zich afvragen, of het werkelijk zo nadelig
is, dat de eigen Nederlandse industrie met
de Belgen zal moeten ocncurreren. Een in
dustrie, die te veel beschermd wordt door
de import vergunning, slaapt" in en verliest
haar concurrentiekracht.
Nu de Nederlandse industrie in een
sterke concurrentiepositie verkeert als ge
volg van de 30 procent devaluatie en met
name 18 procent gunstiger dan de Belgen
die met 12 procent devalueerden, eisen de
Belgische industriëlen vrije concurrentie
op de Beneluxmarkt. Een delegatie van
het verbond der Belgische nijverheid heeft
aan minister-president, dr. G. Eyskens on
omwonden verklaard (en deze laatste be
aamde het volkomen) dat de devaluatie
van de gulden het begin moet zijn van een
ruime voor-unie.
Amerika gaat méér
atoombommen maken
De Verenigde Staten moeten meer
atoombommen maken, nu er een atoom
explosie in de Sovjet-Unie is geconsta
teerd, aldus heeft senator Momahon, de
voorzitter van de congrescommissie voor
atoomenergie heden te Washington ver
klaard.
Deze overweging is door de Amerikaanse
commissie voor atoomenergie en de ge
meenschappelijke congrescommissie voor
atoomenergie in een besloten zitting una
niem aanvaard.
Ofschoon geen besluiten werden geno
men, heeft men op deze bijeenkomst, die
door drie andere gevolgd zal worden, over
eenstemming bereikt over een plan om de
Amerikaanse voorraad atoombommen te
vergroten en geleerden, die thans voor
particuliere instellingen werken, te verzoe
ken hun medewerking aan het ato.ombom-
project te verlenen.
Een Amerikaanse bfficier heeft verklaard,
dat het gehele Amerikaanse leger spoedig
een oefenprogram zal beginnen tegen de
uitwerking van de atoombom. Sommige
troepenonderdelen in Duitsland hebben
reeds officieuse instructies ontvangen voor
individuele verdediging tegen de gevolgen
van een ontploffing.
Hoge Amerikaanse deskundigen zouden
spoedig overkomen om de Amerikaanse
troepen in Europa te instrueren.
RUSTIG HERFSTWEER
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Don
derdagavond tot Vrijdagavond, opge
maakt te 10 uur:
In de nacht en ochtend op vele plaat
sen mist of laag hangc-nde bewolking.
Later op de dag plaatselijk opklaren.
Zwakke en af en toe matige wind uit
Oostelijke richtingen. Weinig verande
ring in temperatuur.
30 September:
6.38 uur, onder 18.21 uur
16.34 uur. onder 23.40 uur
Zon op
Maan op
Hoog en laag water in IJmuiden
Donderdag 29 September:
Hoog water: 8.33 en 21.05 uur.
Laag water: 4.02 en 16.23 uur.
Vrijdag 30 September:
Hoog water: 9.51 en 22.32 uur.
Laag water: 5.02 en 17.33 uur.