Haarlems Dagblad
De ongehoorzame
Chinese communistische volksrepubliek
erkend door de Russische regering
Waals congres spreekt zich uit tegen
volksraadpleging in Koningskwestie
De Franse regering wenst
Europese economische conferentie
De PEN-Centrale heeft zich in het
landelijk „koppelweb" ingeweven
„De Sovjet-Unie trachtte met agenten
Joegoslavië's regering omver te werpen"
64e Jaargang No. 19362
Bureaux: Grote Houtstraat 93, Telefoon Adver
tenties en Administratie 10724, 14825. Redactie:
10600. Directeur-Hoofdredacteur: 15054. Bijkant.
Haarlem-Noord, Soendaplein 37, Telefoon 12230.
Drukkerij Z.B. Spaarne 12, Telefoon 12713, 10132.
Maandag 3 October 1949
Uitgave van de Grafische Bedrijven Damiate
Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Abonnementsprijs per week 33 cent, per kwartaal
ƒ4,25. Franco per post f 4,75. Postgiro 273107.
Advert.tarieven op aanvraag bij de Administratie.
Hoofdredacteur: Robert Peereboom
en «©preekte tjaacletracbe Courant (Jtino 165-6)
Directie: P. W. Peereboom en Robert Peereboom
V' IER LANDEN HEBBEN het voorbeeld
van Sovjet-Rusland gevolgd en hun
verdrag van vriendschap en wederzijdse
bijstand met Joego-Slavië opgezegd: Polen,
Hongarije, Roemenië en Bulgarije. De
satellieten yolgen de leider gedwee en zeg
gen hun overeenkomsten met de ongehoor
zame- maarschalk Tito op. Het verdient
even aandacht dat die verdragen een jaar
of drie geleden gesloten zijn voor twintig
[jaar. Men kan het niet meer als een bij
zonderheid beschouwen, dat zulke papieren
eenheid zelfs niet in de verte haar officiële
looptijd haalt. Maar de herhaling van zulk
verschijnsel stemt wel tot, ironie, temeer
als men zich herinnert hoe innig de ver
knochtheid tussen Moskou en Belgrado nog
zo kort geleden tot'uiting kwam. Maar
schalk Tito leek Rusland's krachtigste
bondgenoot. Hij was iets anders: de krach
tigste onder de bondgenoten. Dat is iets
anders. Het betekent de minst volgzame,
die zich niet door Russische raadgevers
iliet commanderen. Intussen zou het wel
heel interessant zijn als de een of andere
statistisch aangelegde historicus eens uit
rekende hoe de gemiddelde werkelijke
looptijd van internationale verdragen zich
in de laatste halve eeuw verhouden heeft
tot de perioden, waarvoor zij op papier
waren aangegaan.
Het merkwaardige in dit geval is, dat de
grote bindende factor tussen de betrokken
staten de communistische ideologie heette
te zijn. Tito en zijn regëring zijn die ideolo
gie trouw gebleven; niettemin zegt de ene
[communistische regering 11a de andere, na
langdurig schelden waarbij hij- bij afwisse
ling voor Trotskist en imperialist wordt
uitgemaakt, hem de vriendschap op. Geen
o(4 wonder dat het schouwspel met verbazing
in het Westen wordt gadegeslagen.
De Times heeft opgemerkt dat de Russi
sche opzegging van het verdrag een ver
scherping van de situatie betekent, omdat
het geen Russische gewoonte is daar spoe
dig toe over te gaan. Men is in Moskou
'geneigd zo'n overeenkomst zo lang mogelijk
te handhaven, als een soort, tweede pijl op
zijn boog, voor het geval dat er eens een
nieuwe wending in de verhoudingen zou
kunnen komen. Blijkbaar zien de Russen
daar dus geen kans meer op. De Joego
slavische regering schijnt intussen voor
nemens te zijn haar geschil met Moskou
aan de U.N.Ö. voor te leggen niet aan
de Veiligheidsraad, die door een Russisch
veto de mond gesnoerd zou worden maar
aan cle Assemblée. En in een tot Moskou
gerichte nieuwe nota heeft Tito zijn reeks
beschuldigingen jegens het Kremlin alvast
duidelijk geformuleerd. Hij voert aan dat
de Russen de beginselen in het handvest
van de U.N.O. hebben geschonden, dat zij
gepoogd hebben agenten in de Joego-Slavi-
sche regering en in het leger onder te bren
gen met het doel, de wettige regering om
ver te werpen, dat zij een bijna algehele
economische blokkade rondom het land
hebben gelegd en deserteurs en verraders
uit het socialistische Joego-Slavië hebben
geholpen en dat zij nota's vol grove be
ledigingen en bedreigingen, „ondersteund,
door troepenbewegingen in Joego-Slavië's
buurlanden", hebben gezonden.
Te Lake Success beschouwt men de zen
ding van deze nota aan Moskou als een stap
ia de richting van een klacht bij de U.N.O.
Het beeld doet wat vreemd aan: een brief
uit Belgrado naar Moskou geldt als stap in
de richting van Lake Success, maar de be
doeling is duidelijk. Wel kan men zich,
evenals in de dagen van de Volkenbond,
afvragen welk resultaat een onderzoek van
het geschil door de U.bJ.O. eigenlijk zou
kunnen hebben. Het staat bij voorbaat vast
dat de U.N.O. het toch niet tot oplossing zal
kunnen brengen. Zij beschikt niet over de
middelen, die een lichaam tot handhaving
van internationale rechtsorde zou moeten
bezitten om zijn wil ook tegenover sterke
mogendheden te doen gelden. Van de be
handeling van zijn zaak door de U.N.O. kan
de aan Moskou ongehoorzame Tito niet veel
meer verwachten dan omvangrijke publi
citeit voor zijn grieven en een dienoyereen-
SP komstige propaganda tegen de Russen.
Misschien hoopt hij ook op het ontstaan
van een hieuw geschil tussen Rusland en
[het Westen. In zoverre lijkt een behande
ling van de zaak in Lake Succes niet zonder
risico.
Tito beroept er zich op dat Stalin in 1941,
een uiteenzetting van de beginselen der
Sovjet-Russische buitenlandse politiek,
verklaard heeft dat de Sovjet-Unie zich
nimmer zou inlaten met de binnenlandse
aangelegenheden van een klein land. Deze
Soude verklaring is blijkbaar een der wei
nige liefelijke herinneringen aan een storm
achtig jaar in de Tweede Wereldoorlog. Wat
er overigens nog voor interessants in zit kan
men moeilijk zien. Maar in een nota kan
zij meespelen als een argument.
Gevaar voor het uitbreken van oorlog
op de Balkan doet zich blijkbaar nog steeds
miet voor. Kans dat Moskou door zijn actie
[tenslotte de regering van Tito „van binnen
uit" ten val brengt lijkt nog steeds aanwe
zig. Misschien zal dat het einde van het
spektakel zijn. R-P*
„Vrede"
„Wij hebben het recht het handjevol bur
gers, dat het oude regiem, in Hongarije wil
[herstellen, uit te roeien, en wij zullen het
[ook doen", zo zeide de Hongaarse minister
van Volksopvoeding, Revai, Zondag op een
der voornaamste pleinen van Boedapest ter
'gelegenheid van de „dag van de vrede".
Besprekingen op de
„Hoge Vuurse"
„De centrale commissie der Ronde Tafel
conferentie heeft gedurende het weekeinde
op de „Hoge Vuurse" met leden van de
commissie voor financiële en economische
aangelegenheden besprekingen gevoerd
[omtrent de stand en de vooruitgang van
[de werkzaamheden in de vier subcommis
sies alsmede betreffende de vraagstukken
waartegenover' deze zich op het economi
sche en financiële vlak zien gesteld", aldus
een communiqué van het secretariaat, dat
verder zegt:
„Gedurende deze besprekingen, welke in
een goede sfeer plaats vonden, werden de
meningen van de onderscheiden delegaties
duidelijk naar voren gebracht en gepreci
seerd.
Gedurende de komende week zullen de
op de „Hoge Vuurse" afgelegde verklarin
gen, alsmede de stukken welke als aanvul
ling daarbij zullen worden overgelegd, in
Den Haag nader worden bestudeerd".
De vijf grote mogendheden in Veiligheidsraad
en UNO weldra drie tegen twee
MOSKOU, 2 October (Reuter) Radio-
Moskou heeft hedenavond bekend gemaakt,
dat diplomatieke betrekkingen tot stand
zijn gekomen tussen de Sovjet-Russische
en de Chinese communistische regering.
De Sovjet-Russische regering heeft beslo
ten haar diplomatieke betrekkingen met
de Chinese nationalistische regering te
Kanton te verbreken. Zij zal een ambassa
deur vestigen bij de regering van de „Chi
nese volksrepubliek", die door een diplo
maat van dezelfde rang te Moskou zal
worden vertegenwoordigd.
Gromyko, Russisch onder-minister van
Buitenlandse Zaken, heeft dit besluit be
kend gemaakt in een telegram aan de pre
mier en minister van Buitenlandse Zaken
van communistisch-China, Tsjou En-Lai.
Gromyko heeft de nationalistische zaak
gelastigde te Moskou medegedeeld, dat zijn
regering van oordeel is,-dat de nationalis
tische regering geen macht meer in het land
bezit en een provinciale regering van Kan
ton is geworden en daardoor de mogelijk
heid verloren heeft diplomatieke betrek
kingen met vreemde mogendheden te on
derhouden ten behoeve van China.
Het Èussische telegram vormt een ant
woord op het voorstel van de door Mao Tse
Toeng uitgeroepen regering tot aanknopen
van diplomatieke betrekkingen „met de
enige wettige regering, die de volken van
de Chinese volksrepubliek vertegenwoor
digt".
SJANGHAI, 2 October (Reuter). De
rode vlag met gouden sterren van het
communistische China is Zondag van alle
grote gebouwen in Sjanghai uitgestoken
onder het geloei van scheepssirenes en het
geknetter van vuurwerk.
Op de daken en in de straten verzamel
den zich grote menigten, die communis
tische liederen zongen. Commerciële en
industriële organisaties zullen een stand
beeld oprichten voor de president van de
nieuwe communistische republiek bij het
oorlogsgedenkteken in Sjanghai.
Zaterdag wapperde de nieuwe commu
nistische vlag voor het eerst in Hongkong,
toen Mao de vorming van een communis
tische regering te Peking had bekend ge
maakt. Een communistische krant ver
spreidde papieren vlaggetjes en vakbonden
hadden hun gebouwen met de vlag getooid.
Probleem voor de UNO
De diplomatieke medewerker van Reuter
meldt dat de Sovjet-Russische beslissing
om de Chinese communistische regering te
erkennen, volgens Londense diplomatieke
kringen de datum van de reeds verwachte
„Chinese crisis" in de Veiligheidsraad heeft
verhaast. Het is thans mógelijk dat twee
afzonderlijke Chinese delegaties elk aan
spraak zullen maken op de permanente
zetel in de Veiligheidsraad, die voor China
is gereserveerd. Dit betekent dat, tenzij
de organisatie der UNO in haar geheel erin
slaagt bindend vast te stellen welke Chi
nese delegatie als een officiële vertegen
woordiging van het Chinese volk moet
worden beschouwd, er vrijwel geen andere
oplossing bestaat dan de werkzaamheden
van de Veiligheidsraad op te schorten.
Waarnemers te Londen zijn van mening,
dat, indien het geruime tijd zou duren, al
vorens de Chinese communistische regering
door Groot-Brittannië, Frankrijk en de
Verenigde Staten zou worden erkend, dit
een verlamming der werkzaamheden van
de Veiligheidsraad zou kunnen veroor
zaken.
In diplomatieke kringen te Londen was
men algemeen van mening dat de Britse
regering „realistisch" zal handelen en daar
om geneigd zal zijn de Chinese communis
tische regering spoedig de jure te erkennen.
Men verwacht echter dat deze Britse er
kenning eerst na de communistische ver
overing van Kanton zal plaats hebben, daar
Ook Roemenië en Bulgarije
breken met Joegoslavië
Het Roemeense ministerie van buiten
landse zaken heeft de Joegoslavische rege
ring een nota overhandigd, waarin haar
wordt medegedeeld, dat Roemenië zich
ontslagen acht van de verplichtingen voort
vloeiend uit het in 1947 ondertekende ver
drag van vriendschap en wederzijdse bij
stand.
Ook Bulgarije heeft Zaterdag het vriend
schapsverdrag met Joegoslavië opgezegd,
zo meldt radio-Sofia.
Meer dan een half millioen Amerikaanse
metaalbewerkers zijn in staking gegaan.
Er stijgt geen rook meer op uit de schoor
stenen van de Carnegie-Illinois staalfabrie
ken te Gary (Indiana), waar Vrijdag vier
hoogovens en zeven staalfabrieken tenge
volge van de staking kwamen stil te liggen
het communistische bewind pas dan in feite
geheel China zou beheersen. In de laatste
weken heeft de opmars der communistische
troepen in Zuid-China een onverwachte
vertraging ondergaan, hetgeen het onwaar
schijnlijk maakt dat de Britse regering
reeds in de zeer nabije toekomst tot een
erkenning van de regering der „Chinese
volksrepubliek" zal overgaan.
Indonesische grondwet zal
parlementaire stelsel volgen
(Van onze parlementaire redacteur)
Gesprekken met Indonesiërs, die goed op
de hoogte zijn van de richting welke hun
nerzijds met de Grondwet van de Indone
sische Federatie zal worden ingeslagen,
wettigen mijns inziens de verwachting, dat
de keuze n\et op het Amerikaanse, presi
dentiële, maar op het Engelse, Belgische,
Nederlandse parlementaire stelsel zal val
len. „Wij hebben al zoveel van u, Neder
landers geleerd, dat wij nu ook in dit op
zicht uw voorbeeld best kunnen navolgen
en bij u ter schole gaan", zo gaf mij lachend
een van de Indonesische kopstukken te
verstaan, toen ik hem vroeg naar de waar
schijnlijke opzet van het systeem van de
staatsregeling van de Indonesische fede
ratie.
Opnieuw dringende wens tot federale
structuur voor België
BRUSSEL, 2 October (A.N.P.) Het
Waalse congres, dat Zaterdag en Zondag
onder voorzitterschap van oud-minister
Meriot te Luik is gehouden, heeft zich in
een motie uitgesproken tegen de terugkeer
van Koning Leopold en tegen het voorstel
tot het houden van een volksraadpleging.
In de motie wordt verder verklaard, dat
indien Wallonië niettemin een volksraad
pleging wordt opgedrongen, van tevoren
een percentage dient te worden vastgesteld.
Bovendien zal een dergelijke volksstem
ming geen nationaal doch een regionaal
karakter moeten dragen, zodat „duidelijk
tot uitdrukking kan komen, dat Koning
Leopold slechts de vorst is van een bepaald
volksgedeelte".
De heer F. Schreuers, secretaris van het
congres wees er op, dat, indien de volks
raadpleging toch doorgang vindt, deze een
precedent zou betekenen, waarvan de Wa
len niet zouden aarzelen gebruik te maken
om een plebisciet uit te lokken onder de
Waalse bevolking over de Belgische een
heid en de instelling van de federale staten
Wallonië, Brussel en Vlaanderen.
Senator Allard betoogde Vervolgens dat
Leopold III nog slechts de koning der Vla
mingen en der „incivieken" is en dat, in
dien hij terugkeerde, in Wallonië onge
twijfeld revolutie zou uitbreken.
Ook de viee-voorzitter van de Belgische
Kamer van volksvertegenwoordigers Van
Belle uitte zich in bijzonder felle bewoor
dingen over de koningskwestie.
Oud-minister Meriot betoogde, dat Wal
lonië al zijn aandacht moet schenken aan
het Europese federalisme, daar het in het
kader van deze organisatie een belangrijke
rol kan en moet spelen. De vex-wezenlijking
van een Europees federalisme zou in be
langrijke mate kunnen bijdragen tot de
totstandkoming van het Belgische federa
lisme.
De Waalse industrieel Mouffe verhief zijn
stem tegen de Benelux, die hij een bedrog
noemde. „Nederland", zo zeide hij, „opent
zijn grenzen voor de producten der Duitse
industrie, doch houdt ze gesloten voor de
onze". Spreker vroeg het congres zich
tegen de verwezenlijking der Benelux uit te
spreken. Hij diende tenslotte een motie in,
waarin hij verzocht alle douanebeperkin
gen af te schaffen en de behandeling van
alle Benelux-problemen op te schorten,
„teneinde een gezonder en rechtvaardiger
basis te vormèn voor de Belgisch-Neder
lands-Luxemburgse samenwerking".
De voorzitter van het Waalse congres
antwoordde hierop, dat een dergelijke
motie in deze bijeenkomst onmogelijk be
handeld kon worden. Deze uitspraak werd
op protestgeroep onthaald.
Prof. Dehousse, hoogleraar aan de Luikse
universiteit, legde er de nadruk op dat de
Walen hun steun moeten geven aan de
Europese beweging, daar deze de mach
tigste verdediger der Franse cultuur is en
door haar het Duitse probleem opgelost
kan worden. Volgens spreker is de Bene
lux te klein van constructie om de Neder
lands-Belgische problemen te kunnen op
lossen. In dit verband wees hij erop dat
het vraagstuk Antwerpen-Rotterdam en
dat van de Rijn-Schelde-verbinding slechts
kan worden opgelost in Europees verband,
met Duitsland erbij.
Tenslotte nam de vergadering, onder
hevige protesten der communistische afge
vaardigden, een motie aan, waarin „de ge
boorte van de Europese raad met sympa
thie wordt begroet".
Minister Schokking
in Washington
Besprekingen over defensie
aangelegenheden
Mr. W. F. Schokking, de Nederlandse
minister van Oorlog, is Zaterdag op het
vliegveld Idlewild bij New York aangeko
men, vergezeld van generaal-majoor Door
man. Minister Schokking zal een week a
tien dagen in de Verenigde Staten blijven
voor besprekingen over de defensie te
Washington.
Nederland heeft alle typen wapenen no
dig sinds de zware verliezen tijdens de
oorlog, aldus de minister.
„Na de overdracht van de souvereiniteit
als gevolg van de Ronde Tafel-conferentie,
waarvan wij allen hopen, dat zij succes zal
hebben, zal ik met nieuwe voorstellen ko
men voor de militaire begroting voor 1950".
De minister wilde niet nader aangeven, of
deze wijziging een uitbreiding of een be
snoeiing van de begroting zou betekenen,
maar verklaarde, dat wanneer de Indonesi
sche kwestie opgelost is, Nederland meer
aandacht zal kunnen besteden aan de de
fensie van West-Europa.
Ministers van Financiën
te Parijs bijeen
PARIJS, 2 October. (Reuter). De
Franse minister van Financiën, Maurice
Petsche, heeft medegedeeld dat de mi
nisters van Financiën van Nederland, Bel
gië, Frankrijk en Italië op 11 en 12 Octo
ber te Parijs bijeen zullen komen.
Toen hem werd gevraagd wat het doel
van deze bijeenkomst was, antwoordde
minister Petsche glimlachend: „Er moeten
verschillende aangelegenheden worden
besproken".
Eenheid in het Franse kabinet hersteld
Ter oplossing van hef probleem der kosten
van levensonderhoud
Het woord is aan....
Ralph WaldoTrine:
Wij vergeten zo dikwijls en zo
geheel, dat de grootste dingen in
't leven de eenvoudigste zijn.
PARIJS, 1 October. (Reuter). Na een
vergadering van 6 1/2 uur heeft het Fran
se kabinet Zaterdagavond overeenstem
ming bereikt over lonen en prijzen, een
kwestie die de coalitieregering van Henri
Queuille in gevaar had gebracht.
Onmiddellijk na de vergadering heeft
het kabinet een communiqué uitgegeven,
waarin wordt gezegd dat Frankrijk zal
verzoeken om een internationale conferen
tie ter bespreking van monetaire en eco
nomische kwesties, teneinde tot een oplos
sing te komen van het gehele Europese
probleem van de kosten van levensonder
houd.
Namens de regering verklaarde Frangois
Mitterand, dat nog niet beslist was over de
vraag, hoe Frankrijk zijn verzoek zou in
kleden. Hij voegde daaraan toe, dat waar
schijnlijk zou worden voorgesteld de con
ferentie te houden binnen het kader van
reeds bestaande organisaties, in het bij
zonder van de Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking. De Franse
regering had reeds enige tijd aan zulk een
conferentie gedacht. Mogelijk zou worden
voorgesteld eind October bijeen te komen.
Na 10 dagen onderhandelingen hebben
de socialistische ministers toegegeven en
hun goedkeuring gehecht aan handhaving
van de loonstop, totdat na de bijeenkomst
van het parlement op 18 October de vrije
collectieve onderhandelingen tussen arbei
ders en werkgevers worden hervat. Een
concessie aan de socialistische zienswijze is,
dat voor de arbeiders met de laagste lonen
de loonstop niet zal gelden en dat de con
trole op de winsten verscherpt zal wor
den. Verder werd een prijsverlaging voor
geschreven voor boter, macaroni, steenko
len, electriciteit, textiel, leder, schoenrepa
raties en verschillende industrieproducten.
Woordvoerder van twee Franse niet-
communistische vakbonden hebben Zondag
critiek geoefend op het tussen de Franse
kabinetsleden bereikte compromis.
André Lafond van de Force Ouvrière
zeide, dat de besluiten door geen enkele
vakbond konden worden aanvaard. Mau
rice Bouladoux, secretaris van het chris
telijke verbond van vakverenigingen, ver
klaarde te Orleans: „Eens temeer doet
men ons vage toezeggingen. Wij vinden dat
deze maatregelen laat en aarzelend geno-
*men zijn. Wij betwijfelen, op grond van
onze vroegere ervaringen, of zij ook wer
kelijk toegepast zullen worden".
Velsen-Voorburg onder stroom
Gezelschap ingenieurs en technici
bij de inschakeling
Zaterdagmiddag: was een groot ge
zelschap ingenieurs en technici aan
wezig op het P.E.N.-centrale-terrein in
Velsen-Noord. Voor het eerst werd de
meer dan 50.000 KVA-grote transfor
mator en de 150 KV lijn Velsen
Voorburg onder spanning gezet.
Zij begint vlak bij de Velserpont en loopt
dan in Zuidelijke richting door de Haar
lemmermeerpolder en verder van Leiden
langs de Oostzijde der spoorlijn naar Voor
burg. Daar is de lijn aangesloten op het
koppelnet, dat zich uitstrekt tot Zuid-Lim
burg, waar zich het aansluitpunt bevindt
op het Belgische en Duitse net.
Alle belangrijke Nederlandse centrales
zullen op het 150 kv-koppelnet worden aan
gesloten, waardoor het mogelijk zal wor
den, dat de centrales elkaar zo nodig hulp
bieden en waardoor een steeds economi
scher energieproductie mogelijk zal worden.
De inbedrijfstelling betekende dus, dat
de Velsense P.E.N.-centrale zich in het lan
delijk koppelweb gesponnen heeft. Zij ver
liep vlot. De Noordhollandse en Zuidhol
landse netten werden parallel geschakeld
en er vond enige energieuitwisseling plaats.
De directeur-generaal van de Energie
voorziening ir. G. J. Th. Bakker gaf door
zijn tegenwoordigheid blijk van zijn be
langstelling voor het gereedkomen van dit
werk, dat door de samenwerking van velen
tot stand kwam, nog juist vóór de komende
winter als weer het uiterste van de energie
productiebedrijven zal worden verlangd om
aan de steeds toenemende vraag naar
electriciteit te-voldoen.
Oost-Indonesische regering
wil gevangenen vrijlaten
De Oost-Indonesische regering heeft een
communiqué bekend gemaakt dat zij voor
nemens is op wettige wijze al het moge
lijke te doen tot invrijheidstelling van alle
„waarachtige strijders voor de nationale
vrijheid", die momenteel nog in de gevan
genis verblijven. De regering' zegt over
tuigd te zijn, dat elke waarachtige nationale
strijder thans voldoende bewijs heeft ge
zien om de regering bij de verdere opbouw
te steunen en vertrouwt er op dat deze
strijders er van overtuigd zijn, dat het
stadium van de gewapende strijd in Oost-
Indonesië is afgesloten. De invrijheidstel
ling wil de regering bewerkstelligen langs
de weg van geleidelijke vrijlatingen van
verschillende categorieën, waarin zij de
veroordeelden zal onderbrengen.
Rusland protesteert officieel
tegen West-Duitse staat
Hedenochtend vroeg heeft radio-Moskou
de inhoud bekend gemaakt van door de
onder-minister van Buitenlandse Zaken,
Gromyko, aan de diplomatieke vertegen
woordigers van Amerika, Engeland en
Frankrijk in Moskou overhandigde gelijk
luidende nota's.
Hierin wordt een overzicht gegeven „van
de verdeling van Duitsland door de Weste
lijke geallieerden" en geprotesteerd tegen
de vorming van de West-Duitse regering,
die met haar „z.g. grondwet" slechts
een „marionettenstaat" vertegenwoordigt.
De vorming van de regering te Bonn is, al
dus de nota, een schending van de overeen
komst van Potsdam voor welker naleving
de Sovjet-Unie voortdurend onwankelbaar
gestreden heeft.
Amerika wordt in bijzondere mate ver
antwoordelijk gesteld voor het ontstaan
van de huidige situatie.
In de grondwet van Bonn komt geen
enkele bepaling voor ter beperking van de
heersende rol der Duitse monopolistische
maatschappijen en „Junkers", die tezamen
de Duitse aggressie inspireerden en organi
seerden en die de werkelijke aanhangers
van Hitier waren. „Integendeel, hun wordt
de vrijheid gelaten wederom anti-democra
tisch te handelen".
De Westelijke mogendheden hebben zich
volgens Moskou ook niet gehouden aan de
beslissingen, die de „grote vier" te Parijs,
hadden genomen, daar hier werd besloten
gevieren voort te gaan met de pogingen
om de economische en politieke eenheid
van Duitschland te herstellen.
Volgens de nota is het niet waar, dat de
meerderheid van het Duitse volk zich voor
de federatieve vorm heeft uitgesproken.
„Deze vorm is het Duitse volk opgelegd
en de grondwet van Bonn is onder druk
ontstaan. De elementaire artikelen zijn
zelfs in wezen door de Westelijken gedic
teerd". De nota zegt tenslotte:
„Door de vorming der West-Duitse rege
ring werd de totstandkoming van het vre
desverdrag vertraagd. De Sovjet-Unie heeft
voortdurend aangedrongen op de vorming
van economische lichamen voor geheel
Duitsland, als eerste stap bij de vorming
van een regering voor geheel Duitsland".
Zestien doden bij botsing
in Californië
Bij Los Angeles is een autobus van het
leger door een personentrein geramd. Hier
bij werden zestien personen gedood en 24
gewond. In de bus zaten militairen en hun
vrouwen, die van een partijtje terugkeerden
Tito neemt geen blad voor de mond
Protestnota tegen opzegging van het vriendschapsverdrag
In een nota, welke heden aan de Sovjet-
Russische zaakgelastigde te Belgrado is
overhandigd, heeft de Joegoslavische rege
ring het Kremlin ervan beschuldigd „de
internationale beginselen, neer'gelegd in het
handvest der UNO te hebben geschonden".
In de nota wordt protest aangetekend tegen
het opzeggen door de Sovjet-Unie van het
voor de tijd van twintig jaar gesloten
Sovjet-Russisch-Joegoslavisch vriendschaps
verdrag.
In de nota wordt onder meer verklaard
dat de vijandigheid der Sovjet-Unie jegens
Joego-Slavië in strijd is met de beginselen
der Sovjet-Russische buitenlandse poli
tiek, zoals deze in 1941 door Stalin zijn uit
gestippeld. Volgens de nota verklaarde
Stalin in 1941 dat de Sovjet-Unie zich nim
mer zou inlaten met de binnenlandse aan
gelegenheden van een klein land.
De Joegoslavische nota noemt het „wel
bekend, dat de Russische regering heeft ge
tracht haar agenten in de Joegoslavische
regering en het leger te plaatsen om de
wettige Joegoslavische regering omver te
werpen."
Voorts beschuldigt de Joegoslavische nota
de Sovjet-Unie ervan, dat zij de Comïnform
heeft misbruikt als masker „voor onsocia
listische doeleinden", dat zij een bijna alge
hele economische blokkade rondom Joego
slavië heeft gelegd, dat zij veelomvattende
materiële en morele hulp heeft gegeven aan
verraders en deserteurs uit het socialisti
sche Joegoslavië- en dat zij diplomatieke
nota's „vol grove beledigingen en bedrei
gingen, ondersteund door troepenbewe
gingen in Joegoslavische buurlanden",
heeft gezondèn.
Volgens een bericht uit Triest in het
Engelse Zondagsblad „The Observer" is
Tito's politie een volledige actie begonnen
tegen leden van de Cominform in Istrië en
zouden enkele vooraanstaande figuren
dezer organisatie in Joegoslavië reeds ge
arresteerd zijn.
UNO-kwestie?
In Lake Success wordt verklaard, dat
Joego-Slavië waarschijnlijk zijn geschil
met Rusland volgende week aan de UNO
Tsjechoslowaakse kerkwet
uitgesteld
De Tsjechoslowaakse regering heeft be
sloten de bijeenroeping van het parlement
voor de behandeling van het wetsontwerp
tot vaststelling van de betrekkingen tus
sen kerk en staat uit te stellen tot het
einde van deze maand, aldus is -officieel
te Praag bekend gemaakt.
Waarnemers beschouwen dit uitstel als
een aanwijzing, dat de regering de onver
mijdelijke crisis in de betrekkingen tussen
kerk en staat zo lang mogelijk wil uitstel
len. Volgens hen zou de regering nog geen
zekerheid verkregen hebben over de te
verwachten repercussies van haar beleid
tegenover-de kerk.
zal voorleggen. De laatste Joegoslavische
nota aan de Sovjet-Unie wordt als een stap
in die richting gezien.
In Joegoslavische kringen te Lake Success
wordt verklaard dat. hoewel de Joegosla
vische delegatie naar de Assemblée geko
men is zonder de bedoeling het geschil op
deze zitting ter sprake te brengen, de poli
tieke omstandigheden zich sindsdien in
ongunstige zin hebben gewijzigd.
In welingelichte kringen voorspelt men,
dat de kwestie aan de Assemblée zal wor
den voorgelegd en niet aan de Veiligheids
raad, omdat daar de Russen door hun veto
plaatsing op de agenda kunnen verhinde
ren.
Weigerde Tito het Kremlin vlootbasis?
Volgens de speciale correspondent van het
conservatieve Zweedse dagblad „Svenska
Dagbladet", die een persgesprek met maar
schalk Tito heeft gehad, weigerde de Joe
goslavische leider een verzoek van de
Sovjet-Russische regex-ing, om haar het
recht te verlenen Russische vlootbases in
te richten aan de Joegoslavische kust, in
le willigen, hetgeen het eex-ste Sovjet-Rus-
sisch-Joegoslavische meningsverschil was
en één der voornaamste oorzaken werd
voor de breuk van thans.
Deze correspondent schrijft hierover ver
der nog: De Sovjet-Russische maarschalk
Talboetsjin zeide in een gesprek met maar
schalk Tito dat Stalin in de diepe inham
men, die zich in de Dalmatische kust be
vinden, vlootbasis wilde laten inrichten,
welke dan door Joegoslavië, de Sovjet-Unie
en Roemenië gemeenschappelijk zouden
worden gebruikt. Tito gaf een ontwijkend
antwoord, doch enige dagen later vond de
eerste bijeenkomst tussen de Joegoslavische
dictator en vertegenwoordigers der Vere
nigde Staten plaats.
ZACHT DES NACHTS
Verwachting, medegedeeld door het
K.N.M.I. in De Bilt, geldig van Maan
dagavond tot Dinsdagavond, opge
maakt te 10 uur:
Over het algemeen tijdelijk veel be
wolking maar overwegend droog
weer. Zwakke tot matige wind uit
Westelijke richtingen. Des nachts zeer
zacht voor de tijd van het jaar, over
dag ongeveer dezelfde temperatuur als
vandaag.
4 October:
Zon op
Maan. op
6.45 uur, onder 13.12 uur
17.41 uur, onder 3.31 uur
Hoog en laag water in IJmuiden
Maandag 3 October:
Hoog water: 1.22 en 13.53 uur-
Laag water: 9.20 en 21.37 uur.
Dinsdag 4 October:
Hoog water: 2.13 en 14.36 uur.
Laag water: 10.12 en 22.29 uur.