Haarlem's Dagblad | 1949 | 2 november 1949 | pagina 2

c

Voortgezet lager onderwijszal nog
jaren van experimenteren vragen

PUROL in huis!

Radio geeft Donderdag

Een moeras werd tot
goed boerenland

Sport in het kort

PANDA EN DE MEESTER-GIDS

Wereldnieuws

Woensdag 2 November 1949

Haarlems Dagblad en ÖprecKte Haarlemse Courant

2

Memorie van Antwoord op ontwerp
tot wijziging van de Lager Onderwijswet

Pas op Uw Borst

Bestrijdt een beginnende
hoest direct met de snelwer
kende en slijmoplossende

Verschenen is de Memorie van Antwoord
op het Voorlopige Verslag der Tweede
Kamer over het ontwerp tot wijziging van
de Lager-Onderwijswet 1920. Aan deze
Memorie van Antwoord ontlenen wij het
volgende:

De minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen deelt de mening van ver
schillende Kamerleden, dat voor leerlingen,
die na de gewone lagere school geen ander
voortgezet onderwijs ontvangen, de V.G.L.
O.-school het bij uitstek aangewezen insti
tuut is om deze leerlingen, voor dat zij de
maatschappij ingaan, een zekere graad van
algemene vorming te doen verwerven.
Deze leden zien echter ook zelf in, dat de
V.G.L.O.-school lang niet overal in den
lande is te verwezenlijken en dat meer
malen de oplossing zal moeten worden ge
zocht in het stichten van streekscholen voor
voortgezet gewoon lager onderwijs.

Er bestaat althans voor de jongens
voor het voortgezet gewoon lager onder
wijs nog geen paedagogisch-didactisch ver
antwoord leerplan. Ook de „kleine werk-
commissie" is er tot dusver niet in geslaagd
een zodanig leerplan te ontwerpen. Wan
neer er eenmaal zo'n leerplan zal zyn, zul
len ongetwijfeld nog vele jaren van voelen
en tasten moeten volgen, voordat van een
verantwoord voortgezet gewoon lager on
derwijs zal kunnen worden gesproken. De
minister koestert geen vrees, dat dit pro
bleem niet zal worden opgelost, maar zo
lang dit niet het geval is, zou men naar
zijn mening het voortgezet gewoon lager
onderwijs geen grotere ondienst bewijzen,
dan het de ouders door wettelijke maat
regelen op te dringen.

De minister wijst er verder op, dat het
aantal onderwijzers nog wel aan de krappe
kant is. Het is zaak om met het aantal
leei'krachten zo zuinig mogelijk om te
springen en daar, waar een extra onder
wijzer niet strikt nodig is, geen onderwij
zersplaats verplicht te stellen. Dit klemt te
meer met het oog op de komende jaren,
wanneer het abnormaal grote geboorte
accres zich bij het lager onderwijs zal doen
gevoelen.

Ook de huisvesting van V.G.L.O.-scholen
biedt problemen, zodat slechts daar, waar
een voldoend aantal leerlingen voor het
voortgezet gewoon lager onderwijs aan
wezig is, een schoolgebouw zal mogen ver
rijzen.

Een ander bezwaar acht de minister
"s lands financiële toestand. Al behoort het
onderwijs slechts in de laatste plaats be
zuinigingsobject te zijn, ook dat zal voor
de versobering een steentje hebben bij te
dragen en al datgene wat niet strikt nood
zakelijk is, moet dus achterwege blijven.

Aan burgemeesters van gemeenten met
minder dan 20.000 inwoners stelde de mi
nister de vraag of een school voor voort
gezet gewoon lager onderwijs ter plaatse
levensvatbaarheid zou hebben. Deze vraag
beantwoordden 185 burgemeesters in posi
tieve zin. Van 68 burgemeesters werd be
richt ontvangen, dat een V.G.L.O.-school
met minder dan 31 leerlingen zou kunnen
worden in stand gehouden. Zeer vele bur
gemeesters maakten de restricties: „uit
sluitend meisjesschool" of „mits streek
school".

Het totaal der gestichte V.G.L.O.-scho
len bedraagt 333, van welk aantal er 63
vóór 1 Juli 1947 en 53 na dat tijdstip weer
zijn gesloten.

Spijbelaars

Cijfers omtrent het ontduiken van de
leerplicht kan de minister niet verstrekken,
maar ten aanzien van het aantal processen-
verbaal van de Inspectie van het Lager
Onderwijs kan hij mededelen, dat in 1946
ruim 8600 én in 1949 bijna 6000 processen-
verbaal werden opgemaakt. Bij vergelijking
van deze cijfers »dient in ogenschouw te

worden genomen, dat in eerstgenoemd jaar
slechts in de ernstigste gevallen tot vervol
ging werd overgegaan: thans wordt de
Leerplichtwet streng nageleefd. Natuurlijk
heeft tot de vermindering van het aantal
processen-verbaal ook medegewerkt het
tijdelijk verlagen van de leerplicht met een
jaar. De minister is er geenszins gerust op,
dat, wanneer van 1 Januari 1950 af de
leerplicht wederom acht jaren zal zijn, het
verzuim niet weer in sterke mate zal toe
nemen. Te sterker, naarmate men de ouders
dwingt hun kinderen te zenden naar een
schooltype, dat althans voor de jongens
tot dusver bij de bevolking geen ingang
heeft kunnen vinden. Daarom acht de mi
nister, hoezeer dit ook te betreuren valt,
het voorschrift van een achtjarige lagere
school noodzakelijk. De ouders kunnen dan
met succes worden vervolgd. De achtjarige
lagere school, welke behalve in uitzonde
ringsgevallen in de loop der jaren tot een
zesklassige zal moeten worden terugge
bracht. kan hier voor de naaste toekomst
uitkomst brengen.

In 1948 vertrokken uit de zesde klasse
van de G.L.O.-school 92.639 leerlingen,
waarvan naar het uitgebreid lager onder
wijs, voorbereidend hoger- en middelbaar
onderwijs en nijverheidsonderwijs respec
tievelijk 35.562, 11.229 en 28.355 leerlingen
Naar het handelsavond- en nijverheids
avondonderwijs gingen 3281 leerlingen.
Geen verder onderwijs meer (particuliere
cursussen niet meegerekend), ontvingen
14.212 leerlingen.

„Voorklasse" ambachtsschool

Voor wat betreft de aansluiting van de
ambachtsschool aan de lagere school is de
minister na rijp beraad tot de conclusie
gekomen, dat onder de huidige omstandig
heden in het belang van de leerlingen en
in het belang van de industrialisatie de in
voering van een voorbereidende klasse aan
de ambachtsschool de aangewezen oplossing
is. De leerlingen ontvangen daarin uitslui
tend algemeen vormend onderwijs er
generlei specifiek vakonderwijs.

Het denkbeeld om op den duur een nieuw
type school in het leven te roepen, dat als
het ware een combinatie zou vormen van
voortgezet gewoon lager onderwijs en nij
verheidsonderwijs wil de minister gaarne
in onderzoek nemen. Op dit ogenblik is het
hem echter niet mogelijk daarover een meer
positieve mening uit te spreken.

Kleuterleerplicht'

Afgescheiden van de vraag of een leer
plicht voor de kleuters wenselijk moet wor
den geacht staat wel vast. dat daaraan op
dit ogenblik niet wordt gedacht. Overigens
kan de minister in dit verband mededelen,
dat een wetsontwerp op het kleuteronder
wijs inmiddels aan zijn departement in
gereedheid is gekomen.

Zijn voorstel om het aantal uren in de
achtste klasse tot een minimum aantal van
14 te bepalen, heeft de minister gemeend
te moeten terug nemen. Algemeen wordt
daarvan een ongunstige werking voor de
V.G.L.O.-school verwacht.

Bij brand- en snijwonden, Pijnlijke
kloven, Ruwe handen en Schrale huid.

Ik vroeg aan de waard

die zijn krant las,
Waarom 't stamcafé zo

stil was.
Toen zei hij: „een strop,
TIP is alweer op"
Dat scheelt mij een stuk

in m'n spaarkas!

Inz. de Hr. D.. v. A. te Haarlem ontv. 1 fl. TIP
(Adv.)

HILVERSUM I. 301.5 M.

7.00 Nieuws. 7.15 Gymnastiek. 7.30 Och
tendblad. 7.50 Dagopening. 8.00 Nieuws. 8.15
Ochtendblad. 8.40 Platen. 8.55 Voor de vrouw.
9.00 Platen. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Con
cert. 10.50 Voor de kinderen. 11.00 Carillon
en orgel. 11.45 Voor de tuin. 12.00 Semi-
klassieke muziek. 12.33 In 't spionnetje. 12.38
Dameskoor 13.00 Nieuws. 13.15 Lichte mu
ziek. 13.45 Platen. 14.00 Voor de vrouw. 14 30
Cello en piano. 15.00 Voor de zieken. 16.00
Gevar. programma. 17.00 Kamerorkest. 18.00
Nieuws. 18.15 Sportpraatje. 18.30 Voor de
strijdkrachten. 19.00 Voor de kinderen. 19.05
Radio Volksmuziekschool. 19.30 Platen. 19.45
Regeringsvoorlichtingsdienst. 20.00 Nieuws.
20.05 Actualiteiten. 20.15 Voor de jeugd. 21.45
Hammondorgel. 22.00 Radio Philharmonisch
orkest en solist. 23.00 Nieuws. 23.1524.00
Platen.

HILVERSUM II. 414.5 M.

7 00 Nieuws. 7.15 Platen. 7.45 Morgengebed.
8 00 Nieuws. 8.15 Platen. 9.30 Waterstanden.
9.35 Platen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Platen.
10.15 Morgendienst. 19.45 Vocaal ensemble.
11.00 Voor zieken. 11.45 Schoolradio 12.00
Angelus. 12.03 Lunchconcert 13.00 Nieuws.
13.20 Hoorn en piano. 13.45 Voor de vrouw.
14 00 Promenade-orkest. 14.45 Voor de vrouw.
15.45 Platen. 16.00 Bijbellezing. 16.45 OrgeL
17.00 Voor de jeugd. 17.30 Vocaal kwartet.
17.50 Regeringsuitzending. 18.00 Platen. 18.15
Christelijke vakbeweging. 18.30 „Collegium
musicum Amstelodamense". 18.55 „Voor de
goede zaak" 19.00 Nieuws. 19.15 Muziek voor
de jeugd 19.40 Radiokrant. 20.00 Nieuws.
20.05 Gevar. programma. 21,00 Familiecom
petitie. 21.35 Gevarieerd programma.
22.05 Platen. 22.15 Buitenlands overzicht. 22.35
Platen. 22.45 Avondoverdenking. 23.00
Nieuws. 23.15—24.00 Platen.

BRUSSEL 322 M.

12.00 Platen. 12.33 Voor de landbouw. 12.40
Platen. 13-00 Nieuws. 13.15 Platen. 14.00—
15.00 Muziekcursus. 17.00 Platen. 17-05
Nieuws. 17.15 Voor de kinderen. 18.15 en
18.20 Platen. 19.00 Nieuws. 19.30 Tenor en
piano. 19.50 Radiofeuilleton. 20.00 Koor. 20.30
Verzoekprogramma. 21.00 Klankbeeld. 21.30
Platen. 22.00 Nieuws. 22.15 en 22.27 Platen.
22.50 Nieuws. 22.50 Nieuws. 22.55—23.00
Platen.

BRUSSEL, 484 M.

12.05 Omroeporkest. 13.15. 14.0014.30 Pla
ten. 17.10 Lichte muziek. 18.30 Omroeporkest.
19.40 Platen. 20.00 Hoorspel. 22.15 Platen,

Jeugdige Amerikaanse schrijft
voor en over „teen-agers"

Op Schiphol arriveerde de 19-jarige
Amerikaanse journaliste Joan Kapp uit
New York. Wat zij in een aantal Ameri
kaanse en Engelse kranten schrijft is uit
sluitend bestemd voor de „teen-agers",
jonge mensen die de twintigjarige leeftijd
nog niet hebben bereikt. Zij vertelt hun
over het leven, werken en spelen van hun
leeftijdgenoten en voorziet haar artikelen
met een commentaar.

Zij heeft reeds 11 landen in Europa be
zocht en zal na een verblijf van enkele
dagen in Nederland naar Scandinavië
vertrekken. In December keert zij terug
naar de Verenigde Staten.

Zij vraagt niet naar meningen over de
wereldpolitiek of andere diepzinnige on
derwerpen.

„De Amerikaanse „teen-agers" hebben
voor dergelijke problemen weinig belang
stelling. Zij vatten het leven in het alge
meen meer van de luchtige kant op en
brengen hun vrije tijd het liefste door in
coca cola-bars", aldus Joan Kapp. „Zij
zijn veel onafhankelijker van hun ouders
dan de Europese jongelui en zijn volko
men vrij in de wijze waarop zij hun tijd
besteden. De jongelui studeren hier har
der dan bij ons.

Ik heb de indruk, dat de belangstelling
van de Nederlandse „teen-agers" voor de
Amerikaanse meer 'n kwestie van nieuws
gierigheid is. Zij imiteren ons niet".

Voetbal

Rode Duivels—Londen

eindigde onbeslist

De wedstrijd tussen de Rode Duivels,
waarin geen enkele speler van een club uit
de ere-afdeling was gekozen en Londen is
te Brussel in een puntloos spel geëindigd.
Slechts 10.000 toeschouwers waren getui
gen van een wedstrijd, waarin niet veel te
beleven viel. In de voorhoede van de Lon
dense ploeg ontbrak elk verband en zo
moest Bentley, de middenvoor van Chelsea,
het in zijn eentje proberen, zonder steun
van de anderen. In de Belgische ploeg, voor
wie het resultaat natuurlijk zeer bevredi
gend was, blonk doelverdediger Speeckaert
uit, al had hij niet veel werk te doen. De
weinige goede schoten werden op uitste
kende wijze door hem gehouden. De beste
speler in de voorhoede der Rode Duivels
was linksbinnen Givard. Binet, de midvoor
van de Belgen, werd door Ramsay uitste
kend gedekt, zodat de kracht van de Belgi
sche voorhoede werd geneutraliseerd.

Te Antwerpen won de stedelijke" ploeg
met 2-1 van Wolverhampton Wanderers,
waarbij niet minder dan 45.000 toeschou
wers aanwezig waren. Coppens, die tegen
Nederland als reserve is opgesteld, behoor
de tot de uilblinkers. Voor rust doelpuntten
De Vos en Coppens (2-0).

In de tweede helft maakte Wright er 2-1
van. Ofschoon de Wolves verder een prach
tige partij voetbal demonstreerden, slaag
den de Engelsen er niet in een gelijk spel
te forceren.

Belgisch elftal samengesteld

Het Belgisch elftal, dat Zondag 6 November
te Rotterdam tegen Nederland speelt, is als
volgt samengesteld:

Doel: Meert (Anderlecht)

Achter: Aernaudts (Berchem) en Gillard
(Standard).

Midden: Van der Auwere (RC Mechelen)
Carré (FC Luik) en Mees (Antwerp).

Voor: Lemberechts (FC Mechelen). Govard
(FC Luik). Mermans (Anderlecht), Freddy
Chaves (Gantoïse) en A. de Herdt
(Berchem).

Reserves zijn: d'Haenen (Tilleur), Vaillant
(Anderlecht). Valet (Anderlecht) en Coppens
(FC Mechelen).

In vergelijking met het Belgisch elftal, dat
Zondag 2 October te Brussel met 30 van
Zwitserland won, is slechts één wijziging
voor de wedstrijd van 6 November aange
bracht, n.l. Govard, die op het ogenblik bui
tengewoon in vorm is. heeft de plaats inge
nomen van Coppens. Deze is nu bij de reser
ves opgenomen.

Wielrennen

Schulte en Peters wonnen
Dinsdag in Brussel

Het Nederlandse koppel Schulte-Peters,
dat Zondag j.l. te Zürich een fraaie over
winning behaalde in de 100 km-wedstrijd,
heeft Dinsdag de koppelkoers, weljce te
Brussel over drie uur werd gereden, even
eens op fraaie wijze gewonnen.

De uitslag luidt: 1. Schulte-Peters, afge
legd in 3 uur 136.535 km; op een ronde
achterstand: 2. Kint-Van Steenbergen, 3.
Bruneel-Lapébie, 4. Kubler-Bruyland, 5.
Thyssens-Depredomme; op twee ronden
achterstand: 6. Acou-Adriaansens. Alle
andere koppels waren drie tot en met negen
ronden achter.

Hockey

Landentournooi te Barcelona

Het internationaal hockeytournooi, dat van
29 October tot 5 November van het volgend
jaar te Barcelona wordt gehouden belooft
zeer belangrijk te worden. Hoewel de uitnodi
gingen door de Spaanse Hockeybond nog
verstuurd moeten worden is thans al geble
ken. dat de volgende landen een elftal zullen
zenden: Nederland, Denemarken, Eire,
Frankrijk, België, Zwitserland, Italië en
Wales, indien althans een elftal van Groot
Brittannië niet zal meedoen. Voorts is Spanje
van de partij.

Internationaal programma

De landenwedstrijd tussen Nederland en
Frankrijk zal op Zaterdag 13 Mei in het
Wagenerstadion te Amstelveen worden ge
speeld en de wedstrijd tussen Nederland en
Engeland op 30 April, eveneens te Amstel
veen. Verder staan er in ieder geval twee,
wellicht drie uitwedstrijden op het program
ma, n.l. tegen België te Brussel, tegen Schot
land en in het voorjaar tegen Zwitserland.

H.B.S. bestaat dertig jaar

Ter gelegenheid van het dertig-jarig be
staan van HBS worden Zaterdag 12 Nov.
een reunistendiner en feestavond in Hotel
Duin en Daal te Bloemendaal gehouden.
Zondag 13 November volgen een tournooi en
reunistenwedstrijden op de velden aan de
Donkerelaan te Bloemendaal.

Acht jaar geëist tegen jongeman
die zijn ex-verloofde doodschoot

Tegen een fabrieksarbeider uit Arnhem,
die op 2 Juli in park Sonsbeek zijn vroe
gere verloofde doodschoot, is acht jaar ge
vangenisstraf geëist.

De officier van justitie noemde in zijn
requisitoir de houding van het meisje verre
van sympathiek. Zij maakte het spaargeld
van verdachte op en deze kocht bovendien
nog kleren en alle mogelijke dingen voor
haar, maar toen het op trouwen aankwam,
liet zij hem in de steek.

Verdachte is, na een revolver te hebben
weggenomen van een medepensiongast,
naar Sonsbeek gegaan, heeft daar het
meisje opgewacht en haar na een kort ge
sprek doodgeschoten. Verdachte verklaar
de: „Ik was mijzelf niet meer. Veertien
dagen had ik niet gegeten, gedronken of
geslapen. De zenuwen waren mij de baas".

Volgens zijn hospita had de verdachte
zeer veel van het meisje gehouden. Hij was
door het verbreken van het engagement
in een overspannen toestand geraakt.

In zijn pleidooi zeide de verdediger, mr.
Van Ravenswaay, dat zijn cliënt altijd een
hard werkend man is geweest, tot hij het
meisje ontmoette, dat voor hem niet ge
schikt was. Pleiter vroeg clementie.

Faillissementen

De rechtbank te Haarlem heeft in staat van
faillissement verklaard:

G. N. Schouten, reiziger, wonende te Haar
lem, Engelzstraat 26. Rechter-commissaris:
mr. J. P. Petersen. Curator: mr. A. A. Th.
Boender, advocaat en procureur te Haarlem.

Wegens gebrek aan actief werd opgeheven
het faillissement van: J. J. Martens, schilder,
wonende te Haarlem, Spiegelstraat 4. i

LAND IN OPKOMST

„De Peel is de Peel niet meer"

„De Peel is cle Peel niet meer". Dat zeiden ze allemaal, daar in het Zuid-Oostelijke
hoekje van Brabant. Maar dat zeiden ze niet met weemoed in de stem, maar met
trots en tevredenheid. Want zoals de Peel was (en in dit deel van het land nog steeds
wordt beschouwd) is niet iets om naar terug te verlangen. Het was een van de meest
onherbergzame moerasgebieden van Nederland; de bevolking stak turf, brandde turf,
verkocht turf en at aardappelen. Zelfs haar huisjes, die daar midden in die kille
woestenij stonden, waren vaak van veenplaggen opgetrokken. Wegen waren er niet.
Wie aan de ene kant in Asten woonde zag zijn hele leven lang niet één mens uit
Meyel, dat een kilometer of twaalf verder, aan de overkant van het moeras, lag.
Enige hygiëne bestond er niet en van een ontwikkelingspeil van de bevolking kon
niet gesproken worden. Groot was de vrees voor alle heksen en spoken, die de Peel
bevolkten en voor de „Bokkenrijders", een soort geheime terreurbende, die geenszins
uit spoken bestond, maar opgebouwd was uit de eigen gelederen. Roof en moord
waren aan de orde van de dag. En dat alles speelde zich af temidden van dz meest
afschuwelijke armoede.

Daarom die opmerking van de Pelenaren:
De Peel is de Peel niet meer. Een haast
overbodige opmerking, want iedereen, die
zijn neus maar om de hoek van het voor
malig veengebied steekt, ziet daar het ver
schil. Er lopen nu geasfalteerde wegen en
de huizen zijn van steen; daarachter ligt
het land, zeer veel ontgonnen land, met
aardappelen en rogge en haver en bieten er
in. De Peelmensen hebben leren boeren en
daarmede is een zekere welstand tot die
armzalige hoek van ons land doorgedron
gen. Met die welstand kwam meer: een dok
ter en verpleegsters, die wegen en de zware
vrachtauto's om de producten af te voeren.
Er kwamen meer scholen en meer buurt
schappen, (die daar gewoonlijk met de
parochies samenvallen).

En daarna kwam tweemaal de oorlog
over deze streek heen. Eerst in '40, daarna
nog eens in de herfst en de winter van '44.
Zoals overal zaaide Mars ook hier ver
schrikking en vernieling en velen hebben

Het Britse oorlogschip „Amethyst" dat destijds op de rivier de Jangtse in.China door
de communisten werd beschoten, is na een lange reis in Engeland teruggekeerd. In
de omgeving van Plymouth werd de „Amethyst" door vliegboten en oorlogsbodems
hartelijk verwelkomd.

MET TWEE DAGLENGTES GESLAGEN.

Nel van Vliet die Vrijdag 11 November te
Hilversum in het huwelijk treedt, zal zeker
niet gedacht hebben, dat zij in deze spurt
naar het levensgeluk door een oude rivale
met twee daglengtes zou worden geslagen.
De bekende Hilversumse zwemster Wil Ha-
verlag, tweemaal kampioene van Nederland
op de 200 meter schoolslag, later door Nel
van Vliet onttroond, treedt namelijk op
Woensdag 9 November ook te Hilversum, in
het huwelijk met de heer B. C. M. Ebbing.

HAARLEMSE SCHEIDSRECHTERS NAAR
ROTTERDAM. De Ontspanningscommissie
van de Haarlemse Scheidsrechtersvereniging
bereidt voor leden een autobustocht voor
naar Rotterdam op Zondag 6 November,
waar de voetbalwedstrijd NederlandBelgië
gespeeld wordt.

NEDERLANDS POLITIE EIFTAL. Kok

huis (Haarlem) en Van Onselen (VSV) spe
len Zaterdagmiddag mee op het terrein van
Vitesse te Arnhem in het elftal van de
Nederlandse politie, dat tegen het Arnhems
elftal speelt.

OMZETTEN AAN DE EFFECTENBEURS

In October vertegenwoordigde de aan-
delenomzet aan de Amsterdamse effecten
beurs een nominale waarde van f29.842.189
(September: f37.596.430) en in de eerste 10
maanden van dit jaar een waarde van
f286.478.534. Obligaties werden verhandeld
tot een nominaal bedrag van f72.797.600
(f72.062.654) in October en van f582.296.880
in de eerste 10 maanden.

N
J

20. „Loop met me op, Jansen," sprak
William T. Bobberbroek tot Panda, „dat
is gezellig! Het is maar fijn dat je mee wilt
naar Egypte, want het is erg leerzaam
om met een gids te reizen. En jij bent
natuurlijk wel een goede gids, want je
hebt me daar een prima-leermeester!
Tjongetjonge, wat weet die veel! En die
heeft je natuurlijk wel alles verteld over
pyramides en zo.' Is dat niet een soort
driehoekige standbeelden op leeuwenvoe
ten? Ja ja, zoiets staat me bij, maar dat
leg je me wel allemaal uit als we er een-

maal zijn. En.eh.kijk, hier is mijn
hötelletje. Bij mij thuis zijn de hotels
groter en beter, maar nou ja, als je on
beschaafde streken bezoekt moet je niet
al te nauw kijken, zeg ik altijd maar! Kom
mee!" In het hotel stonden allemaal por
tiers en piccolo's en kellners te buigen,
terwijl Panda achter mijnheer Bobber
broek aan door de lange gangen liep, en
Panda groette vriendelijk terug naar links
en rechts, hoewel hij begreep dat ze niet
voor hèmmaar voor mijnheer Bobber

broek bogen. „Kijk eens aan," zei deze
tenslotte, terwijl hij een deur opende, „ik
had al wel gedacht dat ik jou of je vriend
wel zou vinden, en daarom heb ik maar
vast een eenvoudig kamertje besteld, waar
je nu kunt slapen. Morgenochtend vroeg
vertrekken we. Ik hoop, dat dit kamertje
je niet te gebrekkig is bij mij thuis
doen ze die dingen groter en beter....".,
Maar Panda was helemaal verlegen van
de zaal van een kamer, waar hij nu in
terecht kwam. Daar mocht hij slapen.
en óf hij sliep1

Prof. dr. B. Brouwer f

Voorzitter van Nederlands
Kankerinstituut

Dinsdagmiddag is professor dr. B. Brou
wer, voorzitter van het Nederlands Kanker-
instituut, plotseling in het Antoni van
Leeuwenhoekhuis te Amsterdam overleden.

Prof. Brouwer stond op het punt. de hul
digingsplechtigheid ter gelegenheid van het
dertigjarig jubileum als biochemicus van
dr. Waterman te openen.

Mr. Chr. P. van Eeghen sprak na het
plotselinge overlijden van de hoogleraar
enkele woorden tot de genodigden en deel
de hen mede, dat de plechtigheid na deze
droeve gebeurtenis geen voortgang kon
vinden.

Bernardus Brouwer werd 23 Maart 1881
te Amsterdam geboren. In 1906 behaalde
hij aldaar het artsdiploma, waarna hij en
kele maanden in Zürich werkzaam was.
Daarna werd hij inwonend assistent aan de
afdeling voor neurologie in het binnen
gasthuis. In 1909 promoveerde hij op een
proefschrift, getiteld: „doofstomheid en de
acoustische banen."

Drie jaar later werd dr. Brouwer be
noemd tot onderdirecteur van het centraal
instituut voor hersenonderzoek. In 1923
volgde zijn benoeming tot hoogleraar- in de
neurologie aan de Amsterdamse Universi
teit. Op zijn instigatie werd een nieuw in
stituut in het Wilhelminagasthuis geopend
met een eigen neuro-chirurgische afdeling
en uitgebreide laboratoria, een feit, dat een
mijlpaal vormt in de geschiedenis der Ne
derlandse neurologie. Van de wetenschap
pelijke onderzoekingen, die prof. Brouwer
heeft verricht, mogen genoemd worden zijn
werk over de projectie van het netvlies in
de hersenen, in samenwerking met prof. dr.
W. P. C. Zeeman, en zijn studies over de
bouw van de kleine hersenen.

In 1920 reikte de Nederlandse vereniging
voor psychiatrie en neurologie aan prof. dr.
Brouwer als eerste de gouden Ramaer-
medaille uit. Zes jaar later werd hij tot lid
van de academie van wetenschappen ge
kozen, waarvan hij later algemeen secreta
ris geworden is.

Niet alleen de wetenschap had prof.
Brouwer's warme belangstelling. Hij stond
als oud-cricketer, voetballer en ex-scheids
rechter van de K.N.V.B. steeds op de bres
voor de Nederlandse sport.

Prof. Brouwer's verdiensten voor de we
tenschap werden erkend door zijn benoe
ming tot ridder in de orde van de Neder
landse Leeuw. Ook werden hem tal van
buitenlandse onderscheidingen toegekend.

De wereldgezondheidsorganisatie

In samenwerking met de V.I.R.O. en Kerk
en Vrede belegt de Haarlemse Vredesraad
op 10 November een samenkomst in de Mu
ziekzaal van Brinkmann. Grote Markt. Dr.
C. v. d. Berg, uit Den Haag. oud-directeur-
generaal van de Volksgezondheid, vertegen
woordiger van Nederland in de Wereld
gezondheidsraad, zal spreken over het werk
van de Wereldgezondheidsorganisatie. Verder
zal de film ..Eternal strife", die hierbij goed
aansluit, worden vertoond.

De heer H. C. van Gog, beambte op de
afdeling verificatie van Joh. Enschedé en
Zonen hoopt 22 November de dag te herden
ken waarop hij 25 jaar geleden in dienst trad.

die tijd niet overleefd. Maar in tegenstel
ling tot andere streken kan men zeggen,
dat de Peel er toch uiteindelijk wel bij is
gevaren. Want er werd veel vernield, tal-
loze huizen lagen als walmende puinhopen
langs de straat, toen 1945 aarzelend zijn
intrede deed. Maar dat waren die oude. on
frisse en naar bedompte huisjes, die daar
lagen te zieltogen. En toen het puin was
geruimd en de wederopbouw aan de gang
kon, kwam de verbetering: frisser, luchti
ger en gezonder huizen met grote ramen; en
zelfs electriciteit en water, als ze niet te
ver buiten een „bebouwde kom" lagen.
Overal in de Peel staan nu die nieuwe wo
ningen en schuren en loodsen, rode steen
en rode pannen, en zij geven de nu nog
steeds niet aantrekkelijke Peel-natuur een
plezieriger aanblik.

Daarom is het, dat de oorlog de Peel
uiteindelijk toch goed heeft gedaan. Langs
een harde omweg, maar toch goed heeft
gedaan.

Met dit alles hebben we nog geenszins
willen zeggen, dat de Peel tegenwoordig
een soort lustoord is, een boerenland zo
welvarend als de vette klei, waar de Gro
ningers op boeren. Verre van dat. Er is nog
een gebied van dertienhonderd hectaren dat
ontgonnen moet worden. Waar nu nog
moeras is en hei en de veenarbeiders met
hoge laarzen aan de turf steken en die
op zulke grote stapels te drogen leggen, dat
het lijkt of overal in die onherbergzame
streken huizen staan. Maar de Heidemaat
schappij heeft ook voor die stukken land
grote plannen en over een niet al te groot
aantal jaren zal de hele Peel boerenland
zijn. Behalve dan die stukken, die enkele
decennia geleden zó zorgeloos zijn ontgon
nen en afgegraven, dat ze voor goed on
bruikbaar zijn als boerengrond.

Dat is dan het veen, dat steeds geducht
belangrijk is in de uithoek van Nederland,
die de Peel heet. Maar ook op woninggebied
zijn rozengeur en maneschijn nog steeds
afwezig. Een droog rapport laat zien, dat er
in de kleine gemeente Asten van ruim acht
duizend zielen nog vijftien gezinnen in kip-
penhokken wonen en vele tientallen in
Nissenhutten en andere noodwoningen,
waarin de nadruk wel zeer sterk op „nood"
moet worden gelegd. Dat rapport zegt, dat
48 procent van alle woningen slechte sani
taire voorzieningen heeft en dat vijf pro
cent van de permanente huizen eigenlijk
onbewoonbaar verklaard zouden moeten
worden.

En toch zegt de Peelbewoner tevreden,
dat de Peel de Peel niet meer is. Hij heeft
gelijk. De Peel is zichzelf en ook de
rest van Nederland bewust geworden. Er is
een zekere welvaart gekomen en de boeren
hebben vele van dezelfde problemen als
hun collega's in andere delen van het land.
Er is niet genoeg land meer voor de vele
boerenzoons en verscheidenen van hen zijn
al naar Canada vertrokken. Anderen gingen
naar de Noord-Oostpolder. Verder proberen
die kleine dorpjes industrieën tot zich te
trekken, maar zij zijn zich wel van hun
afgelegen positie bewust. Asten en Meyel
en Liesel en Heusden en Ommel en al die
andere dorpjes en gehuchtjes hebben geen
spoorwegverbindingen; niet eens allemaal
een bus. Alleen Deurne heeft een station,
waar een enkele trein stopt. En de moge
lijkheden, die de Zuid-Willemsvaart biedt
zijn ook maar beperkt.

Maar de Peel blijft naar boven streven.
Men zou graag een ambachtsschool in As
ten hebben en een ziekenhuisje. Er begint
onder de bevolking wat culturele belang
stelling op te komen en de landbouw wordt
meer wetenschappelijk bedreven, dan zulks
een goede dertig jaar geleden het geval was.

De tijd, dat geen Peelbewoner 's avonds
door het moeras durfde uit angst voor de
heksen en spoken is nu maar nog niet zo
heel lang voorbij. Hij weet nu, dat die
angstaanjagende blauwe vlammen, die des
nachts in de verte te zien waren, niet de vu
rige adem van een geest waren, maar bran
dend moerasgas. De Peel is o- -veg een
normaal boerenland te worden. T is nog
niet zo ver, maar dat kan ook nie' erwacht
worden na een pas zo korte ontwikkelings
periode, die in de eerste jaren van deze
eeuw is begonnen. E. P.

Smaak. Een team van achttien vrouwelijke
worstelaars, in leeftijd variërend van
18 tot 28 jaar, gaat in West Berlijn op
treden. De plaatsvervangende hoofd
commissaris van politie van West Ber
lijn heeft in zijn eentje een proefge-
vecht bijgewoond van twee dezer
schaarsgeklede amazones. Na het ge
vecht deelde de politieman de buiten
wachtende journalisten mede, dat hij
het schouwspel noch immoreel, noch in
strijd met de smaak van het publiek
achtte.

Resoluut tegen. Een Brits officieel woord
voerder heeft berichten, dat de Ver
enigde Staten voorgesteld zouden heb
ben West-Duitsland met een leger uit te
rusten, tegengesproken. De Britse rege
ring zou zich tegen een dergelijk voor
stel krachtig verzetten, aldus de woord
voerder. In officiële kringen te Londen
is men resoluut gekant tegen bewape
ning van het Duitse volk in dit stadium
of aansluiting van West-Duitsland bij
het Atlantische pact.

Resoluut Baai. De Canadese nationale
onderzoekingsraad heeft te Resolute
Bay, op het eiland Cornwallis in
de Noordelijke IJszee, een installatie
gebouwd voor het meten van kos
mische stralen, om meer gegevens
over deze stralen te verkrijgen. Vele
geleerden zijn van mening dat meer
kennis van het wezen der kosmische
stralen het mogelijk zal maken nauw
keuriger weersvoorspellingen te doen,