Planologische dienst streeft naar
logische verdeling van de ruimte
Sinclair Lewis (op weg naar Florence)
brengt zijn vacantie in Nederland door
Rampzalige vissterfte in water
van de Haarlemse hengelaars
Amsterdamse Beurs
Kort en Bondig
Maandag 17 October 1949
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemsche Courant
Werkzaamheden namen in 1948 toe
De Provinciale Planologische dienst
van Noordholland is een lichaam dat,
hoewel* het niet aan de weg timmert,
voor de sociale en economische struc
tuur van het gewest van groot belang
is.
De werkzaamheden van deze dienst
hebben immers in de eerste plaats be
trekking op de ruimtelijke ontwikke
ling van de provincie. Doel is dat alle
terreinen in de provincie hun juiste
bestemming krijgen, opdat de verde
ling tussen agrarische-, industrie-,
woon- en recreatiegebieden logisch en
verantwoord zal zijn. Daarom moet de
provincie ervoor zorgen, dat de ge
meenten goede en voldoende plannen
voor hun toekomstige ontwikkeling op
stellen, die ontwerpen moeten dan weer
bekeken worden in en getoetst worden
op hun samenhang met de streekplan
nen. Op haar beurt moet de provincie
medewerken dat het gewestelijk pro
ject past in het nationale plan.
In het zojuist verschenen verslag over de
werkzaamheden van het bureau van de
planologische dienst in 1948 wordt gezegd,
dat men het aanmerkelijker drukker kreeg,
doordat nieuwe commissies werden inge
steld en de decentralisatie van lilt bestuur
uitbreiding van de taak der provincie met
zich bracht.
Daar het personeel van de dienst niet in
gelijke mate werd uitgebreid, kwam er een
merkbare achterstand. Sommige onderwer
pen konden dan ook niet worden afgedaan.
iPe verslaggevers schrijven:
,,Door het werk nog zo beperkt mogelijk
je houden, en zorgvuldig te onderscheiden
iC wat spoedig en later nodig is, kan hieraan
worden tegemoet gekomen. Tot bespoedi-
[fj ging van het bereiken van tastbare resul
taten zou men kunnen komen door naast
gemeentelijke plannen, aan delen van
streekplannen of facetten daaruit voorrang
te verlenen, bijvoorbeeld aan het wegen-
stelsel in Zuid-Kennemerland of aan een
deel van de Zaanstreek. Maar daarbij dient
overwogen te worden, dat dit ook vermeer
dering van werk, uitstellen van de oplos-
sing van andere vraagstukken en dus ver-
groting van achterstand zou betekenen. Het
;1f overgaan tot het maken van facetplannen
ontmoet voorts het bezwaar, dat daardoor
k het eigenlijke doèl van het streekplanwerk,
s namelijk de coördinatie van alle belangen
bij de ruimtelijke ontwikkeling, in het ge
drang dreigt te komen. Het is de vraag, of
de conjunctuur thans niet eerder zou moe-
leiden tot vergroting van het bureau.
De betrekkelijke consolidatie van de maat-
schappelijke ontwikkeling maakt thans ook
f oen oplossing van meer vraagstukken eer-
h der mogelijk".
Wil de Planologische dienst zijn werk
cjed verrichten, dan moet hij ook weten
wat er gebeurt in de provincie, opdat niet
terreinen waarvoor men zich een bepaalde
'^bestemming had gedacht, door bebouwing
andere ingrijpende veranderingen daar-
laaan worden onttrokken. De kennisgevin
gen van voorgenomen werken kwamen
echter nog zeer onvoldoende binnen, of zo
laat, dat het onderhavige werk reeds zover
e? gevorderd was, dat moeilijk nog bezwaar
daartegen gemaakt kon worden. In het
beste geval konden dan nog voorwaarden
gesteld worden.
Werken in Zuid-Kennemerlancl
en IJ-mond Noord (Beverwijk)
Over de voorgenomen werken in de
streekplan-gebieden Zuid-Kennemerland
en IJ-mond Noord (Beverwijk enz.) is het
volgende vermeld:
Heeft men bijvoorbeeld door een streek
.een kanaal geprojecteerd of wil men een
^landgoed als natuurreservaat of recreatie
gebied behouden; dan worden de daarbij
betrokken percelen grond opgenomen op
de lijst van terreinen waarvoor bij be
bouwing een meldingsplicht bestaat. Deze
meldingsplicht behoeft geen bouwverbod
te betekenen, doch wel kunnen er bepaal
de voorwaarden gesteld worden, waardoor
hei tracé van het te graven kanaal zo gun
stig mogelijk blijft.
Tegen de bouw van een villa in de Bloe-
mendaalse duinen, in het vorige jaarver
slag vermeld, werd door de president van
de Rijksdienst voor het Nationale Plan be
zwaar gemaakt, daar deze strijdig was met
het in voorbereiding zijnde streekplan voor
'Zuid-Kennemerland. ITet gemeentebestuur
kwam hiertegen in beroep bij de Kroon.
(Dit beroep is, na het verslagjaar, bij Ko
ninklijk Besluit ongegrond verklaard).
Een plan tot afzanding van eën terrein
.aan de Hagelingerweg onder Velsen ont
moette geen bedenkingen.
Een voorgenomen vuilstorting door Bur
gemeester en Wethouders van Beverwijk
vond geen doorgang. Sindsdien is overleg
gevolgd over de verwijdering van vaste
Burgerlijke stand van Haarlem
i HAARLEM, 15 October 1949
GEHUWD: 15 Oct., J. te Beest en W. G.
Smit.
BEVALLEN van een zoon: 14 Oct.. M. M.
Paapvan der Heijden; F. G. Wildschut-
van de Watering.
BEVALLEN van een dochter: 12 Oct., C.
P. MeijerKerkman; 14 Oct., P. H. Boot
Warmer; I, M. M. SchoonebeekBecker; J.
A, M. Meliefvan der Vleuten; C. J. van
der Haasvan der Wiel; 15 Oct., C. F.
VoorneveldOomen.
OVERLEDEN: 14 Oct., J. W. van Gulik,
4 m., Vissersstr.; M. Beinema, 30 j., Aken-
damstraat: M. A. C. Guldemondvan de
Vooren, 80 j., Kleverparkweg; A. P. van
iStrien, 60 j.. Anna van Burenlaan; J. F.
;Boer. 71 j., Grote Houtstraat; M. Bakker,
j., M. v. Heemskerkstraat,
TaxiBel 13,0 0 0
DAG EN NACHT
Agenida voor Haarlem
MAANDAG 17 OCTOBER
Frans Hals Museum: Volksuniversiteit
Sas Bunge, 8 uur. Concertgebouw: Interna
tionaal Christen Spiritualistisch Centrum,
lezing, 8 uur. Frans Hals: „Plallo met wie?",
alle leeft., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rembrandt:
„Enamorada", 14 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur.
Palace: „In het duister van de nacht", 18 j.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Omstreden
aarde", 18 j.. 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„De banneling", alle leeft., 2.15, 4.30, 7 en
9.15 uur. Spaarne: „De slang van Shang
hai". 14 j2.30, 7 en 9.15 uur.
DINSDAG 18 OCTOBER
Gem. Concertgebouw: Optreden Wiener
Sangerknaben, 8 uur. Bioscopen: Middag-
én avondvoorstellingen.
afvalstoffen uit die gemeente. Dezelfde
aangelegenheid speelt in verscheidene ge
meenten een rol. Een voorgenomen werk,
dat hiermede verband houdt, is nog in be
handeling. De bemoeiingen van het bureau
ter zake betreffen goeddeels medewer
king' aan de toepassing van de nieuwe op-
slagplaatsenverodening.
Over vuilstorting in de Westeinderplas
en oeververlediging in die plas fiad nog
nader overleg plaats, ook met het gemeen
tebestuur van Aalsmeer,
Een zandafgraving onder Velsen ont
moette, behoudens voorwaarden, geen be
zwaar.
De vaste commissie vergaderde in het
verslagjaar driemaal; een delegatie uit
haar midden hield een bespreking met ver
tegenwoordigers van het gemeentebestuur
van Haarlem over de in het streekplan
voor Zuid-Kennemerland op te nemen
doorgaande weg beoosten Plaarlem.
Aan Gedeputeerde Staten werd. advies
uitgebracht over de samenstelling van de
streekplancommissie voor Zuid-Kenne
merland, voor Westfriesland en voor de
Zaanstreek en Waterland.
De commissie voor het streekplan voor
de IJ-mond Noord vergaderde in het ver
slagjaar niet, .de technische subcommissie
kwam tweemaal bijeen, waarvan eenmaal
met vertegenwoordigers van de gemeente
besturen van Velsen en Beverwijk. Behou
dens de omvang en begrenzing van een
toekomstige woonwijk, waarover verschil
van inzicht tussen rijksinstanties en ge
meentebestuur bestaat, dat in het verslag
jaar nog niet werd opgelost, kwam het
ontwerp in het verslagjaar gereed.
Een suggestie tot samensmelting van de
streekplannen voor de IJ-mond Noord en
Zuid-Kennemerland was aan het einde
van het verfelagjaar nog niet behandeld.
De commissie voor het streekplan voor
Zuid-Kennemerland kwam tweemaal
bijeen.
Daarbij werden o.m. plannen voor een
weg bewesten Haarlem behandeld.
Behandeling van de plannen voor een
weg voor doorgaand verkeer beoosten
Haarlem leidde tot overleg met vertegen
woordigers van het gemeentebestuur van
Haarlem door een delegatie uit de vaste
commissie.
Ook de wegen in Oost-Westelijke rich
ting, in het bijzonder van Amsterdam naar
Zandvoort, hadden de aandacht.
Behandeld werden voorts het vraagstuk
van tram en bus in Haarlem en omgeving,
het uitbreidingsplan voor Zandvoort, het
uitbreidingsplan Zijlweg van Haarlem, be
bouwingen te Bloemendaal langs de Voge-
lenzangseweg, de Zeeweg, bij de Domp-
vloedslaan en langs de Tetterodeweg en te
Haarlem nabij de Houtvaart, de verbete
ring van de viersprong te Aerdenhout in
verband met het voornemen tot afbraak
van „de Haringbuys".
Uitbreidingsplannen
De uitbreidingsplannen van Zandvoort
kwamen gereed en werden aan Gedepu
teerde Staten ter vaststelling toegezonden.
Zij kwamen na ter visie gelegen te hebben
opnieuw in bewerking.
In Haarlemmermeer ondervond het uit
breidingsplan voor Badhoevedorp stagna
tie door het ontbreken van de nodige ze
kerheid omtrent de plannen voor vergro
ting van Schiphol en de daaruit voort
vloeiende consequenties.
Door Gedeputeerde Staten of de Kroon
werden de volgende uitbreidingsplannen
goedgekeurd: Beverwijk (plan-in-onder-
delen1 „Centrum"), Haarlem (idem „Kle
verlaan" en „Akendam"), Haarlemmer
meer (wijzigingen „Hoofddorp", „Cru-
quiusbuurt"), „Schiphol" en „Vijfhuizen"
en Heemskerk (dorp). Gereed voor de
vaststelling door Gedeputeerden kwamen
de herzieningen van de geldende plannen
„Noord" bij Jan Gijzenvaart en „Zuid
west" voor Eindenhout in Haarlem.
Voortgezet werd nog aan de plannen
voor Bloemendaal en Bennebroek (gehele
gemeente), Beverwijk (Zuid), Haarlem
(Zijlweg) en Haarlemmermeer (vier dor
pen).
De regeling voor de Bloemendaalse be
bouwde kom werd inmiddels goedgekeurd.
Een vrouw minder in de
Haarlemse raad
Het Haarlemse raadslid mevrouw A.
van Ommeren-Averink gaat een buiten
landse reis maken die enkele maanden in
beslag zal nemen. Zij heeft daarom voor
het raadslidmaatschap bedankt en zal wor
den vervangen door de heer G. Mol.
Mevrouw Van Ommeren deed in 1946
als mejuffrouw Averink haar intrede in
de vroedschap, waar zij de Communisti
sche Partij Nederland vertegenwoordigde.
Haar specialiteit was de volksgezondheid.
De heer Mol had ook reeds van 1946 af
zitting in de raad, doch zag na de jongste
verkiezingen zijn mandaat niet verlengd.
Sterhuis „Uit en thuis" geopend
Zondagavond heeft het Sterhuis „Uit en
Thuis", op Nieuwe Gracht 100 in Haarlem
weer als vanouds de deuren geopend voor de
„Instuif" voor meisjes onder de dertig jaar.
Na de opening werden er bekende liederen
gezongen, gedeclameerd en spelletjes ge
daan.
De leidsters, de dames C. Keller en R.
Hulshoff, gaven gelegenheid vragen te stel
len over de komende avonden. Er kan ge
handwerkt worden en andere knutselwerk
jes verricht. Ook zal er een zangavond
komen; op alle mogelijk gebied van ontspan
ning kan men in het Sterhuis terecht op
Dinsdag-, Woensdag-, Donderdag- en Zater
dagavond. Op de Zondagen is het huis ook
's middags geopend.
Het Sterhuis gaat uit van de Nederlandse
Vereniging'ter Behartiging van de belangen
der jonge meisjes (Union).
SCHEEPVAART
Aalsum, CalcuttaRotterdam 16 Oct. te
Suez. Akkrumdijk, HoustonRotterdam 20
Oct. Hoek van Holland verwacht. Algenib,
Buenos AiresRotterdam pass. 15 Oct.
Fmisterre. Edam, New YorkRotterdam 19
Oct, te Antwerpen verwacht. Leerdam,
Rotterdam—New York 16 Oct. van Ant
werpen. Lindekerk, CalcuttaRotterdam
15 Oct. van Madras. Molenkerk, Rotterdam
Japan 16 Oct. te Manilla. Alhena, Buenos
AiresRotterdam pass. 15 Oct. Fernando.
Klipfontein. 16 Oct. van Amsterdam te
Kaapstad. Noordam, 17 Oct. van Rotterdam
te New York. Phrontis, AmsterdamJava
17 Oct. van Djeddah. Rotti, Amsterdam
Java pass. 16 Oct. Guardafui. Rijnkerk,
JapanRotterdam 15 Oct. van Alexandrië.
Slamat, 15 Oct. van Panaroekan naar Plad-
joe. Sloterdijk, New YorkJava 16 Oct. v.
Suez. Tabin'ta, AmsterdamJava pass. 15
Oct. Guardafui. Tarakan, New YorkJava
16 Oct. te Penang. Tawali, Amsterdam
Java pass. 15 Oct. Point de Galle,
Anna Blaman sprak over
moderne litteratuur
Zaterdagavond hield de bekende schrijf
ster Anna Blaman op een landelijke bijeen
komst van de Onafhankelijke Jongeren
beweging in de jeugdherberg aan de Jan
Gijzenvaart te Haaiiem-Noord een leven
dige voordracht over de hedendaagse Ne
derlandse litteratuur. Omdat haar gehoor
bestond uit kampeerders in korte broeken
en bonte rokken, clie bezweet van het volks
dansen bij de fluit met veel rumoer de zaal
binnenstroomden, waar anderen zich de
tijd kortten met tafeltennis en guitaafspel,
beperkte de spreekster zich met bewonde
renswaardige zelfbeheersing tot een impro
visatie in meer populaire trant, dan aan
vankelijk in haar bedoeling lag.
Anna Blaman begon haar causerie met
te wijzen op de kenmerken die de echte
litteraire roman van de ontspanningslec-
tuur-zonder-meer onderscheiden. De auteur
van betekenis zal altijd zijn werk de geest
van zijn tijd laten spreken. Een dergelijke
roman is een document van bewust en be
wogen reageren op het leven reet al zijn
problemen en werkelijkheden, die min of
meer iedereen beroeren, of anders gezegd:
een opslagplaats van zieleleven gepeild door
de intelligentie van de schrijver. Het ver
schil met de lezer is dan ook niet essentieel,
maar deze bezit slechts zijn ervaringen en
zijn inlevingsvermogen, de schrijver bo
vendien het talent tot boeiende en ontroe
rende formulering. Iedere schrijver hoopt
op een goede verstaander die bereid is zijn
inzicht te verruimen en verantwoordelijk
heid te dragen.
Spreekster onderscheidde drie richtin
gen in de moderne litteratuur. Ten eerste
de doortastend-psychologische romans, die
de mens als zodanig tot onderwerp hebben.
Als voorbeeld behandelde zij „Kruis of
Munt" van Jo Boer, waarbij zij opmerkte
dat het genre van de familie-roman, ont
staan met de opkomst van de middenstand,
oorspronkelijk bedoeld ter verheerlijking
van het gezin, hier wordt gebruikt als mid
del tot eritiek op levensvormen waaruit de
inhoud is weggezakt. Vervolgens kwam een
roman aan de orde, die uitgaat van een
conflict-situatie en de mens tekent in ver
houding tot zijn (in dit geval totaal ont
luisterde) omgeving: „De Avonden" van
Simon van het Reve. Zij meende dat dit
negatieve beeld van zinloosheid en absur
diteit, van ergernis aan platvloerse om
standigheden, duidelijk de keerzijde laat
uitkomen: dat het leven bezield moet wor
den door een ideaal of een streven. De
hoofdpersoon van deze grotendeels autobio
grafische roman vindt de oplossing tenslotte
in zichzelf.
Na de pauze, waarin een samenvatting
van het gesprokene in het Esperanto werd
gegeven ten behoeve van énige Franse be
zoekers. besprak Anna Blaman in het kort
de filosofische roman der vertwijfeling
„Bewolkt Bestaan" van Cola Debrot. Ten
slotte beantwoordde zij de vraag of alle
schrijvers van heden noodzakelijkerwijze
pessimistische zwartkijkers moeten zijn.
ongeveer aldus: „Wie de heersende pro
blemen onder ogen durft te zien en te for
muleren, verkrijgt daardoor een zekere
afstand en voldoende geestelijke ruimte
voor levensvreugde. Het opwekken van een
roes van schijngeluk echter betekent struis
vogelpolitiek. De waarachtige schrijver is
een moedig zoeker, die er niet voor terug
deinst om zijn moeilijkheden ten einde toe
uit te denken. Per slot van rekening blijft
het leven een mysterie en kunnen er op
een góede dag nieuwe aspecten zichtbaar
worden, die aanleiding geven tot meer
optimisme." D. K.
Wielrijder liep in Aerdenhout
inwendige kneuzingen op
Zondagavond ongeveer negen uur fietste
de Haarlemmer O. op een racefiets op de
Zandvoorterweg te Aerdenhout in de rich
ting Heemstede. Bij de Teding van Berk
houtlaan reed hij tegen een trottoirband
op en viel op een paaltje, dat in een plant
soentje staat. De wielrijder liep inwendige
kneuzingen op en is na voorlopig ter plaat
se door een dokter te zijn verbonden naar
het Sint Elizabeths Gasthuis overgebracht.
Getuigen van het ongeval wordt ver
zocht zich met de Bloemendaalse politie in
verbinding te stellen.
Zaterdagavond arriveerde de vooral door
zijn romans „Main. Street" en „Babbitt"
vermaard geworden Amerikaanse auteur
Sinclair Lewis, in gezelschap van zijn
broer, in het Amstelhótel te Amsterdam,
waar wij Zondagmorgen een kort onder
houd met hem hadden.
1 Sinclair Lewis, de eerste Amerikaan die
de Nobel-prijs kreeg, zal ongeveer tien
dagen bij wijze van vacantie, in ons land
verblijven. Vervolgens gaat hij naar Flo
rence om een boek over het leven in Italië
te schrijven. Hij was zeer verbaasd te ver
nemen dat zijn boeken in het Nederlands
waren vertaald. Voor zullee dingen zorgt
mijn uitgever, zei hij.
De heer Lewis verklaarde dat de jonge
Amerikaanse litterator het zeer moeilijk
heeft, voornamelijk ten gevolge van de
hoge salarissen der typografen, waardoor
het uitgeven van boeken een nogal riskante
bezigheid is geworden. Sprekende over de
„Goethe-prijs" van Thomas Mann en het
tumult, dat het aanvaarden daarvan door
deze volbloed-democraat heeft uitgelokt,
gaf Lewis als zijn mening te kennen, dat
het er helemaal niet toe doet wie of welke
instantie een prijs beschikbaar stelt. „Het
gaat alleen om de waarde van het boek",
zei hij. „Het oeuvre van Mann heeft mijns
inziens een zeer grote betekenis".
Sinclair Lewis, een lange schrale man
van gevorderde leeftijd, met een enorme
uilenbril, is voor het eerst in ons land, dat
hij per auto wil doorkruisen. Over politiek
wilde hij niet praten. „Ik ben jarenlang
getrouwd geweest met Dorothy Thomp
son, één van de beroemdste Amerikaanse
politieke journalisten en ik heb talloze lei
dende politici van heel dichtbij meege
maakt. Hoe meer je echter over politiek
hoort en hoe meer staatslieden je spreekt,
des te minder begrijp je er van, was zijn
Hoofdbestuur van N.J.V.
protesteert
Het. hoofdbestuur van het Nationaal
Jongeren Verbond heeft een telegram ge
zonden aan de ministerraad, waarin gepro
testeerd wordt „tegen machtsmisbruik re
gering, welke recht van vereniging en ver
gadering schendt."
Voorts heeft het hoofdbestuur een ver
klaring gepubliceerd waarin gezegd wordt:
„De ontwikkeling in verband met de te
houden openbare bijeenkomst in de Kur-
zaal te Scheveningen. noopt het hoofd- j }er Massis; een club.id, dat in de oorlog het
bestuur van het Nationaal Jongereiv Ver- j 'e'ÏJsfe^nle^S^edoorn (Ve,-
bond te verklaren, dat het zich volledig stelt sen) ieiding me{ een thermiekvlucht van
Ao hanrtPimc-pn van *,,n af „plint**- bijna drie minuten. Ook de andere vliegers
maakten goede tijden, maar niemand kwam
opvatting. Maar één ding achtte hij zeker:
ook thans nog heeft een totalitair regiem
in Amerika geen schijn van kans.
Over de jongere Amerikaanse schrijvers
wilde Lewis evenmin discuteren. Zij ver
schillen onderling zo sterk en er zijn zoveel
stromingen, dat een samenvatting onmoge
lijk is. Ook in de Verenigde Staten hebben
de dichters het heel moeilijk. „Maar noem
mij één land waar het beter is, dan ga
ik daar vandaag nog wonen!" besloot hij
lachend.
Jongens stalen een jeep.
Echtpaar aangereden,
daarna het water In
Drie jongens van 18 en 19 jaar hebben
Zondagavond uit een garage in Gouda een
jeep gestolen. - Twee van hen de derde
durfde niet mee gingen met de jeep een
ritje maken. Zij kwamen echter niet ver.
Bij het nemen van een bocht op de West
haven reden zij. een echtpaar uit Gouda
aan. De man en de vrouw kregen een
zware hersenschudding. Zij moesten in het
Diaconessenhuis worden opgenomen.
De bestuurder van de jeep raakte na de
aanrijding de macht over het stuur kwijt
en reed de gracht in. Hij en zijn metgezel
werden door voorbijgangers uit het water
gehaald en zetten het onmiddellijk op een
lopen. Een voorbijganger ging de druipen
de vluchtelingen achterna en wist er een
te grijpen en naar het politiebureau te
brengen. De andere jongeman kon niet
direct worden gepakt. Hij is zich, zoals
later bleek thuis gaan verkleden en ver
trokken met de mededeling, dat hij niet
meer terugkwam.
De politie wist hem echter spoedig te
vinden.
Officiële ontvangst
B. en W. van Haarlem zullen op Zaterdag
22 October des voormiddags 11-30 uur, offi
cieel ten Stadhuize ontvangen de deelnemers
van de in deze gemeente te houden jaarver
gadering van de Bond van Nederlandse
Volksuniversiteiten.
Wedstrijden om de
Bob Muller Massisbeker
Zondag werd op het vliegterrein van de
Haarlemse Luchtvaartclub de jaarlijkse
wedstrijd om de Bob Muller Massisbeker
gehouden, ter nagedachtenis aan Bob Mui
achter de handelingen van zijn .afdelings
bestuur Den Haag.
Het hoofdbestuur wenst hierbij aan te
tekenen, dat het de motieven van de rege
ring, te weten, dat het houden van een
openbare vergadering met bepaalde strek-
hing in hetzelfde gebouw, waarin Indo
nesische gasten, die de geest van deze
strekking niet delen, verblijven, onhoffelijk
zou zijn. buitenwettelijk, irreëel en on
democratisch acht. Vooropgesteld wordt dat
he+ geenszins de bedoeling was tot onnodige
kwetsing aanleiding te geven. Het bestuur
van de afdeling Den Haag had, alvorens
tot de Kurzaal te besluiten, naar een andere
geschikte ruimte in Den Haag gezocht.
Het afdelingsbestuur heeft zich beroepen
op het recht van vereniging en vergadering,
hetwelk geldt, ongeacht of de regering de
plaats van vereniging en vergadering al dan
niet welgevallig is. Bovendien betekenen
de maatregelen van de regering een inbreuk
op de gemeentelijke.autonomie.
Tevens vestigt het hoofdbestuur er de
aandacht op, dat de Kurzaal een eigen in
gang heeft, afgescheiden van de ingang van
het Kurhaushötel, zodat bij ordeverstoring
siechts sprake zou zijn van opzet, waarbij
de vergaderden krachtens de Grondwet
veeleer recht mochten hebben op bescher
ming.
Het Nationaal Jongeren Verbond, zo
wordt tenslotte verklaard, zal nogmaals ten
felste protesteren op zijn op 24 October
te houden openbare bijeenkomst in het ge
bouw van Kunsten en Wetenschappen in
Den Haag.
Een vissterfte op vrijwel ongekende
schaal heeft in het afgelopen week-end
de Ringvaart tussen Halfweg en het
Spaarne, de Amsterdamsevaart en het
Noorder- en Zuidenbuitenspaarne geteis
terd. Tienduizenden kilo's prachtige snoek,
brasem, karper, paling, baars en gewone
witvis zijn eraan ten offer gevallen en de
door de warme zomer en de abnormale
kroosvorming toch al gedecimeerde vis
stand heeft hierdoor een klap gekregen,
die voor .de eerste jaren fataal kan zijn.
Honderden Haarlemmers repten zich met
emmers naar de waterkant om van dit
„buitenkansje" te profiteren en de boeren
in de Haarlemmermeer hadden gratis var
kensvoer. Het treurige verschijnsel beperkt
zich overigens niet tot het genoemde water,
want ook in de stadsgrachten liggen scho
len vis op apegapen.
H.H.B. protesteert
Wij hebben van de Haarlemse Henge-
laarsbond, die begrijpelijkerwijs zeer ont
sticht is, een verklaring ontvangen van de
oorzaak van dit verschijnsel.
Hierin wordt eerst gewezen op de droge
en warme zomer die abnormale kroosvgr-
ming op zijn geweten heeft. Hierdoor ont
stond zuurstofgebrek in het water, met
het gevolg dat duizenden vissen de verstik
kingsdood stierven. Aah zulke natuurver
schijnselen is nu eenmaal niets te verande
ren, meent de bond, die dan echter haar
verontwaardiging uitspreekt over het feit,
dat de vergiftiging van de laatste dagen
heel makkelijk voorkomen had kunnen
worden. De bond beschuldigt er namelijk
de suikerfabriek in Halfweg en het hoog
heemraadschap Rijnland van. deze massa-
sterfte op het geweten te hebben.
Het water van Haarlem en omstreken
wordt ververst door twee gemalen van het
Hoogheemraadschap Rijnland, te weten
het stoomgemaal te Halfweg en het electri-
sche gemaal te Spaarndam. Het giftige
afvalwater van de suikerfabriek werd aan
vankelijk geloosd door het stoomgemaal in
het zijkanaal F, waardoor de vissterfte be
perkt bleef. Eergisteren heeft men echter
het gemaal in Spaarndam in werking ge
zet, waardoor het afvalwater zijn dodelijke
uitwerking kon uitoefenen in de eerder
genoemde percelen, aldus de H.H.B. De
bond deelt nog mee, dat door de afdeling
Vjsherij van het departement van Land
bouw, yisserij en [Voedselvoorziening en
de Visserij-inspectie aan het Rijksinstituut
voor Zuivering van Afvalwater reeds enige
malen in gevraagd om aandacht aan deze
zaak te schenken, doch dit instituut heeft
slechts een-adviserende stem. Men heeft in
de kringen van de bond dan ook sterk de
indruk dat verschillende overheidslichamen
aan het „afschuiven" zijn.
De bond pleit tenslotte met kracht voor
een oplossing van deze situatie. Hij wijst
op het economisch belang van de zoet
watervisserij, vooral wanneer er straks
weer export-mogelijkheden naar Duitsland
zullen zijn, en op de recreatieve waarde
voor de duizenden hengelaars, die aan hun
visdag de zo brood-nodige ontspanning
beleven.
Men zal inderdaad toe moeten geven dat
deze bond, die zoveel doet voor de verbe-
tex'ing van de visstand, reden heeft tot
boosheid. En het maakt een nogal ridicule
indruk, dat tal van Rijksambtenaren zich
dag in dag uit bezig houden met controle
op de hengelaars die op ongeoorloofde wijze
'n visje zouden kunnen verschalken, terwijl
dit afvalwater duizenden vissen doodt, iets
wat voorkomen zou kunnen worden door
een zuiverings-installatie of door het
deponeren van de afvalstoffen op bevloei-
ingsvelden, waar zij als mest zouden kun
nen dienen.
BURGEMEESTER VAN HAARLEM
SCHREEF AAN* PREDIKANT IN
HARLEM.
De burgemeester van Haarlem, rar, P. O.
F. M, Cremers, heeft aan de predikant van
de Sint Martinuskerlc te Harlem (New
York), dr. John H. Johnson, ter gelegen
heid van de aankoop van een carillon in
Nederland, een brief geschreven waarin
hij de hoop uitspreekt, dat het carillon nu
en in de toekomst mag bijdragen tot weder
zijdse waardering en vriendschap tussen
beide landen.
Het carillon, gegoten te Heiligerlee door
de gebroeders Van Bergen, zal in Novem
ber in New York aankomen.
De bewoners van Harlem hebben de
vorige week een eerste indruk van het
carillon gekregen, toen via de P.C.J.-zen-
der een bespeling van dit klokkenspel
werd uitgezonden.
Een van de gebroeders Van Bergen is
reeds in New York gearriveerd om maat
regelen te nemen voor de plaatsing van het
carillon, dat uit 40 klokken bestaat.
boven de twee minuten. In de tweede ronde
waren de tijden van de Haarlemmers wat
beter, maar Hagedoorn was niet in te halen,
Ook in de derde ronde werden goede vluch
ten gemaakt maar niemand slaagde er in de
leider te onttronen.
De Velsenaar Hagedoorn won de beker
met 326,8 punten. Tweede werd Aarts uit
Haarlem (met le model), 301,4 punten, 3.
Aarts (met 2e model) 272,2 punten, 4.
Westera uit Velsen (met- le model) 247,4
punten en 5. Rob Das, Haarlem met 239,3
punten.
Een Schoonheidscommissie
voor Bloemendaal
B. en W. willen haar laten
bestaan uit 6 architecten
In de raadsvergadering van 15 September
j.l. stelden B. en W. aan de raad voor over
te gaan tot het instellen van een uit archi
tecten bestaande welstandscommissie, die
in eerste instantie de ingediende bouw
plannen op hun aesthetische waarde zou
beoordelen.
Naar aanleiding van dit voorstel werd
besloten niet tot instelling van een afzon-
j derlijke commissie over te gaan en werd
i B. en W. in overweging gegeven aan de
j bestaande «Woningwet- en Schoonheidscom
missie een aantal deskundigen toe te voe
gen.
In een vergadering van de Woningwet
en Schoonheidscommissie is dit punt een
ondei'werp van bespreking geweest. Daai'bij
is gebleken, dat er van de architect-leden
der commissie naar alle waarschijnlijkheid
verwacht kan worden, dat zij ernstige be-
"zwaren zullen hebben tegen het vergaderen
tezamen met een uit leken bestaande com
missie. Er werd dan ook sterk gevreesd, dat
het door de Raad in overweging gegeven
systeem een hindernis zou blijken te zijn
voor een vruchtbare samenwerking tussen
de architect-commissieleden en de i'aads-
lid-commissieledexx, een vrees, waarop ook
de burgemeester in de raad reeds heeft
gezinspeeld.
De Woningwet- en Schoonheidscommis
sie kon er zich daarom tenslotte mede ver
enigen, dat er conform het oorspronkelijk
voorstel van B. en W. een afzondei'lijke
schoonheidscommissie zal worden ingesteld,
die wex'kzaam zal zijn naast de tegenwoor
dige Woningwet- en Schoonheidscommissie,
in het vervolg te noemen de Woningwet-
commissie. Door de voorzitter werd overi
gens toegezegd, dat de Woningwetcommis
sie gekend zou blijven worden in gevallen
van bebouwing, die sterk ingrijpen in de
algemene structuur van de gemeente (b.v.
flatbouw).
Op grond van het voorgaande stellen B.
en W. aan de raad opnieuw voor over te
gaan tot het instellen van een schoonheids
commissie, welke tot taak zal hebben de
aesthetische beoordeling van de bebouwing
in de gemeente.
Uit het concept-reglement blijkt dat de
commissie eventueel zal bestaan uit zes
leden. Het is echter niet de bedoeling, dat-
deze zes leden allen tegelijk vergaderen; zij
zullen volgens een bepaald roulerings-
systeem bij toerbeurt optreden.
Indien de raad thans zou kunnen beslui-
Slotkoers
Openings
Vrijdag
koersen
Koninklijke Olie
310%
309%
245
245%
241%
A. K. U
193%
194
Fokker
152
Nedex-landse Ford
294
Nederlandse Kabel
306%
v. Berkel's Patent
121%
Scheepvaart-Unie
164%
1631/2
Holl.Amerika Lijn
169%
8=3 1
Deli Maatschappij
'44%
14234
H. V. A
166%
162%
A'danx Rubber
148%
145%
Ned. Handel Mij.
164%
N.-I. Handelsbank
104%
Billiton Mij. II
330
-
BINNENLAND
Tengevolge van de devaluatie is een
zeer levendige vx'aag naar alle soorten dia
mant ontstaan. De grote soorien wor
den reeds 40 procent en hoger gewaardeerd
dan voor de devaluatie. De Amsterdamse
markt is vast en de pi'ijzen worden grif
geaccepteerd.
De 2 i-jarige kok G. die Vrijdagavond,
toen hij beschonken was, de 52-jarige café
houder R. in de Warmoesstx-aat heeft dood
geslagen, weet zich van hel gebeurde niets
te herinneren.
Op de Britse militaire begraafplaats te
O vertoon zijn Zondag de vijf jaren geleden
gevallen Engelse militairen herdacht. De
heer Mc. Leod van de Imperial Wargraves
Commission sprak een. woord van dank voor
deze dóden-hulde.
In St. Maartensdijk (Z.) is de land-
bouwex-sknecht H. Hendrikse door een
trap van een paard op slag gedood. Hij
laat een vrouw en vijf kinderen achter.
De 81-jarige kolenhandelaar P. de
Bruin, die per fiets de Rondweg in Rooesn-
daal overstak, werd aangereden door een
Belgische personenauto en zo ernstig ge
wond, dat hij bij aankomst in een zieken
huis reeds was overleden.
Op 21 October zal prof. ds. G. J. Sirks,
benoemd tot kerkelijk hoogleraar in de
geschiedenis en leerstellingen van het
Remonstrantisme, Bijbelse theologie, prac-
tisclxe theologie vanwege het Seminarium
der Remonstrantse Broederschap, zijn ambt
aanvaarden met het uitspreken van een
inaugurele oratie in liet grool-auditox'ium
van de Leidse universiteit.
Hr. Ms. „Karei Doorman" zal in plaats
van 15 October pas op 20 October in Rot
terdam aankomen.
In Goes is de 13.000ste inwoner ge
boren, een zoon van de aannemer Bus.
HAARLEM EN OMGEVING
Aan de Rijksuniversiteit te Leiden
hoopt 25 October a.s. ie promoveren tot
doctor in de theologie ds. J. cle Graaf, voor
ganger van de Ver. van Vrijz. Herv. te
Haarlem, op een dissex'tatie getiteld: „De
anthropologic vaix de moderne Russische
wijsgerige theologie".
Mej. da. T. Saccama, Doopsgez. pre
dikante te Hoofddorp, ontving een beroep
van de gecombineerde gemeenten van
Twisk-Abbekex-k-Medemblik, dat zij ook
aannam. Zij zal daar bevestigd, worden op
20 November.
De telcpaath Jonglisto, de man bekend
door zijn voorspellingen, treedt Dondei'dag
20 October in het Rembrandt Theater te
Haarlem op.
Zondagmiddag 23 October geeft de
toneelvereniging „Herman Hejjeirnans"
haar jaarlijkse kinderfilmmiddag in de Ge
meente Concertzaal.
Zondagavond 23 October zal er voor
het eerst in de Aula van het Kennemer
Lyceum, Stoopplein, een Jeugddienst zijn,
xiitgaande van de Jcugdkex-kcomnxissie van
de Ned. Herv. Gemeente te Overveen. Spre
ker is dr. Louet Feisser uit Amsterdam.
Het Nederlands Volkstoneel verzorgt
op Maandag 28 November en Vrijdag 2
December in de Stadsschouwburg twee
opvoex-ingen voor de aangeslotenen bij de
Haarlemse Bestuurdersbond van het drama
„Op Hoop van Zegen" door Herman Heijer-
mans, om de nagedachtenis van deze vijf
entwintig jaar geleden gestorven schrijver,
te eren.
De toneelgroep „De Spaaruespatlers"
(onderafdeling van de Haarlemse Ha-
waiïan-muziekvereniging) brengt op 23
Octobei-in gebouw St. Bavo het stuk „Mx-.
King" van Gerald Vandon ten tonele.
Om de kas van de speeltuinvereniging
„Weltevreden" te spekken wordt Zaterdag
22 en Zondag 23 October in het clubgebouw
Cheribonstraat 15, Haarlem-Noord, een
bazar gehouden.
„Van Meurs' cabaret-variété" verzorgt
een vrolijke avond die de amusements-
vereniging „Gezellig Samenzijn" op Zater
dag 22 October in het feestgebouw „Stad
Haarlem", Jansstraat 4850. geeft.
Het district Kennemerland van de
Provinciale Noordhollandse Dambond houdt
Dinsdagavond 18 October in „St. Bavo",
Smedeslraat, een propaganda-avond ter ge
legenheid van de prijsuitreiking aan de
goede oplossers van het ter gelegenheid van
het bloemencorso verspreide.dampx'Opïéern.
Als simultaanspeléi'S werden uitgenodigd
R. C. Keiler (Amsterdam), H. Laros
(IJmuiden) en J. B. Sluiter Jx'. (H'stede).
De wethouder van Sociale Zaken der
gemeente Bloemendaal, mr. J. C. C. W.
Hyszeler, zal morgen, Dinsdag, geen
spreekuur hóuden.
Over huidziekten wordt voor de afd.
Haarlem van de Alg. Ned. Organisatie voor
Voetverzorging op Woensdagavond 19 Oc
tober 1949 in de Haax'lemse Kegelbond door
de heer Albert Belinfante een lezing ge
houden.
Voor de vereniging „de Reünie" hield
de heer J. Akex-boom. voorzitter van de
Kennemex-zweefvliegclub, een lezing over
de zweefvliegsport, die met interesse werd
gevolgd. Tot slot vertoonde hij een smal
film, waarin het besprokene werd toe
gelicht.
„INTIMA"
LAMPENSPECIAALZAAK
200 vierk. meter plafond en
200 vierk meter vloer
met uitgezochte lampen.
Kruisstraat 42 - Haarlem - Tel. 10311
(Adv.)
ten tot het instellen van een schoonheids
commissie, stellen B. en W. voor tot lid van
deze commissie voor de zittingsduur van de
tegenwoordige raad te benoemen de na
volgende arclxitectexx: K. J. Aanstoot. Over
veen; ir. B. Bijvoet, Overveen; ix*. R. Duf our,
Aerdenhout; H. W. van Kempen, Bloemen
daal; ir. J. Leupen, Ovex'veen; A. P. Smits,
Aerdenhout.
De vergoeding per vergadering willen
B. en W. vaststellen op 5.
Heemstede
„St. Michael" vierde jubileum
Zondag heeft de R.K. Harmonie „St. Michael"
uit Heemstede haar veertigjarig bestaan ge
vierd. Het feest begon met een kerkelijke
herdenking, gevolgd door een gemeenschap
pelijk ontbijt in een der versierde zalen van
het R.K. Verenigingsgebouw. Tijdens dit
samenzijn werd aan twee leden die van de
oprichting af van „St. Michael" deeL hebben
uitgemaakt een leren portefeuille met
inscriptie ovei-handigd. Elf leden die meer
dan een kwart eeuw met de jubilai-esse had
den opgetrokken kregen een portemonnaie-
Ook enige goede vrienden- van de harmonie
werden door voorzitter Luiten in zijn toe
spraken betrokken.
Op de 's middags gehouden receptie over
handigde pastoor C. van Mierlo namens het
kerkbestuur van de H. Bavo een couvert met
inhoud en hetzelfde deed de gemeentesecre
taris- N. Vos namens het gemeentebestuur,
loco-burgemeester E. J. van Lent bracht
goede wensen van de plaatselijke overheid
over. oud-burgemeester jhr. J. P. W. van
Doorn releveerde de grote medewerking die
„St- Michael" bij nationale feesten verleent.
Voorts waren er deputaties van verscheidene
zusterverenigingen en andere instellingen, 'die
dikwijls behalve voor een klinkende speech
ook voor een welkome uitbreiding van de
muziekbibliotheek zorgden.
's Avonds was er een gezellige feestavond,
