Het Hek van de
Bestrijding van misbruik is in
Indonesië nagenoeg mislukt
Woensdag 7 December 1949
Haarlems Dagblad en Oprechte Haarlemse Courant
Opium, ,,de slavendrijver op de galeien
Korte metten in China
(Van onze correspondent te Batavia)
De pogingen van het Indische gouver
nement om door het verstrekken van
tabletten in Indonesië een einde te maken
aan het opiumschuiven, zijn mislukt. Met
ingang van het nieuwe jaar zal die ver
strekking worden stopgezet. Ieder heeft dan
zijn kans gehad om er van af te komen,
weinigen hebben er gebruik van gemaakt
en dus gaat het opiumschuiven gewoon
door, zoals altijd.
Een van de wonderlijkste beroepen op
aarde is wel dat van houder van een
opiumkit.
Het merkwaardige van dit beroep is, dat
de klanten gratis van de pijp gebruik mo
gen maken, dat zij gratis hun roes op de
baleh-baleh mogen uitslapen, dat ze hun
eigen opium mogen meebrengen als ze dit
willen, of als ze die niet hebben deze tegen
de gangbare prijs van drie gulden per por
tie van de kithouder kunnen kopen de
zelfde prijs die deze laatste ook zelf voor
de opium betaalt wanneer hij ze inkoopt.
Alles gratis dus, en toch is de kit geen lief-
dadïgheidsbedrijf, zij is integendeel zeer
winstgevend.
Die winst zit in de opiumpijp. Een kope
ren roer met daaraan een kop die zo groot
is dat hij een derde van de hele pijplengte
beslaat. Die kop is hol, maar aan de boven
kant dicht. Er is slechts een heel klein
gaatje in waarin het opiumbolletje wordt
gestopt nadat het aan het uiteinde van een
dun stokje boven een vlammetje vloeibaar
is gemaakt. Zodra het gloeiende bolletje in
het gaatje zit zuigt men 'aan de pijp, men
inhaleert diep, hoest even en maakt dan een
tweede bolletje klaar boven het vlammetje.
Een portie is vier pijpen, daarna geeft men
de pijp door aan de buurman, en zo circu
leert deze van mond tot mond. Aan het
eind van een dag hebben vele tientallen
opiumschuivers hun vier bolletjes per man
in de pijpekop gestopt en de bedwelmende
walm opgezogen. Dan schroeft de kithouder
zijn pijp open.... en daarin zit de winst
van de dag.
Opium is namelijk niet als tabak: zij
brandt niet op. Het grootste deel van het
vloeibare bolletje wordt niet geïnhaleerd,
doch men vindt het naderhand in de grote
pijpekop terug. De kithouder krabt
's avonds de kop uit en heeft dan een rijke
oogst aan opium, die hij na een kleine be
werking weer kan verkopen. Voor drie gul
den per portie; goedkoper vindt men ze
nergens,
Een goede, oude pijp
Het geKeim van een goedbeklante opium
kit is de pijp. De pijp is het bedrijfskapitaal.
Goede pijpen zijn zeldzaam. Een goede pijp
is een oude pijp. Hoe ouder, hoe meer door
gerookt, hoe beter, zowel voor de klant als
voor de kithouder. Want de buis van een
oudé pijp is van opium verzadigd en absor
beert niet meer, in een nieuwe pijp gaat
een groot deel verloren. In een der kitten
die wij op een ochtend bezochten, had men
een pijp van 78 jaar oud. Deze pijp maakte
zijn eigenaar tot een welgesteld man.
De door het gouvernement verstrekte
tabletten verminderen, bij systematisch in
nemen, langzamerhand de behoefte aan
opium. Deze tabletten zijn echter alleen een
succes voor een zeer bepaald soort lieden.
Die lieden stampen namelijk de pillen fijn,
bewerken ze op een of andere wijze, voe
gen er het aftreksel aan toe dat overblijft
wanneer de restanten uit de opiumpijpen
worden verwerkt en maken van dat geheel
een soort heksenbrouwsel, dat gegadigden
zich door middel van een injectiespuit toe
dienen.
Wij hebben een dergelijke kit bezocht:
het is iets verschrikkelijks. De ruimte zou
men met geen geitenstal of kolenkelder
kunnen vergelijken, daarvoor was zij te
vies. Een Chinese vrouw verkocht de gif
tige vloeistof bij lepels. De lepel werd leeg
gegoten in een zelfgefabriceerd geval,
waaraan een fietsenventiel te pas kwam en
een stukje naald van een echte injectie
spuit. Dat stukje naald was een centimeter
lang en stak uit een wasachtige materie,
die kennelijk als buffer dienst deed om te
voorkomen, dat de naald te diep in het vlees
gestoken wordt. Zij zou dan kunnen breken.
Iedere injectie kostte een gulden. Naar deze
kit kwam het schuim van het volk, dat
In zijn joligste zomercostuu/m geniet presi
dent Triman van de eerste dag van een
vacantie van drie wekenwelke hij door
brengt te Key West, de bekende Ameri
kaanse marinebasis.
Agenda voor Haarlem
WOENSDAG 7 DECEMBER
Stadsschouwburg: Mij tot bevordering der
toonkunst, optreden Mack Harrell, 8 uur.
Palace: „Twee en twee is twee", alle leeft.,
2, 4.15, 7 en 9.15 uur. Luxor: „Les enfants du
Paradis 18 j., 2 en 7.30 uur. City: „Vrouwen
in ketenen", 18 j., 2.15. 4.30, 7 en 9.15 uur.
Spaarne: „Een zwervers oponthoud", 14 j.,
2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Mit Musik
durch 'sLeben, 14 j., 2.30, 7 en 9.15 uur. Rem
brandt: „Don Juan", 14 j.. 2, 4,15, 7 en 9.15 u.
DONDERDAG 8 DECEMBER
Gem. Concertgebouw: Bach- en Chopin-
recital, Gerard Hengeveld, 8 uur. Wcstcrhout-
park la: O. R. G. centrum, voordracht ds. G.
J. Waardenburg, 8 uur. Zuiderkapel: lezing
J. A. Bruyn, 8 uur. Bioscopen: Middag- en
avondvoorstellingen.
geen drie gulden bij elkaar kon krijgen om
zich te bedwelmen. Voor het eerst zagen
wij hier ook vrouwen. Van enige ontsmet
ting van de naald is natuurlijk nooit sprake.
Opium.Een oude Chinees van 75 jaar
vertelde ons, dat hij sinds vijftien jaar
schoof, maar hij was al schuivend een felle
propagandist ertegen geworden. „Opium",
zo zei hij, „is net als de slavendrijver op
de galeien. Hij ranselt zijn slaven tot het
bloed uit hun wonden stroomt, hij mat ze
af tot ze er bij neervallen. Maar steeds weer
zullen ze hem gehoorzamen, want als ze
overboord springen verdrinken ze. In China,
zei hij, maken ze er nu korte metten mee.
Geen pilletjes zoals hier, die toch niemand
slikken wil. De jonge generatie wordt in
een hospitaal verzorgd tot men er volledig
van af is. Als men daarna opnieuw begint,
dan volgt de doodstraf. Want zulke per
sonen vormen een bron van misdaad".
Indrapoera trof slecht weer
op haar „geboorteschip"
„Nu loop ik eindelijk op eigen grondge
bied", dacht het Amsterdamse kantoor
meisje, Antoinette Indrapoera Heinze, toen
zij aan boord van de Indrapoera kwam om
een reis met dit schip naar Aalborg te
maken. Zij had gelezen, dat de leden van
een reisvereninging deze plezier-reis gin
gen maken en schreef kapitein J. D. Jibben
gezagvoerder van de „Indrapoera" een
brief, waarin zij vroeg als werkend passa-
giere de reis mee te mogen maken. Zij
schreef verder, dat zij op 13 September
1926 aan boord van dit schip was geboren
op weg naar Batavia en, met de toenma
lige kapitein W. J. Boon als Peetoom, In
drapoera als tweede naam kreeg. Zowel
Indrapoere als kapitein Boon waren nu
uitgenodigd deze trip mee te maken, waar
van de „Indrapoera" gisteren terugkeerde
in Rotterdam.
„We hebben slecht weer gehad", zo ver
telde Indra, „en ik ben behoorlijk zeeziek
geweest op mijn „geboortegrond", maar
kapitein Boon zei, dat zij zich goed ge
houden had en maar drie maaltijden had
gemist.
Men heeft Indra als aandenken van de
directie van de Lloyd, een zilveren brie-
venstandaard met inscriptie gegeven.
De Sultan van Djokja
neemt veiligheidsmaatregelen
Communiqué van het nationale
voorbereidingscomité
BATAVIA, 6 December (Aneta). Het
nationale voorbereidingscomité heeft na
zijn vergadering van hedenochtend een
communiqué uitgegeven, waarin wordt
verklaard, dat prof. Soepomo, voorzitter
van de procedurecommissie, procedures
heeft uitgestippeld die gevolgd zullen wor
den voor de ondertekening van de grond
wet der republiek Indonesia Serikat, de
verkiezing van de president, de vorming
van het kabinet, de installatie van de eer
ste president der RI.S. en de overdracht
van de souvereiniteit te Amsterdam cn
Batavia. Het communiqué zegt, dal bij
zonderheden hierover binnenkort bekend
gemaakt zullen worden.
In het communiqué verklaart het comité,
dat de zorg en verantwoordelijkheid voor
de veiligheid in geheel Indonesië in han
den van de sultan van Djokja is gelegd.
In deze functie heeft de sultan heden een
bezoek aan Bandoeng gebracht voor be
sprekingen met de regering van Pasoedan
en de commandant der Nederlandse strijd
krachten aldaar, generaal Engles. Als re
sultaat daarvan benoemde de sultan kolo
nel Sadikin, commandant van de Siliwan-
gi-divisie, die bij de besprekingen aan
wezig was, tot militair gouverneur van
geheel West-Java. Hij kreeg de volmach
ten om namens de sultan voor de veilig
heid op te treden.
Luitenant-kolonel Iskandar Dinata werd
benoemd tot basiscommandant te Ban
doeng. In deze functie wordt hij bijgestaan
door de burgemeester en de burgerlijke
politie. Alle bestaande gezagsapparaten
van Pasoendan zullen aan de militaire
gouverneur en andere commandanten on
dergeschikt zijn. Het communiqué ver
volgt: „Deze benoemingen werden door de
aanwezigen met voldoening" en overtuiging
aanvaard, aangezien men de noodzakelijk
heid inzag van de meest doeltreffende
maatregelen, met terzijde stelling van alle
op sentimenten gebaseerde geschillen, om
de doelstelling van het gehele Indonesi
sche volk te verwezenlijken. Het is in het
belang van alle bevolkingsgroepen zon
der onderscheid van ras, geloof en politie
ke overtuiging dat zij mede verant
woordelijkheid dragen voor de handha
ving van de veiligheid en zodoende bij
dragen tot verlichting van de zware en
verantwoordelijke taak van de handha
ving van rust en orde in geheel Indonesië".
De Oslofjorddie in Nederland voor Noorse rekening werd gebouwd, is op
5 December in New York aangekomen, na de eerste reis over de Atlantische Oceaan.
Het fraaie schip op de Hudson Rivier. (ANP-Telefoto).
DEBAT IN DE BONDSDAG
Over Duitslands eventuele
herbewapening
De verklaring die de West-Duitse kanse
lier, dr. Adenauer, over een mogelijke
Duitse bijdrage aan de West-Europese ver
dediging heelt afgelegd, zal volgende week
door de Duitse Bondsdag worden bespro
ken. Adenauer heeft zich tegen een herstel
der Wehrmacht verklaard, doch de moge
lijkheid tof opneming van Duitsers in een
West-Europese verdedigingsmacht open
gelaten.
Het debat zal worden ingeleid door een
communistische interpellatie, die door de
agendacommissie van de Bondsdag is toe
gelaten.
Twee der regeringspartijen, de christen
democraten en de Duitse partij, waren
tegen het debat en noemden het onnodig,
doch de vrije democraten (liberalen)
schaarden zich aan de zijde der oppositie,
daar zij van mening waren, dat het debat
de lucht zou zuiveren.
Professor Carlo Schmidt, de socialisti
sche voorzitter van de commissie van Bui
tenlandse Zaken van de Bondsdag, ver
klaarde tegenover Reuter, dat hij zich zou
verzetten tegen elke recrutering van Duitse
soldaten voor elk enger doel dan een col
lectieve veiligheidsmacht „welke zowel het
Westen als de Sovjet-Unie omvat".
Hij was van mening, dat Duitsland met
het enige voordeel van zijn nederlaag de
afwezigheid van de last der bewapening
blij moest zijn en zou het verstandiger van
Adenauer gevonden hebben, als deze zich
nooit tot speculaties over het onderwerp
had laten verleiden.
Te voren had de liberale leider Euler op
een partijbijeenkomst verklaard, dat hij
herstel wil van de Duitse militaire souve
reiniteit. „Wij willen geen huurlingen wor
den in vreemde uniformen", zo zeide hij.
De kabinetsraad is heden onder voor
zitterschap van kanselier Adenauer bijeen
gekomen en heeft zich accoord verklaard
met het standpunt van de kanselier ten
aanzien van de eventuële herbewapening
van West-Duitsland. De ministers hebben
voorts hun goedkeuring gehecht aan het
sluiten van een wederzijds accoord tussen
West-Duitsland en de Verenigde Staten, in
het kader van de Marshallhulp. Het accoord
zal binnenkort ter bekrachtiging aan de
Bondsraad en de Bondsdag worden voor
gelegd.
Alarm voor „Pearl Harbor"
werd genegeerd
De gepensionneerde Amerikaanse brigade
generaal Elliott Thorpe verklaarde aan
Reuter, dat hij het Amerikaanse ministerie
van Oorlog tien dagen vóór de Japanse aan
val op Pearl Harbor, welke in de vroege
ochtend van de zevende December 1942
plaats had, waarschuwde, dat de Japanners
voornemens waren de Philippijnen en Ha
waii aan te vallen. „Doch voor zover mij
bekend is, heeft het ministerie van oorlog
niet op mijn waarschuwing gereageerd",
verklaarde hij.
Generaal Thorpe deelde verder nog mede,
dat hij op het tijdstip dat hij van deze Ja
panse voornemens hoorde als agent van de
geheime dienst van het Amerikaanse' leger
op Java weikte Zijn inlichtingen waren
gebaseerd op de inhoud van een Japanse
boodschap, welke door de Nederlandse
inlichtingendienst op Java was onder
schept en uitgewerkt.
ER ZIJN 20.000 VRACHTAUTO'S MEER
DAN IN 1939
Volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek bedroeg het aantal vrachtauto's
op 1 Augustus 1949: 64,588, 20.000 vracht
auto's meer dan in 1939.
Van het huidige vrachtautopaik dateert
28,7 procent van vóór 1940 en 42,6 procent
uit de jaren 1940-1945.
Het aantal autobussen op 1 Augustus 1949
bedroeg 5265 (1 Augustus 1939: 4518). Bijna
70 procent van dit materiaal dateert uit de
jaren na 1945.
De Rijksluchtvaartschool zal twaalf Zweedse eenmotorigc lesvliegtuigen in gebruik
nemen, die vervaardigd zijn door de ..Svenska Aeroplan Akticbolaget te Linköping.
Deze machines, van het type SAAB-91 Safirrijn. uitgerust met een neuswiel,
dat evenals het landingsgestel intrekbaar is. De maximum snelheid is 265 km. per
uur. Het toestel biedt plaats aan drie personen;.
Lesvliegtuig raakte
uit de koers
Dinsdagavond laat is even buiten
Rucphen een lesvliegtuig van het type Tiger
Motli neergestort, dat afkomstig was van
de vliegbasis Woensdrecht der luchtstrijd
krachten. De instructeur luitenant Schip
pers en de leerling-vlieger Van der Burg
konden zich redden met hun parachutes, j
Het toestel was van Woensdrecht opgeste-
gen voor een nachtvlucht, maar instructeur j
en leerling raakten de weg kwijt en kwamen
steeds meer in moeilijkheden. Na twee uur
vliegen was de benzine opgebruikt en toen
ook de accu nog storingen begon te verto
nen, gaf de luitenant aan Van der Burg op
dracht om het toestel te verlaten. De jonge
man klom op de vleugel en sprong. Zijn
parachute bracht hem veilig op Ruephens
grondgebied. Luitenant Schippers trok
daarna het toestel ondersteboven en liet
zich eruit vallen. Dat was de enige moge
lijkheid om de machine te verlaten. Hij
had moeilijkheden met zijn parachute, die
zich nog maar juist op tijd opende. Toch
kwam de luitenant nog met een harde smak
op de grond, tengevolge waarvan hij het
onderbeen brak. Enige tientallen meters
verder stortte de Tiger Moth neer.
Op Woensdrecht verkeerde men in grote
spanning. Men stak vuurpijlen af en waar
schuwde ook vliegbasis Gilze-Rijen, waar
men de landingslichten ontstak, omdat men
reeds vermoedde, dat het toestel ver
dwaald was geraakt.
De instructeur is naar het ziekenhuis in
Roosendaal overgebracht.
Doodstraf geëist tegen
handlanger der Duitsers
De advocaat-fiscaal bij het Bijzondere
Gerechtshof te Amsterdam heeft de dood
straf geëist tegen de Amsterdammer G. C.
van B.
Volgens de tenlastelegging heeft Van B.
als „V-man" gewerkt voor de „Abwehr-
organisation" en de „Sicherheitspolizei".
Zijn taak was het doordringen in illegale
organisaties en groepen om contact op te
nemen met illegale werkers, die spionnage-
werk deden ten gunste van de geallieerden.
Hij gaf dan de namen der illegale werkers
door aan de „Sicherheitspolizei". Zo was hij
in 1943 doorgedrongen in de illegale groep-
Galestin, die zich hoofdzakelijk bezig hield
met het helpen van omlaag geschoten ge
allieerde piloten. Voorts werd Van B. ten
laste gelegd, dat hij medewerkt heeft aan
de overvallen op.de K.P.-groep van Gerrit
Docter te Zaandam.
Verwoest
Wanneer gij in een blijmoedige bui
zijt en niet van blijmoedige buien houdt,
dan raden wij u aan een bezoek te bren
gen aan het Rembrandtsplein wanneer
het regent. Onder invloed van zo'n bui
slaat uw bui wel om. Ook over ons kwam
dezer dagen zo'n stemming van grijze
ellende en toen in de cafetaria de man
aan het tafeltje naast ons dichtte:
Ik zit hier voor het venster
Ik kan niet naar buiten
Want het plenst er,
hadden wij bijna zelfmoord gepleegd
door ons kopje koffie leeg te drinken.
Wij hebben daarop een broodje onbe
waakte overweg met anjers (zo gij zulks
nog niet weet: dit betekent een broodje
biefstuk tartare met uitjes) gegeten en
zijn daarop met langzame tred het nat
geregende plein opgegaan. Wij hebben
onze kraag héél hoog opgezet om de
druppels buiten te houden. Het asfalt was
grijs en de trottoirs waren grijs en het
gefotografeerde gezicht van de heer
Wietje Bariton, die blijkens een prentje
op het raam van een amusementsbedrijf,
daar op gezette tijden aangetroffen kan
worden, terwijl hij zijn naam eer aan
doet, was ook grijs. Een sombere Piere
wiet, dachten wij zo.
Wij namen er door een andere opge
prikte foto nota van, dat in een grote
dancing een danseuse Anglaise te be
zichtigen was, maar zij was niet tehuis
en de obers in de zaal maakten mastiek.
Dit is geen afkorting van gymnastiek,
maar wel een Horeca-uitdrukking voor
het klaarzetten van eet-, drink- en zit—
gerei voor de gasten die men 's avonds
hoopt te begroeten. Wij vinden obers die
mastiek maken hemelsbreed verschillen
van de buigende en gerokte heren, die
ons 's avonds begroeten, want men ziet
aan hun gezichten dat zij klagen over de
belegging vau het 'aan hen' uitgereikte
brood en over zere benen.
Wij kunnen het niet helpen, maar het
Rembrandtplein des middags doet ons
altijd denken aan een stoffelijk overschot
dat voor de begrafenis wordt gereed ge
maakt, een beeld dat voor ons nog wordt
vervolmaakt door de treurige feestelijk
heid die 's avonds de bezoekers ten toon
spreiden. De buitenkanten der cafés en
kroegen (daar is een heel subtiel ver
schil tussen) zien er in het kale daglicht
uit als evenzovele grafzerken, al doet
het natuurlijk nogal vreemd aan, om op
een grafzerk „Chez Jossy" of „Femina"
te lezen. Achter de bars en toonbakken
staat een verveelde barkeeper met de
kranen van zijn bierpomp te spelen, een
bezigheid die hij slechts af en toe onder
breekt om door de beslagen ruiten naar
de voorbijgangers te kijken, die zich
voorthaasten door het regengordijn. Af
en toe kijkt zo'n voorbijganger langs de
waterdruppels op zijn neus naar de bar
keeper en wanneer hun blikken elkaar
dan ontmoeten, ontstaat die gemeen
schappelijke gewaarwording van vol
strekte doelloosheid van dit bestaan.
De enige, die wij zich van de algemene
depressie niets zagen aantrekken, was
een duif, die gezeten was op het hoofd
van Nederlands grootste schilder, althans
op het standbeeld van deze heer R. van
Rhijn. Hij wroette met welbehagen en
zijn snavel in de veren en toen hij daar
mede gereed was, uitte hij een vrolijk
„Roekoe" en vloog heen, na het zijne tot
de vruchtbaarheid van het plantsoen te
hebben bijgedragen. Een treffend sym
bool van de enig juiste houding tegen
over de somberheid, maar helaas ver
keert de mens niet in de mogelijkheid,
om het gezegde „Je kunt het me doen"
met enige forse vleugelslagen te reali
seren.
Wij zijn daarom onze troost gaan zoe
ken in een café.
Op de gevel stond Café Verwoest.
Zoals onze ouders
Het oudste Katholieke kerkgebouw
van Amsterdam, de Begijnhofkapel, die
tekenen van verval begon te vertonen,
wordt thans grondig gerestaureerd,
waarbij men zoveel mogelijk tracht het
uiterlijk en de sfeer, welke het in de
zeventiende eeuw bezat, te herstellen.
Het werk is reeds zo ver gevorderd, dat
men hoopt tegen Kerstmis het herstel
voltooid te hebben.
De oude en geheel verzakte balken-
vloer is verwijderd en vervangen door
beton, bedekt met kurklinoleum. Te
zijner tijd zullen de looppaden met
tegels worden belegd. Van de wanden is
de oude specielaag afgebikt. Deze zijn
geheel opnieuw in ruige schuurspecie
uitgeraapt, zoals de vakterm luidt. Wij
zien de muren nu precies zoals onze
voorouders ze zagen.
Ook het bepleisterde en geschilderde
plafond, dat in later tijden werd aan
gebracht, moet verdwijnen opdat de oor
spronkelijke balkenzolder vrij komt. De
halken zelf krijgen de oude groene kleur
en het fond wordt in matte ivoortint ge
houden, evenals de vier zuilen.
Verrassend is ook het herstel van de
serie altaren in hun oorspronkelijke
staat. Het snijwerk van lindenhout op de
grenen tomben en op de lijsten is zorg
vuldig schoongemaakt. Het werd in de
loop der tijden niet minder dan veertien
maal overgeschilderd in alle denkbare
kleuren. De oude beelden, terzijde van
het altaar, bleken te zijn aangetast door
de houtworm. Zij worden thans ge
cureerd.
Door het aanbrengen van zakelijke
bollampen verklaart men eerlijk niet een
harmonische oplossing van het verlich
tingsprobleem te hebben gevonden.
Het Begijnhofkerkje staat op de mo
numentenlijst en werd gebouwd in 1680.
Totaal waardeloos
Dinsdag 13 December is het vijftig
jaar geleden dat het meest ongebonden
beroep ter wereld aan banden werd ge
legd. Toen werd namelijk de eerste
organisatie van kermis-exploitanten
opgericht en al heeft het in die tijd aan
gekrakeel niet ontbroken, de kermis-
mensen zijn nog steeds georganiseerd.
Daarom hebben zij besloten ter gelegen
heid van dit jubileum in 1950 van iedere
kermis een feest te maken, al moet ons
van het hart dat de'ze evenementen tot
nu toe nauwelijks als plechtigheden kon
den worden bestempeld. Onder het sym
bool van de Kop van Jut (de vakgroep
zegt Hoofd van Jut) organiseren de
mannen-die-altijd-de-klappen-krijgen
een reeks feestelijkheden om van te bib
beren. Van Pasen, waar het seizoen zo
als altijd in Enschedé begint tot aan het
even traditionele sluitstuk Gorkum in
November, zal het overal in Nederland
„altijd prijs" zijn. Alle attracties, van de
man met zijn „Hakkie, hakkie, voor twee
centen een pakkie" tot de grootste auto
scooter zullen aanwezig zijn om het
publiek te vermeien.
Het grootste feest komt in Amsterdam,
dat eigenlijk helemaal geen kermisstad
is, want de „afschaffers" hebben kans
gezien dit jolijt van 1871 tot 1947 buiten
de poorten te houden. Van midzomer
1950 af zal dat anders wezen. Er komt
aan in de hoofdstad een „hele verschrik
kelijke grote" kermis, waar alle kinderen
van Amsterdam iedere middag gratis
kunnen draaien, zweven, schieten, scoo-
teren en wat al niet. Twee vliegen in
één klap op het hoofd van Jut, want het
is gepaste feestvreugde en goede recla
me. Dertig December aanstaande is er
receptie in Kras, waar alle autoriteiten
van Nederland in de Wintertuin binnen
zijn genood. Het is te hopen dat ze niet
allemaal komen, want dan zou men hen
De Amsterdamse première van de\
psychologische thriller ..Zwarte
Crêpe de Chine" is bep'aald op Za
terdagavond in de Stadsschouwburg.
Lesley Storm die zich tien jaar
geleden met „Toontje heeft een paard
getekend" grote bekendheid ver
wierf zal deze voorstelling onder
regie van Louis Saalborn bijwonen.
Loudi Nijhoff vervult de hoofdrol.
Het stuk werd al te Haarlem ver
toond.
Op 9 December wordt in het Stede
lijk Museum een tentoonstelling ge
opend van kunst door de bevolking
van de Zuidzee-eilanden. Tot 11
December duurt in het gebouw van
de Rijksacademie voor Beeldende
Kunst een expositie van de werken,
vervaardigd door de deelnemers aan
de wedstrijd voor vrije schilderkunst
en vrije beeldhouwkunst 1949.
Vrijdagavond geeft de kunstkring
„Voor Allen" een liederenprogram-
In de hoofdstad uit
nta in de grote zaal van het Con
certgebouw, waaraan medewerking
wordt verleend door de sopraan Jo
Vincent en de pianist Gerard Henge
veld. Het abonnementsconcert van
Donderdag staat onder leiding van
de eerste dirigent en bevat werken
van Mendelssohn, Badings en Tsjai-
kofski. Solist is Cor de Groot.
De zestigjarige Koninklijke Neder-
landse Voetbalbond houdt. Zaterdag
middag receptie in het Indisch In
stituut van half drie tot vijf uur en
des ochtends (aanvang half elf) een
herdenkingsplechtigheid in het Con
certgebouw, waar onder meer ten
gehore gebracht zullen worden: de
fanfare voor koperblazers en hoorn
van Purcell, de ouverture „Athafic"
van Mendelssohn, de Piet Hein
Rhapsodic van Peter van Anrooy cn
de ouverture Egmondvan Beet
hoven onder leiding van Eduard van
Beinum.
waarschijnlijk in de winterse tuin (bui
ten) moeten onderbrengen. En als klap
op de vuurpijl van Jut komt er een
revue, die „Totaal waardeloos" heet. Dat
is geen toeval, want wanneer men een
kermisman al gaat het hem nog zo
voor de wind vraagt: „Hoe staan de
zaken?" dan zal hij met de somberheid
die diep is als de na,cht zeggen: „Waar
deloos. Totaal waardeloos."
BOEDA.
Gerard Zalsman overleden
Dinsdagmorgen heeft in alle stilte de
begrafenis plaats gehad van de banton-
zanger Gerard Zalsman, die in de tweede
helft van de vorige week te 's Gravenhage
is overleden. Hij werd tc Haarlem gebo
ren, waar de blinde organist Willem van
Thienen op een wedstrijd voor mannen-
kwartetten zijn uitzonderlijke vocale ca
paciteiten ontdekte. Zalsman was toen
negentien jaar. Hij studeerde eerst op het
conservatorium te Amsterdam onder lei
ding van Messchaert en Cornelie van Zan
ten, later bij professor Schulze te Berlijn
en bij Julius Stockhausen te Frankfort.
Zijn reputatie groeide snel en hij verscheen
op de podiums van vrijwel alle grote mu
ziekcentra in Europa.
In ons land introduceerde hij de „Kin-
dertotenlieder" van Mahler, die hij zong
met orkest onder leiding van de compo
nist. Hij was zeer .bevriend met Alphons
Diepenbrock, die zijn „Lydische Nacht"
aan hem opdroeg. In de voorstelling van
„Gijsbrecht van Aemstel" vertolkte hij op
verzoek van regisseur Willem Royaards
(voor het eerst in 1912) de rol van bisschop
Gozewijn. Bij deze gelegenheid werd hij
door koningin Wilhelmina onderscheiden
met de zilveren eremedaille voor kunst en
wetenschap van de Huisorde van Oranje.
In 1917 vertrok Zalsman voor een grote
fournée door Indië, Amerika, China en
Japan. Hij woonde geruime tijd in Sjang
hai, doch vestigde zich in 1925 weer als
zangpaedagoog te 's Gravenhage. De over
ledene, die 78 jaar oud is geworden, was
Ridder in de Orde van Oranje Nassau.
Ter gelegenheid van zijn zeventigste
verjaardag schreef Willem Landrë over
hem onder meer: „Zijn stem was van een
onvergelijkelijke weekheid en tederheid,
misschien wel dank zij het feit dat zijn
moeder een Italiaanse was. Van zijn zin
gen ging een bekoring uit, waqraan nie
mand zich kon onttrekken. Hij is een van
de schitterendste zangers in ons land ge
weest".
Heringa Wathrich
HAARLEM
BLIKSEMAFLEIDERS
Canadese minister van Defensie
in ons land
Brooke Claxton, de Canadese minister
van Nationale Verdediging, is Dinsdag
avond uit Luxemburg op Schiphol aange
komen.
Hij vertrok onmiddellijk naar Den Haag,
waar hij in gezelschap van de Canadese am
bassadeur, de heer Pierre Dupuy, in de kan
selarij van de ambassade, de persvertegen
woordigers ontving.
Het is het tweede bezoek dat de heer
Brooke Claxton aan ons land brengt. De
Canadese minister bracht de groeten van de
minister-president en de Canadese bevol
king over. Hij herinnerde aan de nauwe
banden, die er tussen de beide landen be
staan en sprak de hoop uit, dat deze nog
meer zullen worden aangehaald, met name
op economisch terrein.
's Avonds bood de Canadese ambassa
deur op Groot Haesebroek te Wassenaar
een diner aan, dat door Prins Bernhard
werd bijgewoond. Voorts waren aanwezig
minister D. G. W. Spitzen en echtgenote,
generaal H. J. Kruis en echtgenote en vele
Canadese gasten.
Heden vertrok de Canadese minister naar
Eindhoven, waar hij de Philipsfabrieken
bezoekt. In Eindhoven werd geluncht. Uit
Eindhoven vertrekt hij dan per vliegtuig
naar Engeland.
Dagblad „Gooische Klanken"
Uit een mededeling in het dagblad „De
Gooi" hebben wij afgeleid, dat het even
eens in Hilversum verschijnend dagblad
„Gooische Klanken" zou zijn opgeheven.
In deze mededeling werd namelijk ver
klaard, dat de curator in het faillissement
van de N.V. Gooische Uitgeversmaatschap
pij in liquidatie, (de uitgeefster van „Gooi
sche Klanken") het recht tot het uitgeven
van een dagblad onder de naam „Gooische
Klanken" alsmede de lijst van abonnés
had verkocht aan de N.V. Dagblad Gooi
en Eemlander, en dat de abonnés van
„Gooise Klanken" thans het dagblad „De
Gooi" zouden ontvangen.
In „Gooische Klanken" van Dinsdag
delen de directie on de redactie van dit
blad mede. dat de C.V. Markelbach te
Bussum, die sedert 1 December 1947 het
blad „Gooische Klanken" exploiteert en
het recht heeft, dit tot 5 Juni 1950 te
blijven doen, door de bekendmaking in
„De Gooi" volkomen verrast is geweest.
Directie en redactie hebben besloten dat
het blad, eventueel in een andere vorm
en onder een andere naam, zal blijven ver
schijnen.
Tentoonstelling van werken
door Prinses Wilhelmina
De tentoonstelling van schilderstukken
en tekeningen van prinses Wilhelmina, die
van 8 December tot 3 Januari zal worden
gehouden in de zalen van kunsthandel Lier-
nur te 's-Gravenhage, wordt op Woensdag
7 December door de Commissaris der
Koningin in de provincie Zuidholland, mr.
L. A. Kesper, geopend.
