Hogere P.T.T.-tarieven voor
verkeer met hef buitenland
Indrukwekkende dodenherdenking
in het Land van Maas en Waal
De oorlog begon na een
reeks fatale vergissingen
De visie van captain Liddell Hart
êA
Dinsdag 11 October 1949
Porto voor brieven wordt voorlopig niet gewijzigd
Met ingang van Maandag 17 October zui
len diverse tarieven voor post-, telefoon-
en telegraafverbindingen met het buiten
land worden verhoogd. De binnenlandse
tarieven en de tarieven voor Indonesië
blijven ongewijzigd. Suriname en Curacao
vallen onder de internationale regelingen.
De tarieven voor pakketpost, telegraaf,
telefoon en radio worden voor het buiten
land met twintig procent verhoogd.
De intercontinentale luchtposttarieven
worden met veertig procent verhoogd, uit
gezonderd die voor Indonesië.
Het tarief voor antwoordcoupons en voor
telegrammen met betaald antwoord wordt
aangepast aan de afrekening op goudfranc-
basis.
„Luchtbrief"
P.T.T. zal in de loop van November een
„luchtbrief" in omloop brengen, die twee-
en-een-halve gram zal wegen; Deze „lucht
brief" krijgt een opgedrukte postzegel van
dertig cent en zal via alle intercontinentale
luchtverkeerswegen verstuurd kunnen wor
den, dus naar alle bestemmingen ter
wereld.
Voorlopig zal het normale internationale
briefpostverkeer, inclusief drukwerken,
monsters en dergelijke, niet aan prijsverho
ging worden onderworpen.
De verhogingen zijn een gevolg van de de
valuatie van de gulden. In de Wereldpost
vereniging bestaat de bindende afspraak,
dat alle verrekeningen plaats vinden op
basis van de (thans imaginaire) goud-
franc. Deze goudfranc is door de devaluatie
van de gulden van 85 cent tot 1.25 gulden
gestegen. Indien P.T.T. de tegenwoordige
tarieven zou handhaven, dan zou een ver
lies van millioenen guldens geleden worden.
De thans aangekondigde verhogingen
zullen een tijdelijk karakter hebben. Inter
nationaal overleg in de Wereldpostvereni
ging en de Internationale Organisatie voor
Telecommunicatie, zal zo spoedig mogelijk
plaats hebben. Hierbij bestaat de kans, dat
de thans in goudfranc uitgedrukte tarieven
gewijzigd zullen worden, hetgeen dan ook
in tariefswijzigingen binnenslands tot uit
drukking zal komen. Ook wordt met lucht
vaartmaatschappijen overleg gepleegd in
hoeverre de luchtrechten zullen kunnen
worden verlaagd.
Over het algemeen zal in de landen, die
gedevalueerd hebben, verhoging van P.T.T.
tarieven onvermijdelijk zijn. Door de deva
luatie zijn vele materiaalkosten en kosten
van vervoer gestegen. Ook in Nederland
zullen de binnenlandse P.T.T.-tarieven stij
gen, indien het financieel-economisch beeld
sterk verandert door verhoging van lonen
en stijging van andere kosten.
Hogere aansluitkosten voor telefoon
Voorlopig blijven de binnenlandse tarie
ven ongewijzigd. Een uitzondering echter,
die geheel buiten de devaluatie staat, is een
binnenkort te verwachten verhoging van
aansluitkosten voor telefoon. Sinds 1940 tot
aan de devaluatie stegen de lonen van 100
tot 160 procent en de materiaalkosten zelfs
tot 300 procent. Het blijkt niet langer mo
gelijk voor de thans geldende prijzen te
werken.
De geldelijke afwikkeling van het in- en
uitgaande internationale pakketpost-, tele
graaf-, telefoon- en radioverkeer is geba
seerd op wederkerige verrekening in goud
franc tussen de administraties van vrijwel
alle landen. Het equivalent is door de
devaluatie van de gulden in onze valuta
met ruim veertig procent verhoogd. Tegen
over het hogere guldensbedrag, dat Neder
land op grond van de internationale ver
rekeningsovereenkomst ontvangt uit het
verkeer naar ons land, staat het hogere
guldensbedrag, dat Nederland verschuldigd
is voor het uitgaande verkeer. Tesamen met
het doorgaande verkeer leveren deze ver
keersstromen een niet onbelangrijk tekort
op goudfrancbasis op.
Ook de luchtrechten voor uitgaand ver
keer, overeengekomen met luchtvaartmaat
schappijen, ondervinden de gevolgen van
de devaluatie, aangezien geen compensatie
mogelijkheden bestaan, moest tot tariefs
verhoging worden overgegaan.
De gewijzigde radio-, telefoon- en tele-
graaftarieven gelden voor alle soorten ge
sprekken en telegrammen met het buiten
land,
Chopin-herdenking
door Stefan Askenase
Ter herdenking van de sterfdag, over
enkele dagen een eeuw geleden, van Fré-
déric Chopin, gaf de Poolse pianist Stefan
Askenase Maandagavond een recital in
de Haarlemse concertzaal, dat, als alle
vorige Chopin-avonden aldaar dit jaar ge
geven, grote belangstelling genoot.
Askenase kwam met een waardig, maar
sober programma, dat aan het publiek de
gewone succes-nummers onthield, doch het
blijkbaar opzettelijk de tragiek in Chopins
kunst wilde voorhouden.
Hij wijdde als het ware de avond in met
de Nocturne in cis (op 27 no. 1), geschre
ven tijdens een kortstondige verloving van
de componist met Maria Wodinska, een stuk
waarvan de gelukssfeer getemperd wordt
door een vaag gevoel van onvoldaanheid.
Dan volgden de Préjudes op. 28, vier-en-
twintig stemmingsbeelden uit verschillende
perioden van het leven van de kunstenaar;
een muzikaal dagboek van zeer intiem ka
rakter. Verder de Sonate op. 35 in bes, met
de Marche funèbre. die er het uitgangs
punt en de kern van is en waar de overige
delen zodanig om heen gegroepeerd zijr.,
dat zij dit tragische moment een sterk
reliëf geyen. Ten slotte vier Mazurka's de
grillige cis kléin, de kokette As groot
(beide uit op. 41), de uitdagende G groot-
uit op. 51, en eindelijk de onvoltooid .ge
bleven f klein uit op. 68, die Chopin op zijn
sterfbed schreef en het eind van zijn schep
pend vermogen betekent. „Senza fine"
(zonder einde) schreef hij bij de laatste
maat. Deze compositie maakt dan ook wer
kelijk de indruk dat ze met de componist
sterft; het laatst wat ze wil zeggen neemt
ze in de eeuwigheid mee.
Even sober als dit „In memoriam-pro-
gramma" was deze avond ook het spel van
Askenase. Wij hebben hem wel eens bril
janter gehoord en geloven dat hij dan op
zijn best is.
De innigheid, waar hij naar zocht in
menig onderdeel van de Préludes en in de
Marche funèbre, kwam zijn toon niet steeds
bezielen. Wel was de vertolking van de-
stormachtige 22ste en van de niet minder
geweldige 24ste Prélude zeer markant en
overtuigend en gaf hij van de finale van de
Sonate een huiveringwekkende interpre
tatie. Ook de Mazurka's maakten een tref
fende indruk; de laatste was zelfs aangrij
pend. Voor een zo sterk moment van her
scheppingskunst past de grootste bewon
dering. Het publiek had niet mogen willen
dat de kunstenaar daar nog iets aan toe
voegde. JOS. DE KLERK
Muziek
jubileum-Concert door de
„Wiener Sfüigerknaben"
Het tegenwoordig alom bekende koor der
„Wiener Sangerknaben" dankt zijn ontstaan
aan een decreet van keizer Maximiliaan de
Eerste van Oostenrijk, die de kerkdiensten
in de kapel van zijn hofburcht te Wenen
door speciaal geschoolde zangers wilde
laten opluisteren. Het door hem gewenste
knapenkoor kwam in 1498 tot stand. Ter
gelegenheid van het vierhonderdvijftig-
jarig bestaan maakt de tegenwoordige ge
neratie een langdurige concertreis dóór
West-Europa en heeft ook te Haarlem in de
gemeentelijke concertzaal (op Dinsdag 18
October) een jubileum-uitvoering plaats.
Aanvankelijk leefden de jonge zangers,
die gratis hun opleiding genoten, in strenge
afzondering, doch allengs kregen zij meer
Vrijheid dan de regels van een klooster
toestaan. Reeds in de zestiende eeuw bracht
het koor ten hove behalve geestelijke liede
ren ook wereldse muziek ten gehore. Uit
alle windstreken stroomden elk jaar hon
derden jeugdige candidaten naar Wenen
om te proberen in de gelederen te worden
opgenomen. Talrijke later beroemd gewor
den musici genoten hier hun eerste scho
ling: Joseph Haydn, Franz Schubert,
Christoph Willibald Gluck en Anton Bruck
ner, om alleen de meest bekenden te noe
men. Reeds op twaalfjarige leeftijd maakte
Wolfgang Amadeus Mozart voor het koor
enige composities, die nog heden ten dage
op ieder programma voorkomen.
Tegelijk met de Oostenrijks-Hongaarse
monarchie stortte in 1918 het koor ineen.
Pater Josef Schrriitt echter zette in die pe
riode met vijftien jongens op basis van cle
oude traditie, maar zonder geld, het insti
tuut voort. Ook in de laatste tientallen jaren
zijn talrijke prima musici uit dit milieu
voortgekomen. Ieder jaar komen zich ruim
2000 soilicitanten^anmelden voor de perio
diek vrijkomende twintig of dertig plaat
sen. De scholing vergt ongeveer drie jaar.
Sedert de eerste wereldoorlog verplaat
sen de „Wiener Sangerknaben" zich ook
buiten hun vaderland, niet slechts om hun
kunst uit te dragen, doch misschien wel
voornamelijk teneinde de kosten van het
instituut te dekken, nu van overheidswege
geen subsidie meer wordt gegeven. Een
noodmaatregel waaraan de buitenwereld
de vreugde dankt van kennismaking met
deze veelbe won derde zangkunst.
Het répertoire van de „Wiener Sanger
knaben" omvat a-capella-muziek uit de
zestiende eeuw, motetten van Palestrina en
Orlando di Lasso, liederen van Gluck en
Bruckner, Brahms en Schubert, Mozart en
Haydn, zangspelen van de drie laatstge
noemden en van Offenbach, benevens uiter
aard enkele gezongen walsen uit Wenen.
D.oor de dichte, mist kon het troepentrans portschip Zuiderkruispas Zondagmiddag
Rotterdam binnenstomen. Dit was voor ve len een teleurstellingwant daardoor moest
de debarkalie tot Maandag worden uitgesteld. Maar eindelijk loas het dan toch zover.
Minister Schokking
uit Washington terug
De minister van Oorlog, mr. W. F. Sehok-
king, is op Schiphol teruggekeerd van de
besprekingen, die hij in Washington heeft
gevoerd met de ministers van oorlog der
mogendheden van het Atlantisch Pact.
De minister verklaarde, dat de kleine
mogendheden bij de besprekingen „het
volle pond" hebben gekregen. Hij verzeker
de, dat er bij de ministers zeker „geen oor
logszuchtige stemming" was te consta
teren. Integendeel; men hoopt, dat het
werk, waaraan men bezig is, zichzelf
eigenlijk overbodig zal maken.
Nieuwe interimregeling
voor Suriname
Moeilijkheden over onder
wijskwestie opgelost
Bouw lagere school aanbesteed
Maandagmorgen vond
Bennebroek de aanbesteding plaats van de
bouw van een nieuwe openbare lagere
school met een capaciteit voor tachtig leer
lingen. Het gebouw zal drie leslokalen be
vatten.
Er was voor de aanbesteding nogal wat
belangstelling; er werden niet minder dan
31 inschrijvingsbiljetten ingeleverd. Hoog
ste inschrijfster was de firma W. Paphuis
te Amsterdam, met een bedrag van f 36.784.
laagste de firma M. Ebbing te Haarlem met
een bedrag van f 26.589. De gunning wordt
later bekend gemaakt.
De voorzitter van het College van Alge
meen Bestuur voor Suriname heeft mede
gedeeld, dat de Nederlandse regering een
voorstel heeft ingediend ter oplossing van
het conflict over de Surinaamse interim
regeling. De Staten hebben de oplossing
aanvaard en daarvan kennis gegeven aan
de regering. De oplossing bestaat hierin,
dat aan het artikel betreffende het onder
wijs een zodanige inhoud is gegeven, dat
volledig wordt tegemoet gekomen aan de
bezwaren van de Staten. Met behoud van
het raadhuis te het principe is het ter beoordeling van de
Staten of de opleiding van leerkrachten
voor het bijzonder onderwijs zal worden
gelijkgesteld met die voor het openbaar
onderwijs. Op de in dit geval goed te keu
ren landsverordening is het vernietigings
recht van de Kroon niet van toepassing. Er
zal een nieuw ontwerp interimregeling voor
Suriname aanhangig gemaakt worden. Met
de parlementaire behandeling zal spoed
woi-den betracht.
Luchtlijn Amsterdam-Batavia
vrij van overheidsinmenging
De tot dusver geldende overheidsmaat
regelen op het passagiersvervoer door de
lucht van Amsterdam naar Batavia zijn
vrijwel geheel komen te vervallen, aldus
deelt de K.L.M. mede.
De K.L.M. heeft van de dienst algemene
personele zaken bericht ontvangen dat,
daar thans een evenwicht is verkregen tus
sen de aanvragen voor overtocht naar Indo
nesië en de beschikbare vervoerscapaciteit,
de passagiers worden vrijgelaten, niet al
leen ten aanzien van de keuzebepaling van
het vervoermiddel, doch de reis tevens,
mits uiteraard huisvesting is verzekerd, in
familieverband kunnen aanvaarden.
De navolgende uiteenzetting moge ter
oriëntering bijdragen:
1. Werkers (hieronder te verstaan verlof
gangers en eerstuitkomenden), deze catego
rie wordt geheel vrijgelaten in de keuze
van het middel van vervoer.
Het bureau voor coördinatie van arbeids
krachten zal bij de oproep van werkers uit
Nederland het vrijlaten, de betrokken per
soneelsleden per boot dan wel per vliegtuig
te laten uitkomen. De tot dusverre gelden
de prioriteitsregeling is hiermede komen
te vervallen.
Tevens kunnen werkers (zowel eerst
uitkomenden als verlofgangers zich van
hun gezin doen vergezellen, mits de huis
vesting in de plaats van bestemming ver
zekerd is.
2. Gezinshereniging. Ook bij de gezins
hereniging indien het gezin in Nederland
nog enige tijd is achtergebleven door huis
vestingsmoeilijkheden kan zelf bepaald
worden op welke wijze de overtocht naar
Indonesië zal geschieden. Een uitzondering
hierop vormen echter de zonder gezins
hoofd reizende vrouwen met kinderen on
der de drie jaar; deze passage-boekingen
dienen via het ministerie van Overzeese
Gebiedsdelen in Den Haag tot stand te
worden gebracht.
Een indrukwekkende dodenherdenking
werd Zondagmiddag gehouden door het
regiment stoottroepen in het Maas- en
Waalse dorpje Leeuwen-Beneden. Duizen
den waren getuige van de onthulling van
een monument in de vorm van een kapel.
Van heinde en verre kwamen de^oud-stoot-
troepers naar deze vertrouwde omgeving
om hun kameraden te herdenken, die in de
Meidagen 1944, '45 waren gesneuveld.
Hooggeplaatste vertegenwoordigers van
regering en legerleiding waren aanwezig,
o.m. de vertegenwoordiger van de Koningin,
kapitein J. C. Bührman, generaal mr. H. J.
Kruis, de Franse militaire attaché, de bevel
hebber van het 3e militaire gewest, generaal
majoor S. A. A. Sitsen, de Commissaris der
Koningin in Gelderland, jhr. dr. C. G. C.
Ook keuring van films
voor besloten voorstellingen
Binnenkort is de indiening te verwach
ten van het wetsontwerp tot wijziging van
de Bioscoopwet, dat een nieuwe regeling
beoogt voor besloten filmvoorstellingen.
Films, welke in besloten gezelschappen
van meer dan 25 personen vertoond wor
den, zullen dan gekeurd moeten worden.
Ook een ander vergunningstelsel zal wor
den voorgesteld, waarbij de vergunning
niet meer aan de onderneming is gebon
den, maar aan de plaats van vertoning.
Het ligt voorts in de bedoeling der rege
ring het op 12 Mei 1948 ingediende wets
ontwerp tot wijziging en aanvulling van
enige artikelen van de Bioscoopwet in te
trekken. Over dit wetsontwerp heeft de
Tweede Kamer indertijd een Voorlopig
Verslag uitgebracht. Een Memorie van
Antwoord is echter nimmer verschenen.
Quarles van Ufford, en vele anderen. Des
morgens werden kerkdiensten gehouden.
In het middaguur verenigden allen zich
nabij het genieentehuis. Onder de tonen van
de dodenmars, gespeeld door de stafmuziek
van het regiment stoottroepen, ging men
naar de dodenakker. Als eerste sprak de
commandant van het regiment stoottroepen,
kolonel C. Walraven, over het geloof en de
bezieling van deze jonge kerels, die de strijd
hadden aangebonden tegen de overweldiger.
De tweede spreker, de voorzitter van de
stichting „Herdenking gesneuvelde stoot-
troepers", J. de Groot, ontwikkelde de ge
dachte: gedenken en herdenken.
Na de kranslegging en een toespraak van
generaal-majoor Sitsen, hield kolonel Wal
raven het doden-appèl. De commandant las
336 namen van hen, die onder dit vaandel
reeds vielen. De „Last post" klonk en de
vuurpelotons brachten het eresaluut.
Kapitein Bührman onthulde de herden
kingskapel, waarin op de muren de namen
staan van de gesneuvelden. Enige, door
atelier De Nobel te Haarlem vervaardigde'
gebrandschilderde ramen, betrekking heb
bende op het regiment stoottroepen, zijn
hierin aangebracht.
Uit Haarlem was er van de zijde van de
nabestaanden, vrienden en bekenden grote
belangstelling.
De plechtigheid werd georganiseerd dooi
de Bond van Oud-Stoottroepers, waarvan
dezer dagen de Kring Haarlem en omstre
ken is opgericht. Secretaris is de heer W.
Vestering, Duncklerstraat 28.
De advocaat-fiscaal bij het Bijzondere
Gerechtshof te Amsterdam heeft twintig
jaar gevangenisstraf geëist tegen de 55-
jarige E. J. W., die in Januari 1943 politie-
commandant werd in Bussum en vele
Joodse landgenoten heeft gearresteerd.
Hitier overwoog aanvankelijk niet de
mogelijkheid van een algemeen conflict
De 1ste April 1939 bracht de wereldpers
het nieuws, dat. de regering-Chamberlain
haar verzoeningsgezinde politiek opgegeven
had en Brittannië haar woord had gegeven
om Polen tegen elke bedreiging van Duits
land te verdedigen met het doel om de
vrede in Europa te verzekeren. De 1ste
September trok Hitier echter de Poolse
grens over. Twee dagen later, na van
Duitsland vergeefs geëist te hebben om zich
terug te trekken, begonnen Engeland en
Frankrijk de strijd. Een tweede Europese
oorlog was uitgebroken en deze ontwikkel
de zich tot een tweede wereldoorlog.
Wij begonnen de oorlog, aldus zegt Liddell
Hart, met een tweevoudig doel. Het onmid-
lijke doel was onze belofte te vervullen om
de onafhankelijkheid van Polen te be
waren. Het uiteindelijke doel was om een
mogelijke bedreiging voor onszelf af te
wenden en op deze wijze onze eigen veilig
heid te garanderen. Uiteindelijk faalden wij
in beide opzichten. Dit is thans alles over
duidelijk. Wij zijn niet alleen in onze taak
tekort geschoten om Polen voor overwel
diging te vrijwaren en zijn deling tussen
Rusland en Duitsland te voorkomen, maar
na zes jaren oorlog, die eindigde in een
schijnbare overwinning, moesten wij ons
bovendien zwijgend bij de Russische over
heersing van Polen neerleggen, waarbij wij
onze beloften aan de Polen, die aan onze
zijde hadden gevochten, niet gestand
deden. Tegelijkertijd is het eindresultaat
van al de inspanning, welke wij ons ge
troostten om het Duitsland van Hitier te
vernietigen, geweest, dat wij thans van
aangezicht tot aangezicht tegenover een
nieuwe, grotere bedreiging staan, terwijl
Europa zo verwoest en verzwakt is in het
oorlogsproces, dat zijn weerstandskracht
zeer is afgenomen en wij, tezamen met onze
Europese naburen, arme horigen van de
V.S. geworden zijn.
Overwinning, geen vrede
Dit zijn de harde feiten, welke aan de
overwinning ten grondslag liggen, die met
zulk een grote moeite werd behaald, nadat
het geweldige gewicht van de V.S. en Rus
land in de schaal geworpen was tegen
Duitsland. De afloop heeft de hardnekkige
illusie van het volk verstoord, dat „over
winning" „vrede" betekent.
Te eenvoudig
Het was voldoende voor de doelstellingen
van het proces in Neurenberg om aan te
nemen, dat het uitbreken van de oorlog en
al zijn verdere gevolgen te wijten waren
aan Hitiers aanval. Maar dit is een te een
voudige en bekrompen verklaring. Het
allerlaatste, wat Hitier teweeg wilde bren
gen was juist 'n tweede grote oorlog. Zijn
volk, en vooral zijn generaals, waren
Captain Liddell Hart
Captain Basil Henry Liddell Hart, de
schrijver van ons artikel „Hoe de oorlog
in werkelijkheid begon", is in Engeland
zeer bekend als een militair expert en
historicus. j
Hij maakte de eerste wereldoorlog mee
in het Britse leger en hij bleef daarna
tot 1927 in dienst. Hij legde zich toen
al enkele jaren toe op het geven van j
militaire adviezen aan grote dagbladeii
en hij werd vervolgens militair mede-
iverker van de „Daily Telegraph", de j
„Times" en ook van „Encyclopaedia
Britannica".
Gedurende de tweede oorlog gaf hij zijn
adviezen aan de Britse regering. Vele
legers, ook buiten Engeland, maken nu
j van zijn ideeën gebruik. Hij staat voor- i
al bekend als een pionier op het gebied
van de gemechaniseerde oorlogvoering.
I De thans 55-jarige schrijver vertelt in i
zijn artikel, dat het onjuist zou zijn om
uitsluitend Hitier de schuld te geven
voor het uitbreken van de tweede we- j
reldoorlog. Hij is van mening, dat ook
Chamberlain en andere voor-oorlogse
i Britse leiders hierin onbewust een aan-
I leel hebben gehad.
den diepe littekens in hun geest achterge
laten.
Wanneer wij de nadruk leggen op deze
feiten betekent dat niet het goedpraten van
de zucht tot aanvallen, welke Hitier eigen
was, noch die van vele Duitsers, welke zijn
leiding maar al te graag volgden. Maar
Hitler was, hoewel volkomen gewetenloos,
gedurende lange tijd opvallend voorzichtig
in het nastreven van zijn oogmerken. De
militaire chefs waren nóg voorzichtiger en
bezorgd over iedere stap, welke een alge
meen conflict teweeg zou kunnen brengen.
Wat de Duitse documenten
lieten zien
Een groot gedeelte van de Duitse ar
chieven werd na de oorlog buitgemaakt
en staat ter beschikking voor een onder
zoek. Zij onthullen buitengewoon veel
aarzeling en wantrouwen in Duitslands
vermogen om een grote oorlog te kunnen
voeren.
Toen in 1936 Hitier zich opmaakte om
de gedemilitariseerde zóne van het Rijn
land weer te bezetten, waren zijn gene
raals verontrust over zijn beslissing en de
reacties, 'welke deze onderneming bij de
Fransen teweeg zou kunnen brengen.
Tengevolge van de protesten der gene-
uiterst bevreesd voor zulk een risico de raals werden aanvankelijk slechts en-
ervaringen van de eerste wereldoorlog had- kele symbolische eenheden gezonden, „al;
Captain Liddell Hart
strootjes in de wind". Toen Hitier troe
pen wilde zenden om Franco in de
Spaanse burgeroorlog te helpen, pro
testeerden de generaals opnieuw tegen de
risico's die hieraan verbonden waren, en
Hitier besloot om zijn hulp te beperken.
Maar hM trok zich niets aan van hun
vrees or de opmars in Oostenrijk in
Maart 1938. Toen Hitier korte tijd latei-
zijn plan ontvouwde Tsjechoslowakij'e de
duimschroeven aan te leggen om de terug
keer van Sudetenland te bewerkstelligen
stelde de chef van de generale staf, gene
raal Beek, een memorandum op, waarin
hij betoogde, dat Hitiers aggressieve pro
gramma tot gebiedsuitbi-eiding ongetwij
feld een wereldcatastrofe zou veroorza
ken en Duitslands ondergang tengevolge
zou hebben. Beek las dit memorandum
voor op een bijeenkomst van de leidende
generaals, en zond het -r- met hun instem
ming aan Hitier. Daar Hitier geen nei
ging toonde om zijn politiek te verande
ren, legde de chef-staf zijn functie neer.
Hitier verzekerde de andere generaals,
dat Frankrijk en Engeland niet zouden
vechten voor Tsjechoslowakije, maar zij
waren zo weinig overtuigd dat zij een
militair complot smeedden om het oor
logsgevaar af te wenden door Hitier en
de andere Nazi-leiders te arresteren. Hun
plan werd echter zinloos, toen Chamber
lain boog voor Hitiers eisen ten opzichte
van Tsjechoslowakije, en er tezamen met
de Fransen in toestemde om zich afzijdig
te houden, terwijl het ongelukkige Tsje
choslowakije zowel van zijn grondgebied
als van zijn verdedigingsmogelijkheden
beroofd werd.
„Vrede voor onze tijd"
Voor Chamberlain betekende de over
eenkomst van München „vrede voor onze
tijd". Voor Hitier betekende het aecoord
echter een nieuwe en grotere zege, niet
alleen op zijn buitenlandse tegenstanders,
maar ook op zijn generaals. Nadat .hun
waarschuwingen zo herhaaldelijk weer
legd waren door zijn onbetwiste en on
bloedige successen verloren zij het ver
trouwen en hun invloed. En natuurlijk
kreeg Hitier zelf een overweldigend ver
trouwen in het aanhouden van een on
onderbroken reeks van gemakkelijke suc
cessen.
Wanneer hij inderdaad de mogelijk
heid van een algemene oorlog overwogen
had, met inbegrip van een conflict met
Engeland, dan zou hij zich alle moeite ge
troost hebben om een vloot op te bouwen
die in staat was geweest om het tegen
Engelands heerschappij ter zee op te ne
men. Maar in werkelijkheid bouwde hij
niet eens zijn vloot op tot de beperkte
schaal, waarin voorzien was in het En
gels-Duitse vlootverdrag van 1935. Hij
verzekerde zijn admiraals voortdurend,
dat zij geen rekening behoefden te hou
den met de mogelijkheid van een oorlog
met Engeland. Na München vertelde hij
hun, dat zij binnen ten minste de eerst
volgende zes jaren niet op een conflict
met Engeland bedacht behoefden te zijn.
Zelfs in de zomer van 1939 herhaalde hij
nog op 22 Augustus dergelijke verzeke
ringen zij het ook met minder over
tuiging.
Hoe raakte Hitier dan toch tenslotte
verwikkeld in de grotere oorlog, welke
hij zo angstvallig had trachten te ver
mijden?
In een volgend nummer hopen wij de
visie van Liddell Hart over deze kwestie
weer te geven.
(Nadruk verboden.
Dagblad).
Copyright Haarlems
De Polen verlóren de slag na de Russische „dolkstoot in de rug". Capitulatie der
Poolse legers in het Duitse hoofdkwartier te velde.
Vlaams profest
inzake de Voor-Unie
Nadelen voor Vlaamse
industrie geconstateerd
Het Vlaams economisch verbond heeft
aan de Belgische eerste minister, evenals
aan de minister van Economische Zaken en
van Buitenlandse Zaken een protestschrij-
ven gericht tegen de uitvoeringsbepalingen
van de Benelux-voorunie.
In dit schrijven wordt onder meer ge
zegd: „In verband met de voor-unie-onder
handelingen, die thans te 's-Gravenhage
aan de gang zijn tussen de Belgische en
Nederlandse delegaties van ambtenaren,'
vernemen wij dat dé Belgische uitvoer zou
worden vrijgegeven voor alle industriële
artikelen, behoudens voor die behorend tot
de sectoren der textiel- en metaalverwer
kende nijverheid.
Voor laatstgenoemde sectoren zou de vrij
making in achtereenvolgende fasen ge
schieden en voor textiel in het bijzonder
zou zij zelfs word^i uitgesteld tot op de
datum van het van kracht worden der eco
nomische unie en dan slechts, als België
afziet van de minimum prijzen voor land
bouwproducten voorzien door het protocol
van 9 Mei 1947".
Het schrijven wijst op de gevaren en de
grote nadelen, die aan dergelijke regelingen
verbonden zijn voor de Vlaamse industrie,
alsook voor het uiteindelijk welslagen van
de Benelux zelf. Na op het concurrentie-
gevaar vanwege de Nederlandse producten
de nadruk te hebben gelegd, wordt in het
schrijven verder opgemerkt: „Als Neder
land beslist zekere compartimentering en
contingentering van onze uitvoer wil be
houden, dan vragen we dat niet meer af
geweken wox-dt van de volgende regels:
1) Nederlaqd aanvaardt zonder voor
behoud de instelling van de volledige eco
nomische unie op 1 Juli 1950.
2) Indien om monetaire redenen toch
geen volledige vrijgeving der Belgische
producten kan geschieden, dient in elk der
achtereenvolgende fasen bij de vrijgeving
van Belgische producten een behoorlijk
percentage onzer afgewerkte textielproduc
ten (weefsels, breigoederen, kleding, enzo
voort), begrepert te zijn."
Bezuinigingsplannen
in Engeland
Beperkingen op katoen
import
De inter-minisleriële commissie van het
Britse kabinet, die voor het eerst na de
devaluatie van het pond sterling is bijeen
gekomen, heeft haar goedkeuring gehecht
aan belangrijke bezuinigingsmaatregelen.
Er zou zowel op de invoer als op de staats-
tnvesleringen worden bezuinigd. Speciaal
wordt er op gewezen, dat de katoeninvoer,
die voor de Britse industrie zo belangrijk
is, de Britse regering voor een ernstige
moeilijkheid plaatst: enerzijds is dertig
procent van die invoer uit de Verenigde
Staten afkomstig, anderzijds stijgen de
Egyptische katoenprijzen sedert de deva
luatie voortdurend. Eén van de oorzaken
van deze prijsstijging is de vermindering
van de lopende oogst. Brazilië, een andere
belangrijke kantoenleverancïer van Groot
Brittannië, heeft omtrent de devaluatie van
Üe cruzeio nog geen beslissing genomen.
In goed ingelichte kringen acht men het
eveneens zeker, dat de interministeriële
commissie een vermindering van de inves
teringen, o.a. die in de woningbouw, heeft
goedgekeurd. In deze sector zou een af
nemende bedrijvigheid, evenals in de ka
toenindustrie, een teveel aan werkkrachten
met zich brengen. Men meent, dat daarom
maatregelen genomen zullen worden, om
de aldus overtollig geworden arbeidskrach
ten werk te geven in andere industrieën,
zoals de steenkolenmijnen en de landbouw,
waar nog steeds werkkrachten te kort zijn.
Men acht het in dit verband mogelijk, dat
de wet op de verdeling van arbeidskrach
ten verscherpt zal worden en doeltreffen-
Duitsland voorlopig nog
geïsoleerd
Een woordvoerder van het Britse mini
sterie van Buitenlandse Zaken heeft ver
klaard van oordeel te zijn, dat het enige
tijd zal duren alvorens Duitsland tot ge
specialiseerde internationale organisaties
toegelaten zal worden.
Te Washington is een Brits-Frans-Ame-
rikaanse werkcommissie ingesteld om te
onderzoeken tot welke organisaties Duits
land toegelaten zou kunnen worden. Het
werk der commissie is echter gecompliceerd
daar het aantal dezer organisaties groot is.
De „Noordam" van de Holland
Amerikalijn heeft radiotelegrafisch ver
zocht nasporingen te doen naar een kok, die
sinds Zaterdagavond vermist wordt toen het
schip het Kanaal naderde. Zondag hebben
schepen op de Noordzee en in het Kanaal
uitgekeken naar de vermiste. De „Noor-
dam" is thans op weg naar New York.
Agenda voor Haarlem
DINSDAG 11 OCTOBER
Stadsschouwburg: Mij tot bevordering
der toonkunst: Isaac Stern (viool), 8 uur.
Spaarne: „Het tijgermeisje". 14 j., 2.30, 7
en 9.15 uur. Frans Hals: „Hollywood op z'n
kop", 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„De grote passie". 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15
uur. Palace: „De witte duivel", 14 j„ 2, 4.15,
7 en 9.45 uur. Luxor: „Van de duivel beze
ten", 18 j., 2. 4.15, 7 en 9.15 uur. City: ..De
kus des. doods". 18 j„ 2.15, 4.30, 7 en 9.15 u.
WOENSDAG 12 OCTOBER
Stadsschouwburg: Goethe-herdenking
„Fausl", 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.
