Wetsontwerp op de materiële
oorlogsschade is aangenomen
Persreflexen over de Ronde Tafel-conferentie
Vrijdag 4 November 1949
3
TWEEDE KAMER
Verschillende wijzigingen zullen een hogere uitgave
van in totaal 150 a 300 millioen gulden vergen
(Van onze parlementaire redacteur
De Tweede Kamer heeft Donderdagmid
dag het wetsontwerp op de materiële oor
logsschade zonder hoofdelijke stemming
aangenomen. Geen enkel lid heeft zich er
tegen verklaard, hoewel de minister van
Financiën verleden week heel wat te horen
gekregen heeft over het feit, dat geen in
tegrale vergoeding zal worden verleend.
Vanwaar deze ommekeer? In de achter
ons liggende dagen is er een nauw contact
geweest tussen de commissie van voorbe
reiding en de bewindsman over de talrijke
ingediende amendementen. Tijdens de be
raadslagingen zijn er verscheidene inge
trokken, doch de regering heeft er ook heel
wat overgenomen. Het gevolg is geweest
dat alsnog een aantal veranderingen in het
wetsontwerp is aangebracht, die het rijk
naar ruwe berekening tussen de 150 en 300
millioen gulden zullen kosten. Dat is olie
op de golven geweest.
Donderdagmiddag kon de Kamer zich
rustig aan de behandeling van de overge
bleven amendementen zetten. Er waren nog
slechts weinig geschilpunten overgebleven.
Een ervan wierp al dadelijk de heer Van
de Wetering (C.H.) op. Hij had een
amendement ingediend om aan Nederlan
ders, die in Indonesië schade hebben ge
leden, op bepaalde voorwaarden vergoeding
toe te kennen. Minister Lieftinck ontraadde
aanneming van dit wijzigingsvoorstel, om
dat het in de practijk niet uitvoerbaar is.
Men kan namelijk een voor Nederland be
stemde wet niet toepassen op de onder ge
heel andere omstandigheden levende Ne
derlanders in Indonesië en bovendien is
daar geen schade-enquête ingesteld.
Wel waren de heren IJsselmuiden
(K.V.P.), Hoogcarspel (C.P.N.) en
TenHagen (P.v.d.A.) het hiermede eens,
maar toch vonden vooral de beide laatst
genoemden het onbillijk, dat voor deze
mensen niets gedaan wordt. De mogelijk
heid daartoe kan geopend worden door het
treffen van voorzieningen buiten de wet
op de materiële oorlogsschade om. De heer
Hoogcarspel diende een motie in, waarin
de minister uitgenodigd wordt een zodanige
regeling te ontwerpen. De Kamer besloot
de motie op een nader te bepalen dag te
behandelen. De heer Van de Wetering trok
hierop zijn amendement in.
De minister deelde op een desbetreffende
vraag van de heer Hoogcarspel mede, dat
hij op het standpunt staat, dat de getroffen
bewoners in de geannexeerde gebieden op
een overeenkomstige wijze geholpen moeten
worden als de Nederlanders.
Er was nog een groep van de bevolking,
waarnaar de bijzondere belangstelling van
de Kamer uitging, namelijk de personen,
die zich gedurende de bezetting on-Neder-
lands hebben gedragen. De heer Hoog
carspel (C.P.N.) had een amendement
ingediend om hen van de vergoedingen uit
te sluiten.
De minister verklaarde zich ertegen. De
beslissing over de vraag zo zeide hij
of iemand zich op on-Nederlandse wijze
heeft gedragen, behoort niet aan de admi
nistratie te worden overgelaten. Bovendien
was hij van mening, dat het belang van het
land gemoeid kan zijn met de wederopbouw
of het herstel van de bedrijven van zulke
mensen.
Ook de heren IJsselmuiden (K.V.P.)
Ten Hagen (P.v.d.A.) en Beernink
huldigden de opvatting, dat het amende
ment niet aangenomen moest worden en
wel omdat geen dubbele straf opgelegd kan
worden.
De heer Van der Feltz (C.H.) zette
Het kasteel van Sandgate bij Folkestone
is bij de laatste stormen en de zware zee
gang die daar het gevolg van ivas dusdanig
ondermijnd en beschadigd dat men vreest,
dat het geheel in zee zal storten als niet
spoedig -fondsen beschikbaar gesteld wor
den om de funderingen te herstellen en
te versterken. De raad van Folkestone is
echter van mening dat de gelden daartoe
door de regering gevoteerd moeten toor-
den en heeft nu een deputatie naar de
betreffende minister gezonden om op
snelle hulpverlening aan te dringen. Een
gedeelte van het afgebrokkelde kasteel,
dat in 1539 door Hendrik VIII werd ge
bouwd, en in 1806 werd gerestaureerd.
Een deel van het bouwwerk doet thans
als musetim dienst.
Agenda voor Haarlem
VRIJDAG 4 NOVEMBER
Lange Margarethastraat 13: Haarlems
Kunstgemeenschap, lezing dr. P. H. Schroder,
3 uur. De Leeuwerik: Nederlandse Vrouwen
bond, openbare vergadering, 3 uur. Nassau-
plein S: Soefi-bewcging spreker A. E. de
Vries Feyens, 8 uur. Gebouw De Goede Tem
pelier, "Wolstraat: Vereniging van Spiritisten
„Het Licht", 8 uur. Luxor; „Kennismaking
gezocht", 18 j., 2, 4.15, 7 en 9.15 uur. City:
„De rode schoentjes", alle leeft., 2.15, 4.30,
7 en 9.15 uur. Spaarne: „Noodlottige reis",
14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Pauline
in gevaar". 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Fietsendieven", 2, 4.15, 7 en 9.15 u.
Palace: „Berlin express", 18 j„ 2, 4,15, 7 en
9.15 uur.
ZATERDAG 5 NOVEMBER
Stadsschouwbrug: „Boefje", 8 uur. Brink-
mann: Int. Chr. Spiritistisch Centrum „Het
Licht", bazar 2 tot 11 uur. Bioscopen: Middag
en avondvoorstellingen.
daartegenover uiteen, dat het wetsontwerp
geen recht op schadevergoeding erkent,
doch van de verlening van een gunst uit
gaat. Welnu, gunsten wenste hij niet aan
de collaborateurs te geven. Hij zou voor het
amendement stemmen, als daarin nog een
wijziging werd aangebracht.
De heer Hoogcarspel had daartegen geen
bezwaar en nam in zijn voorstel op, dat
geen vergoeding toegekend zal worden aan
hen, „die door een der organen van de bij
zondere rechtspraak bij onherroepelijk von
nis zijn veroordeeld".
De communist kreeg behalve zijn partij
genoten slechts de heren Van de Feltz en
Ritmeester (V.V.D.) mee. De Kamer ver
wierp het amendement met 78 tegen 7
stemmen.
De heren Van denHeuvel (A.R.) en
Van der Feltz kwamen nog eens op
voor hen, die een eigen huis bewoonden.
Eerstgenoemde verdedigde een amendement
dat tot strekking had een einde te maken
aan de toestand, dat bij de berekening van
de vervangingswaarde een aan elkaar ge
bouwde woning annex bedrijfspand in on
gunstiger zin behandeld wordt dan een
woning en bedrijfspand, die los van elkaar
staan. De heer Van der Feltz kwam
met een amendement om integrale vergoe
ding toe te kennen, wanneer de vervan
gingswaarde in Mei 1940 van een eigen
woning ten hoogste 15.000 bedroeg, van
een eigen woning met bedrijfspand maxi
maal 24.000 en van een eigen schip maxi
maal 27.000, in plaats van respectievelijk
5000, 8000 en 9000, zoals in het wets
ontwerp is bepaald.
Daarvoor was de minister niet te vinden.
Deze categorie is al in aanzienlijke mate
tegemoet gekomen, zo betoogde hij. De
amendementen vond hij daarom onredelijk.
De heer Van den Heuvel trok het zijne
toen maar in. De heer Van der Feltz hield
voet bij stuk, doch zonder gunstig resultaat.
De Kamer verwierp zijn amendement bij
zitten en opstaan.
Ook de heer Droesen (K.V.P.) boekte
geen succes met een door hem ingediende
motie. Artikel 100 van het ontwerp bepaalt,
dat de minister in bijzondere gevallen
namelijk wanneer toepassing van het wets
ontwerp bij zeer ernstige schadegevallen
tot grove onbillijkheid leidt een hogere
uitkering kan verlenen dan de wet toestaat.
De heer Droesen wilde deze machtiging uit
gebreid zien tot de gevallen van onvoldoen
de herstel van de sociale en economische
toestand van de oorlogsgetroffene.
De minister noemde dit amendement
overbodig en niet zonder gevaren, De (heer
Droesen trok het toen maar in. Hij zou toch
geen steun van de Kamer gekregen hebben.
De minister zegde bij de behandeling van
één der artikelen nog toe, dat „zoveel mo
gelijk" algemene regelen uitgevaardigd zul
len worden voor de vergoeding van be-
drijfsuitrustingen. De moeilijkheid is. dat
hij daartoe alleen maar in staat is, als er
sprake is van homogene groepen van scha
degevallen.
Ook Walcheren zal zijn bijzondere aan
dacht genieten.
Opvarenden van de „Water
man" komen morgen thuis
Het troepenschip „Waterman" wordt in
de loop van hedenavond in de haven van
Rotterdam verwacht.
De ontscheping van de opvarenden begint
Zaterdagmorgen om negen uur.
De ontscheping van de opvarenden van
het s.s. „Empire Brent", dat eveneens met
repatriërende troepen uit Indonesië naar
Nederland onderweg is, geschiedt op Don
derdag 10 November in de haven van Am
sterdam.
Dinsdag begint Tweede
Kamer aan begroting 1950
Volgend jaar vergaderingen
in de Ridderzaal
(Van onze parlementaire redacteur).
De Tweede Kamer besloot in haar Don
derdagmiddag gehouden vergadering op
Dinsdag 8 November met de behandeling
van de Rijksbegroting voor 1950 te begin
nen. De voorzitter zeide, dat hij dan tevens
aan de orde zal stellen de nota van minis
ter Lieftinck over de gevolgen, die de de
valuatie voor ons land heeft.
Woensdagmorgen om half twaalf komt de
Kamer in een besloten bijeenkomst bijeen
voor een bespreking van de plannen tot
verbouwing van het Kamergebouw.
Men denkt in het begin van het volgend
jaar met de uitvoering dezer plannen te
beginnen. De Tweede Kamer zal dan zo
lang in de Ridderzaal bijeenkomen.
Lagere prijzen
voor varkensvlees
Zoals reeds is medegedeeld, zullen met in
gang van 6 November nog alleen maximum-
verkoopprijzen gelden voor varkensvlees en
voor uitsluitend uit varkensvlees bereide
vleeswaren. Vlees en beenderen van runde
ren, schapen, geiten en paarden mogen dus
tegen vrije prijzen verkocht worden.
De nieuwe maximumverbruikersprijzen zijn
per kg.: (tussen haakjes de oude maximum
prijs): fricandeau f3 (13,40); magere lappen
f3 (f3,40); carbonade f2,70 (f3,20); vers vet
spek f 1,90 (f2,60); vers mager spek f2.10
£2,60); kinnebaklappen f 1,90 «f2,60): vette
lappen fl,90 (f2,60); poten f0,80 (f 1,20»
staarten f 0.80 (f 1.20) en rauw vet f 1,90
£2.60). Voorwaardelijk goedgekeurd var
kensvlees mag tegen ten hoogste f 1,65 (f2)
per kg. worden verkocht. De prijs voor poulet
en gehakt is gelijk gebleven, namelijk f2.20.
Voor vleeswaren, uitsluitend bereid uit
varkensvlees, gelden de volgende maxmum-
verbruikersprijzen per 100 gram: bacon met
zwoerd f0.33; bacon zonder zwoerd f 0,38:
blaasham f 0,45; boerenham f 0,42; gedroogd
en gerookt vet spek, vet pekelspek f 0,22; ge
kookt mager spek met zwoerd en gerookt
mager spek zonder zwoerd f 0,32; gerookt
mager spek met zwoerd f 0,29; mager pekel
spek f 0,24; procureui-spek f 0,35; gekookte
achterham f 0,43; gekookte schouderham
f 0,38; gekookte staartham f 0,47; hampunten
en nootham f 0,40; rauwe staartham f 0,44,
verse worst, uitsluitend bereid uit varkens
vlees f 0,25.
Landelijke Benelux-manifestatie
Teneinde de spoedige totstandkoming der
economische unie te bevorderen wordt in
de hoofdstad onder auspiciën van het Co
mité Benelux 's-Gravenhage op Vrijdag 18
November des middags om 4 urn in de
grote aula van het Indisch Instituut een
grote landelijke Benelux-manifestatie ge
houden.
De vergadering wordt voorgezeten door
jhr. mr. F. Beelaerts van Blokland. Profes
sor G. A. Ph. Weijer zal spreken over „Het
algemeen aspect van Benelux". Professor
dr. G. M. Verrijn Stuart behandelt „Het
monetair aspect van de Benelux".
Confectie-industrie vraagt
vrije import van stoffen
In de Nederlandse confectie-industrie
werken op het ogenblik 50.000 arbeiders.
De omzet over 1949 wordt geraamd op
500 millioen gulden, waarvan 400 millioen
op rekening komen van de export. De
confectie-industrie beschikt over de ap
paratuur om haar export te verhogen. Een
groot deel van de industrie heeft het per
centage van 1939 nog niet bereikt. Dooi
de devaluatie zal de vraag naar confectie
in Nederland groter worden, hoewel er
reeds tekenen zijn, dat hei verzadigings
punt is bereikt. Op het ogenblik worden
er besprekingen gevoerd met de regering
om de import van buitenlandse stoffen in
Nederland vrij te krijgen per 1 Januari,
waardoor voor de export nieuwe moge
lijkheden zullen ontstaan. De regering zou
niet afwijzend tegenover dit verzoek staan.
Goederentrein ramt
olietrein bij Coevorden
Grote ravage
Donderdagmiddag om even over vijven
zijn op het traject Coevorden-Gramsbergen
twee treinen op elkaar ingereden. Een goe
derentrein komende uit de richting Coe
vorden botste tegen een stilstaande olie-
trein van de B.P.M. De botsing is vermoe
delijk het gevolg geweest van een verkeer
de stand van de wissels. De twee locomo
tieven wei-den geheel in elkaar gedrukt. De
wagens ontspoorden en kwamen door el
kaar te liggen op de rails. Enkele rolden
van de berm af op een weiland naast het
spoorwegemplacement. Van een der olie
wagens werd de tank door de kracht dei-
botsing van de wagen afgeslagen. De ma
chinisten konden nog bijtijds van de machi
nes springen.
De botsing geschiedde precies op de
spoorwegovergang in de weg Gramsbergen-
Coevorden. Het wegverkeer moest worden
omgeleid en wel van Gramsbergen via Hol-
then naar Coevorden. Het spoorwegverkeer
Coevorden-Zwolle was geheel gestremd.
De twee locomotieven, zes wagons van
de goederentrein en vier van de olietank-
trein stonden buiten de rails.
Bunschoter polder wordt
onder water gezet
Veldmuizen hebben de helft
van de oogst opgegeten
De Bunschoterpolder, die in het laatste
oorlogsjaar op bevel der Duitsers onder
water werd gezet, heeft lange tijd nodig
gehad om zich te herstellen. Thans lijden
de boeren onder een grote aanval van een
nieuwe vijand, de veldmuis, die reeds ern
stige schade heeft aangericht. In de Eem-
nesserpolder werd 70 procent van de oogst
door de muizen verorberd, in de Bunscho
terpolder meer dan 50 procent. Men is nu
voornemens het kwaad te bestrijden door
een nieuwe inundatie van de polder.
Het waterschap gaf reeds toestemming
hiertoe, doch daar voor deze inundatie het
waterpeil van het IJselmeer enkele dagen
moet worden verhoogd, moet ook van de
desbetreffende autoriteiten goedkeuring en
medewerking worden verkregen.
De nieuwe burgemeester van "s Graven-
hage. mr. F. M. A. Schokking, zal Vrijdag 2
December in een buitengewone vergadering
van de gemeenteraad geïnstalleerd worden.
Haarlems Gemengd Koor
gaf opera-concert
Haarlems Gemengd koor heeft succes
met zijn operaconcerten; evenals op de
beide vorige liep de concertzaal vol. *t Zal
ondertussen voor velen wel een tegenval
ler geweest zijn dat men niet de tenor Jan
van Mantgem te horen kreeg, doch dat in
zijn plaats Chris Scheffer optrad. Overi
gens is deze een zeer verdienstelijk zanger
die over fraaie stemmiddelen beschikt.
Voor het Italiaanse opera-genre is hij als
geknipt: daarin weet hij uitstekend te
woekeren met zijn ..sotto voce" en als hij
daarbij met wat spel zijn prestaties leven
dig kan maken, zoals in de fragmenten uit
„Traviata" en „Rigoletto", dan is hij bij
machte een zeer suggestief resultaat te be
reiken. De „Gralserzahlung" uit Lohen
grin en de aria van Max uit „Der Frei-
schütz", die hij beide van 't blad zong,
waren minder overtuigend, ten dele we
gens tekort aan voordracht en ten dele
wegens een te galmend gebruik van de
volle stem.
De sopraan Greet Koeman had een goede
avond: vooral de „Juwelen-aria" uit
„Faust" was een knap staaltje van zang-
cultüur en opera-dynamiek: zij wist met
sobere voordracht deze merkwaardige
scène uit Gounod's opera waar te maken
In duetten uit „Traviata" en in fragmen
ten uit „Cavalleria Rusticana" kon men in
haar ook de opera-zangeres waarderen, bij
wie het zingen niet lijdt onder de impuls
van de dramatiek.
Jan Booda liet door zijn koor de avond
stralend openen met het „Wach auf" en
het slotkoor uit Wagner's „Meistersinger";
hij bespaarde echter wijselijk de hoge c
aan zijn sopranen.
Verder zong het vrouwenkoor beweeg
lijk maar tamelijk robuust het „Spinkoor"
uit de „Vliegende Hollander".
Tezamen met de solisten gaf H.G.K. een
fragment te horen uit „Traviata". Uit
„Faust" ging het plechtige slotkoor en uit
„Cavalleria" de aanhef en met mede
werking van Greet Koeman het effect
volle „Kerkkoor", waarmee de avond be
sloten werd. Het publiek wist deze laatste
prestatie van koor, soliste en begeleidster
zeer op prijs te stellen. Ja, ook de begeleid
ster, mej. Emmy van Eden, die de hele
avond op de vleugel als 't ware het orkest
verving, met vlot, accuraat en krachtig
klavierspel.
JOS. DE KLERK.
Op de naamdag van Sr. Hubcrtus. schutspatroon van ruiters en jagers, hield de
Eindhovense Jachtvereniging gisteren in samenwerking met de Veluwe Hunt haar
Huibertus-jacht. En zoals de traditie dat wil konden de ruiters hun hart ophalen
aan het genot van een lange galop door het herfstige land achter de joelende meute.
Men ziet op dit plaatje de huntsman zijn honden naar het begin van de „slip",
het kunstmatige vossenspoor, brengen.
Gematigd optimisme
De resultaten van de Ronde Tafel-confe
rentie zijn door de Nederlandse pers in het
algemeen met een gematigd optimisme ont
vangen, waarbij de nadruk vooral op ge
matigd moet vallen.
Men is zich te zeer bewust, dat het niet
jaat om de algemene formules, waarover
men tenslotte tot overeenstemming is ge
komen, doch wel om de wijze, waarop in de
komende tijd het papieren accoord in een
daadwerkelijke samenwerking kan worden
omgezet. Het Algemeen Handelsblad (lib.)
schrijft naar aanleiding daarvan:
„Op papier is veel materiaal verzameld,
dat bij een loyale en richtige hantering van
beide zijden een belangengemeenschap kan
bevorderen en doen uitgroeien, die, mits zij
slaagt, sterker en duurzamer zal kunnen
worden dan de resoluties, statuten en char
ters, waarop zij formeel is gegrondvest.
Bij dit alles zal de morele factor zwaar
moeten wegen: dus de trouw aan gedane
beloften. Tussen twee souvereine staten zijn
sancties, behalve oorlog, die niemand wenst
en die internationaal tot ernstige verwik
kelingen zou leiden, niet mogelijk. Maar
wel een appèl aan de goede trouw, zonder
welke de partijen ook haar politiek en eco
nomisch crediet in de wereld, die zij zo
nodig hebben, zouden verliezen."
Pieter 't Hoen in Het Parool (onafh. soc.)
sluit de ogen niet voor het feit, dat het Ne
derland was dat de meeste concessies deed
en dat dit voor sommige groepen moeilijk
valt te aanvaarden: „Als de regering straks
aan het parlement om goedkeuring van dit
compromis komt vragen, zal voor de ratifi
catie twee-derde van de volksvertegen
woordiging haar stem moeten geven. Men
kan er op rekenen, dat de communisten
die slechts gebaat zijn bij een „oplossing",
die van Indonesië een Russische vazalstaat
zou maken opnieuw de hand zullen rei
ken aan de bibberende onheilsprofeten, de
gezagsfetisjisten en degenen, die tegen al
les wat nieuw is „neen" zeggen, omdat het
niet volgens hun perfecte recept tot stand
is gekomen. Vertegenwoordigt dit hetero
gene gezelschap op het ogenblik meer dan
een derde deel van ons volk? Het is niet
aan te nemen."
,Het ontworpen Unie-statuut schept een
bondgenootschap. Een bondgenoot, die
zwak, arm en miserabel is, is waardeloos.
Daarom is het bijzonder toe te juichen, dat
o.m. overeengekomen is, dat de terugtrek
kende Nederlandse troepen hun militaire
uitrusting achter zullen laten. Daarenboven
is andere materiële hulp eveneens dringend
en op korte termijn nodig. Enige grote
scheepsladingen textiel b.v. zouden belang
rijk kunnen bijdragen om de regering van
de R.I.S. in staat te stellen in de nijpende
kledingnood te voorzien."
Het orgaan van de Partij van de Arbeid,
„Het Vrije Volk" is al evenmin als „Het
Parool" beducht, dat de oppositie de uit
voering van het verdrag onmogelijk kan
maken:
„De ter conferentie gesloten overeen
komsten behoeven de goedkeuring van de
volksvertegenwoordigingen in Nederland
en Indonesië. Men kan niet voorspellen hoe
zij zullen oordelen. Het zou een ramp zijn,
als hier of ginds de goedkeuring niet werd
verkregen. Wij geloven, voor wat de Ne
derlandse volksvertegenwoordiging betreft,
niet, dat zij de verantwoordelijkheid voor
een mislukking op zich zou durven nemen".
Dat neemt niet weg, dat ook zij die ove
rigens het beleid van de regering geduren
de de laatste maanden gesteund hebben,
zich er rekenschap van geven, dat verwe
zenlijking van bepaalde punten uit de over
eenkomst grote offei's van ons volk vergt.
De Nieuwe Rotterdamse Courant (lib.)
schrijft bijvoorbeeld:
„De wijze, waarop de ambtenaren in In
donesië er af zijn gekomen, zal ongetwij
feld sterke reacties uitlokken (nog onge
acht de mogelijkheid om de gevolgen van
de ontwerp-oyereenkomst voor de ambte
naren aan Nederlandse kant op te vangen).
De regeling van de militaire zaken bevat
bepalingen, welke inzonderheid voor vele
rechtstreeks betrokkenen, vooral van Ma
rine en K.N.I.L., zwaar te verteren zullen
zijn. Hetzelfde geldt voor het zelfbeschik
kingsrecht."
Ook De Maasbode (R.K.) is van mening,
dat de „vele, zeer vele concessies het voor
ons land moeilijk maken het accoord blij
moedig te aanvaarden", doch stelt evenzeer
vast, dat ter conferentie „de basis voor het
zo bitter noodzakelijke vertrouwen werd
gelegd".
Het Amsterdamse Rooms-Katholieke
blad „De Tijd" ziet naast voorwaarden,
waarvan men zich afvraagt of ze vrucht
bare gevolgen zullen hebben" ook veel
„waarvan men de overtuiging kan koeste
ren, dat het het beste is, dat onder de ge
geven omstandigheden redelijkerwijze be
reikbaar was".
Op het gebied der schuldvex/houdingen
verklaart „De Tijd": „het heeft Nederland
er toe gebracht niet minder dan 2 milliard
van zijn schulden te laten vallen, een gru
welijk hoog bedrag weliswaar, maar toch
niet een bedrag waarvan men schrikt, wan
neer men zich er tijdig rekenschap van
heeft gegeven, dat een economisch levens
vatbaar Indonesië ook voor Nederland be
langrijker is dan een zich leeg betalend In
donesië, dat bezwijkt. Het militaire ac
coord wordt „een van de minst glorieuse
momenten in dit hele geding" genoemd.
Professor C. P. M. Romme beroept zich
vanmorgen in zijn „Volkskrant" op zijn
volslagen tijdsgebrek, dat hij pas vandaag
commentaar levert op de historische dag
van eergisteren. Hij waarschuwt, dat men
niet moet verwachten dat alles in den be
ginne van een leien dakje zal gaan:
„De vraag rijst: zal de vrijheidsgave. de
naar onze diepe overtuiging noodzakelijke
vrijheidsgave van-hier-uit, ginds voor en
door de volken verwerkt worden tot we
zenlijke vrijheid? Of de vraag spoedig zal
kunnen worden beantwoord, dan wel dat
daarvoor een termijn van enkele jaren
nodig zal blijken te zijn, lijkt vandaag de
dag onzeker. Wel is zeker, dat, wie deze
ontwikkeling wil peilen, daarbij zal moe
ten pogen te onderscheiden tussen wat
wel en wat niet tot de categorie van de
overgangsmoeilijkheden moet worden ge
rekend. Dat deze laatsten zullen komen,
staat vast; zij zijn aan grote historische
gebeurtenissen onverbrekelijk verbonden".
Tenslotte vermelden wij nog de com
mentaren van twee bladen die diametraal
staan tegenover het beleid, zoals dat ten
opzichte van Indonesië werd gevoerd.
Twee tegenstanders van de regeringspoli-
tiek dus, maar welk een verschil in uit
gangspunt!
„Trouw" christ. nat.) schrijft:
„Nederland draagt de souvereiniteït over.
Dat betekent, dat de „nieuwe rechtsorde",
waarvan art. 208 der Grondwet spreekt,
wordt gevestigd. Maar de eis der Grond
wet, dat er daarvoor moeten zijn „waar
borgen voor de rechtszekerheid, de funda
mentele menselijke rechten en vrijheden
en deugdelijk bestuur", is niet vervuld. Er
is geen enkele waarborg. Wij leveren de
zaak uit aan Soekarno en de zijnen, van
wie de Nederlandse regering reeds over
lang heeft beweerd, dat zij onbekwaam of
onwillig waren dergelijke waarborgen te
leveren. Dat is dus in strijd met ae Grond
wet.
De militaire regeling, waardoor de basis
der Koninklijke Marine in Indonesië als
mede die marine zelf gedurende de tijd,
dat zij daar nog blijft, onder het gezag der
Indonesische regering komt, is afschuwe
lijk".
En „De Waarheid" (C.P.N.):
„Zou u zeggen, dat Nederland zelfstandig
is, als Den Helder de marine-basis van een
vreemde mogendheid was? Net zo min kan
Indonesië zeggen, dat het de zelfstandig
heid heeft verkregen, als de centrale ma
rine-basis Soerabaja onder vreemde heer
schappij blijft. De Nederlandse koloniale
imperialisten hebben in Den Haag voor
Wallstreet gebogen. Zij hebben afstand
moeten doen van elke zeggenschap over de
Indonesische grondstoffen, die naar Ame
rika en daaraan onderhorige landen wor
den vervoerd. De voornaamste eis van het
Nederlandse volk moet derhalve thans blij
ven: onmiddellijke en onvoorwaardelijke
terugtrekking van de troepen".
Indonesische stemmen
De eerste Indonesische reacties zijn al
evenzeer als de Nederlandse van gemengde
aard. Het Republikeinse blad „Mercleka"
bijvoorbeeld is niet bevredigd:
„De souvereiniteits-overdracht, die vol
gens de Nederlandse belofte onvoorwaar
delijk en volledig zal geschieden, is in feite
voorwaardelijk en niet volledig. Het zal
ons niet verwonderen, indien de overeen
komst over Nieuw-Guinea door het volk
en de partijen hier te lande met boze ge
voelens ontvangen wordt. Het verwondert
ons ook niet, indien men de Nederlandse
houding ten aanzien van Nieuw-Guinea
een poging noemt om een nieuw bolwerk
op te bouwen, aangezien Nederland ge
noodzaakt is het oude bolwerk te verlaten.
Het is ook begrijpelijk, dat hierdoor het
wantrouwen weer aangewakkerd kan wor
den. welke alle mogelijkheden tot samen
werking tussen Nederland en Indonesië zal
kunnen doden".
„Het Dagblad" daarentegen toont zich
bezorgd over het beperkte aantal tot rege
ren bekwame krachten waarover de Indo
nesische regering naar zijn mening zal
kunnen beschikken en voert voor deze op
vatting de volgende motivering aan:
„Hoe beperkt de omvang van dit appa
raat is, is gebleken, toen de Indonesische
delegatie de opmerking maakte, dat men de
kwestie Nieuw-Guinea beter onmiddellijk
had kunnen oplossen, zelfs al had dit de
val van het Nederlandse kabinet mee
gebracht. In Nederland staan andere krach
ten gereed om een nieuw kabinet te vor
men. In Oost-Indonesië, waar de kwestie
Nieuw-Guinea eveneens een regerings
crisis zou kunnen teweeg brengen, was dit
onverantwoord, aangezien men geen ver
vangers voor de huidige bewindslieden kon
aanwijzen".
„Het Nieuwsblad" tenslotte is blijkens
zijn reactie vast besloten ervan te maken,
wat ervan te maken valt:
„Ofschoon, uit het buitenland reeds nu
stemmen doordringen, die min of meer een
krachtig pessimisme verraden, dunkt het
ons thans niet de tijd om andere gevoelens
en verwachtingen te koesteren dan die,
welke overeenstemmen met de werkelijk
heid. Deze werkelijkheid is, dat de regeling
voor zulk een machtig zware taak komt te
staan, dat daarbij alleen aanmoedigende en
sterkende woorden passen."
Dat laaiende branden op de maag, da» U
elke maaltijd tot een obsessie maakt.
Maar aan dat lijden kunt ge toch dadelijk
een einde maken! Neem bij de minste aan
wijzing van zuurbranden op de maag, een
of twee Rennies. Innemen zonder water of
wat ook - gewoon maar laten smelten in de
mond en die brandende pijn verdwijnt als
bij toverslag van de ene minuut op de andere.
En Rennies smaken nog lekker ook. Zorg er
voor. altijd een paar Rennies bij U te steken.
Om zelf gewapend te zijn bij de eerste aan
val van zuurbranden of.... om een Uwer
disgenoten te helpen. Rennies worden uit
sluitend verkocht bij Apothekers en Drogisten.
(Adv.)
Biljarten
Voorwedstrijden voor
kampioenschap derde klas
Voor het kampioenschap van Nederland
derde klasse klein biljart 38/2. dat van 5 tot
en met 8 Januari in Rijkevoort (Noord-
Brabant) wordt gespeeld, hebben zich 62
biljarters aangemeld, zodat het spelen van
voorwedstrijden noodzakelijk is.
De voorwedstrijden zullen worden gespeeld
in: Amsterdam (twee groepen). Zaandam.
Schagen. Haarlem. Den Haag. Rotterdam.
Tilburg. Eindhoven. Helmond en Rijkevoort
en moeten op 3 December afgelopen zijn.
De voorwedstrijden in Haarlem worden op
Vrijdag 11 November. Woensdag 16. Donder
dag 17 en Vrijdag 18 November in hotel
„Hof van Holland" gehouden. Deelnemers
zijn A. J. Baart. D. Dolle, J. F. Nobels en J.
J, G. van Rongen („Hof van Holland") cn P.
Dickman (DES). De lengte der partijen is
250 caramboles.
Jan Sweering wint van Sengers
Ter gelegenheid van de opening van de
nieuwe biljart-academie ..Du Corbeau" te
Den Haag werd een partij van 40 caramboles
drie banden gespeeld tussen Sengers (Rot
terdam) en Jan Sweering (Amsterdam).
Sweering 40 87 4 0.459
Sengers 37 S7 5 0,425
Van Vliet en Metz speelden een partij
47/2 ancre cadre.
H. Metz 300 13 124 23.07
Van Vliet 164 13 42 12.61
Waterpolo
Waterpoloprogramma
Het programma van de op Zaterdag 5 No
vember in het Sportfondsenbad te spelen
waterpolowedstrijden luidt:
Centrale wintercompetitie Koninklijke Ne
derlandse Zwembonö: HPC 1Haarlem 1:
DWR 1Meeuwen 1.
Competitie kring Haarlem van de KNZB:
Dames, afdeling I: DWT 1HVGB 1.
Heren, afdeling III: HVGB 3—DWT S; af
deling IV: Haarlem 4DWT 3.
Maandag 7 November wordt in het Vel-
serbad gespeeld voor de Van Duylbeker-
competitie, (dames) VZV 1DWR 1 en voor
de kringcompetitie afdeling I heren: VZV
—HVGB.
Ruitersport
Voorwedstrijden
van „En Avant"
De nieuwe Haarlemse jeugdrijvereniging
„En Avant" heeft haar naam eer aangedaan
door drie weken na haar oprichting dress^tir-
wedstrijden uit te schrijven, die gisteravond
in de Haarlemse Manége werden gehouden.
De belangstelling van publiek en deelnemers
liet niets te wensen over en de jury had de
handen vol om uit de vele verrichtingen die
te kiezen, die een lintje waard waren. Deze
dressuurproeven golden als voorwedstrijd
voor de steden-competitie in dressuur-rijden,
die binnenkort zal beginnen en waarvoor
acht Amsterdamse en acht Rottex-damse rui
ters Donderdagavond a.s. naar Haarlem
zullen komen. Dat de jeugd van „En Avant"
niet bang was om tegen de ouderen uit te
komen, bleek wel uit het feit dat zij niet in
een aparte klasse reed en bovendien nog kans
zag om de meeste prijzen in de wacht te
slepen
Na afloop van dc wedstrijden deelde de
directeur van de Haarlemse Manége, de heer
G. A M van der Meer. namens de Federatie
van Nederlandse Rijscholen mede. dat de
federatie bereid is de in het voorjaar door
En Avant uit te schrijven nationale jeugd-
ruiterdag te steunen.
De uitslagen waren:
Beginners: mevr. Van der Meer op Mylord
103 pnï.; 2. H. Heyerman op Maquis 102 pnt.;
3. mej. E. Goedkoop op Avanti 96 pnt.
Gevoi'derden: 1. T. Hoogerwerf op Maquis
130 put,; 2. N. N. op Red King 129 pnt.; 3.
mevr. Heyerman op Jack 126 pnt.
Gevorderden (die reeds prijzen in dres-
suurwedstrijden haalden): 1. mej. T. van der
Meer op Irish Beauty 142 pnt.; 2. mej. I. Wal
lage op Sans Souci 135 pnt.; 3. B. Wallage op
Vrede 129 pnt.
Eerst even kijken bij
BARTELJORISSTR A AT 27
Nederland - België
Everse speelt rechtsachter
De keuzecommissie van de K.N.V.B. heeft
een wijziging aangebracht in het Neder
lands elftal, dat Zondag te Rotterdam tegen
België speelt. Van Bun heeft last van een
onwillige spier en daarom is hij vervangen
door Everse van Neptunus. Als reserve is
thans toegevoegd Steenbergen van S.V.V.
Belgische voorhoede gewijzigd
Aangezien een medisch onderzoek heeft
uitgewezen, dat de speler van Berchem, De
Herdt, die als linksbuiten stond opgesteld
in het Belgisch elftal, wegens een blessure
niet zal kunnen spelen, is de Belgische
voorhoede gewijzigd. Freddie Chaves zal
nu de linksbuitenplaats bezetten en Van
Vaerenberg (Andeiiecht) zal linksbinnen
spelen. De voorhoede ziet er thans, van
rechts naar links, als volgt uit: Lemberechts
(F. C. Mechelen). Govard (F. C. Luik),
Mermans (Anderlecht), Van Vaerenberg
(Anderlecht) en Chaves (Gantoise).
