c
OUDS
u
,Wij moeten alle geschikte krachten
naar de universiteit trekken"
IS ER WEER
Verdediger acht bewijs niet geleverd
De radio geeft Dinsdag
J
Q Wereldnieuws j
Maandag 12 December 1949
2
Congres over „toelating tot het hoger onderwijs'
Vrijdag heeft de secretaris-gene
raal van het ministerie van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen, mr. H. J. Rei-
nink, een twee-daags congres over de „toe
lating tot het hoger onderwijs" geopend.
Mr. Reinink betoogde in zijn inleiding,
dat men na de oorlog het probleem van de
toelating tot het hoger onderwijs steeds
meer is gaan zien van het economische
standpunt. Men is aldus spreker tot
de overtuiging gekomen, eerst in andere
landen en later in ons land, dat in dè toe
komst een steeds groter aantal mensen in
de industrie zal worden opgenomen, het
geen een grotere behoefte aan leiders van
bedrijven en industrie met zich meebrengt.
Deze krachten zullen voor een groot deel
moeten worden aangetrokken uit bevol
kingslagen, waaruit deze leiders tot nog toe
nauwelijks voortkwamen.
De vraag rijst dan onmiddellijk, welk
percentage van onze bevolking in staat is
een academische opleiding te volgen. Vol
gens de statistieken ligt dit percentage in
Amerika rond de 32 procent, doch een Ne
derlandse deskundige heeft ons aldus
mr. Reinink voorgerekend, dat dit in ons
land omstreeks 2y2 procent van onze be
volking is. Natuurlijk mogen we niet ver
geten, dat in Amerika veelal onder hoger
onderwijs wordt gerekend, wat in ons land
zou worden gerangschikt onder voorbe
reidend. hoger onderwijs. Mr. Reinink
achtte het wanneer wij zouden moeten
aannemen, dat slechts een klein deel van de
Nederlandse bevolking een academische op
leiding met kans tot slagen kan volgen
noodzakelijk er voor te zorgen, dat zo wei
nig mogelijk van deze mensen voor de uni
versiteit verloren gaan.
Het zal zonder twijfel veel geld kosten
alle jonge Nederlanders een gelijke kans
van opleiding te geven. Wat dit punt be
treft weer mr. Reinink echter op de grote
politieke en economische belangen, die het
aankweken van intellectuele Nederlanders
zal bieden.
Prof. dr. F. L. Polak (Rotterdam) wees
er in zijn inleiding op dat vele andere vol
ken ons land op diverse gebieden van het
onderwijs ver voorbijgestreefd zijn. De
voorsprong, die we vroeger hadden, heeft
plaats gemaakt voor een achterstand door
een grote mate van conservatisme, ook in
het hoger onderwijs. De achterstand in ons
onderwijs dreigt een achterstand in onze
productietechniek ten gevolge te hebben
en onze concurrentiestrijd op de buiten
landse markten fataal te beïnvloeden. De
efficiency van het onderwijs is een nood
zakelijke voorwaarde voor de efficiëncy
van het bedrijfsleven. Volgens prof. Polak
kost de tegenwoordige inefl'iciëncy van ons
land elk jaar 150 millioen gulden. Wat man
keert er aan ons onderwijs? We hebben een
stel scholen, maar geen scholenstelsel. De
overheid onthoudt zich van enige weten
schappelijke research. „Dit congres" al
dus spreker „luidt de alarmklok".
Er moet getracht worden alle beschikbare
potentiële hersenkracht naar de univer
siteit te trekken, opdat we in elk geval op
internationaal peil blijven. Nagegaan zal
moeten worden hoever het buitenland ons
voor is en wat navolgingswaard is. Spreker
legde er de nadruk op, dat één. procent van
de studenten komt uit arbeidersmilieus,
waaruit 48 procent wan ónze bevolking'be
staat. Vier en veertig procent daarentegen
komt-uit "de hogere ^milieus; die-'maar" "8
procent van onze bevolking omvatten;;
Prof. dr. J. P. Kruyt uit Utrecht betoogde
eveneens, dat het aantal studenten uit de
lagere milieus in ons land zeer klein is. In
ons lancj staat de academische studie in
theorie wel voor ieder open, maar de finan
ciële barrière is zeer hoog.
Spreker gaf een overzicht van de voor-
en nadelen, verbonden aan de tegenwoor
dige noodzakelijkheid van zogenaamde
„werkstudenten". In dit verband wees hij
er op, hoe in Amerika vele studenten in
hun vacantie op het land werken en daar
mede een groot deel van hun studiekosten
voor het hele jaar dekken. Anderen zijn in
hun vrije tijd kellner of oefenen andere be-
roepen uit. In dat land kijkt echter nie
mand op hen neer. Integendeel, de tendens
bestaat daar neer te kijken op hen, die alles
van „pa" krijgen.
Ir. P. Verhagen ere-doclor
van Delft
De senaat der Technische Hogeschool te
Delft heeft besloten aan ir. P. Verhagen Lzn.
te Rotterdam op grond van zijn omvangrijk
aandeel in de herleving van de Nederlandse
stedebouwkunde en van zijn voortreffelijke
bijdrage tot de wederopbouw van stad en
land, het doctoraat in de technische weten
schappen, .honoris causa, te verlenen.
De heer Verhagen werd op 26
Augustus 1882 te Beverwijk geboren. Hij
doorliep van 1894 tot 1899 de Hogere Bur
gerschool te Haarlem. Vervolgens studeerde
hy van 18991905 aan de voormalige Poly
technische School te Delft, waar hij in 1905
het diploma van bouwkundig ingenieur
verwierf. Reeds dadelijk na het voltooien
van zijn studie voelde de heer Verhagen
zich tot de stedebouwkunde aangetrokken.
Hij ontwierp het eerste grote stadsplan van
Rotterdam en. daaruit groeide al spoedig het
eerste streekplan, namelijk dat voor het
gehele eiland IJselmonde. Hij had bijzon
dere aandacht voor het landelijk element
in de stedebouw. Als stedebouwkundig ad
viseur voor de Noord-Oostpolder werkte
hij mee aan het plan voor dit gebied, ook
aan de beplantings- en bosplannen.
Na de laatste wereldoorlog werd hij be
last met de leiding van de stedebouwkun-
dige afdeling van het ministerie van Weder
opbouw en Volkshuisvesting. Met een be
scheiden staf heeft hij kans gezien voor.
ongeveer 150 gemeenten de opbouwplannen
te maken.
Tijdens de conferentie van de vrije vak
verenigingen die ongeveer txoee weken
geleden in de County Hall te Londen is
begonnen, werd de heer J. H. Oldejibroek
gekozen tot secretaris-generaal van het
nieuwe Wercldvakverbond. Het verbond
zal zijn hoofdkwartier in Brussel hebben.
De heer Oldenbroek in de County Hall.
- Als vanouds -
DE «INAWIJN VAN OUD
Opwekkend en versterkend
ADVERTENTIE
Rheumatiek ondermijnt Uw hele gestel.
Want 't knaagt en knaagt en knaagt maar.
Maak toch een einde aan die ondragelijke
plaag, die U ziek maakt en moedeloos en
allengs tot niets meer in staat. Pak Uw kwaal
in de oorzaak aan. Met de weldadige Kru-
schen-kuur. Om van Uw bloed te zuiveren
van die pijnverwekkende onzuiverheden, die
zich nu meer en meer vastzetten in hoeken
en gaatjes endie zich eerst meldden met
scheuten en steken, maar allengs werden tot
dagen en nachten van onafgebroken pijn.
Zoals ettelijke tienduizenden Rheumatiek-
lijders over de hele wereld verlossing vonden
bij Kruschen, zo zal ook voor U de weldadige
werking zich haast als een wonder openbaren.
Met de kleine dagelijkse dosis Kruschen voelt
ge U al gauw weer een heel anders mens: fit,
monter en opgewekt en met geen zweem
van pijn meer, omdat Kruschen Uw bloed
zuiverende organen weer nieuwe energie en
levenskracht schonk. Vraag Kruschen bij Uw
Apotheker of Drogist.
DE BEA TR1XKLINIEK
HILVERSUM I, 301.5 M.
7.00 Nieuws. 7.15 Platen. 8.30 Nieuws. 8.40
Ochtendblad. 9.00 Weerberichten. 9.03 Her-
ngymnastiek. 9.30 Voor de vrouw. 9.35
'laten. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Platen.
0 50 Voor de kinderen. 11.00 Zang en piano.
1 30 Voor zieken. 12.00 Trio. 12.30 Weerfoe-
irht. 12.33 Voor het platteland. 12.40 Piano-
uo. 13.00 Nieuws. 13.15 Promenade-orkest.
4.00 Voor de vrouw. 14.30 Disco-causerie.
5 15 Platen. 16.15 Causerie over muziek. 17.30
kinderkoor. 17.45 Regeringsuitzending. 18.00
.'ieuws. 18.15 Pianospel. 18.30 Voor de
'.rijdkrachten. 19.00 Voor kinderen. 19.05
Vrouwenschaar", 19.14 Vocaal kwartet, 19.40
„Paris vous parle". 19.45 „Rijksgenoten willen
binnen het rijk blijven". 20.00 Nieuws. 20.05
Actualiteiten. 20.15 Gevarieerd programma.
21.30 Surinaamse muziek. 21.45 Buitenlands
'iverzicht. 22.00 Orgel en zang. 22.30 Muziek-
iournaal. 23.00 Nieuws. 23.15 Platen.
'LVERSUM 11, 414.5 M.
"CD Nieuws. 7.15 Gebed. 8.30 Nieuws. 8.40
ten. 9.00 Weerberichten. 9.03 Platen. 9.35
khtbaken". 10.00 Voor kinderen. 10.15
merorkest. 10.40 Schoolradio. 11.00 Voor
e vrouw 11.30 Platen. 11,50 Godsdienstige
ui serie. 12.00 Angelus? 12.03 Amusements-
-,est. 12.3012.33 Weerbericht. 12.55 Zon-
:ewijzer. 13.00 Niepws. 13.20 Amusements-
i-kest. 14.00 Pianorecital. 14.30 Platen. 15.00
Schoolradio. 15.30 Ziekenlol'. 16.00 Voor zie
ken. 17.30 Voor dc jeugd. 17.45 Kamerorkest,
18.20 Sportpraatje. 18.30 Kamerorkest. 19.00
Nieuws! 19.15 Actualiteiten. 19.25 „Dit is
leven". 19.40 Piano. 20.00 Nieuws. 20.05 De
gewone man 20.12 Qrkesi (In de pauze: „Ka
tholiek overleg">. 21.40 Gemengd koor. 22.20
Pianoconcert. 22.45 fcebed. 23.00 Nieuws.
23.15 Platen.
Nadat vde Officier van Justitie mr. G. W.
F. van der Valk Bouman Zaterdagmorgen
tegen de beide van verduistering, subsidi
air heling verdachte gewezen beheerders
van de Beatrixkliniek aan de Zijlweg te
Haarlem, de bloemist .J. G. K. en de ver
loskundige T. G. K.-K., acht maanden ge
vangenisstraf had geëist, kreeg mr. J. Rog
geveen gelegenheid tot het houden van zijn
pleidooi.
Hij begon met de opmerking, dat er tegen
zijn cliënten een bepaalde stemming was
gewekt, die vooral veroorzaakt zou zijn ge
worden door degenen die belang hebben
bij een eventuële in te stellen civielrechte
lijke behandeling.
Vervolgens ging de verdediger in- op .en
kele juridische bezwaren tegen de dagvaar
ding—Deze was volgens hem -zeer vaag ge
steld, zo vaag dat zij de Officier gelegen
heid had gegeven geheel andere feiten ter
staving van zijn eis aan te voeren dan hij
.oorspronkelijk op het oog had gehad. In
ieder geval leek het mr. Roggeveen duide
lijk, dat de ten laste legging alleen betrek
king kon hebben op de officiële beheers-
periode, dus van 9 Augustus 1945 af en niet
van 5 Mei: af. Alle instanties, hadden tot nu
toe die lijn gevolgd en het was dus begrij
pelijk dat ook de verdachten dat hadden
gedaan. Daarna ontwikkelde pleiter de stel
ling, dat in deze zaak moeilijk gesproken
kon worden van „wederrechtelijke toeöige-
nïng", waartoe hij drie arresten van de
Hoge Raad, die beslist had dat het enkele
feit vah het onder zich houden van een be
paald aan derden toebehorend goed nog
geen verduistering betekent, aanvoerde.
Wat de kwestie der verpleeggelden betrof,
was spreker van mening, dat in dit geval
het aan bewijsmiddelen had ontbroken, men
beschikte immers slechts over een gerecon
strueerde boekhouding en die reconstructie
vertoonde vele feilen.
Hierna behandelde mr. Roggeveen uit
voerig de kwestie van de verlening van
een blanco volmacht. De door de Officier
aangebrachte getuigen waren volgens hem
direct belanghebbenden, die van de ver
dachten hadden daarentegen geen enkel
belang bij een meineed: Bovendien was het
door zijn cliënten aangeboden pachtcon-
tract niet zo belachelijk als het door de
heer en mevrouw Becker werd voorgesteld.
De heer K. liet voor liet verzorgen van de
kliniek een renderende bloemenzaak en
mevrouw een goede verloskundige praktijk
in de steek. Gedurende dè hongerwinter
hebben zij met grote opofferingen de kli
niek met veertig vrouwen en babies draai
ende gehouden en 't deed mr. Roggeveen
genoegen, dat de Officier die verdienste in
zijn requisitoir, had erkend. Mr. Roggeveen
betoogde dat de „cavte blanche" duidelijk
voordeliger voor het echtpaar Becker zou
zijn geweest dan het voorgestelde pacht-
contract.
Ten aanzien van de onvolledigheid der
boekhouding voerde de verdediger aan, dat
niet alleen was gebleken dat inkomsten
niet werden verantwoord maar ook uit
gaven niet in de boeken voorkwamen. Wat
de raadselachtige diefstal van 4900,be
trof, was spreker van mening, dat er aan
wijzingen te over zijn, dat het hier niet om
gefingeerde vermissing gaat, helaas ver
toeft de man die alles zou kunnen ophelde-
Garanties aan Nederlandse
ambtenaren in Indonesië
Thans is ingediend het wetsontwerp tot
vaststelling van zekere waarborgen jegens
bepaalde groepen van burgerlijke overheids
dienaren en gewezen burgerlijke overheids
dienaren van Indonesië en hun nagelaten
betrekkingen.
In artikel 1 wordt een omschrijving ge
geven van de verschillende categorieën van
personen voor wie de garantie geldt. In
artikel 2 wordt uiteengezet, wat de garan
tie inhoudt en onder welke voorwaarden zij
wordt verleend. Uit deze en de overige
artikelen blijkt, dat de garantie algemeen
geldt tot twee jaar na de overdracht van
de souvereiniteit; nadien is zij onder an
dere gebonden aan de voorwaarde dat de
betrokkene zich in Nederland vestigt. Over
de financiële consequenties kan de regering
nog geen mededelingen doen.
ren buitenslands. Dat de verdachten door
hebzucht tot hun daden zouden zijn geko
men, achtte mr. Roggeveen niet aanneme-
ijk, zij hadden geen enkel belang bij het
toeëigenen van de Beatrix-kliniek. Het ver
wijt van wanbeheer was volgens hem vol
komen ontzenuwd door de vele gunstige
verklaringen van patiënten en verpleeg
sters. Dat hier enig opzet in het spel zou
zijn geweest meende pleiter eveneens te
moeten bestrijden: de heer en mevrouw K.
kregen aanwijzingen die ëen verdenking
jegens de familie Becker in de bezettings
tijd rechtvaardigden en pas achteraf on
juist konden blijken.
Daar de feiten dus noch formeel, noch
'materieel bewezen konden, worden geacht,
concludeerde mr. Roggeveen tot vrijspraak.
-Nadat mr. Van der Valk Bouman had
verklaard, dat hij in zijn requisitoir niets
onvriendelijks jegens de B. S. en de boek
houders en accountants had bedoeld, be
paalde de president de uitspraak op 22 De
cember.
Heringa Wuthrich
HAARLEM
Electrische Installaties
Luidsprekende telefoon-installaties
(Adv.)
VERBLINDENDE AUTOVERLICHTING.
De A.N.W.B. wijst automobilisten op de
verplichting, te dimmen, wanneer de vei
ligheid van het verkeer dit eist. Volgens de
wet (Cent men te dimmen niet alleen voor
het verkeer op de rijbaan, maar ook voor
het verkeer naast de rijbaan, dus ook voor
fietsers, die zich op een al dan niet vrij-
liggend rijwielpad bevinden. De verlichting
van een motorvoertuig is volgens de wet
altijd verblindend, zolang men niet heeft
gedimd.
Op een weg, welke van een goede natrium-
verlichting is voorzien, dienen de stadslich
ten gebruikt te worden, daar anders het
effect van het natriumlicht te niet wordt
gedaan.
•REPARATIE MATRASSEN
's morgens gehaald, 's avonds gebracht
H. DE GRAAFE
GROTE HOUTSTRAAT 103
Gevallenen in Indonesië
herdacht
Ook de Koningin in Haagse
St. Jacobskerk aanwezig
In de St. Jacobskerk te Den Haag werd
Zaterdag onder auspiciën van de Ned. Ind.
Bond van ex-krijsgevangenen en geïnter
neerden een plechtige herdenking gehou
den van' de gevallenen en slachtoffers in
de strijd tegen Japan in Zuid-Oost-Azië.
De plechtigheid werd bijgewoond door H.
M. de Koningin; Prins Bernhard was door
ziekte verhinderd gevolg te geven aan zijn
voornemen om aanwezig te zijn. Ook de
minister-president en verscheidene andere
ministers, tal van hoge burgerlijke en
militaire autoriteiten, verscheidene ambas
sadeurs en militaire attachés bij de am
bassades, een afvaardiging van de Franse
Fédération Nationale des Prisonniers de
Guerre en vertegenwoordigers, van vele
grote in Nederland en Indonesië werkende
handels-, bedrijfs- en cultuurondernemin-
gen waren aanwezig.
Nadat de plechtigheid was geopend met
het „Wiit heden nu treden", leidde de
hoofd-legerpredikant ds. H. T. W. de Kluis,
haar in met een schriftlezing.
Staatssecretaris schout-bij-nacht H. C.
W. Moorman begon met een overzicht te
geven van de ontmoedigende periode „the
fighting retreat", zoals onze geallieerden in
de strijd het noemden, en waar-in de marine
een derde deel van haar mensen verloor.
Toen de nacht over Indonesië viel, brak
het ogenblik aan, dat het grote leger werd
gevormd van de anoniemen, de genum-
merden, dat de vuurproef met ere heeft
doorstaan. Thans is het. gelukkig geen
vraag meer of al die offers vergeefs zijn
gebracht en al het leed vergeefs is geweest.
Door hun offers zijn zij de wegbereiders
geworden naar de vrijheid en thans kun
nen wij, met onze vorstin in ons midden,
als vrije burgers van een vrij volk, met
grote weemoed hen^die vielen herdenken.
Ds. de Kluis, de tweede spreker, zag in
„herdenken" ook een confrontatie met het
leed, dat de geïnterneerden en gevangenen
door de Japanse sadisten op zo gruwelijke
wijze is aangedaan. Deze spreker was er
dankbaar voor, dat Nederland op deze
middag, in tegenwoordigheid van de Ko
ningin, de confrontatie met dit leed heeft
aangedurfd.
Maar „herdenken" is ook een confron
tatie met de troost en als teken daarvan
stond op deze middag het kruis in het
middelpunt. Want dat is juist, want ook
in de donkere kamptijd is dit het symbool,
dat zovelen in vrede heeft doen sterven.
Hier vormt het voor de talrijke achter
gebleven dierbaren de band met hun laat
ste ogenblikken.
Ds. de Kluis veroordeelde echter het
onvruchtbare terugkijken, want de weg
ligt vooruit, er wenkt voor Nederland en
voor Indonesië een nieuwe tijd.
De generaal-majoor b.d. van het K.N.I.L.,
S. de Waal, achtte het een goed ding, dat
men de mensen zelden hoort verhalen van
de gevechten die zij hebben meegemaakt
of over doorstaan leed. Deze spreker heeft
vooral eerbied voor hen, die, wetend wat
hun te wachten stond, zich zonder aarze
len hebben gegeven, niet slechts voor vor
stin en vadex'lana. doch ook uit liefde voor
het land, dat ze hadden leren kennen en
waarderen.
Mevrouw Ko Luijckx-Sleijfer achtte het
verbazingwekkend, dat in de kampen de
vrouwen in 't algemeen meer weerstands
vermogen aan de dag hebben! gelégd dan
'de mannen. Zij schreef, dit tóe aan hun
groter gemeénschapsbesèf en verantwoor
delijkheidsbesef jegens het gezin, het hun
kerend verlangen om weer een huis te
hebben waar ze het gezin weer samen
zouden hebben. Dit alles werd bij haar
nog gestimuleerd door de duizenden kinde
ren, onverschillig of het de hare waren of
die van anderen.
Mevrouw Luijckx gaf vervolgens een
beschrijving van de ontsteltenis, die er na
de bevrijding in de vrouwenkampen heer
ste toen de eindeloze dodenlijsten van haar
geliei'den bekend werden; maar zij hebben
aldus mevrouw Luijckx, instinctief de weg
der levensvreugde gekozen omdat haar zo
weinig anders meer gebleven was.
Mr. W. M. Hens gaf een beeld van het
werk van het verzet in Indonesië na de
capitulatie in Maart 1942 en de geest, die
het bezielde. Ook van een deel der bevol
king ging een stil en hardnekkig verzet
tegen de overweldiger uit, dat de vijand
in zijn voortgang belemmerde en dat ertoe
heeft bijgedragen, dat Australië op de
laatste „stoplijn". heeft kunnen stand hou
den. Deze spreker vertelde een en ander
over de voedselvoorziening van de man
nen, vrouwen en kinderen in de kampen,
die, zij het in bescheiden mate, tot het
laatste kon worden volgehouden en bracht
dank aan diegenen van alle bevolkings
groepen, die daarbij hebben mede gehol
pen.
Naar het voorbeeld van de adoptie van
geallieerde kerkhoven in Nederland op
perde pater Beekman de gedachte, dat de
gemeente 's-Gravenhage, waar zovele
mensen wonen, die een groot deel van hun
leven in Indonesië hebben doorgebracht,
de kerkhoven van onze gevallenen in In
donesië zal adopteren, welke straks ver
geten in het tropenland zullen liggen, op
dat deze graven en kerkhoven de nodige
zorg zullen verkrijgen.
Provincie legde zeven ton toe
op Ziekenhuis Santpoort
Thans verschenen de balans en de exploi
tatierekening over 1948 van het Provinci
aal Ziekenhuis te Santpoort.
De expoitatielasten over 1948 werden
oorspronkelijk geraamd op 1.986.730,50.
Wegens salarisherzieningen, verhoging van
de bijdrage aan het Algemeen Burgerlijk
Pensioenfonds, verlaging van het verhaal
dier bijdrage op de ambtenaren en de toe
kenning van een extra uilkering aan de
gepensionneerden werd de raming bij t wee
de en derde suppletoire begrotingen ver
hoogd met resp. 102.600,en 24.353,11.
In totaal waren de lasten derhalve begroot
op 2.113.983,61.
Blijkens de exploitatierekening hebben
deze 2.189.215,66 bedragen, of 75.232,05
meer den de raming.
Bij het samenstellen van de begroting
was gerekend op een bijdrage van 25.000,-
uit de in de oorlogsjaren gevormde reserve
voor uitgestelde onderhoudswerken. We
gens de omvang van het in 1948 uitgevoerde
achterstallige onderhoud kon evenwel met
een bijdrage van 17.000,worden vol
staan. In werkelijkheid waren de uitgaven
dus 67.232,05 hoger dan geraamd was.
Voor een zeer belangrijk deel zijn deze
hogere lasten het gevolg van de technische
salarisherziening, die met ingang van 1 Ja
nuari 1948 van kracht zal worden en waar
van de vermoedelijke kosten aan hogere
salarissen en pensioenbijdragen over 1948
op 52.000,werden becijferd. Ter ver
krijging van een zuivere exploitatiereke
ning werden deze nog te betalen kosten
reeds iii de rekening opgenomen waarmede
wordt voorkomen dat de exploitatie over
1948 te laag en die over 1949 te zwaar zou
worden belast. Tegenover de hogere uitga
ven aan salarissen en pensioenlasten ad
52.000,staat echter een vermoedelijke
hogere ontvangst aan vergoeding voor kost
en inwoning van 18.000,welke onder
de baten is opgenomen.
Voor het overige moeten de hogere lasten
voornamelijk worden toegeschreven aan
hogere sociale lasten, aan een prijsstijging
van enkele artikelen en wel in het bijzon
der van steenkolen en aan een toeneming
van 't verbruik van artikelen die in ruimere
mate beschikbaar kwamen.
Voor sommige posten kon met een lager
bedrag worden volstaan, o.a. voor voeding,
rente, afschrijvingen en gezinsverpleging.
Ten aanzien van de baten kan worden
opgemerkt dat deze, de bijdrage van de pro
vincie uitgezonderd, in totaal ƒ38.896,64
meer hebben bedragen dan de begroting
aangeeft.
Aan verpleeggelden werd, niettegen
staande de geraamde bezetting bij lange
na niet bereikt, in totaal slechts ruim
ƒ4.000,minder ontvangen dank zij een
betere bezetting van de hogere klasse afde
lingen en van de derde klasse A.
De ontvangen vergoeding voor kost en
inwoning' overtrof het geraamde bedrag
tengevolge van de hierboven reeds geme
moreerde technische salaris-herziening,
terwijl van het Roode Kruis Sanatorium
een huurvergoeding van 20.410,ont
vangen werd en de exploitatie van cle moes
tuin met een batig saldo van 14.728,64
kon worden afgesloten, welke baten in de
begroting niet waren opgenomen.
De bijdrage van de Provincie in de kos
ten van de verpleging van on- en min-ver-
mogende patiënten, oorspronkelijk geraamd
op 547.000,en bij tweede suppletoire
begroting verhoogd tot 649.600,werd
tenslotte bepaald op 649.600,en
75.232;05 wegens hogere lasten, vermin
derd niet de meerdere batfen ad 38.896,64
of ƒ685.935,41.
De kostende prijs der verpleging in de
derde klasse bedroeg in 1948 1.494,85 per
patiënt per jaar, tegen 1.329,88 in 1947.
„Cadi-clubs" gaan verdwijnen
De commissie voor reorganisatie van de
militaire cantine-dienst „Cadi" heeft een
rapport uitgebracht, waaraan de minister
van Oorlog zijn goedkeuring heeft gehecht.
Het belangrijkste punt uit dit rapport is,
dat men besloten heeft de Cadi-clubs op te
heffen, met uitzondering van de club te
Assen, die gehandhaafd blijft tot de nieuwe
cantine in de kazerne aldaar in exploitatie
kan worden genomen. Wat bgtreft de can-
tines zijn in dit rapport eveneens richt
lijnen gegeven. De korpscommandanten
kunnen deze verpachten of in eigen beheer
nemen. Het Cadi-beginsel, dat de sterken
de zwakken moeten helpen, blijft onver
anderd gehandhaafd. Kleine, niet-rende-
rende cantines moeten door financiële steun
in stand worden gehouden. Daartoe zal een
centraal cantinefonds worden ingesteld,
waarin elke cantine, dus ook de niet-rén-
derende, een zeker percentage van de totale
omzet moet storten. Het in de cantine werk
zame personeel wordt uit de cantinewinst
betaald. Tewerkstelling van militairen in de
cantines is verboden.
Betreffende de toekomst van het in de
centrale cadi-organisatie werkzame mili
taire- en burgerpersoneel zullen duidelijke
aanwijzingen uitgaan. Aan de korpscom
mandanten zal de verplichting worden op
gelegd om personeel, dat tot nu toe goed
heeft voldaan', in hun dienst over te nemen.
Het aantal aangegeven radiotoestellen
in Nederland bedroeg op 1 December 1.321.746
tegen 1.305.418 op 1 November. Op 1 Novem
ber waren er 510.227 aansluitingen op het
rijlcsradiodistributienet tegen 521.523 op 1
October. Dit houdt dus een teruggang in.
PANDA EN DE MEESTEIGGÏDS
54. Tjongetjonge, dat zijn er nogal een
paar, die bedienden van jou. Prins!" zei
Bobberbroek, die een bewonderende blik
wierp op al die touristen, die zich daar
in de verte voor de tempel van Horus
v.erdrongen en ook Panda was diep
onder de indruk. „Ach ja...." mompelde
Joris, alias Ramses Amenotep, bescheiden.
Het is wel eens gemakkelijk om altijd
een paar getrouwen bij de hand te heb
ben'. Maar wilt een ogenblik veront
schuldigen, o, vreemdelingenHet komt
mij gepaster voor, om de brave dienaren
voor te bereiden op de komst van enkele
hoge gasteji. Sta mij toe mij even alleen
derwaarts te begevenEn zo ging hij naar
de tempel toe, terwijl Paxida en Bobber
broek loachtten. Maar nauwelijks was
Joris buiten gehoorsafstand gekomen, of
hij veranderde geheel. Zijn gelaat nam
een ijzige en strenge .uitdrukking aan, en
zijn stem had een metalen klank toen hij
uitriep: „Attentie! Hallo, hallo! Attentie!
Bijzondere proclamatiê! Extra bericht!"
Je begrijpt, dat al die reizigers daar bij
de tempel verbaasd opkeken, „Luistert
x-
Strategisch. Frankrijk heeft de uitvoer van
strategische materialen en in het bijzon
der van olie en brandstof voor vliegtui
gen naar Oost-Europese landen ver
boden. Er zullen geen uitvoervergun
ningen voor deze materialen verleend
worden met uitzondering van die voor
Joegoslavië en Finland.
Natuur en staat. De Duitse Evangelische
persdienst meldt dat Martha Ligett van
het Hongaarse ministerie van Onder
wijs heeft verklaard: „De natuurlijke
voortplanting van de mens is een on
verantwoordelijke verspilling. Wij moe
ten streven naar een wetenschappelijker
methode met behulp van uitgezochte
mannelijke edel-exemplaren. De"Sovjet
staat kan in de toekomst niet alles meer
aan de natuur overlaten."
Vergeef mij. Bruno Cornacchiola, een tram
bestuurder uit Rome en ex-anarchist,
kroop Vrijdagavond in de St. Pieter,
waar de Paus zojuist de rozenkrans had
voorgebeden, op zijn knieën tot voor de
voeten' van de Paus en hield hem
een opengeslagen bijbel voor. waarop
een knipmes lag. Hij zei: „Met dit mes
heb ik u eer.s willen doden. Vergeef mij
"Vader". Hef was enige ogenblikken
doodstil in de grote kathedraal. Toen zei
de Paus: „Ik vergeef u, mijn zoon."
Helder licht. Ingenieurs van de Western
Union Telegraph Cy. in de V. S. hebben
een lamp geconstrueerd die een achtste
van de helderheid van de zon bezit. De
bedoeling is om er telegrammen mee
over te knipperen. De lamp die ongeveer
een y2 cm in doorsnee is, heeft een
lichtgevend element dat bestaat uit een
laagje gesmolten metaal van enkele mo
leculen dik, dat op een temperatuur van
3600 graden Celcius wordt gehouden.
Waarschuwing. De synode van de Evan-
gelisch-Lutherse kerk in Zuid-Afrika
heeft zich tot de regering van dat land
gewend om haar te Waarschuwen voor
de nieuwe rassen-politiek. Zij zegt: „Het
is onmogelijk de vrijheid van niet-Euro-
peanen in Afrika te beperken. Het ge
volg zal zijn dat er binnen niet al te
lange tijd een ontzettende opstand onder
de gekleurde volleen zal uitbreken."
Infiltratie. Het Berlijnse blad „Telegraf"
weet te melden dat de' communistische
S.E.D. voornemens is, om een aantal
agenten die zich moeten uitgeven als
„voor de communistische terreur ge-
vluchten" naar West-Berlijn -en West-
Duitsland te zenden. Zij zullen worden
beschuldigd van Titoïsme en in het Wes
ten met open armen worden ontvangen.
Op die manier zullen zij zich mogelijk
in belangrijke functies kunnen nestelen.
„Opdat de geest leve" is de naam van een
Franse instelling, die in Parijs ten bate
van kunstenaars en studenten een „lui-
zenmarkt" organiseert. „Verzamel geen
schatten", zeggen de organisatoren,
„want" ze verroesten toch of ze worden
gestolen. Ruim uw kasten op en geef ons,
wat ge niet meer gebruikt. Alle oude
voorwerpen, mits niet kapot,zijn. ons
welkom."
Tragedie. Bij een brand in een kindertehuis
te Cascade (Pennsylvanië, V. S.) zijn
negen kinderen tussen de één en dertien
jaar om het leven gekomen. Drie vol
wassenen werden zwaar gewond.
Symbool. Italiaanse lah'darbèiders 'ifiPVi-
terbo zijn Zondag overgegaan tot de
symbolische bezetting van meer dan 1000
ha particuliere grond. De politie, die'hen
kwam verdrijven, heeft een aantal ar
restaties verricht.
Uranium. Het universiteits-ziekenhuiS in
Hokaido (Japan) is in rep en roer, want
er is 20 gram uranium gestolen. Hoewel
men gebruik gemaakt heeft van ëen
Geiger-detector, een apparaat dat radio
activiteit registreert, heeft men nog 'géén
spoor van de dieven ontdekt.
Veldslag. Op veertig kilometer ten Zuiden
van Cairo schoten politie-mannen en
Bedouinen gisteren vrolijk op elkaar los.
De Bedouinen smokkelden verdovende
middelen en daar was de politie zo wei
nig over gesticht dat zij zelfs twee pant
serwagens in het vuur bracht. De Be
douinen dolven het onderspit en de
politie nam 50 geweren, vier bren-guns
een een hoeveelheid hasjisj ter waarde
van zestigduizend gulden in beslag.
Treinramp. Bij Lipnik nad Becvou in Tsje-
choslowakije is een sneltrein op een goe
derentrein gereden. Zeven passagiers
kwamen om het leven en 18 werden
zwaar gewond.
Protest. Enige duizenden Oostenrijkse mijn
werkers hebben Zaterdag gedurende
enige uren de spoorlijn tussen Graz en
Klagenfurt geblokkeerd uit protest tegen
de stijgende prijzen. In Graz en in We
nen eisten en kregen de arbeiders een
week loon extra. Ook in Innsbruck
kwam het tot demonstraties. Bouwvak
arbeiders belaagden de politie met bak
stenen.
goed! Een iegelijk schenke de grootste
aandacht'. Spreken, roken en spuwen ver
boden!" zo commandeerde Joris. „Ik ben
de Hoofdinspecteur van het Ministerie van
Weersverwachtingen. Ik kom u mede de
len, dat uw leven in- het grootste gevaar
is. Zware zandstormen uit het Zuid-Oosten
zijn onderweg en zullen u spoedig bedel
ven. Blijft kalm. Ziet de toestand onder
ogen. Binnenkort zult bij bedolven zijn!"
Allen die deze mededeling gehoord had
den, slaakten als uit één mond een afgrij
selijke gil...*
i icuwe
itgavem
Amazone-geheimen, Jan Bongaarts:
De Sleutel, Haarlem-Antwerpen.
In de Globetrotter-serie gaat Jan Bongaarts
onvermoeibaar voort met zijn avontuuurlijke
uitstapjes naar de diverse uithoeken der
aarde. Het boek is geschreven met een „stoer
heid" waaraan de lezers in spe behoefte
schijnen te hebben maar die af en toe wel
eens wat geforceerd aandoet. Desniettemin
heeft Bongaarts zo langzamerhand de slag
beet, om zijn jong publiek een spannend ver
haal te serveren en als hij in het Amazone
gebied nog een stel Europese misdadigers
loslaat ook, kan het succes verzekerd geacht
worden.
Ruiters van de Mesaverde, Theo
Frank: Kluitman, Alkmaar.
Als Theo Frank iets meer aandacht had
willen besteden aan zijn stijl en wat minder
gespitst ware geweest op het mengen van
zoveel mogelijk wild-west-ingrediënten, zou
den er tegen dit boek weinig bezwaren in te
brengen zijn. Vermoedelijk is het een kwestie
van smaak, maar de fikse taal en d elosse
revolvers van deze ruiters lijken ons niet
altoos geschikt voor 1216 jarigen. Ze zijn
wat té overvloedig.
Cor en Chris in actie. Ivo Groot
heide: Kluitman, Allernaar.
De vlotte pen van Ivo Grootheide heeft
van het simpele verhaal een beminnelijk
boek gemaakt: Cor en Chris werden twee
levende rakkers die op school niet tot de
„matjedors" behoren (spelling van Chris'
vader) maar verder kerels zijn om mee uit
vissen te gaan. Op een smakelijke manier
wordt een episode uit hun leven opgedist en
Pol Dom tekende er enige plaatjes bij, die
vreemd genoeg niet halen bij de illustraties
waarmee hij vroeger diverse jeugdschrijver»
verluchtte.
