Haarlem's Dagblad | 1949 | 8 oktober 1949 | pagina 8

Nieuwe geest in Nederlands Toneelverbond

Een stap in de
goede richting

Predikbeurten

Kort en Bondig

Etage of Pension

middeiistandswoning

MA JA

BccOhS

BR1DGI

Dans-studio
BRASSim

Auto-veriiuui

Zaterdag 8 October 1949

Haarlems Dagblad eu Oprechte Haarlemsche Courant

Op een letterkundig congres te Leuven
in 1869 werd door mr. J. N. van Hall het
denkbeeld geopperd om te geraken tot de
oprichting van een lichaam, dat zich op de
eerste plaats de „verheffing" van de toen
vrij onmaatschappelijke toneelspeelkunst
ten doel zou stellen. Nog in datzelfde jaar
riep de genoemde initiatiefnemer met steun
van enige anderen het Nederlands Toneel
verbond in het leven. De belangrijkste
werkzaamheden daarvan dienden tot de
opening en instandhouding van de Toneel
school, die over ruim anderhalve maand
het 75-jarig bestaan gaat vieren. Het is
wel aardig om er aan te herinneren dat
latere grootheden als Anna Sablairolles en
Cor Schulze tot de eerste leerlingen be
hoorden.

Toen er omstreeks 1915 in toneelkrin
gen met kracht op werd aangedrongen de
school uitsluitend te bestemmen voor de
vakopleiding van de leerlingen, bleef het
verbond, dat overigens zijn activiteit op
dit terrein sterk moest inbinden, zich
spannen om het onderwijs een geldelijke
basis te verschaffen. Dit was wel nodig,
want de subsidies van hoofdstad en pro
vincie beliepen tezamen nog geen duizend
gulden. In die tijd zwaaide jhr. A. W. G.
van Riemsdijk de voorzittershamer. De af
deling Haarlem telde toen ongeveer twee
honderd leden en kende zelfs het instituut
van een eigen serie abonnementsvoorstel
lingen in de schouwburg.

Ook heeft het Nederlands Toneelver
bond gedurende enige tijd een maandblad
uitgegeven, eerst onder redactie van de
voortreffelijke criticus H. L. Berckenhoff,
later van Frits Lapidoth. Dit werd gratis
aan de leden toegestuurd.

De belangstelling verminderde echter
gaandeweg. De bevrijding in 1945 bracht
tevens een reorganisatie van het toneel in
ons land, welke onder meer (in 1946) de
toneelschool onder de naam „Academie
voor Dramatische Kunst" tot een zelfstan
dig instituut maakte. Tezamen met het Rijk
en de gemeente Amsterdam werd het To
neelverbond deelgenoot in de stichting.
De inbreng bestond uit het gebouw aan cle
Marnixstraat, dat op het ogenblik gerestau
reerd en uitgebreid wordt. Hoewel een der
hoofdbestuursleden deel uitmaakt van de
Commissie van Toezicht, heeft het verbond
dus geen rechtstreekse verantwoordelijk
heid meer, zoals vroeger het geval was.

Nieuwe plannen

Om een bijna tachtigjarige traditie waar
dig voort te zetten, heeft men een nieuwe
doelstelling gezocht teneinde het toneel te
blijven steunen, dienen en doen waarde
ren. Men zal daartoe onder meer streven
naar het leggen van contacten tussen ac
tief bij het toneel betrokkenen en daarin
daadwerkelijk belangstellenden, bijvoor
beeld acteurs en letterkundigen. Voorts
wil men gelegenheden scheppen tot uitwis
seling van gedachten betreffende drama
turgie en toneelspel. Tenslotte hoopt men
de publieke belangstelling te stimuleren
door het houden van lezingen, het gemo
tiveerd aanbevelen van bepaalde voorstel
lingen en het bevorderen van goede publi
caties over de kunst van het theater.

Ter gelegenheid van .het jubileum van
de Toneelschool wordt begin December een
samenkomst van leden en genodigden ge
houden, waar twee Vlamingen en twee
Nederlanders interessante referaten zullen,
houden. Een commissie bestaande uit me
vrouw Eminy van Lokhorst en de heren
A. Defresne, Johan de Meester, W. Ph. Pos
en B. Stroman staat het bestuur ter voor
bereiding van dit symposium tei'zijde.

De Vereniging van. Toneelkunstenaars,
het Nationaal Theater Centrum, de To-

V rijheidsstrijder

Ons plaatje van de beverrat van negen
pond („vergelijk het lucifersdoosje") die
deze week in de Meer gesneuveld is, heeft
veel commentaar geoogst. Twee jonge
dames vonden het 'n griezel en hadden lie
ver een foto van Abe in de krant gezien;
een lieve oude dame betreurde het, in pré-
cieus handschriftje, „dat zo'n zielig geval
net op Dierendag in de krant stond", en een
student in de biologie had het genoegen,
ons ongefrankeerd te kunnen inlichten over
de Beverrat in het algemeen, zijn afkomst,
liefdeleven en spijsverteringsfuncties
hetgeen zelfs voor een biologisch student
een ongemene openhartigheid mag heten.
Dan was er een bontwerker, die kwam vra
gen, waar het lijkje lag, omdat hij 'r een
hap eten in zag. Wat, figuurlijk gezien, nog
zo dom niet was, omdat een dode beverrat
ineens tot nutria promoveert en dan, om
zijn fraaie pels,- zijn gewicht in zilver kan
opbrengen.

En tenslotte onthulde een lezer uit Haar
lem-Noord, dat onze beverrat-zaliger reeds
in de lente van dit jaar de vrijheid verkoos
boven de gedwongen kost-en-inwoning, die
hij tot dat ogenblik met een honderdtal
soortgenoten op een Haarlemse bontfarm
genoot. Zijn on-fcapping uit die zwaar
bewaakte gevangeBs was alleen al een
kunststukje dat respect afdwingt, maar dat
hij zijn vrijheid ruim een halfjaar wist te
behouden, mag bijna een wonder heten.
Alles was tegen hem; in het vlakke land
van de Meer, zijn goede schuilplaatsen
zeldzaam en zijn omvang, luidruchtigheid
en lichaamsgeur waren van dien aard, dat
zelfs een blinde koe met een dubbele oor
ontsteking en een chronische neusverkoud-
hield hem binnen tien tellen drievoudig
„in de link" had. Boeren, waakhonden,
dorpsveldwachters en waterratten (van je
familie moet je 't maar hebben) zaten hem
dan ook onafgebroken op de hielen en dik
wijls is hij slechts „by the skin of his teeth"
aan een flitsende hooivork of een welge
mikte klomp ontkomen. Zenuwziek is hij
daar echter niet van geworden, integendeel,
zijn optreden werd steeds driester en uit
dagender, en vaak wachtte hij gevaarlijk
lang voor hij de duik nam, die hem altijd
weer buiten bereik van zijn belagers
bracht. Misschien vond hij dat goede sport.
misschien was het zorgeloosheid, maar die
overmoed zou zijn noodlot worden. Op die
morgen, in het begin van deze week kregen
za hem te pakken, maar hij capituleerde
niet. Kansloos omsingeld, gaf hij er nog de
voorkeur aan, vechtend ten onder te gaan.
Hij vocht, met nagels en tanden, voor al
wat hij waard was en verdedigde zijn vrij
heid tot het laatste sprankje leven uit zijn
felle kopje gebeukt was. Toen hebben ze
hem mee naar huis genomen, op een tafel
gelegd en die foto gemaakt doosje luci
fers ernaast, om te vergelijken.

Zielig geval, nietwaar?

Maar ik ken ze nog zieliger. Zoals die
honderd soortgenoten van hem, die sloom-
berustend in hun hokjes voortsuffen tot
aan de glorieuze dag, dat zij een bontman
tel mogen worden. Die nooit de Meer en
de vrijheid gekend hebben en er misschien
niet eens naar verlangen in de vadsige rust
van hun getralied paradijsje. TL C.

neelschool, de Vereniging van Letterkun
digen. de Maatschappij der Nederlandse
Letterkunde en het P.E.N.-centrum heb
ben hun adhaesie met deze plannen be
tuigd. Voorzitter van het verbond is de
schrijver A. den Hertog, van de afdeling
Haax-lem de bekende geneesheer Tjebbo
Franken.

De 1 O-jaarlijkse expositie
van „Bloembollencultuur"

Moeilijkheden zijn nog niet
opgelost

In de laatste vergadering van het hoofd
bestuur van de Algemene Vereniging voor
Bloembollencultuur is opnieuw stilgestaan
bij de moeilijkheden die tot nu hebben
verhinderd dat een besluit tot hel houden
ener grote (tienjaarlijkse) tentoonstelling
aan de algemene vergadering kon worden
voorgelegd. Het in het leven roepen van
een permanente vollegrondstenloonstel-
ling op particuliere grondslag in het Keu
kenhof te Lisse heeft dit voornemen on
gunstig beïnvloed, mede omdat de Com
missie voor Onpersoonlijke Reclame van
het Centraal Bloembollencomité aan dit
comité geen voorstel heeft willen doen be
treffende de financiering van een door
„Bloembollencultuur" te houden tentoon
stelling. De vergadering meent nog steeds
dat het nodig is, dat het' historische recht
van de vereniging om de algemene mede
werking van alle leden te vragen voor een
om de zoveel jaar te houden demonstratie
van grotendeels collectief karakter, wordt
erkend. Zolang dit niet is geschied, worden
de moeilijkheden voor het uitvoeren van
een desbeti*effend besluit, die thans reeds
zo groot zijn, onnodig vermeerderd. Onder
deze omstandigheden meencle de vergade
ring voorlopig niet ie moeten ingaan op
een verzoek van de Stichting voor de ten
toonstelling Keukenhof om een vertegen
woordiger van de vereniging naar dat be
stuur af te vaardigen en werd een ant
woord vastgesteld aan het bestuur der af
deling Heemstede, waarin de oorzaak zal
worden aangeduid, waarom nog niet kan
worden begonnen met het maken van een
ontwerp voor een tentoonstelling als het
laatst in 1935 is gehouden.

Vrije handelslijsten ingediend

(Van onze financiële medewerker)

Er schijnt enige tekening te komen in de
internationale handelssituatie.

Een reeentjuesluit van de O.E.E.S. (Orga
nisatie voor -EAiropese Economische Samen
werking) schreef voor, dat alle aangesloten
landen per 1 October moesten indienen een
lijst van goederen, die vrij mogen worden
ingevoerd en een tweede lijst van goederen,
waarvoor de betrokken landen bereid zijn
vrije invoer toe te staan na voorafgaande
onderhandelingen.

Tot dusver zijn het België, Engeland,
Nederland en Italië geweest, dié aan. dit be
sluit gevolg hebben gegeven. België is
daarbij het verst gegaan. Het heeft niet al
leen de tweede lijst dadelijk geheel vrij
gegeven (gedurende zes maanden, in af
wachting van het resultaat), zodat thans
procent van de Belgisch-Luxemburgse
invoer geheel 'vrij is, doch het is ook ten
aanzien van de harde valuta-clausule tot
concessies beieid. Dat wil zeggen dat de
tot dusver geldende bepaling dat bij over
schrijding van het bedrag waarmee de in
voer uit, de uitvoer naar België mag over
treffen, het meerdere door goud of harde
valuta moet worden afgedekt, wordt ver
vangen door meer soepele bepalingen,
waardoor bijvoorbeeld oolc een deel dezer
meerdere invoer met guldens of ponden
zou mogen worden betaald.

Dit is een zeer belangrijk besluit. Het be
zwaar imrnerz van alle na de oorlóg tot
stand gekomen handelsverdragen was dat
zij strikt tweezijdig waren, niet alleen wat
de hoeveelheid en soort der goederen be
treft, doch ook wat de verrekening aan
gaat. Thans is de eerste stap gezet op de
weg naar ruimere en vrije handel en naar
gemakkelijker betalingsverkeer tussen de
Marshall-landen onderling.

Engeland en Nederland gingen bij de
jongste besluiten minder ver dan België,
waarbij men niet uit het oog moet verlie-
dat België zich als land met harde
valuta, meer veroorloven kan. Het pond en
de gulden zijn door de beperkende bepa
lingen der Engelse en Nederlandse regering
niet vrij onverteerbaar in harde Europese
valuta als Zw. franc en Belg. franc. Enge
land betrok in zijn invoervergunning alleen
de valuta-zwakke landen. Nederland sloot
bij zijn ïnvoevverruiming Zwitserland uit.
Door Belgiës tegemoetkomende houding,
ook verband houdende met de dezer dagen
geparrafeerde Voor-Unie, is het risico dat
Nederland nam door de invoer uit België
ook met een belangrijk percentage (30
vrij te geven, slerk verkleind.

Men krijgt langzamerhand de indruk,
dat er nu, na de munlcorrecties al zijn
ze grotendeels nog als een slag in de lucht
le beschouwen iets gewaagd moet wor
den. Moge Belgiës goed voorgaan tot goed
volgen aanleiding geven. Economisch ego
isme houdt niet alleen anderer, maar ook
eigen herstel en vooruitgang tegen.

Nog verdere samenwerking
op Europees luchtnet

Er komt groter samenwerking van vijf
Europese maatschappijen, te weten de
KLM, de Sabena, de SAS, de Tsjechische
maatschappij CSA en de Italiaanse lucht
vaartmaatschappij zal de frequentie op een
aantal lijnen aanzienlijk verhogen.

De luchtlijnen van Brussel en Amster
dam naar Milaan zullen afwisselend wor
den gevlogen met Nederlandse, Belgische
en Italiaanse machines, zodat ook de Fiat
toestellen van de Alitalia op deze lijn naast
de Convairs hun intrede doen.

De lijnen van Amsterdam en Brussel
naar Praag worden gevlogen in samen
werking tussen de KLM, de Sabena en de
Tsjechische maatschappij.

Ook is besloten tot samenwerking tus
sen de KLM en de Sabena op de lijnen van
Amsterdam en Brussel naar Lissabon. Op
deze lijn zal de Sabena met Convairs vlie
gen en de KLM met viermotorige DC 6
toestellen. Tenslotte vliegen de Sabena en
de KLM thans gezamenlijk tussen Brus
sel, Amsterdam en Hamburg.

Christopher Hollis
over Britse politiek

Voor cle vereniging „Geloof en Weten
schap" sprak gisteravond in Brinkmann
het Britse parlementslid Christopher
Hollis. Met „parlementslid" is de heer Hollis
overigens niet voldoende aangeduid, want
hij is verder nog auteur, uitgever en redac
teur van het Britse Katholieke blad „r"
biet". De heer Hollis begon met er op 1e
wijzen dat de Nederlanders zich wel voor
de Britse binnenlandse politiek behoren te
interesseren sinds de Engelsen een Hol
landse koning importeerden, te weten Wil
lem III, die Engeland een parlementair re
geringsstelsel verschafte.

Na deze vleiende scherts verklaarde hij,
dat hij Church ills regel zou volgen en zijn
regering niet in het buitenland aan zou
vallen. Nadat hij een kort overzicht van de
""■•itse parlementaire geschiedenis had ge
ven, waarbij hij er op wees dat het par
lementaire stelsel in Engeland pas sinds
1884 democratisch genoemd kan worden,
omdat in dat jaar iedereen behalve krank
zinnigen en vrouwen stemrecht kreeg, wees
hij op het verschil tussen de kiesstelsels in
Engeland en Nederland.

Bij onze overzeese buren geldt namelijk
het districtsstelsel en bij ons de evenredige
vertegenwoordiging. Het Britse systeem-
waarbij het parlement in hoofdzaak ver
deeld wordt in regeringspartij en oppositie
partij heeft volgens hem het voordeel, dat
het stabielere regeringen geeft.

Over de komende verkiezingen in Enge
land, wilde de heer Hollis niets voorspellen,
al was hij van mening dat een groot deel
van de Labour-pai'ty aanstuurt op ver
vroegde verkiezingen, aleer de onvermij
delijke prijsstijgingen ten gevolge van de
devaluatie, hun nadelige invloed uit kun
nen uitoefenen. Hij wees er op dat de so
cialisten een grote meerderheid in het La
gerhuis hebben, met de 400 van de 625
zetels die zij bezetten, doch vestigde er de
aandacht op dat met het Britse kiesstelsel
verrassende verschuivingen nooit uitgeslo
ten zijn. Nochtans zijn de Britse socialisten
zeer zeker van hun zaak.

Hij is van oordeel dat een coalitie-rege
ring lang niet tot de onmogelijkheden be
hoort, wanneer cle conservatieven een groot
gedeelte van hun achterstand in zouden
lopen. Naast het voordeel dat alle partijen
dan weer de regeringsverantwoordelijkheid
diagen en daardoor de nationale inspan
ning op kunnen voeren, zag hij het nadeel
van een ontbreken ener wettelijke opposi
tie, die de communisten een kans tot agi
tatie zou kunnen geven. De communistische
invloed in net parlement is weliswaar zeer
gering, maar clie in de vakverenigingen fles
te groter. Hij wees er hierbij op, dat de taak
van een socialistische vakbondleider veel
moeilijker is in een socialistische staat dan
in een kapitalistische. Dat deze vakbonds
leiders het zij tot hun eer gezegd in de
oorlog functioneerden als productie-promo
tors voor Bevin, heeft hun positie vaalc. nog
moeilijker gemaakt.

Hollis wees tenslotte op enige gevaren
van de nationalisatie in politiek opzicht,
speciaal met betrekking tot de continuïteit
oer regering.

Het zou zeker een ongelukkige toestand
worden, wanneer de partijen elkaar om de
vijf jaar aan cle regering opvolgen, aange
zien een voortdurende cyclus van nationa
lisatie en de-nationalisatie niet bepaald sii- j
naderend op, de industrie zou werken.
Voorts vroeg hij de aandacht voor de vrij
wel onbeperkte macht van de leiders dor
genationaliseerde bedrijven. Hij zeicle 1e
vrezen dat de politieke strijd wel eens'bui-
ten het parlement zou kunnen worden uit
gevochten en de invloed van de „klasse der
bedrijfsleiders'' op het maatschappelijke
leven buiten alle proporties zou kunnen
gaan.

ZONDAG *J OCTOBER 1943.

HAARLEM. Ned. Herv. Kerk. Grote Kerk
Grote Markt. Zaterdag 7.30: Ds. Hoekema,
Avondgebed in de Brouwerskapel, ingang
Klokhuisplein. Zondag 10: Ds. Joh. Brons-
geest. 7: Dr. 1-1 v. d. Loos, Jeugddienst.
Nieuwe Kerk. Nieuwe Kerksplein. 10: Ds. S.
H. J. Voors. Noorderkerk, Velserslraat, 10.30:
Ds. W. J van Elden. 7: Dr. A. J. Raskerk.
Oostcrkerk. Zomerkade 10: Ds E. Dijkhuis,
I-I. Avondmaal. Bakenesserkcrk, Vrouwestr.
8.30: Dhr. II. J'. van Houwelingen Kijkhoek,
Kinderkerk. Kapel Betliesds, Sarepta. Ha-
zepaterslaan. 0.3Ó: Ds. A. J. van Rhijn, Kin
derkerk. 10.45: Ds. E. Pot. Diaconessenhuis,
Hazepaterslaan. 4.30: Ds. S. II. J. Voors.
Rusthuis, Jansstraat. 10,30: Ds. M. G. Blauw.
Jeug'dkapel. Noord, Wijkgebouw Molenaer-
straat, 10.30: Dhr. H, M. v. cl. Giessen. Cen
trum, Consistorie Grote Kerk, 10: Dhr. N.
Desjardijn. West Wijkgebouw Leidsestraat
10: Dhr. A. Verhoef. Oost. Wijkgebouw Zo
merkade 10: Dhr. A. v. cl. Hoeft. Ver. van
Vrijz, Herv. Jacobstraat 6 10.30: Ds. J. Hei-
ding'a. Alle-Bag-Kcrk. Parklaan 34. Maan
dag: Ds. D. E. Boeke. Dinsdag: Ds. H. Schutz
Herrnhutter- of Ev. Broedergemeente, met
zangkoor. Donderdag: Ds. D, J. D. du Fossé
Vrije Ev. Gemeente. Vrijdag: Ds. J. van der
Giesen, H. K„ Hoofd-Vlootpredikant; gees
telijk verzorger Marine Hospitaal, Overveen
Church of England: Sunday: Oct. 9th, 3 p.
m. at the Oud Katholieke Kerk, Kinder
huissingel: Harvest Festival, Rev. R O,
Tasker. Eglise Wallonne, Begijnhof 30 Di-
manche 9 Octobre a 15 h. Service d'adieux
du Ps. M. Jospin. Stads Evangelisatie, Lange
Ilerenstr. 6. 10: Cand. W. Roggeveen. 7.30:
Adr Bakker, Evangelist Ziekenzorg, Rot
terdam. Zuiderkapel, Zuiderstraat 15. 10:
Dhr. H. v. d. Brink. Bloemendaal. 5: Dezelfde
Evangelisatiesamenkomst. 7.45: Jeugdbijeen-
komst o.l.v. H_ v. d. Brink. Opwekkingssa-

menkomsten. Zuiderstraat .15. Donderdag
8: Ds. B. E. J. Bik, Amsterdam. Vrye Evang.
Gemeente, Balcenessergracht. 9.30 en 5: Ds.
D. J. D. du Fossé. Ned. Herv. Evang. Park
laan 34. Woensdag 7.30: Ds. P Zand, van
Delft. Evang. Luth. Gcm„ Witte Ilereenstraat
10.30: Ds. W. Spliethoff. Ver. Doopsgez. Ge
meente. 10.30: Ds. Hoekema. Remonstr. Ger.
Gemeente. 10.30: Dr. W. R. M. Noordhoff.
Geref Kerk. Kloppersingclkerk. 10: Ds. J.
A. van Arkel. 5: Ds. L. Hoorweg Jr. Wil-
helmhiakerk. 10: Ds. J. W. Siertsema. 5: Ds.
A. M. Boeyinga. Zuid-Oosterkcrk. 10: Ds. A.
M. Boeyinga. 5: Ds. J, A. van Arkel. Geref.
Kerk, Begijnhofkapel. 10 en 5: Ds A. Bos.
Geref. Gemeente onder '4 Kruis, Ged. Oude
Gracht 47. Dinsdag 7.30: Ds. J. A. Smink.
van Rotterdam. Oud-Geref. Gemeente, Ged.
Oude Gracht 47. Maandag 7.30: Ds. E. van
Dijk, van den I-Iaag. Christ. Geref. Kerk,
Raaks. 10 en 5: Ds. M. Iloltrop. Baptiste Ge
meente, Parklaan 34. Ö.30 en 5: Ds. J. W.
Weeninlc. 8: Jeugdsamenkomst (geb. Salem)
Leger des Heils, Schagchelstr. 25. 10: Heili-
gingsdienst. 7: Openluchtsamenkomst Ged.
Oude Gracht bij de Botermarkt. 8: Verlos
singsmeeting o.l.v. Majoor en Mevrouw
Bosveld. Ned. Chr. Gemeenschapshond, Lin-
naeuslaan 14. Maandag 3.30: Samenkomst,

Cursus Wereld-Geestesleven, Westerhout-
park 1 A. Maandag 8: Ds. A. R. de Jong.
Vergadering van Gelovigen, Jansstraat 85.
10: Samenkomst (Broodbreken). Gemeente
des Heeren, Lange Molenstraat 22. 10 en 5:
Samenkomst. Gemeente Gods. Jansstraat 85
10: Samenkomst. Kerk van Jezus Christus
van de Heiligen der Laatste Dagen. Corne-
lissteeg 9. 10.30: Zondagsschool. 5: Kerk
dienst. Christian Science, Jansstr. 74. 10:
Ned. Taal. 11.15: Engelse Taal. Hersteld
Apost. Zendingskerk, Wilhelminastr. 21. 10
en 5: Godsdienstoefening. Hersteld Apost.
Zendingsgemeente, Jacobijnestraat 15. 10 en
5: G odsdienstoefening. Socfi-Bcweging, Nas-
sauplein 8. 11: Dienst,

Broedergemeente. Pailclaan 34. Zaterdag
7.30:- Liturgische Zangdienst. Zondag 10.30:
Kerkstraat 248, A'dam, Ds. Schutz. (Oogst
feest). De Christengemeenschap, Jansstraat
83. 10: Zondagsdienst voor kinderen. 10.30:
Mensenwijdingsdienst. Ned. Ver. v. Spiri
tisten „Harmonia", Jansstraat 83. 10.30: Wij
dingsmorgen. Ds. A. R. de Jong, Haarlem.

,,De Witte Duivel" (Cinema Palace)
Dit is de Italiaanse „Rode Pimpernel", al
thans een verhaal dat in grote trekken de
zelfde inslag vertoont als de beroemde en
herhaaldelijk verfilmde avonturenroman
van baronesse d'Orczy De geschiedenis
speelt zich af in de Russische Czarentijd er
gens in de Kaukasus en de hoofdpersonen
zijn Russische landedelen, die een wanhopig
lijkende strijd beginnen tegen de terreur en
onderdrukking van de provinciale gouver
neur. Zulk een geschiedenis biedt talrijke
mogelijkheden voor spannende en opwin
dende scènes cn deze mogelijkheden zijn
volledig uitgebuit door de Italiaanse ma
kers, die met blijkbaar plezier in het onder
werp hun best gedaan hebben om de wel
haast klassiek geworden figuur van „be
vrijder der onderdrukten en wreker van on
recht" in de volle sier van zijn heldendom
ten tonele te voeren.

I-Iet tweede gedeelte van deze film geeft
een opeenvolging van sensaties, een over
stelpende hoeveelheid spannende momenten;
een enigszins ouderwets aandoend massa
gevecht in een weids kasteel besluit deze
kleurige historie, die geen geschiedkundige
pretenties heeft doch slechts een aloud ele
ment van de film, het op rechtvaardig
heidszin en avontuurlijke neiging van het
publiek speculerende romantische helden
verhaal, nieuwe glans wil geven.

J Lr

De kus des doods. (City) Het is geen
grote film, deze „Kus des doods", maar wel
een zeer verdienstelijke. Het milieu waarin
de film speelt, is dat van de onderwereld,
waarin Victor Mature een weinig opmerke
lijke, conventionele vertolking geeft van een
door een vrouw op het goede pad gebrachte
gangster. Coleen Gray een zwakke vertol
king van die vrouw en Brian Donlevy een
opvallend goede creatie van de bandiet, die
geenszins is bekeerd. Donlevy, een weinig
bekende figuur in Hollywood is de man, die
deze film verheft boven het gewone, alle
daagse peil van de gangsterfilm.

Het verhaal is niet bijzonder; in anderhalf
uur tijd ziet men Nick Bianco (Victor Ma
ture) veranderen van de volledige schurk
tot een man, die zijn leven waagt om een
ex-collega ten val te 'brengen. Deze ex-col
lega nu, wie duidelijk is aan te zien, dat
zeïfs meisjes als Coleen Gray niet in staat
zullen zijn, hem op het eerzame pad van de
deugd terug te brengen, is Brian Donlevy.
Subliem, met zijn wat domme, maar toch
ook zo slimme grijns, zijn eenzijdige natuur,
zijn kleine-jongensachtige adoratie voor
het „vak", dat hij zelf uitoefent,

En dan is er zeker nog een verdienstelijke
i. die zijn krachten aan deze film heeft
gegeven: Hcnry Hathaway, de regisseur, die
oen grdte dosis spanning aan deze film heeft
gegeven. Een dosis, die deze film maakt tot
één, waar niemand zich bij zal vervelen.

E. P.

Het Tijgermeisje (Spaarn e) Deze week
draait het tweede deel van het Tijgermeisje
(men moet dat niet te anatomisch opvatten)
dat vorige week in ernstige moeilijkheden
raakte door de manipulaties van concurre
rende olie-maatschappijen die haar wil
dernis onveilig maakten. Haar belevenissen
orden dit keer nog angstaanjagender want
zij wordt gevangen genomen en men wil
haar uit de weg ruimen. Gelukkig komt net
op Lijd redding in de nood en de boot is

helemaal aan, wanneer in een urn van de
tempel die door een Hogepriester ter plaatse
beheerd wordt, het bewijs wordt gevonden
dat zij werkelijk een rijke erfgename is. Zij
staat dan voor de moeilijke keus haar stam
trouw te blijven of verstandig tc wezen en
van de haar toekomende dollars goede sicr
te maken, maar wij willen het verrassend
einde niet verklappen.

„Hollywood op zijn kop" (Frans Hals)
In de filmstudio's doen zich vele voorvallen
voor. welke onderwerp kunnen worden voor
een filmscenario. En met een keur van ar-
tisten is het natuurlijk mogelijk daarvan
een grappige film samen te stellen zoals in
deze waarin een kind in een bioscoop gevon
den wordt. Het kind wordt opgevoed door
mensen uit het filmbedrijf. Als het meisje de
leeftijd van achttien jaar bereikt heeft, komt
zij in de studio en beleeft dan hoe het er
achter de schermen naar toe gaat Een ander
ondernemend meisje voegt zich bij haar
en beiden beleven met de beroemde artisten
bijzondere avonturen, welke de toeschou
wer wel amuseren zullen. Bod Hope, Bing
Crosby en Carry Cooper zijn maar enkele
namen van de uitgelezen groep, die aan
„Hollywood op zijn kop" meewerkt.

A. O.

De grote passie (Rembra n d t) David
Lean en Ronald Neame, die ook „Brief En-
counter" op hun naam hebben staan, maak
ten deze film naar „The Passionate Friends"
van H. G. Wells en dat is duidelijk te be
speuren aan een zekere mate van tweeslach
tigheid, waarmee de scenarioschrijver Eric
Ambler niet goed raad heeft geweten. Het
gevolg is dat men bij het aanschouwen van
deze overigens zo verdienstelijke film niet
overtuigd wordt van de onoplosbaarheid der
problemen, waarvoor de hoofdfiguren wor
den gesteld en er feitelijk weinig anders
overblijft dan een nogal oppervlakkig be
handeld driehoeksgeval. dat niet altijd boeit
door de soms langdradige uitwerking van
details. Des te groter bewondering moet men
echter hebben voor de filmtechnische en
artistieke kwaliteiten van „De Grote Pas
sie", de bijkans volmaakte harmonie tussen
fotografie, geluid en montage, en het vooral
in de laatste scones sterk imponerende spel
van Ann Todd, Claude Rains en Trevor Ho
ward. die ondanks dat het gegeven niet tot
een levende werkelijkheid konden maken.

S. K.

„Le cliable au corps", (van de duivel beze
ten) (Lux or). De grote betekenis van deze
film van Claude Autant Lara ligt niet in de
eerste plaats bij de aanzienlijke technische
kwaliteiten van „Le diable au corps", noch
in het onvergelijkelijke spel van Micheline
Presle en Gérard Philippe, doch bovenal in
de zeldzaam zuivere weergeving van Ray
mond Radiguets gelijknamige roman.

Deze jonge, in 1923 op 20-jarige leeftijd
overleden Franse schrijver, heeft in zijn eer
ste boek de wereld een weergaloos document
voor de kennis van de ontredderde jeugd
ten tijde van de eerste wereldoorlog gege
ven. Hij onderscheidde zich daarbij door zijn
niets en niemand sparende nuchterheid cn
een eenvoud van stijlmiddelen die klassiek
genoemd kan worden.

Deze eigenschappen komen door Claude
Autant Lara als regisseur, door Micheline
Presle en Gérard Philippe als hoofdrolver
tolkers op het witte doek volledig tot hun
recht.

Deze geschiedenis van de jonge vrouw
van een gemobiliseerde soldaat en een ro
mantische, onrijpe tl. B. S.'er, die elkaar in
een roes menen lief te hebben zal velen te
wang voorkomen. Het is mogelijk, maar
daar staat dan een waarachtigheid, zoals
men zelden in de bioscoop te zien krijgt, te
genover.

J. H. B.

Bijbellezing, Jansstr, 85. Vrijdag 8: K.
Rozendal.

HAARLEM-NOOKE. Ned. Herv. Kerk.
Julinakerk. Zaterdag 7.30: Avondgebed.
Zondag 10: Eerw, Heer Graafland, Cand. t.

d. II. Dienst te Zeist. Immanuëlkerk. 10: Ds.

G, Koch. 7: Ds. G. II v. d. Woord, van
Spaarndam. Jeugddienst. Kon. Emmaschool,
Raafstraat. 9 cn 10.30: Ds. J. Kroon, Voorber.

H. Avondmaal. Ned. Prot. Bond, Berkenstr.
10. 10,30: Ds P. v. d Veer. Amsterdam. Ger.
Kerk, Noord-Sclioterkcrk. 9 en 10.30: Ds. L.
Hoorweg Jr. 5: Ds. J. W. Siertsema. Christ.
Geref. Kerk. Floresstraat. 10 en 5: Ds. J. C.
Maris.

HEEMSTEDE. Ned. Herv. Kerk. Kcrlc op
het Wilhclminaplein. 10: Ds. Adr. Oskamp.
7: Ds H, Bartlema. H. Avondmaal, Kapel
Nieuw Vredenliof 10.30: Ds. F. R. A, Henkels
H, AvondmaaL 7: Ds. Adr. Oskamp. Aula v.
h. Chr. Lyceum (ing. v. Merlenstr.) 10,45:
Ds. J, W. van Nieuwenhujjzcn. Prinsessc-
kade 3: 10,30: Jeugdkapel. Leider Dhr, H.
Bosch, Jeugdgebouw a. d. Dreef: 10: Jeugd
kapel. Leider Dhr. R. Oostra. Ned. Prot.
Bond, Postlaan 16, 10.30: Dr. H. Jansen,
Voorg. v. d. Afdeling. Geref. Kerk. Chr. Ly
ceum, 9: Ds. Dondorp. 5: Ds. Middelkoop,
St. Pancras. Koediefslaan. 10: Ds. G. Brink
man, Amsterdam. Ds. Dondorp. Camplaan
10: Ds. D. Middelkoop. St. Pancras. 5: Ds. G.
Brinkman. Geref. Kerk, Kapel „Nieuw Vre-
denhof'Vv. Oldenbarneveltlaan. 8.30 en 4.30:
Ds. M. Vrieze.

AERDENKÖUT. Ned. Herv. Kapel. 10: Ds.
J. E. Drost. Relig. Kring, Eikenlaan 5. 10.30:
Ds H. J. Mispelblom Beyer, Rem. Pred. te
Rotterdam.

BENNEBROEK. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds.
W. M. Maas.

BLOEMENDAAL. Ned. Herv. Kerk. 9 cn
10.30: Dr. J. H, Stelrna. 9: Jeugdkapel 12 j.

e. o. „Maranatha". Donkerelaan. 11.45: Zon
dagsschool 5 j. e. o. „Jeugdhuis", Donkere
laan. Ned. Prot, Bond, Potgieterweg 4. 10.30:
Prof. Dr P. A. PI. de Boer. Hv. Leiden. Ger.
Kerk. 9,'10.30 en 5: Dr. .T. L. Koole Opwek
kingssamenkomst op Schapenduinen, Bre-
derodelaan 57 Donderdag 8: PI. v. d. Brink.
Vrije Katholieke Kerk, Popellaan 1. 10.30:
Gez H. Mis. 7.30: Vespers en Lof. Soefi-Be-
weg'ing. Bloemend.weg 141. 11: Dienst.

OVERVEEN. Ned. Herv. Kerk. 10: Dr. Ch.
de Beus. 18-45: Zondagavondstilte voor Prot.
Overveen in de Aula v. h. Kennemer Ly
ceum, Stoopplein.

SPAARNDAM Ned. Herv. Kerk. Oost.
Oude Kerk. 10: Ds. G. H. v. Woord. PI. Av. 7:
Ds. J. Kroon, Voorber. PI Av. Kon. Emma
school, Raafstraat. 9 en 10.30: Ds. J. Kroon,
Voorber. H. Av. Evangelisatie „Bethel", Oost
Kolk. 10: Ds. A: van Besselaar Sr. uit Am
sterdam.

HALFWEG. Ned. Herv. Kerk. 10: Ds. A. J.

Kromhout, H. Doop en ö'Voorber. II. A. 7:
Dezelfde.

Heemstede

ZONDAGSDIENSTEN

De Zondagsdiensten voor artsen worden
waargenomen door: dr. W. v. d. Linde,
Heemst. Dreef 253, tel. 16850; dr. P. M. v. d.
Cugten, Heemst. Dreef 37, tel. 29908 en dr.
A. G. Degenaar, P. de Hooghstraat 11,
telef. 19920.

Wijkverpleging: Zuster L. Dudok van
Heel, Jac. de Witstraat 9, tel. 17762.

Geopende Apotheek: Apotheek Schots
man, Binneweg 206, lel. 28320.

BINNENL.1I

Op initiatief van de stichting

van Weerden Poelmanfonds" zal de Rj
Central Band een tournée van tien d;
door ons land gaan maken. Het ligt i;
bedoeling om de band in verschel;
plaatsen van ons land concerten te li
geven, waarvan de opbrengst ten goede
komen aan de stichting „Het Van Weei
Poelmanfonds" dat steun verleent
(oud)-personeel van de Luchtmacht
derland en aan zijn nagelaten betrekkinj

Het ministerie van Landbouw, Visj
en Voedselvoorziening waarschuwt heit
bliek voor de teleurstellingen en moeö
heden, welke kunnen optreden, wan;
men zonder kennis van zaken de ch:
pignoncultuur g'aat uitoefenen.

Met de volgende schepen kan zee;
worden verzonden. De datum van it
lijke terpostbezorging staat tussen has!
achter de naam van het schip verre
Suriname: m.s. „Bonaire" (12 Octob
Indonesië: m.s. „Polydorus" (17 Octob
■Curagao: m.s. „Delft" (18 October),

HAARLEM EN OMGEV!

De zilveren eremedaille verbonden
de Orde van Oranje Nassau, is toegei
aan de heer A. J. Groothengel te Haai]
voorman-schakelbordmonteur bij de
Groeneveld, Van der Poll en Co.'s Eles
technische Fabriek te Amsterdam.

Aan de gemeente universiteit te J
sterdam is geslaagd voor het candid»,
examen economie de heer D. van Ulze

De tweede gewone zitting van de!
vinicale Staten van Noordholland za]
Dinsdag 1 November worden geopend,
openbare beraadslaging omtrent de be(;
tingen zal op Dinsdag 13 December wo:
gehouden.

De heer M. Rentenaar, agent
politie te Bloemendaal, is te Amenfi
geslaagd voor het politiediploma met a
tekening.

„Kunst zij ons doel" houdt ondet
devies „Montmartre in Haarlem" op
October „een avond vol jolijt" in pavilj
Dreefzi.cht, waaraan onder vele anderen
Godfried Bomans medewerking verleec

Een 7-jarig meisje clat gisteren ii
speeltuin aan de Ben Viljoenstraat aan
spelen was, viel van de glijbaan en I
haar linkerdijbeen. Zij is naar het zie!
huis Joannes de Deo overgebracht.

De Organisatie Bedrijfsgroep E
pei'spersoneel te Haarlem houdt Zatei
.15 October een propaganda-feestavoni
„Kleine Brinkman". Het programma bes
uit dansen en kienen, waarvoor mooie:
zen uitgeloofd worden.

Dinsdag 11 October houdt de Plas
lijke Raad Haarlem van de Nationale Vj
wenraad een bijeenkomst in Geb
Cultura, Jansstraat, waarop de heer J,
Bos, zenuwarts te Haarlem, spreekt o
Theorie en Praktijk van het Medisch
voedkundig' Bureau.

De vereniging NederlandUSSR hl
Woensdag 19 October een bijeenkoras
het Concertgebouw, waaraan medewer!
verlenen dr. E. Rebling, (aan de vleugel
de dansgroep „De rode ster".

Te koop in Hilversum

Kraïdesiierszaak

m. woningruil. Goed bestaan.
Alleen serieuze kopers. Br,
O 32 Mackenzie's Adv. Bur.
Hilversum.

Te koop gevraagd:

plu. 250 m2 bouwgrond

voor alleenstaand huisje.
Jacobs, Postjesweg 36,
Amsterdam-West. Telef.
no, 86262.

Woningruil Haarlem e. O.-

Utrecht of Wassenaar.
Gevr. heel huis Haarlem of
omstreken, tot f 65 p. m.
Aangeb. heel huis Utrecht
einde Rijnlaan f 35 p. m. of
Wassenaar^ Joh. de Wittstr.
f 45 p. m. Brieven no. 4133

Ter overname gevraagd:

met of z. meubelen. Brieven
no. 4134.

Twee woonhuizen

te koop, waarin met Novem
ber woonruimte vrij komt.
Brieven no. 4139.

Kantoorruimte
te huur

pl.m, 35 M.2 1 min. vanaf
station m. telef. aansl. Kruis
weg 6S.

Aangeb. in Rusthuis

zit-slaapkamsr Df
zit- en slaapkamer

c. v. str. w. Tel. 19029. Pieter
de Hooghstraat 2, Heemstede.

WONINGRUIL

Aangeboden: een huis in
II.-N., met kamer en suite,
gang, keuken; schuurtje,
voor- en achtertuin; boven
één grote en 2 kleine slaap
kamers en badcel, huurprijs
f 28 p. m. Gevr.: een groot
huis voor 7 pers. gelegen in
Hst. of A'hout. Br. no. 4150

Gevr. te Hlem of omg. niet
te groot HUIS Agb. te 's Gra-
venhage flat of heel huis te
Arnhem, Apeldoorn, Nijme
gen, Amstelveen of A'hout,
voorz. v. c. v. en garage. Br.
no. 4147.

WONINGRUIL
TE HAARLEM

Bewoner van groot huis wil
ruilen met kleiner huis op
goede stand. Br. no. 4144

Te koop gevraagd:

die geheel of gedeeltelijk
leeg te aanvaarden is. Brie
ven no. 4143.

English conversation lessons

Miss Harold, Oxford dip.
Courbetstr, 19 A'dam visits
Haarlem, Aerdenhout etc.
also club lessons. Inquiries M.
Kuijken, Grote Houtstr. 162,
Haarlem.

ENGELS FRANS
DUITS

Opl. alle Prakt. Examens
KLIPP's Talenschool
Kleverparkw. 142. Tel. 13269.

ZEEP

Krijgen wij binnenkort i
beperkte hoeveelheid aan.

Laat U daarom
inschrijven bij

KRUISWEG 35, HAARLEM

SCHEMER'S

Juffie en j'flBB

Aandeelhouders en houders
van oprichtersbewijzen in de
Bouw-, Handel- cn Exploita
tie Maatschappij II. Mulder
cn B. van der Monde N.V.,
te Haarlem, worden opgeroe
pen tot het bijwonen van de
buitengewone algemene ver
gadering van aandeelhouders
te houden op 21 October 1941
des morgens elf uur, ten
kantore van de Notarissen J.
de Reede en J. Brants Kzn„
Ged. Oude Gracht 82, H'lem.
Aandeelhouders kunnen van
af heden van de te behande
len onderwerpen kennis ne
men ten kantore der vennoot
schap Wagenweg 152, Haar
lem.

Gesloten
BESTEL-AUTO

te koop aangeboden tons,
zeer zuinig prima in orde
1100. Tel. 23142.

DROGE
XOLDERS

Voor het opslaan
van grote en kleine
Inboedels en andere

Goederen
HET JUISTE ADRES
HIERVOOR IS:

BA AAI VEST 39. Tel. 1481(L

Leer nu, op een prettige
nier cn in beschaafd mi
goed bridgen onder de
kwame leiding van erv
leraren op onze bridgecu
Donderdagavonds v. 8-
u. in Rest. MUNNIKS, G
Markt 10, V.a. half achtj
geilheid tot inschrijving

SlCASTELI

'7VVVV7TYTT7TT7T

NIEUWE GRACHT 1

Nog enige plaatsen voor
schaafde dames en herer
Zaterdag- en Donderd:
gevorderden.

Verlaagde tarieven,

NEB. HERV. HES

WIJK VII

Te beginnen op 11 en 12
tober hoop ik in het Wij
bouw Molenaerstraat o;
volgende uren godsdien
derwijs te geven:
Dinsdag:

7.00-7.45 meisjes tot 16
7.45-8.30 meisjes bov. 16
8.30-9.30 belijdeniscatecï

Woensdag:

4.30-5.15 leerlingen van
delbare en air
scholen.

7.00-7.45 jongens tot 16
7.45-8.30 jongens bov. 16
Ieder, die een van dezr
techisaties wil volgen,
wacht ik gaarne diret
eerste keer!

Dr. A. J. RASI
Predi]

Spreekuur Donderdags

Door de bom*
het hos niet
meer zien.

Lijden wij allen niet mi
meer aan deze blindt
De strijd om het bestaar
vele indrukken die op
afstormen, zij leiden ot
van het leven, van liet
soonlijke leven.
Dan kan een tijd aanbi'
dat wij ons verdwaald
len. Zoekt u een uitweg
hebt u hierbij wel eens
huwelijksbemiddeling
dacht? Maar voelt u all
bezwaren daartegen?
Vraagt u in dit geval
onze nieuwe methode
verantwoorde bemiddel
Wij zenden u dit boekwt
gaarne kosteloos toe
blanco enveloppe, zo
enige verplichting uwen
„MENTOR" BEMIDD
LINGSKANTOREN,
Den Haag, Pomonalaai
tel. 393848. Amsterdam, 1
hovenstraat 18, tel. 2174'